Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Uzlaşma Yoluyla YENİDEN YAPILANDIRMA
Uzlaşma Yoluyla YENİDEN YAPILANDIRMA
Şakir BALCI
Sayfa Sayısı
:
232
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2006
ISBN NO
:
9756187123
70,00
TL
Yazar Hakkında
Av Şakir BALCI, 1961 yılında doğdu. 1982 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. 1985
yılından bugüne Serbest Avukatlık yapmaktadır.
Ulusal gazetelerde sosyal içerikli makale ve araştırmaları, hukuk alanında çeşitli makaleleri, ayrıca
6 adet kitabı yayınlanmıştır.
Önsöz
İcra ve İflas Kanunu′nda 4949 Sayılı (30.7.2003 T.25184 S.RG.) ve 5092 Sayılı (21.2.2004 T.25380 s.R.G.)Kanunlarla yeni düzenlemeler kabul edildi. Daha sonra 5311 Sayılı ve 5358 Sayılı Kanunlarla getirilen düzenlemeler bir yana, 4949 ve 5092 Sayılı Kanunlarla yapılan değişiklikler özellikle İflas hükümleri ve Konkordato hükümlerine ilişkin yenilikleri içermektedir.Bu kapsamda "İflasın Ertelenmesi " ve "Yeniden Yapılandırma" kurumlan geniş -ve yeni- hükümlerle İcra ve İflas Kanunu bünyesinde düzenlenmiş oldu.Her iki kuruma da başvuruda bulunabilmek için borçluların "Sermaye ŞirketF′ya da "Kooperatif şeklinde ortaklıklar olması esası benimsendi.
İİK 309/m-309/ü maddeleri arasında düzenlenen "Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması" kurumu tamamen yeni bir düzenleme" olup, gerek "İflasın Ertelenmesi" kurumu, gerek İflas Hukuku genel hükümleri ve gerekse Konkordato Hükümleri ile yakından ilişkilidir.
Bu nedenle çalışmamızda, Yeniden Yapılandırma kurumunu, sıkı ilişki içinde bulunduğu-bilhassa İflasın Ertelenmesi ve Konkordato-hükümleriyle birlikte ve zaman zaman da karşılaştırmalı olarak ele aldık. Yeniden Yapılandırma Kurumu, A.B.D. ve Avrupa Ülkelerinde yaşanan ekonomik, ticari ve hukuki gelişmelere bağlı olarak oluşan yeni anlayışların ülkemiz hukukuna yansıtılmasını esas almaktadır.Bu itibarla,mali güçlükler nedeniyle ödeme sıkıntısı içine düşen işlet-melerin,yargısal bir zemin içinde, biryandan borçlarını ödemelerine diğer yandan ekonomik performanslarına yeniden kavuşmalarına olanak sağlayan bir model ve süreç benimsenmiş-tir.Süreçte,alacaklılarla uzlaşma önem taşımaktadır. Bu sayede,ağır mali ve hukuki sonuçlanyla,borçlu ve alacaklıları yeterince tatmin edemediği,(genel anlamda ekonomik değerleri de yıprattığı) düşünülen- doğrudan tasfiyeyi benimseyen klasik iflas anlayışından-deyim yerindeyse- uzaklaşılmaktadır.
Değişiklik hükümlerine,mevzuatlanyla kaynaklık eden ülkelerin ekonomik, hukuki ve ticari altyapılarının, ülkemiz koşullan ile ör-
tüşmeyebileceği doğaldır. Kurumun, Türk Hukuku′nda uygulanması sırasında -sırf bu nedenle - hukuki tartışmalar yaşanabilecektir. Bundan ayn kurumun yeni olduğu düşünüldüğünde, Yapılandırma Hukuku yargısal ve doktriner açıklama ve görüşlere de muhtaçtır. Nitekim, yürürlüğe girmesinin üzerinden kısa bir zaman geçmesine rağmen İflasın Ertelenmesi ve Yeniden Yapılandırma kurumlan, doktrinde hacimli ve önemli tartışmalara neden olmaktadır. Anılan kurumlann hayata geçirilmesinde uzman yargı kadrolanna ve mali kadrolara ihtiyaç olduğu muhakkaktır. Farklı kültürlerden gelen sistemlerin entegrasyon sorunlanna yolaçması da kaçınılmazdır.
Bu çalışma ile, yukanda belirtilen tartışmalara katkı sağlamak, uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara ışık tutmak amaçlanmıştır. Çalışmanın hukukçulara yararlı olacağına inanıyorum.Aynca,"İflasın Ertelenmesi" adlı eserimizin ilk baskısının kısa sürede tükenmesi nedeniyle, esere ve şahsımıza teveccüh gösteren hukukçulara teşekkür ediyorum.
Çalışma sırasında eserlerinden yararlandığım -bibliyografyada adı geçen- yazarlara müteşekkirim.
Aynca çalışma boyunca her türlü emek ve katkısı için sevgili Av.Sinem Korkut′a teşekkür ediyorum.
Kitabın basımını gerçekleştiren Güncel Hukuk Yayınlan sahibi Sayın Gürsel Şengün ve Yayınevi personeline, Sayfa Tasannu için Emin Elibol′a, matbaada verilmiş emekler nedeniyle Sözkesen Matbaası Personeline teşekkürlerimi sunanm.
Avukat
Şakir Balcı
7 Mart 2006 * - İzmir
S UNUŞ
Son yıllarda hukukumuzda önemli değişiklikler gerçekleşiyor. Bilindiği üzere, kanunlar, bir ülkede benimsenen devlet anlayışı ve o ülkenin sosyo-ekonomik alt yapısının ihtiyaçlarına göre şekillenir. Günümüzün ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyen kanunlarda gerekli değişikliklerin yapılması zorunluluktur. Ancak, genel kanunlarda yapılan kısmi değişikliklerin, o kanunun temel felsefesini ve sistemini bozmamasına dikkat edilmelidir. İcra ve İflas Kanunu da özellikle takiplerin hızlandırılmasına yönelik olarak, geçmiş yıllarda yapılan bazı değişikliklerle maalesef kanunun genel sistemi zedelenmiştir. Değişikliklerle getirilen bazı müesseseler adeta birer yama gibi kalmış ve kanundaki insicam bozulmuştur.
Özel hukuktan doğan alacakların Devlet organı aracılıyla tahsili ve mahkeme kararlarının yerine getirilmesinin usullerini düzenleyen İcra ve İflas Kanunu, sadece şekli kurallardan ibaret olmayıp, Anayasa ile garanti altına alman bazı temel hakların önemli ölçüde etkilenebileceği işlemlerle, bu temel haklara sınırlamalar getiren düzenlemeleri de içermektedir. Alacaklının alacağına kavuşması sağlanırken, borçlunun da insan onurunun korunması, İcra ve İflas Kanunu′nun temel hedeflerindendir. Ekonomik kriz dönemleri sonrasında yapılan, alacağın tahsilini hızlandırmaya yönelik değişiklikler, bir taraftan da ekonomide önemli bir fonksiyona sahip olan sermaye şirketlerinin iflaslarına ve dolayısıyla işyerlerinin kapanmasına ve işsizliğe yol açan uygulamalara de sebebiyet verebilmektedir. Mali durumu bozulan, borca batık hale gelen şirketlerin ticari hayattan bir an önce silinmesinde kamu yararı olduğu gibi, alınacak bazı tedbirlerle ekonomik faaliyetlerini sürdürebilecek duruma gelmesi mümkün olan şirketlerin kurtarılmasında da geniş anlamda kamu yaran olduğu söylenmelidir.
Amerikan hukukunun etkisiyle bizim de dahil olduğumuz Kara Avrupası hukuk sisteminde, iflasa ilişkin düzenlemelerde, şirketlerin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yeni hükümlere yer verildiği görülmektedir. Hukukumuzda mevcut olan yeniden yapılandırma müessesesi olarak nitelendirebileceğimiz "konkordato"nun uygulanamaz hale gelmesi üzerine, yargı denetimi altında gerçekleşen ve maddi hukuk bakımından etkili olan yeni bir "kurtarma" usulü arayışı, özellikle son ekonomik kriz sonrasında, Dünya Bankası ve IMF nin teşvikleri ile gündeme gelmiş bir olgudur. Bir yandan
Türk Ticaret Kanunu′ndaki İflasının ertelenmesi müessesesi İcra İcra ve İflas Kanunu′nda düzenlenirken, bir yandan da Amerikan İflas Kanununun 11.Bölümünde yer alan yeniden yapılandırma hükümleri esas alınarak yapılan İİK m.309/m ve devamındaki düzenlemeler, hukukumuzda iflastan kurtulmaya imkan tanıyan müesseselerin gereksiz bir biçimde artmasına ve çeşitlenmesine yol açmıştır. Bildiğim kadarıyla hiçbir iflas kanununda, aynı amaca hizmet eden üç müesseseye birden yer verilmemiştir.
Sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması, sürecin mahkeme dışı uzlaşmaya dayanması, müzakere sürecinde borçluya hiçbir koruma sağlanmaması ve tamamen alacaklıların inisiyatifinde olması sebebiyle hukukumuzda pek uygulanma alanı bulamamıştır. Konkordatayo ilişkin hükümlerde yapılmak istenen iyileştirmeler de engellendiğinden, borca batık hale gelmiş olan sermaye şirketleri için geriye, en kolay ve ucuz yol olan İflasın Ertelenmesi kalmaktadır. Fakat belirtmek gerekir ki, iflasın ertelenmesi, maddi anlamda bir yeniden yapılandırma müessesesi değil, yeniden yapılandırmaya imkan sağlayan ve ortam hazırlayan geçici bir hukuki korumadır. Bu nedenle, erteleme süresi içinde, borçlu şirketin, alacaklıları ile olan maddi hukuk ilişkilerinde bir değişiklik olmaksızın şirketin mali durumunun iyileşmesi kolay değildir.
Belirtmeli gerekir ki Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması konusunun tanıtımı ve diğer müesseselerle karşılaştırılması konusunda yapılacak çalışmalarla, bu müessesenin zamanla geliştirilmesi mümkündür.
Elinizdeki çalışma uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma konusundaki tartışmaları ve mali durumu bozulan sermaye şirketlerinin iflastan kurtulabilmelerine imkan tanıyan diğer müesseselerle olan benzerlik ve farklılıklarını, gerektiği yerde şirketler hukuku ile ilgili bilgilerle de destekleyerek ortaya koyan ve önemli bir emeğin ürünü olan bir çalışmadır. Uygulamadaki tecrübelerini meslektaşları ile paylaşma konusundaki değerli çabalarını bildiğimiz Sayın Av. Şakir BALCI Bey′in hukukumuza yeni giren Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması konusundaki detaylı çalışmasının uygulamacılara faydalı olacağını umuyo-
rum.
Oğuz AT ALAY
İzmir, Nisan 2006
İÇİNDEKİLER
Shf:
Önsöz 3
Sunuş 7
Kısaltmalar 11
I.BÖLÜM
I- Konu ve Kavram Hakkında Bir Çerçeve Sunumu 19
II- Tarihçe 21
III- Yeniden Yapılandırma, İflasın Ertelenmesi, Konkordato
Kurumlarının Karşılaştırılması 24
IV- Yeniden Yapılandırma Kurumuna Hakim Olan Ekonomik ve
Sosyal Etkenler 28
V- Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırma Kurumunun Hukuki
Niteliği 31
A- Konkordato ile Karşılaştırmalı Teoriler 32
B- Konkordato ile İflasın Karşılaştırılması 40
C- Yeniden Yapılandırma ile Konkordatonun Karşılaştırılması .42
VI- Yeniden Yapılandırmaya Başvurma 44
A- Muaccel Para Borçlarını Ödeyemeyecek Durumda Olma.... 44
B- Borçlu Ortaklığın Mevcut ve Alacaklarının Borçlarını
Karşılamaya Yetmemesi 44
C- Borçlu Ortaklığın, Ödeyememe Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Kalmasının Muhtemel Olması 44
1) Muhasebe Usulü (Yeminli Mali Müşavirler) 45
D- Mevcut ve Alacakların Borçlan Karşılamaya Yetmemesi
Borca Batıkhk ile Eşdeğerdir 46
E- Borçlunun İstemiyle İflas Davası Açılması 49
1) İhtiyari İflas Talebi 49
2) Zorunlu İflas Talebi 50
F- Aciz Hali - Ödemelerin Tatil Edilmesi ile Karşılaştırılması
(İİK.177/2) 52
G- Aciz Hali - Borca Batıldık ile Karşılaştırılması 54
VII- Yeniden Yapılandırmada Usul 58
A- Yeniden Yapılandırmada Başvuru İşlemleri 58
1) Başvuruda Bulunabilecek Olanlar 58
a-Sermaye Şirketleri 58
-ANONİM ŞİRKETLER 59
-Anonim Şirketlerde Yönetim ve Temsil (TTK.301-317)....59
-Yeniden Yapılandırmaya Yönetim Kurulunca
Başvurulması 59
-Tasfiye Halindeki Anonim Ortaklık 62
-Tasfiye Memurları Yeniden Yapılandırma Başvurusunda
Bulunamaz 68
-AŞ Olarak Bankalar 71
-A.Ş. Olarak Sigorta Şirketleri 87
-Holdingler 89
-A.Ş. OlarakGYO′lar 98
-Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Özel Durumu 98
- Hukuki Gelişme Süreci ve Hukuki Altyapı 98
-G.Y.O′lann Temel Nitelik ve Unsurları 99
-Lider Girişimci 100
-Kuruluş 103
-İzin 103
-G.Y.O′larda Yönetim 104
-G.Y.O′lara İlişkin yasal Düzenlemeler ve Hukuki Durum Hakkında Yorum 104
-LİMİTED ŞİRKETLER 105
-SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT
ŞİRKETLER 106
b-Kooperatifler 107
- Tanım ve Mevcut Hukuki Durum 107
- Dağılma, Tasfiye, İflas 108
- Anonim Şirketlere Atıf 109
B- Yeniden Yapılandırma Müzakereleri (Ön Hazırlık) - Genel
Değerlendirme 111
C- Konkordato Başvurusu ile Yeniden Yapılandırma
Başvurusunun İlişkisi ve Etkileşimleri 123
D- Müzakere Süreci, Davet, Oylama 127
1- Alacaklılann Sınıflandınlması 133
E- Yapılandırma Projesinin Tasdiki İçin Ticaret Mahkemesine
Başvuru 138
F- Başvuru karşısında (Ara Dönemde) Mahkemece Yapılacak
İşler 145
G- Tedbir Kararlan 149
H- Özel Olarak; (Yapılandırma Başvurusu, İflas Yolları, İflasın Ertelenmesi ve
Konkordatoda) Tedbir Kararlan 150
II.BÖLÜM
A- Yapılandırma Başvurusunun İncelenmesi / Usule
İlişkin Konular 154
Başvurunun Tarafları 154
Davacı 154
Davalı/lar 154
Başvuru Harcı 156
Davanın Kayıt ve Kabulü (Duruşma-Tebliğler-İlan) 156
Duruşma 158
Tasdik Kararı 161
Yapılandırma Projesinin Reddi Karan 164
Red Karannm Sonuçlan ve Temyiz 166
Kanun Yolları 168
Yapılandırma Projesinin Tasdiki Karanna İlişkin 168
Yapılandırma Başvurusunun (Tasdik İsteğinin) Reddi
Karanna ilişkin 169
B- Tasdik Karanna Konu (Yürürlüğe Giren)Proje Kapsamında
Harçlar,Vergi İstisnalan ve Teşvik Belgeleri 170
C- Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırma Projesinin
Yürürlüğü 172
17
1- Yeniden Yapılandırma Projesinin Tadili 172
2- Projenin İhlali ve İflas Prosedürü (İİK.309/t) 174
D- Yeniden Yapılandırma Projesinin Feshi 176
1- Bir Alacaklı İçin Feshi 176
2- Tüm Alacaklılar İçin (Tamamen) Feshi 184
3- Tamamen Fesih Karan ve Sonuçlan 186
4- Fesih Davasının Reddi 188
5- Fesih Karannm Hükümleri 188
E- Proje ve Ara Dönem Denetçisi 190
(Hukuki-Cezai Sorumluluklan-Statüleri) 190
- Genel Olarak Hukukumuzda Koruma Kurumlan 190
(Vesayet-Kayyımlık-Müşavirlik) 190
- Vasilik/Kısa Tarihçe 190
- Kayyımlık/Kısa Tarihçe 191
- Günümüz Hukukunda Vesayet-Kayyimlik Hukukunun
Dayanakları 191
- Ağırlıklı Olarak Kamu Alanındaki Düzenlemeler 191
- Ağırlıklı Olarak Türk Özel Hukuku Alanındaki
Düzenlemeler 191
- Özel Olarak İİK ′da Yeralan ve Kayyımlığa Yakın Olan
Düzenlemeler 192
- ABD Hukukunda 193
- İngiliz Hukukunda 194
Şirketin İradi Düzenlenmesi Usulü 196
1985 Tarihli Şirketler Kanunu Uyarınca Alacaklıların Düzenleme Planı Usulü 197
- İsviçre Hukukunda 197
- Proje Denetçisinin Niteliği ve Yetkileri 199
F- Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla
Yeniden Yapılandınlmasma Dair
Yönetmelik (RG.17.4.2004 T.25436 Sa.) 202
G- Kavram Fihristi 217
Genel Bibliyografya 226
Av Şakir BALCI, 1961 yılında doğdu. 1982 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. 1985
yılından bugüne Serbest Avukatlık yapmaktadır.
Ulusal gazetelerde sosyal içerikli makale ve araştırmaları, hukuk alanında çeşitli makaleleri, ayrıca
6 adet kitabı yayınlanmıştır.
Önsöz
İcra ve İflas Kanunu′nda 4949 Sayılı (30.7.2003 T.25184 S.RG.) ve 5092 Sayılı (21.2.2004 T.25380 s.R.G.)Kanunlarla yeni düzenlemeler kabul edildi. Daha sonra 5311 Sayılı ve 5358 Sayılı Kanunlarla getirilen düzenlemeler bir yana, 4949 ve 5092 Sayılı Kanunlarla yapılan değişiklikler özellikle İflas hükümleri ve Konkordato hükümlerine ilişkin yenilikleri içermektedir.Bu kapsamda "İflasın Ertelenmesi " ve "Yeniden Yapılandırma" kurumlan geniş -ve yeni- hükümlerle İcra ve İflas Kanunu bünyesinde düzenlenmiş oldu.Her iki kuruma da başvuruda bulunabilmek için borçluların "Sermaye ŞirketF′ya da "Kooperatif şeklinde ortaklıklar olması esası benimsendi.
İİK 309/m-309/ü maddeleri arasında düzenlenen "Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması" kurumu tamamen yeni bir düzenleme" olup, gerek "İflasın Ertelenmesi" kurumu, gerek İflas Hukuku genel hükümleri ve gerekse Konkordato Hükümleri ile yakından ilişkilidir.
Bu nedenle çalışmamızda, Yeniden Yapılandırma kurumunu, sıkı ilişki içinde bulunduğu-bilhassa İflasın Ertelenmesi ve Konkordato-hükümleriyle birlikte ve zaman zaman da karşılaştırmalı olarak ele aldık. Yeniden Yapılandırma Kurumu, A.B.D. ve Avrupa Ülkelerinde yaşanan ekonomik, ticari ve hukuki gelişmelere bağlı olarak oluşan yeni anlayışların ülkemiz hukukuna yansıtılmasını esas almaktadır.Bu itibarla,mali güçlükler nedeniyle ödeme sıkıntısı içine düşen işlet-melerin,yargısal bir zemin içinde, biryandan borçlarını ödemelerine diğer yandan ekonomik performanslarına yeniden kavuşmalarına olanak sağlayan bir model ve süreç benimsenmiş-tir.Süreçte,alacaklılarla uzlaşma önem taşımaktadır. Bu sayede,ağır mali ve hukuki sonuçlanyla,borçlu ve alacaklıları yeterince tatmin edemediği,(genel anlamda ekonomik değerleri de yıprattığı) düşünülen- doğrudan tasfiyeyi benimseyen klasik iflas anlayışından-deyim yerindeyse- uzaklaşılmaktadır.
Değişiklik hükümlerine,mevzuatlanyla kaynaklık eden ülkelerin ekonomik, hukuki ve ticari altyapılarının, ülkemiz koşullan ile ör-
tüşmeyebileceği doğaldır. Kurumun, Türk Hukuku′nda uygulanması sırasında -sırf bu nedenle - hukuki tartışmalar yaşanabilecektir. Bundan ayn kurumun yeni olduğu düşünüldüğünde, Yapılandırma Hukuku yargısal ve doktriner açıklama ve görüşlere de muhtaçtır. Nitekim, yürürlüğe girmesinin üzerinden kısa bir zaman geçmesine rağmen İflasın Ertelenmesi ve Yeniden Yapılandırma kurumlan, doktrinde hacimli ve önemli tartışmalara neden olmaktadır. Anılan kurumlann hayata geçirilmesinde uzman yargı kadrolanna ve mali kadrolara ihtiyaç olduğu muhakkaktır. Farklı kültürlerden gelen sistemlerin entegrasyon sorunlanna yolaçması da kaçınılmazdır.
Bu çalışma ile, yukanda belirtilen tartışmalara katkı sağlamak, uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara ışık tutmak amaçlanmıştır. Çalışmanın hukukçulara yararlı olacağına inanıyorum.Aynca,"İflasın Ertelenmesi" adlı eserimizin ilk baskısının kısa sürede tükenmesi nedeniyle, esere ve şahsımıza teveccüh gösteren hukukçulara teşekkür ediyorum.
Çalışma sırasında eserlerinden yararlandığım -bibliyografyada adı geçen- yazarlara müteşekkirim.
Aynca çalışma boyunca her türlü emek ve katkısı için sevgili Av.Sinem Korkut′a teşekkür ediyorum.
Kitabın basımını gerçekleştiren Güncel Hukuk Yayınlan sahibi Sayın Gürsel Şengün ve Yayınevi personeline, Sayfa Tasannu için Emin Elibol′a, matbaada verilmiş emekler nedeniyle Sözkesen Matbaası Personeline teşekkürlerimi sunanm.
Avukat
Şakir Balcı
7 Mart 2006 * - İzmir
S UNUŞ
Son yıllarda hukukumuzda önemli değişiklikler gerçekleşiyor. Bilindiği üzere, kanunlar, bir ülkede benimsenen devlet anlayışı ve o ülkenin sosyo-ekonomik alt yapısının ihtiyaçlarına göre şekillenir. Günümüzün ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyen kanunlarda gerekli değişikliklerin yapılması zorunluluktur. Ancak, genel kanunlarda yapılan kısmi değişikliklerin, o kanunun temel felsefesini ve sistemini bozmamasına dikkat edilmelidir. İcra ve İflas Kanunu da özellikle takiplerin hızlandırılmasına yönelik olarak, geçmiş yıllarda yapılan bazı değişikliklerle maalesef kanunun genel sistemi zedelenmiştir. Değişikliklerle getirilen bazı müesseseler adeta birer yama gibi kalmış ve kanundaki insicam bozulmuştur.
Özel hukuktan doğan alacakların Devlet organı aracılıyla tahsili ve mahkeme kararlarının yerine getirilmesinin usullerini düzenleyen İcra ve İflas Kanunu, sadece şekli kurallardan ibaret olmayıp, Anayasa ile garanti altına alman bazı temel hakların önemli ölçüde etkilenebileceği işlemlerle, bu temel haklara sınırlamalar getiren düzenlemeleri de içermektedir. Alacaklının alacağına kavuşması sağlanırken, borçlunun da insan onurunun korunması, İcra ve İflas Kanunu′nun temel hedeflerindendir. Ekonomik kriz dönemleri sonrasında yapılan, alacağın tahsilini hızlandırmaya yönelik değişiklikler, bir taraftan da ekonomide önemli bir fonksiyona sahip olan sermaye şirketlerinin iflaslarına ve dolayısıyla işyerlerinin kapanmasına ve işsizliğe yol açan uygulamalara de sebebiyet verebilmektedir. Mali durumu bozulan, borca batık hale gelen şirketlerin ticari hayattan bir an önce silinmesinde kamu yararı olduğu gibi, alınacak bazı tedbirlerle ekonomik faaliyetlerini sürdürebilecek duruma gelmesi mümkün olan şirketlerin kurtarılmasında da geniş anlamda kamu yaran olduğu söylenmelidir.
Amerikan hukukunun etkisiyle bizim de dahil olduğumuz Kara Avrupası hukuk sisteminde, iflasa ilişkin düzenlemelerde, şirketlerin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yeni hükümlere yer verildiği görülmektedir. Hukukumuzda mevcut olan yeniden yapılandırma müessesesi olarak nitelendirebileceğimiz "konkordato"nun uygulanamaz hale gelmesi üzerine, yargı denetimi altında gerçekleşen ve maddi hukuk bakımından etkili olan yeni bir "kurtarma" usulü arayışı, özellikle son ekonomik kriz sonrasında, Dünya Bankası ve IMF nin teşvikleri ile gündeme gelmiş bir olgudur. Bir yandan
Türk Ticaret Kanunu′ndaki İflasının ertelenmesi müessesesi İcra İcra ve İflas Kanunu′nda düzenlenirken, bir yandan da Amerikan İflas Kanununun 11.Bölümünde yer alan yeniden yapılandırma hükümleri esas alınarak yapılan İİK m.309/m ve devamındaki düzenlemeler, hukukumuzda iflastan kurtulmaya imkan tanıyan müesseselerin gereksiz bir biçimde artmasına ve çeşitlenmesine yol açmıştır. Bildiğim kadarıyla hiçbir iflas kanununda, aynı amaca hizmet eden üç müesseseye birden yer verilmemiştir.
Sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırılması, sürecin mahkeme dışı uzlaşmaya dayanması, müzakere sürecinde borçluya hiçbir koruma sağlanmaması ve tamamen alacaklıların inisiyatifinde olması sebebiyle hukukumuzda pek uygulanma alanı bulamamıştır. Konkordatayo ilişkin hükümlerde yapılmak istenen iyileştirmeler de engellendiğinden, borca batık hale gelmiş olan sermaye şirketleri için geriye, en kolay ve ucuz yol olan İflasın Ertelenmesi kalmaktadır. Fakat belirtmek gerekir ki, iflasın ertelenmesi, maddi anlamda bir yeniden yapılandırma müessesesi değil, yeniden yapılandırmaya imkan sağlayan ve ortam hazırlayan geçici bir hukuki korumadır. Bu nedenle, erteleme süresi içinde, borçlu şirketin, alacaklıları ile olan maddi hukuk ilişkilerinde bir değişiklik olmaksızın şirketin mali durumunun iyileşmesi kolay değildir.
Belirtmeli gerekir ki Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması konusunun tanıtımı ve diğer müesseselerle karşılaştırılması konusunda yapılacak çalışmalarla, bu müessesenin zamanla geliştirilmesi mümkündür.
Elinizdeki çalışma uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma konusundaki tartışmaları ve mali durumu bozulan sermaye şirketlerinin iflastan kurtulabilmelerine imkan tanıyan diğer müesseselerle olan benzerlik ve farklılıklarını, gerektiği yerde şirketler hukuku ile ilgili bilgilerle de destekleyerek ortaya koyan ve önemli bir emeğin ürünü olan bir çalışmadır. Uygulamadaki tecrübelerini meslektaşları ile paylaşma konusundaki değerli çabalarını bildiğimiz Sayın Av. Şakir BALCI Bey′in hukukumuza yeni giren Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması konusundaki detaylı çalışmasının uygulamacılara faydalı olacağını umuyo-
rum.
Oğuz AT ALAY
İzmir, Nisan 2006
İÇİNDEKİLER
Shf:
Önsöz 3
Sunuş 7
Kısaltmalar 11
I.BÖLÜM
I- Konu ve Kavram Hakkında Bir Çerçeve Sunumu 19
II- Tarihçe 21
III- Yeniden Yapılandırma, İflasın Ertelenmesi, Konkordato
Kurumlarının Karşılaştırılması 24
IV- Yeniden Yapılandırma Kurumuna Hakim Olan Ekonomik ve
Sosyal Etkenler 28
V- Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırma Kurumunun Hukuki
Niteliği 31
A- Konkordato ile Karşılaştırmalı Teoriler 32
B- Konkordato ile İflasın Karşılaştırılması 40
C- Yeniden Yapılandırma ile Konkordatonun Karşılaştırılması .42
VI- Yeniden Yapılandırmaya Başvurma 44
A- Muaccel Para Borçlarını Ödeyemeyecek Durumda Olma.... 44
B- Borçlu Ortaklığın Mevcut ve Alacaklarının Borçlarını
Karşılamaya Yetmemesi 44
C- Borçlu Ortaklığın, Ödeyememe Tehlikesiyle Karşı Karşıya
Kalmasının Muhtemel Olması 44
1) Muhasebe Usulü (Yeminli Mali Müşavirler) 45
D- Mevcut ve Alacakların Borçlan Karşılamaya Yetmemesi
Borca Batıkhk ile Eşdeğerdir 46
E- Borçlunun İstemiyle İflas Davası Açılması 49
1) İhtiyari İflas Talebi 49
2) Zorunlu İflas Talebi 50
F- Aciz Hali - Ödemelerin Tatil Edilmesi ile Karşılaştırılması
(İİK.177/2) 52
G- Aciz Hali - Borca Batıldık ile Karşılaştırılması 54
VII- Yeniden Yapılandırmada Usul 58
A- Yeniden Yapılandırmada Başvuru İşlemleri 58
1) Başvuruda Bulunabilecek Olanlar 58
a-Sermaye Şirketleri 58
-ANONİM ŞİRKETLER 59
-Anonim Şirketlerde Yönetim ve Temsil (TTK.301-317)....59
-Yeniden Yapılandırmaya Yönetim Kurulunca
Başvurulması 59
-Tasfiye Halindeki Anonim Ortaklık 62
-Tasfiye Memurları Yeniden Yapılandırma Başvurusunda
Bulunamaz 68
-AŞ Olarak Bankalar 71
-A.Ş. Olarak Sigorta Şirketleri 87
-Holdingler 89
-A.Ş. OlarakGYO′lar 98
-Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Özel Durumu 98
- Hukuki Gelişme Süreci ve Hukuki Altyapı 98
-G.Y.O′lann Temel Nitelik ve Unsurları 99
-Lider Girişimci 100
-Kuruluş 103
-İzin 103
-G.Y.O′larda Yönetim 104
-G.Y.O′lara İlişkin yasal Düzenlemeler ve Hukuki Durum Hakkında Yorum 104
-LİMİTED ŞİRKETLER 105
-SERMAYESİ PAYLARA BÖLÜNMÜŞ KOMANDİT
ŞİRKETLER 106
b-Kooperatifler 107
- Tanım ve Mevcut Hukuki Durum 107
- Dağılma, Tasfiye, İflas 108
- Anonim Şirketlere Atıf 109
B- Yeniden Yapılandırma Müzakereleri (Ön Hazırlık) - Genel
Değerlendirme 111
C- Konkordato Başvurusu ile Yeniden Yapılandırma
Başvurusunun İlişkisi ve Etkileşimleri 123
D- Müzakere Süreci, Davet, Oylama 127
1- Alacaklılann Sınıflandınlması 133
E- Yapılandırma Projesinin Tasdiki İçin Ticaret Mahkemesine
Başvuru 138
F- Başvuru karşısında (Ara Dönemde) Mahkemece Yapılacak
İşler 145
G- Tedbir Kararlan 149
H- Özel Olarak; (Yapılandırma Başvurusu, İflas Yolları, İflasın Ertelenmesi ve
Konkordatoda) Tedbir Kararlan 150
II.BÖLÜM
A- Yapılandırma Başvurusunun İncelenmesi / Usule
İlişkin Konular 154
Başvurunun Tarafları 154
Davacı 154
Davalı/lar 154
Başvuru Harcı 156
Davanın Kayıt ve Kabulü (Duruşma-Tebliğler-İlan) 156
Duruşma 158
Tasdik Kararı 161
Yapılandırma Projesinin Reddi Karan 164
Red Karannm Sonuçlan ve Temyiz 166
Kanun Yolları 168
Yapılandırma Projesinin Tasdiki Karanna İlişkin 168
Yapılandırma Başvurusunun (Tasdik İsteğinin) Reddi
Karanna ilişkin 169
B- Tasdik Karanna Konu (Yürürlüğe Giren)Proje Kapsamında
Harçlar,Vergi İstisnalan ve Teşvik Belgeleri 170
C- Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırma Projesinin
Yürürlüğü 172
17
1- Yeniden Yapılandırma Projesinin Tadili 172
2- Projenin İhlali ve İflas Prosedürü (İİK.309/t) 174
D- Yeniden Yapılandırma Projesinin Feshi 176
1- Bir Alacaklı İçin Feshi 176
2- Tüm Alacaklılar İçin (Tamamen) Feshi 184
3- Tamamen Fesih Karan ve Sonuçlan 186
4- Fesih Davasının Reddi 188
5- Fesih Karannm Hükümleri 188
E- Proje ve Ara Dönem Denetçisi 190
(Hukuki-Cezai Sorumluluklan-Statüleri) 190
- Genel Olarak Hukukumuzda Koruma Kurumlan 190
(Vesayet-Kayyımlık-Müşavirlik) 190
- Vasilik/Kısa Tarihçe 190
- Kayyımlık/Kısa Tarihçe 191
- Günümüz Hukukunda Vesayet-Kayyimlik Hukukunun
Dayanakları 191
- Ağırlıklı Olarak Kamu Alanındaki Düzenlemeler 191
- Ağırlıklı Olarak Türk Özel Hukuku Alanındaki
Düzenlemeler 191
- Özel Olarak İİK ′da Yeralan ve Kayyımlığa Yakın Olan
Düzenlemeler 192
- ABD Hukukunda 193
- İngiliz Hukukunda 194
Şirketin İradi Düzenlenmesi Usulü 196
1985 Tarihli Şirketler Kanunu Uyarınca Alacaklıların Düzenleme Planı Usulü 197
- İsviçre Hukukunda 197
- Proje Denetçisinin Niteliği ve Yetkileri 199
F- Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla
Yeniden Yapılandınlmasma Dair
Yönetmelik (RG.17.4.2004 T.25436 Sa.) 202
G- Kavram Fihristi 217
Genel Bibliyografya 226
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı