Türk Hukukunda Haksız Yakalama Ve Tutuklama ( Önleyici Ve Giderici Tedbirler )

TÃœRK HUKUKUNDA

HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMA

(ÖNLEYİCİ VE GİDERİCİ TEDBİRLER)

ÖNSÖZ 3
Fransızca Özet 5
Bibliyografya . . 15
Kısaltma Cetveli 19

GiriÅŸ

21





BİRİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMA KAVRAMLARI

I. GENEL OLARAK
II. CEZA MAHKEMESİ HUKUKU KORUMA TEDBÎRLERİ
VE AMACI
III. HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMANIN TANIMI . .
IV. HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMANIN TÃœRLERÄ°

1- Kurallara Uyulmam asından Kaynaklanan
Haksız Yakalama ve Tutuklamalar
2- Ä°lgili Kurallara Uyulmakla Birlikte Ortaya
Çıkan Sonuç Bakımından Haksız Bir Gö
rünüm Kazanan Yakalama ve Tutukla
malar
3- Yakalama ve Tutuklamanın Hukuka Ay
kırı Hale Dönüşmesini Engelleyen Sebep
ler

25
30
37
43




İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMA HALLERİNİ ÖNLEYİCİ ÇÖZÜM YOLLARI
I. YAKALAMA VE TUTUKLAMA TEDBÄ°RLERÄ°NÄ° BÄ°R
CEZA GÄ°BÄ° UYGULAMAMAK 45
II. ÖN SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ İLKESİNİ KİŞİ
HÃœRRÄ°YETÄ° ALEYHÄ°NE KULLANMAMAK 4.7 .
III. YAKALAMA TEDBÄ°RÄ°NE BAÅžVURULABÄ°LEN ZORUN
LU HALLERDE GÖZALTI SÜRESİNİ KISALTMAK VE
BU SÃœRENÄ°N UZATILMASI KONUSUNDA KARARI
HAKÄ°MÄ°N SANIÄžI DÄ°NLEYEREK VERMESÄ°NÄ° SAÄž
LAMAK- 4g
IV. TOPLU SUÇLARDA SORUŞTURMAYI BİZZAT C.
BAÅž SAVCISI VEYA SAVCILARIN YAPMASI ZORUN
LULUÄžUNUN GETÄ°RÄ°LMESÄ° . 51
V. TUTUKLAMA BÄ°R TEDBÄ°R OLDUÄžUNDAN TUTUKLULUK SÃœRESÄ°NE BÄ°R ÃœST SINIRIN GETÄ°RÄ°LMESÄ° 52
VI. BEKLENEN YARARI SAÄžLAYACAK DÄ°ÄžER TEDBÄ°R
LERLE TUTUKLAMANIN Ä°STÄ°SNAÄ° HALE GETÄ°RÄ°L
MESÄ° ;_. . s,
t- Mevzuatta Öngörülen Diğer Tedbirler . . 53
a) Teminatla Salıverme 53
b) Yurt Dı§ma Çıkarmama 54
c) Müşahade Altına Alma 54
2- Fransız Hukukundan Esinlenerek Öngörülebilecek Tedbirler
i>5
VII. TUTUKLAMA TALEBİNE KARSI SANIĞIN VEYA 4vır
KATININ SAVUNMASINI ALARAK KARAR^SL^SÄ° " 68
10


VIII. HAKSIZ TUTUKLAMAYI ÖNLEME KONUSUNDA AV
RUPA KONSEYÄ° BÃœNYESÄ°NDE ALINAN KARARLARA
UYMAK 64
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKSIZ TUTUKLAMA VE YAKALAMAYI GİDERİCİ ÇÖZÜM YOLLARI
1, MUKAYESELÄ° HUKUKTA 67
II. TÃœRK HUKUKUNDA . . . ■. 70
1- Tarihi GeliÅŸim 70
2- Haksız Yakalama ve Tutuklama Süresinin
Sanığın Bir Başka Suçtan Aldığı, Cezadan
Ä°ndirilmesi /I
3- Haksız Yakalama ve Tutuklamada Ka
sıtlı Davranan Sorumluların Cezaî ve
Hukukî Sorumluluğu 72
4- Tazminat Ödenmesi 73
III. HAKSIZ YAKALAMA VE TUTUKLAMA HALÄ°NDE
DEVLETÇE TAZMİNAT ÖDENMESİ 73
■1- Tazminatın Hukuki Dayanaklaıı 7,3
2- Adalet İstatistiklerinden Bazı Veriler ... 76
3- 466 Sayılı Kanuna Göre Devletçe Tazminat
Ödemesinin Tabi Olduğu Kurallar 79

a) Tazminat Talebinde Bulunmayı Haklı .
Gösterecek Bir Haksız Yakalama Veya
Tutuklamanın Bulunması 79
b) Bir Zararın Mevcudiyeti 83
c) Süresi İçinde Talep 83
11

′:,-′ ■′■-. f^Ä°′.′-Vfe"



12

4- Tazminat Talebinin Olumsuz KoÅŸullan
(Tazmin Hakkım Düşüren Sebepler) ... 87
a) "Daha Önce Aynı Tür Suçtan Hükümlü
Olmamak gg
b) İtiyadı Suçlu Olmamak 89
c) Mağdurun Suç işlemeyi Meslek Ha
line Getirmemiş Olması . 89
• d) Mağdurun Ağır Kusuru İle Yakalama
ve Tutuklamaya Sebebiyet Vermesi . . 90
c) Takipsizlik Veya Son Soruşturmanın
Açılmaması Kararının Kaldırılması
ve Beraat Kararının da Yargılamalım
Yenilenmesi Yoluyla Bozularak Geçer
siz Kalmaması 95
I ) Haksız Yakalama ve Tutuklamanın
Bir-Disiplin Suçuna İlişkin Olmaması 95
g) Davanın Düşmesi Halinde Tazminat
Talebinde Bulunmanın Kural Olarak
Mümkün Olmaması 97
h) Yabancı Uyruklularda Karşılıklılık
Kuralının İşlememesi 100
i ) Sırf Disiplin Suçu Sebebiyle Yakalama
ve Tutuklama Ä°ÅŸlemine Maruz Ka-
lınmaması jgi
5- Haksız Yakalama ve Tutuklamada Öde
necek Tazminatın Hukukî Niteliği 102
a) Genel Olarak Tazminatın Hukukî Nite
liÄŸi Sorunu 102


b) Haksız Fiil Sorumluluğu 104
c) İdari Sorumluluk Görüşü = 107
d) Kanaatimiz 112
6- Haksız Yakalama ve Tutuklamada Öde
necek Tazminatın Kapsamı 114
a) Maddî Zararlar 115
b) Manevî Tazminat 120
IV. Haksız Yakalama ve Tutuklama İle İlgili Taz
minat Dâvalarında Yargılama Usulü 124
1- Dâva Açma Hakkı 124
2- Dâva Açma Süresi 125
3- Tazminat Dâvasına İlişkin Dilekçe ve Ekleri. 127
4- Tazminat Dâvasına Bakacak Mahkeme ... 127
5- Tazminat Dâvasının Çözümleniş Şekli ... 128
SONUÇ 131
EKLER
EK 1- Kanun Dışı Yakalanan Veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında
Kanun 135
EK 2- İnsan Hakları ve Ana Hürriyetleri Koru
maya Dair Sözleşme 139
EK 3- 7 No′lu Protokol 145
EK 4- Ä°nsan Haklan Evrensel Beyannamesi .... 151
EK 5- Tutuklu-Hükümlü İstatistikleri (1982-1985) 159

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-
  2	30,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-
  2	30,00 TL.-	60,00 TL.-
  3	20,00 TL.-	60,00 TL.-
  4	15,00 TL.-	60,00 TL.-
  5	12,00 TL.-	60,00 TL.-
  6	10,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  PeÅŸin	60,00 TL.-	60,00 TL.-

Hafta Ä°çi:
Saat 16:00'ya kadar verilen sipariÅŸleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki iÅŸgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiÅŸ olduÄŸunuz sipariÅŸleriniz bir sonraki iÅŸ gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaÅŸanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen SipariÅŸler:
Cumartesi günü verilen sipariÅŸleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen sipariÅŸleriniz ise bir sonraki iÅŸ gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, Ä°stanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. Ä°stanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koÅŸullarına, yol durumuna ve özel durumlara baÄŸlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

Ä°ade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiÅŸ, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliÄŸi bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiÅŸ ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceÄŸiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiÄŸi hali ile gerçekleÅŸtirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemiÅŸse, eksikse iade kabul edilmez.

Ä°ade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı ÅŸekilde yapılmalıdır.

Ä°adesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo ÅŸirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaÅŸtırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleÅŸtirilmeli ve kargo ÅŸirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koÅŸulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koÅŸullara uygun ÅŸekilde gerçekleÅŸtirilmesi halinde, iade iÅŸlemine konu ürün bedeli en geç 7 iÅŸ günü içerisinde iade edilecektir.