Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Üçüncü Şahıs Lehine Hayat Sigortası Sözleşmesi
Üçüncü Şahıs Lehine Hayat Sigortası Sözleşmesi
Kemal ŞENOCAK
Sayfa Sayısı
:
336
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9786055593087
390,00
TL GİRİŞ Tarih boyunca insanoğlu daima büyük bir malvarlığı oluşturma çabası içerisinde olmuştur. Malvarlığı biriktirirken sadece kendisinin değil, ölümünden sonra arkada bıraktıklarının ekonomik menfaatlerini de düşünmüştür. Sadece, yaşlanıp çalışma gücünü kaybettiğinde rahat yaşamak için değil, ölümünden sonra ailesinin bakım ve iaşesini sağlama amacıyla tasarruf etmeye çalışmıştır. Şüphesiz, gelirinden büyük oranda tasarruf etme imkânına sahip olmayanlar arzuladıkları malvarlığı büyüklüğüne ancak çok uzun süre tasarruf etmekle ulaşabilmektedir. Kişinin zamansız ölümünün bu planlarında kesintiye sebebiyet vereceği pek tabiidir. Bu nedenle, kişi, zamansız ölümü nedeniyle ailesinin geçim sıkıntısına düşmemesi için de sağlığında tedbirler alma ihtiyacını duyabilir. İşte bu ihtiyacı karşılamaya yönelik en önemli finansal araç, hayat sigortasıdır. Sigorta ettiren, ölümünden sonra ailesinin geçimine maddi katkıda bulunmak amacıyla hayat sigortasını üçüncü şahıs lehine akdeder. Özellikle terekesi borca batık olanlar, bu yola başvurur. Zira, üçüncü şahıs lehine hayat sigortalarında tayin edilen lehtar, sigorta bedelini sigorta ettirenin terekesinden iktisap etmeyeceğinden ve sigorta ettirenin alacaklıları sigorta bedeline el koyamayacaklarından kendisine kazandırılan bu meblağı şahsi geçim ve iaşesi için rahatlıkla kullanabilecektir. Üçüncü şahıs lehine hayat sigortaları, sigorta sözleşmeleri içinde hemen hemen en çok tartışmalı sorunları bünyesinde barındıran bir alandır. Üçüncü şahıs lehine hayat sigortasına ilişkin hükümler, Türk Ticaret Kanu-nu′nun 1329 ve 1330′uncu maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak ne bu hükümler ne de üçüncü şahıs yararına sözleşmelere ilişkin genel hüküm mahiyetindeki Borçlar Kanunu′nun 111′inci maddesi üçüncü şahıs lehine hayat sigortası ile ilgili olarak ortaya çıkan sorunlara net cevap vermeye yeterli olmuştur. 19. Yüzyılın sonlarından beri bu alanda bir çok bilimsel eser yayınlanmasına ve bir çok yargı kararları verilmesine rağmen doktrin ve yargı kararları da bu sorunlarla ilgili olarak üzerinde hemfikir olunan bir çözüm sunamamıştır. İşte bu çalışmamızın konusu, üçüncü şahıs lehine hayat sigortası ile ilgili olarak gündeme gelmiş sorunları ortaya koyarak tartışmak ve çözüm önerilerinde bulunmaktır. Konu sadece Türk Ticaret Kanunu değil, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı açısından da ele alınmış, önerilen yeni hükümler açıklanarak isabetli düzenleme olup olmadığı tartışılmıştır. Tezin birinci bölümünde hayat sigortasının genel özellikleri hakkında bilgi verildikten sonra teminat altına alınan rizikonun çeşidine göre hayat sigortası tasnif edilmiştir. Tezde sadece ölüm ihtimaline karşı sigorta değil, hayatta kalma ihtimaline karşı sigorta ile karma hayat sigortası bağlamında ortaya çıkan sorunlar ayrı ayrı ele alındığı ve değerlendirildiği için bu tür sigortaların özelliklerinin bilinmesi elzemdir. Tezin ikinci bölümünde ilk önce üçüncü şahıs lehine hayat sigortasından ne zaman söz edilebileceği sorunu incelenmiştir. Daha sonra ise, lehtar tayini beyanında yer alan ifadelerin yorumu sorunu ayrıntılı olarak incelenmiştir. Tezin üçüncü bölümü, üçüncü şahıs lehine hayat sigortasında lehtar ile sigortacı, sigorta ettiren ile sigortacı ve nihayet sigorta ettiren ile lehtar arasında ortaya çıkan hukuki ilişkilere ayrılmıştır. Bu ilişkiler, lehtarın dönülebilir veya dönülemez şekilde atamasına göre arzettiği farklılıklar dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Tezin son bölümünde ise, üçüncü şahıs lehine hayat sigortasının İcra İflas Kanunu uyarınca tasarrufun iptali, edinilmiş mallara katılma rejimi ve miras hukuku açısından ortaya çıkardığı sorunlar üzerinde durularak bu sorunlara ilişkin önerilen çözüm önerileri değerlendirilmiştir. İÇİNDEKİLER Bibliyografya IX Kısaltmalar XLV GİRİŞ 1 I. BÖLÜM GENEL OLARAK HAYAT SİGORTASI § 1. HAYAT SİGORTASININ GENEL ESASLARI 3 § 2. HAYAT SİGORTASININ TÜRLERİ 8 A. Sigorta Tekniği Kriterine Göre Tasnif 8 a) Salt Riziko Sigortalan 8 b) Diğer Hayat Sigortalan 9 B. Sigortalı Rizikonun Türüne Göre Tasnif 11 a) Ölüm İhtimaline Karşı Hayat Sigortası 13 b) Yaşama İhtimaline Karşı Hayat Sigortası 17 c) Ölüm ve Yaşama İhtimaline Karşı Karma Hayat Sigortası 18 II. BÖLÜM SİGORTA ETTİRENİN KENDİ LEHİNE VE ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİ § 3. SİGORTA ETTİRENİN KENDİ LEHİNE HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİ 23 A. Sigorta Ettirenin Kendi Lehine Hayat Sigortası 24 § 4. ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİ 41 A. Genel Olarak 41 B. Lehtar Tayini İşleminin Hukuki Niteliği 46 C. LehtarTayin Etme Ehliyeti 64 D. Lehtar Tayininin Şekli 66 a) Dönülebilir Lehtar Tayini (Geri Alınabilir Lehtar Tayini) 66 b) Dönülemez Lehtar Tayini (Geri Alınamaz Lehtar Tayini) 68 E. Lehtar Tayinine Yönelik Beyanın Yorumuna İlişkin Esaslar 72 a) Genel Olarak 72 b) Lehtar Tayinine Yönelik Beyanda Kullanılan "Eşim" Tabirinin Yorumu gQ c) Lehtar Tayinine Yönelik Beyanda Kullanılan "Çocuklarım" Tabirinin Yorumu 93 d) Lehtar Tayinine Yönelik Beyanda Kullanılan "Ailem" Veya "Geride Bıraktıklarım" Tabirlerinin Yorumu 100 e) Lehtar Tayinine Yönelik Beyanda Kullanılan "Mirasçı" veya Benzeri Genel Tabirlerin Yorumu 10i f) Lehtar Tayinine Yönelik Beyanda Kullanılan Diğer Tabirlerin Yorumu J21 g) Alternatif Lehtar Tayini 123 h) Birden Çok Lehtar Tayin Edilmesi Durumunda Sigorta Bedelinin Paylaşım Oranı 124 III. BÖLÜM SİGORTA ETTİREN - SİGORTACI -LEHTAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER § 5. LEHTAR İLE SİGORTACI ARASINDAKİ İLİŞKİ 131 A. Lehtarın Sigortacıya Kaşı Sahip Olduğu Hakkın Niteliği 131 B. Lehtar Tarafından Sigorta Bedelini Talep Etme Hakkının Kazanılma Ãnı 133 C. Lehtarın Hukuki Konumu 144 a) Dönülebilir Şekilde Atanan Lehtarın Hukuki Konumu 144 b) Dönülemez Şekilde Atanan Lehtarın Hukuki Konumu 156 D. Sigortacının Lehtara Karşı İleri Sürebileceği İtiraz ve Defiler 167 §6. SİGORTA ETTİREN İLE SİGORTACI ARASINDAKİ İLİŞKİ 173 A. Dönülebilir Lehtar Tayininde 174 B. Dönülemez Lehtar Tayininde 216 C. Lehtarın Sigorta Ettirenin Yerine Geçmesi 220 a) Genel Olarak 220 b) Lehtarın Sigorta Ettirenin Yerine Geçmesinin Şartları 221 1. Geçerli Bir Hayat Sigortası Sözleşmesinin Varlığı 221 2. İhtiyati-İcrai Haciz veya İflas 225 3. Sigorta Ettirenin Onayı 225 4. Talebe Yetkili Olanlar 228 5. Sözleşmeye Taraf Olma Talebinin Kullanılması 230 c) Sigorta Sözleşmesine Taraf Olmanın Sonuçlan 234 §7. SİGORTA ETTİREN İLE LEHTAR ARASINDAKİ İLİŞKİ 236 IV. BÖLÜM ÜÇÜNCÜ ŞAHIS LEHİNE HAYAT SİGORTASINA İŞTİRAK EDEN KİŞİLER DIŞINDAKİ HUKUK SÜJELERİ OLAN İLİŞKİLER § 8. HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİ İLE ÜÇÜNCÜ KİŞİYE YAPILAN KAZANDIRMANIN İCRA VE İFLAS KANUNU′NUN 277 vd. HÜKÜMLERİ UYARINCA İPTAL EDİLEBİLİRLİĞİ 257 § 9. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ AÇISINDAN ÜÇÜNCÜ ŞAHIS LEHİNE HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİ 278 A. Genel Olarak 278 B. Sağ Kalan Eşin Lehtar Olarak Gösterilmesi 280 C. Eş Dışında Üçüncü Kişinin Lehtar Gösterilmesi 280 a) Genel Olarak 280 b) Hayat Sigortası Sözleşmesinden Doğan Taleplerin TMK mad 229 Uyarınca Edinilmiş Mallara Eklenmesi Sorunu281 1. Genel Olarak 281 2. Hayat Sigortasında Karşılıksız Kazandırmalar 283 aa) Hayat Sigortası Bedelinin Edinilmiş Mallara Dâhil Olması Şartı 284 bb) Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önceki Bir Yıl İçindeki Karşılıksız Kazandırmalar 285 cc) Hayat Sigortasında Lehtar Tayin etmek Suretiyle Gerçekleştirilen Kazandırmalar.. 286 aaa) Genel Olarak 286 bbb) Lehtarın Hayat Sigortası Bedeli Üzerindeki Talep Hakkının Türk Medeni Kanunu′nun 229′uncu maddesi Uyarınca Eklenmesi Sorunu 288 aaaa) Dönülebilir Lehtar Tayini Halinde 289 bbbb) Dönülemez Lehtar Tayini Halinde 291 § 10. ÜÇÜNCÜ ŞAHIS LEHİNE HAYAT SİGORTASI SÖZLEŞMESİNİN MİRAS HUKUKU AÇISINDAN SONUÇLARI 291 A. Üçüncü Şahıs Lehine Hayat Sigortası Sözleşmesinin Türk Medeni Kanunu′nun 509′uncu Maddesi Açısından Değerlendirilmesi 292 a) Genel Olarak 292 b) Türk Medeni Kanunu′nun 509′uncu maddesinin Uygulanma Şartları 293 c) Türk Medeni Kanunu′nun 509′uncu Maddesinin Kapsamına Giren Hayat Sigortaları 301 1. Ölüm İhtimaline Karşı Sigortalar 30i aa) Klasik Ölüm İhtimaline Karşı Sigorta 301 bb) Belirli Süre İçinde Meydana Gelecek Ölüm İhtimaline Karşı Hayat Sigortaları 305 2. Karma Hayat Sigortalan 310 B. Lehtar Tayini Suretiyle Yapılan Kazandırmaların Denkleştirilmesi 314 a) Genel Olarak 314 b) Hayat Sigortasında Lehtar Tayini Suretiyle Yapılan Kazandırmaların Denkleştirilmesi 316 SONUÇ 321
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı