TÜRK, ALMAN ve İSVİÇRE MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKLARINDA AD ( Ada, Ad Değiştirme Davasına, Kayıt Düzeltme Davasına Uygulanacak Hukuk ve Tanıma Usulü )

Hatice Selin PÜRSELİM ARNING

Sayfa Sayısı

446

Kitap Ölçüleri

16x24

Basım Yılı

2014

ISBN NO

9786051464831

450,00 TL

Doçentlik tezi olarak Üniversitelerarası Kurul’a sunulmak üzere hazırlanmış olan -Türk, Alman ve İsviçre Milletlerarası Özel Hukuklarında Ad- Ada, Ad Değiştirme Davasına, Kayıt Düzeltme Davasına Uygulanacak Hukuk ve Tanıma Usulü- adlı çalışma, İsviçre ve Alman Milletlerarası Özel Hukuk Kanunları’nda yer alan kanunlar ihtilafı kurallarına, doktrinsel tartışmalara ve mahkeme içtihatlarına yer verilerek hazırlanmıştır. Bu konuda özel bir kanunlar ihtilafı kuralı olmaması nedeniyle, Türk kanunlar ihtilafı sisteminde ada ve adın değiştirilmesine uygulanacak hukuk konusunda çeşitli görüşler sunulmuş; milletlerarası sözleşmeler dikkate alınarak yabancı mahkeme tarafından verilen ad değiştirme kararlarının Türkiye’deki tanıma usulü incelenmiştir.

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ-1
BÖLÜM I
ÖZ AD VE SOYADA DAİRMADDİ HUKUK DÜZENLEMELERİ
1-Ad Kavramı-5
I. -Genel Olarak-5
A. -Hukuki Tanım-6
B. -Tarihçe-8
II. -Adın Çeşitleri-10
A. -Dar Anlamda Ad-10
1. -Öz Ad-13
2. -Soyad-15
B. -Geniş Anlamda Ad-16
1. -Lakap-16
2. -Müstear Ad-17
3. -Asalet Unvanları ve Mesleki Unvanlar-19
C. -Tüzel Kişinin Adı, İşletme Adı ve Ticaret Unvanı-19
1. -Tüzel Kişinin Adı-20
2. -İşletme Adı-20
3. -Ticaret Unvanı-21
III. -Adın Görevleri-21
A. -Belirtme Görevi-21
B. -Düzen Görevi-22
C. -Birlik Yaratma Görevi-23
IV. -Ad Üzerindeki Hakkın Niteliği-23
2-Maddi Hukukta Ad Düzenlemeleri-25
I. -Genel Olarak-25
II. -Mukayeseli Hukuk-25
A. -Şili-25
B. -Almanya-26
C. -Danimarka-30
D. -Çin-33
E. -Kanada-34
F. -Japonya-35
G. -İsveç-36
III. -Türk Hukuku-38
A. -Öz Adın Kazanılması-38
1. -Doğum-38
a. -Evlilik İçi Çocuklar Açısından-38
b. -Evlilik Dışı Çocuklar Açısından-40
c. -Yurt İçindeki ve Yurt Dışındaki Doğumun Bildirim Yükümlüğü-40
2. -Evlat Edinme-42
a. -Yargıtay 18. HD. E. 2005/3685 K. 2005/5286 sayılı Kararı-42
b. -Anayasa Mahkemesi E. 1999/23 K. 1999/18 sayılı Kararı-43
3. -Ana Babası Bilinmeyen Çocuklar ile Zihinsel Engelli Kişiler-45
4. -Müstear Ad ve Lakabın Kazanılması-46
5. -Öz Adın Kazanılmasındaki Hukuki Sınırlamalar-47
a. -Decembres Noelle Davası-47
b. -Kürdistan Davası-49
c. -Memati Davası -52
d. -Messiah (Mesih) Davası-55
B. -Soyadın Kazanılması ve Kaybı-56
1. -Doğum ve Soybağının Reddi-57
a. -Evlilik İçi Doğan Çocuklar-57
b. -Evlilik Dışı Doğan Çocuklar-59
2. -Evlat Edinme-68
3. -Evlenme ve Evliliğin Sona Ermesi-72
4. -Özel Düzenleme Uyarınca Soyad Kazanılması-81
5. -Soyadın Kazanılmasındaki Diğer Haller-82
a. -Soyadın Seçme Yolu ile Kazanılması-82
b. -Soyadı Kanunu Uyarınca Süresinde Seçme Hakkını Kullanmayanların Durumu-82
c. -Ana ve Babası Bilinmeyen Çocukların Soyadı-83
d. -Mahkeme Kararı Nedeniyle (TMK md. 27)-84
3-Milletlerarası Sözleşmeler-84
I. -Milletlerarası Kişi Halleri Komisyonu Sözleşmeleri-85
A. -Genel Olarak-85
B. -Ad ve Soyadların Değiştirilmesine İlişkin 4 Nr. Sözleşme-85
1. -Berlin Yüksek İdare Mahkemesi Kararı ve Değerlendirmeler-89
a. -Berlin Yüksek İdare Mahkemesi’nin Kararı -89
b. -Değerlendirmeler-92
2. -Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin Jean Pierre Kararı-94
C. -Kişi Halleri İşlemlerinin Düzeltilmesi Kararlarıyla İlgili 9 Nr. Sözleşme-95
D. -Ad ve Soyadların Nüfus Kütüklerine Yazılış Şekline İlişkin 14 Nr. Sözleşme-97
E. -Ad ve Soyadlarına Uygulanacak Hukuka İlişkin 19 Nr. Sözleşme-99
F. -Soyadı Farklılığı Belgesi Verilmesine İlişkin 21 Nr. Sözleşme-100
G. -Soyadının Tanınmasına İlişkin 31 Nr. Sözleşme-101
II. -İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi-102
A. -Genel Olarak-102
B. -İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararları-104
1. -Cusan Fazzo/İtalya Kararı-104
2. -Ünal Tekeli/Türkiye Kararı-106
3. -Leventoğlu Abdülkadiroğlu/Türkiye Kararı-107
4. -Tuncer Güneş/Türkiye Kararı-108
5. -Taşkın ve Diğerleri/Türkiye Kararı-108
6. -Güzel Erdagöz/Türkiye Kararı-109
7. -Nuri Aktaş/Türkiye Dosyası-111
8. -Znamenskaya/Rusya Kararı-114
III. -Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri-116
A. -Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme (CEDAW)-116
B. -Kişisel ve Siyasal Haklara İlişkin Milletlerarası Sözleşme (ICCPR)-117
BÖLÜM II
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTAÖZ ADA VE SOYADA UYGULANACAK HUKUK
1-Mukayeseli Hukuk Düzenlemeleri-123
I. -Genel Olarak-123
II. -Mukayeseli Hukukta Gerçek Kişinin Öz ADINA ve Soyadına Uygulanacak Hukuk-125
A. -Avrupa Birliği-125
B. -İsviçre Hukuku-127
C. -Alman Hukuku-130
1. -Öz AdA ve Soyada Uygulanacak Hukuk-130
2. -Yabancı Hukuka Göre Kazanılmış Adın İntibak Usulüne Dair Kanunlar İhtilafı Kuralı-133
3. -Başka Bir AB Üyesi Devlette Kazanılmış Adın Almanya’da Beyanı-138
D. -Avusturya Hukuku-138
2-MÖHUK’ta Gerçek Kişilerin Öz Adına ve Soyadına Uygulanacak Hukuk-140
I. -Genel Olarak-140
A. -Şahsi Statü Görüşü-141
B. -Hüküm Statüsü Görüşü-145
II. -Ada Uygulanacak Hukukun İncelenmesi-146
A. -Gerçek Kişilerin Öz Ad ve Soyadı-146
1. -Uygulanacak Hukuk-146
2. -Avrupa Adalet Divanı’nın Grunkin-Paul Kararı-148
a. -Kararın İçeriği-148
b. -Avrupa Adalet Divanı’nın Görüşü-150
c. -Değerlendirmeler-151
B. -Asalet Unvanları-152
1. -Kanunlar İhtilafı Kuralı-152
2. -Avrupa Adalet Divanı’nın Sayn-Wittgenstein Kararı-153
a. -Kararın İçeriği-153
b. -Avrupa Adalet Divanı’nın Görüşü-156
c. -Değerlendirmeler-157
III. -Uygulanacak Hukukun Hatalı Tespit Etmesi-158
A. -Yabancı Hukuka Göre Kazanılan Soyadın MÖHUK md. 5 Yönünden Değerlendirilmesi-158
B. -Yargıtay’ın Brusk Zander Brandon Southall Kararı-162
C. -Öneri ve Değerlendirmeler-165
D. -Öz Adın MÖHUK md. 5 Yönünden Değerlendirilmesi-171
IV. -Öz Ada Uygulanacak Hukuk-172
A. -Doğum-172
1. -Genel Olarak-172
2. -Uygulanacak Hukukun Tespiti-173
3. -Bağlanma Noktasının Esas Alınacağı An-179
a. -MÖHUK md. 16-180
b. -MÖHUK md. 17-181
4. -Uygulama Alanı-182
a. -Öz Adı Verme Hakkı-182
b. -Kamu Düzeninin İhlali-183
B. -Evlat Edinme-187
1. -Genel Olarak-187
2. -Uygulanacak Hukukun Tespiti ve Kamu Düzeninin İhlali-189
V. -Soyada Uygulanacak Hukuk-196
A. -Doğum-196
1. -Genel Olarak-196
2. -Uygulanacak Hukukun Tespiti-197
3. -Soybağının İptali ve Uygulanacak Hukukun Tespiti-205
4. -Doğum ile Kazanılan Soyadının Kamu Düzenini İhlali-209
a. -Doğumla Münferit Soyad Kazanılması-209
b. -Doğumla Değişken Soyad Kazanılması-215
c. -Doğumla Apellidos Kazanılması-217
aa. -Yabancı Hukuka Göre Kazanılan Apellidos-217
bb. -Garcia Avello Kararı-222
d. -Doğumla Kazanılan Soyadın Anlamca Kamu Düzenini İhlal Etmesi-225
aa. -Romkerhall Baronesi ve Baronu Davası-226
bb. -Değerlendirmeler-228
B. -Evlat Edinme-229
1. -Genel Olarak-229
2. -Uygulanacak Hukukun Tespiti-230
3. -Kamu Düzeninin İhlali-232
C. -Evlenme-237
1. -Genel Olarak-237
2. -Evlenmenin Şartlarına Aykırılık-238
3. -Uygulanacak Hukukun Tespiti-240
a. -Uygulanacak Hukuk-240
b. -Losonci Rose-Rose/İsviçre Kararı-245
3. -Kamu Düzeninin İhlali-247
a. -Genel Olarak-247
b. -Evlilik Nedeniyle Apellidos Kazanılması-249
c. -Evlilik Nedeniyle Değişken Soyadı Kazanılması-252
d. -Evlilik Nedeniyle Münferit Soyadı Kazanılması-254
e. -Çocuk Gelinlerin Soyadı-257
D. -Evliliğin Sonra Erme Halleri-258
1. -Boşanma-258
a. -Uygulanacak Hukukun Tespiti-258
b. -Yabancı Hukukun Boşanmaya İzin Vermemesi-262
2. -Ölüm ve Gaiplik Kararı-264
VI. -Soyadının İdari Kararla Kazanılmasında Uygulanacak Hukuk-265
A. -Seçme Yoluyla Soyadının Kazanılmasına Uygulanacak Hukuk-265
B. -Ana ve Babası Bilinmeyen Çocukların Adı-265
VII. -Değerlendirmeler-266
BÖLÜM III
AD DEĞİŞTİRME DAVASI VEKAYIT DÜZELTME DAVASI
1-Ad Değiştirme Davası ve Kayıt Düzeltme Davası-273
I. -Ad Değiştirme Davası-273
A. -Yabancı Devlet Vatandaşının Türkiye’de Açtığı Ad Değiştirme Davası-273
1. -Davanın Konusu-274
2. -Yetkili Mahkeme-277
3. -Görevli Mahkeme-277
4. -Yabancının Dava Ehliyeti-280
B. -Kayıt Düzeltme Davası-283
1. -Genel Olarak-284
2. -Yabancılar Kütüğü-286
3. -Yetkili ve Görevli Mahkeme-288
4. -Uygulanacak Hukuk-289
a. -Tespit ve Öneriler-289
b. -Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin 25. 02. 1997 Tarihli Kararı-289
c. -Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 12. 05. 2009 Tarihli Kararı-291
C. -Maddi Hatanın Düzeltilmesi-293
II. -Ad Değiştirme Davasında Uygulanacak Hukuk-295
A. -MÖHUK Açısından-295
1. -Davacının Milli Hukukunun Uygulanmasını Savunan Görüş-295
2. -Davacının İkametgah Yeri Hukukunun Uygulanmasını Savunan Görüş-298
3. -Türk Hukukunun Uygulanması Gerektiğini Savunan Görüş-299
B. -İsviçre MÖHK Açısından-300
C. -Almanya MÖHK Açısından-302
1. -Öz Adın ve Soyadın Değiştirilmesine Dair Kanun-303
2. -Öz Adın ve Soyadın Değiştirilmesine Dair Kanunla İlgili İdari Talimatname -304
3. -Alman Yüksek İdare Mahkemesi’nin 19. 02. 2014 Tarihli Kararı-306
III. -Türkiye’de Açılan Ad Değiştirme Davasında Yabancı Devlet Vatandaşı Tarafından İleri Sürülebilecek Haklı Sebepler-309
A. -Genel Olarak-309
B. -Haklı Sebepler-309
1. -Din-311
2. -Cinsiyet Değişikliği-313
3. -Yabancının Türk Vatandaşlığını Kazanması-315
4. -Topluma Uyum Sağlama-318
5. -Evlat Edinme-318
6. -Evlenme-320
7. -Diğer Sebepler-324
IV. -Ad Değiştirme Davasının Kapsamı-326
V. -Adın Değiştirilmesinin Sonuçları-328
A. -Adın Değiştirilmesine İtiraz-328
B. -Adın Yabancılar Kütüğüne İşlenmesi-330
VI. -Adın Sicile Kaydedilmesinde Uygulanacak Hukuk-330
A. -Türk Hukuku Açısından-330
B. -Alman Hukuku Açısından-332
C. -İsviçre MÖHK Açısından-334
2-Yabancı Devlet Mahkemesi’nde Açılan Ad Değiştirme Davası-336
I. -Genel Olarak-336
II. -Uygulanacak Hukuk-337
III. -Yabancı Mahkemede Açılan Davanın Neticeleri-337
A. -Alman Hukuku Uyarınca-337
B. -İsviçre Hukuku Uyarınca-339
C. -Türk Hukuku Uyarınca-340
1. -Doğrudan Tanıma Usulü-341
2. -Tanıma-342
a. -Tanıma Usulü-344
aa. -Görülmekte Olan Davada Tanıma-344
bb. -Ayrı Bir Tanıma Davası Açılması-344
b. -Tanıma Kararı Verilmesi İçin Aranan Ön Şartlar-347
aa. -Kararın Yabancı Mahkemeden Verilmiş Olması-347
bb. -Kararın Hukuk Davalarına İlişkin Olması-350
cc. -Kararın Kesin Hüküm Kuvvetinde Olması-351
c. -Tanıma İçin Aranan Asli Şartlar-352
aa. -Tenfizin Asli Şartlar Yönünden Tanımadan Farkı: Karşılıklılık-352
bb. -Kararı Yetkili Bir Mahkemenin Vermiş Olması-353
cc. -Kararın Türk Kamu Düzenine Açıkça Aykırı Olmaması-355
dd. -Savunma Haklarına Riayet Edilmiş Olması-359
aaa. -Şartın Kapsam ve Amacı-359
bbb. -Yabancı Mahkemenin Verdiği Ad Değiştirme Kararının Tanınmasında MÖHUK md. 54/ç’nin Rolü-360
ccc. -Değerlendirmeler-365
d. -Tanıma Kararının Sonuçları-372
e. -Tanıma Kararının Tebliği ve İtiraz-374
SONUÇ-375
KAYNAKLAR-385
EKLER
EK I: -Milletlerarası Kişi Halleri Komisyonu’nun Adla İlgili Sözleşmeleri-409
A. -Ad ve Soyadların Değiştirilmesine İlişkin 4 Nr. Sözleşme-409
B. -Kişi Halleri İşlemlerinin Düzeltilmesi Kararlarıyla İlgili 9 Nr. Sözleşme-413
C. -Ad ve Soyadların Nüfus Kütüklerine Yazılış Şekline İlişkin 14 Nr. Sözleşme-418
D. -Ad ve Soyadlarına Uygulanacak Hukuka İlişkin 19 Nr. Sözleşme-422
E. -Soyadı Farklılığı Belgesi Verilmesine İlişkin 21 Nr. Sözleşme-425
F. -Soyadının Tanınmasına İlişkin 31 Nr. Sözleşme-431
EK II: -İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Ek Protokollerinin İlgili Maddeleri-440
A. -İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi (Roma, 4. 11. 1950)-440
B. -İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’ye Ek Protokol Nr. 7 (Strazburg, 22. 09. 1984)-441
C. -İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’ye Ek Protokol Nr. 12 (Roma, 04. 09. 2000)-441
EK III: -İsviçre, Alman ve Avusturya Milletlerarası Özel Hukuk Kanunlarında Yer Alan Adla İlgili Maddeler-442
A. -İsviçre MÖHK -442
B. -Alman MÖHK-443
C. -Avusturya MÖHK-445

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	450,00 TL.-	450,00 TL.-
2	225,00 TL.-	450,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	450,00 TL.-	450,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	450,00 TL.-	450,00 TL.-
2	225,00 TL.-	450,00 TL.-
3	150,00 TL.-	450,00 TL.-
4	112,50 TL.-	450,00 TL.-
5	90,00 TL.-	450,00 TL.-
6	75,00 TL.-	450,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	450,00 TL.-	450,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	450,00 TL.-	450,00 TL.-