Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ticari Kredi Açma Sözleşmeleri ( Bankacılık Hukuku Yönünden )
.jpg){kind=small}
Ticari Kredi Açma Sözleşmeleri ( Bankacılık Hukuku Yönünden )
Sefer OĞUZ
Sayfa Sayısı
:
479
Kitap Ölçüleri
:
16*24
Basım Yılı
:
2019
ISBN NO
:
9789750254079
690,00
TL
Genel kamu düzeninin bir parçası olan ekonomik düzenin korunması gerekir. Bu kapsamda, ekonomik düzen içinde önemli bir yer kaplayan kredi düzeninin korunmasında emredici hükümler kadar Ticari Kredi Açma Sözleşmeleri de (TKAS) önem arz eder.
TKAS ticari hayatta en yoğun kullanılan sözleşme tiplerinden birisidir. Kredi kuruluşları dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu TKAS'ları kredi verme faaliyeti çerçevesinde ülke içi ve milletlerarası tecrübelerle şekillendirmişlerdir. Dolayısıyla, TKAS'ların uygulama içinde şekil bulması onu borçlar hukukunda düzenlenen sözleşme tiplerinden bazı noktalarda farklılaştırmıştır. Bunlardan ilki, TKAS'ın çerçeve yapılı bir sözleşme olmasıdır. İkincisi, TKAS'ın kurulmasından sonra asli edim borcu doğurmayan bir sözleşme olmasındadır. Asli edim borcu doğurmama fonksiyonu hem kredi kuruluşu hem de kredi müşterisi için geçerlidir. Kredi kullandırılması TKAS'ın çerçeve yapısının bir sonucu olarak, bu sözleşme temelinde tarafların öneri ve kabulü ile kurulan Münferit Kredi Kullandırım Sözleşmesiyle (MKKS) gerçekleşmektedir. Ancak, kredi kullandırılması sonucunda bu kredi cari hesaba alacak olarak yazılmakta ve kredinin tasfiyesi TKAS'a göre yapılmaktadır. Böylece, MKKS kredi kullandırılmasından sonra bu sözleşme fonksiyonunu tamamlamakta ve bu kredi alacağının tasfiyesi TKAS'ın kurulduğu andan ileriye doğru süpürme etkisiyle birden çok kredi alacağı bulunsa bile MKKS hükümlerini de kapsayarak tek alacağa dönüşmektedir.
Ayrıca, kredi kuruluşlarının, TKAS'ları yedek hukuk kurallarının düzenleme imkanı verdiği alanlarda kendi lehlerine düzenledikleri bilinmektedir. Bu nedenle, doktrinde özellikle katılma suretiyle kurulan TKAS'ların genel işlem denetimine tabi olup olmayacağı da tartışmalıdır.
TKAS ticari hayatta en yoğun kullanılan sözleşme tiplerinden birisidir. Kredi kuruluşları dünyada olduğu gibi ülkemizde de bu TKAS'ları kredi verme faaliyeti çerçevesinde ülke içi ve milletlerarası tecrübelerle şekillendirmişlerdir. Dolayısıyla, TKAS'ların uygulama içinde şekil bulması onu borçlar hukukunda düzenlenen sözleşme tiplerinden bazı noktalarda farklılaştırmıştır. Bunlardan ilki, TKAS'ın çerçeve yapılı bir sözleşme olmasıdır. İkincisi, TKAS'ın kurulmasından sonra asli edim borcu doğurmayan bir sözleşme olmasındadır. Asli edim borcu doğurmama fonksiyonu hem kredi kuruluşu hem de kredi müşterisi için geçerlidir. Kredi kullandırılması TKAS'ın çerçeve yapısının bir sonucu olarak, bu sözleşme temelinde tarafların öneri ve kabulü ile kurulan Münferit Kredi Kullandırım Sözleşmesiyle (MKKS) gerçekleşmektedir. Ancak, kredi kullandırılması sonucunda bu kredi cari hesaba alacak olarak yazılmakta ve kredinin tasfiyesi TKAS'a göre yapılmaktadır. Böylece, MKKS kredi kullandırılmasından sonra bu sözleşme fonksiyonunu tamamlamakta ve bu kredi alacağının tasfiyesi TKAS'ın kurulduğu andan ileriye doğru süpürme etkisiyle birden çok kredi alacağı bulunsa bile MKKS hükümlerini de kapsayarak tek alacağa dönüşmektedir.
Ayrıca, kredi kuruluşlarının, TKAS'ları yedek hukuk kurallarının düzenleme imkanı verdiği alanlarda kendi lehlerine düzenledikleri bilinmektedir. Bu nedenle, doktrinde özellikle katılma suretiyle kurulan TKAS'ların genel işlem denetimine tabi olup olmayacağı da tartışmalıdır.
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 23
Giriş
KONUNUN TAKDİMİ, AMACI, TERMİNOLOJİ,
SINIRLANDIRILMASI VE TARİHÇESİ
§ 1. KONUNUN TAKDİMİ, AMACI, TERMİNOLOJİ VE SINIRLANDIRILMASI 27
I. Konunun Takdimi 27
II. Konunun Seçilme Amacı 28
III. Terminoloji 30
IV. Konunun Sınırlandırılması 31
§ 2. BANKACILIK VE KREDİ VERME FAALİYETİNİN TARİHÇESİ 33
I. Bankacılığın Tarihsel Gelişimi 33
A. İlk Çağdaki Gelişmeler 34
B. Orta Çağdaki Gelişmeler 37
1. Avrupa Orta Çağında Bankacılık 37
2. Türk ve İslam Dünyası Orta Çağında Bankacılık 40
C. Yeni Çağdaki Gelişmeler 42
1. Avrupa (Batı) Bankacılığındaki Gelişmeler 42
a. Almanya 44
b. Fransa 45
c. İngiltere 47
d. Amerika Birleşik Devletleri 48
2. Türk Bankacılığının Tarihi Gelişimi 50
a. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 50
aa. Para Vakıfları 51
bb. Avrupalıların Osmanlı İmparatorluğundaki Bankacılık Faaliyeti 53
cc. Osmanlı İmparatorluğu’nda Milli Bankalar 57
b. Cumhuriyet Döneminde Bankacılık ve Hukuki Düzenlemeleri 59
II. Banka ve Kredinin Tarihi Gelişiminin Değerlendirilmesi 62
III. Banka ile Kredi Verme Faaliyeti Arasındaki İlişki 64
Birinci Kısım
TİCARİ KREDİLERİN DIŞ ÇERÇEVESİ
Birinci Bölüm
BANKACILIK HUKUKUNDA KREDİ FAALİYETİNİ DÜZENLEYEN HÜKÜMLERİN AMACI VE KAYNAKLARI
§ 3. KREDİ FAALİYETİNİ DÜZENLEYEN HÜKÜMLERİN AMACI 69
I. Kredi Düzeninin Etkin Bir Şekilde Çalışmasını Sağlamak 70
II. Kredi Kullananların Korunması 71
III. Mevduat Sahiplerinin Hak ve Menfaatlerinin Korunması 73
IV. Finansal Piyasalarda Güven ve İstikrar Sağlamak 75
V. Etkin ve Rekabete Açık Finans Piyasası Kurulmasını Sağlamak 76
VI. Fiyat İstikrarını Sağlamak 78
§ 4. KREDİ FAALİYETİNİ DÜZENLEYEN HÜKÜMLERİN KAYNAKLARI 78
I. Genel Hüküm Mahiyetindeki Kaynaklar 79
A. Türk Ticaret Kanunu 79
B. Türk Medeni Kanunu 80
C. Türk Borçlar Kanunu 82
D. Türk Ceza Kanunu 83
II. Özel Hüküm Mahiyetindeki Kaynaklar 83
A. Bankacılık Kanunu 83
B. Çek Kanunu 87
C. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu 88
D. Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu 88
E. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 89
F. Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun 89
İkinci Bölüm
KREDİNİN FONKSİYONLARI, UNSURLARI VE
KREDİ AÇMA SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ MAHİYETİ
§ 5. KREDİNİN FONKSİYONLARI VE UNSURLARI 93
I. Kredinin Fonksiyonları 93
A. İktisadi Fonksiyonu 93
B. Tüketim Fonksiyonu 94
C. Kaldıraç Fonksiyonu 95
D. Psikolojik (Güven) Fonksiyon 96
II. Kredinin Hukuki Unsurları 97
A. Karşılıklı Güven Duygusu 99
B. Belirli Bir Satın Alma Gücünün Devri 100
1. Satın Alma Gücünün Devir Edildiği Krediler 101
2. Sorumluluk (Gayrinakdi) Kredileri 102
a. Kambiyo Senetlerinin İskonto ve İştira Edilmesi 103
b. Kabul Kredisi 104
c. Aval Kredisi 104
d. Ciro Kredisi 105
e. Kefalet Verilmesi Suretiyle Kredi Kullandırma 105
f. Garanti Verilmesi Suretiyle Kredi Kullandırma 106
g. Akreditif Açılması Suretiyle Kredi Kullandırma 107
C. Satın Alma Gücünün Belirli Bir Süre İçin Devri 109
D. Satın Alma Gücünü Devir Alan Kişiye Rücu Etme Hakkı 110
E. Satın Alma Gücünü Devri Karşılığında Gelir Talep Etme Hakkı 112
III. Bankacılık Hukukunda Kredi ve Kredi Sayılan İşlemler 112
A. Bankacılık Hukukunda Kredi 114
B. Bankacılık Hukukunda Kredi Sayılan İşlemler 114
C. Bankacılık Hukukunda Kredi Tanımında Dikkate Alınmayan Unsurlar 115
IV. Bankacılık Hukukunda Karşılıklar 116
A. Merkez Bankası Kanuna Göre Tutulan Karşılıklar 116
B. Bankacılık Kanununa Göre Tutulan Karşılıklar 117
V. Değerlendirme 118
VI. Bankacılık Hukukunda Kredi İle Kredi Açma Sözleşmesi İlişkisi 118
§ 6. TKAS’IN HUKUKİ MAHİYETİ 119
I. Ticari Kredi Açma Sözleşmesinin Bazı Sözleşmeler İle Mukayesesi 119
A. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Tüketim Ödüncü Sözleşmesi 120
B. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Kara Katılmalı Ödünç Sözleşmesi 123
C. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Adi Ortaklık Sözleşmesi 125
D. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Usulsüz Tevdi Sözleşmesi 128
E. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Cari Hesap Sözleşmesi 129
F. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Çok Aşamalı Sui Generis Sözleşmesi 134
G. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Önsözleşme 135
H. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Finansman Sözleşmesi 138
I. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Tüketici Kredisi Sözleşmesi 139
İ. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Çerçeve Sözleşmesi 141
J. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi–Opsiyon Sözleşmesi 144
II. Değerlendirme 146
Üçüncü Bölüm
TİCARİ KREDİ AÇMA SÖZLEŞMESİNE UYGULANACAK
KANUN HÜKÜMLERİ, TİCARİ KREDİ AÇMA SÖZLEŞMELERİ HUKUKUNUN İLKELERİ İLE KREDİNİN BAZI YÖNLERDEN TASNİFİ
§ 7. TKAS’A UYGULANACAK HÜKÜMLERİNİN SIRASI 151
I. Emredici Nitelikte Kanun Hükümleri 152
II. Ticari Kredi Açma Sözleşmesi Hükümleri 154
III. Yedek (Emredici Olmayan) Nitelikte Kanun Hükümleri 155
A. Tamamlayıcı Nitelikteki Hükümler 156
B. Yorumlayıcı Nitelikteki Hükümler 156
C. Tanımlayıcı Nitelikteki Hükümler 157
D. Yetki Veren Hükümler 157
IV. Ticari Örf ve Adet Hukuku 158
V. Genel Kanun Hükümleri 160
A. Türk Medeni Kanun Hükümleri 160
B. Türk Borçlar Kanunu Hükümleri 161
C. Medeni Örf ve Adet Hukuku 163
D. Hakimin Hukuk Kuralı Koyması 165
VI. Özel Kanun Hükümleri 166
A. Bankacılık Kanunu Hükümleri 166
B. Vergi, Fon ve Harçlar Kanunu Hükümleri 166
1. Damga Vergisinde İstisna 167
2. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 167
3. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu 169
4. Harçlar Kanunu 170
C. İcra ve İflas Kanunu m. 68–b. ile m. 150–ı 172
D. Tapu Kanunu m. 26, f. Son 173
E. Ticari İşlerde Taşınır Rehni Kanunun m. 14 174
F. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (RKHK) 175
VII. TKAS Hükümlerinin Yorum (Metodları) Yöntemleri 177
A. Beyan Teorisine Göre Yorum 178
B. İrade Teorisine Göre Yorum 180
C. Güven Teorisine Göre Yorum 181
1. Klasik Güven Teorisine Göre Yorum 182
2. Modern Güven Teorisine Göre Yorum 182
D. Değerlendirme 185
§ 8. TKAS HUKUKUNUN GENEL İLKELERİ 187
I. Sözleşme Serbestisi (İrade Özgürlüğü) İlkesi 187
II. Süreklilik İlkesi 189
III. Müteselsil Borçluluk İlkesi 191
IV. Simetri İlkesi 193
V. Karşılıklılık İlkesi 194
VI. Sözleşmenin Ayakta Tutulması İlkesi 195
VII. Sözleşmenin Emredici Hükümlere Aykırı Olmama İlkesi 197
VIII. Bilgilenme İmkanı Sağlanması İlkesi 197
IX. Tek Taraflı Hüküm Değiştirme İlkesi 199
X. Sözleşmeyi Hazırlayan Taraf Aleyhine Yorum Yapılması İlkesi 200
XI. TKAS’nin İİK m. 68, f. I’de Sayılan Belgelerden Sayılması 201
XII. Ayrılık İlkesi 201
XIII. Ölçülülük (Orantılılık) İlkesi 203
XIV. Geri Dönülebilirlik (Cayılabilirlik) İlkesi 203
XV. Nisbilik İlkesi 206
XVI. Dönerlik (Yenilenebilirlik) İlkesi 206
§ 9. KREDİNİN BAZI YÖNLERDEN TASNİFİ 207
I. Müşteri Yönünden 208
A. Tüketici Kredisi 208
B. Ticari Kredi 209
II. Nitelikleri Yönünden 210
A. Nakdi Kredi 210
B. Gayri Nakdi Kredi 211
C. Mal (Emtia) Kredisi 212
III. Vadeleri Yönünden 213
A. Kısa Vadeli Kredi 214
B. Orta Vadeli Kredi 214
C. Uzun Vadeli Kredi 215
IV. Teminat Yönünden 215
A. Teminatsız (Açık) Kredi 216
B. Teminatlı Kredi 216
V. Tedavül Eden Değer (Para Türü) Yönünden 217
A. Türk Lirası Kredi 217
B. Döviz Kredisi 217
C. Dövize Endeksli Kredi 218
D. Kıymetli Maden Kredisi 219
VI. Özkaynak Oranı Yönünden 220
A. Büyük Kredi 220
B. Küçük Kredi 221
VII. Kullanım Amacı Yönünden 221
A. Tüketici Kredisi 221
1. Serbest Tüketici Kredisi 222
2. Bağlı Tüketici Kredisi 223
B. Ticari Kredi 224
1. İşletme Kredisi 224
2. Yatırım Kredisi 224
VIII. Kredi Sözleşmesine Taraf Olup Olmama Amacı Yönünden 225
A. Doğrudan Kredi 225
B. Dolaylı Kredi 225
IX. Kredi Tahsis Yetkisi Yönünden 226
A. Şube Yetkisindeki Krediler 226
B. Otorize (Şube Yetkisi Dışındaki) Krediler 227
1. Yönetim Kurulu Yetkisinde Krediler 228
2. Kredi Komitesi Yetkisinde Krediler 229
3. Genel Müdürlük Yetkisinde Krediler 230
a. Bölge Müdürlüğü Yetkisinde Krediler 231
b. Krediler Tahsis Başkan/Birim/Bölüm Yetkisinde Krediler 232
X. Sağlandığı Kaynak Yönünden 232
A. Banka Kaynaklarından Kullandırılan Krediler 232
B. Banka Dışı Kaynaklardan Kullandırılan Krediler 232
1. TCMB Kaynaklı Krediler 232
2. Türk Eximbank Kaynaklı Krediler 233
3. Sektörel Bazda Desteklenen Faaliyetlere Kullandırılan Krediler 234
4. Sendikasyon ve Seküritizasyon Kredileri 234
a. Sendikasyon Kredileri 234
b. Menkul Kıymetleştirme Sonucu Temin Edilen Krediler 236
XI. Tasfiye Sonucunda Geri Ödeme Şartlarındaki Ödeme Sırası Yönünden 237
A. Adi Alacak Yaratan Krediler 238
B. Sermaye Benzeri Krediler 238
XII. Hesaplaşma Şekli Yönünden 239
A. Cari Hesap Sözleşmesi Üzerinden İşleyen Krediler 240
B. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi Üzerinden İşleyen Krediler 240
1. Taksitli Ticari Krediler 241
2. Tek Taksitli (Spot) Krediler 242
İkinci Kısım
TİCARİ KREDİ AÇMA SÖZLEŞMESİNİN İÇ İŞLEYİŞİ
Birinci Bölüm
TİCARİ KREDİ AÇMA SÖZLEŞMESİNİN
TARAFLARI, UNSURLARI, KONUSU, ŞEKLİ, KURULMASI VE
GENEL İŞLEM ŞARTLARI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
§ 10. TKAS’IN TARAFLARI VE TEMİNAT VERENLER 245
I. Genel Olarak 245
II. Kredi Kuruluşları 245
A. Bankalar 246
B. Banka Konsorsiyumları 249
1. Sendikasyon (Konsorsiyum) Lideri 251
2. Kredi Temsilci Banka (Agent) 253
3. Teminat Sorumlusu Banka (Security Trustee) 254
C. Bankalar Dışında Kredi Sağlayan Şirketler 256
1. Finansman Şirketleri 257
2. Faktoring Şirketleri 257
3. Finansal Kiralama Şirketleri 258
D. Diğer Bazı Kredi Veren Kuruluşlar 259
III. Kredi Kullananlar (Müşteriler) 260
A. Tüzel Kişilerin Ehliyeti 260
1. Ticaret Şirketlerinin Ehliyeti 262
a. Kollektif Şirketler 263
b. Komandit Şirketler 264
c. Limited Şirketler 265
d. Anonim Ortaklıklar 265
e. Kooperatif Şirketler 266
2. Ticari İşletme Sahibi Dernek veya Vakıfların Ehliyeti 268
a. Ticari İşletme İşleten Derneklerin Tasarruf Yetkisi 269
b. Ticari İşletme İşleten Vakıfların Tasarruf Yetkisi 270
B. Gerçek Kişilerin Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti 272
1. Tam Ehliyetliler 273
2. Sınırlı Ehliyetliler 274
3. Tam Ehliyetsizler 275
4. Sınırlı Ehliyetsizler 277
a. Hiç Bir Şekilde Yapılamayacak İşlemler 278
b. Sınırlı Ehliyetsizin Tek Başına Yapabileceği İşlemler 278
aa. Konusu Şahsa Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar İle Karşılıksız Kazandırma İşlemleri 278
bb. Bir Meslek veya Sanatla Uğraşma Konusunda Mezun Kılınanlar 279
c. Yasal Temsilci ve Sınırlı Ehliyetsizin Birlikte Yapması Gereken İşlemler 280
C. Tüzel Kişiliği Olmayan Kişi Birlikleri 281
1. Adi Ortaklık 282
2. Donatma İştiraki 283
3. Kat Mülkiyeti Birliği (Apartman ve Site Yönetimleri) 284
4. Kredi Müşterisinin Vefatı Sonucunda Miras Şirketi 285
a. Miras Şirketinin Murisler Tarafından Temsili 287
b. Miras Şirketinin Vasiyeti Tenfiz Memuru Tarafından Temsili 288
c. Miras Şirketinin Resmi Tasfiye Memuru Tarafından Temsili 288
IV. Teminat Verenler 289
§ 11. TKAS İLE MKKS’NİN UNSURLARI, KONUSU, ŞEKLİ VE KURULMASI 290
I. TKAS’ın Ayırt Edici Unsurları, Konusu Şekli ve Kurulması 290
A. TKAS’ın Ayırt Edici Unsurları 292
1. MKKS’nin Temelini Oluşturması 292
2. Kredi Kullandırma Sözleşmeleri Kurma Borcu Doğurmaması 294
3. Sürekli Borç İlişkisi Kurması 295
B. TKAS’ın Konusu 296
C. TKAS'ın Şekli 297
D. TKAS’ın Kurulması 299
II. MKKS’nin Unsurları, Şekli ve Kurulması 301
A. MKKS’nin Unsurları ve Etkisi 303
1. Nakit Teslimi veya Nakde Dönüşme Riski Olan İtibar Kazandırma 303
2. Nakdin ve Nakde Dönüşme Riski Bulunan Taahhüdün Terk Süresi 304
3. Faiz veya Komisyon Tutarı 305
4. Ticari Açma Kredi Sözleşmesini Tamamlama ve Bütünleşme Etkisi 305
B. MKKS’nin Şekli 306
C. MKKS’nin Kurulması 307
III. Değerlendirme 308
§ 12. TKAS’IN GENEL İŞLEM ŞARTLARI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ 309
İkinci Bölüm
TİCARİ KREDİ AÇMA SÖZLEŞMESİNİN
TARAFLARI, TARAFLARIN, TEMİNAT VERENLERİN VE
SİMSARIN HAK VE SORUMLULUKLARI İLE
BAZI HÜKÜMLERİN DENETLENMESİ
§ 13. TARAFLARIN, TEMİNAT VERENLER İLE KREDİ TEMSİLCİSİNİN (AGENT) HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 313
I. Tarafların TKAS’ın Kurulmasından Önceki Hak ve Yükümlülükleri 313
A. Kredi Kuruluşunun Sorumluluğu 316
B. Kredi Talep Edenin Sorumluluğu 317
II. Tarafların TKAS’den Doğan Hak ve Yükümlülükleri 317
A. Kredi Verenin Hak ve Yükümlükleri 317
1. Kredi Verenin Hakları 318
a. Kredi Kuruluşunun Kredi Kullandırıp Kullandırmama Konusunda Takdir Hakkı 318
b. Faiz, Komisyon ve Ücret Ödenmesi 319
c. Teminat İsteme Hakkı 321
2. Kredi Verenin Yükümlülükleri 322
a. Krediyi Kullanana Destek Olma Borcu 323
b. Sır Saklama Yükümlülüğü 323
c. Teminatların İadesi Yükümlülüğü 325
B. Kredi Müşterisinin Hak ve Yükümlülükler 326
1. Kredi Müşterisinin Kredi Kullanmayı Talep Etme Hakkı 327
2. Kredi Müşterisinin Yükümlülükleri 328
a. Kullandığı Krediyi Vadesinde Tam Olarak Geri Ödeme 328
b. Krediyi Tahsis Edilen Amaç Doğrultusunda Kullanma 329
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı