Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türk Anayasa Hukuku ( Türklerin Devlet Anlayışı ve Anayasal Yapılanma )
Türk Anayasa Hukuku ( Türklerin Devlet Anlayışı ve Anayasal Yapılanma )
Attila ÖZER
Sayfa Sayısı
:
265
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786055593698
600,00
TL
ÖNSÖZ
Bu kitap öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamak gayesiyle hazırlanmıştır. Bu sebepten dipnot vermek yerine her bölümün sonunda istifade edilen kaynaklan göstermeyi tercih etmiş bulunmaktayız.
Kitabımı hazırlarken objektif davranmayı ve bilimsel kurallara uymayı temel olarak almış bulunmaktayız.
Turhan Kitapevi sahibi Sn. Turhan POLAT′m aziz hatıralarını hürmet ve saygı ile anarak kitapevi çalışanları Sn. Arif DENİZ ve Sn. Gamze UYSAL′a teşekkür ederim. Ayrıca, kitabın yazımını yapan Sn. Şaban ÖZCAN ile tashih işlemlerin gerçekleştiren Asistanlarım Sn. İsmail KÖKÜSARI, Sn. Davut ÖZYURT ve Sn. İsmail YUKSEL′e teşekkürlerimi sunarım.
Ankara 2012
Attila Özer
İÇİNDEKİLER
öNSöZ
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Türklerin Devlet Anlayışı ve Anayasal Yapılanma
GİRİŞ
I. BÖLÜM
İSLAMDAN ÖNCE
GENEL OLARAK 7
1 - DEVLETİN YAPISI 8
A - Devlet Başkanı ( Yürütme Organı - Hükümet) 9
a - Seçimi 9
aa. Aday Olmanın Şartları 10
aaa. Oğuz Soyundan Olacak 10
bbb. Annesi Türk Olacak 10
ccc. Eşi Türk Olacak ( Hatun ) 11
ddd. Bilge Olacak 11
eee. Alp ( Kahraman - Yiğit) Olacak 11
bb. Seçim Usulü 11
b - Görev ve Yetkileri 13
aa. Adil Olmak ve Adaleti Gerçekleştirmek 14
bb. Halkın Refahını ve Güvenini Sağlamak 15
cc. Türk Boylarını Birlik Halinde Tutmak ve Cihanşümul
Olmak 16
dd. Kurultay′a Başkanlık Etmek Töreleri Düzene Koyarak ve
Onları Zamana Uygun Hale Getirmek 16
ee. Yürütme İşleri İçin Kendisine Yardımcılar Seçmek 17
B - Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 19
a - Kurultaylar ( Yasama Organı) 19
aa. Yapısı 20
bb. Görevleri ve Sorumlulukları 21
cc. Çeşitleri 22
aaa. Kurucu Kurultay 23
bbb. Normal Kurultaylar 23
aaaa. Yeni Yıl Kurultayı 23
bbbb. İlkbahar Kurultayı ( Büyük Kurultay ) 23
cccc. Güz Kurultayı 24
b - Danışma Heyetleri 24
C - Sosyal ve Siyasi Yapı 25
2 - DEVLET ANLAYIŞI 26
A - Millet ( Budun ) 26
B-Ülke 27
C - Egemenlik 28
KAYNAKÇA 30
II. BÖLÜM
İSLAMDAN SONRA
GENEL OLARAK 33
L- İSLAMIN DEVLET ANLAYIŞI 34
A.- Hazret-i Muhammed Dönemi 34
B.- İlk Dört Halife Dönemi 35
C - Daha Sonraki Dönemler 36
2 - TÜRKLERİN İSLAMİYETİ KABULÜ İLE DEĞİŞEN DEVLET
ANLAYIŞI 37
A.- Cumhuriyetten Önce 39
a.- Osmanlılara Kadar Dönemdeki Devlet Yapısı 40
aa. Karahanlılar 40
aaa. Devletin Yapısı 40
aaaa. Devlet Başkanı (Kağan) Olmanın Şartları 41
aaaaa. Karahanlı Soyundan Olmak 41
bbbbb. Annesi Türk Olacak 41
ccccc. Eşi Türk Olacak 41
ddddd. Bilge ve Erdemli Olacak 42
eeeee. Alp Olacak 42
bbbb. Devlet Başkanının (Kağanın) Seçimi 42
cccc. Devlet Başkanının (Kağan′in) Görev ve
Yetkileri 43
bbb. Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 43
bb. Selçuklular (Büyük Selçuklu İmparatorluğu) 44
aaa. Devletin Yapısı 45
aaaa. Devlet Başkanı Olmanın Şartlan 45
aaaaa. Selçuk Hanedanından Olmak 46
bbbbb. Annesi Türk Olacak 46
ccccc. Eşi Türk Olacak 46
ddddd. Bilge Olacak 47
eeeee. Alp Olacak 47
bbbb. Devlet Başkanının Seçimi 47
cccc. Devlet Başkanının (Sultan′ın) Görev ve
Yetkileri 48
bbb. Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 49
aaaa. Büyük Divan ve Ona Bağlı Olan Divanlar 49
bbbb. Büyük Divana Bağlı Olmayan Divanlar 49
b - Osmanlılar 50
aa. Devlet Yapısı 54
aaa. Padişahın (Devlet Başkanının) Göreve Gelmesi 54
bbb. Padişahın Yetki ve Görevleri 55
ccc. Padişaha Yardımcı Kuruluş ve Kişiler 56
aaaa. Divan-ı Hümayum 57
bbbb. Veziriazam ve Vezirler 58
cccc. Şeyh-ül İslam 59
dddd. Defterdar 60
eeee. Nişancı 60
ffff. Kadıasker (Kazasker) 61
bb. Devlet Yapısının Bozulması 61
cc. Bozulan Devlet Yapısını Düzeltme Çabalan 63
aaa. Sened-i İttifak 63
bbb. Tanzimat Hareketleri (Gülhane Hatt-ı Hümayunu ve
Islâhat Fermanları) 65
ccc. 1876 Kanun-u Esasisi 67
aaaa. Padişahın Durumu 68
bbbb. Temel Hak ve Hürriyetler 68
cccc. Yasama Organının yapısı 69
aaaaa. Heyeti (Meclisi) Mebusan 69
bbbbb. Heyeti (Meclisi) Ayan 70
dddd. Yürütme Organının Yapısı 71
eeee. Yargı Organının Durumu 71
ffff. Yasama Organındaki Gelişmeler 72
gggg. II. Meşrutiyetin İlanı ve Kanun-u Esasinin
Değişikliği 73
aaaaa. Padişahın Durumu 73
bbbbb. Yasama Organı ile ilgili Değişiklikler 74
ccccc. Yürütme Organı ile ilgili Değişiklikler 74
ddddd. Temel Hak ve Hürriyetlerle İlgili
Değişiklikler 75
hhhh. Meşrutiyetle İlgili Değerlendirme 75
B.Cumhuriyetten Sonra 77
a.- Cumhuriyetin Kuruluşunu Hazırlayan Gelişmeler 77
b - Büyük Millet Meclisinin (BMM) Toplanması, 1921 ve 1924 Tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunları (Anayasaları) ve
Cumhuriyetin Kabulü 78
aa. 1921 Teşkilât-ı Esasiye Kanunu 79
aaa. Yasama Organı 80
bbb. Yürütme Organı 80
ccc. 1921 Teşkilâtı Esasiye Kanununda Değişiklik ve
Cumhuriyetin İlanı 81
ddd. 1921 Teşkilât-ı Esasiye Kanununun Döneminin
Değerlendirilmesi 82
bb. 1924 Teşkilât-ı Esasiye Kanunu 83
aaa. Yasama Organı 84
bbb. Yürütme Organı 85
aaaa. Reisicumhurun Seçimi, Görevleri ve
Mesuliyeti 85
bbbb. İcra Vekilleri Heyetinin (Bakanlar Kurulunun)
Seçimi Görevleri ve Mesuliyeti 86
cccc. Yargı Organı 87
dddd. Temel Hak ve Hürriyetler 87
eeee. 1924 Teşkilât-ı Esasiye Kanununun
Değerlendirilmesi 88
cc. 1961 Anayasası 90
aaa. Devletin Yapısı 92
bbb. Temel Hak ve Hürriyetler 93
ccc. Yasama Organı 96
ddd. Yürütme Organı 97
aaaa. Cumhurbaşkanının Seçimi Görevleri ve
Mesuliyeti 97
bbbb. Hükümetin Seçimi Görevleri Yetkileri ve
Mesuliyeti 98
eee. Yargı Organı 101
fff. 1961 Anayasasının Değerlendirilmesi 103
dd. 1982 Anayasası 107
aaa. Kurucu Meclisin Yasama Görevi 109
bbb. Kurucu Meclisin Yürütme Görevi 109
KAYNAKÇA 111
III. BOLUM
1982 ANAYASASININ DÜZENİ VE UYGULANMASI
GENEL OLARAK 115
1 - DEVLETİN ŞEKLİ VE YAPISI 116
A. Tek Cumhuriyet (Üniter Devlet) 116
a. - Cumhuriyetin Nitelikleri 117
aa. İnsan Haklarına Saygılı 118
bb. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı 118
cc. Demokratik Devlet 119
dd. Lâik Devlet 123
ee. Sosyal Devlet 126
ff. Hukuk Devleti 128
b - Cumhuri Devletin Temel Amaç ve Görevleri 134
B - Egemenlik Anlayışı 136
C - Eşitlik Anlayışı 137
D - Anayasanın Üstünlüğü 140
2 - TEMEL HAK VE ÖDEVLER 140
A - Temel Haklar ve Hürriyetlerle İlgili Genel Hükümler 143
B - Temel Hak ve Hürriyetlerin Niteliği 143
a - Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması, Ölçülük İlkesi ve
Özü 144
b - Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılması 147
c - Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması 148
C - Kişinin Hakları ve Ödevleri 150
a - Kişi Hürriyeti ve Güvenliği, Kişi Dokunulmazlığı 150
b - Özel Hayatın Gizliliği ve Konut Dokunulmazlığı 152
c - Haberleşme Hürriyeti 154
d - Din ve Vicdan Hürriyeti 154
e - Düşünce ve Kanaat Hürriyeti 155
f - Basın Hürriyeti 156
g - Dernek Kurma, Toplantı ve Gösteri Yapma Hürriyeti 157
h - Mülkiyet Hakkı 158
i - Hak Arama Hürriyeti, Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar ve
Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması 159
D - Sosyal ve Ekonomik Hak ve Ödevler 160
a - Ailenin Korunması ve Çocuk Haklan 160
b - Eğitim ve Öğretim Hakkı ve Ödevi 161
c - Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti ve Sendika Kurma Hakkı
Grev ve Lokavt 161
E - Siyasi Haklar ve Ödevler 163
a - Siyasi Faaliyetlerde Bulunma Hak ve Hürriyeti 163
b - Kamu Hizmetlerine Girme ve Vergi Ödevi 166
c - Dilekçe Hakkı, Bilgi Edinme Hakkı ve Kamu Denetçisine
Başvurma Hakkı 167
3 - YASAMA ORGANI (T.B.M.M.) 169
A - Milletvekillerinin Seçimi 170
a - Adayların Tespiti 170
b - Milletvekillerinin Seçim Usulü 172
c - Milletvekillerinin Hukuki Durumu 173
aa. Milletvekilinin Yapamayacağı İşler 174
bb. Milletvekili Muafiyeti (Parlamenter Muafiyet) 175
aaa. Sorumsuzluk 175
bbb. Dokunulmazlık 177
cc. Milletvekilliğinin Sona Ermesi 178
aaa. İstifa 179
bbb. Kesin Hüküm Giymesi veya Kısıtlanma Haline
Düşmesi 179
ccc. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan Bir Görev veya
Hizmeti Sürdürmesi 180
ddd. T.B.M.M. Çalışmalarına Özürsüz veya İzinsiz
Olarak Devam Etmemek 180
B-T.B.M.M.′nin Çalışma Düzeni 181
a - T.B.M.M. Başkanı 182
aa. Seçimi 182
bb. Başkanlık Divanı 183
cc. Görev ve Yetkileri 183
b - Komisyonlar 184
c - Siyasi Parti Grupları ve Danışma Kurulu 185
d - Toplantı ve Karar Yeter Sayısı ve Oylama Çeşitleri 186
C-T.B.M.M.′nin Görev ve Yetkileri 187
a - Yasal Düzenlemeler Yapmak 187
b - Hükümet ve Üyelerini Denetlemek 189
aa. Soru 189
bb. Meclis Araştırması 190
cc. Genel Görüşme 191
dd. Gensoru 192
ee. Meclis Soruşturması 193
c - Bütçe ve Kesin Hesabı Görüşmek ve Kabul Etmek 195
d - Para Basılmasına ve Savaş İlanına Karar Vermek 196
e - Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulmak 196
f-Af İlan Etmek 198
g - Anayasayı Değiştirmek 198
h - Meclis Kararı Almak 200
4 - YÜRÜTME ORGANI 201
A - Cumhurbaşkanı 202
a - Seçimi 203
b - Görev ve Yetkileri 204
c - Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme
Kurulu 205
d - Cumhurbaşkanının T.B.M.M. Seçimlerini Yenilemesi 206
e - Milli Güvenlik Kurulu 208
f - Sorumsuzluk ve Sorumluluk Hali 209
B - Bakanlar Kurulu 211
a - Kuruluşu 211
b - Görevi Yetkileri ve Sorumluluğu 213
c - Kanun Hükmünde Kararname Çıkarmak 214
d - Seçimlerde Geçici Bakanlar Kurulu 216
aa. Normal Milletvekili Genel Seçimlerinde 216
bb. Cumhurbaşkanınca Milletvekili Genel Seçiminin
Yenilenmesi Halinde 216
e - Olağanüstü Yönetim Usulleri 217
aa. Olağanüstü Haller 218
bb. Sıkıyönetim, Seferberlik ve Savaş Halleri 219
cc. Olağanüstü Yönetim Usullerinde Denetim 220
aaa. Siyasi Denetim 220
bbb. Yargısal Denetim 221
5 - YARGI ORGANI 222
A - Mahkemelerin Bağımsızlığı ve Hâkim Teminatı 223
a - Mahkemelerin Bağımsızlığı 223
aa. Mesleğe Giriş 223
bb. Yasama Organına Karşı Bağımsızlık 224
cc. Yürütme Organına Karşı Bağımsızlık 225
dd. Taraflara Karşı Bağımsızlık 226
ee. Medyaya Karşı Bağımsızlık 227
ff. Kamuoyuna Karşı Bağımsızlık 228
b - Hâkim Teminatı 229
aa. Hâkimler Azledilemezler 230
bb. Hâkimler Resen Emekliye Sevk Edilemezler 231
cc. Hâkimlik Görevi İle Bağdaşacak Başka Görevler
Yapabilirler 231
B - Yüksek Mahkemeler 232
a- Anayasa Mahkemesi 232
aa. Kuruluşu 233
aaa. Seçilme Şartları 233
bb. Seçim Usulü 234
aaa. Başkanın Görev ve Yetkileri 236
bbb. Başkanvekillerinin Görev ve Yetkileri 236
ccc. Üyelerin Yükümlülükleri 237
cc. Görev ve Yetkileri 237
aaa. Anayasal Yargıyla ile İlgili Olanlar 237
bbb. Yüce Divan Olarak Faaliyetleri 239
ccc. Siyasi Partilerle İlgili Olanlar 240
ddd. Diğer Görev ve Yetkileri 240
dd. Çalışma ve Yargılama Usulü 240
aaa. Çalışma Usulü 240
bbb. Anayasaya Uygunluk Yargılaması Usulü 242
aaaa. Başvuruda Bulunmaya Hakkı Olanlar 242
bbbb. Yargılama Usulü 243
ccc. Yargılama Çeşitleri 244
aaaa. Şekle Ait İtirazlar 244
bbbb. Esasa Ait İtirazlar 244
aaaaa. İptal Davası(Soyut Norm Denetimi) 244
bbbbb. İtiraz Yolu (Somut Norm denetimi) 246
b - Bireysel Başvuru 246
aa. Anayasa Mahkemesinin Kararlarının Hüküm ve
Sonuçları 248
bb. Anayasa Mahkemesinin Yapısı ve Çalışması Hakkında
Düşünceler 249
c-Yargıtay 250
d- Danıştay 251
e - Askeri Yargıtay 251
f- Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 252
g - Uyuşmazlık Mahkemesi 253
C - Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu 254
D - Yüksek Seçim Kurulu 257
E - 1982 Anayasasının Değerlendirilmesi 259
KAYNAKÇA 262
Bu kitap öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamak gayesiyle hazırlanmıştır. Bu sebepten dipnot vermek yerine her bölümün sonunda istifade edilen kaynaklan göstermeyi tercih etmiş bulunmaktayız.
Kitabımı hazırlarken objektif davranmayı ve bilimsel kurallara uymayı temel olarak almış bulunmaktayız.
Turhan Kitapevi sahibi Sn. Turhan POLAT′m aziz hatıralarını hürmet ve saygı ile anarak kitapevi çalışanları Sn. Arif DENİZ ve Sn. Gamze UYSAL′a teşekkür ederim. Ayrıca, kitabın yazımını yapan Sn. Şaban ÖZCAN ile tashih işlemlerin gerçekleştiren Asistanlarım Sn. İsmail KÖKÜSARI, Sn. Davut ÖZYURT ve Sn. İsmail YUKSEL′e teşekkürlerimi sunarım.
Ankara 2012
Attila Özer
İÇİNDEKİLER
öNSöZ
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Türklerin Devlet Anlayışı ve Anayasal Yapılanma
GİRİŞ
I. BÖLÜM
İSLAMDAN ÖNCE
GENEL OLARAK 7
1 - DEVLETİN YAPISI 8
A - Devlet Başkanı ( Yürütme Organı - Hükümet) 9
a - Seçimi 9
aa. Aday Olmanın Şartları 10
aaa. Oğuz Soyundan Olacak 10
bbb. Annesi Türk Olacak 10
ccc. Eşi Türk Olacak ( Hatun ) 11
ddd. Bilge Olacak 11
eee. Alp ( Kahraman - Yiğit) Olacak 11
bb. Seçim Usulü 11
b - Görev ve Yetkileri 13
aa. Adil Olmak ve Adaleti Gerçekleştirmek 14
bb. Halkın Refahını ve Güvenini Sağlamak 15
cc. Türk Boylarını Birlik Halinde Tutmak ve Cihanşümul
Olmak 16
dd. Kurultay′a Başkanlık Etmek Töreleri Düzene Koyarak ve
Onları Zamana Uygun Hale Getirmek 16
ee. Yürütme İşleri İçin Kendisine Yardımcılar Seçmek 17
B - Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 19
a - Kurultaylar ( Yasama Organı) 19
aa. Yapısı 20
bb. Görevleri ve Sorumlulukları 21
cc. Çeşitleri 22
aaa. Kurucu Kurultay 23
bbb. Normal Kurultaylar 23
aaaa. Yeni Yıl Kurultayı 23
bbbb. İlkbahar Kurultayı ( Büyük Kurultay ) 23
cccc. Güz Kurultayı 24
b - Danışma Heyetleri 24
C - Sosyal ve Siyasi Yapı 25
2 - DEVLET ANLAYIŞI 26
A - Millet ( Budun ) 26
B-Ülke 27
C - Egemenlik 28
KAYNAKÇA 30
II. BÖLÜM
İSLAMDAN SONRA
GENEL OLARAK 33
L- İSLAMIN DEVLET ANLAYIŞI 34
A.- Hazret-i Muhammed Dönemi 34
B.- İlk Dört Halife Dönemi 35
C - Daha Sonraki Dönemler 36
2 - TÜRKLERİN İSLAMİYETİ KABULÜ İLE DEĞİŞEN DEVLET
ANLAYIŞI 37
A.- Cumhuriyetten Önce 39
a.- Osmanlılara Kadar Dönemdeki Devlet Yapısı 40
aa. Karahanlılar 40
aaa. Devletin Yapısı 40
aaaa. Devlet Başkanı (Kağan) Olmanın Şartları 41
aaaaa. Karahanlı Soyundan Olmak 41
bbbbb. Annesi Türk Olacak 41
ccccc. Eşi Türk Olacak 41
ddddd. Bilge ve Erdemli Olacak 42
eeeee. Alp Olacak 42
bbbb. Devlet Başkanının (Kağanın) Seçimi 42
cccc. Devlet Başkanının (Kağan′in) Görev ve
Yetkileri 43
bbb. Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 43
bb. Selçuklular (Büyük Selçuklu İmparatorluğu) 44
aaa. Devletin Yapısı 45
aaaa. Devlet Başkanı Olmanın Şartlan 45
aaaaa. Selçuk Hanedanından Olmak 46
bbbbb. Annesi Türk Olacak 46
ccccc. Eşi Türk Olacak 46
ddddd. Bilge Olacak 47
eeeee. Alp Olacak 47
bbbb. Devlet Başkanının Seçimi 47
cccc. Devlet Başkanının (Sultan′ın) Görev ve
Yetkileri 48
bbb. Devlet Adına Karar Alan Kuruluşlar 49
aaaa. Büyük Divan ve Ona Bağlı Olan Divanlar 49
bbbb. Büyük Divana Bağlı Olmayan Divanlar 49
b - Osmanlılar 50
aa. Devlet Yapısı 54
aaa. Padişahın (Devlet Başkanının) Göreve Gelmesi 54
bbb. Padişahın Yetki ve Görevleri 55
ccc. Padişaha Yardımcı Kuruluş ve Kişiler 56
aaaa. Divan-ı Hümayum 57
bbbb. Veziriazam ve Vezirler 58
cccc. Şeyh-ül İslam 59
dddd. Defterdar 60
eeee. Nişancı 60
ffff. Kadıasker (Kazasker) 61
bb. Devlet Yapısının Bozulması 61
cc. Bozulan Devlet Yapısını Düzeltme Çabalan 63
aaa. Sened-i İttifak 63
bbb. Tanzimat Hareketleri (Gülhane Hatt-ı Hümayunu ve
Islâhat Fermanları) 65
ccc. 1876 Kanun-u Esasisi 67
aaaa. Padişahın Durumu 68
bbbb. Temel Hak ve Hürriyetler 68
cccc. Yasama Organının yapısı 69
aaaaa. Heyeti (Meclisi) Mebusan 69
bbbbb. Heyeti (Meclisi) Ayan 70
dddd. Yürütme Organının Yapısı 71
eeee. Yargı Organının Durumu 71
ffff. Yasama Organındaki Gelişmeler 72
gggg. II. Meşrutiyetin İlanı ve Kanun-u Esasinin
Değişikliği 73
aaaaa. Padişahın Durumu 73
bbbbb. Yasama Organı ile ilgili Değişiklikler 74
ccccc. Yürütme Organı ile ilgili Değişiklikler 74
ddddd. Temel Hak ve Hürriyetlerle İlgili
Değişiklikler 75
hhhh. Meşrutiyetle İlgili Değerlendirme 75
B.Cumhuriyetten Sonra 77
a.- Cumhuriyetin Kuruluşunu Hazırlayan Gelişmeler 77
b - Büyük Millet Meclisinin (BMM) Toplanması, 1921 ve 1924 Tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunları (Anayasaları) ve
Cumhuriyetin Kabulü 78
aa. 1921 Teşkilât-ı Esasiye Kanunu 79
aaa. Yasama Organı 80
bbb. Yürütme Organı 80
ccc. 1921 Teşkilâtı Esasiye Kanununda Değişiklik ve
Cumhuriyetin İlanı 81
ddd. 1921 Teşkilât-ı Esasiye Kanununun Döneminin
Değerlendirilmesi 82
bb. 1924 Teşkilât-ı Esasiye Kanunu 83
aaa. Yasama Organı 84
bbb. Yürütme Organı 85
aaaa. Reisicumhurun Seçimi, Görevleri ve
Mesuliyeti 85
bbbb. İcra Vekilleri Heyetinin (Bakanlar Kurulunun)
Seçimi Görevleri ve Mesuliyeti 86
cccc. Yargı Organı 87
dddd. Temel Hak ve Hürriyetler 87
eeee. 1924 Teşkilât-ı Esasiye Kanununun
Değerlendirilmesi 88
cc. 1961 Anayasası 90
aaa. Devletin Yapısı 92
bbb. Temel Hak ve Hürriyetler 93
ccc. Yasama Organı 96
ddd. Yürütme Organı 97
aaaa. Cumhurbaşkanının Seçimi Görevleri ve
Mesuliyeti 97
bbbb. Hükümetin Seçimi Görevleri Yetkileri ve
Mesuliyeti 98
eee. Yargı Organı 101
fff. 1961 Anayasasının Değerlendirilmesi 103
dd. 1982 Anayasası 107
aaa. Kurucu Meclisin Yasama Görevi 109
bbb. Kurucu Meclisin Yürütme Görevi 109
KAYNAKÇA 111
III. BOLUM
1982 ANAYASASININ DÜZENİ VE UYGULANMASI
GENEL OLARAK 115
1 - DEVLETİN ŞEKLİ VE YAPISI 116
A. Tek Cumhuriyet (Üniter Devlet) 116
a. - Cumhuriyetin Nitelikleri 117
aa. İnsan Haklarına Saygılı 118
bb. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı 118
cc. Demokratik Devlet 119
dd. Lâik Devlet 123
ee. Sosyal Devlet 126
ff. Hukuk Devleti 128
b - Cumhuri Devletin Temel Amaç ve Görevleri 134
B - Egemenlik Anlayışı 136
C - Eşitlik Anlayışı 137
D - Anayasanın Üstünlüğü 140
2 - TEMEL HAK VE ÖDEVLER 140
A - Temel Haklar ve Hürriyetlerle İlgili Genel Hükümler 143
B - Temel Hak ve Hürriyetlerin Niteliği 143
a - Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması, Ölçülük İlkesi ve
Özü 144
b - Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılması 147
c - Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması 148
C - Kişinin Hakları ve Ödevleri 150
a - Kişi Hürriyeti ve Güvenliği, Kişi Dokunulmazlığı 150
b - Özel Hayatın Gizliliği ve Konut Dokunulmazlığı 152
c - Haberleşme Hürriyeti 154
d - Din ve Vicdan Hürriyeti 154
e - Düşünce ve Kanaat Hürriyeti 155
f - Basın Hürriyeti 156
g - Dernek Kurma, Toplantı ve Gösteri Yapma Hürriyeti 157
h - Mülkiyet Hakkı 158
i - Hak Arama Hürriyeti, Suç ve Cezalara İlişkin Esaslar ve
Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması 159
D - Sosyal ve Ekonomik Hak ve Ödevler 160
a - Ailenin Korunması ve Çocuk Haklan 160
b - Eğitim ve Öğretim Hakkı ve Ödevi 161
c - Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti ve Sendika Kurma Hakkı
Grev ve Lokavt 161
E - Siyasi Haklar ve Ödevler 163
a - Siyasi Faaliyetlerde Bulunma Hak ve Hürriyeti 163
b - Kamu Hizmetlerine Girme ve Vergi Ödevi 166
c - Dilekçe Hakkı, Bilgi Edinme Hakkı ve Kamu Denetçisine
Başvurma Hakkı 167
3 - YASAMA ORGANI (T.B.M.M.) 169
A - Milletvekillerinin Seçimi 170
a - Adayların Tespiti 170
b - Milletvekillerinin Seçim Usulü 172
c - Milletvekillerinin Hukuki Durumu 173
aa. Milletvekilinin Yapamayacağı İşler 174
bb. Milletvekili Muafiyeti (Parlamenter Muafiyet) 175
aaa. Sorumsuzluk 175
bbb. Dokunulmazlık 177
cc. Milletvekilliğinin Sona Ermesi 178
aaa. İstifa 179
bbb. Kesin Hüküm Giymesi veya Kısıtlanma Haline
Düşmesi 179
ccc. Milletvekilliğiyle Bağdaşmayan Bir Görev veya
Hizmeti Sürdürmesi 180
ddd. T.B.M.M. Çalışmalarına Özürsüz veya İzinsiz
Olarak Devam Etmemek 180
B-T.B.M.M.′nin Çalışma Düzeni 181
a - T.B.M.M. Başkanı 182
aa. Seçimi 182
bb. Başkanlık Divanı 183
cc. Görev ve Yetkileri 183
b - Komisyonlar 184
c - Siyasi Parti Grupları ve Danışma Kurulu 185
d - Toplantı ve Karar Yeter Sayısı ve Oylama Çeşitleri 186
C-T.B.M.M.′nin Görev ve Yetkileri 187
a - Yasal Düzenlemeler Yapmak 187
b - Hükümet ve Üyelerini Denetlemek 189
aa. Soru 189
bb. Meclis Araştırması 190
cc. Genel Görüşme 191
dd. Gensoru 192
ee. Meclis Soruşturması 193
c - Bütçe ve Kesin Hesabı Görüşmek ve Kabul Etmek 195
d - Para Basılmasına ve Savaş İlanına Karar Vermek 196
e - Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulmak 196
f-Af İlan Etmek 198
g - Anayasayı Değiştirmek 198
h - Meclis Kararı Almak 200
4 - YÜRÜTME ORGANI 201
A - Cumhurbaşkanı 202
a - Seçimi 203
b - Görev ve Yetkileri 204
c - Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme
Kurulu 205
d - Cumhurbaşkanının T.B.M.M. Seçimlerini Yenilemesi 206
e - Milli Güvenlik Kurulu 208
f - Sorumsuzluk ve Sorumluluk Hali 209
B - Bakanlar Kurulu 211
a - Kuruluşu 211
b - Görevi Yetkileri ve Sorumluluğu 213
c - Kanun Hükmünde Kararname Çıkarmak 214
d - Seçimlerde Geçici Bakanlar Kurulu 216
aa. Normal Milletvekili Genel Seçimlerinde 216
bb. Cumhurbaşkanınca Milletvekili Genel Seçiminin
Yenilenmesi Halinde 216
e - Olağanüstü Yönetim Usulleri 217
aa. Olağanüstü Haller 218
bb. Sıkıyönetim, Seferberlik ve Savaş Halleri 219
cc. Olağanüstü Yönetim Usullerinde Denetim 220
aaa. Siyasi Denetim 220
bbb. Yargısal Denetim 221
5 - YARGI ORGANI 222
A - Mahkemelerin Bağımsızlığı ve Hâkim Teminatı 223
a - Mahkemelerin Bağımsızlığı 223
aa. Mesleğe Giriş 223
bb. Yasama Organına Karşı Bağımsızlık 224
cc. Yürütme Organına Karşı Bağımsızlık 225
dd. Taraflara Karşı Bağımsızlık 226
ee. Medyaya Karşı Bağımsızlık 227
ff. Kamuoyuna Karşı Bağımsızlık 228
b - Hâkim Teminatı 229
aa. Hâkimler Azledilemezler 230
bb. Hâkimler Resen Emekliye Sevk Edilemezler 231
cc. Hâkimlik Görevi İle Bağdaşacak Başka Görevler
Yapabilirler 231
B - Yüksek Mahkemeler 232
a- Anayasa Mahkemesi 232
aa. Kuruluşu 233
aaa. Seçilme Şartları 233
bb. Seçim Usulü 234
aaa. Başkanın Görev ve Yetkileri 236
bbb. Başkanvekillerinin Görev ve Yetkileri 236
ccc. Üyelerin Yükümlülükleri 237
cc. Görev ve Yetkileri 237
aaa. Anayasal Yargıyla ile İlgili Olanlar 237
bbb. Yüce Divan Olarak Faaliyetleri 239
ccc. Siyasi Partilerle İlgili Olanlar 240
ddd. Diğer Görev ve Yetkileri 240
dd. Çalışma ve Yargılama Usulü 240
aaa. Çalışma Usulü 240
bbb. Anayasaya Uygunluk Yargılaması Usulü 242
aaaa. Başvuruda Bulunmaya Hakkı Olanlar 242
bbbb. Yargılama Usulü 243
ccc. Yargılama Çeşitleri 244
aaaa. Şekle Ait İtirazlar 244
bbbb. Esasa Ait İtirazlar 244
aaaaa. İptal Davası(Soyut Norm Denetimi) 244
bbbbb. İtiraz Yolu (Somut Norm denetimi) 246
b - Bireysel Başvuru 246
aa. Anayasa Mahkemesinin Kararlarının Hüküm ve
Sonuçları 248
bb. Anayasa Mahkemesinin Yapısı ve Çalışması Hakkında
Düşünceler 249
c-Yargıtay 250
d- Danıştay 251
e - Askeri Yargıtay 251
f- Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 252
g - Uyuşmazlık Mahkemesi 253
C - Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu 254
D - Yüksek Seçim Kurulu 257
E - 1982 Anayasasının Değerlendirilmesi 259
KAYNAKÇA 262
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı