Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türk İş Hukukunda İş Sağlığı Ve Güvenliği Denetimi
Türk İş Hukukunda İş Sağlığı Ve Güvenliği Denetimi
Fuat BAYRAM
Sayfa Sayısı
:
278
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9789752958456
900,00
TL GİRİŞ Sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti′nin temel amaç ve görevlerinden birisi, kişinin temel hak ve özgürlüklerini, sosyal hukuk dev¬leti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmak; insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaktır (Ay.m.2,5). Yaşama, maddi ve manevi var¬lıklarını koruma ve geliştirme hakkına sahip olan kişilerin, yaşam düzeyle¬rinin insan onuruna yaraşır bir düzeyde ve sağlıklı olmasını sağlamak sos¬yal devletin temel amacıdır. Devlet bu amacını kişiye sadece yaşam hakkı ta¬nıyarak değil, onu sosyal haklarla donatmak suretiyle sağlar. Ancak sosyal haklarla donanımlı bir kişi, onurlu ve sağlıklı yaşamın önündeki sosyal ve ekonomik engelleri aşabilir. Yaşam ve sağlık hakkının iş ilişkisinde ve işyerlerinde hayata geçirme¬sinin gereği olarak sosyal devlet, kişilere sağlıklı ve güvenlikli bir işyerinde çalışma imkanı sağlamalıdır. Sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşamak herke¬sin hakkıdır (Ay.m.56/I). İş güvenliği önlemlerinden yoksun olarak ve mesle¬ki risklerle iç içe yaşayan bir kişinin, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkının varlığından söz edilemez. Dolayısıyla iş sağlığı ve güven¬liği önlemlerinin alınmasını sağlamak, sosyal devletin görevleri arasındadır. İş sağlığı ve güvenliği hakkı sosyal devlet niteliğinden kaynaklanan bir hak olup; bu hak kapsamında işçiler işyerlerinin sağlık ve güvenlik koşullarına uygun hale getirilmesini işverenden talep edebilmektedirler. Bu anlamda iş sağlığı ve güvenliği düzenlemeleri, yaşam ve sağlık hakkının hayata geçiril¬mesinde önemli bir adım teşkil eder1. Çalışma koşulları, çalışma süresi, din¬lenme hakkı, işyerinin sağlık koşullarına uygun olması, kadın ve çocukların korunması ile ilgili bu düzenlemelere hakim anlayış, işçinin bir makine de¬ğil, bir insan olmasıdır2. 1 Sarper Süzek, İş Güvenliği Hukuku, Ankara 1985, 18-21. ^ Ayferi Göze, Sosyal Devlet Sistemi, İstanbul 1976, 114. Herkesin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uygun işlerde çalıştırılabilmesi; küçüklerin, kadınların ve özürlülerin çalışma yaşamında özel olarak korun¬ması; herkesin dinlenme ve sosyal güvenlik hakkına sahip olması ilkelerini düzenleyen anayasa hükümleri (Ay.m.50, 60), yukarıda bahsi geçen hüküm¬lerle birlikte iş güvenliği hakkının anayasal temel hak olma niteliğini ortaya koymaktadır. Diğer bir ifade ile, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının sağlanması, işçinin sahip olduğu temel sosyal haktır3. Sosyal hukuk devleti¬nin anayasal güvenceye sahip olması, aynı zamanda iş güvenliğinin de; ku¬rum olarak anayasal güvenceye kavuşturulduğu anlamına gelir4. İş güvenliğine ilişkin Anayasa hükümleri öncelikle yasama organını bağ¬layarak bu organa işyeri tehlikelerine karşı gerekli yasaları çıkarma ödevi yükler. İdarenin düzenleyici idari işlemler ve eylemlerle iş sağlığı ve güven¬liğini sağlamakla yükümlü olması da yine iş güvenliğine ilişkin anayasal hü¬kümlerin yürütme ve idareyi bağlamasının bir sonucudur. Yasama organı işe, iş güvenliğinin sağlanması noktasında iş ilişkisi taraflarına (devlete, işvere¬ne ve işçiye/sigortalıya) düşen görevleri belirlemekle başlar. Burada devlet için belirlenen görevler, kural koyma, kuralın uygulanmasını denetleme ve kuralın uygulanmaması halinde ise yaptırım uygulamaktadır5. İşveren için belirlenen görevler ise, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının ana yapısını teş¬kil eden iş sağlığı ve güvenliği yükümlülükleri biçiminde ortaya çıkar. 20.yüzyılın sonu ve 21.yüzyılın başlarında çalışma ilişkileri ile üretim süreçlerindeki teknoloji odaklı hızlı değişim, işçiyi koruma ilkesini ve bu il¬kenin içerini düzenleyen hukuk kurallarını da etkilemiştir. Bu değişim süre¬cinde iş sağlığı ve güvenliği normları gittikçe ve daha ayrıntılı ve daha teknik bir yapıya dönüşmektedir. Türk iş hukukunun iş sağlığı ve güvenliğine iliş¬kin normları da bu değişim sürecini yaşamaktadır. Türk iş sağlığı ve güven¬liği mevzuatının değişim sürecinde, belirtilen etmenlerin yanında, Türki¬ye′nin Avrupa Birliği′ne uyum süreci de belirleyici bir rol oynamıştır. Uyum süreci çerçevesinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin Avrupa Birliği yönergele¬ri esas alınarak hazırlanan iş sağlığı ve güvenliği yönetmelikleri, Türk iş sağlığı ve güvenliği mevzuatının ana gövdesini oluşturmaktadır. Diğer bir ifade ile Türk iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı sanayileşmiş, kalkınmış ve ka-yıtdışı istihdam sorunu en az olan ülkelerin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı ile aynı standartlara sahip olmuştur. Tankut Centel, İş Hukuku, C.I, Bireysel İş Hukuku, İstanbul 1994, 265. Centel, Çocuklar ile Gençlerin İş Güvenliği, İstanbul 1982, 62. Süzek, İş Güvenliği Hukuku, 52,53,60. Modern bir sağlığı ve güvenliği mevzuatına sahip olan Türkiye′de, iş ka¬zaları ve meslek hastalıklarının izlediği olumsuz seyir, iş sağlığı ve güvenli açısından mevzuattaki modernleşme ve ilerlemenin uygulamaya yansımadı¬ğını göstermektedir. Tarım kesiminden sanayi kesimine işgücü kaydırılması sonucu çok sayıda niteliksiz işçinin üretim sürecine katılması, küçük ve orta boyutlu işletmelerde iş sağlığı ve güvenliğine yeterli önemin verilmemesi, iş güvenliği kültürünün eksikliği, yeni teknolojiye geçişte işçilerin yeterince eğitilmemesi, yeterli bir işçi sağlığı ve iş güvenliği bilincinin oluş¬turulamaması, iş sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin maliyeti bu olguya gerekçe olarak gösterilebilir. Ancak en önemli nedenlerden birisi, iş sağlığı ve güvenliği denetiminin yetersizliğidir. İş kazaları ve meslek hastalıklarını önleyebilmek için sadece mevzuat geliştirmek ve yürürlüğe koymak yeterli olmamakta; bu mevzuatın etkin bir biçimde uygulanmasını sağlamak da gerekmektedir. İş kazaları ve meslek hastalıkları rakamlarının izlediği olumsuz seyir yeterli ve etkin bir denetimle değiştirilebilir. İş kazası ve meslek hastalığı riskleri önlenebilir veya en kötü ihtimalle azaltılabilir nitelikte olan mesleki risklerdir6. Bu çalışmada, Türk iş hukukunun iş sağlığı ve güvenliği denetimine ilişkin ön¬gördüğü hukuki yapı ele alınmış ve incelenmiştir. Süzek, İş Güvenliği Hukuku, 2 ÖNSÖZ İnsan yaşamı, hukuk normunun koruduğu en değerli varlıktır. Yaşam ve sağlık hakkının korunmasını amaçlayan somut, teknik ve özel normlardan oluşan iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı, etkinlikle uygulanabildiği ölçüde bu amaca hizmet edebilir. Bu nedenle, modern ve çağdaş bir iş sağlığı ve güven¬liği mevzuatı, etkili bir denetim modelini de içermek zorundadır. Ülkemizde iş kazaları ve meslek hastalıkları istatistiklerinin ortaya koyduğu karamsar tablo, iş sağlığı ve güvenliği konusunda Türk iş hukukunda öngörülen dene¬tim modelinin, daha ayrıntılı olarak ele alınmasını ve tartışılmasını kaçınıl¬maz hale getirmiştir. Bu kitapta iş sağlığı ve güvenliği denetimi konusunda yetkili ve görevli kurumlar, denetim türleri, denetim uygulaması, denetim elemanları, denetimde incelenen ve işverenlerce yerine getirilmesi gerekli olan asgari iş sağlığı ve güvenliği gereklilikleri, tarafların hak ve yükümlü¬lükleri, denetim sonuçları, idari yaptırımlar ve uygulama sorunları incelen¬miştir. İngiltere, Fransa ve Almanya′da, iş denetimine ilişkin varolan düzen¬lemelere de kitapta yer verilmiştir. Doktora tezi sonrası akademik yaşamımın bu ilk kitap çalışmasında, bugünlere gelmemde büyük emekleri olan saygıdeğer hocalarım Prof. Dr. Müjdat Sakar, Prof. Dr. Ali Rıza Okur ve Prof. Dr. Ali Güzel′e sonsuz minnet duygularımı belirtmeyi bir borç bilirim. Kitabın hazırlanmasında kıymetli bilgi ve tavsiyelerini benimle paylaşan sayın Prof. Dr. Ömer Ekmekçi′ye, öz¬verili yardımlarını esirgemeyen İş Müfettişi sayın Şeref Özcan′a, maddi ve manevi desteklerini hep yanımda hissettiğim eşime ve çocuklarıma müte¬şekkir olduğumu da belirtmeliyim. Kitabın dizgi ve sayfa düzenlemelerini büyük bir titizlikle gerçekleşti¬ren sayın Gülgonca Çarpık ve Hediye Gümen′e, ayrıca basım ve yayımını sağlayan Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.′nin değerli yöneticisi sayın Seyhan Satar′a ve emeği geçen tüm çalışanlara teşekkür ederim. Yrd. Doç. Dr. Fuat Bayram Anadoluhisarı, Şubat 2008 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ v KISALTMALAR XIX GİRİŞ 3 Birinci Bölüm İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİNİN AMAÇ VE KONUSU & 1. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİNİN AMACI . . ı 9 I. TEMEL AMAÇ: İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININ ÖNLENMESİ 9 II. ŞEKİLSEL AMAÇ 13 & 2. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİNİN KONUSU 14 I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ MEVZUATI 14 1. Mevzuatın Genel Yapısı 14 2. Mevzuatta Temel Norm Eksikliği 15 II. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUN TASARI TASLAĞI 19 1. Genel Olarak 19 2. Taslağın İş Sağlığı ve Güvenliği Denetimine İlişkin Hükümleri . . .25 İkinci Bölüm İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİM TEŞKİLATI & 3. İŞ TEFTİŞ KURULU 31 I. GENEL OLARAK 31 II. DENETİM YETKİSİNİN HUKUKİ DAYANAKLARI 32 III. İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI 33 IV TEFTİŞ KURULU BÜROSU 34 V. KURUL İSTATİSTİK SİSTEMİ 35 VI. İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANİ′NİN GÖREV VE YETKİLERİ 35 VII. İŞ TEFTİŞ GRUPLARI VE GRUP BAŞKANI 37 VIII. İŞ MÜFETTİŞLERİ 39 1. Genel Olarak 39 2. Müfettiş Yardımcılığına Atanma 40 3. Müfettişliğe Atanma 40 VIII 4. Müfettişlikten Alınma ve Yeniden Atanma 41 5. Müfettişlerin Görev ve Yetkileri 41 6. Müfettişlerin Sorumlulukları 44 7. Müfettişlerin Sayısı 44 & 4. İŞ TEFTİŞİ KONUSUNDA YETKİLİ DİĞER KURUMLAR 45 I. SAĞLIK BAKANLIĞI 46 II. MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI 48 1. Genel Olarak 48 2. Askeri İş Müfettişleri 49 a) Genel Olarak 49 b) Askeri İş Müfettişlerinin Tayinleri ve Stajları 50 c) Askeri İş Müfettişlerinin Görev Süreleri 51 d) Askeri İş Müfettişlerinin (ve Müfettiş Yardımcılarının) Görev, Yetki ve Sorumlulukları 51 3. Askeri İşyerlerinin Teftişi 52 III. ULAŞTIRMA BAKANLIĞI 52 IV. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI 54 V ENERJİ VE TABİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI 54 vı. TÜRKİYE ATOM ENERJİSà KURUMU 54 VII. BELEDİYELER 61 VIII. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU 64 IX. DİĞER KURUMLAR 64 & 5. İŞ DENETİMİNDE İNGİLTERE, FRANSA VE ALMANYA ÖRNEKLERİ 65 I. İŞ DENETİM ÖRGÜTLERİ 65 II. MÜFETTİŞ SAYILARI 66 III. DENETİM İLKE VE USÃLLERİ 67 Üçüncü Bölüm TEFTİŞ UYGULAMASI & 6. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEFTİŞİNİN TÜRLERİ 71 I. GENEL OLARAK 71 II. GENEL TEFTİŞ 72 III. KONTROL (ÖNEL) TEFTİŞ 73 IV İNCELEME TEFTİŞİ 74 V. RE′SEN TEFTİŞ 74 VI. ASKERİ İŞYERLERİNDE YAPILAN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEFTİŞİNİN TÜRLERİ 75 IX & 7. TEFTİŞ PROGRAMLARI 75 I. GENEL ÇALIŞMA PLANI VE GENEL ÇALIŞMA RAPORU 75 II. TEFTİŞ PROGRAMLARININ HAZIRLANMASI VE VERİLMESİ 76 III. ASKERİ İŞYERLERİNDE YAPILACAK TEFTİŞLERİN PROGRAMLARI 77 & 8. TEFTİŞ UYGULAMASININ USÃL VE ESASLARI 78 I. TEFTİŞE BAŞLAMA 78 II. TEFTİŞ SIRASINDA UYULACAK ESASLAR 81 1. Kayıt ve Belgelerin İncelenmesi 81 2. İfade Alınması 82 a) Genel Olarak 82 b) Özürlülerin, Yabancıların, Okuma-Yazma Bilmeyenlerin ve İmza Atamayanların İfadesinin Alınması 83 III. İŞVERENLERİN, İŞÇİLERİN VE DİĞER İLGİLİLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ ′ , 83 IV AÇIKLANAMAYACAK HUSUSLAR VE İŞİN AKSATILMAMASI 84 V. ASKERİ İŞYERLERİNDE TEFTİŞ UYGULAMASI . 84 Dördüncü Bölüm GENEL İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEFTİŞİNDE İNCELENEN HUSUSLAR & 9. İŞYERİ, İŞVEREN VE İŞÇİLER 89 I. İŞYERİ 89 II. İŞVEREN 91 1. İşveren 91 2. Alt İşveren Uygulamaları 91 a) Genel Olarak 91 b) İş Müfettişlerinin Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde Muvazaa Tespiti (Uygulama ve Yetki Tartışması) 95 III. İŞÇİLER, DİĞER STATÜLERDE ÇALIŞANLAR VE BUNLARA AİT SAYISAL VERİLER 96 1. Genel Olarak 96 2. İşçiler 97 3. Çıraklar ve Stajyerler 98 4. Toplam İşçi Sayısı 100 & 10. İŞYERİNİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ORGANİZASYONU 102 I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU 102 II. İŞ GÜVENLİĞİ İLE GÖREVLİ MÜHENDİS VE TEKNİK ELEMAN 105 III. İŞYERİ HEKİMİ VE İŞYERİ SAĞLIK BİRİMİ (İŞYERİ HEMŞİRESİ - SAĞLIK MEMURU) 106 IV. SORUMLU MÜDÜR 110 V TEKNİK (FENNİ) NEZARETÇİ VE TAHLİSİYE EKİBİ 111 VI. YAPI İŞLERİ KOORDİNATÖRÜ 116 VII. USTA ÖĞRETİCİ 118 VIII.İLKYARDIMCI 118 IX. RADYASYONDAN KORUNMA SORUMLUSU 119 X. YANGIN GÜVENLİĞİ SORUMLUSU 120 XI. GECE ÇALIŞMASI 120 1. Genel Olarak 120 2. Gece Çalışma Süresinin Sınırı 121 3. Sağlık Raporları 121 4. Gece Döneminde Çalışması Yaöak Olan İşçiler 121 XII. POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMA SİSTEMİ 122 XIII. EMZİRME ODALARI VE ÇOCUK BAKIM YURTLARI 123 11. KADINJŞÇİLERİN ÇALIŞMA YERLERİ VE YAPTIKLARI İŞLER .125 12. ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞMA YERLERİ VE YAPTIKLARI İŞLER 130 I. GENEL OLARAK 130 II. ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILABİLECEĞİ İŞLER ... .131 1. Genel İlkeler 131 2. Çalışma ve Dinlenme Süreleri 132 3. Çocuk İşçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif İşler 133 4. Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler 133 5. Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılamayacakları İşler 135 13. GENEL ÖNLEME VE KORUMA UYGULAMALARI 136 I. İŞYERİ BİNA VE EKLENTİLERİNDE BULUNMASI GEREKLİ ASGARİ SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI 136 1. Genel Olarak 136 2. Güvenli Elektrik Tesisatı ile Donanımlı ve Sağlam işyeri Binası .137 3. Acil Çıkış Kapıları ve Yolları 137 4. Yangın Söndürme ve Yangın İkaz Ekipmanları 137 5. Havalandırma Sistemi 138 6. Ortam Sıcaklığı 138 XI 7. Aydınlatma 138 8. İşyerinin Fiziki Özellikleri 139 9. Ulaşım Yolları 139 10. Tehlikeli Alanlar 140 11. Dinlenme Yerleri 140 12. Soyunma ve Temizlik Yerleri 140 13. İlkyardım Odaları 141 14. Engelli İşçilerle İlgili Gerekler 141 15. Açık Alanlar 141 II. GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ 142 III. İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMIYLA İLGİLİ SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI 143 1. Genel Olarak 143 2. İş Ekipmanında Bulunacak Asgari Gerekler 144 a) Genel Gerekler 144 b) Özel Tipteki İş Ekipmanında Bulunacak Asgari Ek Gerekler 145 3. İş Ekipmanının Kullanımı İle İlgili Hususlar 147 a) Tüm İş Ekipmanları İçin Genel Hükümler 147 b) Kendinden Hareketli veya Bir Başka Araç Vasıtasıyla Hareket Edebilen İş Ekipmanlarının Kullanımı ile İlgili Hükümler 147 c) Yük Kaldırmada Kullanılan İş Ekipmanı İle İlgili Hükümler 147 d) Yüksekte Yapılan Geçici İşlerde, İş Ekipmanının Kullanımı ile İlgili Hükümler 148 & 14. ÖZEL NİTELİKTEKİ İŞ VE YERLERDE ÖNLEME VE KORUMA UYGULAMALARI 149 I. KİMYASAL MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ 149 II. ASBESTLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ 153 III. YAPI İŞLERİNDE SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ 157 1. Genel Olarak 157 2. Yapı Alanları İçin Asgari Sağlık ve Güvenlik Koşulları 158 a) Genel Asgari Koşullar 158 XII b) Özel Asgari Şartlar 160 aa) Kapalı Alanlardaki Çalışma Yerleri İle İlgili Şartlar .160 bb) Açık Alanlardaki Çalışma Yerleri İle İlgili Şartlar . . .160 IV. YERALTI VE YERÜSTÜ MADEN İŞLETMELERİNDE SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ .162 1. Genel Olarak 162 2. Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri 163 a) Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmeleri İle Bunların Yerüstü Tesislerinde Uygulanacak Asgari Genel Hükümler 163 aa) Güvenli İş Organizasyonu ve Çalışma Yöntemi . . . .163 bb) Güvenli Planlanmış ve Tesis Edilmiş İşyeri 164 cc) İş Ekipmanları Kullanım Talimatları ile Kontrol ve Bakım Planları 165 dd) Patlama Önleme Planı 165 ee) Zararlı Gazlardan Korunma Planı 165 ff) Yangından Korunma Planı 166 b) Yerüstü Maden İşletmelerinde Uygulanacak Asgari Özel Hükümler 166 c) Yeraltı Maden İşletmelerinde Uygulanacak Asgari Özel Hükümler 166 aa) Yeraltı Çalışma Planı (İmalat Haritası) 166 bb) Yeraltında Ulaşım ve Taşımaya İlişkin Gereklilikler .166 cc) Havalandırma Planı 167 dd) Patlama Barajları Dokümanı 168 ee) Riskli Bölgeler Çalışma Planı 168 ff) Kurtarma Teşkilatı ve Güvenlik Ekipmanı 168 V. SONDAJLA MADEN ÇIKARILAN İŞLETMELERDE SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ 169 1. Genel Olarak 169 2. Asgari Sağlık ve Güvenlik Gerekleri 169 a) Kıyılarda ve Denizlerdeki Tesislerde Uygulanacak Asgari Genel Gerekler 169 aa) Güvenli İşyeri ve İş Organizasyonu 170 bb) Sorumlu Uzman ve Kalifiye İşçi 170 cc) Ekipman ve Ekipman Kullanım Güvenliği 170 dd) Ekipman Kontrol, Bakım, Test Planı ve Kayıtlar . . . .171 XIII ee) Koruma Planı 171 ff) Patlama Önleme Planı 171 b) Kıyılardaki Tesislerde Uygulanacak Asgari Özel Hükümler 171 c) Denizlerdeki Tesislerde Uygulanacak Asgari Özel Hükümler 172 aa) Yangından Korunma Planı 172 bb) Acil Durum Planı 172 VI. KANSOREJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ 173 1. Genel Olarak 173 2. Risk Değerlendirmesi 173 3. İkame İlkesi- , 174 4. Maruziyetin Önlenmesi ve Azaltılması 174 5. Beklenmedik Maruziyet Acil Durum Planı 175 6. Riskli İşlerde Çalışan İşçi Listesi ve Maruziyet Kayıtları 175 7. Kişisel Sağlık Kayıt Sistemi 175 VII. BİYOLOJİK ETKİLERE MARUZİYET RİSKİNİN ÖNLENMESİ 176 1. Genel Olarak 176 2. Risk Değerlendirilmesi 176 3. İkame İlkesi 177 4. Güvenli İşyeri ve İş Organizasyonu 177 5. Kaza Önleme Planı 177 6. Biyolojik Etkilere Maruz Kalan İşçilerin Listesi ve Kayıtlar . . . .178 7. Sağlık Gözetimi ve Kişisel Sağlık Kayıtları 178 8. Aşılama Belgeleri 178 9. Özel İşlere İlişkin Önlemler 179 a) Tanı Laboratuarları Dışında Kalan, İnsan Sağlığı ve Veterinerlik Hizmetleri İçin Özel Önlemler 179 b) Endüstriyel İşlemler, Laboratuarlar ve Hayvan Barınakları İçin Özel Önlemler 180 VIII. PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMA TEDBİRLERİ 181 1. Genel Olarak 181 2. Patlamadan Korunma Dokümanı 182 3. Patlayıcı Ortam Oluşabilecek Yerlerin Sınıflandırılması ve Asgari Gerekler 182 4. Çalışma İzni Sistemi (Ateşli Çalışma İzni) 183 5. Patlamadan Korunma Önlemleri 183 6. Ekipmanların ve Koruyucu Sistemlerin Seçiminde Uyulacak Kriterler 184 IX. GÜRÜLTÜLÜ İŞLERDE ASGARİ GEREKLİLİKLER 185 1. Gürültü Ölçümü, Risk Değerlendirmesi ve Kayıtlar 185 2. Güvenli İşyeri ve İş Organizasyonu 185 3. Önlem Programı 186 4. Kulak Koruyucuları 186 5. Eğitim 187 6. Sağlık Gözetimi ve Kişisel Sağlık Kayıtları 187 X. TİTREŞİM RİSKİNİN OLDUĞU İŞLERDE ASGARİ GEREKLİLİKLER 188 1. Genel Olarak 188 2. Titreşim Ölçümü ve Kayıtlar 188 3. Teknik ve Organizasyonel Önlem Programı 189 4. Bilgilendirme ve Eğitim 189 5. Sağlık Gözetimi ve Kişisel Sağlık Kayıtları 190 XI. EKRANLI ARAÇLARLA YAPILAN ÇALIŞMALARDA ASGARİ GEREKLER 190 1. İşverenin Genel Yükümlülükleri 190 2. Asgari Gerekler 192 a) Ekipmanla İlgili Asgari Gerekler 192 aa) Monitör 192 bb) Klavye 192 cc) Çalışma Masası veya Çalışma Yüzeyi 192 dd) Sandalye 192 b) Çalışma Ortamı ile İlgili Asgari Gerekler 193 c) Bilgisayar Programları ile İlgili Asgari Gerekler 193 XII. ELLE TAŞIMA İŞLERİNDE ASGARİ GEREKLER 193 1. İşverenin Genel Yükümlülükleri 194 2. Güvenli İş Organizasyonu 194 3. Güvenli Çalışma Ortamı 195 XIII. RADYOLOJİ, RADYUM VE ELEKTRİKLE TEDAVİ MÜESSESELERİ HAKKINDA TÜZÜK KAPSAMINA GİREN İŞLER . .195 XIV. AĞIR VE TEHLİKELİ İŞLERDE ASGARİ GEREKLER 195 XV XV. SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE ANCAK 7,5 SAAT VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER 196 & 15. KİŞİYE YÖNELİK ÖNLEME VE KORUMA UYGULAMALARI 197 I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ 197 1. Genel Olarak 197 2. Genel Eğitim Planı ve Yıllık Programlar 198 3. Eğitimin Aşamaları 198 4. Eğitimin İçeriği 199 5. Eğitim Verebilecek Kişi ve Kurumlar 199 II. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARDA BULUNMASI GEREKEN TEMEL SAĞLIK VE GÜVENLİK GEREKLERİ 200 1. Genel Olarak - 200 2. Tüm Kişisel Koruyucu Donanımlarda Bulunması Gereken Genel Özellikler 201 3. Bazı Kişisel Koruyucu Donanım Tipleri veya Sınıflan İçin Ortak Ek Gerekler 202 4. Belirli Riskler İçin İlave Gereksinimler 204 III. KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN KULLANIMI 210 1. Genel Olarak 210 2. Kullanım İlkeleri 211 3. Kullanım Kuralları 212 4. Yapılan İşe Göre Kullanılması Gerekli Olan Kişisel Koruyucu Donanımlar 212 & 16. MEYDANA GELEN İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI İLE İLGİLİ BİLGİLER 215 & 17. KAYIT VE BELGELER, = 215 Beşinci Bölüm İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İNCELEME VE KONTROL TEFTİŞLERİNDE İNCELENEN HUSUSLAR & 18. İŞ KAZASI VEYA MESLEK HASTALIĞI İNCELEMELERİ 219 I. GENEL OLARAK 219 II. İNCELEMELERİNİN ÇERÇEVESİ 220 1. Genel Olarak 220 2. İş Hukuku Açısından İş Kazası 221 3. Sosyal Sigortala Kanunu Anlamında İş Kazası 223 XVI 4. İşyerinin Çalışma Şartları ve İş Organizasyonunun İncelenmesi 227 5. İş Kazası veya Meslek Hastalığına Uğrayanlara Ait Bilgiler . . . .227 6. İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Sicili Önerisi 227 & 19. İŞYERİ KURMA İZNİ VE İŞLETME BELGESİ İNCELEMELERİ . . .227 I. GENEL OLARAK 227 II. BAŞVURU VE İNCELEME 228 III. BELGELERİN GEÇERSİZLİĞİ VE YENİLENMESİ 230 IV. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONTROL TEFTİŞİNDE İNCELENEN HUSUSLAR 230 Altıncı Bölüm İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DENETİMİNİN SONUÇLARI & 20. TEFTİŞ TUTANAĞI 233 & 21. TEFTİŞ RAPORU 234 I. GENEL TEFTİŞ RAPORU 234 II. İNCELEME TEFTİŞ RAPORU 235 1. İş Kazası ve Meslek Hastalığı 235 2. İşletme Belgesi 236 3. İşyeri Kurma İzni 237 III. KONTROL TEFTİŞ RAPORU . 237 IV RAPOR TAMAMLANDIKTAN SONRA YAPILACAK İŞLEMLER 238 1. Raporların İncelenmesi 238 2. Raporların Uygulamaya Konulması 238 V. ASKERİ İŞYERLERİNİN TEFTİŞİNE İLİŞKİN TEFTİŞ RAPORLARI 239 & 22. TEFTİŞ DEFTERİ 239 & 23. SÜRE VERİLMESİ 240 & 24. İDARİ YAPTIRIM UYGULANMASI 242 I. İDARİ PARA CEZASI 242 1. Ceza Kararının Alınması 242 2. İdari Para Cezası Miktarları 244 3. İdari Para Cezasının Faili 246 4. İdari Para Cezalarına İtiraz 247 II. İŞİN DURDURULMASI VE İŞYERİNİN KAPATILMASI 248 1. Genel Olarak 248 2. Yetkili Komisyon 249 a) Komisyonun Oluşumu 249 b) Komisyonun Toplantıları 250 c) Komisyonun Kararları 251 d) Askeri İşyerleriyle Yurt Emniyeti İçin Gerekli Maddeler İmal Olunan İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Karar Vermeye Yetkili Komisyon 251 3. Kararların Uygulanması 252 4. Acil Hallerde Durdurma ve Kapatma 253 5. Durdurma ve Kapatma Kararma İtiraz 254 III. İŞÇİLERİN ÇALIŞMAKTAN ALIKONULMASI 254 IV CUMHURİYET SAVCILIĞINA BAŞVURU VE CEZA DAVASI 255 1. Genel Olarak 255 2. İşverenin ve İşveren Vekilinin İş Kazasından Doğan Cezai Sorumluluğu 257 3. İş Kazasının (Olası) Ceza Hukuku Tanımı : Taksirle Yaralama/ Taksirle Öldürme Suçu 258 SONUÇ 1. Genel Değerlendirme 265 2. Dağınık Örgütsel Yapı 266 3. Yetersiz Müfettiş Sayısı 266 4. Müfettiş Odaklı ve Uzman Katılımına Kapalı Örgütlenme 267 5. Uzmanlık Sınıfları Öngörmeyen Tek Tip Müfettiş Anlayışı 268 6. KOBİ Gerçeğini Dikkate Alan Denetim Politikası İhtiyacı 268 7. Teftiş Uygulamasına İlişkin Sorunlar 269 a) İş Sağlığı ve Güvenliği Müfettişlerinin Alan Dışı Görevleri 269 b) İş Sağlığı ve Güvenliği Müfettişlerinin Alt İşveren Uygulamalarına İlişkin Yaklaşımları ve Yetki Tartışması 169 8. İdari Para Cezaları 270 a) Cezanın Belirlenmesinde Alınmayan Önlem Kavramı 270 b) İdari Para Cezalarına İtiraz 271 9. İşverenin ve İşveren Vekilinin İş Kazasından Doğan Cezai Sorumluluğu Konusundaki Uygulama Sorunları 271 KAYNAKÇA 273
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı