Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Taşıyanın Gemiyi Sefere Elverişli Halde Bulundurmak Borcu
Taşıyanın Gemiyi Sefere Elverişli Halde Bulundurmak Borcu
Bülent SÖZER
Sayfa Sayısı
:
100
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1975
100,00
TL ÖNSÖZ Bu incelemenin esasını İstanbul Hukuk Fakültesi\′nde 21 Mart 1974 tarihinde savunulmuş olan doktora tezimiz teşkil etmektedir. Savunmadan sonra tarafımızdan görülen bazı eksikliklerin tamamlanmasına çalışılmış ve bu cümleden olarak § 1, II, 2 deki ayırım, § 3, I, 2, b deki tahlil, § 4, X da 169 numaralı dip notundaki karar ve ilgili açıklamalar ve § 5, I, 1, d de Borçlar Kanunu\′nun 55. maddesine ait karşılaştırma teze eklenmiştir. Bunların dışında ana fikre dokunulma-dığı gibi, çalışmanın plânı da aynen muhafaza edilmiştir. Sadece bu tez üzerindeki çalışmalarım sırasında değil fakat asistan olduğum günden bu yana aziz hocam Prof. Dr. Tahir Çağa benim için çok zaman ve emek harcadı. Meydana getirebildiğim netice ise bu emek ve zamanı gerektiği gibi değerlendiremediğimi gösteriyor. Bu bakımdan kendisine şükranlarımı arz ederken aynı zamanda ondan özür dilemeyi de bir vicdan borcu telâkki etmekteyim. Çalışmamı basan Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü\′ ne ve özellikle Enstitü\′nün müdürü sayın hocam Prof. Dr. Ali Bozer\′e göstermiş olduğu teveccüh ve yakınlıktan dolayı teşekkürlerimi sunarım. Aziz dostum ve okul arkadaşım Asis. Sabih Arkan\′m devamlı ilgi ve yardımını da şükranla anmaktayım. İstanbul, 16 Eylül 1974 Dr. Bülent SÖZER Gi Ri Ş Taşıyan ile taşıtan arasında yapılan bir navlun mukavelesine dayanılarak mallar gemiye yüklenip yola çıkarıldıktan sonra; taşıtan mallarının her hangi bir hasara uğramadan varma limanına ulaşmasını ve bir zarar meydana gelirse bunu taşıyana tazmin ettirmeyi; buna karşılık taşıyan da doğabilecek her hangi bir zarardan sorumlu tutul-mamanın çarelerini düşünmeye başlar. Bir zamanlar taşıyanlar bu çareleri bulmuşlardı da. Mukavelelere koydukları çeşitli sorumsuzluk kayıtları ile yük ziya ve hasarlarından mes\′ul tutulmamayı başarmışlardı. Diğer taraftan taşıtanlar da bu sorumsuzluk kayıtları ile mücadele ederek, mahkemelerden sorumsuzluk kayıtlarının hüküm ifade edebilmesi için bazı şartların gerçekleşmesi gerekeceğine dair kararlar elde ettiler. Taraflar arasında bir uzlaşma zemini yaratmak amacı ile siyasi organlar ve bazı gayrı resmî kuruluşların dahi bu mücadelede rol aldığı görüldü. Taşıyanlar, hem ekonomik bakımdan daha kuvvetli ve hem de daha iyi teşkilatlanmış oldukları için ağır basarken; taşıtanlar da ticarî faaliyetin seyrine etki yapmaları ve aynı zamanda sigorta şirketlerinin desteğini ellerinde bulundurdukları için seslerini duyura-biliyorlardı. Sonunda, bir takım faraziyelerden hareketle, şöyle bir çözüm yolu ortaya çıktı: Taşıyanın yükleme limanında geminin başında bulunduğu farz ve kabul edilerek, ona geminin sefere elverişli bir halde hazırlanması mükellefiyeti yüklendi. Fakat, sefer sırasında geminin şevkinden veya teknik bakımından ve yangından doğabilecek zararlardan —geminin başında bulunmadığı gerekçesi ile— sorumlu tutulmaması makûl görüldü. Böylece —ileride inceleyeceğimiz milli kanunlr ve milletlerarası sözleşmeler ile— taşıyanın gemiyi sefere elverişli bir halde bulundurma 1 mükellefiyeti taraflar arasındaki menfaat çatışmasında bir uzlaşma unsuru olarak ortaya çıktı. Navlun hukukundaki önemi dolayısı ile, biz de çalışmamızı bu konuya yönelttik. Yukarıda izaha çalıştığımız hukukî çatışma Anglo-Saxon âleminde ortaya çıkmış olduğu için, incelemelerimizde açıklama ve mukayese kaynağı olarak İngiliz ve Amerikan hukuklarını ele aldık. Taşıyana yüklenen bu mükellefiyetin çeşitli kanun ve sözleşmelerde ne şekilde düzenlendiğini gördükten (§2) sonra, § 3. de bu vecibenin hukukî niteliğini ve özelliklerini inceleyeceğiz. § 4. de taşıyanın bu borcunu ne suretle ifa etmesi gerektiğini ele alacak ve son olarak § 5. de bu borcun ifa edilmemesi halinde taşıtanın haiz olacağı hakları tetkik edeceğiz. İÇİNDEKİLER KISALTMALAR XI YARARLANILAN ESERLER XIII GÃRÃŞ 1 § 1. KAVRAM VE TERMİNOLOJİ I. KAVRAM 3 II. TERMİNOLOJİ 3 1. Genel Olarak 3 2. Başlangıçtaki Elverişlilik - Sonraki Elverişlilik 4 § 2. TAŞIYANIN GEMİYİ SEFERE ELVERİŞLİ HALDE BULUNDURMAK BORCUNUN HUKUKİ TANZİMİ I. MİLLETLERARASI SÖZLEŞMELER 5 1. Denizde Can Emniyeti Milletlerarası Sözleşmesi, Londra 1960 5 2. Yükleme Sınırları Milletlerarası Sözleşmesi, Londra 1966 6 3. Konişmentolara İlişkin Bazı Kaidelerin Birleştirilmesi Hakkında Milletlerarası Sözleşme, Brüksel 1924 6 ii. İNGİLİZ VE AMERİKAN HUKUKLARI 7 1. İngiliz Hukuku 7 2. Amerikan Hukuku 10 III. TÜRK HUKUKU 12 1. Kanunlar 12 2. Tüzükler 15 3. Talimat ve Tamimler 16 § 3. TAŞIYANIN GEMİYİ SEFERE ELVERİŞLİ HALDE BULUNDURMAK BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÖZELLİKLERİ I. HUKUKİ NİTELİĞİ 19 1. Yan Borç Olması Bakımından 19 2. Özen Borcu Olması Bakımından 24 a. Genel Olarak 24 b. Özen Borcunun «Tamamiyle anormal tehlikeler» Kavramı Karşısında Sınırı 26 II. ÖZELLİKLERİ 28 1. İzafiliği Bakımından 28 2. İfa Zamanı Bakımından 30 3. Âmir Hüküm Vasfı Bakımından 33 § 4. TAŞIYANIN GEMİYİ SEFERE ELVERİŞLİ HALDE BULUNDURMAK BORCUNUN ŞÜMUL VE MUHTEVASI I. GENEL OLARAK 35 II. GEMİNİN TEKNESİ BAKIMINDAN .... 36 III. GEMİNİN MAKİNE VE KAZANLARI BAKIMINDAN 39 IV. GEMİNİN YAKITI BAKIMINDAN ,. 40 V. GEMİ ADAMLARI BAKIMINDAN 42 VI. YARDIMCI ŞAHISLAR BAKIMINDAN 45 1. Genel Olarak ..:....... ....... 45 2. Kimler Yardımcı Şahıs Sayılır 46 VII. GEMİNİN YÜKLENMESİ VE İSTİFİ BAKIMINDAN . 49 1. Yükleme 49 2. İstif 53 VIII. GEMİNİN AMBARLARI BAKIMINDAN 56 1. Genel Olarak 56 2. Ambar Kapakları 59 3. Havalandırma Tesisatı 60 4. Tulanî Bölmeler 61 VIII IX. GEMİNİN BORULARI, VANALARI, VALFLARI BA KIMINDAN 61 X. GEMİNİN MUNZAM TEFERRUATI VE DONANIM LARI BAKIMINDAN 64 XI. GEMİNİN HARİTALARI VE BORDA EVRAKI BAKI MINDAN 66 XII. GEMİNİN SEFERE MERHALE MERHALE HAZIR LANMASI 67 § 5. TAŞIYANIN GEMİYİ SEFERE ELVERİŞLİ HALDE BULUNDURMAK BORCUNUN İHLALİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞU VE TAŞITANIN HAKLARI I. TAŞIYANIN SORUMLULUĞU 71 1. Şartları 71 a. Zarar 71 b. İlliyet Bağı 72 c. Elverişsizliğin Seferin Başlangıcında Olması 73 d. Taşıyanın Bir Sorumsuzluk Sebebinden Yararlana maması 73 e. Isbat Külfeti 76 2. Sorumluluğun Şuurları 79 II. TAŞITANIN HAKLARI 80 1. Aynen İfa Talebi 80 2. Sözleşmeden Dönme 83 3. Feshi İhbar 87 4. Tazminat Talebi 88 SUMMARY 91 IX
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı