Trafik-İş Kazaları - ÇELİK AHMET ÇELİK
Trafik-İş Kazaları - ÇELİK AHMET ÇELİK
Çelik Ahmet ÇELİK
KİTAP HAKKINDA
Trafik-iş kazası "İşveren tarafından verilen işin, bir motorlu taşıtın kullanımasını veya taşıtı kullanana yardım edilmesini gerektirmesi ya da işin yapılacağı yere işveren tarafından sağlanan taşıtla götürülüp getirilme veya iş gereği yolculuk yapılması sırasında, taşıt içinde veya dışında geçirilen trafik kazası" olarak tanımlanabilir.
Trafik kazasının iş kazası niteliği kazanması, Sosyal Güvenlik Kurumu'nun ve işverenin sorumlulukları nedeniyledir. Kaza geçiren sigortalının kendisi yüzde yüz kusurlu olsa bile, Sosyal Güvenlik Kurum olayı bir "iş kazası" olarak kabul etmişse, Kurum, kaza sigortası dalından gelir bağlamakla yükümlüdür. Ancak, işverenin sorumluluğu yönünden, işçinin kusuruyla nedensellik bağı kesilmişse, işverenden tazminat istenemez.
Trafik-iş kazalarında sorumluluk, öncelikli olarak Trafik Kanunu ve trafik kurallarına göre değerlendirilmekle birlikte, işveren ve Sosyal Güvenlik Kurumu yönünden, İş Sağlığı ve Güvenliği hükümleri de dikkate alınmak gerekecektir.
Konu Başlıkları
Trafik–İş Kazaları
İşverenin Motorlu Araç İşleten Olarak Sorumluluğu
Motorlu Araç İşletenlerin İşveren Olarak Sorumlulukları
Trafik–İş Kazasının Bildirimi ve Soruşturulması
Trafik–İş Kazalarında Sorumluluk ve Sorumlular
Trafik–İş Kazalarında Kusur ve Sorumlulukların Belirlenmesi
Trafik–İş Kazası Sayılan ve Sayılmayan Olaylar
İşverenin Sorumlu Olduğu ve Olmadığı Trafik–İş Kazaları
Trafik–İş Kazasının Tespiti Davası
Trafik–İş Kazası Nedeniyle Tazminat Davalarında Yargılama Sorunları
Trafik–İş Kazasında Ölüm Nedeniyle Tazminat Davaları
Trafik–İş Kazasında Bedensel Zararlar Nedeniyle Tazminat Davaları
Bağımsız Çalışanlar Yönünden Trafik–İş Kazaları
Sosyal Güvenlik Kurumu Rücu Davaları
Sosyal Güvenlik Kurumu Gelir Bağlama ve Peşin Değer Hesapları
Karşılaştırmalı Tazminat, Gelir ve Peşin Değer HesaplamİÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz V
Giriş
TRAFİK–İŞ KAZALARI
I– YASALAR VE TANIMLAR 1
1– İş kazası 1
2– Trafik kazası 1
3– Trafik–İş kazası 1
4– İşleten–işveren tanımı 1
II– TRAFİK–İŞ KAZASININ UNSURLARI 2
III– TRAFİK–İŞ KAZASI SAYILMANIN KOŞULLARI 2
1– Motorlu araç işletilmesi yönünden 2
2– Kazanın yeri ve zamanı yönünden 2
3– Kaza geçiren işçiler yönünden 3
4– Kazanın oluş biçimi yönünden 4
5– Bağımsız çalışanlar yönünden 4
IV– SOSYAL GÜVENLİK YASASINA GÖRE İŞ KAZALARI 4
1– Sigortalılar ve sigortalı sayılanlar 4
2– İş kazası sayılmanın koşulları 5
3– Önceki ve sonraki yasalar arasındaki fark 6
4– Sosyal Güvenlik Yasalarına göre iş kazası nedeniyle gelir bağlama 7
a) Yürürlükten kalkan 506 sayılı Yasa’nın 7
b) 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası’nda 8
5– Kurum’un işverene rücu hakkı 9
6– Kurum’un üçüncü kişiye rücu hakkı 9
7– Kamu görevlilerinin yaptığı iş kazalarında rücu hakkı bulunmaması 9
8– Hak sahiplerine rücu edilememesi 9
9– Ölüm ve maluliyet dalından bağlanan aylıklar rücua tabi değildir 10
V– İŞ KANUNU’NA GÖRE İŞ KAZALARI 10
1– İş kazası kapsamında işyerleri ve iş süreleri 10
2– İşverenlerin iş kazasından sorumluluklarına ilişkin hükümler 11
VI– KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU VE TRAFİK–İŞ KAZALARI 12
1– İşverenlerin motorlu araç işleten olarak sorumlulukları 12
2– İşleten kavramı 12
3– İşletenin sorumluluğu 12
4– Yasa’da, trafik–iş kazaları ile ilişkilendirilecek bölümler 12
a) Motorlu araç işletilmesinin ağır ve tehlikeli işlerden sayılması 13
b) Araç sürme sürelerine uyulması gereği 13
c) Teknik şartlara uymayan eski ve bakımsız araçlardan sorumluluk 13
d) İşleteni sorumluktan kurtaran nedenler 14
Birinci Bölüm
İŞVERENİN MOTORLU ARAÇ İŞLETEN OLARAK SORUMLULUĞU
I– MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER 15
1– Yasa hükümleri 15
2– Motorlu araç işletenler ve işleten sayılanlar 16
II– MOTORLU ARAÇ İŞLETENLERİN SORUMLULUĞU 16
1– Yasa hükmü 16
2– Tehlike sorumluluğu 17
3– İşletme tehlikesi ve işletme sorumluluğu 18
4– İşletenin araçtaki bozukluktan (teknik arızadan) sorumluluğu 20
5– İşletme kusurlarından sorumluluk 22
6– Çalıştırılan kişilerden sorumluluk 22
İkinci Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLERİN İŞVEREN OLARAK SORUMLULUKLARI
I– SORUMLULUK NEDENLERİ 25
1– Genel olarak 25
2– Çalıştırılan kişilerden sorumluluk 25
3– Çalıştırılan kişilere karşı sorumluluk 25
II– SORUMLULUK KONULARI 26
1– İşyerlerinde kullanılan araçlardan sorumluluk 26
2– Taşıma ve ulaşım işlerinde görevli kişilerin, bu görevlerini yaptıkları sırada geçirdikleri “trafik–iş” kazalarından sorumluluk 26
3– Personel taşıma araçlarından sorumluluk 27
4– Ticari amaçla motorlu araç işletenlerin işveren olarak sorumlulukları 28
5– Motorlu araçlarla ilgili meslek sahiplerinin “işveren” olarak sorumlulukları 28
III– SORUMLULUK KOŞULLARI 29
1– Olayın “trafik kazası” sayılması 29
2– Olayın “iş kazası” sayılması 29
3– Olayın bir “trafik–iş kazası” sayılması 31
IV– TRAFİK YASASINA GÖRE İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 32
1– Motorlu araç işleten veya kullanan işverenler ve çalıştırılan kişiler 32
2– Trafik Yasası’na göre uyulması gereken kurallar ve alınması gereken önlemler 32
V– TAŞIMACI OLARAK İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 37
1– Taşımacılar ve taşıma işlerinde çalışanlar 37
2– Taşımacının yükümlülükleri 38
VI– İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ YÖNÜNDEN SORUMLULUK 41
1– Genel olarak 41
2– İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yasası’na göre işverenin yükümlülükleri 43
3– İşverenlerin önlem alma yükümlülükleri 44
4– Trafik–iş kazaları yönünden işverenlerin önlem alma yükümlülüğü 45
Üçüncü Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASININ BİLDİRİMİ VE SORUŞTURULMASI
I– BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 49
1– İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yasası’na göre 49
2– Sosyal Güvenlik Yasası’na göre 49
3– Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre 50
4– Trafik iş kazaları yönünden bildirim yükümlülüğü 51
II– TRAFİK–İŞ KAZASININ SORUŞTURULMASI 52
1– Trafik kazasının kovuşturulması 52
2– Trafik kazasının, iş kazası olarak incelenmesi ve soruşturulması 53
3– Trafik kazasının, Kurum’ca iş kazası sayılmasının sonuçları 54
4– Trafik kazasının, Kurum’ca iş kazası sayılmamasının sonuçları 56
5– Kurum’un rücu hakkı 56
6– Trafik–iş kazaları nedeniyle tazminat davalarında kusur değerlendirmesi 57
Dördüncü Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZALARINDA SORUMLULUK VE SORUMLULAR
I– TRAFİK–İŞ KAZALARI 59
1– Genel olarak 59
2– Trafik–iş kazalarının özelliği ve sorumluların çokluğu 60
3– Trafik–iş kazalarından sorumlu örnekleri 60
4– Trafik–iş kazaları farklı bir değerlendirmeyi gerektirir 61
5– Bir trafik kazasının “trafik–iş kazası” sayılmasının koşulları 61
II– İŞVERENİN SORUMLULUĞU 63
1– İş Hukuku yönünden değerlendirme 63
2– Trafik–iş kazaları yönünden işyeri kavramı 63
3– Trafik–iş kazaları yönünden iş süreleri 64
4– İşverenlerin iş kazalarından sorumlu tutulabilmesinin koşulları 64
5– İşverenlerin önlem alma yükümlülükleri 65
6– Kaza ile zarar arasında nedensellik bağı 67
7– Kaza ile işverence yürütülen iş arasında nedensellik bağı 69
8– İşverenin sorumluluğunun kapsamı ve hukuksal niteliği 70
9– İşverenin sorumluluğu ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sorumluluğu farklıdır 73
10– İşverenin sorumluluğu yönünden nedensellik bağının kesilmesi 73
11– Trafik Yasasına göre işletenin/işverenin sorumluluktan kurtuluş nedenleri 74
12– Taşımacı olarak işverenin sorumluluktan kurtuluş nedenleri 75
13– İşverenin, motorlu araç işleten olarak üçüncü kişilere karşı sorumluluğu 76
III– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN SORUMLULUĞU 76
1– Üçüncü kişilerin trafik–iş kazasına karışma biçimleri 76
2– Üçüncü kişinin trafik–iş kazasından sorumluluğunun koşulları 77
IV– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ORTAKLAŞA SORUMLULUK 78
1– İşveren ile üçüncü kişinin ortaklaşa sorumluluğu 78
2– Aynı zarardan birden çok kişinin değişik nedenlerle ortak sorumluluğu 79
3– Trafik–iş kazalarında, Kurum’un rücu alacağı ve iç ilişki uygulaması 81
4– Sigorta şirketlerinin, sigortalısının kusuruna göre değil, ortaklaşa sorumluluk kurallarına göre tazminat ödeme yükümlülüğü 84
5– Türk Borçlar Kanunu 73. maddesine göre rücu zamanaşımı 85
6– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları 86
7– Dönme (rücu) hakkının kapsamı 86
8– Rücu edilebilecek miktar 88
9– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar 88
10– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi 89
11– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı 90
Beşinci Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZALARINDA KUSUR VE SORUMLULUKLARIN
BELİRLENMESİ
I– GENEL OLARAK 93
1– Trafik–iş kazalarının “trafik kazası” olarak değerlendirilmesi 93
2– İş kazası niteliğinde trafik kazası 93
3– Ölümlü ve yaralanmalı olaylarda “trafik–iş” kazası incelemesi 94
II– TRAFİK KAZALARINDA KUSUR TESPİTİ 94
1– Trafik kazasının kovuşturulması 94
2– Trafik kazalarında “kusur” ögesi 95
3– Kaza tutanakları 95
4– C. Savcılığı Soruşturma dosyasındaki belgeler 95
5– Ceza mahkemesi dosyasındaki belgeler ve duruşma tutanakları 96
6– Tarafların ifadeleri ve görgü tanıkları 96
7– Kusur oranlarını etkileyebilecek başka kanıtlar 96
8– Tazminat davalarında kusur belirlemede ölçü “nedensellik bağı”dır 96
9– Hukuk hâkiminin, ceza davasındaki bilirkişi raporuyla bağlı olmaması 97
10– Bilirkişi seçimi ve raporların değerlendirilmesi 98
11– Raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi gerekliliği 100
12– Trafik kazalarında, sürücü kusurlu değilse, işletenin kusuru veya kazaya neden olan başka etkenler araştırılacaktır 100
III– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA KUSUR TESPİTİ 101
1– Trafik kazasının, iş kazası olarak incelenmesi ve soruşturulması 101
2– Trafik–iş kazaları nedeniyle tazminat davalarında kusur değerlendirmesi 102
3– Trafik–iş kazalarında “kaçınılmazlık” söz konusu olamaz 103
4– Trafik–iş kazalarında kusur incelemesi nasıl yapılmalı 105
5– İşverenin önlem alma yükümlülüğü yönünden kusur incelemesi 106
Altıncı Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASI SAYILAN VE SAYILMAYAN OLAYLAR
I– TRAFİK–İŞ KAZASI SAYILMANIN KOŞULLARI 113
1– Motorlu araç işletilmesi yönünden 113
2– Kazanın yeri ve zamanı yönünden 113
3– Kaza geçiren işçiler yönünden 114
4– Kendi olanaklarıyla işe gidip gelenlerin geçirdikleri trafik kazaları “trafik–iş” kazası kabul edilmemektedir 114
5– Trafik–iş kazaları yönünden işyeri kavramı 115
6– Trafik–iş kazaları yönünden iş süreleri 115
7– Teknik şartlara uymayan eski ve bakımsız araçlardan sorumluluk 116
II– TRAFİK–İŞ KAZASI SAYILAN OLAYLAR 116
III– TRAFİK–İŞ KAZASI SAYILMAYAN OLAYLAR 127
Yedinci Bölüm
İŞVERENİN SORUMLU OLDUĞU VE OLMADIĞI TRAFİK–İŞ KAZALARI
I– İŞVERENİN SORUMLULUĞU 133
1– Genel olarak 133
2– Trafik–iş kazaları yönünden işverenin sorumluluğu 134
3– İşverenin trafik–iş kazasından sorumluluk koşulları 135
4– İşvereni sorumluluktan kurtaran veya kurtaramayan nedenler 135
II– İŞVERENİN SORUMLU OLDUĞU TRAFİK–İŞ KAZALARI 136
1– Açıklamalar 136
2– İşverenin trafik–iş kazalarından tehlike ilkesince, önlem alma, işçiyi gözetme borçları gereği sorumluluğu 137
3– İşverenin kiraladığı araçlardan ve personel servis araçlarından sorumluluğu 145
4– İşverenin araçlardaki teknik arızadan sorumluluğu 150
III– İŞVERENİN SORUMLU OLMADIĞI TRAFİK–İŞ KAZALARI 152
Sekizinci Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASININ TESPİTİ DAVASI
1– Davanın nasıl ve kimlere karşı açılacağı 167
2– Tespit davası açmadan önce Kurum’a başvurma koşulu 167
3– Tespit davası açmanın koşulları 168
4– Tespit davası açabilecek olanlara ilişkin koşullar 169
5– Tespit davasının sonuçları 170
6– Tespit davasına ilişkin Yargıtay kararları 171
Dokuzuncu Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARINDA
YARGILAMA SORUNLARI
I– GÖREVLİ MAHKEME 175
1– İş kazalarında görevli mahkeme 175
2– Trafik–İş kazalarında görevli mahkeme 176
3– Trafik kazasının Sosyal Güvenlik Kurumu’nca “iş kazası” sayılması, görevli mahkemenin belirlenmesi için yeterli olmayıp, iş mahkemesinin görevli kabul edilmesi için zarar gören işçi ile sorumlu arasında hizmet sözleşmesinin bulunması gerekir 179
4– Sorumluların birbirlerine karşı açacakları rücu davasında, görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olacaktır 181
5– İşverenin, kusurlu işçisine dönme hakkı 181
6– İşverenin, alt işverene dönme hakkı ve görevli mahkeme 182
7– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun rücu davasında görevli mahkeme 183
II– İŞ YARGISI 183
1– Yasalar 183
2– Basit yargılama usulünün “trafik–iş kazaları” yönünden değerlendirilmesi 184
3– İş kazası nedeniyle maddi tazminat isteminin koşulları 184
III– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA YARGILAMA SORUNLARI 186
1– Genel olarak sorunlar 186
2– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun peşin değer hesaplarının yüksekliği 187
3– İşçinin, işten çıkarılmamak için işverenle anlaşması 188
4– İşçinin veya hak sahiplerinin yüksek miktarda tazminat alma isteği 189
5– Sigorta şirketlerinin ısrarlı isteğiyle Kurum’un işe karıştırılması 189
6– Olayın salt trafik kazası olarak değerlendirilmesi 189
7– Poliçe limitini asıl hak sahiplerine ödeyen sigorta şirketi, Kurum’un rücu alacağından sorumlu tutulamaz 189
8– İşçinin ana babasına tazminat ödemeyen Yargıtay Özel Dairesi’nin yıllar süren haksız ve adaletsiz uygulaması ve bunun İçtihadı Birleştirme Kararı ile önlenmiş olması 190
IV– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI 191
1– İş kazalarında zamanaşımı 191
2– Trafik kazalarında zamanaşımı 192
3– Trafik–iş kazalarında zamanaşımı 192
4– Sorumluların birbirlerine dönme (rücu) davalarında zamanaşımı 193
5– SGK. rücu davalarında zamanaşımı 193
Onuncu Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– TANIMLAR 197
1– İş kazasında destek kavramı 197
2– Destekten yoksun kalanlar 197
3– Destekten yoksunluk 198
II– İŞ KAZASINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI 198
1– Dava açmadan önce yapılması gerekenler 198
2– Davacılar 199
3– Davalılar 201
4– Dava dilekçesi 202
5– Ölümlü olaylarda sunulacak deliller 203
6– Davanın açılması ve ön inceleme 204
III– TRAFİK–İŞ KAZASINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT HESABI 205
1– Tazminat hesabının unsurları 205
2– Destekten yoksunluk süreleri 205
3– Destek payları 207
4– Desteğin tazminat hesabına esas kazançları 209
5– Destek dönemleri 210
a) Aktif dönem – pasif dönem ayrımı 210
b) İşlemiş – işleyecek dönem 210
6– Tazminat hesaplama evreleri 211
IV– SOSYAL GÜVENLİK KURUMU YARDIMLARI 211
1– İş kazasında ölüm nedeniyle “gelir” bağlanması 211
2– Hak sahiplerine “ölüm sigortası”ndan “aylık” bağlanması 212
3– Gelir ve aylıkların birleşmesi halinde Kurum ödemeleri 213
4– Gelir ve aylıkların hesaplanması 213
V– DESTEK TAZMİNATINDAN İNDİRİMLER 214
1– Dul eşin yeniden evlenme şansı indirimi 214
2– Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin indirimi 215
3– Ölüm sigortası dalından bağlanan “aylıklar” tazminattan indirilmez 216
4– Dava öncesi yapılan kısmi ödemelerin indirimi 216
5– Ölen işçinin kusuru nedeniyle Kurum’un rücu hakkı olmadığı için, tazminattan indirim de söz konusu olmaz 217
6– Kamu görevlerinin neden oldukları iş kazalarında, hak sahiplerine bağlanan SGK. gelirleri tazminattan indirilmez 217
Onbirinci Bölüm
TRAFİK–İŞ KAZASINDA BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI
I– BEDENSEL ZARARLAR 219
1– Genel olarak 219
2– Sosyal Güvenlik Yasalarında bedensel zararlar 220
3– Ceza Yasasında bedensel zararlar 221
4– Adli Tıp uygulamasında bedensel zararlar 221
II– GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK 222
1– Tanım 222
2– Geçici iş göremezlik ödeneği 223
3– Geçici iş göremezlik zararları, geçici beden gücü kaybıdır 224
III– SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK 225
1– Tanım 225
2– Sürekli iş göremezlik durumu 226
3– Beden gücü kayıplarının tespiti 226
4– Sürekli iş göremezlik dereceleri 228
5– Sürekli tam iş göremezlik ve yaşam boyu bakım giderleri 229
6– Yaşam boyu bakım giderlerinin hesaplanması 230
IV– BEDEN GÜCÜ KAYBINDA SONRADAN ARTIŞLAR 231
1– Beden gücü kaybında sonradan artışlar yeni bir dava konusudur 231
2– Beden gücü kaybındaki her artış, yeni bir zamanaşımının başlangıcıdır 232
V– RAPORLARA İTİRAZ YOLLARI 232
1– Genel olarak haksız eylemlerden zarar görenler yönünden 232
2– İş kazası ve meslek hastalıklarında raporlara itiraz yolları 233
VI– TEDAVİ GİDERLERİ 236
1– Tedavi giderleri ve kapsamı 236
2– Tedavi giderlerinin kanıtlanması ve hesaplanması 238
VII– BEDENSEL ZARARLARDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ 239
1– Bedensel zarara uğrayan kişinin manevi tazminat istemi 239
2– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri 239
VIII– BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT DAVASI 240
1– Davacı 240
2– Davalılar 240
3– Dava dilekçesi 240
4– Bedensel zararlarda sunulacak deliller 241
5– Davanın açılması ve ön inceleme 242
IX– BEDENSEL ZARARLARIN HESAPLANMASI 243
1– Tazminat hesabına esas bilgiler (hesap unsurları) 243
2– Hesaplama evreleri 243
3– İşçinin tazminat hesabına esas kazançları 244
X– SOSYAL GÜVENLİK KURUMU YARDIMLARI 245
1– Geçici iş göremezlik ödeneği 245
2– Sürekli iş göremezlik geliri 245
3– Yaşam boyu bakıma muhtaç olma durumu 245
4– Malullük aylığı 246
5– Gelir ve aylıkların birleşmesi halinde Kurum ödemeleri 246
6– Gelir ve aylıkların hesaplanması 246
XI– TAZMİNATTAN İNDİRİMLER 247
1– Bedensel zararlardan SGK. gelirlerinin indirimi 247
2– Dava öncesi yapılan kısmi ödemelerin indirimi 247
Onikinci Bölüm
BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR YÖNÜNDEN TRAFİK–İŞ KAZALARI
I– BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR 249
1– Yasa kapsamında sigortalı sayılanlar 249
2– Bağımsız çalışanlar yönünden iş kazası 249
II– BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARIN TRAFİK–İŞ KAZASI GEÇİRMELERİ 250
1– Bağımsız çalışanların kaza geçirdiklerinin Kuruma bildirilmesi 250
2– Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumluluk 251
3– Bağımsız çalışanların geçirdikleri trafik kazasının “iş kazası” olduğu nasıl kanıtlanabilir? 251
4– Trafik kazasının “iş kazası” sayılmasının sonuçları 253
5– Trafik kazası Kurumca “iş kazası” sayılmazsa, tespit davası açılabilir 254
III– BAĞIMSIZ ÇALIŞANLARA SOSYAL GÜVENLİK YARDIMLARI 254
1– Bağımsız çalışanların hak sahiplerine Kurum’un sağladığı yardımlar 254
2– Bağımsız çalışanların kendilerine Kurum’un sağladığı yardımlar 254
Onüçüncü Bölüm
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU RÜCU DAVALARI
I– KURUM’UN RÜCU HAKKI 257
1– Yasal dayanak 257
2– Kurum alacaklarının hukuksal nedeni 258
II– GEÇMİŞTEN BUGÜNE RÜCU DAVALARI 262
1– Sınırsız rücu dönemi 262
2– Sosyal Sigortalar Kanunu’nda kısmi sınırlama dönemi 265
3– Bağ–Kur’un rücu hakkının sınırlanması 267
4– Anayasa Mahkemesi iptal kararı 268
5– Anayasa Mahkemesi iptal kararından sonraki dönem 269
6– 5510 sayılı Yasa dönemi 270
III– KURUMUN RÜCU ALACAKLARININ BELİRLENMESİ 272
1– 5510 sayılı Yasa’nın 21. maddesindeki sınırlama 272
2– Tazminat tavanı ile sınırlama 274
3– Peşin değer ve tazminat tavan hesaplarındaki farklılıktan doğan sorunlar 276
4– Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumlulukta rücu miktarı 279
5– Tek başına işverenin sorumluluğunda rücu miktarları 282
6– Üçüncü kişinin yüzde yüz kusurlu olması halinde rücu miktarları 283
IV– ORTAKLAŞA SORUMLULUK VE ÜÇÜNCÜ KİŞİ KAVRAMI 284
1– Üçüncü kişilerin rücu alacaklarından sorumluluğu 284
2– Trafik–iş kazalarında üçüncü kişi kavramı 285
3– Üçüncü kişinin sorumlu olduğu rücu miktarı nasıl hesaplanacaktır? 286
4– Üçüncü kişi için de tavan hesabı yapılmalıdır 287
5– Ortaklaşa sorumlulukta rücu miktarlarının hesaplanması 288
6– Sigorta şirketlerinin Kuruma karşı sorumlulukları 290
V– DEĞİŞEN DURUMLARIN RÜCU MİKTARINA ETKİSİ 292
1– Değişen durumlar 292
2– İşçinin beden gücü kaybının sonradan artması 293
3– İşçinin beden gücü kaybının azalması 294
4– İşçinin iş göremezlik geliri bağlandıktan sonra ölümü 295
5– Gelirlerin kesilmesinin rücu miktarlarına etkisi 296
6– Gelir ve aylıkların birleşmesi 297
VI– RÜCU EDİLEMEYECEK ÖDEMELER 299
1– İlk peşin değerli gelirlerden sonraki artışlar rücua tabi değildir 299
2– Ölüm ve maluliyet sigortasından bağlanan “aylıklar” için rücu hakkı yoktur 300
3– Kamu görevlilerinin yaptığı iş kazalarında Kurum’un rücu hakkı yoktur 300
4– İş kazasında kusuru bulunan hak sahiplerine rücu edilemeyeceği için, bağlanan gelirler tazminattan indirilmez 300
VII– KURUMUN RÜCU DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 301
1– İş kazalarında ve Kurumun rücu davalarında görevli mahkeme 301
2– Trafik kazalarında görevli mahkeme 301
3– Trafik–İş kazalarında görevli mahkeme 301
4– Kurumun rücu davalarında görevli mahkeme 302
VIII– KURUMUN RÜCU DAVASINDA DAVA TÜRÜ 303
1– Belirsiz alacak davası 303
2– Kısmi dava 304
IX– RÜCU DAVASINDA ZAMANAŞIMI 304
1– Yasa hükmü 304
2– Trafik–İş kazası nedeniyle rücu davasında zamanaşımı 305
Ondördüncü Bölüm
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU GELİR BAĞLAMA VE
PEŞİN DEĞER HESAPLARI
I– GENEL OLARAK 307
1– Gelir bağlama ve peşin değer hesaplarının bilinmesinin gerekliliği 307
2– Kurumun gelir ve peşin değer hesaplarında üç dönem 307
II– GELİR BAĞLAMA YÖNTEM VE FORMÜLLERİ 308
1– Gelirlere esas tutulacak günlük kazanç 308
2– Geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabı 309
3– Sürekli iş göremezlik geliri hesabı 310
4– Sigortalının ölümünde hak sahiplerine bağlanan gelirlerin hesabı 310
III– PEŞİN DEĞER HESAP VE FORMÜLLERİ 312
1– Peşin değer formülü: 312
2– Sürekli iş göremezlikte bağlanan gelirin peşin değer hesabı: 313
3– Ölüm nedeniyle bağlanan gelirlerin peşin değer hesabı 313
IV– GELİRLERİN BAŞLAMA TARİHLERİ 314
1– Sürekli iş göremezlik gelirinin başlama tarihi 314
2– Ölüm gelirinin başlama tarihi 314
Onbeşinci Bölüm
KARŞILAŞTIRMALI TAZMİNAT, GELİR VE
PEŞİN DEĞER HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
I– BEDENSEL ZARARLARDA 315
1– Tazminat hesabı 315
2– Gelir hesabı 315
3– Peşin değer hesabı 316
4– Tazminattan indirilecek peşin değerler 316
5– İşçi, asgari ücretten çalışmakta ise, hesaplama sonucu 316
II– DESTEKTEN YOKSUNLUKTA 318
1– Tazminat hesabı 318
2– SGK. gelirlerinin hesaplanması 321
3– Bağlanan gelirlerin peşin değerleri 322
4– Tazminat tutarlarından indirilecek peşin değerler 322
TABLOLAR 325
Yararlanılan Kitaplar ve Yazılar 335
Kavramlara Göre Arama Dizini 337a Örnekleri