Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ile Borsanın Hukuki Sorumluluğu
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ile Borsanın Hukuki Sorumluluğu
Gülşah YILMAZ
Sayfa Sayısı
:
209
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786051460314
150,00
TL
GÄ°RÄ°Åž
Günümüzdeki anlamıyla borsanın ve borsa aracılığının geçmiÅŸi 16. yüzyıla dayanmaktadır. 16. yüzyılda Hollanda\\\′da, 18. yüzyılda ise Amerika\\\′da tacirler ticari hareketliliÄŸin bulunduÄŸu limanlarda kendi aralarında belli baÅŸlı ürün ve sözleÅŸmelerin alım-satımını yapmak¬taydı. Yapılan bu anlaÅŸmalar zaman içinde belirli fiziki mekanlara taşınmıştır. Bu mekanlara katılımın artması ve alım-satım yapan ta¬rafların artan ilgisi sonucunda mekanlar giderek kalabalıklaÅŸmaya baÅŸlamıştır. Bu yoÄŸunluÄŸu azaltmak için mekanlara üyelikle girilmesi yöntemi getirilmiÅŸtir. Ãœye olamayan taraflar, iÅŸlemlerini üye olabilen¬ler aracılığıyla yapmaya baÅŸlamıştır. Bu geliÅŸimin doÄŸal sonucu ola¬rak borsalar, genellikle üyeleri tarafından kurulan ve kâr amacı güt¬meyen organizasyonlar olarak ortaya çıkmıştır. Yaklaşık üç asırdır bu yapıyla faaliyet gösteren borsalar, 1990\\\′lı yılların başında deÄŸiÅŸmeye baÅŸlamıştır. Ãœyelik sisteminin ihtiyaçları karşılaması, bu kadar uzun zaman sistemin aksamadan devam etmesine imkan vermiÅŸtir. Ancak 20. yüzyılın sonlarına doÄŸru yaÅŸanan teknolojik geliÅŸmeler, küreselle¬şen ekonomiler ve rekabetçi piyasalar, borsaların iÅŸleyiÅŸlerinin sorgu¬lanmasına neden olmuÅŸtur1. Bu doÄŸrultuda borsalar, üyeleri tarafın¬dan kurulan ve kâr amacı gütmeyen kurum yapısından çıkıp, kâr amacı güden ÅŸirketler haline gelmiÅŸlerdir. Bu ÅŸirketleÅŸmenin üç temel amacı vardır. Bunlar, uluslararası borsalarla rekabet edebilmek için gerekli olan teknolojik yatırımların finansmanının daha kolay saÄŸla¬nabilmesi, kâr amacı güden borsaların daha profesyonelce yönetilme¬si ve üyelik fonksiyonları ile sahiplik fonksiyonlarının ayrıştırılıp yönetim ve denetim etkinliÄŸinin geliÅŸtirilmesidir2.
Borsaların ÅŸirketleÅŸmesi yolundaki eÄŸilimin ülkemize olan ilk yansıması, kâr amacı güden bir ÅŸirket olarak yapılanan Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Borsası A.Åž.\\\′dir. Öte yandan, Ä°stanbul Menkul KıymetlerBorsası\\\′nın ÅŸirketleÅŸmesine dönük çalışmaların yapılması gündeme olan bir konudur3.
Dünyadaki bu genel eğilimin ülkemizdeki ilk ve tek örneği ola Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ile Borsanın hukukî sorumluluğa çalışma konumuzu oluşturmaktadır. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsa sı, ülkemizdeki diğer borsalardan farklı olarak özel hukuk tüzel kişi ligine sahip olan tek borsadır. Bu statü, onun hukukî sorumluluğum da diğerlerinden farklı kılmaktadır. Konunun incelenmesindeki teme amaç, aradaki bu farkın ortaya konulmasıdır. Bu nedenle çalışma konusu Borsanın hukukî sorumluluğunun belirlenmesi ile sınırlı tutulmuştur.
Bu sorumluluğun belirlenmesi ve çıkabilecek uyuşmazlıklarda hangi kanun hükümlerinin uygulanacağının tespitine katkı sağlamak amacıyla hazırlanan çalışmamızın ilk bölümünde, temel kavramların daha iyi anlaşılması amacıyla finansal piyasalar ile Borsa ve Borsa üyesi kavramları anlatılmıştır. Bu bölümde finansal piyasa kavramı, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasının yapısı ve işleyişi ile Borsaya üye olabilecek kuruluşlar incelenmiştir.
Ä°kinci bölümde ise, öncelikle Borsa\\\′nın sözleÅŸmeye dayalı sorum¬luluÄŸunda uygulanacak hükümlerin belirlenmesi amacıyla Borsa ile Borsa üyesi arasındaki borsa üyelik sözleÅŸmesi ve uzaktan eriÅŸim kullanım sözleÅŸmesi anlatılmıştır. Borsa üyelik sözleÅŸmesi Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Borsası YönetmeliÄŸi\\\′nde yer alan hükümler de göz önüne alınarak incelenmiÅŸ, bu kapsamda sözleÅŸmenin kurulması, Borsanın ve Borsa üyesinin borçları, tarafların borca aykırı davranış¬larının sonuçları ile sözleÅŸmenin sona ermesi detaylı bir ÅŸekilde açık¬lanmıştır. Akabinde ise, inceleme konusu yapılan üyelik sözleÅŸmesi¬nin hukukî niteliÄŸinin tespitine yönelik olarak sırasıyla eser sözleş¬mesi, hizmet sözleÅŸmesi ve vekalet sözleÅŸmesi anlatılmış, son olarak da bu konudaki görüşümüz belirtilmiÅŸtir.
Son bölümde ise, ilk olarak Borsa\\\′nın hukukî sorumluluÄŸunu kaldıran ve Borsa karşısında Borsa üyesinin durumunu ağırlaÅŸtıran üyelik sözleÅŸmesi ve uzaktan eriÅŸim kullanım sözleÅŸmesi hükümleritespit edilmiÅŸtir. Sonrasında ise bu hükümlerin geçerliliÄŸi, Türk Borç¬lar Kanunu\\\′nda yer alan genel iÅŸlem koÅŸulları ile sorumsuzluk an¬laÅŸması hükümleri açısından deÄŸerlendirilmiÅŸtir. Son olarak, Bor-sa\\\′nın hukukî sorumluluÄŸu, sözleÅŸme ve sözleÅŸme dışı sorumluluk baÅŸlıkları alnnda incelenmiÅŸ ve çıkabilecek bir uyuÅŸmazlıkta uÄŸranı¬lan zararın ne ÅŸekilde tazmin edileceÄŸi hususu anlatılmıştır. Bu kap¬samda davacı ve davalı tarafların kimler olabileceÄŸi, görevli ve yetkili mahkemeler, uygulanacak zamanaşımı ve zararın hesaplanması ko¬nuları bu baÅŸlık altında deÄŸerlendirilme konusu yapılmıştır.
ÖNSÖZ
Küreselleşmenin sonucunda oluşan teknolojik gelişmeler ve rekabetçi piyasalar, borsaları, üyeleri tarafından kurulan ve kar amacı gütmeyen kurum yapısından çıkarıp kâr amacı güden şirketler haline getirmiştir. Borsaların şirketleşmesi yolundaki eğilimin ülkemize olan ilk yansıması, kâr amacı güden bir şirket olarak yapılanan Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A. Ş. ’dir. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası, ülkemizdeki diğer borsalardan farklı olarak özel hukuk tüzel kişiliğine sahip olan ilk ve tek borsadır. Bu statü, onun hukukî sorumluluğunu da diğerlerinden farklı kılmaktadır.
Bu çalışma aradaki bu farkın ortaya konulmasına, Borsa’nın hukukî sorumluluğunun belirlenmesine ve çıkabilecek uyuşmazlıklarda hangi kanun hükümlerinin uygulanacağının tespitine katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu nedenle öncelikle Borsa ve Borsa üyesi kavramları incelenmiştir. Sonrasında, Borsa üyelik sözleşmesi ve uzaktan erişim kullanım sözleşmesi anlatılmış ve bu sözleşmelerin hukukî niteliği tartışılmıştır. Son bölümde ise, Borsa’nın hukukî sorumluluğunu kaldıran ve Borsa karşısında Borsa üyesinin durumunu ağırlaştıran sözleşme hükümleri tespit edilmiştir. Borsa üyesinin Borsa karşısındaki durumunu ağırlaştıran bu hükümlerin geçerliliği, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan genel işlem koşulları ile sorumsuzluk anlaşması hükümleri açısından değerlendirilmiştir. Son olarak, Borsa’nın hukukî sorumluluğu incelenmiş, çıkabilecek bir uyuşmazlıkta uğranılan zararın ne şekilde tazmin edileceği hususu anlatılmıştır.
İÇİNDEKİLER :
BİRİNCİ BÖLÜM
FÄ°NANSAL PÄ°YASALAR Ä°LE BORSA VE BORSA ÃœYESÄ° KAVRAMLARI
I. -FÄ°NANSAL PÄ°YASALAR-5
A. -Genel Olarak Finansal Piyasalar-5
B. -Fonların Arz ve Talep Süresine Göre Finansal Piyasalar-6
1. -Para Piyasası-6
2. -Sermaye Piyasası-7
C. -Örgütlenme Biçimine Göre Finansal Piyasalar-7
1. -Örgütlenmiş Piyasalar-7
2. -Örgütlenmemiş Piyasalar-7
D. -Piyasada İşlem Gören Finansal Varlığın İşlem Durumuna Göre Finansal Piyasalar-8
1. -Birincil Piyasalar-8
2. -Ä°kincil Piyasalar-8
E. -Finansal Varlığın Vadesine Göre Finansal Piyasalar-9
1. -Spot Piyasalar-9
2. -Türev Piyasalar-9
II. -BORSA VE BORSA ÃœYESÄ°-10
A. -Borsa-10
1. -Genel Olarak-10
2. -Borsa’nın Kuruluşu ve İşleyişi-12
a. -Borsa’nın Kuruluşu-12
b. -Borsa’nın İşleyişi-14
(1) -Borsa’da Faaliyet Gösteren Unsurlar-14
(2) -Borsa’da İşlem Gören Sözleşmeler-18
(3)-Borsa’da Sözleşmelerin İşlem Görme Süreci-23
B. -Borsa Ãœyesi-25
1. -Tanımı-25
2. -Üyelik Şartları-27
3. -Türleri-28
a. -Takas Ãœyesi Olan Borsa Ãœyesi-28
b. -Takas Ãœyesi Olmayan Borsa Ãœyesi-29
İKİNCİ BÖLÜM
BORSA İLE BORSA ÜYESİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ
I. -BORSA İLE BORSA ÜYESİ ARASINDAKİ HUKUKÎ İLİŞKİ-31
A. -Uzaktan Erişim Kullanım Sözleşmesi-32
B. -Borsa Üyelik Sözleşmesi-34
1. -Sözleşmenin Kurulması-34
2. -Tarafların Borçları-36
a. -Borsa’nın Borçları-36
(1) -Borsa’da Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-36
(i) -Sözleşmelerin Borsa’da İşlem Görmesi Sırasında Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-36
(ii) -Sözleşmelerin İfasında Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-39
(iii) -Olağanüstü Durumlarda Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-39
(iv) -Uyuşmazlık Hallerinde Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-42
(2) -Borsa Teşkilatının Bilgi Açıklama Yasağı ve Sır Saklama Borcu-44
b. -Borsa Üyesinin Borçları-44
(1) -Mali Borçlar-44
(2)-Bilgi ve Hesap Verme Borcu-46
(3) -Dürüstlük ve Özen Borcu-47
3. -Borca Aykırılığın Sonuçları-48
a. -Borsa’nın Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları-48
b. -Borsa Üyesinin Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları-48
4. -Sözleşmenin Sona Ermesi-51
II. -BORSA ÜYELİK SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİNİN TESPİTİNE YÖNELİK SÖZLEŞME İLİŞKİLERİNİN İNCELENMESİ-52
A. -Eser Sözleşmesi-52
B. -Hizmet Sözleşmesi-53
C. -Vekalet Sözleşmesi-55
D. -Görüşümüz-62
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BORSANIN HUKUKÎ SORUMLULUĞU
I. -ÜYELİK SÖZLEŞMESİ İLE UZAKTAN ERİŞİM KULLANIM SÖZLEŞMESİNİN GENEL İŞLEM KOŞULLARI VE SORUMSUZLUK ANLAŞMASI HÜKÜMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ-71
A. -Genel İşlem Koşulları-71
1. -Tanımı-71
2. -Şartları-74
a. -Taraflardan Birinin Sözleşme Koşullarını Tek Başına Hazırlamış Olması-74
b. -İleride Çok Sayıda Benzer Sözleşmede Kullanmak Amacıyla Hazırlanmış Olması-75
c. -Hazırlanan Sözleşmenin Diğer Tarafa Sunulması-76
3. -Uygulama Alanı-77
4. -Genel İşlem Koşulu Sayılmanın Sonuçları-78
a. -Yazılmamış Sayılma-78
b. -Kısmen Yazılmamış Sayılma-79
c. -Aleyhe Yorum Yasağı-80
d. -Tek Taraflı Olarak Aleyhe Değiştirme Yasağı-81
e. -Dürüstlük Kurallarına Aykırı Olarak Aleyhe Hüküm Koyma Yasağı-81
B. -Sorumsuzluk Anlaşması-82
C. -DeÄŸerlendirmemiz-85
1. -Borsa’nın Düzenleyici İşlemlerinin Hukukî Niteliği-86
2. -Sözleşme Hükümlerinin İncelenmesi-89
II. -BORSANIN HUKUKÎ SORUMLULUĞU-98
A. -Sorumluluğun Hukukî Dayanakları-98
1. -Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk-98
a. -Genel Olarak-98
b. -Sorumluluğun Şartları-102
(1) -Borca Aykırılık-102
(2) -Zarar-104
(3) -Kusur-108
(4) -İlliyet Bağı-109
2. -Sözleşme Dışı Sorumluluk-109
a. -Genel Olarak Haksız Fiil Sorumluluğu-109
b. -Borsa’nın Borsa Üyesine Karşı Haksız Fiil Sorumluluğu-110
c. -Borsa’nın Üçüncü Kişilere Karşı Haksız Fiil Sorumluluğu-112
B. -Uğranılan Zararın Tazmini-113
SONUÇ-117
EKLER-123
--EK 1 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ANONİM ŞİRKETİ ÜYELİK TAAHHÜTNAMESİ-123
--EK 2 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ANONİM ŞİRKETİ (BORSA) UZAKTAN ERİŞİM KULLANIM TAAHHÜTNAMESİ-129
--EK 3 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI YÖNETMELİĞİ-135
KAYNAKÇA-203
Günümüzdeki anlamıyla borsanın ve borsa aracılığının geçmiÅŸi 16. yüzyıla dayanmaktadır. 16. yüzyılda Hollanda\\\′da, 18. yüzyılda ise Amerika\\\′da tacirler ticari hareketliliÄŸin bulunduÄŸu limanlarda kendi aralarında belli baÅŸlı ürün ve sözleÅŸmelerin alım-satımını yapmak¬taydı. Yapılan bu anlaÅŸmalar zaman içinde belirli fiziki mekanlara taşınmıştır. Bu mekanlara katılımın artması ve alım-satım yapan ta¬rafların artan ilgisi sonucunda mekanlar giderek kalabalıklaÅŸmaya baÅŸlamıştır. Bu yoÄŸunluÄŸu azaltmak için mekanlara üyelikle girilmesi yöntemi getirilmiÅŸtir. Ãœye olamayan taraflar, iÅŸlemlerini üye olabilen¬ler aracılığıyla yapmaya baÅŸlamıştır. Bu geliÅŸimin doÄŸal sonucu ola¬rak borsalar, genellikle üyeleri tarafından kurulan ve kâr amacı güt¬meyen organizasyonlar olarak ortaya çıkmıştır. Yaklaşık üç asırdır bu yapıyla faaliyet gösteren borsalar, 1990\\\′lı yılların başında deÄŸiÅŸmeye baÅŸlamıştır. Ãœyelik sisteminin ihtiyaçları karşılaması, bu kadar uzun zaman sistemin aksamadan devam etmesine imkan vermiÅŸtir. Ancak 20. yüzyılın sonlarına doÄŸru yaÅŸanan teknolojik geliÅŸmeler, küreselle¬şen ekonomiler ve rekabetçi piyasalar, borsaların iÅŸleyiÅŸlerinin sorgu¬lanmasına neden olmuÅŸtur1. Bu doÄŸrultuda borsalar, üyeleri tarafın¬dan kurulan ve kâr amacı gütmeyen kurum yapısından çıkıp, kâr amacı güden ÅŸirketler haline gelmiÅŸlerdir. Bu ÅŸirketleÅŸmenin üç temel amacı vardır. Bunlar, uluslararası borsalarla rekabet edebilmek için gerekli olan teknolojik yatırımların finansmanının daha kolay saÄŸla¬nabilmesi, kâr amacı güden borsaların daha profesyonelce yönetilme¬si ve üyelik fonksiyonları ile sahiplik fonksiyonlarının ayrıştırılıp yönetim ve denetim etkinliÄŸinin geliÅŸtirilmesidir2.
Borsaların ÅŸirketleÅŸmesi yolundaki eÄŸilimin ülkemize olan ilk yansıması, kâr amacı güden bir ÅŸirket olarak yapılanan Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Borsası A.Åž.\\\′dir. Öte yandan, Ä°stanbul Menkul KıymetlerBorsası\\\′nın ÅŸirketleÅŸmesine dönük çalışmaların yapılması gündeme olan bir konudur3.
Dünyadaki bu genel eğilimin ülkemizdeki ilk ve tek örneği ola Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ile Borsanın hukukî sorumluluğa çalışma konumuzu oluşturmaktadır. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsa sı, ülkemizdeki diğer borsalardan farklı olarak özel hukuk tüzel kişi ligine sahip olan tek borsadır. Bu statü, onun hukukî sorumluluğum da diğerlerinden farklı kılmaktadır. Konunun incelenmesindeki teme amaç, aradaki bu farkın ortaya konulmasıdır. Bu nedenle çalışma konusu Borsanın hukukî sorumluluğunun belirlenmesi ile sınırlı tutulmuştur.
Bu sorumluluğun belirlenmesi ve çıkabilecek uyuşmazlıklarda hangi kanun hükümlerinin uygulanacağının tespitine katkı sağlamak amacıyla hazırlanan çalışmamızın ilk bölümünde, temel kavramların daha iyi anlaşılması amacıyla finansal piyasalar ile Borsa ve Borsa üyesi kavramları anlatılmıştır. Bu bölümde finansal piyasa kavramı, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsasının yapısı ve işleyişi ile Borsaya üye olabilecek kuruluşlar incelenmiştir.
Ä°kinci bölümde ise, öncelikle Borsa\\\′nın sözleÅŸmeye dayalı sorum¬luluÄŸunda uygulanacak hükümlerin belirlenmesi amacıyla Borsa ile Borsa üyesi arasındaki borsa üyelik sözleÅŸmesi ve uzaktan eriÅŸim kullanım sözleÅŸmesi anlatılmıştır. Borsa üyelik sözleÅŸmesi Vadeli Ä°ÅŸlem ve Opsiyon Borsası YönetmeliÄŸi\\\′nde yer alan hükümler de göz önüne alınarak incelenmiÅŸ, bu kapsamda sözleÅŸmenin kurulması, Borsanın ve Borsa üyesinin borçları, tarafların borca aykırı davranış¬larının sonuçları ile sözleÅŸmenin sona ermesi detaylı bir ÅŸekilde açık¬lanmıştır. Akabinde ise, inceleme konusu yapılan üyelik sözleÅŸmesi¬nin hukukî niteliÄŸinin tespitine yönelik olarak sırasıyla eser sözleş¬mesi, hizmet sözleÅŸmesi ve vekalet sözleÅŸmesi anlatılmış, son olarak da bu konudaki görüşümüz belirtilmiÅŸtir.
Son bölümde ise, ilk olarak Borsa\\\′nın hukukî sorumluluÄŸunu kaldıran ve Borsa karşısında Borsa üyesinin durumunu ağırlaÅŸtıran üyelik sözleÅŸmesi ve uzaktan eriÅŸim kullanım sözleÅŸmesi hükümleritespit edilmiÅŸtir. Sonrasında ise bu hükümlerin geçerliliÄŸi, Türk Borç¬lar Kanunu\\\′nda yer alan genel iÅŸlem koÅŸulları ile sorumsuzluk an¬laÅŸması hükümleri açısından deÄŸerlendirilmiÅŸtir. Son olarak, Bor-sa\\\′nın hukukî sorumluluÄŸu, sözleÅŸme ve sözleÅŸme dışı sorumluluk baÅŸlıkları alnnda incelenmiÅŸ ve çıkabilecek bir uyuÅŸmazlıkta uÄŸranı¬lan zararın ne ÅŸekilde tazmin edileceÄŸi hususu anlatılmıştır. Bu kap¬samda davacı ve davalı tarafların kimler olabileceÄŸi, görevli ve yetkili mahkemeler, uygulanacak zamanaşımı ve zararın hesaplanması ko¬nuları bu baÅŸlık altında deÄŸerlendirilme konusu yapılmıştır.
ÖNSÖZ
Küreselleşmenin sonucunda oluşan teknolojik gelişmeler ve rekabetçi piyasalar, borsaları, üyeleri tarafından kurulan ve kar amacı gütmeyen kurum yapısından çıkarıp kâr amacı güden şirketler haline getirmiştir. Borsaların şirketleşmesi yolundaki eğilimin ülkemize olan ilk yansıması, kâr amacı güden bir şirket olarak yapılanan Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A. Ş. ’dir. Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası, ülkemizdeki diğer borsalardan farklı olarak özel hukuk tüzel kişiliğine sahip olan ilk ve tek borsadır. Bu statü, onun hukukî sorumluluğunu da diğerlerinden farklı kılmaktadır.
Bu çalışma aradaki bu farkın ortaya konulmasına, Borsa’nın hukukî sorumluluğunun belirlenmesine ve çıkabilecek uyuşmazlıklarda hangi kanun hükümlerinin uygulanacağının tespitine katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Bu nedenle öncelikle Borsa ve Borsa üyesi kavramları incelenmiştir. Sonrasında, Borsa üyelik sözleşmesi ve uzaktan erişim kullanım sözleşmesi anlatılmış ve bu sözleşmelerin hukukî niteliği tartışılmıştır. Son bölümde ise, Borsa’nın hukukî sorumluluğunu kaldıran ve Borsa karşısında Borsa üyesinin durumunu ağırlaştıran sözleşme hükümleri tespit edilmiştir. Borsa üyesinin Borsa karşısındaki durumunu ağırlaştıran bu hükümlerin geçerliliği, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yer alan genel işlem koşulları ile sorumsuzluk anlaşması hükümleri açısından değerlendirilmiştir. Son olarak, Borsa’nın hukukî sorumluluğu incelenmiş, çıkabilecek bir uyuşmazlıkta uğranılan zararın ne şekilde tazmin edileceği hususu anlatılmıştır.
İÇİNDEKİLER :
BİRİNCİ BÖLÜM
FÄ°NANSAL PÄ°YASALAR Ä°LE BORSA VE BORSA ÃœYESÄ° KAVRAMLARI
I. -FÄ°NANSAL PÄ°YASALAR-5
A. -Genel Olarak Finansal Piyasalar-5
B. -Fonların Arz ve Talep Süresine Göre Finansal Piyasalar-6
1. -Para Piyasası-6
2. -Sermaye Piyasası-7
C. -Örgütlenme Biçimine Göre Finansal Piyasalar-7
1. -Örgütlenmiş Piyasalar-7
2. -Örgütlenmemiş Piyasalar-7
D. -Piyasada İşlem Gören Finansal Varlığın İşlem Durumuna Göre Finansal Piyasalar-8
1. -Birincil Piyasalar-8
2. -Ä°kincil Piyasalar-8
E. -Finansal Varlığın Vadesine Göre Finansal Piyasalar-9
1. -Spot Piyasalar-9
2. -Türev Piyasalar-9
II. -BORSA VE BORSA ÃœYESÄ°-10
A. -Borsa-10
1. -Genel Olarak-10
2. -Borsa’nın Kuruluşu ve İşleyişi-12
a. -Borsa’nın Kuruluşu-12
b. -Borsa’nın İşleyişi-14
(1) -Borsa’da Faaliyet Gösteren Unsurlar-14
(2) -Borsa’da İşlem Gören Sözleşmeler-18
(3)-Borsa’da Sözleşmelerin İşlem Görme Süreci-23
B. -Borsa Ãœyesi-25
1. -Tanımı-25
2. -Üyelik Şartları-27
3. -Türleri-28
a. -Takas Ãœyesi Olan Borsa Ãœyesi-28
b. -Takas Ãœyesi Olmayan Borsa Ãœyesi-29
İKİNCİ BÖLÜM
BORSA İLE BORSA ÜYESİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ
I. -BORSA İLE BORSA ÜYESİ ARASINDAKİ HUKUKÎ İLİŞKİ-31
A. -Uzaktan Erişim Kullanım Sözleşmesi-32
B. -Borsa Üyelik Sözleşmesi-34
1. -Sözleşmenin Kurulması-34
2. -Tarafların Borçları-36
a. -Borsa’nın Borçları-36
(1) -Borsa’da Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-36
(i) -Sözleşmelerin Borsa’da İşlem Görmesi Sırasında Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-36
(ii) -Sözleşmelerin İfasında Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-39
(iii) -Olağanüstü Durumlarda Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-39
(iv) -Uyuşmazlık Hallerinde Dürüstlük ve Düzeni Sağlama Borcu-42
(2) -Borsa Teşkilatının Bilgi Açıklama Yasağı ve Sır Saklama Borcu-44
b. -Borsa Üyesinin Borçları-44
(1) -Mali Borçlar-44
(2)-Bilgi ve Hesap Verme Borcu-46
(3) -Dürüstlük ve Özen Borcu-47
3. -Borca Aykırılığın Sonuçları-48
a. -Borsa’nın Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları-48
b. -Borsa Üyesinin Borca Aykırı Davranışlarının Sonuçları-48
4. -Sözleşmenin Sona Ermesi-51
II. -BORSA ÜYELİK SÖZLEŞMESİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİNİN TESPİTİNE YÖNELİK SÖZLEŞME İLİŞKİLERİNİN İNCELENMESİ-52
A. -Eser Sözleşmesi-52
B. -Hizmet Sözleşmesi-53
C. -Vekalet Sözleşmesi-55
D. -Görüşümüz-62
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BORSANIN HUKUKÎ SORUMLULUĞU
I. -ÜYELİK SÖZLEŞMESİ İLE UZAKTAN ERİŞİM KULLANIM SÖZLEŞMESİNİN GENEL İŞLEM KOŞULLARI VE SORUMSUZLUK ANLAŞMASI HÜKÜMLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ-71
A. -Genel İşlem Koşulları-71
1. -Tanımı-71
2. -Şartları-74
a. -Taraflardan Birinin Sözleşme Koşullarını Tek Başına Hazırlamış Olması-74
b. -İleride Çok Sayıda Benzer Sözleşmede Kullanmak Amacıyla Hazırlanmış Olması-75
c. -Hazırlanan Sözleşmenin Diğer Tarafa Sunulması-76
3. -Uygulama Alanı-77
4. -Genel İşlem Koşulu Sayılmanın Sonuçları-78
a. -Yazılmamış Sayılma-78
b. -Kısmen Yazılmamış Sayılma-79
c. -Aleyhe Yorum Yasağı-80
d. -Tek Taraflı Olarak Aleyhe Değiştirme Yasağı-81
e. -Dürüstlük Kurallarına Aykırı Olarak Aleyhe Hüküm Koyma Yasağı-81
B. -Sorumsuzluk Anlaşması-82
C. -DeÄŸerlendirmemiz-85
1. -Borsa’nın Düzenleyici İşlemlerinin Hukukî Niteliği-86
2. -Sözleşme Hükümlerinin İncelenmesi-89
II. -BORSANIN HUKUKÎ SORUMLULUĞU-98
A. -Sorumluluğun Hukukî Dayanakları-98
1. -Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk-98
a. -Genel Olarak-98
b. -Sorumluluğun Şartları-102
(1) -Borca Aykırılık-102
(2) -Zarar-104
(3) -Kusur-108
(4) -İlliyet Bağı-109
2. -Sözleşme Dışı Sorumluluk-109
a. -Genel Olarak Haksız Fiil Sorumluluğu-109
b. -Borsa’nın Borsa Üyesine Karşı Haksız Fiil Sorumluluğu-110
c. -Borsa’nın Üçüncü Kişilere Karşı Haksız Fiil Sorumluluğu-112
B. -Uğranılan Zararın Tazmini-113
SONUÇ-117
EKLER-123
--EK 1 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ANONİM ŞİRKETİ ÜYELİK TAAHHÜTNAMESİ-123
--EK 2 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ANONİM ŞİRKETİ (BORSA) UZAKTAN ERİŞİM KULLANIM TAAHHÜTNAMESİ-129
--EK 3 - VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI YÖNETMELİĞİ-135
KAYNAKÇA-203
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı