Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Yurt Dışı Hizmet Borçlanması
Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Yurt Dışı Hizmet Borçlanması
Duygu ÇELEBİ DEMİR
SUNUŞ-VII
ÖNSÖZ-IX
İÇİNDEKİLER-XI
KISALTMALAR-XV
GİRİŞ-1
BİRİNCİ BÖLÜM
YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
VE YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASININ TARİHSEL GELİŞİMİ
I. YURT DIŞINDAKİ TÜRK VATANDAŞLARINA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER VE YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASINI YARATAN GEREKLER-3
II. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR-4
A. Yurt Dışında Çalışma-4
B. Hizmet Borçlanması-5
1. Tanımı-5
2. Konuya İlişkin Yasal Düzenlemeler-7
III. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASININ ÜLKEMİZDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ-10
A. Genel Olarak-10
B. 2147 Sayılı Kanun Dönemi-14
1. Genel Olarak-14
2. 2147 Sayılı Kanunun Uygulamasından Doğan Sorunlar-17
a. Kesin Dönüş Sorunu-17
b. Çalışma Sürelerinin Kısmi Olarak Borçlanılamaması-19
C. 3201 Sayılı Kanun Dönemi-22
1. Genel Olarak-22
2. Kesin Dönüş Sorunu-26
a. Genel Olarak-26
b. Anayasa Mahkemesi İptal Kararından Önceki Dönem-29
(1)-Yurt Dışından İşsizlik Sigortası Yardımı Alma Durumu-31
(2)-Yurt Dışından Diğer Sosyal Güvenlik Yardımlarını Alma Durumu-36
c. Anayasa Mahkemesi İptal Kararı-39
d. Günümüzdeki Durum-42
İKİNCİ BÖLÜM
YURT DIŞINDA BULUNAN TÜRK VATANDAŞLARININ
YURT DIŞINDA GEÇEN SÜRELERİNİN SOSYAL GÜVENLİKLERİ
BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASINDAN YARARLANABİLECEK KİŞİLER-43
A. Genel Olarak-43
B. 18 Yaşını Doldurmuş Türk Vatandaşları-46
1. Türk Vatandaşı Olma Koşulu-46
a. 5754 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Önceki Durum-46
b. 5754 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Sonraki Durum-56
c. Türk Vatandaşlığından İzinle Çıkanların Durumu-59
(1)-6552 Kanunla Yapılan Değişiklikten Önceki Durum-59
(2)-6552 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Sonraki Durum-65
d. Zorunlu Göçe Tabi Tutulanların Durumu-67
2. 18 Yaşını Tamamlamış Olma Koşulu-73
a. 5754 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Önceki Durum-73
b. 5754 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Sonraki Durum-77
C. Yurt Dışında Yaşayan Ev Kadınları-78
D. Kamu Görevlileri-82
E. Hak Sahipleri-83
II. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASINDAN YARARLANAMAYACAK KİŞİLER-84
A. 3201 Sayılı Kanun’da Belirtilen Borçlanma Hakkından Yararlanamayacak Kişiler-84
B. İstisna Akdi Çerçevesinde İstihdam Edilenler-85
C. Geçici Görevle Yurt Dışına Gönderilen İşçiler-87
III. BORÇLANILABİLECEK SÜRELER-88
A. Genel Olarak-88
B. Sigortalılık Süreleri-88
C. Bir Yıla Kadar İşsizlik Süreleri-90
D. Yurt Dışında Ev Kadını Olarak Geçirilen Süreler-91
E. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdedilmemiş Ülkelerde İş Üstlenen Türk İşverenler Tarafından Yurt Dışına Götürülen Türk İşçilerin Çalışma Süreleri-92
IV. BORÇLANILAMAYACAK SÜRELER-95
A. Genel Olarak-95
B. Değerlendirilmiş Süreler-96
C. Aylık Bağlandıktan Sonra Yurt Dışında Çalışılarak Geçirilen Süreler-96
D. Türk Vatandaşlarının Libya’da Geçen Süreleri-98
E. Yurt Dışında Türk Vatandaşı Olmadan Önce Geçen Süreler-100
V. BORÇLANILACAK SÜRELERİN BELGELENMESİ-102
A. Genel Olarak-102
B. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdedilen Ülkelerde Geçen Sürelere Ait Belgeler-104
C. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi Akdedilmemiş Ülkelerde Geçen Sürelere Ait Belgeler-104
D. Ev Kadını Olarak Geçen Sürelere Ait Belgeler-105
VI. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASI İÇİN YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLER-106
A. Başvuruda Bulunma-106
B. Başvuru Süresi-109
C. Borcun Tamamının Ödenmesi-111
1. Borçlanmanın Miktarının Belirlenmesi-111
2. Borç Miktarının Tebliği-116
3. Borcun Ödenmesi-118
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASININ SONUÇLARI
VE AYLIK BAĞLANMASI
I. SİGORTALININ SİGORTALILIK BAŞLANGIÇ TARİHİNİN HESAPLANMASI-121
A. Genel Olarak-121
B. Borçlanma Tarihinden Önce Türkiye’de Hizmeti Bulunanlar Bakımından-122
C. Borçlanma Tarihinden Önce Türkiye’de Çalışması Bulunmayanlar Bakımından-123
D. Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Uyarınca Sigortalılık Başlangıcı-124
1. 6552 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Önceki Durum-124
2. 6552 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikten Sonraki Durum-133
II. BORÇLANILAN SÜRELERİN DİĞER HİZMETLERLE BİRLEŞTİRİLMESİ-138
A. Genel Olarak-138
B. 5510 Sayılı Kanun Öncesi Dönemde Hizmetlerin Birleştirilmesi-140
C. 5510 Sayılı Kanun Döneminde Hizmetlerin Birleştirilmesi-142
III. YURT DIŞI SÜRELERİNİN YURT İÇİ HİZMET SÜRELERİYLE ÇAKIŞMASI-144
IV. YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASININ SONUÇLARI-147
A. Prim Ödeme Gün Sayısı Ve Sigortalılık Süresinin Artırılması-147
B. Sigortalılık Halinin Belirlenmesi-147
C. Aylık Bağlanması-151
1. Genel Olarak-151
2. Aylık Bağlanmasının Şartları-153
a. Yurda Kesin Dönüş Yapmak-153
b. Borcun Tamamını Ödemek-157
c. Sosyal Güvenlik Kanunlarına Göre Aylığa Hak Kazanmak-157
d. Kuruma Yazılı Başvuruda Bulunmak-159
3. Kısmi Aylık Bağlanması-159
4. Yoklama İşlemleri-164
D. Aylığın Kesilmesi ve Yeniden Bağlanması-165
E. Sosyal Güvenlik Destek Primi Ödeyerek Çalışma-166
F. Transfer Edilen Primlerin İadesi-172
V. BORÇLANMADAN VAZGEÇME, BORÇLANMANIN İPTALİ VE PRİMLERİN İADESİ-175
VI. AYLIK BAĞLANDIKTAN SONRA YENİDEN YURT DIŞINDA YAŞAMA-180
SONUÇ-181
KAYNAKÇA-189
EKLER-199
EK 1: -Yurt Dışındaki Vatandaşlarımızın ve Çalışanlarının Ülkelere Göre Dağılımı-199
EK 2: -Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun-204
EK 3: -Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandırılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik-211