Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Türkiyede İç Güvenlik Yönetimi ve Terörle Mücadele
Türkiyede İç Güvenlik Yönetimi ve Terörle Mücadele
Erkan ÇAPAR
Sayfa Sayısı
:
354
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786051461632
150,00
TL
GÄ°RÄ°Åž
Terör ve terörizm insanlık tarihi açısından çok eski olgular olmasına rağmen günümüzde küresel bir sorun haline gelmiştir. Geçmişte birçok devlet terörü ulusal çıkarları doğrultusunda desteklemiş adeta dış politikanın bileşenlerinden birisi olarak kullanmıştır. Ancak deneyimler açıkça göstermiştir ki terörün kimi ne zaman nerede ve nasıl vuracağı belli değildir. Yıllarca terörü desteklemiş ülkeler bir anda terörün hedefi olabilmektedir. 2001 yılından sonra dünyanın karşı karşıya kaldığı terör dalgası birçok ulusu ve siyasal figürü terörün yarattığı tehdidin ciddiyeti konusunda kendine getirmiştir. Önümüzdeki süreçte terörle mücadelenin ulusal ve uluslararası boyutta daha ciddi bir biçimde ele alınacağı beklenmelidir.
Hem Türk Devleti hem de Türk Milleti açısından ağır sonuçlar doğuran ayrılıkçı terör konusu kamuoyunda çok tartışılmasına rağmen, bugüne kadar güvenlik organizasyonu açısından fazlaca tartışılmadığı ve araştırılmadığı da bir gerçektir. Çeyrek asırdır ayrılıkçı terör örgütü ile sert bir mücadele yürüten güvenlik teşkilatlarının taktik, yöntem, organizasyon, personel ve strateji açısından değerlendirildiği sıkça rastlanan bir olgu değildir. Bu konudaki tartışmalarda da; genellikle güvenlik teşkilatları ya önyargılı bir biçimde sınırsızca eleştirilmekte ya da eleştirel bir tutumdan özellikle uzak durularak kayıtsızca desteklenmektedir. Her iki yaklaşımın bilimsel bir tavır olmadığı ve sorunun çözümüne herhangi bir katkı sağlamayacağı tecrübeyle sabittir. Bu çalışmada güvenlik teşkilatlarına karşı yukarıda bahsedilen önyargıların ve taraftarlık duygusunun ötesine geçerek bilimsel ve eleştirel bir bakış açısıyla ülkemizin iç güvenlik yönetimi ve organizasyonun ayrılıkçı terör ile mücadele bağlamında eksiklikleri ortaya konulmaya çalışılmış, elde edilen bulgu ve sonuçlarla etkin bir iç güvenlik yönetimi için yeni öneriler getirilmiştir.
Bütün dünyada siyasal kazanımlar elde etmek amacıyla silahlı yöntemler benimseyen terör örgütleri ve onların yarattıkları asimetrik tehdit ile baş etmek güvenlik güçleri açısından zor ve meşakkatli bir süreçtir. Dünyadaki örnekleri ile karşılaştırıldığında terörle mücadelede kayda değer bir başarı elde etmiş olduğu kabul edilen Türk güvenlik kuvvetlerinin, terör eylemlerinin başlamasından çeyrek asır geçmiş olması ve çok ciddi bir toplumsal desteğe rağmen PKK terör örgütünü ortadan kaldıramamış olması üzerinde düşünülmesi ve tartışılması gereken bir sorundur. Bu çerçevede güvenlik teşkilatlarının terörle mücadele konseptiyle, örgütsel ve yönetsel yapısının gözden geçirilmesi sonucu daha etkin bir örgütsel ve yönetsel yapının ortaya konulması gerekli olduğu kadar zorunludur da.
Türkiye’deki İç güvenlik yönetimini terörle mücadele kapsamında irdeleyen, güvenlik teşkilatlarının bu konudaki faaliyetlerini değerlendiren ve bunu yaparken konuyu yönetim fonksiyonları açısından irdeleyen bir çalışma bugüne kadar yapılmamıştır. Bu konudaki bir bilimsel araştırmanın açığı kapatmasa bile konuya anlamlı bir katkı yapacağı değerlendirilmektedir. Bugüne kadar veri olarak kabul edilen ve tartışılmayan terörle mücadele yönetiminin eleştirel bir bakış açısı ile ele alınması eksik yanlarının ortaya konulması ve aksayan yönleri için yeni önerilerin ortaya konulması konuya kuramsal katkı yapacağı gibi uygulamaya yönelik faydalar da sağlayabilecektir. Bu çalışma ile Türkiye’nin terörle mücadele organizasyonu yönetim bilimleri açısından ele alınıp değerlendirilmiş, mevcut yapı yönetim biliminin temel fonksiyonları açısından analiz edilmeye gayret edilmiştir.
21. yüzyılın başında global dünyanın en önemli sorunlarından biri haline gelen terör ve terörist faaliyetler son derece karmaşık bir bütünlük arz etmektedir. Dünyanın farklı coğrafyalarında farklı güdülerle hareket eden ancak şiddeti ortak değer olarak benimseyen terörist faaliyetleri tek bir nedene bağlamak ve analiz etmek mümkün değildir. Siyasal, sosyal, dinsel, ekonomik, etnik nedenlere dayanabilen terör olgusunu anlayabilmek ve çözüm alternatifleri ortaya koyabilmek için disiplinler arası çalışmaları içeren çok boyutlu analizlere ihtiyaç olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir. Ancak bu çalışmada terörü ve terörizmi bütün boyutları ile ele alarak incelemek mümkün olmadığı için konunun sadece güvenlik yönü öne çıkarılmıştır. Bu nedenle, terörle mücadelenin teröristle mücadeleden ibaret olmadığı gerçeği gözden kaçırılmaksızın güvenlik boyutu üzerinde durularak, terörün sosyal, siyasal, ekonomik v. b diğer boyutları araştırmanın kapsamı dışında bırakılmıştır.
Ulus devletler açısından ülkenin iç ve dış güvenliği birbirine sıkı sıkıya bağlı unsurlar olup bunlardan herhangi birinin tehdit altında olması diğerini de tehlikeye atmaktadır. Bazı istisnalar hariç dünyadaki tüm devlet organizasyonlarında iç güvenlik(asayiş) hizmeti ile dış güvenlik(savunma) hizmeti yapan kuruluşların farklı olduğu gözlenmektedir. Asayiş hizmeti genel kolluk denilen polis örgütü tarafından yerine getirilirken savunma hizmeti konvansiyonel ordular tarafından icra edilmektedir. Ülkemizdeki güvenlik organizasyonunda da bu genel işbirliği geçerli olmakla birlikte 1984 yılından beri ayrılıkçı terör örgütüne karşı verilen mücadelede çeşitli sebeplerle düzenli ordu birlikleri de aktif olarak kullanmaktadır. Ancak bu araştırmada ülkemizde yaşanan ayrılıkçı terör faaliyetleri bir iç güvenlik sorunu olarak kabul edilerek devlet güvenliğinin çok önemli bir parçası olan dış güvenlik konusu da çalışmanın dışında bırakılmıştır.
Bu çalışmada betimsel ve tarihsel bir yöntem benimsenerek; öncelikle konu hakkındaki temel kavramların açıklaması tarihsel ve güncel kaynaklardan faydalanılarak yapılmış, daha sonra betimleyici bir yaklaşımla Türkiye Cumhuriyeti Devletinin mevcut idari yapısı ve bu yapı içersinde güvenlik teşkilatlarının yeri incelenmiştir. Güvenlik teşkilatlarının tüm birimlerinin terörle mücadelede görev almadıkları gerçeği göz önünde tutularak terörle mücadele birimleri yakından incelenmiştir. Bu genel çerçeveden sonra 1984 yılından beri Türkiye Cumhuriyeti’nin terörle mücadele konsepti ve stratejisi incelenerek, dönüm noktaları ve değişimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu yapılırken hem silahlı kuvvetlerin hem de emniyet ve jandarma teşkilatının örgütsel yapısı, personel kaynakları ve terörle mücadele birimleri üzerinde durulmuştur. Araştırmanın sonunda da ulaşılan sonuçlar kişisel deneyim ve bilgilerin ışığında bir analize tabi tutulmuş, terörle mücadelenin daha etkin ve sonuç odaklı olması için iç güvenlik yönetim modelimizde yapılması gereken değişiklikler ile örgütsel ve yönetsel anlamda alınması gereken tedbirler konusunda bir öneri demeti üretilmeye çalışılmıştır. Bütün bunlar için Türkçe ve yabancı kaynaklar taranarak, konu hakkında bilimsel tartışmalardan mümkün olduğu kadar yararlanılmaya çalışılmıştır.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
KURAMSAL ÇERÇEVE VE TEMEL KAVRAMLAR
I. GÃœVENLÄ°K KAVRAMI5
A. GÃœVENLÄ°K HÄ°ZMETÄ°8
1. ÖNEMİ10
2. NİTELİĞİ11
3. ÖZELLİKLERİ14
B. GÜVENLİK SEKTÖRÜ15
C. YENÄ° GÃœVENLÄ°K ANLAYIÅžI17
II. GÜVENLİK HİZMETLERİ ÖRGÜTLENMESİ24
A. İÇ GÜVENLİK26
B. DIÅž GÃœVENLÄ°K28
C. ULUSAL GÃœVENLÄ°K31
III. İÇ GÜVENLİK YÖNETİMİ KAVRAMI33
IV. KOLLUK KAVRAMI39
A. ADLÄ° KOLLUK43
B. Ä°DARÄ° KOLLUK46
C. KOLLUK MAKAMLARI48
D. KOLLUK PERSONELÄ°50
V. TERÖR VE TERÖRİZM KAVRAMLARI51
A. TERÖRÜN TANIMI52
B. TERÖRİZMİN TANIMI55
C. TERÖRİSTİN TANIMI57
D. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE TERÖRİZM59
VI. TERÖRÜN UNSURLARI62
A. Ä°DEOLOJÄ°63
B. ÖRGÜT64
C. ŞİDDET65
VII. TERÖRÜN AMAÇLARI67
A. ŞİDDET YOLUYLA PROPAGANDA YAPMAK67
B. DEVLET OTORÄ°TESÄ°NÄ° SARSMAK68
C. GÜVENLİK GÜÇLERİNİ ŞİDDETE YÖNELTMEK69
D. HALKI YILDIRMAK, SÄ°NDÄ°RMEK VE MORALÄ°NÄ° BOZMAK70
VIII. TERÖRÜN NEDENLERİ71
A. SÄ°YASAL NEDENLER72
B. SOSYO KÃœLTÃœREL NEDENLER74
C. EKONOMÄ°K NEDENLER76
D. PSÄ°KOLOJÄ°K NEDENLER77
E. DIÅžSAL NEDENLER78
IX. TERÖRÜN SINIFLANDIRILMASI80
A. ETNİK-AYRILIKÇI TERÖR80
B. KÖKTENCİ TERÖR81
C. NARKO TERÖR82
D. İDEOLOJİK TERÖR84
E. BİREYSEL TERÖR85
F. ULUSLARARASI TERÖR85
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISI VE İÇ GÜVENLİK YÖNETİMİ
I. TÃœRKÄ°YENÄ°N Ä°DARÄ° YAPISININ GENEL OLARAK Ä°NECELENMESÄ°87
A. MERKEZ TEÅžKÄ°LATI89
B. TAÅžRA TEÅžKÄ°LATI91
C. YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARI92
II. TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISININ GENEL KARAKTERİSTİĞİ93
III. TÜRKİYE’DE İÇ GÜVENLİK HUKUKU97
IV. İÇ GÜVENLİK KURULUŞLARININ İDARİ SİSTEMDEKİ YERİ108
A. MERKEZİ ÖRGÜTLENME110
1. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI111
2. JANDARMA GENEL KOMUTANLIÄžI112
3. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ116
4. SAHÄ°L GÃœVENLÄ°K KOMUTANLIÄžI118
5. MİLLİ GÜVENLİK KURULU GENEL SEKRETERLİĞİ120
6. MÄ°LLÄ° Ä°STÄ°HBARAT TEÅžKÄ°LATI MÃœSTEÅžARLIÄžI123
B. TAŞRA ÖRGÜTLENMESİ125
1. MÃœLKÄ° Ä°DARE AMÄ°RLERÄ°125
2. JANDARMA BÖLGE KOMUTANLIKLARI131
3. Ä°L JANDARMA KOMUTANLIKLARI133
4. Ä°L EMNÄ°YET MÃœDÃœRLÃœKLERÄ°133
C. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATLARI ARASINDAKİ KOORDİNASYON136
1. MERKEZÄ° DÃœZEYDE KOORDÄ°NASYON137
2. YEREL DÃœZEYDE KOORDÄ°NASYON141
V. TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELENİN ÖRGÜTSEL YAPISI144
A. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATINA TABİ KURUMLAR145
1. HÃœKÃœMET145
2. JANDARMA GENEL KOMUTANLIÄžI147
a. Ä°STÄ°HBART BAÅžKANLIÄžI148
b. JANDARMA ASAYÄ°Åž KOLORDUSU149
c. JANDARMA ÖZEL HAREKAT151
d. JANDARMA ÖZEL ASAYİŞ KOMUTANLIĞI152
3. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ152
a. TERÖRLE MÜCADELE DAİRESİ BAŞKANLIĞI154
b. ÖZEL HAREKAT DAİRESİ BAŞKANLIĞI155
c. Ä°STÄ°HBARAT DAÄ°RESÄ° BAÅžKANLIÄžI158
4. GEÇİCİ KÖY KORUCULARI160
B. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATINA TABİ OLMAYAN KURUMLAR169
1. GENELKURMAY BAÅžKANLIÄžI171
a. ÖZEL KUVVETLER KOMUTANLIĞI171
2. KARA KUVVETLERÄ° KOMUTANLIÄžI172
3. HAVA KUVVETLERÄ° KOMUTANLIÄžI175
4. KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİĞİ MÜSTEŞARLIĞI175
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE AYRILIKÇI TERÖRLE MÜCADELENİN TARİHİ VEYÖNETSEL İŞLEVLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. KULLANILAN KONSEPT AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELENİN TARİHİ179
A. PKK TERÖRÜNÜN TEORİK ÇERÇEVESİ VE STRATEJİSİ179
B. 1984 ÖNCESİ DÖNEM188
C. 1984-1987 DÖNEMİ192
D. 1987-1992 DÖNEMİ198
E. 1992-1999 DÖNEMİ205
F. 1999 SONRASI DÖNEM225
G. SINIR ÖTESİ OPERASYONLAR236
II. TERÖRLE MÜCADELE HUKUKU240
A. ANAYASA243
B. OHAL KANUNU243
C. 3713 SAYILI TERÖRLE MÜCADELE KANUNU245
D. PÄ°ÅžMANLIK YASALARI247
III. PLANLAMA FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELE251
A. PLANLAMA SÃœRECÄ°256
1. AMAÇLARIN TESPİTİ256
2. UYGULANACAK PLANLARIN HAZIRLANMASI258
3. VARSAYIMLARIN BELÄ°RLENMESÄ°259
4. ALTERNATÄ°FLERÄ°N BELÄ°RLENMESÄ°260
5. ALTERNATİFLERİN KARŞILAŞTIRILMASI VE SEÇİMİ261
6. PLANLARIN UYGULAMAYA KONULMASI263
IV. ÖRGÜTLEME FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELE263
A. YAPILACAK Ä°ÅžLERÄ°N BELÄ°RLENMESÄ° VE GRUPLANDIRILMASI267
B. İŞGÖRENLERİN BELİRLENMESİ VE ATANMASI268
C. YER ARAÇ VE YÖNTEMLERİN BELİRLENMESİ270
D. EÅžGÃœDÃœMLEME272
V. YÖNELTME FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCDELE275
A. GÃœDÃœLEME277
B. LÄ°DERLÄ°K279
C. YÖNELTMENİN UNSURLARI281
VI. TERÖRLE MÜCADELEDE DENETİM SÜRECİ283
A. STANDARTLARIN BELÄ°RLENMESÄ°287
B. FAALİYETLERİN ÖLÇÜLMESİ288
C. STANDARTLAR İLE SONUÇLARIN KARŞILAŞTIRILMASI290
D. DÃœZELTÄ°CÄ° TEDBÄ°RLERÄ°N ALINMASI291
VII. TERÖRLE MÜCADELE PERSONELİ291
A. TÃœRK SÄ°ALHLI KUVVETLERÄ°NÄ°N PERSONEL YAPISI292
B. EMNİYETE GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN PERSONEL YAPISI295
C. SİVİL YÖNETİCİLER297
VIII. TERÖRLE MÜCADELE BİRLİKLERİNİN TEÇHİZAT VE DONANIMI299
IX. TERÖRLE MÜCADELEDE YAPISAL SORUNLAR302
A. Ä°STÄ°HBARAT SORUNU302
B. SINIR GÜVENLİĞİ310
C. PSÄ°KOLOJÄ°K HAREKAT312
D. KOORDÄ°NASYON SORUNU320
E. YÖNTEMSEL SORUNLAR324
SONUÇ
KAYNAKÇA
Terör ve terörizm insanlık tarihi açısından çok eski olgular olmasına rağmen günümüzde küresel bir sorun haline gelmiştir. Geçmişte birçok devlet terörü ulusal çıkarları doğrultusunda desteklemiş adeta dış politikanın bileşenlerinden birisi olarak kullanmıştır. Ancak deneyimler açıkça göstermiştir ki terörün kimi ne zaman nerede ve nasıl vuracağı belli değildir. Yıllarca terörü desteklemiş ülkeler bir anda terörün hedefi olabilmektedir. 2001 yılından sonra dünyanın karşı karşıya kaldığı terör dalgası birçok ulusu ve siyasal figürü terörün yarattığı tehdidin ciddiyeti konusunda kendine getirmiştir. Önümüzdeki süreçte terörle mücadelenin ulusal ve uluslararası boyutta daha ciddi bir biçimde ele alınacağı beklenmelidir.
Hem Türk Devleti hem de Türk Milleti açısından ağır sonuçlar doğuran ayrılıkçı terör konusu kamuoyunda çok tartışılmasına rağmen, bugüne kadar güvenlik organizasyonu açısından fazlaca tartışılmadığı ve araştırılmadığı da bir gerçektir. Çeyrek asırdır ayrılıkçı terör örgütü ile sert bir mücadele yürüten güvenlik teşkilatlarının taktik, yöntem, organizasyon, personel ve strateji açısından değerlendirildiği sıkça rastlanan bir olgu değildir. Bu konudaki tartışmalarda da; genellikle güvenlik teşkilatları ya önyargılı bir biçimde sınırsızca eleştirilmekte ya da eleştirel bir tutumdan özellikle uzak durularak kayıtsızca desteklenmektedir. Her iki yaklaşımın bilimsel bir tavır olmadığı ve sorunun çözümüne herhangi bir katkı sağlamayacağı tecrübeyle sabittir. Bu çalışmada güvenlik teşkilatlarına karşı yukarıda bahsedilen önyargıların ve taraftarlık duygusunun ötesine geçerek bilimsel ve eleştirel bir bakış açısıyla ülkemizin iç güvenlik yönetimi ve organizasyonun ayrılıkçı terör ile mücadele bağlamında eksiklikleri ortaya konulmaya çalışılmış, elde edilen bulgu ve sonuçlarla etkin bir iç güvenlik yönetimi için yeni öneriler getirilmiştir.
Bütün dünyada siyasal kazanımlar elde etmek amacıyla silahlı yöntemler benimseyen terör örgütleri ve onların yarattıkları asimetrik tehdit ile baş etmek güvenlik güçleri açısından zor ve meşakkatli bir süreçtir. Dünyadaki örnekleri ile karşılaştırıldığında terörle mücadelede kayda değer bir başarı elde etmiş olduğu kabul edilen Türk güvenlik kuvvetlerinin, terör eylemlerinin başlamasından çeyrek asır geçmiş olması ve çok ciddi bir toplumsal desteğe rağmen PKK terör örgütünü ortadan kaldıramamış olması üzerinde düşünülmesi ve tartışılması gereken bir sorundur. Bu çerçevede güvenlik teşkilatlarının terörle mücadele konseptiyle, örgütsel ve yönetsel yapısının gözden geçirilmesi sonucu daha etkin bir örgütsel ve yönetsel yapının ortaya konulması gerekli olduğu kadar zorunludur da.
Türkiye’deki İç güvenlik yönetimini terörle mücadele kapsamında irdeleyen, güvenlik teşkilatlarının bu konudaki faaliyetlerini değerlendiren ve bunu yaparken konuyu yönetim fonksiyonları açısından irdeleyen bir çalışma bugüne kadar yapılmamıştır. Bu konudaki bir bilimsel araştırmanın açığı kapatmasa bile konuya anlamlı bir katkı yapacağı değerlendirilmektedir. Bugüne kadar veri olarak kabul edilen ve tartışılmayan terörle mücadele yönetiminin eleştirel bir bakış açısı ile ele alınması eksik yanlarının ortaya konulması ve aksayan yönleri için yeni önerilerin ortaya konulması konuya kuramsal katkı yapacağı gibi uygulamaya yönelik faydalar da sağlayabilecektir. Bu çalışma ile Türkiye’nin terörle mücadele organizasyonu yönetim bilimleri açısından ele alınıp değerlendirilmiş, mevcut yapı yönetim biliminin temel fonksiyonları açısından analiz edilmeye gayret edilmiştir.
21. yüzyılın başında global dünyanın en önemli sorunlarından biri haline gelen terör ve terörist faaliyetler son derece karmaşık bir bütünlük arz etmektedir. Dünyanın farklı coğrafyalarında farklı güdülerle hareket eden ancak şiddeti ortak değer olarak benimseyen terörist faaliyetleri tek bir nedene bağlamak ve analiz etmek mümkün değildir. Siyasal, sosyal, dinsel, ekonomik, etnik nedenlere dayanabilen terör olgusunu anlayabilmek ve çözüm alternatifleri ortaya koyabilmek için disiplinler arası çalışmaları içeren çok boyutlu analizlere ihtiyaç olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir. Ancak bu çalışmada terörü ve terörizmi bütün boyutları ile ele alarak incelemek mümkün olmadığı için konunun sadece güvenlik yönü öne çıkarılmıştır. Bu nedenle, terörle mücadelenin teröristle mücadeleden ibaret olmadığı gerçeği gözden kaçırılmaksızın güvenlik boyutu üzerinde durularak, terörün sosyal, siyasal, ekonomik v. b diğer boyutları araştırmanın kapsamı dışında bırakılmıştır.
Ulus devletler açısından ülkenin iç ve dış güvenliği birbirine sıkı sıkıya bağlı unsurlar olup bunlardan herhangi birinin tehdit altında olması diğerini de tehlikeye atmaktadır. Bazı istisnalar hariç dünyadaki tüm devlet organizasyonlarında iç güvenlik(asayiş) hizmeti ile dış güvenlik(savunma) hizmeti yapan kuruluşların farklı olduğu gözlenmektedir. Asayiş hizmeti genel kolluk denilen polis örgütü tarafından yerine getirilirken savunma hizmeti konvansiyonel ordular tarafından icra edilmektedir. Ülkemizdeki güvenlik organizasyonunda da bu genel işbirliği geçerli olmakla birlikte 1984 yılından beri ayrılıkçı terör örgütüne karşı verilen mücadelede çeşitli sebeplerle düzenli ordu birlikleri de aktif olarak kullanmaktadır. Ancak bu araştırmada ülkemizde yaşanan ayrılıkçı terör faaliyetleri bir iç güvenlik sorunu olarak kabul edilerek devlet güvenliğinin çok önemli bir parçası olan dış güvenlik konusu da çalışmanın dışında bırakılmıştır.
Bu çalışmada betimsel ve tarihsel bir yöntem benimsenerek; öncelikle konu hakkındaki temel kavramların açıklaması tarihsel ve güncel kaynaklardan faydalanılarak yapılmış, daha sonra betimleyici bir yaklaşımla Türkiye Cumhuriyeti Devletinin mevcut idari yapısı ve bu yapı içersinde güvenlik teşkilatlarının yeri incelenmiştir. Güvenlik teşkilatlarının tüm birimlerinin terörle mücadelede görev almadıkları gerçeği göz önünde tutularak terörle mücadele birimleri yakından incelenmiştir. Bu genel çerçeveden sonra 1984 yılından beri Türkiye Cumhuriyeti’nin terörle mücadele konsepti ve stratejisi incelenerek, dönüm noktaları ve değişimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu yapılırken hem silahlı kuvvetlerin hem de emniyet ve jandarma teşkilatının örgütsel yapısı, personel kaynakları ve terörle mücadele birimleri üzerinde durulmuştur. Araştırmanın sonunda da ulaşılan sonuçlar kişisel deneyim ve bilgilerin ışığında bir analize tabi tutulmuş, terörle mücadelenin daha etkin ve sonuç odaklı olması için iç güvenlik yönetim modelimizde yapılması gereken değişiklikler ile örgütsel ve yönetsel anlamda alınması gereken tedbirler konusunda bir öneri demeti üretilmeye çalışılmıştır. Bütün bunlar için Türkçe ve yabancı kaynaklar taranarak, konu hakkında bilimsel tartışmalardan mümkün olduğu kadar yararlanılmaya çalışılmıştır.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
KURAMSAL ÇERÇEVE VE TEMEL KAVRAMLAR
I. GÃœVENLÄ°K KAVRAMI5
A. GÃœVENLÄ°K HÄ°ZMETÄ°8
1. ÖNEMİ10
2. NİTELİĞİ11
3. ÖZELLİKLERİ14
B. GÜVENLİK SEKTÖRÜ15
C. YENÄ° GÃœVENLÄ°K ANLAYIÅžI17
II. GÜVENLİK HİZMETLERİ ÖRGÜTLENMESİ24
A. İÇ GÜVENLİK26
B. DIÅž GÃœVENLÄ°K28
C. ULUSAL GÃœVENLÄ°K31
III. İÇ GÜVENLİK YÖNETİMİ KAVRAMI33
IV. KOLLUK KAVRAMI39
A. ADLÄ° KOLLUK43
B. Ä°DARÄ° KOLLUK46
C. KOLLUK MAKAMLARI48
D. KOLLUK PERSONELÄ°50
V. TERÖR VE TERÖRİZM KAVRAMLARI51
A. TERÖRÜN TANIMI52
B. TERÖRİZMİN TANIMI55
C. TERÖRİSTİN TANIMI57
D. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE TERÖRİZM59
VI. TERÖRÜN UNSURLARI62
A. Ä°DEOLOJÄ°63
B. ÖRGÜT64
C. ŞİDDET65
VII. TERÖRÜN AMAÇLARI67
A. ŞİDDET YOLUYLA PROPAGANDA YAPMAK67
B. DEVLET OTORÄ°TESÄ°NÄ° SARSMAK68
C. GÜVENLİK GÜÇLERİNİ ŞİDDETE YÖNELTMEK69
D. HALKI YILDIRMAK, SÄ°NDÄ°RMEK VE MORALÄ°NÄ° BOZMAK70
VIII. TERÖRÜN NEDENLERİ71
A. SÄ°YASAL NEDENLER72
B. SOSYO KÃœLTÃœREL NEDENLER74
C. EKONOMÄ°K NEDENLER76
D. PSÄ°KOLOJÄ°K NEDENLER77
E. DIÅžSAL NEDENLER78
IX. TERÖRÜN SINIFLANDIRILMASI80
A. ETNİK-AYRILIKÇI TERÖR80
B. KÖKTENCİ TERÖR81
C. NARKO TERÖR82
D. İDEOLOJİK TERÖR84
E. BİREYSEL TERÖR85
F. ULUSLARARASI TERÖR85
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISI VE İÇ GÜVENLİK YÖNETİMİ
I. TÃœRKÄ°YENÄ°N Ä°DARÄ° YAPISININ GENEL OLARAK Ä°NECELENMESÄ°87
A. MERKEZ TEÅžKÄ°LATI89
B. TAÅžRA TEÅžKÄ°LATI91
C. YERİNDEN YÖNETİM KURULUŞLARI92
II. TÜRKİYE’NİN İDARİ YAPISININ GENEL KARAKTERİSTİĞİ93
III. TÜRKİYE’DE İÇ GÜVENLİK HUKUKU97
IV. İÇ GÜVENLİK KURULUŞLARININ İDARİ SİSTEMDEKİ YERİ108
A. MERKEZİ ÖRGÜTLENME110
1. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI111
2. JANDARMA GENEL KOMUTANLIÄžI112
3. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ116
4. SAHÄ°L GÃœVENLÄ°K KOMUTANLIÄžI118
5. MİLLİ GÜVENLİK KURULU GENEL SEKRETERLİĞİ120
6. MÄ°LLÄ° Ä°STÄ°HBARAT TEÅžKÄ°LATI MÃœSTEÅžARLIÄžI123
B. TAŞRA ÖRGÜTLENMESİ125
1. MÃœLKÄ° Ä°DARE AMÄ°RLERÄ°125
2. JANDARMA BÖLGE KOMUTANLIKLARI131
3. Ä°L JANDARMA KOMUTANLIKLARI133
4. Ä°L EMNÄ°YET MÃœDÃœRLÃœKLERÄ°133
C. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATLARI ARASINDAKİ KOORDİNASYON136
1. MERKEZÄ° DÃœZEYDE KOORDÄ°NASYON137
2. YEREL DÃœZEYDE KOORDÄ°NASYON141
V. TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELENİN ÖRGÜTSEL YAPISI144
A. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATINA TABİ KURUMLAR145
1. HÃœKÃœMET145
2. JANDARMA GENEL KOMUTANLIÄžI147
a. Ä°STÄ°HBART BAÅžKANLIÄžI148
b. JANDARMA ASAYÄ°Åž KOLORDUSU149
c. JANDARMA ÖZEL HAREKAT151
d. JANDARMA ÖZEL ASAYİŞ KOMUTANLIĞI152
3. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ152
a. TERÖRLE MÜCADELE DAİRESİ BAŞKANLIĞI154
b. ÖZEL HAREKAT DAİRESİ BAŞKANLIĞI155
c. Ä°STÄ°HBARAT DAÄ°RESÄ° BAÅžKANLIÄžI158
4. GEÇİCİ KÖY KORUCULARI160
B. İÇ GÜVENLİK TEŞKİLATINA TABİ OLMAYAN KURUMLAR169
1. GENELKURMAY BAÅžKANLIÄžI171
a. ÖZEL KUVVETLER KOMUTANLIĞI171
2. KARA KUVVETLERÄ° KOMUTANLIÄžI172
3. HAVA KUVVETLERÄ° KOMUTANLIÄžI175
4. KAMU DÜZENİ VE GÜVENLİĞİ MÜSTEŞARLIĞI175
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE AYRILIKÇI TERÖRLE MÜCADELENİN TARİHİ VEYÖNETSEL İŞLEVLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. KULLANILAN KONSEPT AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELENİN TARİHİ179
A. PKK TERÖRÜNÜN TEORİK ÇERÇEVESİ VE STRATEJİSİ179
B. 1984 ÖNCESİ DÖNEM188
C. 1984-1987 DÖNEMİ192
D. 1987-1992 DÖNEMİ198
E. 1992-1999 DÖNEMİ205
F. 1999 SONRASI DÖNEM225
G. SINIR ÖTESİ OPERASYONLAR236
II. TERÖRLE MÜCADELE HUKUKU240
A. ANAYASA243
B. OHAL KANUNU243
C. 3713 SAYILI TERÖRLE MÜCADELE KANUNU245
D. PÄ°ÅžMANLIK YASALARI247
III. PLANLAMA FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELE251
A. PLANLAMA SÃœRECÄ°256
1. AMAÇLARIN TESPİTİ256
2. UYGULANACAK PLANLARIN HAZIRLANMASI258
3. VARSAYIMLARIN BELÄ°RLENMESÄ°259
4. ALTERNATÄ°FLERÄ°N BELÄ°RLENMESÄ°260
5. ALTERNATİFLERİN KARŞILAŞTIRILMASI VE SEÇİMİ261
6. PLANLARIN UYGULAMAYA KONULMASI263
IV. ÖRGÜTLEME FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCADELE263
A. YAPILACAK Ä°ÅžLERÄ°N BELÄ°RLENMESÄ° VE GRUPLANDIRILMASI267
B. İŞGÖRENLERİN BELİRLENMESİ VE ATANMASI268
C. YER ARAÇ VE YÖNTEMLERİN BELİRLENMESİ270
D. EÅžGÃœDÃœMLEME272
V. YÖNELTME FONKSİYONU AÇISINDAN TÜRKİYE’DE TERÖRLE MÜCDELE275
A. GÃœDÃœLEME277
B. LÄ°DERLÄ°K279
C. YÖNELTMENİN UNSURLARI281
VI. TERÖRLE MÜCADELEDE DENETİM SÜRECİ283
A. STANDARTLARIN BELÄ°RLENMESÄ°287
B. FAALİYETLERİN ÖLÇÜLMESİ288
C. STANDARTLAR İLE SONUÇLARIN KARŞILAŞTIRILMASI290
D. DÃœZELTÄ°CÄ° TEDBÄ°RLERÄ°N ALINMASI291
VII. TERÖRLE MÜCADELE PERSONELİ291
A. TÃœRK SÄ°ALHLI KUVVETLERÄ°NÄ°N PERSONEL YAPISI292
B. EMNİYETE GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN PERSONEL YAPISI295
C. SİVİL YÖNETİCİLER297
VIII. TERÖRLE MÜCADELE BİRLİKLERİNİN TEÇHİZAT VE DONANIMI299
IX. TERÖRLE MÜCADELEDE YAPISAL SORUNLAR302
A. Ä°STÄ°HBARAT SORUNU302
B. SINIR GÜVENLİĞİ310
C. PSÄ°KOLOJÄ°K HAREKAT312
D. KOORDÄ°NASYON SORUNU320
E. YÖNTEMSEL SORUNLAR324
SONUÇ
KAYNAKÇA
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı