Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Transfer Fiyatlandırmasında Emsallere Uygunluk İlkesi
Transfer Fiyatlandırmasında Emsallere Uygunluk İlkesi
Yasemin TAŞKIN
Sayfa Sayısı
:
308
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786054259861
1.400,00
TL Dr. Yasemin TAŞKIN 1981 yılında İstanbulda doğdu, 1999 yılında İstanbul Bayrampaşa Anadolu Mahalli İdareler Meslek Lisesini lise birincisi, 2003 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinî fakülte birincisi olarak tamamladı, 2006 yılında Prof. Dr. S. Ateş Oktarın danışmanlığında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalında 2006 yılında oybirliğiyle kabul edilen Vergi Aflarının Etkinliği: Teori ve Türkiye Uygulaması başlıklı yüksek lisans tezi ile yüksek lisans derecesini, aynı anabilim dalında 2011 yılında yine oybirliğiyle kabul edilen Transfer Fiyatlandırmasında Emsallere Uygunluk İlkesi başlıklı doktora tezi ile doktora derecesini elde etti, 2005 2008 yıllan arasında denetim sektöründe vergi denetimi alanında çalışan Dr. Taşkın, 2010 yılında mali müşavirlik yeterlilik sınavlarını vererek SMMM unvanını almıştır. 2008 yılında, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Bölümü Mali Hukuk Anabilim Dalında araştırma görevlisi kadrosuna atanan Dr. Yasemin Taşkın, halen bu görevine devam etmektedir. GİRİŞ Küreselleşme ile birlikte devletin vergilendirme yetkisinin sınırları da değişmeye başlamıştır. Ulusal ölçekte vergi gelirlerini artırmak isteyen devletlerin, uluslararası alanda da vergi gelirlerini artırma çabaları, özel¬likle devletlerin farklı vergilendirme ilkelerini kabul etmeleri, çifte vergi¬lendirme sorununun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ayrıca, çoku¬luslu şirketlerin farklı ülkelerde yerleşmiş bulunmaları bu sorunun daha da yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Çifte vergilendirme sorununu çözmek için ulusal ve uluslararası dü¬zeyde çeşitli önlemler alınmakta ve düzenlemeler yapılmaktadır. Devlet¬lerin vergi gelirlerini artırma çabası, vergi rekabetine neden olmakta ve çeşitli düzenlemeler yapılması sonucunu yaratarak çokuluslu şirketlerin üretim ve yayılma politikalarını etkilemektedir. Çokuluslu şirketlerin kârlarını artırma çabalan, fiyatlandırma politi¬kalarına yansımakta ve transfer fiyatlarını kullanarak farklı ülkelerde bulunan ilişkili şirketlerine kâr aktarımı vergisel sorunlara yol açmakta¬dır. Şirketlerin kendi aralarındaki mal ve hizmet transferlerinde uygula¬dıkları fiyatın emsal olarak kabul edilecek fiyata uygun olması da vergi¬sel açıdan sorun oluşturmamaktadır. Transfer fiyatlandırması dünyada olduğu kadar Türkiye\′de de önemi artan vergisel konulardan birini oluşturmaktadır. Özellikle küreselleşme süreci ile birlikte ortaya çıkan ve üretim süreçlerini farklı ülkelerde oluş¬turan çokuluslu şirketlerin kârlarını artırma çabaları transfer fiyatlan-dırmasmın öneminin daha da artmasına neden olmaktadır. Transfer fiyatlandırması konusunda ortaya çıkması muhtemel vergi¬sel sorun emsallere uygunluk açısından ortaya çıkmaktadır. Uygulanan transfer fiyatının \′emsallere uygunluk ilkesi\′ne uygun olması transfer /Tfaf/andırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı oluşturmamaktadır. Fiya-tın emsallere uygun olmaması durumu ise transfer fiyatlandırması açı¬sından örtülü kazanç dağıtımı olarak kabul edilmekte ve gerekli düzelt¬melerin yapılması sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Transfer fiyatlandırmasmda önem kazanan \′emsallere uygunluk ilke¬si\′ kavram olarak emsal kavramının ön plâna çıkmasına neden olmuştur. Eş, benzer ya da denk anlamlarına gelen \′emsal\′ kavramı transfer fiyat¬landırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı düzenlemesiyle ön plâna çı¬kan ve en çok tartışılan kavramlardan biri haline gelmiştir. Ancak emsal kavramını sadece transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtı¬mı ile özdeşleştirmemek gerekmektedir. Emsal kavramı hukuki açıdan da önem taşımaktadır. Emsal kavramı¬nın transfer fiyatlandırması yanında diğer kanunlarda da önem taşıyan bir kavram olması, kavramın çeşitli kanunlarda, çeşitli yönlerden açıkla¬narak değerlendirilmesine neden olmuştur. Bu anlamda, emsal kavramı ile ilgili olarak sadece Vergi Usul Kanunu\′nda düzenlemeler bulunma¬yıp, Kurumlar Vergisi Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu, Katma Değer Ver¬gisi Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu\′nda da çeşitli düzenlemeler bulunmaktadır. K.V.K.\′da yapılan düzenlemeyle Türkiye\′de ön plâna çıkmaya başla¬yan \′Emsallere Uygunluk İlkesi\′, transfer fiyatlandırması açısından önem taşımaktadır. Bu ilkeye uygun olarak transfer fiyatının tespitinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. OECD tarafından kabul edilen yöntemler, OECD üyesi ve OECD üyesi olmayan ülkeler tarafından da kabul edil¬miştir. Ayrıca çeşitli ülkeler açısından önemli olan \′emsallere uygunluk ilkesi\′, bu ülkelerde de uygulama alam bulmuş ve genel kabul görmüş bir ilke haline gelmiştir. Uygulamada çeşitli yönlerden eleştirilen emsallere uygunluk ilkesi, en çok kullanılan ve uygulanan ilkelerden biri olmuştur. Emsallere uy¬gunluk ilkesine alternatif olarak global bölüşüm formülü önerilmiştir. Ancak bu yöntem, ülkeler tarafından fazla benimsenmemiştir. Türkiye\′de de transfer fiyatlandırması konusunda 5422 sayılı Eski K.V.K.\′nın 17. maddesinde düzenlenmiş bulunan \′Örtülü Kazanç\′, 5520 sayılı Yeni K.V.K.\′nın 13. maddesinde yapılan düzenlemeyle \′Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı\′ olarak ifade edilmiştir. Uygulamada birlik sağlanması amacıyla 5615 Sayılı Kanun ile G.V.K.\′da da değişiklik yapılmıştır. Transfer fiyatlandırmasmda emsallere uygunluk ilkesi isimli doktora çalışması konu yönünden transfer fiyatlandırmasmda emsallere uygun¬luk ilkesi ile sınırlandırılmıştır. Ancak transfer fiyatlandırması konusu genel olarak açıklanmış olmasına rağmen, kavram olarak \′emsal\′ ön plâ¬na çıkarılarak, transfer fiyatlandırmasmda emsallere uygunluk ilkesi kapsamında açıklama ve değerlendirmeler yapılmıştır. Transfer fiyatlandırmasmda,emsallere uygunluk ilkesi isimli doktora tezi beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; küreselleşme süreci ile dünya ticaretinde giderek önemli hale gelen çokuluslu şirketlerin farklı ülkelerde faaliyetlerini or¬ganize etmelerinin devletlerin vergilendirme yetkileri üzerindeki etkileri; devletin vergilendirme yetkisi, vergilendirme yetkisinin sınırları, ulusla¬rarası alanda geçerli olan vergilendirme ilkeleri açısından değerlendiril¬miştir. Ayrıca şirketlerin üretiminin farklı ülkelerde organize edilmesi nedeniyle, ilişkili şirket olarak kabul edilen bu şirketlerle yapılan mal ve hizmetlerde uygulanan transfer fiyatı kavramı ve söz konusu şirketlerin bu transfer fiyatını tespit ederken kullandıkları çeşitli transfer fiyatlan¬dırması yöntemleri örnekler yardımıyla açıklanarak, transfer fiyatlan-dırmasmm ekonomik analizi yapılacaktır. ikinci bölümde; emsallere uygunluk açısından emsal kavramı, emsal kavramının hukuki niteliği V.U.K., K.V.K., G.V.K. ve S.P.K. açısından değerlendirilip, emsal kavramının söz konusu kanunlar açısından taşı¬dığı anlam ve içerdiği önem açıklanacaktır. Üçüncü bölümde; transfer fiyatlandırmasmda emsallere uygunluk il¬kesi OECD tarafından hazırlanmış bulunan \′Çokuluslu Şirketler ve Vergi İdareleri için Transfer Fiyatlandırması Rehberi\′ ve söz konusu rehberde yapılan revizyon dikkate alınarak değerlendirilecektir. Ayrıca, transfer fiyatlandırması konusunda Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, İngiltere ve Çin\′de yapılan emsallere uygunluk ilkesi düzenlemeleri açıklanacaktır. Dördüncü bölümde; Türkiye\′de transfer fiyatlandırması yoluyla örtü¬lü kazanç dağıtımı öncelikle5422SayılıK.V.K.açısındanaçıklanacakveemsallere uygunluk yargı kararlarına dayanılarak açıklanacaktır. Sonra¬sında 5520 sayılı Yeni K.V.K. ile yeniden düzenlenmiş bulunan transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı çeşitli yönlerden incele¬necektir. Ayrıca transfer fiyatlandırmasınm hukuki niteliği, peçeleme ve muvazaa olarak kabul edilen işlemler ile transfer fiyatlandırması işlem¬leri arasındaki benzerlikler ve farklılıklar açıklanacaktır. Beşinci bölümde; transfer uyarlandırmasında düzeltme kurumu, ha¬zine zararı, grup içi hizmet, K.D.V.K., maliyet paylaşım anlaşmaları ve ortaklardan alacaklar konuları özellikleri açısından değerlendirilecektir. SUNUŞ Öncelikle, 1980\′li yıllarla birlikte dünya maliye ve vergi hukuku gün¬demine yeniden giren, ancak mevcut şekliyle Türk vergi sistemindeki geçmişi sadece beş-altı yıldan ibaret olan bu karmaşık konuyu inceleme cesaretini göstermesi nedeniyle Dr. Yasemin Taşkını kutluyorum. Son yıllarda, transfer fiyatlandırması konulu bazı tezler ve çalışmalar yapılmışsa da, emsallere uygunluk ilkesi ilk kez bir doktora çalışmasına konu olmuştur. Bir konuda ilk olanı, yeterince tartışılmamış, içtihat hu¬kukuna hiç ya da yeterince konu olmamış, uygulama laboratuarında test edilmemiş, dolayısıyla geri bildirimi olmayanı yapmanın güçlüğü orta¬dadır. Buna rağmen, Dr. Taşkını bu güçlüklerin üstesinden başarıyla geldiği görülmektedir. Beş bölümden oluşan eserin birinci bölümünde, çok uluslu şirketler açısından devletin vergilendirme yetkisi ve transfer fiyatlandırması; ikinci bölümünde, emsal kavramı ve vergi sistemi içinde emsal kavramı¬nın yeri ve önemi; üçüncü bölümünde, emsaller uygunluk ilkesinin OECD düzenlemeleri ve çeşitli ülke uygulamaları açısından değerlendi¬rilmesi; dördüncü bölümünde, Kurumlar Vergisi Kanunu\′na göre trans¬fer fiyatlandırmasmda emsallere uygunluk ilkesi ve transfer fiyatlandır-masmın hukuki niteliği ve beşinci bölümünde, transfer fiyatlandırma¬smda emsallere uygun fiyatın tespitine ilişkin çeşitli yöntemler incelen¬mektedir. Kitap halinde yayımlanarak geniş bir okur kitlesine ulaşacak olan eserin, gerek teori gerekse uygulama alanında bundan sonra da yoğun¬laşarak süreceğini düşündüğüm tartışmalara önemli katkılarda buluna¬cağı kanaatindeyim. Değerli meslektaşımı başarılı çalışmasından dolayı bir kez daha kut¬lar, başarılarının devamını dilerim. Prof. Dr. S. Ateş OKTAR İstanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi Maliye Bölümü ve Mali Hukuk Anabilim Dalı Başkanı öNSöZ İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Da-lı\′nda Prof. Dr. S.Ateş OKTAR\′m danışmanlığında hazırlanan bu çalış¬ma, 18.07.2011 tarihinde Prof. Dr. S. Ateş OKTAR, Prof. Dr. Esra Ekmekçi ÇALICIOGLU, Prof. Dr. Elif SONSUZOGLU, Doç. Dr. Ufuk BAKKAL ve Doç. Dr. Erkan AYDIN\′dan oluşan jüri önünde savunularak, oybirliğiyle kabul edilen \′Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk İlkesi\′ başlıklı doktora tezimden oluşmaktadır. Hazırlamaya 2008 yılında başladığım bu çalışmada, transfer fiyatlan¬dırmasmda emsallere uygunluk ilkesinin uygulama aşama ve koşulları¬nın, OECD ülkeleri ve diğer ülke uygulamaları açısından değerlendiril¬mesi yanında, bu ilkeye adını veren emsal kavramının hukuki anlam ve içeriği, kurumlar vergisi ile diğer vergiler kapsamında incelenmektedir. Her ne kadar, emsal kavramı Türk Vergi Sistemine yabancı olmasa da 2006 yılı başı itibariyle yürürlüğe giren ve transfer fiyatlandırması kav¬ramını açık olarak vergi sistemimize dahil eden 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ve bunu izleyen ikincil düzenlemeler, emsal kavramını, \"emsallere uygunluk ilkesi\" vesilesi ile çeşitli tartışmaların merkezine taşımış ve böylece emsal kavramı hakkındaki farkmdahğm yaygınlaş¬masına imkân sağlamıştır. Transfer fiyatlandırması olgusunun, küresel¬leşme süreci ile ülke sınırlarım aşarak küresel bir olgu haline gelmesi ile emsal kavramı da küreselleşmiş ve dolayısıyla karmaşıklaşmıştır. Bu çalışmanın amacı, bu gelişme ve tartışmalara \"emsal\" kavramı ek¬seninde yaklaşarak bazı katkılar ortaya koymaya çalışmaktan ibarettir. Amacın gerçekleşme derecesinin takdiri,, konunun uzmanı akademis¬yenlerin, meslek profesyonellerinin ve değerli okurların olacaktır. Çalışmalarım süresince bana destek olan tüm hocalarıma ve özellikle bölüm ve anabilim dalı başkanım ve tez danışmanım olan hocam Prof. Dr. S. Ateş OKTAR\′a teşekkürlerimi sunarım. Aynı zamanda tez hazır¬lama sürecinde bana yardımlarını esirgemeyen doktora tez izleme komi¬tesi üyesi hocalarım Prof. Dr. Elif SONSUZOĞLU ile Prof. Dr. Esra EK¬MEKÇİ ÇALICIOĞLU\′na teşekkür ederim. Her zaman ve her konuda olduğu gibi, tez çalışmam süresince de destekleri ile hep yanımda olan aileme minnet duygularımla şükranlarımı sunuyorum. Nihayet, doktora tezimin basım ve yayımının sürat ve özenle gerçekleştirilmesini sağla¬yan, Türkmen Kitabevi\′nin sahibi Sayın Mustafa Türkmenoğlu\′na, mi¬zanpaj ve kapak tasarımını yapan Sayın Ufuk Çetiner\′e ve kitabevinin diğer çalışanlarına teşekkür ederim. Dr. Yasemin Taşkın İstanbul, Mart 2012 İÇİNDEKİLER GİRİŞ 1. BÖLÜM ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER AÇISINDAN DEVLETİN VERGİLENDİRME YETKİSİ ve TRANSFER FIYATLANDIRMASI I. Devletin Vergilendirme Yetkisi ve Vergilendirme Yetkisinin Sınırlan 5 A. Küreselleşme Sürecinde Devletin Yapısında Meydana Gelen Dönüşüm 5 B. Devletin Vergilendirme Yetkisi 8 C. Devletin Vergilendirme Yetkisinin Uluslararası Alanda Sınırlandırılması 11 1. Uluslararası Vergilendirmede Geçerli Olan İlkeler 11 a. Kaynak İlkesi 12 b. İkametgah İlkesi 13 c. Uyrukluk İlkesi 14 2. Uluslararası Alanda Geçerli Olan Vergilendirme İlkelerinin Çakışması ve Sonuçları 14 a. Uluslararası Çifte Vergilendirme 15 b. Vergilendirme Yetkisinin Uluslararası Alanda Sınırlandırılma Biçimleri 18 (1) Tek Taraflı Sınırlandırma 18 (2) Vergi Anlaşmaları, Uluslararası veya Uluslar üstü Ekonomik Bütünleşmelere Katılma 20 II. Çok Uluslu Şirketlerin Vergilendirme Yetkisi Üzerindeki Etkileri 26 A. Küreselleşme Sürecinde Ortaya Çıkan Vergilendirme Sorunu 26 B. Çok Uluslu Şirketler ve Vergilendirilme İlkeleri 26 1. Çok Uluslu Şirketlerin Özellikleri 26 2. Çok Uluslu Şirketlerin Vergilendirilme İlkeleri 29 III.Transfer Fiyatlandırması Kavramı ve Transfer Fiyatlandırmasmda Fiyat Tespit Yöntemleri 31 A. Transfer Fiyatlandırması Kavramı ve Transfer Fiyatlandırmasmm Amaçları 31 1. Transfer Fiyatlandırmasmm Tarihçesi 31 2. Transfer Fiyatlandırmasmm Tanımı 33 3. Transfer fiyatlandırmasmm Amaçları 35 a. Vergisel Amaçlar 37 b. Yönetimsel Amaçlar 42 c. Uluslararası amaçlar 46 B. Transfer Fiyatlandırması Uygulaması İçin Gerekli Şartlar 47 1. Transfer Fiyatlamasımn Ekonomik Yönden İncelenmesi 47 a. Aramalının Piyasası Olmaması Durumunda Transfer Fiyatı 48 b. Aramalının Tam Rekabet Şartlarına Sahip Piyasasının Olması Durumunda Transfer Fiyatı 50 c. Aramalının Eksik Rekabet Şartlarına Sahip Piyasasının Olması Durumunda Transfer Fiyatı 51 d. Ekonomik Analiz Açısından Kârlılığı Maksimize Edecek Fiyat Düzeyi 53 2. Transfer Fiyatlandırması Yöntemleri 53 a. Pazara Dayalı Transfer Fiyatlandırması 54 b. Maliyet Temeline Göre Oluşan Transfer Fiyatlandırması 55 (1) Değişken Maliyet Yöntemi 56 (2) Tam Maliyet Yöntemi 57 (3) Maliyet Temelli Transfer Fiyatına Kâr Payı Eklenmesi 58 c. İkili (dual) Transfer Fiyatlandırması Yöntemi 59 d. Karşılıklı Anlaşma İle Tespit Edilen Transfer Fiyatlandırması 60 3. Farklı Yöntemler Kullanılarak Transfer Fiyatının Hesaplanması 60 2.BÖLÜM EMSAL KAVRAMI ve VERGİ SİSTEMİ İÇİNDE EMSAL KAVRAMININ YERİ ve ÖNEMİ I. Genel Olarak Emsal Kavramı 65 II. Vergi Usul Kanunu\′nda Emsal, Emsal Bedel ve Emsal Ücret 65 A.İktisadi, Ticari ve Teknik İcaplara Uygunluk Açısından Emsal 65 B. Değerleme 67 1. Genel Olarak Değerleme 67 2. Değerleme Zamanı ve Değerleme Ölçüleri 69 3. Vergi Usul Kanunu\′nda Düzenlenmiş Değerleme Ölçüleri 69 a. Maliyet Bedeli 69 b. Borsa Rayici 71 c. Tasarruf Değeri 71 d. Mukayyet Değer 72 e. İtibari Değer 72 f. Vergi Değeri 72 g. Rayiç Bedel 73 h. Emsal Bedel ve Emsal Ücret 73 (1) Genel Olarak Emsal Bedel 73 (2) Emsal Bedel Tespit Yöntemler 74 (3) Emsal Bedelin Uygulanacağı Yerler 75 (4) Emsal Bedel Yerine Kullanılacak Değerler 75 (5) Emsal Ücret 76 (6) Emsal Bedel ve Emsal Ücret ile Değerlenecek İktisadi Kıymetler 76 III. Gelir Vergisi Kanunu\′nda Emsal Bedel ve Emsal Ücret 77 A. Gayrimenkul Sermaye İradının Tespitinde Emsal Kira Bedeli 77 1. Emsal Kira Bedeli 79 2. Emsal Kira Bedelinin Uygulama Esasları ve Sonuçları 80 3. Emsal Kira Bedelinin Uygulanmayacağı Haller 81 4. Yargı Kararlan Çerçevesinde Emsal Kira Bedelinin Değerlendirilmesi , 82 B. Gerçek Ücretin Tespitinde Emsal Bedel 82 C. Gider Kabul Edilmeyen Ödemelerin Emsal Bedel Açısından Değerlendirilmesi 83 IV. Katma Değer Vergisi Bakımından Emsal Bedel ve Emsal Ücret 85 V. Kurumlar Vergisi Kanunu\′nda Emsallere Uygunluk İlkesi 86 A. Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk 86 B. Transfer Fiyatının Tespit Edilmesi 87 C. Emsallere Uygunluk İlkesi 87 VI. Sermaye Piyasası Kanunu\′na Göre Emsallere Uygunluk İlkesi 90 A.Örtülü Kazanç Aktarımının Temel Unsurları 93 1. Kazancın veya Malvarlığının Halka Açık Anonim Şirket Tarafından Aktarılması 93 2. Kazancın ya da Malvarlığının Şirket ile Belirli İlişkiler İçerisinde Bulunan Diğer Bir Teşebbüs veya Şahsa Aktarılması 93 3. Yapılan İşlemlerde Emsaline Göre Bariz Bir Farklılık Bulunması 93 B. Örtülü Kazanç Aktarımının Sonuçlan 93 3.BOLUM EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİNİN OECD DÜZENLEMELERİ ve ÇEŞİTLİ ÜLKE UYGULAMALARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ I. OECD Düzenlemeleri Çerçevesinde Emsallere Uygunluk İlkesi 95 A.OECD\′nin Temel Yapısı 95 B. OECD Düzenlemeleri 96 C. Emsallere Uygunluk İlkesi 98 1. OECD Model Vergi Anlaşmasının 9. Maddesi Kapsamında Emsallere Uygunluk İlkesi 101 2. Emsal Bedel Uygulama Esasları 102 a.Karşılaştırılabilirlik İlkesi 102 (1) Karşılaştırılabilirliği Belirleyen Faktörler 103 (2) İşlemlerin Vergi İdaresince tanınması 106 (3) İşlemlerin Ayrı ya da Birlikte Analiz Edilmesi 107 b.Emsal Aralığının Uygulanması 108 c. Birden Fazla Yıla İlişkin Verinin Kullanılması 108 d. Zararlar 108 e. Hükümet Politikaları 109 f. Gönüllü Olarak Yapılan Mahsuplar 109 3. Transfer Fiyatlandırması Yöntemleri 110 a. Geleneksel İşlem Yöntemleri 111 (1) Karşılaştırılabilir Kontrol Dışı Fiyat Yöntemi 112 (2) Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi 115 (3) Maliyet Artı Yöntemi 117 (4) Diğer Yöntemler (İşlemsel Kâr Yöntemleri) 122 D. Global Bölüşüm Formülü 130 E. Emsallere Uygunluk İlkesi İle Karşılaştırma 132 F. Emsallere Uygunluk İlkesini Uygulama Zorlukları 133 G. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 135 1. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Amacı 136 2. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Kapsamı 137 3. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Avantajları 139 4. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Dezavantajları 139 II. ABD\′de Yapılan Yasal Düzenlemelere Göre Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk İlkesi 140 A. Emsallere Uygunluk İlkesi 141 B. En İyi Yöntem Kuralı 142 C. Emsallere Uygunluk Alanı 143 D. Transfer Fiyatlandırmasmda Kullanılan Yöntemler 143 l.Karşılaşhnlabilir Kontrol Dışı Fiyat Yöntemi 144 2.Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi 145 3.Maliyet Artı Yöntemi 146 4.Karşılaştırılabilir Kârlar Yöntemi 147 5.Artan Kâr Bölüşüm Yöntemi 147 F. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 148 III. Avrupa Birliği Düzenlemelerine Göre Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk İlkesi 150 A. Avrupa Birliği\′nin Temel Yapısı 150 B. Transfer Fiyatlandırması Düzenlemeleri 152 1. Birleşme Direktifi (Füzyon Direktifi) 153 2. Ana Şirket Alt Şirket Direktifi 154 3. Tahkim Anlaşması 155 C. Belgelendirme 158 IV. Çin\′de Yapılan Yasal Düzenlemelere Göre Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk İlkesi 160 A. İlişkili Kişiler 161 B. Emsallere Uygun Fiyata Ulaşmada Kullanılan Yöntemler 161 C. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 162 V. İngiltere\′de Yapılan Düzenlemelere Göre Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygunluk İlkesi 163 4. BÖLÜM KURUMLAR VERGİSİ KANUNU\′NA GÖRE TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA EMSALLERE UYGUNLUK İLKESİ ve TRANSFER FİYATLANDIRMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ I. 5422 Sayılı Eski Kurumlar Vergisi Kanunu\′nda Örtülü Kazanç Dağıtımı ve Emsallere Uygunluk İlkesi 167 A. 5422 Sayılı Kanunla Yapılan Düzenlemenin Temel Yapısı 170 B. Örtülü Kazanç Dağıtımının Unsurları 170 1. Örtülü Kazanç Dağıtımının Objektif Unsuru 171 2. Örtülü Kazanç Dağıtımının Sübjektif Unsuru 173 C. 5422 Sayılı Kanun\′da Emsal Karşılaştırması 173 1. İşletme İçi Emsaller 175 2. işletme Dışı Emsaller 175 3. Göze Çarpacak Derecede Bariz Farklılık Bulunması Kavramı 176 D. 5422 Sayılı Kanun\′da Yapılan Düzenlemelerin Değerlendirilmesi 177 II. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu\′nda Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı ve Emsallere Uygunluk İlkesi 180 A. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Konusunda Yapılan Yasal Düzenlemeler 182 1. İlişkili Kişi Kavramı 185 a. Kurumların Ortakları 186 b. Kurumların veya Ortaklarının İlgili Bulunduğu Gerçek Kişi veya Kurum 188 c. Kurumun veya Ortaklarının İdaresi, Denetimi veya Sermayesi Bakımından Doğrudan veya Dolaylı Olarak Bağlı Bulunduğu veya Nüfuzu altında Bulundurduğu Gerçek Kişi ya da Kurumlar 189 d. Ortakların Eşleri 190 e. Ortaklarının veya Eşlerinin Üstsoy ve Altsoyu, Üçüncü Dereceye Dahil Yansoy Hısımları ve Kayın Hısımları 190 f. Bakanlar Kurulunca İlan Edilen Ülkelerde veya Bölgelerde Bulunan Kişiler 191 2. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Kapsamına Dahil Olan İşlemler 191 B. Emsallere Uygunluk İlkesi 194 1. Kurumlar Vergisi Kanunu\′nda Emsal Fiyatın veya Bedelin Tespiti. 194 2. Emsallere Uygunluk İlkesinin Niteliği 197 a.Transfer Fiyatının Tespitinde Emsal 197 (1) İç Emsal 198 (2) Dış Emsal 198 (3) Gizli Emsal 199 (4) Yabancı Emsal 204 (5) Uluslararası Vergi Tabanlarında Emsal ve Türkiye Açısından Değerlendirme 206 b. Karşılaştırılabilirlik Analizi 209 3. Fiyatlandırmayı Etkileyen Unsurlar 211 a. Mal veya Hizmetlerin Özellikleri 211 b. Fonksiyonel Analiz 213 c. Ekonomik Koşullar 214 d. İş Stratejileri 215 e. Sözleşme İlkeleri 216 4. Emsal Fiyat Aralığı 216 5. Emsallere Uygun Fiyatın Tespitinde Kullanılacak Yöntemler 217 a. Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi 218 b. Maliyet Artı Yöntemi 218 c. Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi 219 d. Kâr Bölüşüm Yöntemi 220 e. İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi 221 f. Maliye Bakanlığı Gelir idaresi Başkanlığı ile Anlaşma Usulü-Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 222 (1) Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Kapsamı 222 (2) Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarında Harç 222 (3) Peşin Fiyatlandırma Anlaşma Başvurusunda Sunulacak Bilgi ve Belgeler 224 (4) Peşin Fiyatlandırma Anlaşmalarının Süreci 225 (5) Ön Değerlendirme 225 (6) Analiz ve Anlaşmanın Reddi ya da Kabulü 225 (7) Anlaşmanın Yenilenmesi 226 (8) Anlaşmanın Revize Edilmesi 226 (9) Anlaşmanın İptali 227 C. Transfer Fiyatlandırmasmda Belgelendirme 227 1. Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabancı Kurum ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form 228 2. Yıllık Rapor 228 3. İstenmesi halinde İdareye veya Vergi İncelemesi Yapmaya Yetkili Olanlara Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler 229 III. Transfer Fiyatlandırmasmm Hukuki Niteliği 230 A.Transfer Fiyatlandırmasi Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında İspat Yükümlülüğü 230 B. Transfer Fiyatlandırması ve Peçeleme Sözleşmeleri İlişkisi 232 1. Peçeleme Kavramı ve Vergi Hukukunda Peçeleme 232 2. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Peçeleme 234 3. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı ve Muvazaa 235 a. Muvazaa Kavramı ve Muvazaa Türleri 235 b. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımının Muvazaadan Ayrıldığı Noktalar 236 5.BÖLÜM TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA EMSALLERE UYGUN FİYATA ULAŞMADA ÇEŞİTLİ DÜZENLEMELER I. Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygun Fiyata Ulaşmada Düzeltme Kurumu 239 A. Düzeltme Kavramı ve Düzeltme Biçimleri 239 B. Transfer Fiyatlandırmasmda Emsallere Uygun Fiyata Ulaşmada Düzeltme 240 1. Fiyatları ya da Bedelleri Emsallere Uygun Hale Getirmek 240 2. KVK 13. Madde Kapsamında Yapılacak Düzeltme 240 a. Tam Mükellef için Örtülü Kazanç Dağıtımının Kâr Payı Sayılması 242 b. Dar Mükellef için Örtülü Kazanç Dağıtımının Ana Merkeze Aktarılan Tutar Sayılması 243 c. Örtülü Kazanç Dağıtan Kurum Adına Tarh Edilen Vergilerin Kesinleşmesi ve Ödenmesi 243 d. Karşı Kurum Düzeltmesi 244 3. Düzeltme Hükümlerinin Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Dahilinde Uygulanması 245 4. Düzeltme İşlemlerine İlişkin Örnekler 246 II. Grup İçi Hizmetlerde Transfer Fiyatlandırması ve Emsallere Uygunluk İlkesi 248 A. Grup İçi Hizmet 249 B. Grup İçi Hizmetlerde Hizmetin Sağlanıp Sağlanmadığının Tespiti ...251 1. Emsallere Uygunluğun Belirlenmesi 252 a. OECD Tarafından Belirlenmiş Yöntemler 252 (1) Doğrudan Yansıtma Yöntemi 252 (2) Maliyet Bölüşümü ve Gider Paylaşımı Yöntemi 253 b. Grup İçi Hizmetlerde Emsallere Uygun Bedelin Tespitinde Kullanılabilecek Yöntemler 253 2. Grup İçi Hizmetlerde Emsallere Uygun Ücretin Tespiti 253 3. Grup İçi Hizmetlere İlişkin Örnekler 254 III. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Emsallere Uygunluk İlkesi ve Hazine Zararı Doğması Koşulu 257 A. Hazine Zararı ve Vergi Ziyaı 257 B. 5422 Sayılı KVK\′da Hazine Zararı 258 C. 5520 Sayılı KVK\′da Hazine Zararı 259 1. Hazine Zararının Aranacağı İşlemler 259 2. Hazine Zararının Aranmayacağı İlişkiler 260 3. Hazine Zararının Tespiti 260 4. Hazine Zararının Aranmasına İlişkin Görüşler 260 a. Hazine Zararının Kapsamı İle İlgili Görüşler 261 b. Hazine Zararının Aranmasının Sakıncalı Olduğuna İlişkin Görüşler 261 IV. Transfer Fiyatlandırması Açısından Ortaklar Cari Hesabının Değerlendirilmesi 263 A. Ortaklar Cari Hesaplan ve İşleyişleri 264 B. Ortaklar Cari Hesabının Danıştay Kararlan Açısından Değerlendirilmesi 265 V. Emsallere Uygunluk İlkesinin KDV Açısından Değerlendirilmesi 267 A.Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ve Transfer Fiyatlandırması 268 B. Emsallere Uygunluk İlkesi Açısından KDVK ve KVK Farklılıkları ... 269 C. İthalde Ödenen KDV 272 VI. Maliyet Paylaşım Anlaşmaları 273 A.Maliyet Paylaşım Anlaşmalarının Niteliği ve Çeşitleri 273 B. Maliyet Paylaşım Anlaşmalarının Emsallere Uygunluk İlkesi Açısından Değerlendirilmesi 275 SONUÇ 277 KAYNAKÇA 287 EKLER 303 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1 Aramalının Piyasasının Olmaması Durumunda Transfer Fiyatı 49 Şekil 2 Aramalının Tam Rekabet Şartlarına Sahip Piyasasının Olması Durumunda Transfer Fiyatı 51 Şekil 3 Aramalının Eksik Rekabet Şartlarına Sahip Piyasasının Olması Durumunda Transfer Fiyatı 52
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı