Uluslararası Ticari Tahkim ve Yeni Lex Mercatoria

ÖNSÖZ

Uluslararası Ticari Tahkim, uluslararası ticari sözleşmelerden kay­naklanan uyuşmazlıkların çözümünde yaygın kullanılan bir çözüm yolu­dur. Hakemler uyuşmazlığı çözmek için yetkilerini bir devletin gücünden değil, doğrudan tarafların iradelerinden almaktadır. Çoğunlukla çözme­leri beklenen uyuşmazlıklar ulusal hukukun sınırlarını aşan, uluslararası nitelikte sözleşmelerden kaynaklanmakta ve hakemler bu uyuşmazlıkları çözmek için özel bir takım kurallara ihtiyaç duymaktadırlar.

Tacirler toplumu (societas mercatorum) işte bu ihtiyacı karşılayacak bir takım "kurallar" geliştirmiştir. "Yeni lex mercatoria" olarak adlandırı­lan bu kurallar bütünü artık günümüzde bir "hukuk sistemi" olgunluğuna erişmiştir. Bu alanda 20. Yüzyıldaki gelişmeler artık 21. Yüzyılda tacirler toplumunun devletlerden bağımsız, kendi hukuk kuralları ve kendi yar­gı mekanizması olan bir topluluk olduğu anlamına mı gelmektedir? Bu "özerk hukuk sistemi"nin uluslararası tahkim uygulamasındaki yeri ve pozitif hukukla ilişkisi nedir?

İşte bu ve benzeri soruların cevaplarını tartışmak için İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Hukuk Fakültesi olarak 20 Nisan 2013 günü "Uluslararası Ticari Tahkim ve Yeni Lex Mercatoria" başlıklı bir uluslara­rası konferans gerçekleştirdik. Bu kitap, bu konferansta sunulan bilimsel tebliğlerden oluşmaktadır.

  Bu konferansı düzenlemekteki temel amaçlarımız hukukun görece yeni gelişmekte olan bu alanları ile ilgili farkındalığı arttırmak ve bu alan­larda çalışan bilim insanlarını Türkiye'de bir araya getirmekti. Bu eserle konferansımıza katılan değerli bilim insanlarının bu değerli katkılarını literatüre kazandırıp ölümsüzleştirmekten mutluluk duyuyoruz.  

Bu amaçlarımıza ulaşmış olmamızda pek çok kişinin emeği vardır. Öncelikle teşekkür etmek istediğimiz kişi, bu pek çok kişinin bir takım olarak bir arada çalışmasını, bu konferansın gerçekleşmesini ve bu eserin ortaya çıkmasını sağlayan dekanımız Prof. Dr. Şükran Şıpka'dır.

Bu konferansa değerli bilimsel katkıları için bütün konuşmacıla­rımıza, ilk oturumda söz alan Prof. Dr. Ercüment Erdem'e, Doç. Dr. Tolga Ayoğlu'na ve ilk oturumu yöneten Prof. Dr. Ziya Akıncı'ya, ikin­ci oturumda konuşan Prof. Dr. Karl-Heinz Böckstiegel'a ve Prof. Dr. FabrizioMarrella'ya, üçüncü oturumda tebliğlerini sunan Sayın Avukat Anthony Connerty'ye, Prof. Dr. Bahadır Erdem'e ve Prof. Dr. Nuray Ekşi'ye, dördüncü ve son oturumun konuşmacıları Prof. Dr. Arzu Oğuz ve Prof. Dr. Filali Osman'a içtenlikle teşekkür ederiz. Konferansın konusunun belirlenmesinde ve organizasyonda emeği geçen Prof. Dr. Klaus-Peter Berger'e ve Sayın Ayşegül Altınbaş'a katkılarından dolayı şükranlarımızı sunarız.

Bu bilimsel etkinliğin ve eserin gerçekleşmesi hiç kuşkusuz yalnız Hukuk Fakültesi'nin değil, bütün İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi'nin başarısıdır. Bu başarıda Mütevelli Heyet Başkanımız Sayın Ali Altınbaş'ın, Rektörümüz Prof. Dr. Yıldırım Üçtuğ'un, Genel Sekreterimiz Sayın Boğaçhan Çanak'ın ve bütün idari personelin katkısı büyüktür. Kendi­lerine değerli destekleri ve özverili çalışmaları için minnettarız.

  Konferansımızın organizasyonundaki eşsiz başarısı için Origin EMC'ye ve özellikle Sayın Deniz Derinsu'ya, araştırma görevlilerimiz Sayın Yurdal Özatlan ve Sayın Ali Çelikel'e, gönüllü öğrencilerimiz Sayın Volkan Çakır, Sayın Ömer Er, Sayın Aslıhan Topal ve Sayın Ezgi Toprak'a teşekkürü borç biliriz.  

Ayrıca bu kitabın yayına hazırlanmasındaki özen ve gayretleri için On İki Levha Yayıncılık'a, özellikle Sayın Erol Öz ve Sayın Hevdan Sönmez'e teşekkür borçluyuz.

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Cemil YILDIRIM

            Yrd. Doç. Dr. Serhat ESKİYÖRÜK

PREFACE

International Commercial Arbitration is one of the most common ways to resolve disputes arising from international commercial agree-ments. Arbitrators derive their authority to resolve the disputes directly from the parties and not from any state. The disputes that they are ex-pected to resolve usually arise from a contract of international nature that exceeds the boundaries of national legal systems, and arbitrators need specific rules to resolve these disputes.

  The society of merchants (societas mercatorum) developed some "rules" to answer these needs. Today, these rules, called "the new lex mercatoria" reached the level of competence of a "legal system". Do the developments in this field in the 20^th Century imply that in the 21^st Cen-tury the society of merchants became a self-organizing society which is independent from the states, which has its own legal rules and its own judicial system? What is the role of this "autonomous legal system" in the practice of international arbitration and what is its connection with positive law?   On 20^th April 2013, istanbul Kemerburgaz University School of Law held a conference on "International Commercial Arbitration and the New Lex Mercatoria" where the answers to these questions and like have been discussed by leading experts in the field. This book consists of scientific papers presented in this conference.  

The main purposes of this conference were to increase awareness of these relatively new fields of law and to bring the scientists working in this field together in Turkey. it is a pleasure fur us to bring valuable contributions of these scientists into literatüre and to immortalize their contributions by this publication.

Many people contributed to the achievement of these goals. First of ali we would like to thank to our dean Prof. Şükran Şıpka, who ensured the cooperation of our team, the organization of this conference, and the publication of this book.

We wouJd like to thank sincerely to our speakers for their valuable scientiûc contributions to our conference; to Prof. Ercüment Erdem and Assoc. Prof. Tolga Ayoğlu who spoke in the first session and to Prof. Ziya Akıncı who chaired the first session; to Prof. Karl-Heinz Böckstiegel and Prof. Fabrizio Marrella who spoke in the second ses­sion; to Mr. Anthony Connerty (Barrister), to Prof. Bahadır Erdem, and to Prof. Nuray Ekşi who presented their papers in the third session; to Prof. Arzu Oğuz and to Prof. Filali Osman who were the speakers of the fourth and last session. We would also like to thank to Prof. Klaus-Peter Berger and to Mrs. Ayşegül Altınbaş for their valuable contribu­tions in determining the title of the conference and to the organization.

The success in the organization of this scientific event and in the publication of this book does not belong only to the Law SchooL but also to istanbul Kemerburgaz University as a whole. The roles of the Presi-dent of the Board of Trustees, Mr. Ali Altınbaş; the Chancellor, Prof. Yıldırım Üçtuğ; Secretary General, Mr. Boğaçhan Çanak and ali the administrative staff in this success are worthy to mention. We are grateful to them for their valuable contributions and self-giving efforts.

We owe particular thanks to Origin EMC and Mr. Deniz Derinsu in particular, our research assistants Mr. Yurdal Özatlan and Mr. Ali Çelikel, our volunteer students, Mr. Volkan Çakır, Mr. Ömer Er, Miss. Aslıhan Topal and Miss. Ezgi Toprak for their unique success in the organization of our conference.

  We also would like to thank to On İki Levha Publishing Co. and to Mr. Erol Öz and to Ms. Hevdan Sönmez in particular for their efforts and diligence in preparation of this book for publication.