Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar


Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Aralık (80)      Kasım (60)      Ekim (124)      Eylül (80)

Taşıma Hukukunda Gönderilen ( 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ( TTK m.856 - 893 ) Hükümlerine Göre ) Vural SEVEN

Taşıma Hukukunda Gönderilen ( 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ( TTK m.856 - 893 ) Hükümlerine Göre ) Vural SEVEN



Sayfa Sayısı
:  
283
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2012
ISBN NO
:  
9789754646238

250,00 TL











GİRİŞ A. Konunun Tanıtılması ve Sınırları Gönderilen, taşıma sözleşmesinin tarafı olmamakla birlikte, taşıma sözleşmesiyle ilgili kişilerden birisidir. Gönderilenin, taşıma sözleş¬mesinin (kendisi açısından) tam üçüncü kişi (gönderilen) lehine söz¬leşme olmasından dolayı, bu sözleşme çerçevesinde elde ettiği haklar bulunmaktadır. Diğer taraftan gönderilenin tam üçüncü kişi lehine sözleşme çerçevesinde ifayı talep etmesine (eşyayı kabul etmesine) bağlanan hukuki sonuçlar da mevcuttur. Bu çalışmada ise, taşıma söz¬leşmesinin tarafı olmayan bu kişinin (gönderilen) taşıma sözleşmesiy¬le ilişkisi üzerinde durulacaktır. Taşıma hukukuyla ilgili eserler ve in¬celemeler çoğunlukla taşıma sözleşmesinin tarafı olan kişileri (gönde¬ren/taşıyıcı) esas alarak değerlendirmelerde bulunduğundan, biz taşı¬ma sözleşmesini, bu sözleşmenin tarafı olmayan gönderilen (üçüncü kişi) açısından değerlendirmeye çalışacağız. Başka bir ifadeyle, eşya taşıma sözleşmesi, sözleşmeyle ilgili kişilerden birisi olan "gönderi¬len" kavramı üzerinden değerlendirilecektir. Bu çerçevede öncelikle, gönderilen kavramı ve türleri üzerinde durularak, taşıma sözleşmesi¬nin tam üçüncü kişi lehine sözleşme niteliği ile gönderilenin taşıma sözleşmesinin taraflarıyla olan ilişkileri tespit edilecektir. Bu tespitten sonra, gönderilen sıfatıyla doğrudan ilgili olan haklar ve yükümlülük¬ler incelenmeye çalışılacaktır. Bu değerlendirme yapılırken, TTK′nm "′Taşıma İşleri" kitabının "Eşya Taşıma"ya ilişkin ikinci kısım hükümleri olan 856 ilâ 893′üncü maddeleri dikkate alınacaktır. Bu tercihimizin sebebini öncelikle TTK′nın yeni hükümler barındırması oluşturmaktadır. İkinci sebebini ise bu hükümlerin (karayolu eşya taşımaya ilişkin olmasına rağmen), eşya taşıma hukukunun genel hükümleri arasında yer almasıdır. Ayrı¬ca, TTK m. 902-905 hükümlerine göre, bu Kanun kapsamındaki (TTK m. 902) değişik tür araçlar ile yapılan taşımalarda (karma taşımalar), zararın nerede meydana geldiği belli değilse (TTK m. 903) bu tür ta¬şımalara da TTK′nın birinci ve ikinci kısım (856 ilâ 893′üncü madde¬ler) hükümleri uygulanır. B. Eşya Taşıma İşlerine Dair TTK Hükümlerinin Uygulama Alanı /. Genel Olarak Taşıma hukuku (işleri) bütün taşıma şekillerini (kara yolu1, demir¬yolu2, deniz3 ve hava taşımacılığı) içine alan yeknesak bir düzene veya modele sahip değildir. Dolayısıyla, taşımanın yapıldığı ortama göre taşıma hukuku kuralları farklılık gösterir. Bu durum ise, ister istemez taşıma hukukunun dağınık bir yapıya sahip olmasına sebep olmakta¬dır. Ancak, bu dağınık yapıya karşın, bütün taşıma şekillerinde taşıma hukuku kuralları benzer hukukî sorunları, benzer şekilde ele almaya çalışmaktadır. Bu (benzer) kurallar da yer alan farklılıklar, (genel ola¬rak) taşıma türünün kendi özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Takdir edileceği üzere, taşıma faaliyetinin süresi (örneğin, hava ve deniz ta¬şımalarında süre farkı), taşman eşyanın miktarı (örn. 5.000 konteyner kapasiteli gemide taşınan eşya ile treylerde taşınabilen tek bir kontey-nerin farkı), taşıma aracının fiziksel özellikleri, taşımanın icra edildiği ortam (örneğin, deniz ve karayolundaki tehlikelerin bir olmaması) ve teslim imkânları her taşıma türünün benzer bir modele uygun, fakat farklı kurallar geliştirmesine neden olmuştur. Diğer taraftan taşımanın yapıldığı ülkesel alanın da, taşıma hukuku kuralları açısından önemi bulunmaktadır. Buna göre, ulusal (yurt içi) ve uluslararası (yurt dışı) taşımalara uygulanacak kurallar farklılık ta¬şır. Taşıma hukukunun uluslararası karakteri, ulusal hukuklardan bağımsız yeknesak bir düzenin oluşmasına neden olmaktadır. Ancak modern taşıma hukukunun gelişimi içinde, uluslararası sözleşmelerin ulusal taşıma hukuku kurallanna yön verdiği görülmektedir. Başka bir ifadeyle, devletler (genel olarak) kendi ulusal hukuklarını uluslararası taşıma hukuku düzenine uydurmaya gayret etmektedir. Taşıma türü ve taşımanın icra edildiği yerin dışında, taşımanın ko¬nusu da taşıma hukuku kuralları açısından önem taşır. Taşımanın ko¬nusu olarak, eşya (yük) veya yolcu kavramları karşımıza çıkmaktadır. Eşya ve yolcu taşımaları taşıma konusunun farklılığı sebebiyle farklı kurallara tabi kılınmıştır. Bu nedenle ortaya çıkan bu farklılıklar çerçe¬vesinde öncelikle uygulanacak kurallann tespit ve taşıma işlerine dair TTK hükümlerinin uygulama alanının belirlenmesi gerekmektedir. TBK′da taşıma sözleşmesine ilişkin özel hüküm bulunmadığın¬dan5 TTK′nın "Taşıma İşlerini" düzenleyen dördüncü kitabı esas ola¬rak her ne kadar karayolu eşya ve yolcu taşımalarını (bkz. TTK m. 852′nin karşıt kavramı6) düzenlemekte ise de, bu hükümlerin aynı zamanda Türk taşıma hukukunun genel hükümleri olduğu kabul edil¬mektedir7. Dolayısıyla taşıma türlerine ilişkin özel düzenlemelerde8 hüküm bulunmayan hallerde bu Kitap hükümleri uygulama alanı bula¬caktır. Bu istisna dışında diğer taşıma türlerine öncelikle ilgili (ulusal-uluslararası) mevzuat uygulanır. Burada hüküm bulunmayan hâllerde dördüncü kitap hükümlerine başvurulur. Yabancılık unsuru bulunan taşımalarda ise MÖHUK m. 1/2 uluslararası sözleşmeleri saklı tuttuğundan öncelikle ilgili uluslararası sözleşme hükümleri uygulanacak¬tır; böyle bir sözleşme bulunmadığı hallerde, MÖHUK m. 24 ve 29 uyarınca Türk hukukunun yetkili hukuk (lex causae) olduğu durum¬larda dördüncü kitap hükümleri uygulama alanı bulur. //. Taşınma Eşyası Taşıması TTK′nm taşıma işlerine ilişkin dördüncü kitabının üçüncü kısmı "Taşınma Eşyası Taşımasına9 ayrılmıştır. Bu çerçevede TTK m. 894′e göre, "Bir evden, bürodan veya benzeri bir yerden alınıp benzeri bir yere taşınan eşya ′taşınma eşyası′dır. Konusu taşınma eş¬yası olan taşıma sözleşmesine, bu Kısımda öngörülen hüküm¬lerde veya uygulanması gerekli milletlerarası sözleşmelerde ak¬sine hüküm bulunmadıkça, bu Kitabın Birinci ve İkinci Kısım hükümleri uygulanır". Anılan hükümde ifade edildiği üzere, "taşınma eşyasrnm taşın¬masına ilişkin sözleşmelere öncelikle üçüncü kısımdaki hükümler uy¬gulanacaktır. Üçüncü kısımda uygulanacak hüküm yoksa veya aynı şekilde uygulanması gereken milletlerarası sözleşmelerde10 aksine hüküm bulunmadıkça, taşıma işleri kitabının birinci ve ikinci kısım (eşya taşıma) hükümleri "taşınma eşyası" taşımalarına da uygulanır. Başka bir ifadeyle eşya taşınmasına ilişkin kurallar, taşınma eşyasının taşın¬masında da uygulama imkânı bulacaktır. Bunun sonucu olarak eşya taşımaya ilişkin "gönderilen" ile ilgili kurallar, taşınma eşyasının ta¬şınmasına ilişkin taşıma sözleşmelerine uygulanabilecektir. III. Değişik Tür Araçlar ile Taşıma TTK m. 902-905 hükümlerine göre, bu Kanun kapsamındaki (TTK m. 902) değişik tür araçlar ile yapılan taşımalarda (karma taşımalar), zararın nerede meydana geldiği belli değilse (TTK m. 903) bu tür ta¬şımalara da TTK′nm birinci ve ikinci kısım (eşya taşıma) hükümleri uygulanır. Karma (multimodal, çok araçlı) taşımalar11, taşıma işinin birden farklı taşıma türüyle yerine getirildiği taşımalardır12. Taşıma endüstrisinin gelişmesiyle birlikte karma taşıma uygulamaları yaygın hale gelmiştir. Buna göre, kapıdan kapıya taşımalarda (door to door taşımaları) veya uzun mesafeli taşımalarda karma taşıma yöntemi uy¬gulanmaktadır. Örneğin, Manisa′da bulunan zeytinyağı yüklü kontey-nerin Teksas City/ABD′ye taşınması için karma taşıma yöntemi kul¬lanılabilir. Bunun için konteyner Manisa′dan İzmir limanına karayolu ile İzmir limanından New York Limanına deniz yolu ile ve New York limanından Teksas′a ise demiryolu ile taşınacaktır. Böylece, kara yo¬lu, deniz yolu ve demiryolu taşımacılığı bir arada kullanılmış olur. TTK m. 902-905′de "Değişik Tür Araçlar ile Taşıma" düzenlen¬miştir . TTK m. 902′ye göre: "Bu Kitabın Birinci ve İkinci Kısım hükümleri, aşağıdaki şartla¬rın tamamının bir arada varlığı hâlinde, değişik tür araçlar ile taşıma sözleşmelerine de uygulanır: a) Eşyanın taşınması bütünlük gösteren bir taşıma sözleşmesine dayanıyorsa. b) Bu sözleşme bağlamında taşıma değişik türde araçlarla yapı¬ lacaksa. c) Taraflar, her bir türdeki araç için ayrı sözleşme yapmış olsa¬ lardı, söz konusu sözleşmelerin en az ikisi farklı hükümlere bağlı tutulacak idiyse. d) Aşağıdaki hükümlerle, uygulanması gerekli milletlerarası sözleşmelerde aksi yolda bir düzenleme yoksa"14. e) Bununla birlikte "Zıyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol açan olayın, taşımanın hangi kısmında meydana geldiği belli ise, taşı¬yıcının sorumluluğu, bu Kitabın Birinci ve İkinci Kısım hükümlerinin yerine, taşımanın bu kısmı için ayrı bir taşıma sözleşmesi yapılmış ol¬saydı, o sözleşmenin bağlı olacağı hükümlere göre belirlenir. Zıyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol açan olayın taşımanın hangi kısmında meydana geldiğine ilişkin ispat yükü, bunu iddia eden tarafa aittir" ÇTTK m. 903). Bu sisteme göre, "Değişik Tür Araçlar ile Taşıma" hükümlerinin uygulanabilmesi için taşıyıcının eşyayı tek bir taşıma sözleşmesi tah¬tında en az iki değişik taşıma aracıyla taşımayı üstlenmiş olması ge¬rekmektedir15. Bu tür bir sözleşme dâhi, kural olarak, birinci ve ikinci kısımda düzenlenen hükümlere tabi tutulmuştur. Değişik tür araçlarla yapılacak taşımanın bir kısmının deniz yoluyla cereyan ettiği hallerde dâhi, kural olarak, TTK m. 850 ilâ 893′üncü hükümleri uygulama ala¬nı bulacaktır. Bu haller bakımından TTK m. 852 ve deniz yolu taşıma¬larına ilişkin hükümler dikkate alınmayacaktır. İÇİNDEKİLER A. Konunun Tanıtılması ve Sınırlan 17 B. Eşya Taşıma İşlerine Dair TTK Hükümlerinin Uygulama Alanı... 18 I. Genel Olarak 18 II. Taşınma Eşyası Taşıması 22 III. Değişik Tür Araçlar ile Taşıma 23 §1. GÖNDERİLEN KAVRAMI, TÜRLERİ VE GÖNDERİLENİN BELİRLENMESİ 27 A. Kavram 27 B. Türleri 30 I. Şekli ve Gerçek Gönderilen 30 1. Şekli Gönderilen 30 2. Gerçek Gönderilen 32 II. Üçüncü Kişi Gönderilen 33 III. İlk ve Son Gönderilen 35 C. Alt ve Asıl Taşıma Sözleşmesinde Gönderilenin Durumu 36 D. Gönderilenin Belirlenmesi 39 I. Taşıma Sözleşmesine Göre Belirlenmesi 39 1. Taşıma Sözleşmesinin Unsurları Açısından Gönderilenin Durumu 39 a. Gönderilenin Taşıma Sözleşmesinin Esaslı Unsuru Olmaması 39 b. Gönderilenin Taşıma Sözleşmesinin Sübjektif Esaslı Unsurunu Oluşturması 41 2. Gönderilenin Taşıma Sözleşmesine Göre Belirlenmesinin Şekle Tabi Olmaması 42 3. Gönderilenin İspatı 42 II. Taşıma Senedi Kayıtlan İle Belirlenmesi 45 1. Genel Olarak Taşıma Belgeleri ve Fonksiyonları 45 2. Gönderilenin Taşıma Senedi Kayıtları ile Belirlenmesinin Anlamı 47 3. Taşıma Senedinin Unsurlan 48 4. İlgili Taşıma Senetleri Kayıtları 53 a. Gönderilenin Kimliğine Dair Kayıtlar 53 b. Bildirim Adresi 54 5. Gönderilenle İlgili Taşıma Senedi Kayıtlarının İspat Fonksiyonu 57 6. Diğer Taşıma Belgelerinde Yer Alan Gönderilenle İlgili Kayıtlar 62 a. Yük Senedi 62 b. Hava Yük Senedi 63 c. Hamule Senedi 64 aa. RDN-Hamule Senedi 64 bb. CIM-Hamule Senedi 65 d. Denizde Eşya Taşıma Senetleri 66 aa. Konişmento 66 bb. Deniz Yük Senedi 70 III. Talimat İle Belirlenmesi 72 § 2. TAŞIMA SÖZLEŞMESİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİ LEHİNE SÖZLEŞME NİTELİĞİ İLE GÖNDERİLENİN GÖNDEREN VE TAŞIYICIYLA ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ 73 A. Gönderilen ile Taşıma Sözleşmesi Arasındaki İlişkinin Kuramsal Temeli 73 I. Gönderilenin Haklan Açısından 75 II. Gönderilenin Yükümlülükleri Açısından 77 III. Değerlendirme 80 IV. Görüşümüz 85 B. Taşıma Sözleşmesinin Tam Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme Niteliği 86 I. Genel Olarak 86 II. Tam Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme 88 III. Tam Üçüncü Kişi Lehine Sözleşme Çerçevesinde Gönderilenin Talep Hakkının Temeli (Kaynağı) 92 C. Gönderilenin Taşıyıcı ve Gönderenle Arasındaki Hukuki İlişki 93 I. Gönderilen ile Taşıyıcı Arasındaki Hukuki İlişki (Edim İlişkisi) 93 II. Gönderilen ile Gönderen Arasındaki Hukuki İlişki (Değer İlişkisi) 95 1. Genel Olarak 95 2. Mesafeli Satım Sözleşmeleri Açısından 97 a. Teslim Şekilleri (Incoterms) 98 b. Ödeme Şekilleri (Özellikle Akreditif ve Vesaik Mukabili Ödeme) 98 c. Teslim ve Ödeme Şekilleriyle Gönderilenin Hukuki Durumu Arasındaki İlişki 100 aa. CIF/CIP Teslim Şartlı Uluslararası Satımlar Açısından 100 bb. FOB/FCA Teslim Şartlı Uluslararası Satımlar Açısından 103 § 3. GÖNDERİLENİN TALİMAT HAKKİ 105 A. Gönderilenin Talimat Hakkının Önemi 105 B. Gönderilenin Talimat Hakkının İşlevi 107 C. Gönderilenin Talimat Hakkının Hukuki Niteliği 110 D. Kavram ve Terim 111 E. Gönderilenin Talimat Hakkını Kazanması 114 I. Eşyanın Teslim Yerine Ulaşması ile Kazanma 114 1. Yer Kavramı 114 2. Eşyanın Teslim Yerine Ulaşması 116 II. Talimat Hakkının Eşyanın Teslim Yerine Ulaşmasından Önce Gönderilene Ait Olduğunun Kararlaştırılmış Olması 117 III. Talimat Hakkının Taşıma Senedine Bağlanması Durumunda 118 F. Talimat Hakkının İçeriği 124 G. Talimat Hakkının Sınırları 128 I. Talimatın Taşıyıcının İşletmesi İçin Sakınca Oluşturması 128 II. Diğer Eşyaların İlgilileri için Zarar Tehdidi Oluşturması 130 III. Son Gönderilenin Başka Bir Gönderen Belirleyememesi 130 IV. Talimatın Kanuna, Ahlaka, Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırılığı 131 V. Talimatın Uygulanmasının İmkânsızlığı 131 H. Talimatın Hakkının Şekli ve Kullanılması 132 I. İspat Yükü 135 § 4. GÖNDERİLENİN TAŞIMA BELGELERİNİ VE EŞYAYI İNCELEME HAKKI 137 A. Gönderilenin Taşıma Belgelerini İnceleme Hakkı 137 I. Taşıma Sözleşmesi Nedeniyle İnceleme Hakkının Gerekliliği 137 II. Gönderen ile Gönderilen Arasındaki Değer İlişkisi Çerçevesinde İnceleme Hakkının Gerekliliği 139 III. Gümrük Mevzuatı Çerçevesinde İnceleme Hakkının Gerekliliği 140 B. Gönderilenin Eşyayı İnceleme Hakkı 141 I. Gönderilenin Eşyayı Teslim Alma İradesi Ortaya Çıktıktan Sonraki İnceleme Hakkı 142 II. Gönderilenin Eşyayı Teslim Alma İradesi Ortaya Çıkmadan Önceki İnceleme Hakkı 143 § 5. GÖNDERİLENİN EŞYA İLE REFAKAT BELGELERİNİN TESLİMİNİ VE MAKBUZ DÜZENLENMESİNİ TALEP HAKKI 147 A. Gönderilenin Eşyanın Teslimini Talep Hakkı 147 I. Genel Olarak 147 II. Eşyanın Teslim Edileceği Yere Ulaşması 148 III. Gönderilenin Eşyanın Teslimini Talep Etmesi (Edimi Kabul Açıklaması) 148 IV. Taşıma Sözleşmesinden Doğan Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi Karşılığında Teslimin Talep Edilmiş Olması 149 B. Refakat Belgelerinin Teslimini Talep Hakkı 150 I. Refakat Belgesi Kavramı 150 II. Refakat Belgelerinin Teslimini Talep Hakkının Kaynağı 150 C. Gönderilenin Makbuz Düzenlenmesini Talep Hakkı 151 § 6. GÖNDERİLENİN TAZMİNAT TALEP HAKKI 153 A. Genel Olarak 153 B. Gönderilenin Tazminat Talebi Açısından Taşıyıcının Sorumluluk Türlerine Genel Bir Bakış 153 C. Gönderilenin Tazminat Talep Hakkının Şartlan 155 I. Gönderilenin Eşyayı (Edimi) Reddetmemiş Olması 155 II. Eşyanın Zayi Olmuş veya Hasara Uğramış Yahut Geç Teslim Edilmiş Olması 155 III. Eşyanın Teslim Edileceği Yere Ulaşmış Olması 157 IV. Talep Hakkının Düşmemiş Olması 158 D. Gönderilenin Aktif Taraf Sıfatı 158 I. Gönderilenin Kendi Zararları İçin Aktif Taraf Sıfatı 159 II. Gönderilenin Gönderenin Zararları İçin Aktif Taraf Sıfatı 160 1. Genel Olarak 160 2. Başkasının Hakkını Takip Yetkisi (Prozessstandschaft).. 162 3. Takip Yetkisine Konu Tazminat Haklan 169 4. Gönderilenin Başkasının Hakkını Takip Yetkisine Sahip Olmasının Usuli Sonuçlan 169 a. Dava Şartı 169 b. Kesin Hüküm ve Derdestlik 170 III. Gönderilenin Üçüncü Kişilerin Zararlan İçin Aktif Taraf Sıfatı 171 § 7. GÖNDERİLENİN TAŞIMA ÜCRETİ VE TAŞIYICININ DİĞER ALACAKLARINI ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 177 A. Genel Olarak 177 B. Ödeme Yükümlülüğünün Doğuşu 177 I. Eşyanın Teslimini (veya Tazminat) Talep Hakkının Kullanılması 178 1. Genel Olarak 178 2. Geçerlilik Şartlan 180 3. Temsil 185 II. Sorumluluğun Kaynağı: Borca Kanuni Katılma 187 III. Teslim Edileceği Yere Ulaşmasından Sonra Eşyanın Teslimini (veya Tazminat) Talep Hakkının Kullanılması 192 IV. Talimat Hakkının Kullanılmasının TTK m. 871 ′de Yer Alan Ödeme Yükümlülüğünü Kural Olarak Doğurmaması 193 V. Yorum 193 VI. İspat Sorunlan 194 C. Ödeme Yükümlülüğünün Kapsamı 194 I. Taşıma Ücreti 194 1. Taşıma Ücretinin Belirlenmesi 195 a. Taşıma Sözleşmesine Göre 195 b. Piyasa Şartlanna Göre 195 c. Eşyanın Miktarına Göre Taşıma Ücretinin Hesaplanmasında Taşıma Senedi Kayıtlannın Karine Niteliği 196 aa. Taşıma Senedi Açısından 196 bb. Yük Senedi Açısından 199 2. Taşıma Sözleşmesinde Taşıma Ücretinin Gönderilen Tarafından Ödeneceğinin Kararlaştınlması (Ödemeli Kaydı) 200 3. Gönderilenin Taşımanın Erken Sona Ermesi durumunda Taşıma Ücretini Ödeme Yükümlülüğünün Değerlendirilmesi 203 a. Teslim Engeli Halinde 203 b. Taşıma Engeli Halinde 204 c. Tam Zıya Halinde 204 4. Gönderilenden Talep Edilebilecek Taşıma Ücretinin Miktarı 206 a. Taşıma Senedinin İbrazı Halinde 206 b. Taşıma Senedinin Düzenlenmemesi veya İbraz Edilmemesi Halinde 208 5. Muacceliyet ve Temerrüt 209 a. Taşıma Sözleşmesinde Vadenin Kararlaştınlmadığı Hallerde 209 b. Taşıma Sözleşmesinde Vadenin Kararlaştırıldığı Hallerde 210 II. Ek Taşıma Ücreti 210 1. Genel Olarak 210 2. Gönderilenin Ek Taşıma Ücretinden Sorumlu Olması İçin Gereken Şartlar 211 a. Gecikme 211 b. Gecikmenin Gönderenin Riziko Alanına Giren Bir Sebepten Kaynaklanması 212 aa. Riziko Alanı (Rizikobereich) İlkesi 213 bb. Nötr Alan 213 cc. Tarafların Riziko Alanında yer Alan Engellerin Tespitinde Kullanılan Ölçütler 217 c. Bildirim Şartı 220 3. Muacceliyet ve Temerrüt 223 III. Bekleme Ücreti (Standgeld) 223 1. Genel Olarak 223 2. Bekleme Ücretinin Doğumu İçin Gereken Şartlar 224 a. Anlaşmanın Varlığı Halinde 224 b. Anlaşmanın Bulunmadığı Hallerde 225 aa. Yükleme Süresinin Uzaması Halinde 225 bb. Boşaltma Süresinin Uzaması Halinde 226 cc. Yükleme ve Boşaltmada Bekleme Süresinin Hesabı 226 dd. Gecikmenin Taşıyıcının Riziko Alanına Giren Bir Sebepten Kaynaklanmaması 227 3. Bildirim Şartı 228 4. Muacceliyet ve Temerrüt 228 IV. Eşya İçin Yapılan Giderleri Ödeme Borcu 228 1. Eşya İçin Yapılan Giderler 228 2. Gönderilenin Ödeme Yükümlülüğünün Kanuni Temeli ..231 3. Muacceliyet ve Temerrüt 233 V. Talimattan Kaynaklanan Ödeme Yükümlülükleri 233 1. Giderleri, Ek Taşıma Ücretini ve Bunlara İlişkin Avansı Ödeme Yükümlülüğü 233 2. Gönderilenin Ödeme Yükümlülüğünün Kanuni Temeli ..235 3. Muacceliyet ve Temerrüt 236 VI. Ödemeli Teslimden Kaynaklanan Yükümlülük (TTK m. 872) 236 § 8. GÖNDERİLENİN TAŞIYICININ HAPİS HAKKINDAN KAYNAKLANAN AYNİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 239 A. Genel Olarak 239 B. Gönderilene Karşı Borçlu Olmadığı Bir Alacaktan Ötürü Hapis Hakkı İleri Sürülüp Sürülemeyeceği Sorunu 239 C. Refakat Belgeleri Üzerinde Hapis Hakkının Doğup Doğmayacağı Sorunu 242 D. Taşıyıcının TMK m. 950/3 Anlamında İyiniyetli Olması Durumunda Üçüncü Kişiye Ait Eşya Üzerinde Hapis Hakkının Doğumu ve Hükmün Eleştirisi 243 E. TMK m. 951/2 Uyarınca Sağlanan Korumadan Kaynaklanan Sorunlar 246 F. Hapis Hakkının Paraya Çevrilmesinden Kaynaklanan Bazı Sorunlar 251 § 9. ZAMANAŞIMI 255 A. Normal Süre (Bir Yıl) 255 B. Uzamış Zamanaşımı Süresi (Üç Yıl) 256 C. Taleplerin Defi Olarak İleri Sürülmesi 257 § 10.GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 259 A. Görevli Mahkeme 259 B. Yetkili Mahkeme 260 I. Eşyanın Teslim Alındığı veya Teslim Edileceği Yer Mahkemesi 260 II. Birden Fazla Taşıyıcının Bulunması Durumunda Yetkili Mahkeme 260 III. Yetki Sözleşmesi 261 SONUÇ 263 KAYNAKÇA 271