Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türkiye′de Yargının Etkinliği
Türkiye′de Yargının Etkinliği
Mustafa Tören YÜCEL
Sayfa Sayısı
:
336
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9789944234467
15,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
SUNUŞ
Türkiye Barolar Birliği, "hukuk kitaplığımızı zenginleştir¬mek" şeklinde özetleyebileceğimiz yayın politikasını özenle sürdürmektedir. Önümüzdeki yıllarda da bu politika izlene¬bildiği takdirde, Türkiye Barolar Birliği yayınlarının hukuk yazınının önemli kaynaklarından olabileceğine içtenlikle ina¬nıyorum.
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri, Adli Sicil ve İsta¬tistik Genel Müdürlükleri ile Strateji Geliştirme Başkanlığı gö¬revlerinden sonra Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi′nde öğretim üyeliği görevini sürdürmekte olan Doç. Dr. Mustafa Tören Yücel′in "Türkiye′de Yargının Etkinliği" kitabı, Avrupa Birliği uyum sürecinde gündemin ilk sıralarında bulunan yargı reformunun nesnel koşullarını irdelemektedir.
Ülkemizde yargı erkinin her zaman sorunları olmuştur. Atatürk devrimleri sürecinde yapılmış adalet devriminin he¬deflerine uygun bir yargı reformu üzerinde bilim adamları ve uygulayıcı Türk hukukçuları ilk günden beri kafa yormuş¬lardır. 1920Terin koşulları, hukukçu niteliği ve sayısı ile bazı şeylerin hedeflendiği gibi olamayacağı ve olmadığı gözden kaçmamıştır. Devrimin emsalsiz önderi M. Kemal Atatürk, 1933 yılında Türk yargısının ulaştığı aşamayı, bütün devlet örgütü gibi, Amerika′dan davet ettiği bilimsel bir heyete tes¬pit ettirmiştir.
Uzun bir süre hukukçular reform isteklerini dile getirmiş¬ler; siyasal iktidarlar ise yargı üzerindeki etkinliklerini koru-
XI
mak endişesi ile köklü bir reform yerine münferit konuları reform adı altında gerçekleştirmeye çalışmışlardır.
Avrupa Birliği uyum sürecinde reform isteği bir zorun¬luluk haline gelmiştir. Bu dönemde de aynı direnme ısrarla sürdürülmektedir.
Türkiye Barolar Birliği, son olarak "Reel bir Yargı Refor¬mu" için bir sempozyum düzenlemiştir (18-20 Haziran 2008); sempozyumda sunulan tebliğler, kısa süre içinde kitap olarak yayınlayacaktır. Diğer çabalarla birlikte elimizdeki kitabın "Reel bir Yargı Reformu" için vazgeçilmez kaynak oluşturaca¬ğına inanıyorum.
Sayın M. Tören Yücel ile birlikte kitabı yayıma hazırla¬yanlara teşekkürlerimi sunuyor; kitabın yargı reformu çalış¬malarında bir kaynak olmasını diliyorum.
Av. Özdemir Özok
Türkiye Barolar Birliği Başkanı
ÖNSÖZ
Bir yargının nasıl çalıştığını bilinceye kadar adalet ve etkinliğin ne olduğunu bilemeyiz. Yalnızca alt sistemlerden oluşan bir mekanizma olarak yargı sistemi biçimsel bir boş¬luktan ibarettir. Bu sistem yalnızca aktörlerin davranışlarıyla içerik ve anlam kazanmaktadır. Bu davranışlardan birincisi, makro/mikro ölçekteki yargı kültürü bağlamında savcılar/ hâkimlerin de facto davranışlarıdır. Sistemi anlama açısından aynı derecede önemli olan, avukatların davranışı açısından sistemin ne fark yarattığıdır. Usul hukukundaki bir kuralın etkinliği, aktörlerin bu kural nedeniyle ne yaptıkları ile an-laşılabilmektedir. Ekseri hukuk sektörü için önemli olan bir soru da bu sistemden etkilenen halkın edindiği sistem bilgi-sidir. Sistemin etkinliğinden duyulan memnuniyet derece¬si sistemden algılanan adalet ile yakından ilgilidir. Nitekim vatandaşın etkinlik konusunda bilgilerinin, etkinlik algıların¬da önemli bir değişken olacağı önerilmektedir. Bu nedenle, "sistemle onlara neler yapılmak istenmektedir ve gerçekte ne ya¬pılmaktadır?", "sistem onların olası davranışını nasıl etkilemekte¬dir?" soruları güncelliğini her zaman korumaktadır. İşte bu sorularla birlikte yargı mekanizmasıyla somutlaşan adaletin vatandaş açısından ne anlam ifade ettiği, ne derece önleyici bir işleve hizmet ettiğini saptamak açısından oldukça bakir bir hukuki araştırma alanı bulunmaktadır. Kuşkusuz, işleyen sistemler/ mekanizmalar olarak hukuk açısından pratik so¬nuçlar alınması ve ölçümlemesi gerekli görülmektedir. Uzun vade de, hukuk bilimi, sistemde olabildiğince ilgili olguların
XI! i
incelenmesi ve bu olgulardaki etkileşimi belirlemek üzere iz¬lenmesi ve incelemelerin merkezine de, sistemdeki aktörlerin davranışı ile halkın davranışı arasındaki temas alan ve alanla¬rına odaklanması önerilmektedir. Bu amaçla sistemde işlerin yönetişim teorisini oluşturmak üzere gerekli olan adalet ista¬tistikleri ile analizlerine, karşılaştırma yapılması için yabancı ülke verilerine yer verilen eserde, Avrupa Konseyi standart ve normlarına referanslar yapılmış; özellikle etkinlik konula¬rını işleyen yayınlar (dipnotlarda) ilişkilendirilmiştir.
Hukuk pratiğindeki uygulamalar teorilere davalı olduğu gibi akıllıca teoriler de uygulamanın anlaşılmasına dayalı ol¬malıdır. Kimse teorisiz iş göremeyeceği gibi teoriler, iyi veya kötü, çokça uygulamaya kapı açtığı gibi her uygulama da ge¬nelde, er geç, açık veya zımni bazı teorilere vücut vermekte¬dir. Pratikte teoriyi küçümser görünen avukatlar da birer teo-risyendirler. Yalnız, avukatlarca dile getirilmeyen, bilinç dışı olan bu teorilerin, avukatların bilinçli teorilerinden daha za¬rarlı olabileceği göz ardı edilmemelidir. Teorilerin en önemli olanı ise, teorinin uygulamayla ilişkisi teorisidir. Eserde bu teorik yaklaşım da sergilenmekte; bilimi uygulamaya aktara¬cak yerde uygulamanın bilimselleştirilmesine(!) çabalamanın boşuna olduğu vurgulanmaktadır.
Eserde, ceza adalet sisteminin etkinlik değerlendirilmesi mikro ve makro ölçekte (suç önleyici programların değerlen¬dirilmesi, siyaset ve tedbirlerden etkili olanların ayıklanması) olmak üzere çeşitli değişkenlere bağlı bulunduğu; bunlardan en temel değişkenin ise, sistem girdisinde ayıklama işleminin ne derece yapıldığının tespiti olduğu; iş/zaman baskısı ile fa¬ilin suç işlemesinde olası tüm hipotezlerin test edilmesine im¬kan olmadan açılan kamu davaları sonucu vüksek orandaki beraat kararları ile karanlıkta kalan (dark figures) suçlara ek olarak faili meçhul oranının oldukça düşündürücü bir tablo sergilediği vurgulanmıştır. Kuşkusuz, yargının etkinliğinde kamu yararı özellikle ağır suçların aydınlatılmasında oldukça fazladır.
X;V
Eserde ayrıca, hukuk yargılaması bakımından sistemdeki iş yükünün aktörlere oranlaması rasyonel olmaktan yoksun bir profil sergilerken, alternatif çözüm yollarının etkili bir şe¬kilde devrede olmayışı, çekişmesiz yargı işleri için etkili çö¬zümlerin devreye sokulmaması gibi etmenler etkisiyle metro¬pol kent adliyelerinde yoğun bir trafiğin yaşandığı; yargıdan beklenenin ise, bir taraftan topluma yetmesi, sorunları çözme¬si ve öte yandan kendini yenilemesi gerektiği belirtilmiştir.
İşte özet olarak, teorik olduğu kadar ampirik araştırmalar ve karşılaştırmalı hukuk turnusolüyle sergilediğim bu sap¬tamalara yer verilen eserde irdelenen temel sorular arasın¬da hukuksal korunmanın hızlı ve kabul edilebilir sonuçlarla sağlanmakta olup olmadığı; sistemde yer alan açıklar/kara deliklerin nicelik ve niteliği; kalite ve etkinliğe katkısı olabi¬lecek seçeneklerin neler olduğu; hukuk normu(pozitif ölçüt) ile hukuki gerçeklik (sosyal ölçüt) arasındaki var olan gerilim boyutu gibi sorular yer almaktadır. Bu eserle yargının mem¬nuniyet verici bir şekilde işlevi doğrultusunda; kalite ve et¬kinliği sorunlarının aklın yöntemliği ve devingenliği içinde, irdelenmesine bir katkıda bulunabilirsek kendimizi mutlu sa¬yacağımızı belirtmek isterim. Bu konuda teşekkür ve minnet borcum sabır ve sevgisi kadar eleştirisini benden esirgemeyen muhterem eşim Sezen′edir.
Mustafa Tören YÜCEL
Çankaya, 12/ 02/2008
XV
İÇİNDEKİLER
Sunuş XI
Giriş 1
1. Temel Etkinlik Faktörleri 13
1.1. Personel 14
1.1.1. Hâkim ve Savcı Açığı 14
2.2.1. Hâkimlerin Kişiliği 19
1.2. Alt Yapı 23
1.2.1. Yargıda Bilgisayarlaşma 23
2. Yöntemlerin Etkinliği 32
2.1 Kalkınma Planları ve Hükümet Programları 32
2.2. Etkinlik 35
2.3. Ayıklama 37
3. Ceza Yargılaması 41
3.1 Cumhuriyet Savcılığı 44
3.1.1. DGM Cumhuriyet Savcılıkları 52
3.1.2. Cumhuriyet Savcılıkları 54
3.2. Ceza Mahkemeleri 58
3.2.1. Mahkemelerin Beraat Kararlarındaki Farklılık/Şans Olgusu 59
3.2.2. Devlet Güvenlik Mahkemeleri 63
3.2.3. Çocuk Mahkemeleri 67
3.2.3.1. Çocuk Mahkemeleri Profili 68
3.2.3.2. Suç Türü 70
3.2.3.3. Türkiye Genelindeki Veriler 71
3.2.3.4 Yargılama Süresi 72
3.2.3.5 Çocuk Mahkemelerinin İstatistiksel Analizi 74
3.3. Hukuk Davalarının Ceza Adaletine Etkisi 76
3.4. Ceza Mahkemeleri İş Yükünde Birikim Nedenleri 77
3.4.1. Gıyabi Tutuklu Dosyalar 77
3.4.2. Talikler 80
3.3.3 Yargılama Süresi-Makul Süre 84
3.3.4. Kapasite Üstü İş Yükü 89
3.3.5. Yapay Davalar 90
3.4. Sorgulama, Tanık Dinleme ve İspat 91
3.5.1 Telkin ve Tanıklık 95
3.5.2. Tanık Olmanın Bedeli 97
3.5.2.1. Mahkeme Öncesi 97
3.5.2.2. Mahkeme Evresi 98
3.5.3. Tanığın Korunması 102
3.5.4. Mağdurların Korunması 104
3.5.4.1. Mağdur ve Önemi 106
3.6. Yargıtay 112
3.6.1. Cumhuriyet Başsavcılığı 113
3.6.2. Ceza Genel Kurulu 116
3.6.3. Ceza Daireleri 117
3.6.4. Zamanaşımı Nedeniyle Düşme 123
3.7. Ceza Mahkemeleri İş Yükü Ölçümü 125
3.8. Suç Bedeli 126
3.9. Hızlı Yargılama 127
3.10. Ceza Siyaseti 128
vııı
4. Stratejik Yaklaşım 132
4.1. Sistematik Yaklaşım 133
4.2. Hedefler 140
5. Ceza Hukuku 142
5.1. Sembolik/Panik Yasalar 147
5.2. Kara Para Aklanması Suçu 151
5.2.1. Kara Para Tanımı 152
5.2.2. Yolsuzluk 158
5.2.2.1. Organize Suç ve Yolsuzluk 164
5.2.2.2. Skandal ve Ekonomik Kriz 165
5.3. Ceza Hukuku Bağlamında "Başarı" 167
6. Hukuk Yargılaması 169
6.1. Kamu Kurum/Tüzel Kişilerin İş Yükündeki Payı 173
6.2. Alternatif Çözüm: Arabuluculuk/ Uzlaşma/Sulh 176
6.3. Hukuk Yargılamasında Süre 181
6.3.1. Dava Türü İtibariyle Yargılama Süresi 185
6.3.2. Uluslararası Görünüm 187
6.4. Mahkemelerin Verimliliği 188
6.4.1. Dava Miktarı ve Türleri 190
6.4.2. Mahkemelerin Görevleri 192
6.4.3. Hasımlı/Hasımsız Davalar 193
6.4.4. Tek Hakimli Mahkeme 196
6.4.5. Bilirkişilik 196
6.4.6. Özel Yargılama Usulleri 198
6.5. Yargıtay 200
6.5.1. Hukuk Genel Kurulu 200
6.5.2. Hukuk Daireleri 202
6.5.2.1. İş Yükü 205
6.5.3. Yapısal Gelişim 208
IX
7. Ust Mahkemeler Sorunu 212
7.1. Tarihsel Boyutu 214
7.2. Gerçekçi Yaklaşım 220
7.3. Rehber ilke ve Amaçlar 226
7.3.1 Hukuk Usulünün Geliştirilmesi 226
7.3.2. Mahkemelerdeki Aşırı İş Yükünün Azaltılması 227
8. Sonuç 233
9. Almanya ve Fransa′dan Notlar 246
10. Avrupa Konseyi Balkanlar Komitesi Tavsiye
Kararları 255
10.1. Adalete Başvuruyu Kolaylaştırıcı Tedbirler 255
10.2. Adaletin İşleyişini Geliştirici Hukuk Yargılama Usulü İlkeleri 260
10.3. Hukuk Mahkemelerindeki Aşırı İş Yükünü Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler 267
10.4. Ceza Adaletinin Sadeleştirilmesi 271
10.5. Ceza Adaletinin Yönetimi 282
10.6. Savcılığın Ceza Adalet Sistemi İçindeki Rolü 287
10.7. Hukuki ve Ticari Davalarda Temyiz Sistemleri
ve Usulleri İşlevinin Geliştirilmesi 300
10.8. Adli Enformasyon Sistemlerinin Fiyat-Etkinlik
Bağlamında Tasarımı ve Yeniden Tasarımı Üzerine ■•• 309
10.9. AİHS 7 Numaralı Ek Protokol 319
SONSÖZ 325
Kavramlar Dizini 327
KAYNAKÇA 331
Türkiye Barolar Birliği, "hukuk kitaplığımızı zenginleştir¬mek" şeklinde özetleyebileceğimiz yayın politikasını özenle sürdürmektedir. Önümüzdeki yıllarda da bu politika izlene¬bildiği takdirde, Türkiye Barolar Birliği yayınlarının hukuk yazınının önemli kaynaklarından olabileceğine içtenlikle ina¬nıyorum.
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri, Adli Sicil ve İsta¬tistik Genel Müdürlükleri ile Strateji Geliştirme Başkanlığı gö¬revlerinden sonra Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi′nde öğretim üyeliği görevini sürdürmekte olan Doç. Dr. Mustafa Tören Yücel′in "Türkiye′de Yargının Etkinliği" kitabı, Avrupa Birliği uyum sürecinde gündemin ilk sıralarında bulunan yargı reformunun nesnel koşullarını irdelemektedir.
Ülkemizde yargı erkinin her zaman sorunları olmuştur. Atatürk devrimleri sürecinde yapılmış adalet devriminin he¬deflerine uygun bir yargı reformu üzerinde bilim adamları ve uygulayıcı Türk hukukçuları ilk günden beri kafa yormuş¬lardır. 1920Terin koşulları, hukukçu niteliği ve sayısı ile bazı şeylerin hedeflendiği gibi olamayacağı ve olmadığı gözden kaçmamıştır. Devrimin emsalsiz önderi M. Kemal Atatürk, 1933 yılında Türk yargısının ulaştığı aşamayı, bütün devlet örgütü gibi, Amerika′dan davet ettiği bilimsel bir heyete tes¬pit ettirmiştir.
Uzun bir süre hukukçular reform isteklerini dile getirmiş¬ler; siyasal iktidarlar ise yargı üzerindeki etkinliklerini koru-
XI
mak endişesi ile köklü bir reform yerine münferit konuları reform adı altında gerçekleştirmeye çalışmışlardır.
Avrupa Birliği uyum sürecinde reform isteği bir zorun¬luluk haline gelmiştir. Bu dönemde de aynı direnme ısrarla sürdürülmektedir.
Türkiye Barolar Birliği, son olarak "Reel bir Yargı Refor¬mu" için bir sempozyum düzenlemiştir (18-20 Haziran 2008); sempozyumda sunulan tebliğler, kısa süre içinde kitap olarak yayınlayacaktır. Diğer çabalarla birlikte elimizdeki kitabın "Reel bir Yargı Reformu" için vazgeçilmez kaynak oluşturaca¬ğına inanıyorum.
Sayın M. Tören Yücel ile birlikte kitabı yayıma hazırla¬yanlara teşekkürlerimi sunuyor; kitabın yargı reformu çalış¬malarında bir kaynak olmasını diliyorum.
Av. Özdemir Özok
Türkiye Barolar Birliği Başkanı
ÖNSÖZ
Bir yargının nasıl çalıştığını bilinceye kadar adalet ve etkinliğin ne olduğunu bilemeyiz. Yalnızca alt sistemlerden oluşan bir mekanizma olarak yargı sistemi biçimsel bir boş¬luktan ibarettir. Bu sistem yalnızca aktörlerin davranışlarıyla içerik ve anlam kazanmaktadır. Bu davranışlardan birincisi, makro/mikro ölçekteki yargı kültürü bağlamında savcılar/ hâkimlerin de facto davranışlarıdır. Sistemi anlama açısından aynı derecede önemli olan, avukatların davranışı açısından sistemin ne fark yarattığıdır. Usul hukukundaki bir kuralın etkinliği, aktörlerin bu kural nedeniyle ne yaptıkları ile an-laşılabilmektedir. Ekseri hukuk sektörü için önemli olan bir soru da bu sistemden etkilenen halkın edindiği sistem bilgi-sidir. Sistemin etkinliğinden duyulan memnuniyet derece¬si sistemden algılanan adalet ile yakından ilgilidir. Nitekim vatandaşın etkinlik konusunda bilgilerinin, etkinlik algıların¬da önemli bir değişken olacağı önerilmektedir. Bu nedenle, "sistemle onlara neler yapılmak istenmektedir ve gerçekte ne ya¬pılmaktadır?", "sistem onların olası davranışını nasıl etkilemekte¬dir?" soruları güncelliğini her zaman korumaktadır. İşte bu sorularla birlikte yargı mekanizmasıyla somutlaşan adaletin vatandaş açısından ne anlam ifade ettiği, ne derece önleyici bir işleve hizmet ettiğini saptamak açısından oldukça bakir bir hukuki araştırma alanı bulunmaktadır. Kuşkusuz, işleyen sistemler/ mekanizmalar olarak hukuk açısından pratik so¬nuçlar alınması ve ölçümlemesi gerekli görülmektedir. Uzun vade de, hukuk bilimi, sistemde olabildiğince ilgili olguların
XI! i
incelenmesi ve bu olgulardaki etkileşimi belirlemek üzere iz¬lenmesi ve incelemelerin merkezine de, sistemdeki aktörlerin davranışı ile halkın davranışı arasındaki temas alan ve alanla¬rına odaklanması önerilmektedir. Bu amaçla sistemde işlerin yönetişim teorisini oluşturmak üzere gerekli olan adalet ista¬tistikleri ile analizlerine, karşılaştırma yapılması için yabancı ülke verilerine yer verilen eserde, Avrupa Konseyi standart ve normlarına referanslar yapılmış; özellikle etkinlik konula¬rını işleyen yayınlar (dipnotlarda) ilişkilendirilmiştir.
Hukuk pratiğindeki uygulamalar teorilere davalı olduğu gibi akıllıca teoriler de uygulamanın anlaşılmasına dayalı ol¬malıdır. Kimse teorisiz iş göremeyeceği gibi teoriler, iyi veya kötü, çokça uygulamaya kapı açtığı gibi her uygulama da ge¬nelde, er geç, açık veya zımni bazı teorilere vücut vermekte¬dir. Pratikte teoriyi küçümser görünen avukatlar da birer teo-risyendirler. Yalnız, avukatlarca dile getirilmeyen, bilinç dışı olan bu teorilerin, avukatların bilinçli teorilerinden daha za¬rarlı olabileceği göz ardı edilmemelidir. Teorilerin en önemli olanı ise, teorinin uygulamayla ilişkisi teorisidir. Eserde bu teorik yaklaşım da sergilenmekte; bilimi uygulamaya aktara¬cak yerde uygulamanın bilimselleştirilmesine(!) çabalamanın boşuna olduğu vurgulanmaktadır.
Eserde, ceza adalet sisteminin etkinlik değerlendirilmesi mikro ve makro ölçekte (suç önleyici programların değerlen¬dirilmesi, siyaset ve tedbirlerden etkili olanların ayıklanması) olmak üzere çeşitli değişkenlere bağlı bulunduğu; bunlardan en temel değişkenin ise, sistem girdisinde ayıklama işleminin ne derece yapıldığının tespiti olduğu; iş/zaman baskısı ile fa¬ilin suç işlemesinde olası tüm hipotezlerin test edilmesine im¬kan olmadan açılan kamu davaları sonucu vüksek orandaki beraat kararları ile karanlıkta kalan (dark figures) suçlara ek olarak faili meçhul oranının oldukça düşündürücü bir tablo sergilediği vurgulanmıştır. Kuşkusuz, yargının etkinliğinde kamu yararı özellikle ağır suçların aydınlatılmasında oldukça fazladır.
X;V
Eserde ayrıca, hukuk yargılaması bakımından sistemdeki iş yükünün aktörlere oranlaması rasyonel olmaktan yoksun bir profil sergilerken, alternatif çözüm yollarının etkili bir şe¬kilde devrede olmayışı, çekişmesiz yargı işleri için etkili çö¬zümlerin devreye sokulmaması gibi etmenler etkisiyle metro¬pol kent adliyelerinde yoğun bir trafiğin yaşandığı; yargıdan beklenenin ise, bir taraftan topluma yetmesi, sorunları çözme¬si ve öte yandan kendini yenilemesi gerektiği belirtilmiştir.
İşte özet olarak, teorik olduğu kadar ampirik araştırmalar ve karşılaştırmalı hukuk turnusolüyle sergilediğim bu sap¬tamalara yer verilen eserde irdelenen temel sorular arasın¬da hukuksal korunmanın hızlı ve kabul edilebilir sonuçlarla sağlanmakta olup olmadığı; sistemde yer alan açıklar/kara deliklerin nicelik ve niteliği; kalite ve etkinliğe katkısı olabi¬lecek seçeneklerin neler olduğu; hukuk normu(pozitif ölçüt) ile hukuki gerçeklik (sosyal ölçüt) arasındaki var olan gerilim boyutu gibi sorular yer almaktadır. Bu eserle yargının mem¬nuniyet verici bir şekilde işlevi doğrultusunda; kalite ve et¬kinliği sorunlarının aklın yöntemliği ve devingenliği içinde, irdelenmesine bir katkıda bulunabilirsek kendimizi mutlu sa¬yacağımızı belirtmek isterim. Bu konuda teşekkür ve minnet borcum sabır ve sevgisi kadar eleştirisini benden esirgemeyen muhterem eşim Sezen′edir.
Mustafa Tören YÜCEL
Çankaya, 12/ 02/2008
XV
İÇİNDEKİLER
Sunuş XI
Giriş 1
1. Temel Etkinlik Faktörleri 13
1.1. Personel 14
1.1.1. Hâkim ve Savcı Açığı 14
2.2.1. Hâkimlerin Kişiliği 19
1.2. Alt Yapı 23
1.2.1. Yargıda Bilgisayarlaşma 23
2. Yöntemlerin Etkinliği 32
2.1 Kalkınma Planları ve Hükümet Programları 32
2.2. Etkinlik 35
2.3. Ayıklama 37
3. Ceza Yargılaması 41
3.1 Cumhuriyet Savcılığı 44
3.1.1. DGM Cumhuriyet Savcılıkları 52
3.1.2. Cumhuriyet Savcılıkları 54
3.2. Ceza Mahkemeleri 58
3.2.1. Mahkemelerin Beraat Kararlarındaki Farklılık/Şans Olgusu 59
3.2.2. Devlet Güvenlik Mahkemeleri 63
3.2.3. Çocuk Mahkemeleri 67
3.2.3.1. Çocuk Mahkemeleri Profili 68
3.2.3.2. Suç Türü 70
3.2.3.3. Türkiye Genelindeki Veriler 71
3.2.3.4 Yargılama Süresi 72
3.2.3.5 Çocuk Mahkemelerinin İstatistiksel Analizi 74
3.3. Hukuk Davalarının Ceza Adaletine Etkisi 76
3.4. Ceza Mahkemeleri İş Yükünde Birikim Nedenleri 77
3.4.1. Gıyabi Tutuklu Dosyalar 77
3.4.2. Talikler 80
3.3.3 Yargılama Süresi-Makul Süre 84
3.3.4. Kapasite Üstü İş Yükü 89
3.3.5. Yapay Davalar 90
3.4. Sorgulama, Tanık Dinleme ve İspat 91
3.5.1 Telkin ve Tanıklık 95
3.5.2. Tanık Olmanın Bedeli 97
3.5.2.1. Mahkeme Öncesi 97
3.5.2.2. Mahkeme Evresi 98
3.5.3. Tanığın Korunması 102
3.5.4. Mağdurların Korunması 104
3.5.4.1. Mağdur ve Önemi 106
3.6. Yargıtay 112
3.6.1. Cumhuriyet Başsavcılığı 113
3.6.2. Ceza Genel Kurulu 116
3.6.3. Ceza Daireleri 117
3.6.4. Zamanaşımı Nedeniyle Düşme 123
3.7. Ceza Mahkemeleri İş Yükü Ölçümü 125
3.8. Suç Bedeli 126
3.9. Hızlı Yargılama 127
3.10. Ceza Siyaseti 128
vııı
4. Stratejik Yaklaşım 132
4.1. Sistematik Yaklaşım 133
4.2. Hedefler 140
5. Ceza Hukuku 142
5.1. Sembolik/Panik Yasalar 147
5.2. Kara Para Aklanması Suçu 151
5.2.1. Kara Para Tanımı 152
5.2.2. Yolsuzluk 158
5.2.2.1. Organize Suç ve Yolsuzluk 164
5.2.2.2. Skandal ve Ekonomik Kriz 165
5.3. Ceza Hukuku Bağlamında "Başarı" 167
6. Hukuk Yargılaması 169
6.1. Kamu Kurum/Tüzel Kişilerin İş Yükündeki Payı 173
6.2. Alternatif Çözüm: Arabuluculuk/ Uzlaşma/Sulh 176
6.3. Hukuk Yargılamasında Süre 181
6.3.1. Dava Türü İtibariyle Yargılama Süresi 185
6.3.2. Uluslararası Görünüm 187
6.4. Mahkemelerin Verimliliği 188
6.4.1. Dava Miktarı ve Türleri 190
6.4.2. Mahkemelerin Görevleri 192
6.4.3. Hasımlı/Hasımsız Davalar 193
6.4.4. Tek Hakimli Mahkeme 196
6.4.5. Bilirkişilik 196
6.4.6. Özel Yargılama Usulleri 198
6.5. Yargıtay 200
6.5.1. Hukuk Genel Kurulu 200
6.5.2. Hukuk Daireleri 202
6.5.2.1. İş Yükü 205
6.5.3. Yapısal Gelişim 208
IX
7. Ust Mahkemeler Sorunu 212
7.1. Tarihsel Boyutu 214
7.2. Gerçekçi Yaklaşım 220
7.3. Rehber ilke ve Amaçlar 226
7.3.1 Hukuk Usulünün Geliştirilmesi 226
7.3.2. Mahkemelerdeki Aşırı İş Yükünün Azaltılması 227
8. Sonuç 233
9. Almanya ve Fransa′dan Notlar 246
10. Avrupa Konseyi Balkanlar Komitesi Tavsiye
Kararları 255
10.1. Adalete Başvuruyu Kolaylaştırıcı Tedbirler 255
10.2. Adaletin İşleyişini Geliştirici Hukuk Yargılama Usulü İlkeleri 260
10.3. Hukuk Mahkemelerindeki Aşırı İş Yükünü Önleyici ve Azaltıcı Tedbirler 267
10.4. Ceza Adaletinin Sadeleştirilmesi 271
10.5. Ceza Adaletinin Yönetimi 282
10.6. Savcılığın Ceza Adalet Sistemi İçindeki Rolü 287
10.7. Hukuki ve Ticari Davalarda Temyiz Sistemleri
ve Usulleri İşlevinin Geliştirilmesi 300
10.8. Adli Enformasyon Sistemlerinin Fiyat-Etkinlik
Bağlamında Tasarımı ve Yeniden Tasarımı Üzerine ■•• 309
10.9. AİHS 7 Numaralı Ek Protokol 319
SONSÖZ 325
Kavramlar Dizini 327
KAYNAKÇA 331
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı