Yasal Önalım Hakkının Markada Uygulanması
Yasal Önalım Hakkının Markada Uygulanması
Gözdenur GÜLLÜ
Sayfa Sayısı
:
155
Kitap Ölçüleri
:
16*24
Basım Yılı
:
2020
ISBN NO
:
9786050505573
Akademik yaşamın ilk durağı olan yüksek lisans aşaması, nihayetinde tezin savunulmasıyla birlikte sona ermektedir. Yaşanan bu heyecanın en önemli sebebi, akademisyenin uzun süren çalışmaları neticesinde ortaya bir eser çıkarması ve bilimsel fikirler sunması ve jüri heyetinin önünde tezlerini ileri sürmesidir. Savunmanın başarıyla bitmesi durumunda alınan bilim uzmanı unvanı akademik hayatın başlangıç aşamasını aslında ifade etmektedir. Bu mutluluğu taçlandıran ise ortaya koyduğunuz fikirlerinizi bir eser haline getirerek kitap raflarında yerini aldığını görmektedir. Akademisyenin yaşadığı manevi tatmin de işte tam olarak bu noktadadır.
Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı araştırma görevlisi Gözdenur Güllü’nün önsözünü yazdığım bu eseri işte tam da bunun bir örneğini teşkil etmektedir. “Yasal Önalım Hakkının Markada Uygulanması” adını taşıyan bu çalışma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde başlanmış, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nde benim danışmanlığımda tamamlanmıştır. Gözdenur Güllü’nün yüksek lisans tezi olarak hazırladığı bu çalışma, güncel yargı kararları eklenerek basıma hazırlanmıştır.
Söz konusu eser Medeni hukukta yer alan yasal önalım hakkı kavramının sınaî haklarda uygulanması özelinde incelemektedir. Bu konuda uluslararası hukuk metinlerini ve karşılaştırmalı hukuktaki kaynakları irdeleyerek, Türk hukuk uygulamacılarına da yön göstermeye çalışmıştır.
Araştırma Görevlisi Gözdenur Güllü’nün yazmış olduğu bu eserin elbette bir takım eksik yönleri ve tenkite uğrayabilecek kısımları bulunmaktadır. Ancak bu çalışmanın meyvesi olan eserin yayınlanarak okuyucuların istifadesine sunulması son derece önemlidir. Zira Namık Kemal’in veciz şekilde ifade ettiği gibi “Barika-i hakikat, müsademe-i efkârdan doğar” (Hakikatin ışığı, fikirlerin çarpışmasından meydana gelir).
Öğrencim ve meslektaşım Araştırma Görevlisi Gözdenur Güllü’nün akademik hayatında ki ilk eserini bu vesileyle tebrik eder, başarılarının daim olmasını dilerim.
Dr. Öğr. Üyesi Ünsal DÖNMEZ
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
KAYNAKÇA
GİRİŞ
KONUNUN TAKDİMİ VE SINIRLANDIRILMASI
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL OLARAK ÖNALIM HAKKI VE MARKA KAVRAMI
§ 1GENEL OLARAK ÖNALIM HAKKI
I-ÖNALIM HAKKI KAVRAMI VE TÜRLERİ
A-KAVRAM
1-Terim
2-Tanım
B-ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ
1-Hukuki İşlemden Doğan Önalım Hakkı
a-Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı
b-Vasiyetname Yoluyla Tanınan Önalım Hakkı
2-Yasal Önalım Hakkı
II-YASAL ÖNALIM HAKKININ DOGMATİK TEMELLERİ VE
HUKUKİ NİTELİĞİ
A-DOGMATİK TEMELLERİ
B-MÜLKİYET HAKKININ ÖZEL HUKUKTAN DOĞAN SINIRLAMASI OLARAK YASAL ÖNALIM HAKKI
C-HUKUKİ NİTELİĞİ
1-Aynî Hak Görüşü
2-Yenilik Doğuran Hak Görüşü
III-YASAL ÖNALIM HAKKININ TARİHÇESİ,
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA VE TÜRK HUKUKUNDA
DÜZENLENİŞİ
A-TARİHÇE56
1-Roma Hukuku’nda Yasal Önalım Hakkı
2- İslam Hukuku’nda Yasal Önalım Hakkı
B-KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA YASAL ÖNALIM
HAKKI
1-Alman Hukuku’nda Yasal Önalım Hakkı
2-İsviçre Hukuku’nda Yasal Önalım Hakkı
C-TÜRK HUKUKUNDA YASAL ÖNALIM HAKKI
1-4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu
2-1164 Sayılı Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun
3-5042 Sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun
4- 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu
5-6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu
§ 2 MARKA KAVRAMI
I-TANIM
II- MARKA HAKKININ TÜRK HUKUKUNDA DÜZENLENİŞİ
III-MARKANIN İŞLEVLERİ
A-KAYNAK GÖSTERME İŞLEVİ
B-AYIRT ETME İŞLEVİ
C-REKLAM İŞLEVİ
D-GARANTİ VE KALİTE İŞLEVİ
IV-MARKA TÜRLERİ
A-BİREYSEL MARKA
B-GARANTİ MARKALARI
C-ORTAK MARKA
V- MARKA HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ
A-GENEL OLARAK
B-MALVARLIĞI HAKKI TEORİSİ
C-KİŞİLİK HAKKI TEORİSİ
D-KARMA TEORİ
IV-“MÜLKİYET” TERİMİ SORUNU
İKİNCİ BÖLÜM
SINAİ MÜLKİYET KANUNU KAPSAMINDA
MARKA ÜZERİNDE YASAL ÖNALIM HAKKININ DOĞMASI VE KULLANILABİLİR HALE GELMESİNİN KOŞULLARI
§ 3MARKA HAKKININ BİRDEN FAZLA SAHİBİ OLMASI VE TESCİLLİ OLMASI
I-GENEL OLARAK
II-MARKANIN ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNE KONU OLMASI
III-MARKANIN PAYLI MÜLKİYETE KONU OLMASI
IV-TÜRK MEDENİ KANUNU’NDAKİ PAYLI MÜLKİYET
HÜKÜMLERİNİN MARKAYA UYGULANMASI
V-MARKANIN TESCİLLİ OLMASI
A-GENEL OLARAK SINAİ HAKLAR BAKIMINDAN
TESCİL
B- TESCİLİN MARKA HAKKI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
C- ÖNALIM HAKKI BAKIMINDAN TESCİL
§ 4 ÖNALIM OLAYININ GERÇEKLEŞMESİ
I-GENEL OLARAK
II-MARKANIN HUKUKİ İŞLEMLERE KONU OLMASI
III-PAYIN TAMAMEN VEYA KISMEN SATIŞ İŞLEMİNE
KONU OLMASI
A-TAM BİR SATIŞ SÖZLEŞMESİ OLMASI
B-GEÇERLİ BİR SATIŞ SÖZLEŞMESİ OLMASI
1-Kesin Hükümsüzlük Hali
2-İptal Edilebilirlik Hali
3-Aşırı Yararlanma
4-Muvazaa Hali
a-Mutlak Muvazaa
b-Nisbi Muvazaa
ba-Sözleşmenin Niteliğinde Muvazaa
bb-Bedelde Muvazaa
C-ÖNALIM OLAYI OLARAK DEĞERLENDİRİLEBİLEN DİĞER HUKUKİ İŞLEMLER
1-İhtiyari Arttırma ile Yapılan Satışlar
2-Karma Bağışlama Sözleşmeleri
3-Alım ve Geri Alım Hakları
IV-PAYIN ÜÇÜNCÜ KİŞİYE SATILMIŞ OLMASI
A-GENEL OLARAK
B-PAYIN PAYDAŞA SATILMASI
C-MİRAS HUKUKUNA İLİŞKİN AMAÇLARLA YAPILAN DEVİRLER
V-ÖZELLİK TAŞIYAN HUKUKİ İŞLEMLER VE ÖNALIM
OLAYI OLUP OLMADIĞI TARTIŞMALI TASARRUFLAR
A-CEBRİ ARTIRMA İLE YAPILAN SATIŞLAR
B-İNTİFA KURULMASI
C- PAYIN BİR ORTAKLIĞA SERMAYE OLARAK KONULMASI
D-LİSANS SÖZLEŞMELERİ
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YASAL ÖNALIM HAKKININ
KULLANILMASININ ŞARTLARI VE SONUÇLARI
§ 5 MARKA ÜZERİNDE YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASININ ŞARTLARI
I-GENEL OLARAK
II-OLUMLU ŞARTLAR
A-PAYDAŞ SIFATINA SAHİP OLMAK
1-Genel Olarak
2-Paydaş Sıfatının Kazanılması
3-Yasal Önalım Hakkının Birden Fazla Paydaş Tarafından Kullanılması
4-Elbirliği Mülkiyetinde Durum
B-ÖNALIM OLAYININ PAYDAŞA BİLDİRİLMESİ
1-Genel Olarak
2-Bildirimin Amacı
3-Bildirimin Şekli
4-Bildirimin Konusu
5-Bildirimin Yapılmamasından Doğan Sorumluluk
C-YASAL ÖNALIM HAKKININ İLERİ SÜRÜLMESİ
1-Tek Taraflı İrade Beyanıyla
a-Genel Olarak
b-Hak Sahibi
c-Muhatap
d-Yenilik Doğuran Beyan
e-Hakkın Kullanılmasına Hâkim Olan İlkeler
i-Hakkın Kullanılma ile Tükenmesi ve Geri
Alınamaması
ii- Hakkın Kullanılmasının Şarta Bağlanamaması
iii- Hak Düşürücü Süreye Tâbi Olma
2-Tarafların Anlaşamaması Halinde Dava Yoluyla
a-Davanın konusu
b-Davanın hukuki sebebi
c-Davanın hukuki niteliği
d-Davacı
e-Davalı
f-Yetkili ve Görevli Mahkeme
D-SÜRE
1-Hukuki Niteliği
2-Asgari Süre
3-Azami Süre
III-OLUMSUZ ŞARTLAR
A-YASAL ÖNALIM HAKKINDAN FERAGAT EDİLMEMİŞ OLMASI
1-Mutlak Feragat
2-Nisbi Feragat
B-HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI
§ 6 YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASININ SONUÇLARI VE SONA ERMESİ
I-YASAL ÖNALIM HAKKININ KULLANILMASININ
SONUÇLARI
A-GENEL OLARAK
B-YENİ BİR SATIŞ İLİŞKİSİNİN DOĞMASI
C-BEDELİN BELİRLENMESİ
D-MARKA PAYININ ÖNALIM HAKKI SAHİBİNE
GEÇTİĞİ AN
II-YASAL ÖNALIM HAKKININ SONA ERMESİ
SONUÇ
Madde Dizini