Türkiye'de İdari Yargı Tarihi
Türkiye'de İdari Yargı Tarihi
Onur KARAHANOĞULLARI
Çalışmanın amacı, idari yargı tarihinin iskeletini ortaya koyabilmektir. Bunun için, tarihsel olgulara dayanan ve erişilebilecek tarihsel olguların oturtulabileceği bir evrim kurgusu önerilmiştir. (Giriş'ten).
İçindekiler
Giriş
Birinci bölüm: İdarenin Yargısal Denetimi ve İdari Yargı Kavramları
· I.İdarenin Yargısal Denetiminde Modern Algı
· II.Fransız İdari Yargı Sisteminin Doğuşu
· A.Vilayet Meclisleri (conseils de prefecture), B. Fransız Devlet Şurası: Conseil d’État, C. İptal Davasının (recours pour excès de pouvoir) Doğuşu
İkinci bölüm: Türk İdari Yargısının Evrim Başlangıcı: Temsili Taşra Meclisleri
· I.Klasik Osmanlı Sisteminde Şikayet Yolu (Arz-ı Hâl ve Arz-ı Mahzarlar) ve Adâletnâmeler
· II.Modern İdarenin Oluşması
· III.Türk İdari Yargısının Evrim Başlangıcı: Temsili Taşra Meclisleri
· A.Temsili Taşra Meclisleri: Muhassıllık Meclislerinden Eyalet Meclislerine, B. Adli İşler – İdari İşler Ayrımı: Eyalet Meclislerinden İdare Meclislerine
Üçüncü Bölüm: Merkezdeki Danışma ve Denetim: Divanı Hümâyun'dan Meclislere, Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye'den Şûra-yı Devlet'e
· I.Merkezdeki Meclisler
· A.Divan-ı Hümayûn’dan Meclislere, B.Kurumsal Denetim: Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye (1838), Tanzimât-ı Hayriye’nin Mâmî-i Hâkikisi
· 1-Adli İşler – İdari İşler Ayrımı: Meclis-i Âli-i Tanzimat (1854)
· 2.Adli İşler – İdari İşler Birliği: Meclis-i Ahkâm-ı Adliye (1861)
II.Şûra-yı Devlet (1868)
· A.Tefrik-i Mesalih Usûlü (Meclis-i Ahkâm-ı Adliye’nin Bölünmesi), B.Şûra-yı Devlet’in Kurulması, C.Şûra-yı Devlet’in Örgütlenmesi ve Görevleri İdari Yargı Tarihinde Ne Anlatıyor?
· 1.Özgün Düzenlemeler
· 2.“Hükümet İle Eşhas Beyninde Olan Deaviyi Rüyet Etmek.”
· 3.Çok Sayıda Değişiklik, Denetimde Süreklilik
· 4.“Devair-i İdarece Kavanin ve Nizamat Ahkâmına Muhalif Vukuuna Muttalî Olacağı İcraat ve Muamelât .”
· 5.“Ol babda emr ü fermân hazret-i men lehül-emrindendir .”
Dördüncü Bölüm: Cumhuriyet Döneminde İdari Yargının Kurulması
· I.Kurumsal ve Kuramsal Miras
· A.Osmanlı İdare Hukukçularının İdari Yargı ve Şûra-yı Devlet Algısı, B.Cumhuriyet İdare Hukukçularının Şûra-yı Devlet Değerlendirmeleri: Tarihsel Miras Tezi v. Kopuş Tezi
· II.Cumhuriyetin Vazgeçemediği Kurumlar: İdare Meclisleri ve Şûrayı Devlet
· A.İdare Meclislerinin Sürekliliği, B.Şûrayı Devlet’in İşlevselliği: Meclis Hükümeti’nin Şûrayı Devlet Kurma Israrı ve TBMM’nin Karşı Çıkışı, C.“Meşruti ve Cumhuri Her Devlette Cari Usûller”den Biri Olarak Şûrayı Devlet’in Anayasasında Yer Alması, D.“Şûrayı Devlet’in İadeten Teşkili”