04/06/2025 - 10/06/2025 tarihleri arası kapalı olacağımız için, bu tarihler arası teslimat yapılamayacaktır.
SipariÅŸleriniz belirtilen tarihten sonra kargoya teslim edilecektir.
İyi Bayramlar Dileriz.
TBK, CISG ve Karşılaştırmalı Hukukta Öngörülebilen İhlal (Borcun Vadede İfa Edilmeyeceğinin Öngörülebilmesi ve Sonuçları)
TBK, CISG ve Karşılaştırmalı Hukukta Öngörülebilen İhlal (Borcun Vadede İfa Edilmeyeceğinin Öngörülebilmesi ve Sonuçları)
Emre CUMALIOÄžLU





Bu çalışmamızda; öngörülebilen ihlal kavramını ve sonuçlarını inceleyerek ve henüz muaccel olmayan borcun ifa edilmeyeceÄŸinin öngörülebilmesi olgusuna yönelik bir öneride bulunuyoruz. Yaklaşık 170 yıl önce İngiltere'de doÄŸan anticipatory breach doktrininin (öngörülebilen ihlal) CISG'deki yansımasını inceliyor, Türk hukukunda var olan görünümlerini belirgin hale getirerek, tartışılmakta olan sonuçlarına iliÅŸkin görüÅŸlerimizi açıklıyoruz. Kanımızca, ahde vefa ilkesini, vefanın olmayacağı bir iliÅŸkide uygulamak, ifa edilmeyeceÄŸi öngörülebilen bir sözleÅŸme ile tarafları baÄŸlı tutmak, ne tarafların ne de topumun yararınadır. Haklı feshin, ani edimli ve henüz ifasına baÅŸlanmamış sürekli edimli sözleÅŸmelerdeki iz düÅŸümü olan öngörülebilen ihlal ve alacaklının buna dayanan hakları (özellikle öncelenmiÅŸ dönme hakkı); ahde vefa ilkesinin hem istisnalarından, hem de sonuçlarındandır. Bir istisnadır çünkü, muacceliyetten önce dönme hakkı tanır; sonuçtur çünkü bazı durumlarda İlkeye aykırı davranışın bir yaptırımıdır. Borçlunun sözüne uygun davran(a)mayacağı öngörülebildiÄŸi için alacaklı, sözleÅŸmeden dönme hakkını vaktinden önce kullanabilir (önceleyebilir).(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
§ 1. KONUNUN TAKDİMİ
§ 2. TEZ
§ 3. YÖNTEM ve KAPSAM
§ 4. PLAN
§ 5. TERİMLER
BİRİNCİ BÖLÜM
ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL KAVRAMI
§ 6. KARÅžILAÅžTIRMALI HUKUKTA ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL
I. ANGLO-SAKSON HUKUKUNDA
II. KARA AVRUPASI HUKUKUNDA
III. CISG'de ve ULUSLARARASI HUKUK UYUMLAÅžTIRMA ÇALIÅžMALARINDA
§ 7. ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL KAVRAMI
I. Genel Olarak
II. İhlal
III. Öngörülebilme
IV. Öngörülebilen İhlalde Borçlunun Kusurunun Önemi
V. Öngörülebilen İhlalin Benzer Kanun Hükümleri ve Hukuki Kavramlarla KarşılaÅŸtırılması
İKİNCİ BÖLÜM
ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLALE KONU OLABİLECEK BORCUN ÖZELLİKLERİ
§ 8. BORCUN KAYNAÄžI
I. Borçlandırıcı SözleÅŸme ve DiÄŸer Borç Kaynakları Bakımından DeÄŸerlendirme
II. Yüklenilen Borçlar Arasındaki Sinallagma İliÅŸkisi Bakımından Borcun Kaynağına İliÅŸkin DeÄŸerlendirme ve Tam İki Tarafa Borç Yükleyen SözleÅŸmelerde Borcunu Önceden İfa Eden
Tarafın Öngörülebilen İhlale Dayanma Hakkı
III. Ani, Sürekli ve Dönemlik Edim İçeren SözleÅŸmeler Bakımından DeÄŸerlendirme
§ 9. BORCUN GEÇERLİLİĞİ VE HÜKÜM İFADE ETMESİ
I. Borcun GeçerliliÄŸi Bakımından DeÄŸerlendirme
II. Borcun Hüküm İfade Etmesi ve Özellikle Geciktirici KoÅŸula BaÄŸlı Borçlar Bakımından DeÄŸerlendirme
III. Yanılma, Aldatma, Korkutma ve Aşırı Yararlanmanın Öngörülebilen İhlale Etkisi
§ 10. BORCUN KONUSU
I. Olumlu (Verme, Yapma) ve Olumsuz (Yapmama, Katlanma) Edimleri Bakımından Değerlendirme
II. Asli Edim YükümlülüÄŸü, Yan Edim YükümlülüÄŸü, Yan Yüküm Bakımından DeÄŸerlendirme
§ 11. BORCUN MUACCEL OLMAMASI
I. Önemli Kavramlar
II. Vade
§ 12. BORCUN ÅžAHSEN İFASININ VE KAMBİYO SENEDİNE BAÄžLANMASININ ÖNEMİ
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENİ OLARAK İFA ENGELLERİNİN DEÄžERLENDİRİLMESİ, TÜRK HUKUKUNDA VE CISG'de ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLALE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
§ 13. ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENİ OLARAK İFA ENGELLERİNİN DEÄžERLENİRİLMESİ
I. Genel Olarak
II. Baştaki Objektif İmkansızlık
III. Borçlu Temerrüdü
IV. Alacaklı Temerrüdü
V. SözleÅŸmenin Olumlu İhlali veya Borcun Dar Anlamda GereÄŸi Gibi İfa Edilmemesi
VI. İşlem Temelinin Çökmesi
§ 14. TÜRK HUKUKUNDA VE CISG'de ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLALE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. İfa GüçsüzlüÄŸü
II. TBK'nun Eser SözleÅŸmesine İliÅŸkin 473. Maddesi
III. Ard Arda İfa Edilecek SözleÅŸmelere İliÅŸkin Düzenlemeler
IV. CISG m.72'de Yer Alan Öngörülebilen İhlal Düzenlemesi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA DÜZENLENMEYEN ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENLERİ ve BUNLARA UYGULANACAK HÜKÜMLER
§ 15. ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENİ OLARAK SONRAKİ ve SÜBJEKTİF İMKANSIZLIK
I. Türk Hukukunda Öngörülebilen İhlal Nedeni Olarak Sonraki İmkansızlık
II. CISG'de Öngörülebilen İhlal Nedeni Olarak İmkansızlık
§ 16. BORÇLUNUN DAVRANIÅžLARI, YETERSİZLİĞİ, TARAF OLDUÄžU DİĞER SÖZLEÅžMELER VE AÇIKLAMALARI NEDENİYLE İHLALİN ÖNGÖRÜLEBİLMESİ
I. Borçlunun Davranışları, YetersizliÄŸi Nedeniyle İhlalin Öngörülebilmesi
II. Borçlunun Taraf OlduÄŸu DiÄŸer SözleÅŸmeler Nedeniyle İhlalin Öngörülebilmesi
III. Borçlunun Açıklamaları Nedeniyle İhlalin Öngörülebilmesi: Borçlunun Borcu İfa EtmeyeceÄŸini Muacceliyetten Önce Beyan Etmesi, Borcu İnkarı ve Borcun İfası ile ÇeliÅŸen
Beyanları
BEŞİNCİ BÖLÜM
ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLALİN SONUÇLARI
§ 17. ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENİYLE ALACAKLININ SAHİP OLDUÄžU HAKLARA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR
I. Öngörülebilen İhlal Nedeniyle Kullanılabilecek Haklar
II. Borçlunun Takas, Def'i Haklarının ve İki Tarafın da Öngörülebilen İhlale Neden Olmasının Alacaklının Haklarını Kullanmasına Etkisi
III. SözleÅŸme Kurulmadan Önceki Öngörülebilen İhlalin Hakların Kullanılmasına Etkisi
§ 18. ÖNGÖRÜLEBİLEN İHLAL NEDENİYLE ALACAKLININ SAHİP OLDUÄžU HAKLARA İLİŞKİN ÖZEL AÇIKLAMALAR
I. Ediminin İfasını Askıya Alma ve Malların Teslimini Durdurma Hakkı
II. Hapis Hakkı (TMK m.952)
III. Güvence ve Açıklama Talep Etme Hakkı ve Külfeti
IV. ÖncelenmiÅŸ Dönme Hakkı
V. Tazminat Talep Etme Hakkı
SONUÇ
KAYNAKÇA