Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Yasama Dokunulmazlığı
Yasama Dokunulmazlığı
O. Serkan GÃœLFÄ°DAN
Sayfa Sayısı
:
149
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2011
ISBN NO
:
9786055373153
880,00
TL ÖNSÖZ Yasama dokunulmazlığı müessesesinin amacı karşısında 1982 Anayasası\\\′nın öngörmekte olduÄŸu yasama dokunulmazlığı mekanizmasını kapsamı ve istisnaları itibarıyla incelemeyi amaç edinen bu metin, TBMM\\\′nin 23. yasama döneminde kurum çerçevesinde cereyan eden tartışmaları takiben ilk olarak makale biçiminde kaleme alınmıştır. Ne var ki, bahsi geçen makalenin yayın için sunulmuÅŸ bulunduÄŸu süreli yayınların neÅŸredilmeleri¬nin muhtelif sebeplerle aksaması ve dokunulmazlık kurumundan kaynaklanan sorunların TBMM\\\′nin 24. yasama döneminde de siyasi krizlerin nüvesinde yer alması üzerine, metnin daha fazla gecikmeksizin yayınlanmasının saÄŸlanması amacıyla kitaplaÅŸtı-rılması ihtiyacı zuhur etmiÅŸtir. Burada, Türkiye\\\′de akademik içeriÄŸi haiz süreli yayınların düzenli yayınlanamıyor oluÅŸlarına dair çeÅŸitli tespitlerde bu¬lunmak mümkünse de, bizim açımızdan anılan vaziyet, anayasa hukukuna deÄŸin incelemelere/çalışmalara münhasır olarak muntazaman çıkacak bilimsel bir dergiye duyulan acil gereksini¬me delil teÅŸkil etmesi açısından önemlidir (bu yönde ayrıca bkz. GÖZLER Kemal, CumhurbaÅŸkanı-Hükümet Çatışması, Ekin, Bursa, 2000, Önsöz). Bu noktada, anayasa hukuku konularına ilgi duyan okuyu¬cular, anayasa hukuku sahasında çalışan araÅŸtırmacılar ve yazarlar ile doÄŸrudan temas kuracak bir anayasa hukuku dergisinin saÄŸlayacağı faydalara deÄŸinmeyi bir yana bırakarak, eserin kısa sürede ve özenle basılmasını saÄŸlayan On Ä°ki Levha Yayıncılık A.Åž. ça¬lışanlarına ve özellikle Sayın Erol Öz\\\′e müteÅŸekkir olduÄŸumuzu belirttikten sonra, makale formunda kaleme alınmış bu metnin kitaba dönüÅŸtürülmesi hususundaki gereksinimin gerekçelerine iÅŸaret etmek lazım gelir. Ülkemizde önceden beri tartışma konusu yapılan yasama dokunulmazlığı, Anayasanın 14. maddesindeki durumlar istis¬nasının tatbiki ile TBMM\\\′nin 23. ve 24. yasama dönemlerinde birtakım siyasi krizlerin yaÅŸanmasına yol açmış bulunmaktadır. 2007 genel seçimleri sonrasında, TBMM\\\′nin 23. yasama dö¬neminde, Demokratik Toplum Partisi mensubu bazı vekiller hakkında zorla getirme kararı verilmesi ile ortaya çıkan ilk krizi, 12 Haziran 2011 genel seçimleri sonrasında, TBMM\\\′nin 24. ya¬sama döneminde, biri Milliyetçi Hareket Partisi, ikisi Cumhuri¬yet Halk Partisi üyesi ve beÅŸi bağımsız olmak üzere toplam sekiz milletvekilinin tutukluluk hallerinin devamına karar verilmesi ile vuku bulan ikinci kriz izlemiÅŸ, haliyle yakın geçmiÅŸte yasama dokunulmazlığı müessesesi Türkiye\\\′nin gündemini her zaman¬kinden daha fazla meÅŸgul etmiÅŸtir. Dikkat çekici olan, kurum üzerinde yaÅŸanan tartışmaların büyük bölümünün siyasi manipülasyonlardan muzdarip olma¬sıdır. Anayasanın 14. maddesindeki durumlar istisnasına temas etmekle dokunulmazlığı olmayan milletvekili konumunda bu¬lunan kiÅŸilerin milletvekili olup olmadıklarının sorgulanmasıyla baÅŸlayan tartışmalar, ilgililerin yasama dokunulmazlığına sahip olduklarının iddia edilmesine dek varmıştır. Oysa, doÄŸru yanıt¬lara eriÅŸmek için öncelikle doÄŸru tespitlerde bulunmak gerekir. Tartışma zemininin bütünüyle siyasi çıkarlara dayalı temayüllere terk edilmesi halinde, tesis edilmiÅŸ olan hukuki kaos ortamının sürgit bir mahiyet kazanması kaçınılmazdır. Örnek olsun, 23. ve 24. yasama dönemlerinde Anayasanın 14. maddesindeki durumlar istisnasına muhatap olmuÅŸ millet- vekillerinin itham edildikleri suçun 14. maddedeki durumlar istisnasına girmeyeceÄŸinin ve bu mebusların esasında yasama dokunulmazlığını haiz olduklarının ileri sürülmesinde doÄŸruluk payı yoktur. Zira mevzubahis istisnanın ÅŸümulünün belirsizliÄŸi dolayısıyla, soruÅŸturmasına seçilmiÅŸ olmaktan evvel baÅŸlanılma¬sı ÅŸartıyla her suçun bahsi geçen istisna kapsamında addedilmesi mümkündür ve sorun da tam olarak bu müphemiyetten kaynak¬lanmaktadır. Ä°fade etmek iktiza eder ki, hukuk düzeni bütünlük arzeden bir sistemdir. Bu nedenle hukuki kavramlar, bilimsel anlayışın göz ardı edilmesiyle anlaşılmayacakları gibi, kendileriyle yakın iliÅŸkili diÄŸer mefhumların dışlanması suretiyle de irdelenemezler. ÖrneÄŸin, yasama dokunulmazlığı kurumu incelenirken, yasama bağışıklıklarının amacı, yasama bağışıklıklarının diÄŸer nevi olan yasama sorumsuzluÄŸu ve milletvekili seçilmeye engel suçlar hu¬susu ihmal edilemez. Dahası, yasama bağışıklıkları rejimi hem anayasa hukuku hem de ceza hukuku ile ilintili bulunduÄŸundan, yasama dokunulmazlığına deÄŸin bir tetkikin ceza ve ceza yargıla¬ması mevzuatına eÄŸilmemesi de bir eksiklik yaratacaktır. Hasılı, ümidimiz odur ki, 1982 Anayasası\\\′nm deÄŸiÅŸtiril¬mesinden sıkça bahsedilmekte olan bugünlerde, iÅŸbu eser, ele almakta olduÄŸu konu özelinde, hukuki meselelere bilimsel veçheden yaklaşılması zaruretinin altını biraz olsun çizebilir, li¬teratüre küçük de olsa bir katkı saÄŸlar ve yasama dokunulmazlığı müessesesinin yeniden tanzimi bakımından nazarıdikkate alına¬cak çözüm önerileri sunma hususunda muktedir olur. Galatasaray, Temmuz 2011 Ä°ÇÄ°NDEKÄ°LER I. YASAMA DOKUNULMAZLIÄžI KAVRAMININ TARÄ°HÄ° GELİŞİMÄ°, TANIMI, AMACI, VARLIK SEBEPLERÄ° 5 A. Yasama Dokunulmazlığı Kavramının Tarihi GeliÅŸimi 5 1. Ä°ngiltere 6 2. Fransa 8 B. Yasama Dokunulmazlığı Kavramının Tanımı ve Amacı 10 C. Yasama Dokunulmazlığı Kavramının Varlık Sebepleri 17 II. 1982 ANAYASASI\′NA GÖRE YASAMA DOKUNULMAZLIÄžININ KAPSAMI 25 A. KiÅŸiler Yönünden 25 1. Milletvekilleri ve Milletvekili Olmayan Bakanlar Kurulu Üyeleri 25 2. CumhurbaÅŸkanı 28 B. Süre Yönünden 32 1. Meclisin Ä°stimrarı Ä°lkesi ve Yasama Dokunulmazlığı 32 2. Yasama Dokunulmazlığının BaÅŸlangıcı ve Sona Ermesi 39 C. Ceza Muhakemesi ve Cezaların Ä°nfazı Yönlerinden 441 1. Muhakeme Engeli Olarak Yasama Dokunulmazlığı 44 j a. Tutma 45 j b. Sorguya Çekme 50 I c. Tutuklama .\′ 52 J d. Yargılama 53 I 2. Ä°nfaz Engeli Olarak Yasama Dokunulmazlığı 54 i 3. Yasama Dokunulmazlığının Ceza Muhakemesi ve Cezaların Ä°nfazı Yönlerinden Kapsamına Dair Bir DeÄŸerlendirme ve Milletvekillerinin Milletvekili Olmaya Engel Suçlardan Ötürü Yargılanmaları Meselesi 56 a. Yasama Dokunulmazlığının Muhakeme Engeli Yönünden DeÄŸerlendirilmesi 56 b. Yasama Dokunulmazlığının Ä°nfaz Engeli Yönünden DeÄŸerlendirilmesi 61 c. Milletvekillerinin Milletvekili Olmaya Engel Suçlardan Ötürü Yargılanmaları Meselesi 63 III. 1982 ANAYASASI\′NA GÖRE YASAMA DOKUNULMAZLIÄžININ Ä°STÄ°SNALARI 75 A. Ağır Cezayı Gerektiren Suçüstü Hali 76 1. Suçüstü Hali 76 2. Ağır Cezayı Gerektiren Suç 78 a. \"Ağır Cezayı Gerektiren Suç\" Kaydı \"Hapis Cezasını Gerektiren Suç\" Kaydına DönüÅŸmüÅŸ Olabilir Mi? 79 b. Ağır Cezayı Gerektiren Suçun Ağır Ceza Mahkemesinin Görev Alanına Giren Suç OlduÄŸu GörüÅŸü 84 c. Ağır Cezayı Gerektiren Suçun Adam Öldürme Suçu OlduÄŸu GörüÅŸü 85 d. Kanaatimiz 88 B. Yasama Dokunulmazlığının Ä°stisnası Olarak \"Anayasanın 14. Maddesindeki Durumlar\" 93 1. Anayasa\′nın 14. Maddesindeki Durumlar 94 a. Genel Olarak Anayasa\′nın 14. Maddesi 94 b. Anayasa\′nın 14. Maddesindeki Durumlar 97 2. Seçimden Önce SoruÅŸturmasına BaÅŸlanılmış Olma Kaydı 105 3. Yargıtay Ä°çtihadına Göre Anayasa\′nın 14. Maddesine Giren Bir Durum 107 a. Suç ve Cezaların KanuniliÄŸi Ä°lkesi ve Terörle Mücadele Kanunu\′nun 7/2 Madde Hükmü 110 b. Ä°fade Hürriyeti ve Terörle Mücadele Kanunu\′nun 7/2 Madde Hükmü 114 c. Terörle Mücadele Kanunu\′nun 7/2 Madde Hükmünün \"Anayasa\′nın 14. Maddesindeki Durumlar\"dan Sayılmasının DeÄŸerlendirilmesi 117 C. Durumun Hemen ve DoÄŸrudan DoÄŸruya TBMM\′ye Bildirilmesi 120 SONUÇ 123 KAYNAKÇA 131
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı