Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türk Borçlar Kanunu nda TEHLİKE SORUMLULUĞU
Türk Borçlar Kanunu nda TEHLİKE SORUMLULUĞU
Senem SARAÇ
960,00
TL SUNUŞ Değerli öğrencim ve meslektaşım Av. Senem Saraç, başarıyla tamamlayıp yayımladığı bu çalışmayı yüksek lisans tezi olarak danışmanlığımda hazırlamıştır. 6098 sayılı Borçlar Kanunu'ndaki en önemli yeniliklerden bir tanesi, "Tehlike Sorumluluğu ve Denkleştirme" başlığını taşıyan m. 71 hükmü ile getirilmiştir. Tehlike sorumluluğunun genel bir hükümle düzenlenmesiyle, bu sorumluluğun sınırlarının belirlenmesi ihtiyacı uygulama bakımından kuşkusuz oldukça güncel hale gelmiştir. Sorumluluk hukukunda en temel sorunlardan biri sorumluluğun şartlarının objektif ölçütlerle belirlenmemesidir. Uygulamada, sorumluluğun kurulması ve tazminatın belirlenmesi aşamalarında, hâkimin takdir yetkisinin amacı dışında kullanılması olgusuyla sıklıkla karşılaşılır. Somut olaya çözüm bulunurken, sorumluluk hukuku ilkelerinin sübjektif yorumlandığı gözlemlenmektedir. Oysaki sorumluluğun doğuşu ve sonuçları hâkimin takdir yetkisini sınırsız kullanabileceği alanlar değildir. Hâkim sorumluluğun şartlarının oluşup oluşmadığım objektif ölçütlere göre belirlemelidir. Aksinin kabulü keyfi kararların doğumuna yol açar. Tehlike sorumluluğu gibi istisnai olarak kabul edilen bir sorumluluk türü bakımından ise keyfi kararların doğması endişesi evleviyetle geçerlidir. Bu nedenle tehlike sorumluluğunun şartları ve sonuçları uygulamaya da yol gösterici şekilde belirlenmelidir. Bu temel amaçtan hareket eden yazar, madde hükmünün getirdiği şartların açıklamasını ve eleştirisini başarılı bir şekilde yapmıştır. Yazarın, öğrenciliği ve tezinin hazırlanması sırasında yakından tanık olduğum çalışma disiplini ve bilimsel akıl yürütmesi sayesinde ileride başarılı bir meslek yaşamı sürdüreceğine inancım tamdır. Seçtiği konu, 6098 sayılı yeni Borçlar Kanunu'nun en çetrefil ve uygulamada sorun doğuracak konularından biridir. Yazar böylesi zor bir konu seçimine rağmen, çalışmanın asıl amacının kanunla getirilen yeni bir kurumu tanıtmak olduğunu unutmamış ve çalışmanın sınırlarını büyük bir titizlikle çizmiştir. Özetle, yazar tehlike sorumluluğu gibi bir konunun kanunla düzenlenmesinin uygulamada yaratacağı belirsizliğe ışık tutacak nitelikle bir eser ortaya koymuştur. Kanımca bir yüksek lisans tezinde bu amaca ulaşmak başlı başına bir başarıdır. Av. Senem Saraç'ı bu başarısından dolayı kutlar, bundan sonraki mesleki yaşamında tüm hedeflerine ulaşmasını dilerim. Yard. Doç. Dr. Başak BAYSAL Beyazıt, Mayıs 2013
YAZARIN ÖNSÖZÜ
Tehlike sorumluluğu, sorumluluk hukuku alanında oldukça önemli yeri olan bir sorumluluk türüdür. Bunun başlıca sebeplerinden biri, tehlike sorumluluğunun en ağır sorumluluk türü olmasıdır. Sanayi devrimi ve ona bağlı olarak gelişen tekonoloji ile ortaya çıkan ve bunlara paralel olarak da uygulama alanı artan bir sorumluluk türü olan tehlike sorumluluğu, günümüzde Türk hukuku bağlamında daha da önemli bir yere sahip olmuştur zira 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda, tehlike sorumluluğuna ilişkin genel hüküm teşkil eden 71. madde düzenlemesine yer verilmiştir.
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 71. maddesinin yürürlüğe girmesi ile kuşkusuz pek çok tartışma gündeme gelmiş ve gelmeye de devam edecektir. Söz konusu maddenin uygulamada nasıl şekilleneceği de merak konusudur. Bahsi geçen bu konu, İstanbul Üniversitesi Özel Hukuk Anabilim Dalında yürütmekte olduğum yüksek lisans çalışmalarım kapsamında tez konusu olarak seçilmiş ve iki yıllık bir çalışmanın sonunda Prof. Dr. Baki îlkay ENGİN (Başkan), Doç. Dr. Mehmet Murat İNCEOĞLU, Doç. Dr. Emrehan İNAL, Yrd. Doç. Dr. Başak BAYSAL (Danışman) ve Yrd. Doç. Dr. Ayça AKKAYAN YILDIRIM'dan kurulu jüri tarafından 26.06.2012 tarihinde başarılı bulunmuştur. Tezin orijinal başlığı "Türk Borçlar Kanunu'nda Tehlike Sorumluluğu ve Denkleştirme" olmakla beraber, maddenin içeriğine daha uygun olacağı düşüncesi ile kitabın başlığı "Türk Borçlar Kanunu'nda Tehlike Sorumluluğu" şeklinde düzenlenmiştir.
Av. Senem SARAÇ İstanbul, 2 Mayıs 2013
İÇİNDEKİLER
I. Konunun Önemi
II. Konunun Sosyal Boyutu
III. Konunun Sınırlandırılması ve Çalışmanın Amacı
BİRİNCİ BÖLÜM: Tehlike Sorumluluğu Kavramı
I. Genel Olarak
II. Tehlike Sorumluluğunun Ortaya Çıkışı
A. Genel Olarak
B. Kusur İlkesinin Yetersizliği
C. Sanayi Devriminin Etkisi
D. Ekonomik Sebepler
III. Tehlike Sorumluluğunun Dayandığı Esaslar
A. Genel Olarak
B. Sebebiyet Esası
C. Menfaat Esası
D. Hâkimiyet Esası
IV. Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluğunun Düzenlenmesi
İKİNCİ BÖLÜM: TBK. M. 71 Düzenlemesinin Uygulanma Şartları
I. Genel Olarak
II. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden Bir İşletmenin Varlığı
A. Genel Olarak
B. TBK m. 71 Düzenlemesi Kapsamında İşletme Kavramı
1. Genel Olarak
2. İşletme Kavramının Anlamlarının Değerlendirilmesi
C. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme Kavramı
1. Genel Olarak
2. Objektif Unsur
3. Sübjektif Unsur
4. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletmenin Türleri
D. İşletmenin Mahiyetinin Değerlendirilmesinde Dikkate Alınacak An
E. İşletme Alanının Tehlike Alanı ile Sınırlandırılması
F. İşletme Faaliyeti
III. Tipik Zarar Doğması
IV. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden Bir İşletmenin Faaliyeti İle Doğan Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağının Bulunması
V. Tipik Tehlikenin Varlığı
VI. Hukuka Aykırı Bir Sonuç ile Hukuka Aykırılık Bağının Bulunması ve 71/IV Düzenlemesi
VII. Denkleştirme
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: TBK M.71 Düzenlemesinin Tehlike Sorumluluğuna İlişkin Özel Hükümlere ve Yerleşik İçtihada Etkileri
I. Genel Olarak
II. TBK m.71 Düzenlemesinin Belirli Bir Tehlike Hali İçin Öngörülen Özel Sorumluluklara Etkisi
A. Genel Olarak
B. Sivil Amaçlı Nükleer Santral İşletenin Sorumluluğu
C. Çevreyi Kirletenin Hukuki Sorumluluğu
D. Karayolları Trafik Kanunu'na Göre Sorumluluk
III. TBK m.71 Düzenlemesinin Mahkeme Kararları ile Öngörülen Tehlike Sorumluluklarına Etkisi
A. Genel Olarak
B. İşverenin İşçinin İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sebebiyle Uğradığı Zararlardan Sorumluluğu
1. Genel Olarak
2. İşverenin TBK m.71 Açısından Sorumluluğunda İşletme Kavramı
3. Yargıtay Uygulamalarının Değerlendirilmesi
4. TBK m. 417 Düzenlemesinin Etkisi
IV. Üreticinin Ayıplı Malın Sebep Olduğu Zararlardan Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu
A. Genel Olarak
B. Tehlike İlkesi ile İlişki
C. TBK m.71 Düzenlemesinin Şartları Açısından Değerlendirilme
1. Genel Olarak
2. Üretimi Tehlike Arz Eden Ürünler
3. TBK m.71 Düzenlemesindeki Tehlike Kavramının Geniş Yorumlanması
4. Piyasaya Sürme Faaliyeti Açısından Değerlendirme
5. Tipik Tehlike Unsuru
6. Değerlendirme
V. Baz İstasyonlarının İşletilmesinden Sorumluluk
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: TBK M. 71 Düzenlemesinin Hükümleri
I. Tazminatın Belirlenmesi
A. İşletme Sahibi ve İşleten
B. İşletme Sahibi ve İşletenin Müteselsil Sorumluluğu
C. TBK m. 71 Düzenlemesi Açısından Maddi ve Manevi Zarar
D. Zamanaşımı
E. Sorumluluğun Sınırlandırılması ve Sorumluluktan Kurtulma
1. Genel Olarak
2. İlliyet Bağını Kesen Sebepler
a. Genel Olarak
b. Mücbir Sebep
c. Zarar Görenin Kusuru
d. Üçüncü Kişinin Kusuru
F. Tazminatın Talep Edilmesi
G. İspat Yükü
II. Zarar Tehlikesinin Önlenmesi Talebi
III. Zorunlu Sorumluluk Sigortası
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı