Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Uluslararası Hukuk
Uluslararası Hukuk
Şeref ÜNAL
Sayfa Sayısı
:
416
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2005
ISBN NO
:
9789754643527
300,00
TL ÖNSÖZ Uluslararası hukuk, sürekli gelişme sürecinde olan bir hukuk dalıdır. II. Dünya Savaşı sonrası Birleşmiş Milletlerin girişimiyle, eski sömürge ülkelerinde yeni ve bağımsız devletler kurulması üzerine bu kuruluşun üye sayısı 200′e yaklaşmıştır. Aynı şekilde, Komünist Blokun çökmesi ve Yugoslavya′nın dağılmasından sonra, yeni kurulan veya bağımsızlığına kavuşan devletlerin katılmasıyla, Avrupa Konseyi′nin geleneksel üye sayısı, 21′den 46′ya yükselmiştir. Avrupa Birliğini kuran 1992 Maastricht ve 1997 Lüksemburg Antlaşmalarıyla, bu Kuruluş da gelişerek üye sayısını arttırmış ve yeni işbirliği alanları belirlemiştir. Böylece, uluslararası kuruluşlar giderek gelişip büyümekte ve dünyanın çeşitli yerlerinde yeni bölgesel kuruluşlar ortaya çıkmaktadır. İletişim teknolojisinin ulaştığı çok yüksek düzey, devletler arasındaki ilişkileri de geliştirerek hızlandırmış ve devletler karşılıklı olarak veya uluslararası kuruluşlar aracılığıyla aralarındaki ilişkileri en ince ayrıntılarına kadar düzenlemişlerdir. Öyle ki, spordan sağlığa, sanattan tekniğe her alan uluslararası antlaşmalarla en ince ayrıntılarına kadar düzenlenmiş ve devletler birbirine bağımlı hale gelmiştir. Bunun sonucu olarak, uluslararası hukukun inceleme konuları çok çeşitlenmiş ve büyük boyutlara ulaşmıştır. Her gün, dünyanın herhangibir yerinde yeni bir olaya tanık olduğumuz çağımızda, bu olaylar günlük yaşantımızı etkilemekte ve yöneticileri, uluslararası hukuk açısından bunlara pratik çözümler bulmaya zorlamaktadır. Bu nedenle, uluslararası hukuk alanındaki sistematik bir eserin, aynı zamanda uygulamaya yönelik, yol gösterici ve pratik bilgileri de kapsaması gerekmektedir. Yazarın uygulamadan gelmiş ve olayların içinde yaşamış olması ve başta Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi olmak üzere, Avrupa Konseyi, Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı, Uluslararası Hukukun Birleştirilmesi Enstitüsü (Unidroit) ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) çerçevesinde hazırlanan bir çok uluslararası sözleşmenin hazırlık çalışmalarına Hükümet temsilcisi olarak bizzat katılmış olması, kitapta klasik bilgiler yanında pratik bilgi ve görüşlere de yer verilmesini kolaylaştırmıştır. Ders kitabı olarak düşünülen eserin hazırlanmasında, konunun gereği olarak yabancı kaynaklardan yararlanılmış ve Anglo-Amerikan ve Kıta Avrupası uluslararası hukuk gelenekleri bağdaştınlmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede ABD, Almanya, Avusturya, Fransa, Hollanda, İsviçre ve İtalya gibi uluslararası hukuk alanında etkin rol oynayan ülkelerin hukuk fakültelerinde yararlanılan ders kitapları da incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Eser hukuk fakülteleri ile siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler öğrencilerine olduğu kadar genç diplomatlara da hitabetmektedir. Amaç, ayrıntıya girmeden, uluslararası hukukun klasik konularına ilişkin olarak genç öğrencilere temel bilgiler vermek, düşünmeye sevketmek ve sistematik eserler, monografiler ve makalelerden de yararlanarak onlan bu konularda derinlemesine araştırmaya yönlendirmektir. Genç öğrencilerimize basan dileklerimle sevgilerimi sunanm. Şeref Ünal, Ankara, Ekim 2005 İÇİNDEKİLER Önsöz 5 İçindekiler 7 Kısaltmalar 23 BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKUN NİTELİĞİ VE TARİHİ GELİŞİMİ I. ULUSLARARASI HUKUKUN NİTELİĞİ VE TANIMI 25 A. ULUSLARARASI HUKUK KAVRAMI VE TANIMI 25 B. TERİM SORUNU 27 C. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLGİSİ 27 II. ULUSLARARASI HUKUKUN TARİHİ GELİŞİMİ 28 A. ANTİK ÇAĞLAR 28 B. ORTAÇAĞ 29 1. Francisco de Vitoria 32 2. Francisco Suarez 32 3. HugoGrotius 32 C. YAKINÇAĞ 33 III. ULUSLARARASI HUKUKUN NİTELİĞİ VE GEÇERLİLİĞİ 36 A. POZİTİVİST GÖRÜŞ 40 1. Yükümlülük görüşü 41 2. Ortak irade görüşü 42 3. Ortak onay görüşü 42 B. KURALCI GÖRÜŞ 43 C. TABİİ HUKUK GÖRÜŞÜ 44 D. SOSYOLOJİK OKUL 46 İKİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI, KODİFİKASYONU VE İÇ HUKUKLA İLİŞKİSİ I. ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI 47 A. ANTLAŞMALAR 50 1. Hukuk yaratan ve hukuki işlem antlaşmaları 51 2. Karşılıklı ve çok taraflı antlaşmalar 52 3. Tasarruf, kurumsal ve statü antlaşmaları 54 4. Antlaşmaların yapılması ve yürürlüğe girmesi 55 a. Ekonomik ve ticari antlaşmalar 58 b. Uygulama anlaşmaları 58 5. Çekinceler 58 a. Yorum beyanı 60 b. Siyasi beyan 60 6. Antlaşmanın yorumu 60 7. İrade sakatlıkları 61 8. Antlaşmanın ihlali 62 9. Antlaşmanın sona ermesi 63 a. Antlaşmadan kaynaklanan sona erme sebepleri 63 b. İmkansızlık 64 c. Şartların esaslı bir şekilde değişmesi 64 B. ÖRF VE ADET HUKUKU 65 1. Objektif şart 68 a. Uygulamanın genelliği 68 b. Uygulamanın sürekliliği 69 c. Uygulamaya devletin karşı çıkması 69 2. Sübjektif şart 70 C. HUKUKUN GENEL İLKELERİ 71 II. ULUSLARARASI HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI 73 A. YARGI KARARLARI 73 B. BİLİMSEL GÖRÜŞLER 74 C. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN KARARLARI 74 1. Kararlar 75 2. Tavsiyeler 76 3. Bildiriler 76 D. HAKKANİYET 77 III. TEK TARAFLI HUKUKİ İŞLEMLER 78 A. RESMİ BİLDİRİ 78 B. TANIMA 79 C. PROTESTO 79 D. VAZGEÇME 79 E. SÖZ VERME 79 19 V. ULUSLARARASI HUKUK-İÇ HUKUK İLİŞKİSİ 81 1. İç hukuka öncelik tanıyan tekçi görüş 81 2.Uluslararası hukuka öncelik tanıyan tekçi görüş 82 3. İkici görüş 83 VI. TÜRK HUKUKU VE UYGULAMADAN ÖRNEKLER 85 A. ULUSLARARASI ANTLAŞMALARIN HUKUKİ STATÜSÜ...87 B. HUKUKUN GENEL İLKELERİNİN HUKUKİ STATÜ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKUN SUJELERİ I. DEVLETİN UNSURLARI VE ULUSLARARASI HUKUKTAKİ KONUMU 91 II. DEVLETLER BİRLİĞİ 92 III. FEDERAL DEVLET 93 IV. TANIMA 94 A. HÜKÜMETLERİN TANINMASI 94 B. DEVLETLERİN TANINMASI 95 C. TANIMANIN NİTELİĞİ VE YASAL ETKİLERİ 96 D. TANIMA ŞEKİLLERİ 96 V. DEVLETİN KURUCU UNSURLARI 99 A. MİLLET KAVRAMI 100 1. Milletlerin kendi geleceklerini belirleme hakkı 101 2. Vatandaşlık 103 a. Kavram 103 b. Vatandaşlığın kazanılması 104 c. Vatandaşlığın kaybedilmesi 106 d. Tüzel kişilerin vatandaşlığı 107 B. DEVLETİN ÜLKESİ 108 l.Uzay 111 2. Antartika 112 3. Kuzey kutbu 112 C. ÜLKENİN KAZANILMASI VE KAYBI 113 1. İşgal 113 2. Arazi oluşumu 114 3. Zamanaşımı 114 4. Devir 116 5. Fetih ve ilhak 116 6. Yargı karan 117 VI. DEVLET KUDRETİ (EGEMENLİK) VE KISITLANMASI 117 A. DEVLET İRTİFAKLARI 120 B. GEÇİŞ VE KONUŞLANMA HAKKI 120 C. ULUSLARARASI NEHİRLER 121 D. SICAK TAKİP 121 E. KONDOMİNYUM 122 F. SÜRGÜN HÜKÜMETİ 122 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DENİZ HUKUKU I. TARİHİ GELİŞİMİ 123 II. İÇ SULAR 127 III. KARASULARI 128 A. KARASULARININ ÖLÇÜMÜ 130 1. Normal esas hatlar 130 2. Düz esas hatlar 130 3. Körfezler 131 4. Adalar 131 5. Takımada devletleri 132 B. KARASULARININ HUKUKİ REJİMİ 132 1. Zararsız geçiş 132 a. Geçiş 133 b. Geçişin zararsız olması 133 2. Kıyı devletinin yetkileri 134 a. Ticaret gemileri 134 aa. Yabancı gemide cezai yargı yetkisi 134 bb. Yabancı gemide hukuki yargı yetkisi 134 b. Savaş gemileri 135 3. Boğazlardan geçiş 135 VI. BİTİŞİK BÖLGE 139 V. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE 140 A. KIYI DEVLETİNİN HAK, EGEMENLİK YETKİSİ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 141 10 1. Canlı kaynakların muhafazası 141 2. Canlı kaynaklardan yararlanma 142 VI. KITA SAHANLIĞI 142 A. KITA SAHANLIĞI KAVRAMI VE GELİŞMESİ 142 B. KITA SAHANLIĞININ TANIMI 143 C. KITA SAHANLIĞI ÜZERİNDE KIYI DEVLETİNİN HAKLARI 143 D. BİTİŞİK VEYA KARŞILIKLI KIYILARA SAHİP DEVLETLER ARASINDA KITA SAHANLIĞININ SINIRLANDIRILMASI 144 VII. AÇIK DENİZLER 146 A. AÇIK DENİZ TANIMI 146 B. AÇIK DENİZLERİN SERBESTLİĞİ 147 1. Seyrüsefer serbestisi 147 2. Balıkçılık Serbestisi 148 C. GEMİLERİN HUKUKİ STATÜSÜ 149 1. Deniz haydutluğu 150 2. Seyrüsefer güvenliği aleyhine işlenen suçlar 151 3. Kölelik ve uyuşturucu madde trafiği , 151 4. İzinsiz yayın yapma 151 5. Ziyaret hakkı 152 6. Abluka ve kontraband 152 7. Kesintisiz izleme hakkı 152 VIII. ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI 153 A. DENİZ YATAĞININ EKONOMİK ÖNEMİ 153 B. DHS İLE KURULAN REJİM 154 C. ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI KURUMU 155 1. Genel Kurul 155 2. Konsey 156 3. Sekreterya 156 BEŞİNCİ BÖLÜM HAVA VE UZAY HUKUKU I. HAVA SAHASININ HUKUKİ REJİMİ 159 II. ŞİKAGO SÖZLEŞMESİ 160 III. ULUSLARARASI SİVİL HAVACILIK TEŞKİLATI 160 IV. KARŞILIKLI ANTLAŞMALAR 161 11 V. HAVA SAHASININ İHLALİ 162 VI. HAVA GÜVENLİĞİNE KARŞI İŞLENEN SUÇLAR 163 VII. HAVACILIK ŞİRKETLERİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 166 VIII. UZAY HUKUKU 166 A. UZAYIN TANIMI VE SINIRLANDIRILMASI 167 B. UZAYIN HUKUKİ REJİMİ 167 C. RADYO VE TELEVİZYON YAYINLARI 169 ALTINCI BÖLÜM DEVLETLERİN HALEFİYETİ I. GENEL OLARAK 171 II. HALEFİYET TÜRLERİ 172 III. VİYANA SÖZLEŞMESİNİN KAPSAMI VE UYGULAMA ALANI 174 A. SÖZLEŞMENİN KONU BAKIMINDAN UYGULANMASI 174 B. SÖZLEŞMENİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 175 C. SÖZLEŞMENİN UYGULANDIĞI ANTLAŞMALAR 175 D. SÖZLEŞMEYE GÖRE HALEFİYET DURUMLARI 175 1. Bağımsızlığına yeni kavuşan devletler 175 a. Çok taraflı antlaşmalar bakımından 176 b. Karşılıklı antlaşmalar bakımından 176 2. Ayrılma ya da birleşme yoluyla doğan yeni devletler 176 3. Bir ülke parçasının el değiştirmesi ile oluşan devletler 176 IV. DEVLETLERİN ANTLAŞMALAR DIŞINDA HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERE HALEF OLMASI 177 1. Devlet mallan bakımından 177 2. Devlet borçlan bakımından 177 3. Arşivler bakımından 178 V. LOZAN ANTLAŞMASI AÇISINDAN HALEFİYET 178 A. ANTLAŞMALAR BAKIMINDAN 179 B. DEVLET EMLAKİ BAKIMINDAN 179 C. DEVLET BORÇLARI BAKIMINDAN 180 12 YEDİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI KURULUŞLAR I. GENEL OLARAK 181 A. KURULUŞ VE ÜYELİK 181 B. TÜRLERİ 182 1. Tabi oldukları hukuka göre 182 2. Amaç ve etkinlik alanlarına göre 184 C. YETKİ VE GÖREVLERİ 184 II. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER 186 A. BM′NİN AMACI VE İLKELERİ 187 1. Amaçlan 187 2. İlkeleri 187 B. ÜYELİK 189 C. BM′İN ORGANLARI 189 1. Genel Kurul 190 2. Güvenlik Konseyi 192 3. Ekonomik ve Sosyal Konsey 193 4. Vesayet Konseyi 194 5. Sekreterya 195 III. AVRUPA BİRLİĞİ 196 A. KURULUŞU 196 B. HUKUKà YAPISI 198 C. AMAÇ VE GÖREVLERİ 200 1. Malların serbest dolaşımı 201 2. Kişilerin serbest dolaşımı 201 3. Hizmetlerin serbest dolaşımı 202 4. Sermayenin serbest dolaşımı 202 D. AB HUKUKUNUN NİTELİĞİ 202 1. Tüzükler 203 2. Yönergeler 203 3. Kararlar 203 4. Tavsiye kararlan 203 E. AB′NİN ORGANLARI 203 1. Avrupa Parlamentosu 203 a. Avrupa hukukunun kabulü 205 b. Demokratik gözetim 205 13 c. Bütçenin denetimi 205 2. Avrupa Birliği Konseyi 206 a. Konseyin görev ve sorumlulukları 206 b. Konseyin çalışma yöntemi 207 3. Avrupa Birliği Komisyonu 208 a. Komisyonun görev ve yetkiler 209 b. Komisyonun çalışma yöntemi 210 4. Avrupa Toplulukları Adalet Divanı 210 a. ATAD′ın görevleri 211 b. ATAD′ın çalışma yöntemi 212 5. Sayıştay 212 IV. AVRUPA KONSEYİ 213 A. KURULUŞU 213 B. AK′NİN AMAÇLARI 214 C. AK′NİN ORGANLARI 214 1. Bakanlar Komitesi 214 2. AK Parlamenterler Meclisi 215 3. Sekreterya 217 V. AVRUPA GÜVENLİK VE İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI 217 A. KURULUŞU 217 B. ORGANLARI 219 1. Devlet ve hükümet başkanları Konferansı 219 2. Bakanlar Konseyi 219 3. Genel Sekreter 219 4. Parlamenterler Meclisi 219 5. Uyuşmazlık Önleme Merkezi 219 6. Demokratik Kurumlar ve İnsan Haklan Bürosu 220 VI. DİĞER BÖLGESEL KURULUŞLAR 220 A. BAĞIMSIZ DEVLETLER TOPLULUĞU 220 B. AMERİKAN DEVLETLER TEŞKİLATI 221 1. Amaçlan 221 2. Organlan 222 C. AFRİKA BİRLİĞİ TEŞKİLATI 222 1. Amaçlan 223 2. Organlan 223 D. ARAP DEVLETLERİ BİRLİĞİ 224 14 SEKİZİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI HUKUKUN DEVLETLERARASI İLİŞKİLERDEKİ TEMEL İLKELERİ I. GENEL OLARAK 225 II. DEVLETLERİN EGEMEN EŞİTLİĞİ İLKESİ 226 III. KARŞILIKLILIK İLKESİ 228 IV. MÜDAHALE YASAĞI 229 V. DEVLET BAĞIŞIKLIĞI 230 A. YARGI BAĞIŞIKLIĞI 231 B. CEBRİ İCRADAN BAĞIŞIKLIK 231 C. YARGI BAĞIŞIKLIĞININ KAPSAMI 231 1. Mutlak bağışıklık görüşü 232 2. Sınırlı bağışıklık görüşü 232 D. DEVLET ORGANLARININ YARGI BAĞIŞIKLIĞI 233 DOKUZUNCU BÖLÜM YARGI YETKİSİ VE ULUSLARARASI CEZA HUKUKU I. GENEL OLARAK 237 II. ULUSAL MAHKEMELERİN CEZA DA VALARIND AKİ YETKİSİ 237 A. ÜLKESEL YARGI YETKİSİ 238 1. Sübjektif ülkesellik ilkesi 238 2. Objektif ülkesellik ilkesi 238 B. AKTİF VATANDAŞLIK İLKESİ 240 C. PASİF KİŞİSELLİK İLKESİ 240 D. KORUMA İLKESİ 240 E. EVRENSELLİK İLKESİ 241 1. Korsanlık 241 2. Savaş suçlan 242 3. Savaşla ilgili suçlar 242 F. ULUSAL YARGI YETKİSİNİN SINIRLANDIRILMASI 242 G. ULUSLARARASI ADLà YARDIM VE SUÇLULARIN İADESİ 243 1. Adlî yardımlaşma 243 2. Suçluların iadesi 244 3. Ceza davalarının nakli 245 15 4. Ceza ilamlarının uygulanması 246 5. Türk mahkemelerinin uluslararası yetkisi 246 ONUNCU BÖLÜM DİPLOMATİK VE KONSOLOSLUK İLİŞKİLERİ I. DİPLOMATİK İLİŞKİLERİN TARİHÇESİ 249 II. DİPLOMATİK İLİŞKİLERİN KURULMASI VE KESİLMESİ 250 III. DİPLOMATİK TEMSİLCİLİKLERİN GÖREVLERİ 251 IV. DİPLOMATİK TEMSİLCİLİKLERİN ÜYELERİ 252 V. AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLAR 254 A. DİPLOMATLARIN AYRICALIKLARI 255 B. DİPLOMATLARIN BAĞIŞIKLIKLARI 256 1. Ceza yargısından bağışıklık 256 2. Hukuk yargısından bağışıklık 257 VI. DİPLOMATİK TEMSİLCİLİKLERİN DOKUNULMAZLIĞI 257 VII. KONSOLOSLUK İLİŞKİLERİ 260 A. GELİŞMESİ VE HUKUKİ TEMELİ 260 B. KURULMASI VE SONA ERMESİ 260 C. GÖREVLERİ 261 D. KONSOLOSLUK GÖREVLİLERİ 262 E. KONSOLOSLUK BİNALARININ DOKUNULMAZLIĞI VE KONSOLOSLARIN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI 262 1. Konsolosluk binalarının dokunulmazlığı 262 2. Konsolosluk mensuplanna ilişkin kolaylık, aynalık ve dokunulmazlıklar 263 a. Konsolosluk memurlarının kişisel dokunulmazlığı 263 b. Yargı bağışıklığı 263 ONBİRİNCİ BÖLÜM İNSAN HAKLARI I. TARİHÇE 265 II. İNSAN HAKLARI ALANINDAKİ ULUSLARARASI HUKUK BELGELERİ 268 A. BELGELERİN NİTELİĞİ 268 1. Program niteliğindeki belgeler 269 2. Bildiriler 269 3. Sözleşmeler 269 16 B. ULUSLARARASI KURUMLAR VE İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMELERİ 270 1. Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri 270 2. Avrupa Konseyi Sözleşmeleri 270 3. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Belgeleri 271 III. İNSAN HAKLARININ BÖLGESEL DÜZEYDE KORUNMASI....271 A. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ 271 1. Sözleşmenin güvence altına aldığı özgürlükler 272 2. Sözleşmenin koruma mekanizması 274 a. Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi 274 aa. Devlet şikayetleri 274 bb. Bireysel şikayetler 275 cc. Mahkeme karan 276 b. Bakanlar Komitesi 276 B. AMERİKA KITASINDA İNSAN HAKLARI 277 C. AFRİKA KITASINDA İNSAN HAKLARI 278 IV. HÜKÜMET DIŞI KURULUŞLAR VE İNSAN HAKLARI 278 V. ULUSLARARASI HUKUKTA AZINLIK HAKLARININ KORUNMASI 280 A. GENEL OLARAK 280 B. TARİHİ SÜREÇTE AZINLIK HAKLARININ KORUNMASI 281 C. I. DÜNYA SAVAŞINDAN SONRA AZINLIK HAKLARININ KORUNMASI 281 D. II. DÜNYA SAVAŞI SONRASI AZINLIK HAKLARININ KORUNMASI 283 1. Birleşmiş Milletler 283 2. Avrupa Konseyi 287 3. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı 288 E. SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİ SONRASINDA AZINLIK HAKLARININ KORUNMASI 289 VI. ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK 291 A. KAVRAM 291 B. CENEVRE SÖZLEŞMELERİ 292 C. EK PROTOKOLLER 293 17 ONİKİNCİ BÖLÜM DEVLET SORUMLULUĞU I. GENEL OLARAK 295 A. SUÇ SORUMLULUĞU 297 B. DEVLETİN SORUMLU ORGANLARI 298 C. SORUMLULUĞUN DAYANAĞI 299 1. Objektif veya tehlike sorumluluğu 299 2. Sübjektif sorumluluk 299 D. ZARARIN TAZMİNİ 300 1. Eski hale getirme 300 2. Maddi tazminat 300 3. Manevi tazminat 301 II. DEVLETİN YABANCILAR BAKIMINDAN SORUMLULUĞU...301 A. ASGARİ ULUSLARARASI STANDART 302 B. VATANDAŞLIK ŞARTI 303 C. İÇ HUKUK YOLLARININ TÜKETİLMESİ 303 III. SORUMLULUĞU ORTADAN KALDIRAN HALLER 304 1. İlgili devletin onay vermesi 304 2. Karşı önlem 304 3. Mücbir sebep ve beklenmeyen hal 305 4. Zaruret hali 305 5. Olağanüstü hal 305 6. Meşru savunma 305 IV. ULUSLARARASI HUKUKTA YAPTIRIMLAR 305 A. ULUSLARARASI KURULUŞ YAPTIRIMLARI 307 1. Uluslararası kuruluşların dışa karşı yaptırımları 307 2. Uluslararası kuruluşların kendi içindeki yaptırımları 307 B. DEVLET YAPTIRIMLARI 307 1. Karşı önlem 308 2. Misliyle davranma 309 3. Meşru savunma ve zorunlu savunma 310 ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM KUVVET KULLANMA I. GENEL OLARAK 313 A. MİLLETLER CEMİYETİ DÖNEMİ 313 B. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER DÖNEMİ 313 ■■".,,-t:,;-.■". ′■′■′.′′-" -′--′ ′■ II. SALDIRI KAVRAMI 315 III. KUVVET KULLANMANIN HAKLI OLDUĞU DURUMLAR ....316 A. MEŞRU SAVUNMA 316 1. Uluslararası örf ve adet hukuku 316 2. Birleşmiş Milletler Şartı 318 B. YABANCI ÜLKELERDEKİ VATANDAŞLARIN CAN VE MAL GÜVENLİĞİNİN KORUNMASI 319 C. İNSANCIL MÜDAHALE 320 D. MİLLETLERİN KENDİ GELECEKLERİNİ BELİRLEME HAKKI VE KUVVET KULLANMA 321 IV. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE TOPLU KUVVET KULLANMA...322 A. KORE 1950 323 B. RODEZYA 1965 323 C. IRAK 1990 323 D. SOMALİ, BOSNA VE HAİTİ 324 V. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BARIŞ GÜCÜ 325 A. ORTADOĞU YARDIM GÜCÜ 325 B. KONGO BM BARIŞ GÜCÜ 326 C. KIBRIS BM BARİŞ GÜCÜ 326 D. İKİNCİ ORTADOĞU YARDIM GÜCÜ 327 ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM ULUSLARARASI UYUŞMAZLIKLARIN BARIŞÇI YOLLARLA ÇÖZÜMLENMESİ I. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE DİPLOMATİK YÖNTEMLER 329 A. GENEL OLARAK 329 1. Müzakere 330 2. Arabuluculuk 331 3. Uluslararası inceleme komisyonu 331 4. Uzlaştırma 332 B. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER 333 1. Güvenlik Konseyi 333 a. GK′nin re′sen müdahalesi 333 b. Tarafların GK′ye başvurması 334 2. BM Genel Kurulu 334 19 II. YARGISAL YÖNTEMLER 335 A. GENEL OLARAK 335 B. ULUSLARARASI TAHKİM 336 1. Uluslararası tahkimin gelişmesi 336 2. Hakem mahkemelerinin kuruluşu ve türleri 337 3. Hakem mahkemesinin görev ve yetkileri 338 C. ULUSLARARASI ADALET DİVANI 339 1. Mahkemenin niteliği ve tarihçesi 339 2. Hukuki statüsü 339 3. Mahkemenin yapısı 340 4. Mahkemenin yargı yetkisi 340 a. ad-hoc yetki 340 b. Tek taraflı başvuru 340 c. Anlaşma 340 d. Mahkemenin yargı yetkisini tanıma 341 5. Mahkeme kararlan 341 a. İhtiyati tedbir kararlan 341 b. Mahkeme kararlan 342 c. Görüş bildirme 342 III. DİĞER ULUSLARARASI MAHKEMELER 344 A. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ 344 1. Tarihçe 344 2. Roma Statüsünün içeriği 345 3. Uluslararası Ceza Mahkemesinin yapısı 347 4. Mahkemenin yetki alanı 348 5. Mahkemenin görev alanına giren suçlar 350 a. Soykınm suçu 350 b. İnsanlığa karşı suçlar 350 c. Savaş suçlan 351 B. DENİZ HUKUKU MAHKEMESİ 351 1. Mahkemenin yetki ve görev alanı 352 2. Mahkemenin çalışma yöntemi 353 C. AVRUPA TOPLULUKLARI ADALET DİVANI 353 D. DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ SİSTEMİ 354 ONBEŞİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI TİCARET HUKUKU I. GENEL OLARAK 357 II. ULUSLARARASI TİCARET HUKUKUNUN NİTELİĞİ 359 III. ULUSLARARASI TİCARET HUKUKUNUN KAYNAKLARL...361 IV. ULUSLARARASI EKONOMİK VE TİCARET İLİŞKİLERİN KURUMSALLAŞTIRILMASI GİRİŞİMLERİ 362 A. GATT ANTLAŞMASI 364 1. En çok gözetilen ulus kaydı 364 2. İthal gümrüklerinin indirilmesi 365 3. Ayırımcılık yasağı 365 4. İthal kotaları 365 5. Dürüstlük ve anti dumping 365 6. İhracat yardımları 366 B. DÜNYA TİCARET TEŞKİLATI 366 1. Dünya Ticaret Teşkilatının görevleri 367 2. Dünya Ticaret Teşkilatının Yapısı 367 a. Bakanlar Konferansı 367 b. Genel Konsey 367 c. Sekreterya 368 C. GATS ve TRİPS 368 1. Hizmetler Alanındaki Ticarete İlişkin Genel Antlaşma 369 2. Ticarete Konu Olan Fikri Mülkiyet Haklarına İlişkin Antlaşma 369 V. MALİ VE FİNANSAL KURULUŞLAR 370 A. ULUSLARARASI PARA FONU 370 B. DÜNYA BANKASI GRUBU 371 VI. BÖLGESEL ULUSLARARASI EKONOMİK VE TİCARİ KURULUŞLAR 373 A. GENEL İŞBİRLİĞİ KURULUŞLARI - AVRUPA EKONOMİK İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA TEŞKİLATI 373 1. Kuruluşu 373 2. Görev alam 374 a. Ekonomi ve para politikası 374 b. Ticaret ve ödeme politikası 374 c. Vergi politikası 375 d. Kalkınma yardımı 375 21 B. SERBEST TİCARET BÖLGELERİ 375 1. Avrupa Serbest Ticaret Birliği 375 2. Kuzey Amerika Serbest Ticaret Antlaşması 376 C. GÜMRÜK BİRLİKLERİ 376 VII. MÜLKİYETİN KORUNMASI VE YABANCI YATIRIMLARIN KORUNMASINA İLİŞKİN ANTLAŞMALAR 377 A. KAMULAŞTIRMA VE DEVLETLEŞTİRME 377 B. YABANCI YATIRIMLARIN KORUNMASI 380 l.ICSID Antlaşması 380 2. MİGA AJANSI 381 ONALTINCI BÖLÜM ULUSLARARASI ÇEVRE HUKUKU I. ULUSLARARASI ÇEVRE HUKUKUNUN KONUSU VE GELİŞMESİ 383 A. ÇEVRE VE ÇEVRE KORUNMASI KAVRAMLARI 383 B. ULUSLARARASI ÇEVRE HUKUKUNUN GELİŞMESİ 384 1. Stockholm Konferansı 385 2. Doğa ve doğal kaynakların korunması 387 3. Çevre ve Gelişmeye İlişkin BM Konferansı 388 a. Çevre gelişmeye ilişkin Rio bildirisi 389 b. Gündem 21 390 4. Nükleer Güvenlik ve çevre korunması 391 5. İklim değişikliği ve Kyota Protokolü 392 II. ÇEVRE KORUNMASI VE DEVLET SORUMLULUĞU 393 Kaynakça 397 Prof. Dr. Şeref Ünal′ın Özgeçmişi 409 Kavram dizini 411
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı