Yabancıların Çalışma Hürriyeti ve Avrupa Topluluğunda Kişilerin Serbest Dolaşımı
Yabancıların Çalışma Hürriyeti ve Avrupa Topluluğunda Kişilerin Serbest Dolaşımı
Işıl ÖZKAN
Sayfa Sayısı
:
206
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1997
ISBN NO
:
9753761129
ÖNSÖZ
1995 yılı Türkiye-Avrupa Topluluğu ilişkileri bakımından önemli bir yıl olmuştur. 19 Aralık 1994 tarihinde yapılması öngörülen Ortaklık Konseyi Toplantısı 6 Mart 1995 te gerçekleştirilmiş ve Gümrük Birliği konusundaki karar taraflarca imzalanmıştır. 13 Aralık 1995 tarihinde Avrupa Parlamentosu tarafından bu karar onaylanmış ve Türkiye′nin 1 O-cak 1996 tarihinde Gümrük Birliğine girmesi kesinleşmiştir. Bundan sonra Avrupa Topluluğuna uyumu sağlayacak kanunların, özellikle insan hakları ve demokrasi konusundaki kanunların TBMM′den geçirilmesi gerekmektedir.
Gümrük Birliği, 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğüe giren Ankara Anlaşması ve 1973 tarihli Katma Protokolün bir sonucudur. Her ne kadar Katma Protokolün 36. maddesine göre Ankara Anlaşmasının yürürlüğe girdiği 1 Aralık 1964 tarihinden itibaen 22 yıl sonra, yani 1 Aralık 1986 tarihinde Türk işçilerinin Avrupa Birliğine üye ülkelerde serbest dolaşımı Türk tezine göre hukuken gerçekleşmişse de, bu olgu fiilen kabul edilmemektedir. Avrupa Topluluğu Adalet Divanı ancak Ortaklık Konseyinin kararlarına dayanarak, halen Avrupa Birliğine üye ülkelerde yerleşme ve çalışma hakkı edinmiş Türk işçileri bakımından serbest dolaşım hakkını bazı şartlarla kabul etmektedir. Ancak bugün için Toplulukta halen çalışan Türk işçilerinin dahi serbest dolaşımı tam anlamıyla gerçekleşmemiştir. Ortaklık Konseyinin 1180 Sayılı kararı da mükemmel olmaktan uzaktır.
Gümrük Birliği Anlaşmasına ilişkin Ortaklık Konseyi tavsiye kararında kişilerin serbest dolaşımı konusu düzenlenmemekte sadece bu hakkı kazanmış işçilerin entegrasyonunda söz edilmektedir.
Başlangıçta, adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan kuruluş, daha sonra Avrupa Topluluğu, 1 Kasım 1993 tarihinde Maastricht Andlaşması-nın yürürlüğe girmesiyle Avrupa Birliği adını almıştır. Buna rağmen incelememizde neden Avrupa Topluluğu hukuku deyimini kullandığımız konusunu açıklığa kavuşturmak gerekmektedir.
Hukuki düzenlemelere yapılan atıflarda Avrupa Topluluğu deyimi geçerliliğini sürdürmektedir. Çünkü Avrupa Topluluğu bir hukuki varlık o-larak kalmaya devam etmektedir. Bu nedenle Avrupa Topluluğu hukuku deyimi bugün için de geçerlidir. Buna karşılık Maastrich Andlaşmasıyla getirilen işbirliği alanlarında Avrupa Birliği′ne atıf yapmak gerekmektedir. Komisyonun adı da değişmemiştir ve "Avrupa Topluluğu Komisyonu" ifadesi kullanılmaya devam etmektedir. Avrupa Topluluğu Adalet Divanının adı aynen korunmaktadır. Buna karşılık Topluluğun uyguladığı politikalar bakımından (ortak dış politika, ortak güvenlik politikası, adalet ve iç meselelerde) Avrupa Birliği terimi tercih edilmektedir.
Yukarıda belirtilen nedenlerle bu kitap hukuki bir inceleme olduğundan esas olarak Avrupa Topluluğu terimi kullanılmış, Maastrich Andlaş-ması ile getirilen politikalar bakımından zaman zaman Avrupa Birliği terimine yer verilmiştir.
Türkiye 14 Nisan 1987′de Topluluğa tam üyelik için başvurmuştur. Bu konuda verilen Komisyon kararı Konseye sunulmuştur. Henüz Türkiye′nin tam üyeliği konusunda olumlu bir gelişme olmamıştır. Ancak bu konu reddedilmemektedir. Tam üyelik zaman içinde Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin gelişmesine göre gerçekleşebilecektir.
Tam üyeliğin gerçekleşmesi halinde en önemli sorun kişilerin serbest dolaşımı alanında çıkacaktır. Zira Türkiye serbest dolaşımının gerçekleşmesini isteyecek, Birlik üyeleri ise bunun ertelenmesini önereceklerdir.
İnceleme konumuz, devletler hususi hukukuyla yakından ilgilidir. Çünkü yabancıların çalışma hürriyetinin bir bölümüdür. Sadece bu hürriyet Avrupa Toplulukları hukukunda klasik yabancılar hukukundan çok daha liberal bir biçimde düzenlenmiştir. Bu araştırmanın devletler hususi hukuku konusundaki çalışmalara yeni bir boyut kazandıracağını umuyoruz.
İnceleme beş bölümden ibaret olup, 1. bölümde, Devletler Hususi hukukunun konusu olan yabancıların çalışma hakkı ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Bundan sonra gelen üç bölüm Avrupa Topluluğu hukukunda kişilerin serbest dolaşımına (işçilerin serbest dolaşımı, yerleşme hakkı, hizmetlerin serbest dolaşımı) ayrılmıştır. Son bölümde ise bu konuda Türkiye-AT ilişkileri incelenmiştir. Son bölüm, tezin ağırlık konusunun Türk mevzuatının AT mevzuatına uyumu olması sebebiyle diğer bölümlerden daha hacimli olmuştur.
Böyle bir araştırmanın Türkiye′de yapılması kaynak yetersizliği nedeniyle imkansızdı. Bu nedenle The British Council′a yaptığım başvuru olumlu sonuçlanmış ve verilen kısa süreli burs ile Londra′da bulunan "Institute of Advance Legal Studies"ın kütüphanesinde çalışmak imkanı doğmuştur. Ayrıca bu şehirde bulunan "Comparative Law Studies" kütüphanesinde ve Queen Mary and Westfield College′de araştırmalara devam edilmiştir.
Bu nedenle The BRITISH COUNCIL′a ve onun başkanı Mr. David MARLER′e sonsuz teşekkürler ediyorum. Ayrıca inceleme konusunu seçmekte ve planlanmasında değerli yardımları bulunan Doç. Dr. Tuğrul A-RAT′a teşekkür borçluyum. Devletler Hususi hukuku dalındaki çalışmalarımda bana her zaman öncülük eden A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesindeki kürsü hocam Prof. Dr. Rona AYBAY′a, kitabı basan Kazancı Yayınları sahibi Sayın Muharrem KAZANClya, bu kitabı bilgisayarda titizlikle yazan Aysun ÇELİK′e teşekkür ederim.
IŞIL ÖZKAN
ANKARA
ARALIK-1995
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
i. BOLUM
YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKKI KONUSUNDA GENEL AÇIKLAMALAR
1. YABANCILARIN HAKLARI 6
I. DEVLETİN YETKİLERİ 6
II. DEVLETİN ÜLKESEL YETKİSİ 7
III. YABANCILARIN STATÜSÜ 8
1. GENEL AÇIKLAMALAR 8
2. YABANCILARIN STATÜSÜ KONUSUNDA TEMEL
PRENSİPLER 9
A. ASGARİ HAD (MİNİMUM STANDART) PRENSİBİ 10
B. KARŞILIKLILIK (MÜTEKABİLİYET) PRENSİBİ 11
C. VATANDAŞA TEMSİL SİSTEMİ (EŞİTLİK) PRENSİBİ .... 12
D. EN ZİYADE MÜSAADEYE MAZHAR MİLLET KAYDI
(ENÇOK GÖZETİLEN ULUS KAYDI) 13
2. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİ 14
I. TARİHÇE ! 15
II. YENİ GELİŞMELER 20
III. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİNİN DEVLETLER
HUSUSİ HUKUKUNDAKİ YERİ 23
1. YABANCILARA TANINAN HAKLARIN TASNİFİ 23
A. SİYASİ HAKLAR-HUSUSİ HAKLAR AYRIMI 23
B. SİYASİ HAKLAR-KAMU HAKLARI- HUSUSİ
HAKLAR AYRIMI 24
C. KAMU HAKLARI-HUSUSİ HAKLAR AYRIMI 25
D. ÖZEL HAKLAR-SİYASİ HAKLAR VE KAMU HAKLARI-
EKONOMİK, SOSYAL, KÜLTÜREL HAKLAR AYRIMI ... 26
2. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİNE VERİLEN
"YERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 26
XI
2. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 29
I. İŞÇİ KAVRAMI 30
II. ÜYE DEVLET İŞÇİLERİ 32
2. İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA AYRIMCILIK
YAPMAMA PRENSİBİ 33
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 33
II. İKİNCİL -MEVZUATTA 34
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 36
IV. AYRIMCILIK KAVRAMININ SINIRLARI 38
3. KURAL VE İSTİSNALARI 42
I. KURAL 42
1. SERBEST DOLAŞIM HAKKI 42
2. DOĞRUDAN ETKİ 44
3. SOSYAL GÜVENLİK 46
4. EĞİTİM 49
5. KADIN ERKEK EŞİTLİĞİ . 50
II. İSTİSNALAR 56
1. KAMU DÜZENİ 56
2. KAMU SAĞLIĞI 59
3. KAMU GÜVENLİĞİ 59
4. KAMU HİZMETLERİ ■ 60
3. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA YERLEŞME HAKKI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 62
I. ÜYE DEVLET VATANDAŞI KAVRAMI 62
II. ŞİRKETLER VEYA FİRMALAR 64
III. YERLEŞME KAVRAMI 66
2. YERLEŞME HAKKI KONUSUNDA TOPLULUK MEVZUATI 68
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 68
II. İKİNCİL MEVZUATTA 69
1. GENEL PROGRAM 69
A. FAYDALANANLAR 70
B. GİRİŞ VE İKAMET 71
C. SINIRLAMALARIN KALDIRILMASI ,- 71
D. DİPLOMALARIN KARŞILIKLI TANINMASI 72
E. ŞİRKETLERİN GEREKTİRDİĞİ GARANTİLERİN
KOORDİNASYONU VE ŞİRKETLER HUKUKUNUN
UYUMLAŞTIRILMASI .; 74
2. YERLEŞME HAKKI KONUSUNDA KONSEY
DİREKTİFLERİ VE KOMİSYON TÜZÜĞÜ 75
A. 68/360 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 75
B. 1251/70 SAYILI KOMİSYON TÜZÜĞÜ 76
C. 73/148 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 76
D.75/34 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 76
E. 90/364 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 77
F. 90/365 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 78
G. 90/366 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 78
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 79
3. KURAL VE İSTİSNALARI , 81
I. KURAL 81
1. EŞİT MUAMELE İLKESİ 81
2. DOĞRUDAN ETKİ 82
II. İSTİSNALAR 83
1. SERMAYE 84
2. RESMİ OTORİTELERİN FAALİYETİ 84
3. KAMU DÜZENİ, KAMU GÜVENLİĞİ, KAMU SAĞLIĞI 85
4. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA HİZMETLERİN SERBEST DOLAŞIMI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 87
I. HİZMETLER KAVRAMI 87
II. ÜYE DEVLET VATANDAŞI 88
III. YERLEŞME KAVRAMI 89
XIII
2. HİZMET EDİMİ SERBESTİSİ KONUSUNDA
TOPLULUK MEVZUATI 90
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 90
II. İKİNCİL MEVZUATTA 91
1. GENEL PROGRAM 91
A. FAYDALANANLAR 91
B. GİRİŞ, ÇIKIŞ, İKAMET 92
C. SINIRLAMALARIN KALDIRILMASI 93
D. AYRIMCILIK YAPMAMA 95
E. DİPLOMALARIN VE DİĞER UNVANLARIN TANINMASI
VE KOORDİNASYONU 96
2. KONSEY DİREKTİFLERİ 97
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 97
3. KURAL VE İSTİSNALARI 100
I. KURAL 100
1. AYRIMCILIK YAPMA YASAĞI 100
A. HUKUKİ AYRIMCILIK 101
B. FİİLİ AYRIMCILIK 102
2. DOĞRUDAN ETKİ 102
3. HUKUKLARIN UYUMLAŞTIRILMASI 104
II. İSTİSNALAR 108
1. RESMİ YETKİLİLERİN FAALİYETİ, KAMU DÜZENİ,
KAMU GÜVENLİĞİ VE KAMU SAĞLIĞI 108
2. MESLEK KURALLARININ UYGULANMASI 109
3. GENEL EKONOMİK MENFAATE HİZMET VE GELİR
GETİREN TEKELLER 110
4. YABANCILARIN KONTROLÜ 111
5. ULAŞTIRMA 111
XIV
′■■} "′T′.;i.ı"′;*2-.Vf;"o1 ■"′■o′"′
6. BÖLÜM
KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA TÜRKİYE AVRUPA TOPLULUĞU İLİŞKİLERİ
1. TÜRKİYE- AVRUPA TOPLULUĞU ORTAKLIK ANLAŞMALARI
VE ÇALIŞMA HAKKI 113
I. ANKARA ANLAŞMASİ 113
1. GENEL OLARAK 113
2. ANKARA ANLAŞMASININ KİŞİLERİN SERBEST
DOLAŞIMI İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ 115
II. KATMA PROTOKOL 116
1. GENEL OLARAK 116
2. KATMA PROTOKOLÜN KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI
İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ 117
A. İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA 117
B. YERLEŞME HAKKI VE HİZMETLER KONUSUNDA .... 118
III. ORTAKLIK KONSEYİNİN 2/76 SAYILI KARARI 119
IV. ORTAKLIK KONSEYİNİN 1/80 SAYILI KARARI 120
V. ORTAKLIK KONSEYİNİN 3/80 SAYILI KARARI 121
2. TÜRK İŞÇİLERİ İLE İLGİLİ OLARAK AVRUPA TOPLULUĞU
ADALET DİVANININ ALDIĞI KARARLAR 122
I. DEMİREL DAVASI 123
II. SEVİNCE DAVASI 124
III. KUŞ DAVASI 127
IV. EROĞLU DAVASI 128
V. BOZKURT DAVASI 130
3. AVRUPA TOPLULUĞUNUN YAPTIĞI BAZI ANLAŞMALARIN
TÜRKİYE-AT İLİŞKİLERİNE ETKİSİ 132
I. SCHENGEN ANLAŞMASI 132
II. URUGUAY ROUND SONUCUNDA KABUL EDİLEN
GATS SONUÇ BELGESİ 135
III. AVRUPA TOPLULUĞU İLE EFTA ÜLKELERİ ARASINDA
AVRUPA EKONOMİK ALANI ANLAŞMASI 136
XV
4. TÜRK YABANCILAR MEVZUATININ AVRUPA TOPLULUĞU
MEVZUATINA UYUMU SORUNU 138
I. İKAMET VE SEYAHATHAKKI KONUSUNDA 140
1- TÜRK MEVZUATI 140
A- ANAYASA 140
B- PASAPORT KANUNU 140
C- YABANCILARIN TÜRKİYE′DE İKAMET VE
SEYAHATLERİ HAKKINDA KANUN . 141
D- KÖY KANUNU 143
E- ASKERÃ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK
BÖLGELERİ KANUNU 143
2- AT MEVZUATI 144
A- 1612/68 SAYILI KONSEY TÜZÜĞÜ 144
B- 64/221 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 144
C- 68/360 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 145
D- 73/148 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 145
E- 73/34 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 146
3- UYUM SORUNU 146
II- ÇALIŞMA HAKKI KONUSUNDA 149
1- GENEL KURALLAR 149
A- TÜRK MEVZUATI 149
a-Anayasa 149
b-Yabancıların Türkiye′de İkamet ve Seyahatları
Hakkında Kanun 150
B- AT MEVZUATI 150
C- UYUM SORUNU 150
2- KÜÇÜK SANAT VE HİZMETLER 151
A- TÜRK MEVZUATI 151
a- Türkiye′de Türk Vatandaşlarına Tahsis Edilen Sanat ve
Hizmetler Hakkında Kanun 151
b- Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla
Karasuları Dahilinde İcrai Sanat ve Ticaret Hakkında
Kanun 152
XVI
B- AT MEVZUATI 152
a- 1612/68 Sayılı Konsey Tüzüğü 152
b- 75/368 Sayıh Konsey Direktifi 152
c- 75/369 Sayılı Konsey Direktifi 152
d- 82/489 Sayılı Konsey Direktifi 153
e- 64/224 Sayılı Konsey Direktifi 153
f- 67/43 Sayılı Konsey Direktifi 153
C- UYUM SORUNU 154
3- SAĞLIK HİZMETLERİ 154
A- TÜRK MEVZUATI *. 154
a- Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına
Dair Kanun 154
b- Hemşirelik Kanunu 155
c- Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun 155
d- Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına Türk Veteriner Hekimler Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve
Göreceği İşlere Dair Kanun 155
e- Gözlükçülük Hakkında Kanun 155
f- Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun . .. 155
B- AT MEVZUATI 156
a- 80/154 Sayılı Konsey Direktifi 156
b- 78/986 Sayıh Konsey Direktifi 156
c- 75/362 Sayıh Konsey Direktifi 156
d- 77/452 Sayıh Konsey Direktifi 156
e- 85/433 Sayılı Konsey Direktifi 157
f- 78/1026 Sayılı Konsey Direktifi 157
g- 64/429 Sayıh Konsey Direktifi 157
C- UYUM SORUNU 158
4- ADALET HİZMETLERİ 158
A- TÜRK MEVZUATI 158
a- Hakimler ve Savcılar Kanunu 158
b- Noterlik Kanunu 158
c- Avukatlık Kanunu 158
B- AT MEVZUATI 158
a- Avrupa Topluluğunu Kuran Andlaşma 158
b- 77/249 Sayıh Konsey Direktifi 159
C- UYUM SORUNU 159
XVII
XVIII
5- MİMARLIK FAALİYETLERİ 160
A- TÜRK MEVZUATI 160
B- AT MEVZUATI 160
C- UYUM SORUNU 160
6- MADENCİLİK 161
A- TÜRK MEVZUATI 161
a- Maden Kanunu 161
b- Petrol Kanunu 161
B- AT MEVZUATI 162
a- 64/428 Sayılı Konsey Direktifi 162
b- 69/82 Sayılı Konsey Direktifi 162
C- UYUM SORUNU 163
7- ULAŞTIRMA , 163
A- TÜRK MEVZUATI 163
a- Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrai Sanat ve Ticaret
Hakkında Kanun 163
b- Türk Sivil Havacılık Kanunu 164
c- Karayoluyla Şehirlerarası Yolcu Taşımaları
Hakkında Yönetmelik 164
B- AT MEVZUATI 164
a- 86/4055 Sayılı Konsey Tüzüğü 164
b- 87/540 Sayılı Konsey Direktifi, 165
c- 82/470 Sayılı Konsey Direktifi 165
d- 77/796 Sayılı Konsey Direktifi 165
C- UYUM SORUNU 166
8- TURİZM FAALİYETLERİ 166
A- TÜRK MEVZUATI 166
a- Turizmi Teşvik Kanunu 166
b- Belgeli Turizm İşletmelerinde Yabancı Personel ve
Sanatkarların Çalıştırılması Hakkında Yönetmelik 167
B- AT MEVZUATI 167
a- 68/367 Sayılı Konsey Direktifi 167
b- 68/368 Sayılı Konsey Direktifi 168
C- UYUM SORUNU 168
9- TİCARİ FAALİYETLER 169
A- TÜRK MEVZUATI 169
a- Türk Ticaret Kanunu 169
b- Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Münkasem
Şirketlerle Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkında Kanun .... 169
B- AT MEVZUATI 170
a- 64/222 Sayılı Konsey Direktifi 170
b- 64/223 Sayılı Konsey Direktifi 170
c- 68/363 Sayılı Konsey Direktifi 171
d- 68/364 Sayılı Konsey Direktifi 171
C- UYUM SORUNU ." 172
10- SİNEMACILIK FAALİYETLERİ 172
A- TÜRK MEVZUATI 172
a- Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu 172
b- Sinema ve Video ve Müzik Eserleri Yapımcıları ile Film Çekmek İsteyen Yabancılarla Yapılacak Ortak
Yapımlar Hakkında Yönetmelik 173
c- Türkiye′de İlmi Araştırma İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler ile Yabancı Basın-Yayın Mensuplarının
Tabi olacakları esaslar 173
B- AT MEVZUATI 174
a- 63/607 Sayılı Konsey Direktifi 174
b- 64/242 Sayılı Komisyon Tavsiyesi 174
c- 65/264 Sayılı İkinci Konsey Direktifi 175
d- 68/369 Sayılı Konsey Direktifi 175
e- 70/451 Sayılı Konsey Direktifi 175
C- UYUM SORUNU 176
11- BANKACILIK 176
A- TÜRK MEVZUATI 176
a- Bankalar Kanunu 176
b- Özel Finans Kurumlan Kurulması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname 177
B- AT MEVZUATI 178
a- 73/183 Sayılı Konsey Direktifi 178
b- 77/780 Sayılı Birinci Bankacılık Direktifi ve Onu Tadil
Eden 89/646 Sayılı İkinci Bankacılık Direktifi 178
C- UYUM SORUNU 179
XIX
12- SİGORTACILIK 181
A- TÜRK MEVZUATI 181
a- Sigorta Murakabe Kanunu ı8ı
b- Sigorta ve Reasürans Aracıları Hakkında Yönetmelik 182
B- AT MEVZUATI 182
a-64/225 Sayılı Konsey Direktifi 182
b- 73/239 Sayılı Konsey Direktifi 182
c- 73/240 Sayılı Konsey Direktifi ]83
d- 77/92 Sayılı Konsey Direktifi 183
C- UYUM SORUNU 183
III- YABANCI SERMAYE KONUSUNDA ı84
A- TÜRK MEVZUATI 184
a- Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu 184
b- Yabancı Sermaye Çerçeve Kararı 185
c- Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı
Karar 186
B-AT MEVZUATI ^ ..v. ıg7
C- UYUM SORUNU ! .^«T., ı90
IV- SOSYAL GÜVENLİK HAKKI KONUSUNDA 191
A- TÜRK MEVZUATI 191
a- Sosyal Sigortalar Kanuna 191
b- Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar
Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu 191
B- AT MEVZUATI 191
a- 79/7 Sayılı Konsey Direktifi 191
b- 86/378 Sayılı Konsey Direktifi 192
c- 1408/71 Sayılı Konsey Tüzüğü 199
C- UYUM SORUNU 193
SONUÇ
1995 yılı Türkiye-Avrupa Topluluğu ilişkileri bakımından önemli bir yıl olmuştur. 19 Aralık 1994 tarihinde yapılması öngörülen Ortaklık Konseyi Toplantısı 6 Mart 1995 te gerçekleştirilmiş ve Gümrük Birliği konusundaki karar taraflarca imzalanmıştır. 13 Aralık 1995 tarihinde Avrupa Parlamentosu tarafından bu karar onaylanmış ve Türkiye′nin 1 O-cak 1996 tarihinde Gümrük Birliğine girmesi kesinleşmiştir. Bundan sonra Avrupa Topluluğuna uyumu sağlayacak kanunların, özellikle insan hakları ve demokrasi konusundaki kanunların TBMM′den geçirilmesi gerekmektedir.
Gümrük Birliği, 1 Aralık 1964 tarihinde yürürlüğüe giren Ankara Anlaşması ve 1973 tarihli Katma Protokolün bir sonucudur. Her ne kadar Katma Protokolün 36. maddesine göre Ankara Anlaşmasının yürürlüğe girdiği 1 Aralık 1964 tarihinden itibaen 22 yıl sonra, yani 1 Aralık 1986 tarihinde Türk işçilerinin Avrupa Birliğine üye ülkelerde serbest dolaşımı Türk tezine göre hukuken gerçekleşmişse de, bu olgu fiilen kabul edilmemektedir. Avrupa Topluluğu Adalet Divanı ancak Ortaklık Konseyinin kararlarına dayanarak, halen Avrupa Birliğine üye ülkelerde yerleşme ve çalışma hakkı edinmiş Türk işçileri bakımından serbest dolaşım hakkını bazı şartlarla kabul etmektedir. Ancak bugün için Toplulukta halen çalışan Türk işçilerinin dahi serbest dolaşımı tam anlamıyla gerçekleşmemiştir. Ortaklık Konseyinin 1180 Sayılı kararı da mükemmel olmaktan uzaktır.
Gümrük Birliği Anlaşmasına ilişkin Ortaklık Konseyi tavsiye kararında kişilerin serbest dolaşımı konusu düzenlenmemekte sadece bu hakkı kazanmış işçilerin entegrasyonunda söz edilmektedir.
Başlangıçta, adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan kuruluş, daha sonra Avrupa Topluluğu, 1 Kasım 1993 tarihinde Maastricht Andlaşması-nın yürürlüğe girmesiyle Avrupa Birliği adını almıştır. Buna rağmen incelememizde neden Avrupa Topluluğu hukuku deyimini kullandığımız konusunu açıklığa kavuşturmak gerekmektedir.
Hukuki düzenlemelere yapılan atıflarda Avrupa Topluluğu deyimi geçerliliğini sürdürmektedir. Çünkü Avrupa Topluluğu bir hukuki varlık o-larak kalmaya devam etmektedir. Bu nedenle Avrupa Topluluğu hukuku deyimi bugün için de geçerlidir. Buna karşılık Maastrich Andlaşmasıyla getirilen işbirliği alanlarında Avrupa Birliği′ne atıf yapmak gerekmektedir. Komisyonun adı da değişmemiştir ve "Avrupa Topluluğu Komisyonu" ifadesi kullanılmaya devam etmektedir. Avrupa Topluluğu Adalet Divanının adı aynen korunmaktadır. Buna karşılık Topluluğun uyguladığı politikalar bakımından (ortak dış politika, ortak güvenlik politikası, adalet ve iç meselelerde) Avrupa Birliği terimi tercih edilmektedir.
Yukarıda belirtilen nedenlerle bu kitap hukuki bir inceleme olduğundan esas olarak Avrupa Topluluğu terimi kullanılmış, Maastrich Andlaş-ması ile getirilen politikalar bakımından zaman zaman Avrupa Birliği terimine yer verilmiştir.
Türkiye 14 Nisan 1987′de Topluluğa tam üyelik için başvurmuştur. Bu konuda verilen Komisyon kararı Konseye sunulmuştur. Henüz Türkiye′nin tam üyeliği konusunda olumlu bir gelişme olmamıştır. Ancak bu konu reddedilmemektedir. Tam üyelik zaman içinde Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin gelişmesine göre gerçekleşebilecektir.
Tam üyeliğin gerçekleşmesi halinde en önemli sorun kişilerin serbest dolaşımı alanında çıkacaktır. Zira Türkiye serbest dolaşımının gerçekleşmesini isteyecek, Birlik üyeleri ise bunun ertelenmesini önereceklerdir.
İnceleme konumuz, devletler hususi hukukuyla yakından ilgilidir. Çünkü yabancıların çalışma hürriyetinin bir bölümüdür. Sadece bu hürriyet Avrupa Toplulukları hukukunda klasik yabancılar hukukundan çok daha liberal bir biçimde düzenlenmiştir. Bu araştırmanın devletler hususi hukuku konusundaki çalışmalara yeni bir boyut kazandıracağını umuyoruz.
İnceleme beş bölümden ibaret olup, 1. bölümde, Devletler Hususi hukukunun konusu olan yabancıların çalışma hakkı ile ilgili genel bilgiler verilmiştir. Bundan sonra gelen üç bölüm Avrupa Topluluğu hukukunda kişilerin serbest dolaşımına (işçilerin serbest dolaşımı, yerleşme hakkı, hizmetlerin serbest dolaşımı) ayrılmıştır. Son bölümde ise bu konuda Türkiye-AT ilişkileri incelenmiştir. Son bölüm, tezin ağırlık konusunun Türk mevzuatının AT mevzuatına uyumu olması sebebiyle diğer bölümlerden daha hacimli olmuştur.
Böyle bir araştırmanın Türkiye′de yapılması kaynak yetersizliği nedeniyle imkansızdı. Bu nedenle The British Council′a yaptığım başvuru olumlu sonuçlanmış ve verilen kısa süreli burs ile Londra′da bulunan "Institute of Advance Legal Studies"ın kütüphanesinde çalışmak imkanı doğmuştur. Ayrıca bu şehirde bulunan "Comparative Law Studies" kütüphanesinde ve Queen Mary and Westfield College′de araştırmalara devam edilmiştir.
Bu nedenle The BRITISH COUNCIL′a ve onun başkanı Mr. David MARLER′e sonsuz teşekkürler ediyorum. Ayrıca inceleme konusunu seçmekte ve planlanmasında değerli yardımları bulunan Doç. Dr. Tuğrul A-RAT′a teşekkür borçluyum. Devletler Hususi hukuku dalındaki çalışmalarımda bana her zaman öncülük eden A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesindeki kürsü hocam Prof. Dr. Rona AYBAY′a, kitabı basan Kazancı Yayınları sahibi Sayın Muharrem KAZANClya, bu kitabı bilgisayarda titizlikle yazan Aysun ÇELİK′e teşekkür ederim.
IŞIL ÖZKAN
ANKARA
ARALIK-1995
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
i. BOLUM
YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKKI KONUSUNDA GENEL AÇIKLAMALAR
1. YABANCILARIN HAKLARI 6
I. DEVLETİN YETKİLERİ 6
II. DEVLETİN ÜLKESEL YETKİSİ 7
III. YABANCILARIN STATÜSÜ 8
1. GENEL AÇIKLAMALAR 8
2. YABANCILARIN STATÜSÜ KONUSUNDA TEMEL
PRENSİPLER 9
A. ASGARİ HAD (MİNİMUM STANDART) PRENSİBİ 10
B. KARŞILIKLILIK (MÜTEKABİLİYET) PRENSİBİ 11
C. VATANDAŞA TEMSİL SİSTEMİ (EŞİTLİK) PRENSİBİ .... 12
D. EN ZİYADE MÜSAADEYE MAZHAR MİLLET KAYDI
(ENÇOK GÖZETİLEN ULUS KAYDI) 13
2. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİ 14
I. TARİHÇE ! 15
II. YENİ GELİŞMELER 20
III. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİNİN DEVLETLER
HUSUSİ HUKUKUNDAKİ YERİ 23
1. YABANCILARA TANINAN HAKLARIN TASNİFİ 23
A. SİYASİ HAKLAR-HUSUSİ HAKLAR AYRIMI 23
B. SİYASİ HAKLAR-KAMU HAKLARI- HUSUSİ
HAKLAR AYRIMI 24
C. KAMU HAKLARI-HUSUSİ HAKLAR AYRIMI 25
D. ÖZEL HAKLAR-SİYASİ HAKLAR VE KAMU HAKLARI-
EKONOMİK, SOSYAL, KÜLTÜREL HAKLAR AYRIMI ... 26
2. YABANCILARIN ÇALIŞMA HÜRRİYETİNE VERİLEN
"YERİN DEĞERLENDİRİLMESİ 26
XI
2. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 29
I. İŞÇİ KAVRAMI 30
II. ÜYE DEVLET İŞÇİLERİ 32
2. İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA AYRIMCILIK
YAPMAMA PRENSİBİ 33
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 33
II. İKİNCİL -MEVZUATTA 34
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 36
IV. AYRIMCILIK KAVRAMININ SINIRLARI 38
3. KURAL VE İSTİSNALARI 42
I. KURAL 42
1. SERBEST DOLAŞIM HAKKI 42
2. DOĞRUDAN ETKİ 44
3. SOSYAL GÜVENLİK 46
4. EĞİTİM 49
5. KADIN ERKEK EŞİTLİĞİ . 50
II. İSTİSNALAR 56
1. KAMU DÜZENİ 56
2. KAMU SAĞLIĞI 59
3. KAMU GÜVENLİĞİ 59
4. KAMU HİZMETLERİ ■ 60
3. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA YERLEŞME HAKKI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 62
I. ÜYE DEVLET VATANDAŞI KAVRAMI 62
II. ŞİRKETLER VEYA FİRMALAR 64
III. YERLEŞME KAVRAMI 66
2. YERLEŞME HAKKI KONUSUNDA TOPLULUK MEVZUATI 68
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 68
II. İKİNCİL MEVZUATTA 69
1. GENEL PROGRAM 69
A. FAYDALANANLAR 70
B. GİRİŞ VE İKAMET 71
C. SINIRLAMALARIN KALDIRILMASI ,- 71
D. DİPLOMALARIN KARŞILIKLI TANINMASI 72
E. ŞİRKETLERİN GEREKTİRDİĞİ GARANTİLERİN
KOORDİNASYONU VE ŞİRKETLER HUKUKUNUN
UYUMLAŞTIRILMASI .; 74
2. YERLEŞME HAKKI KONUSUNDA KONSEY
DİREKTİFLERİ VE KOMİSYON TÜZÜĞÜ 75
A. 68/360 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 75
B. 1251/70 SAYILI KOMİSYON TÜZÜĞÜ 76
C. 73/148 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 76
D.75/34 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 76
E. 90/364 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 77
F. 90/365 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 78
G. 90/366 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 78
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 79
3. KURAL VE İSTİSNALARI , 81
I. KURAL 81
1. EŞİT MUAMELE İLKESİ 81
2. DOĞRUDAN ETKİ 82
II. İSTİSNALAR 83
1. SERMAYE 84
2. RESMİ OTORİTELERİN FAALİYETİ 84
3. KAMU DÜZENİ, KAMU GÜVENLİĞİ, KAMU SAĞLIĞI 85
4. BOLUM
AVRUPA TOPLULUĞUNDA HİZMETLERİN SERBEST DOLAŞIMI
1. GENEL AÇIKLAMALAR 87
I. HİZMETLER KAVRAMI 87
II. ÜYE DEVLET VATANDAŞI 88
III. YERLEŞME KAVRAMI 89
XIII
2. HİZMET EDİMİ SERBESTİSİ KONUSUNDA
TOPLULUK MEVZUATI 90
I. BİRİNCİL MEVZUATTA 90
II. İKİNCİL MEVZUATTA 91
1. GENEL PROGRAM 91
A. FAYDALANANLAR 91
B. GİRİŞ, ÇIKIŞ, İKAMET 92
C. SINIRLAMALARIN KALDIRILMASI 93
D. AYRIMCILIK YAPMAMA 95
E. DİPLOMALARIN VE DİĞER UNVANLARIN TANINMASI
VE KOORDİNASYONU 96
2. KONSEY DİREKTİFLERİ 97
III. ADALET DİVANI KARARLARINDA 97
3. KURAL VE İSTİSNALARI 100
I. KURAL 100
1. AYRIMCILIK YAPMA YASAĞI 100
A. HUKUKİ AYRIMCILIK 101
B. FİİLİ AYRIMCILIK 102
2. DOĞRUDAN ETKİ 102
3. HUKUKLARIN UYUMLAŞTIRILMASI 104
II. İSTİSNALAR 108
1. RESMİ YETKİLİLERİN FAALİYETİ, KAMU DÜZENİ,
KAMU GÜVENLİĞİ VE KAMU SAĞLIĞI 108
2. MESLEK KURALLARININ UYGULANMASI 109
3. GENEL EKONOMİK MENFAATE HİZMET VE GELİR
GETİREN TEKELLER 110
4. YABANCILARIN KONTROLÜ 111
5. ULAŞTIRMA 111
XIV
′■■} "′T′.;i.ı"′;*2-.Vf;"o1 ■"′■o′"′
6. BÖLÜM
KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA TÜRKİYE AVRUPA TOPLULUĞU İLİŞKİLERİ
1. TÜRKİYE- AVRUPA TOPLULUĞU ORTAKLIK ANLAŞMALARI
VE ÇALIŞMA HAKKI 113
I. ANKARA ANLAŞMASİ 113
1. GENEL OLARAK 113
2. ANKARA ANLAŞMASININ KİŞİLERİN SERBEST
DOLAŞIMI İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ 115
II. KATMA PROTOKOL 116
1. GENEL OLARAK 116
2. KATMA PROTOKOLÜN KİŞİLERİN SERBEST DOLAŞIMI
İLE İLGİLİ HÜKÜMLERİ 117
A. İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMI KONUSUNDA 117
B. YERLEŞME HAKKI VE HİZMETLER KONUSUNDA .... 118
III. ORTAKLIK KONSEYİNİN 2/76 SAYILI KARARI 119
IV. ORTAKLIK KONSEYİNİN 1/80 SAYILI KARARI 120
V. ORTAKLIK KONSEYİNİN 3/80 SAYILI KARARI 121
2. TÜRK İŞÇİLERİ İLE İLGİLİ OLARAK AVRUPA TOPLULUĞU
ADALET DİVANININ ALDIĞI KARARLAR 122
I. DEMİREL DAVASI 123
II. SEVİNCE DAVASI 124
III. KUŞ DAVASI 127
IV. EROĞLU DAVASI 128
V. BOZKURT DAVASI 130
3. AVRUPA TOPLULUĞUNUN YAPTIĞI BAZI ANLAŞMALARIN
TÜRKİYE-AT İLİŞKİLERİNE ETKİSİ 132
I. SCHENGEN ANLAŞMASI 132
II. URUGUAY ROUND SONUCUNDA KABUL EDİLEN
GATS SONUÇ BELGESİ 135
III. AVRUPA TOPLULUĞU İLE EFTA ÜLKELERİ ARASINDA
AVRUPA EKONOMİK ALANI ANLAŞMASI 136
XV
4. TÜRK YABANCILAR MEVZUATININ AVRUPA TOPLULUĞU
MEVZUATINA UYUMU SORUNU 138
I. İKAMET VE SEYAHATHAKKI KONUSUNDA 140
1- TÜRK MEVZUATI 140
A- ANAYASA 140
B- PASAPORT KANUNU 140
C- YABANCILARIN TÜRKİYE′DE İKAMET VE
SEYAHATLERİ HAKKINDA KANUN . 141
D- KÖY KANUNU 143
E- ASKERÃ YASAK BÖLGELER VE GÜVENLİK
BÖLGELERİ KANUNU 143
2- AT MEVZUATI 144
A- 1612/68 SAYILI KONSEY TÜZÜĞÜ 144
B- 64/221 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 144
C- 68/360 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 145
D- 73/148 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 145
E- 73/34 SAYILI KONSEY DİREKTİFİ 146
3- UYUM SORUNU 146
II- ÇALIŞMA HAKKI KONUSUNDA 149
1- GENEL KURALLAR 149
A- TÜRK MEVZUATI 149
a-Anayasa 149
b-Yabancıların Türkiye′de İkamet ve Seyahatları
Hakkında Kanun 150
B- AT MEVZUATI 150
C- UYUM SORUNU 150
2- KÜÇÜK SANAT VE HİZMETLER 151
A- TÜRK MEVZUATI 151
a- Türkiye′de Türk Vatandaşlarına Tahsis Edilen Sanat ve
Hizmetler Hakkında Kanun 151
b- Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla
Karasuları Dahilinde İcrai Sanat ve Ticaret Hakkında
Kanun 152
XVI
B- AT MEVZUATI 152
a- 1612/68 Sayılı Konsey Tüzüğü 152
b- 75/368 Sayıh Konsey Direktifi 152
c- 75/369 Sayılı Konsey Direktifi 152
d- 82/489 Sayılı Konsey Direktifi 153
e- 64/224 Sayılı Konsey Direktifi 153
f- 67/43 Sayılı Konsey Direktifi 153
C- UYUM SORUNU 154
3- SAĞLIK HİZMETLERİ 154
A- TÜRK MEVZUATI *. 154
a- Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına
Dair Kanun 154
b- Hemşirelik Kanunu 155
c- Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Kanun 155
d- Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına Türk Veteriner Hekimler Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve
Göreceği İşlere Dair Kanun 155
e- Gözlükçülük Hakkında Kanun 155
f- Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun . .. 155
B- AT MEVZUATI 156
a- 80/154 Sayılı Konsey Direktifi 156
b- 78/986 Sayıh Konsey Direktifi 156
c- 75/362 Sayıh Konsey Direktifi 156
d- 77/452 Sayıh Konsey Direktifi 156
e- 85/433 Sayılı Konsey Direktifi 157
f- 78/1026 Sayılı Konsey Direktifi 157
g- 64/429 Sayıh Konsey Direktifi 157
C- UYUM SORUNU 158
4- ADALET HİZMETLERİ 158
A- TÜRK MEVZUATI 158
a- Hakimler ve Savcılar Kanunu 158
b- Noterlik Kanunu 158
c- Avukatlık Kanunu 158
B- AT MEVZUATI 158
a- Avrupa Topluluğunu Kuran Andlaşma 158
b- 77/249 Sayıh Konsey Direktifi 159
C- UYUM SORUNU 159
XVII
XVIII
5- MİMARLIK FAALİYETLERİ 160
A- TÜRK MEVZUATI 160
B- AT MEVZUATI 160
C- UYUM SORUNU 160
6- MADENCİLİK 161
A- TÜRK MEVZUATI 161
a- Maden Kanunu 161
b- Petrol Kanunu 161
B- AT MEVZUATI 162
a- 64/428 Sayılı Konsey Direktifi 162
b- 69/82 Sayılı Konsey Direktifi 162
C- UYUM SORUNU 163
7- ULAŞTIRMA , 163
A- TÜRK MEVZUATI 163
a- Türkiye Sahillerinde Nakliyatı Bahriye ve Limanlarla Karasuları Dahilinde İcrai Sanat ve Ticaret
Hakkında Kanun 163
b- Türk Sivil Havacılık Kanunu 164
c- Karayoluyla Şehirlerarası Yolcu Taşımaları
Hakkında Yönetmelik 164
B- AT MEVZUATI 164
a- 86/4055 Sayılı Konsey Tüzüğü 164
b- 87/540 Sayılı Konsey Direktifi, 165
c- 82/470 Sayılı Konsey Direktifi 165
d- 77/796 Sayılı Konsey Direktifi 165
C- UYUM SORUNU 166
8- TURİZM FAALİYETLERİ 166
A- TÜRK MEVZUATI 166
a- Turizmi Teşvik Kanunu 166
b- Belgeli Turizm İşletmelerinde Yabancı Personel ve
Sanatkarların Çalıştırılması Hakkında Yönetmelik 167
B- AT MEVZUATI 167
a- 68/367 Sayılı Konsey Direktifi 167
b- 68/368 Sayılı Konsey Direktifi 168
C- UYUM SORUNU 168
9- TİCARİ FAALİYETLER 169
A- TÜRK MEVZUATI 169
a- Türk Ticaret Kanunu 169
b- Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Münkasem
Şirketlerle Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkında Kanun .... 169
B- AT MEVZUATI 170
a- 64/222 Sayılı Konsey Direktifi 170
b- 64/223 Sayılı Konsey Direktifi 170
c- 68/363 Sayılı Konsey Direktifi 171
d- 68/364 Sayılı Konsey Direktifi 171
C- UYUM SORUNU ." 172
10- SİNEMACILIK FAALİYETLERİ 172
A- TÜRK MEVZUATI 172
a- Sinema, Video ve Müzik Eserleri Kanunu 172
b- Sinema ve Video ve Müzik Eserleri Yapımcıları ile Film Çekmek İsteyen Yabancılarla Yapılacak Ortak
Yapımlar Hakkında Yönetmelik 173
c- Türkiye′de İlmi Araştırma İnceleme Yapmak ve Film Çekmek İsteyen Yabancılar veya Yabancılar Adına Müracaat Edenler ile Yabancı Basın-Yayın Mensuplarının
Tabi olacakları esaslar 173
B- AT MEVZUATI 174
a- 63/607 Sayılı Konsey Direktifi 174
b- 64/242 Sayılı Komisyon Tavsiyesi 174
c- 65/264 Sayılı İkinci Konsey Direktifi 175
d- 68/369 Sayılı Konsey Direktifi 175
e- 70/451 Sayılı Konsey Direktifi 175
C- UYUM SORUNU 176
11- BANKACILIK 176
A- TÜRK MEVZUATI 176
a- Bankalar Kanunu 176
b- Özel Finans Kurumlan Kurulması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname 177
B- AT MEVZUATI 178
a- 73/183 Sayılı Konsey Direktifi 178
b- 77/780 Sayılı Birinci Bankacılık Direktifi ve Onu Tadil
Eden 89/646 Sayılı İkinci Bankacılık Direktifi 178
C- UYUM SORUNU 179
XIX
12- SİGORTACILIK 181
A- TÜRK MEVZUATI 181
a- Sigorta Murakabe Kanunu ı8ı
b- Sigorta ve Reasürans Aracıları Hakkında Yönetmelik 182
B- AT MEVZUATI 182
a-64/225 Sayılı Konsey Direktifi 182
b- 73/239 Sayılı Konsey Direktifi 182
c- 73/240 Sayılı Konsey Direktifi ]83
d- 77/92 Sayılı Konsey Direktifi 183
C- UYUM SORUNU 183
III- YABANCI SERMAYE KONUSUNDA ı84
A- TÜRK MEVZUATI 184
a- Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu 184
b- Yabancı Sermaye Çerçeve Kararı 185
c- Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı
Karar 186
B-AT MEVZUATI ^ ..v. ıg7
C- UYUM SORUNU ! .^«T., ı90
IV- SOSYAL GÜVENLİK HAKKI KONUSUNDA 191
A- TÜRK MEVZUATI 191
a- Sosyal Sigortalar Kanuna 191
b- Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar
Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu 191
B- AT MEVZUATI 191
a- 79/7 Sayılı Konsey Direktifi 191
b- 86/378 Sayılı Konsey Direktifi 192
c- 1408/71 Sayılı Konsey Tüzüğü 199
C- UYUM SORUNU 193
SONUÇ