Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Uluslararası Yargı
Uluslararası Yargı
Rona AYBAY
Sayfa Sayısı
:
161
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786051067292
1.200,00
TL RONA AYBAY 1935 te İstanbul′da doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi′ni 1959′da bitirdikten sonra aynı fakültede doktora yapan Aybay, 1964′te Columbia Üniversitesi′nde Mukayeseli Hukuk masterini tamamladı. 1973′te doçent, 1980′de de profesör oldu. ODTÜ′de Kamu Yönetimi bölümü başkanlığı, ODTÜ İdari İlimler Fakültesi dekanlığı ve A.Ü Si¬yasal Bilgiler Fakültesi (SBF) dekan yardımcılığında da bulunan Rona Aybay, 12 Eylül′den sonra YOK′ün 1402 sayılı yasaya dayandırdığı bir kararla üniversiteden uzaklaştırıldı; 7 yıl sonra Danıştay kararıyla üni¬versiteye döndü. Avrupa Konseyi Irkçılık ve Hoşgörüsüzlükle Savaşım Komisyonu ile Bosna-Hersek′teki insan haklan ihlâllerini incelemekle görevli AGİT komisyonu üyeliklerinde bulunan Aybay, Bosna-Hersek İnsan Hakları Mahkemesi′nde, kurulduğu 1996 yılından kapandığı 2003 yılına kadar Avrupa Konseyi tarafından seçilmiş uluslararası yargıç olarak görev yapmıştır. Aybay, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi′nin etkinliğini arttırmak üzere, Avrupa Konseyi′nce oluşturulan 11 üyeli "Akil Kişiler Grubu"na üye seçilmiştir. 2006-2011 yıllarında Türkiye Barolar Birli¬ği İnsan Haklan Merkezi Başkanı olan Prof. Dr. Rona Aybay′ın Faşizm (Murat Sarıca ile birlikte, 1962), Karşılaştırmalı 1961 Anayasası (1963), Robert Owen (2005 ve 2012) ve Yurttaşlık (Vatandaşlık) Hukuku (1982, yeni basım 2006), Esra Dardağan ile birlikte Yasaların Uluslararası Düzeyde Çatışması (Kanunlar İhtilafı) (2005) ve Yabancılar Hukuku (2005, yeni ba¬sım 2007), An IntroduUion to Law (dördüncü basım 2012), Tarih ve Hukuk Açısından Konsolosluk (2009) gibi kitapları vardır. Yazar, Uludağ Üniversi¬tesi ve (KKTC) Yakındoğu Üniversitesi′nde ders vermektedir. GİRİŞ "Mahkeme" ve "yargı" kavramlarının tarihteki yerinin baş¬langıcı, "hukuk" kavramının ortaya çıkışma kadar geri götürü-lebilir. Hukukun olduğu her yerde, hukuka uygun davranışla¬rın korunması ve "ödüllendirilmesi" yani geçerli sayılıp saygı görmesi; hukuka aykırı eylemlerin de, şu yada bu biçimde bir olumsuzlukla1 karşılaşması beklenir. Bu nedenle; hukukun ge¬reğini yerine getirerek; haklıyı haksızdan, suçluyu suçsuzdan ayırması beklenen yargı organlarının (mahkemelerin) varlığı, hukukun doğal bir gereğidir. Bu gereği yerine getirmek üzere, adları, oluşum biçimleri, yetkileri vb açılardan çok farklı nite¬likte de olsalar, az-çok düzgün işleyen her hukuk dizgesinde (sisteminde) yargılama yapan organlar (mahkemeler) var ol¬muştur2. Mahkemelerden beklenen görev, hukuk konularınailişkin anlaşmazlıkların (çekişmelerin; ihtilafların; controver-sies) "kesin hüküm"3 [res judicata) denilen çözüme bağlanma¬sıdır. Günümüz hukukunda artık doğal bir kavram olarak yer¬leşen "Uluslararası Yargı," tarihin akışı içinde, ulusal yargı¬ya oranla çok sonra ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla uluslarara¬sı yargının başlıca konuları olan "mahkeme", "yargı yetkisi", "dava", "çekişme", "taraf ve "kesin hüküm" gibi kavramların hepsi, ulusal yargı alanında yüzyılların deneyimiyle oluştu¬rulmuş ve geliştirilmiş kavramlardır. Ancak, kökenleri içhu-kuka dayanan bu kavramların, uluslararası yargı alanına ge¬çerken belli bazı içerik ve nitelik değişikliklerine uğramaları da söz konusu olabilmektedir, Bu nedenle, ulusal yargı kav¬ramlarının değerlendirilmesinde, bu kavramların uluslararası yargı alanında farklı bazı özellikler kazanmış olabilecekleri de gözden kaçırılmamalıdır. İncelemelerimizin başında, yargıya ilişkin bazı temel kav¬ramların, ulusal ve uluslararası yargı alanındaki anlamları ve içeriklerini karşılaştırmak yararlı olacaktır. Ancak ulusal hu¬kuk dizgelerinde "yargı" işlevinin ve yargı organlarının, dev¬letin öteki "yasama" ve "yürütme" işlevleriyle ve organlarıyla birlikte düzenlendiği de gözden uzak tutulmamalıdır. Bilindiği gibi, günümüzde yürürlükte olan en eski yazılı anayasa olan ABD Anayasasından′ başlayarak hemen her anayasada, devle¬tin temel yapısıyla ilgili düzenlemeler "yasama", "yürütme" ve "yargı" başlıkları altında yer almaktadır.5 Bu üç erkin, birbirleri karşısındaki durumu ve aralarındaki ilişkiler de, Kamu Huku¬ku ve Anayasa Hukuku gibi hukuk dallarının başlıca inceleme konularındandır. Bu nedenlerle, biz de önce bu üç temel erkin Kamusal Ulus¬lararası Hukuk alanındaki görünümleri ve işleyişleri konusu¬nun aydınlatılması bakımından; bu erklerin ulusal hukuk ve uluslararası hukuk alanlarındaki temel özelliklerinin kısaca da olsa karşılaştırmalı biçimde incelenmesinin yararlı olacağını düşündük. İÇİNDEKİLER Kısaltmalar Önsöz Giriş I. YASAMA ERKİ 1) İÇHUKUKTA YASAMA 20 2) ULUSLARARASI HUKUKTA YASAMA 21 A) "Merkezi" Bir Yasama Organının Yokluğu 21 B) Uluslararası Hukukun Kendine Özgü "Yasama" Süreci 23 II. YÜRÜTME ERKİ 25 1) İÇHUKUKTA YÜRÜTME ORGANI 25 2) ULUSLARARASI HUKUKTA YÜRÜTME 26 III. YARGI ERKİ 29 BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI MAHKEMELER KONUSUNDA BAZI TEMEL SAPTAMALAR I. GENEL OLARAK 33 1) TEMEL BİLGİLER 33 2) ULUSLARARASI MAHKEMELERİN TÜRLERİ 3 7 II. "ULUSAL" VE "ULUSLARARASI" MAHKEMELER ARASINDAKİ FARKLAR 40 1) YARGILAMA YETKİSİNİN KAYNAĞI 40 2} YARGIÇLARLA İLGİLİ DÜZENLEMELER 43 A) Yargıçların Seçilmesi (Atanması) 43 B) Yargıçların Sayısı 43 C) Yargıçların Uyrukluğu 44 Ç) Yargıçların Kişisel Nitelikleri 49 D) Görev Süresi ve Görevden Alınma (Azil) 51 a) Görev süresi 51 b) Görevden alınma (azil) 52 E) Özlük Hakları 53 F) Ayrıcalıklar ve Dokunulmazlıklar 56 G) Yargıçlar Arasında İletişim Sorunları 57 H) Yargıçların Toplumsal Saygınlığı 58 3) ULUSLARARASİ MAHKEMELERDE UYGULANACAK HUKUKLA İLGİLİ SAPTAMALAR 59 4) MAHKEMELERİN İÇ DÜZENİ 61 5) ÖNLEM (TEDBİR) KARARI VERME YETKİSİ 61 6) KARARLARIN İNFAZI 62 İKİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI MAHKEMELER VE BİREYLERİN CEZA SORUMLULUĞU 1. GİRİŞ 67 GERÇEK KİŞİLERİN ULUSLARARASI CEZA SORUMLULUĞU 67 1) Gerçek Kişilerin Ceza Sorumluluğunun "Maddi Hukuk" Yönü 72 2) Gerçek Kişilerin Ceza Sorumluluğunun Yargılama (Usul) Hukuku Yönü 74 II. BİRİNCİ DÜNYA SAVASI SONRASINDAKİ GİRİŞİMLER 75 III. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONRASINDA YAPILAN YARGILAMALAR 78 1) GİRİŞ 78 A) Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi 80 B) Tokyo Mahkemesi (Uzakdoğu Uluslararası Askeri Mahkemesi) 82 2) NURNBERG VE TOKYO YARGILAMALARINA YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER 84 3) NURNBERG VE TOKYO YARGILAMALARININ ETKİSİYLE DAHA SONRA YAPILAN ULUSLARARASI BELGELERE KONULAN ÖZEL HÜKÜMLER VE AİHM 85 IV. NURNBERG VE TOKYO YARGILAMALARINDAN SONRAKİ DÖNEM 90 1] GİRİŞ: YUGOSLAVYA İÇSAVAŞI 90 2) BOSNA-HERSEK İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ 93 3) ESKİ YUGOSLAVYA ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (EYUCM; International Criminal Tribunal For The Former Yugoslavia; ICTYj 96 A) Mahkemenin Oluşumu < 98 BJ Mahkemenin Görevi ve Yetkisi 100 CJ Mahkemenin Görevine Giren Suçlar ve Verilecek Cezalar 101 Ç) Mahkemenin Görev Süresi 103 4] RUANDA (RVVANDA) ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (International Criminal Tribunal For Rwanda; ICTRJ 104 5) ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (International Criminal Court) 107 A) Giriş 107 B) Mahkemenin Yetkisi ve Görevi 109 B) Türkiye′nin Durumu 113 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ I. AVRUPA KONSEYİ 119 1] GİRİŞ 119 2) AVRUPA KONSEYİ′NİN KURULMASI 121 3) AVRUPA KONSEYİ′NE ÜYELİK 124 A) Üye Olma Koşullan ve Usulü 124 B) Üye Devlet Sayısındaki Artış ve Sonuçlan 125 II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ 128 1) AİHS′E "TARAF" OLUNMASI 128 A) Taraf Olabilme ve Taraf Olmanın Usulü 128 B) Bosna-Hersek′in Ayrıksı Durumu 130 C) Avrupa Birliği′nin AİHS′e Taraf Olması 131 III. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ 1) AİHS′JN BAĞLAYICILIĞI VE TARAF DEVLETLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 133 A) Genel Olarak 133 B) AİHS′in Hukuksal Anlamda Bağlayıcılığı 137 C) AİHS′in "Bağlayıcılığı"nın Kapsamı 139 2) AİHM′İN YAPISINDA VE İŞLEYİŞİNDE REFORMLAR 142 A) Giriş 142 B) 11. Protokol 142 C) 14. Protokol 144 SONUÇ EK ULUSLARARASI MAHKEMELER LİSTESİ DİZİN
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı