Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Yasadan ve Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı
Yasadan ve Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı
Murat AYDOĞDU
Sayfa Sayısı
:
135
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786051461212
920,00
TL
I. GİRİŞ
Onalım hakkı, temelde yasadan doğan onalım hakkı ve sözleş¬meden doğan onalım hakkı olarak ikiye ayrılmaktadır. Yasadan do¬ğan onalım hakkı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 732-734 hüküm¬leri arasında; sözleşmeden doğan onalım hakkı ise, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 237-242 hükümleri ile Türk Medeni Kanunu 735 hükmünde düzenlenmiştir.
TBK 237-239 hükümleri onalım hakkı yanında alım ve geri alım haklan bakımından da kurallar içermektedir. TBK 240-242 hükümleri ise sadece sözleşmeden doğan onalım hakkına ilişkin kuralları içer¬mektedir. Bu hükümlerin tamamına, konumuzu oluşturan sözleşme¬den doğan onalım hakkına ilişkin açıklamalarımızla ilgisi olduğu ölçüde değinilecektir.
Sözleşmeden doğan onalım hakkı ile ilgili kanun hükümlerinin sistematik olarak değindiği konular:
- TBK 237 hükmü onalım hakkının şekline,
- TBK 238 hükmü onalım hakkının süresi ve şerhine,
- TBK 239 hükmü onalım hakkının devredilmesi ve miras yoluy¬
la geçmesine ilişkin bilgilere,
- TBK 240 hükmü onalım hakkının ileri sürülmesine,
- TBK 241 hükmü onalım hakkının koşulları ve hükümlerine,
- TBK 242 hükmü onalım hakkının kullanılması ve hükümlerine,
- TMK 735 hükmü onalım hakkının şerhine ve yasal onalım
hakkına ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanmasına,
yöneliktir.
Sözleşmeden doğan onalım hakkını düzenleyen TBK 237-242 ve TMK 735 hükümleri (İBK 216-216e) taşınmaza yönelik onalım haklarina ilişkindir. Ancak \"sözleşmeden doğan onalım hakkı\" başlıklı TMK 735 hükmünün son fıkrası uyarınca, \"Yasal onalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan onalım hakkında da uygulanır\" şeklindeki yollama nedeniyle, söz¬leşmeden doğan onalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye iliş¬kin hükümlerde açık bir kural olmadığı hallerde, yasal onalım hakkı¬na ilişkin TMK 732-734 hükümlerine değinmek gerekir. Yasal onalım hakkında zaten TMK 732-734 hükümlerine değinileceğinden, konu¬nun birbirini tamamladığı görülmektedir. Ayrıca yasadaki hükümler, temelde taşınmazlara yönelik ise de aşağıdaki açıklamalarımızda de¬ğineceğimiz üzere bu haklar (özellikle onalım hakkı) taşınırlar, haklar ve tapusuz taşınmazlar üzerindeki onalım haklarına da niteliğine uy¬gun düştükçe kıyasen uygulanabilecektir. Ancak hemen belirtmek gerekir ki taşınırlar, haklar ve tapusuz taşınmazlar üzerinde yasal onalım hakkı olmadığı, tapulu taşınmazlar üzerinde bu hak tanındı¬ğından (TMK 732), sadece sözleşmeden doğan onalım hakkına ilişkin TBK 237-242 hükümlerinin kıyasen uygulanması düşünülebilir.
ÖNSÖZ
Önalım Hakkının Tanımı ve Hukuki Niteliği
Önalım Hakkının Türleri ve Şekli
Önalım Hakkının Süresi ve Şerhi
Önalım Hakkının Devredilmesi ve Miras Yoluyla Geçmesi
Önalım Hakkının İleri Sürülmesinin Koşulları
Önalım Hakkının Dava Yoluyla İleri Sürülmesi ve Bu Davanın Niteliği
Önalım Hakkından Vazgeçme
Önalım hakkı, temelde yasadan doğan önalım hakkı ve sözleşmeden doğan önalım hakkı olarak ikiye ayrılmaktadır. Yasadan doğan önalım hakkı, 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 732-734 hükümleri arasında; sözleşmeden doğan önalım hakkı ise, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 237-242 hükümleri ile Türk Medeni Kanunu 735 hükmünde düzenlenmiştir.
İncelememizde, yeni kurallarla önemli ölçüde değişen önalım hakkı konusunda açıklamalar yapılmış ve monografik bir eser ortaya konulmak istenmiştir. Bizi bu çalışmaya iten en önemli sebeplerden birisi de bu konuda yakın zamanda yayımlanmış yeterli sayıda monografik bir eserin çıkmamış olmasıdır. Bu konuda çıkan monografik eserlerin de konuyu tek yönlü (yasadan veya sözleşmeden doğan önalım şeklinde) ele aldığı görülmektedir.
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR CETVELİ-IX
I. -GİRİŞ-1
II. -ÖNALIM HAKKININ TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ-3
III. -ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ, KAYNAĞI, AMACI VE ÖZELLİKLERİ-9
IV. -ÖNALIM HAKKININ GEÇERLİ OLARAK KURULABİLECEKLERİ SÜRE VE ŞEKLİ-15
V. -ÖNALIM HAKKININ KULLANILABİLMESİ İÇİN ARANAN UNSURLAR (KOŞULLAR)-25
A. -GENEL OLARAK-25
B. -ORTADA 3. KİŞİYE YAPILAN BİR SATIŞ (KAUF) VEYA SATIŞA EŞDEĞER EKONOMİK İŞLEM (UMSATZGESCHAFT) OLMASI-26
C. -ÜÇÜNCÜ KİŞİYLE YAPILAN SATIŞIN VEYA EKONOMİK BAKIMDAN EŞDEĞER İŞLEMİN GEÇERLİ OLMASI-28
VI. -ÖNALIM HAKKININ DEVREDİLMESİ VE MİRAS YOLUYLA GEÇMESİ-33
VII. -ÖNALIM SÖZLEŞMESİNİN TÜRÜNE GÖRE ÖNALICININ ÖDEYECEĞİ BEDEL VE ÖNALIMIN KONUSU-39
VIII. -ÖNALIM HAKKININ HANGİ HALLERDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ-45
IX. -ÖNALIM SÖZLEŞMESİNİN ŞERH EDİLMESİNİN ETKİSİ-57
X. -ÖNALIM HAKKININ KULLANILAMAYACAĞI DURUMLAR-61
XI. -ÖNALIM HAKKININ İLERİ SÜRÜLMESİ BAKIMINDAN ÖNALIM OLAYINI BİLDİRİM ZORUNLULUĞU-65
XII. -ÖNALIM DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ, MÜLKİYET, YARAR VE HASARIN GEÇİŞİ-77
XIII. -ÖNALIM DAVASININ SÜRESİ VE ÖNALIMA YÖNELİK MAHKEME KARARININ HÜKÜM VE SONUÇLARI-83
XIV. -ÖNALIM HAKKINDAN VAZGEÇME-93
SONUÇ
KAYNAKÇA
Onalım hakkı, temelde yasadan doğan onalım hakkı ve sözleş¬meden doğan onalım hakkı olarak ikiye ayrılmaktadır. Yasadan do¬ğan onalım hakkı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 732-734 hüküm¬leri arasında; sözleşmeden doğan onalım hakkı ise, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 237-242 hükümleri ile Türk Medeni Kanunu 735 hükmünde düzenlenmiştir.
TBK 237-239 hükümleri onalım hakkı yanında alım ve geri alım haklan bakımından da kurallar içermektedir. TBK 240-242 hükümleri ise sadece sözleşmeden doğan onalım hakkına ilişkin kuralları içer¬mektedir. Bu hükümlerin tamamına, konumuzu oluşturan sözleşme¬den doğan onalım hakkına ilişkin açıklamalarımızla ilgisi olduğu ölçüde değinilecektir.
Sözleşmeden doğan onalım hakkı ile ilgili kanun hükümlerinin sistematik olarak değindiği konular:
- TBK 237 hükmü onalım hakkının şekline,
- TBK 238 hükmü onalım hakkının süresi ve şerhine,
- TBK 239 hükmü onalım hakkının devredilmesi ve miras yoluy¬
la geçmesine ilişkin bilgilere,
- TBK 240 hükmü onalım hakkının ileri sürülmesine,
- TBK 241 hükmü onalım hakkının koşulları ve hükümlerine,
- TBK 242 hükmü onalım hakkının kullanılması ve hükümlerine,
- TMK 735 hükmü onalım hakkının şerhine ve yasal onalım
hakkına ilişkin hükümlerin kıyasen uygulanmasına,
yöneliktir.
Sözleşmeden doğan onalım hakkını düzenleyen TBK 237-242 ve TMK 735 hükümleri (İBK 216-216e) taşınmaza yönelik onalım haklarina ilişkindir. Ancak \"sözleşmeden doğan onalım hakkı\" başlıklı TMK 735 hükmünün son fıkrası uyarınca, \"Yasal onalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan onalım hakkında da uygulanır\" şeklindeki yollama nedeniyle, söz¬leşmeden doğan onalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye iliş¬kin hükümlerde açık bir kural olmadığı hallerde, yasal onalım hakkı¬na ilişkin TMK 732-734 hükümlerine değinmek gerekir. Yasal onalım hakkında zaten TMK 732-734 hükümlerine değinileceğinden, konu¬nun birbirini tamamladığı görülmektedir. Ayrıca yasadaki hükümler, temelde taşınmazlara yönelik ise de aşağıdaki açıklamalarımızda de¬ğineceğimiz üzere bu haklar (özellikle onalım hakkı) taşınırlar, haklar ve tapusuz taşınmazlar üzerindeki onalım haklarına da niteliğine uy¬gun düştükçe kıyasen uygulanabilecektir. Ancak hemen belirtmek gerekir ki taşınırlar, haklar ve tapusuz taşınmazlar üzerinde yasal onalım hakkı olmadığı, tapulu taşınmazlar üzerinde bu hak tanındı¬ğından (TMK 732), sadece sözleşmeden doğan onalım hakkına ilişkin TBK 237-242 hükümlerinin kıyasen uygulanması düşünülebilir.
ÖNSÖZ
Önalım Hakkının Tanımı ve Hukuki Niteliği
Önalım Hakkının Türleri ve Şekli
Önalım Hakkının Süresi ve Şerhi
Önalım Hakkının Devredilmesi ve Miras Yoluyla Geçmesi
Önalım Hakkının İleri Sürülmesinin Koşulları
Önalım Hakkının Dava Yoluyla İleri Sürülmesi ve Bu Davanın Niteliği
Önalım Hakkından Vazgeçme
Önalım hakkı, temelde yasadan doğan önalım hakkı ve sözleşmeden doğan önalım hakkı olarak ikiye ayrılmaktadır. Yasadan doğan önalım hakkı, 1 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 732-734 hükümleri arasında; sözleşmeden doğan önalım hakkı ise, 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 237-242 hükümleri ile Türk Medeni Kanunu 735 hükmünde düzenlenmiştir.
İncelememizde, yeni kurallarla önemli ölçüde değişen önalım hakkı konusunda açıklamalar yapılmış ve monografik bir eser ortaya konulmak istenmiştir. Bizi bu çalışmaya iten en önemli sebeplerden birisi de bu konuda yakın zamanda yayımlanmış yeterli sayıda monografik bir eserin çıkmamış olmasıdır. Bu konuda çıkan monografik eserlerin de konuyu tek yönlü (yasadan veya sözleşmeden doğan önalım şeklinde) ele aldığı görülmektedir.
İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR CETVELİ-IX
I. -GİRİŞ-1
II. -ÖNALIM HAKKININ TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ-3
III. -ÖNALIM HAKKININ TÜRLERİ, KAYNAĞI, AMACI VE ÖZELLİKLERİ-9
IV. -ÖNALIM HAKKININ GEÇERLİ OLARAK KURULABİLECEKLERİ SÜRE VE ŞEKLİ-15
V. -ÖNALIM HAKKININ KULLANILABİLMESİ İÇİN ARANAN UNSURLAR (KOŞULLAR)-25
A. -GENEL OLARAK-25
B. -ORTADA 3. KİŞİYE YAPILAN BİR SATIŞ (KAUF) VEYA SATIŞA EŞDEĞER EKONOMİK İŞLEM (UMSATZGESCHAFT) OLMASI-26
C. -ÜÇÜNCÜ KİŞİYLE YAPILAN SATIŞIN VEYA EKONOMİK BAKIMDAN EŞDEĞER İŞLEMİN GEÇERLİ OLMASI-28
VI. -ÖNALIM HAKKININ DEVREDİLMESİ VE MİRAS YOLUYLA GEÇMESİ-33
VII. -ÖNALIM SÖZLEŞMESİNİN TÜRÜNE GÖRE ÖNALICININ ÖDEYECEĞİ BEDEL VE ÖNALIMIN KONUSU-39
VIII. -ÖNALIM HAKKININ HANGİ HALLERDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ-45
IX. -ÖNALIM SÖZLEŞMESİNİN ŞERH EDİLMESİNİN ETKİSİ-57
X. -ÖNALIM HAKKININ KULLANILAMAYACAĞI DURUMLAR-61
XI. -ÖNALIM HAKKININ İLERİ SÜRÜLMESİ BAKIMINDAN ÖNALIM OLAYINI BİLDİRİM ZORUNLULUĞU-65
XII. -ÖNALIM DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ, MÜLKİYET, YARAR VE HASARIN GEÇİŞİ-77
XIII. -ÖNALIM DAVASININ SÜRESİ VE ÖNALIMA YÖNELİK MAHKEME KARARININ HÜKÜM VE SONUÇLARI-83
XIV. -ÖNALIM HAKKINDAN VAZGEÇME-93
SONUÇ
KAYNAKÇA
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı