Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kapsamı ve Yargılama Hukuku
Uluslararası Ceza Mahkemesinin Kapsamı ve Yargılama Hukuku
Ali Rıza TÖNGÜR
Sayfa Sayısı
:
88
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2005
ISBN NO
:
9753761783
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ 1
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI CEZA YARGISININ GELİŞİMİ
I. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİNİN TARİHÇESİ 3
A. DEVLET EGEMENLİĞİ KAVRAMI VE GELİŞİM SÜRECİ 3
B. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ FİKRİ VE GELİŞİM
SÜRECİ 4
1. İkinci Dünya Savaşı Öncesi 4
2. İkinci Dünya Savaşı Sonrası 5
a. Genel Olarak 5
b. Nürnberg ve Tokyo Uluslararası Ceza Mahkemeleri 7
c. Eski Yugoslavya ve Ruanda İçin Kurulan
Uluslararası Ceza Mahkemeleri 9
İkinci Bölüm
ROMA STATÜSÜ VE ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ
I. ROMA STATÜSÜNÜN HAZIRLANMASI VE ULUSLARARASI
CEZA MAHKEMESİNİN YETKİLERİ 13
A. ROMA STATÜSÜNÜN HAZIRLANIŞI 13
B. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN KURULUŞ AMAÇ VE
GEREKÇELERİ 14
C. DAİMİ BİR ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN AD HOC
MAHKEMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI 14
vii
D. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN AYIRDEDİCİ
ÖZELLİKLERİ 15
E. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ VE A.B.D. VETOSU 15
F. ROMA STATÜSÜNÜ ONAYLAYAN ÜLKELER 18
G. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN YARGILAMA YETKİSİ 21
1. Konu Yönünden Yargılama Yetkisi 21
a. Savaş Suçları 21
(1) Kasıtlı Öldürme 22
(2) İşkence ve Kötü Muamele 22
(3) Biyolojik Deneyler Uygulamak 23
(4) Kasten Ağır Acı Ve Istırap Vermek
Veya Vücut Sağlığının Veyahut Da
Bütünlüğünün Ağır İhlalleri 23
(5) Askeri Zorunlulukların Haklı
Göstermediği Ve Geniş Çapta Olmak Üzere
Malların Hukuka Aykırı Ve Keyfi Olarak
Tahrip Edilip Yağmalanması 24
(6) Savaş Esirlerini Veya Diğer Korunan Kişileri
Düşman Silahlı Kuvvetleri İçinde Kullanmak 24
(7) Savaş Esirlerini Ya Da Korunan
Kişileri Kasten Adil Bir Yargılamadan
Mahrum Bırakmak 24
(8) Sivil Şahısları Hukuka Aykırı Biçimde Göçe
Zorlama Veya Nakletme 25
(9) Sivillerin Rehin Alınması 25
b. Soykırım Suçu 28
c. İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar 34
(1) Kasıtlı Öldürme (Cinayet) 36
(2) Köleleştirme 37
(3) Hapsetme 38
(4) İşkence 38
(5) Tecavüz, Cinsel Kölelik, Zorla Fuhuş, Zorla
Hamile Bırakmak, Tecrit Uygulamak ya da
Benzer Nitelikli Vahameti Olan Cinsel Şiddetin
Diğer Biçimi 40
(6) Siyasi, Irki ya da Dinsel Temelde Zulüm 40
(7) Kaybetme Uygulaması 41
(8) Irk Ayrımcılığı 43
d. Saldırı Suçları 43
2. Kişi Yönünden Yargılama Yetkisi 46
a. Cezai Sorumluluğu Etkileyen Faktörler 46
(l)Yaş 46
(2) Teselsül 46
(3) İştirak 47
b. Suçun Maddi Unsurları 47
c. Suçun Manevi Unsurları 47
3. Yer ve Zaman Yönünden Yargılama Yetkisi 48
4. Hukuka Aykırılığı Engelleyen Nedenler 48
a. Meşru Müdafaa 48
b. Yetkili Merciin Emrini İfa 49
c. Hakkın İcrası 50
II. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN TEŞKİLAT
YAPISI VE HAKİMLERİN SEÇİMİ 51
A. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN TEŞKİLAT YAPISI 51
B. HAKİMLERİN SEÇİMİ VE NİTELİKLERİ 51
1. Hakimlerde Aranan Nitelikler 51
2. Hakimlerin Seçimi 51
C. MAHKEME DAİRELERİNİN ÜYELERİ VE GÖREVLERİ 52
D. SAVCILIK 52
Üçüncü Bölüm
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNDE YARGILAMA SÜRECİ
I. HAZIRLIK SORUŞTURMASI AŞAMASI 53
A. SORUŞTURMANIN BAŞLATILMASI VE İDDİANAMENİN
HAZIRLANMASI 53
B. HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA ŞÜPHELİ HAKLARI 55
1. Aleyhindeki İsnadı Öğrenme Hakkı 55
2. Susma Hakkı 55
3. Müdafii Yardımından İstifade Hakkı 56
4. İfade veya Sorgu Sırasında Şüpheli Hakları 57
a. Suçu Kabule Zorlanmama Hakkı 57
b. İşkence ve Kötü Muamele Görmeme Hakkı 57
c. Tercüman ve Çeviri Hizmetinden Yararlanma Hakkı 57
C. DURUŞMA ÖNCESİ MAHKEMESİ VE İDDİANAMENİN TASDİKİ 57
II. DURUŞMA VE KARAR (HÜKÜM) AŞAMASI 59
A. DURUŞMA AŞAMASINA EGEMEN OLAN TEMEL PRENSİPLER 59
1. Duruşmaların Halka Açıklığı Prensibi 59
2. Duruşmada Hazır Bulunma Prensibi 60
3. Duruşmanın Sözlülüğü Prensibi 62
4. Makul Sürede Yargılanma Prensibi 62
5. Masumiyet Karinesi Prensibi 63
6. Silahların Eşitliği prensibi 65
B. İKİ AŞAMALI DURUŞMA VE MAHKEME HUZURUNDA
SUÇUN KABULÜ 65
C. TANIK 67
D. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNDE DELİL KURALLARI 69
1. Tecavüz ve Diğer Cinsel Şiddet Suçlarına Ait
Delil Kuralları 70
2. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller 71
E. MAĞDURLARIN UĞRADIKLARI ZARARLARIN TAZMİNİ VE
SUÇLULARA UYGULANACAK YAPTIRIM SORUNU 71
1. Zararların Tazmini 71
2. Suçlulara Uygulanacak Yaptırım ve Bu Yaptırımın
Belirlenmesi 73
III. TEMYİZ VE YARGILAMANIN İADESİ AŞAMALARI 74
A. TEMYİZ 74
1. Temyiz Hakkı Sahipleri 75
2. Temyiz Nedenleri 75
3. Temyiz Mahkemesinin Yetkileri 76
4. Ara Kararlar Aleyhine Temyiz 77
5. Ara Kararlar Aleyhine Temyiz Hakkı Sahipleri 77
B. YARGILAMANIN İADESİ 78
1. Yargılamanın İadesi Yoluna Başvurmaya
Hakkı Olanlar 78
2. Yargılamanın İadesi Nedenleri 78
3. Yargılamanın İadesinde Usul İşlemleri 79
SONUÇ 81
KAYNAKÇA 85
GİRİŞ 1
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI CEZA YARGISININ GELİŞİMİ
I. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMELERİNİN TARİHÇESİ 3
A. DEVLET EGEMENLİĞİ KAVRAMI VE GELİŞİM SÜRECİ 3
B. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ FİKRİ VE GELİŞİM
SÜRECİ 4
1. İkinci Dünya Savaşı Öncesi 4
2. İkinci Dünya Savaşı Sonrası 5
a. Genel Olarak 5
b. Nürnberg ve Tokyo Uluslararası Ceza Mahkemeleri 7
c. Eski Yugoslavya ve Ruanda İçin Kurulan
Uluslararası Ceza Mahkemeleri 9
İkinci Bölüm
ROMA STATÜSÜ VE ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ
I. ROMA STATÜSÜNÜN HAZIRLANMASI VE ULUSLARARASI
CEZA MAHKEMESİNİN YETKİLERİ 13
A. ROMA STATÜSÜNÜN HAZIRLANIŞI 13
B. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN KURULUŞ AMAÇ VE
GEREKÇELERİ 14
C. DAİMİ BİR ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN AD HOC
MAHKEMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI 14
vii
D. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN AYIRDEDİCİ
ÖZELLİKLERİ 15
E. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ VE A.B.D. VETOSU 15
F. ROMA STATÜSÜNÜ ONAYLAYAN ÜLKELER 18
G. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN YARGILAMA YETKİSİ 21
1. Konu Yönünden Yargılama Yetkisi 21
a. Savaş Suçları 21
(1) Kasıtlı Öldürme 22
(2) İşkence ve Kötü Muamele 22
(3) Biyolojik Deneyler Uygulamak 23
(4) Kasten Ağır Acı Ve Istırap Vermek
Veya Vücut Sağlığının Veyahut Da
Bütünlüğünün Ağır İhlalleri 23
(5) Askeri Zorunlulukların Haklı
Göstermediği Ve Geniş Çapta Olmak Üzere
Malların Hukuka Aykırı Ve Keyfi Olarak
Tahrip Edilip Yağmalanması 24
(6) Savaş Esirlerini Veya Diğer Korunan Kişileri
Düşman Silahlı Kuvvetleri İçinde Kullanmak 24
(7) Savaş Esirlerini Ya Da Korunan
Kişileri Kasten Adil Bir Yargılamadan
Mahrum Bırakmak 24
(8) Sivil Şahısları Hukuka Aykırı Biçimde Göçe
Zorlama Veya Nakletme 25
(9) Sivillerin Rehin Alınması 25
b. Soykırım Suçu 28
c. İnsanlığa Karşı İşlenen Suçlar 34
(1) Kasıtlı Öldürme (Cinayet) 36
(2) Köleleştirme 37
(3) Hapsetme 38
(4) İşkence 38
(5) Tecavüz, Cinsel Kölelik, Zorla Fuhuş, Zorla
Hamile Bırakmak, Tecrit Uygulamak ya da
Benzer Nitelikli Vahameti Olan Cinsel Şiddetin
Diğer Biçimi 40
(6) Siyasi, Irki ya da Dinsel Temelde Zulüm 40
(7) Kaybetme Uygulaması 41
(8) Irk Ayrımcılığı 43
d. Saldırı Suçları 43
2. Kişi Yönünden Yargılama Yetkisi 46
a. Cezai Sorumluluğu Etkileyen Faktörler 46
(l)Yaş 46
(2) Teselsül 46
(3) İştirak 47
b. Suçun Maddi Unsurları 47
c. Suçun Manevi Unsurları 47
3. Yer ve Zaman Yönünden Yargılama Yetkisi 48
4. Hukuka Aykırılığı Engelleyen Nedenler 48
a. Meşru Müdafaa 48
b. Yetkili Merciin Emrini İfa 49
c. Hakkın İcrası 50
II. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN TEŞKİLAT
YAPISI VE HAKİMLERİN SEÇİMİ 51
A. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN TEŞKİLAT YAPISI 51
B. HAKİMLERİN SEÇİMİ VE NİTELİKLERİ 51
1. Hakimlerde Aranan Nitelikler 51
2. Hakimlerin Seçimi 51
C. MAHKEME DAİRELERİNİN ÜYELERİ VE GÖREVLERİ 52
D. SAVCILIK 52
Üçüncü Bölüm
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNDE YARGILAMA SÜRECİ
I. HAZIRLIK SORUŞTURMASI AŞAMASI 53
A. SORUŞTURMANIN BAŞLATILMASI VE İDDİANAMENİN
HAZIRLANMASI 53
B. HAZIRLIK SORUŞTURMASINDA ŞÜPHELİ HAKLARI 55
1. Aleyhindeki İsnadı Öğrenme Hakkı 55
2. Susma Hakkı 55
3. Müdafii Yardımından İstifade Hakkı 56
4. İfade veya Sorgu Sırasında Şüpheli Hakları 57
a. Suçu Kabule Zorlanmama Hakkı 57
b. İşkence ve Kötü Muamele Görmeme Hakkı 57
c. Tercüman ve Çeviri Hizmetinden Yararlanma Hakkı 57
C. DURUŞMA ÖNCESİ MAHKEMESİ VE İDDİANAMENİN TASDİKİ 57
II. DURUŞMA VE KARAR (HÜKÜM) AŞAMASI 59
A. DURUŞMA AŞAMASINA EGEMEN OLAN TEMEL PRENSİPLER 59
1. Duruşmaların Halka Açıklığı Prensibi 59
2. Duruşmada Hazır Bulunma Prensibi 60
3. Duruşmanın Sözlülüğü Prensibi 62
4. Makul Sürede Yargılanma Prensibi 62
5. Masumiyet Karinesi Prensibi 63
6. Silahların Eşitliği prensibi 65
B. İKİ AŞAMALI DURUŞMA VE MAHKEME HUZURUNDA
SUÇUN KABULÜ 65
C. TANIK 67
D. ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNDE DELİL KURALLARI 69
1. Tecavüz ve Diğer Cinsel Şiddet Suçlarına Ait
Delil Kuralları 70
2. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller 71
E. MAĞDURLARIN UĞRADIKLARI ZARARLARIN TAZMİNİ VE
SUÇLULARA UYGULANACAK YAPTIRIM SORUNU 71
1. Zararların Tazmini 71
2. Suçlulara Uygulanacak Yaptırım ve Bu Yaptırımın
Belirlenmesi 73
III. TEMYİZ VE YARGILAMANIN İADESİ AŞAMALARI 74
A. TEMYİZ 74
1. Temyiz Hakkı Sahipleri 75
2. Temyiz Nedenleri 75
3. Temyiz Mahkemesinin Yetkileri 76
4. Ara Kararlar Aleyhine Temyiz 77
5. Ara Kararlar Aleyhine Temyiz Hakkı Sahipleri 77
B. YARGILAMANIN İADESİ 78
1. Yargılamanın İadesi Yoluna Başvurmaya
Hakkı Olanlar 78
2. Yargılamanın İadesi Nedenleri 78
3. Yargılamanın İadesinde Usul İşlemleri 79
SONUÇ 81
KAYNAKÇA 85