Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Tahkim Sözleşmesi İle İlgili İhtilaflar
Tahkim Sözleşmesi İle İlgili İhtilaflar
Ünal ERTABAK
Sayfa Sayısı
:
109
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9789944941921
340,00
TL TAKDİM EDİLEN ÇALIŞMANIN KAPSAMI Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 01.02.2005 tarihli ve 2004/4057 E. 2005/599 K. sayılı kararı ile, Hukuk Usulü Muhakemeleri Ka-nunu′nun (HUMK.) 519. maddesinin kapsamının ne olduğu konusunda bazı tespitlerde bulunmuştur. Yargıtay′ın anılan bu kararında iki önemli tespit mevcuttur. Bunlardan birincisi, husumet itirazı niteliğindeki itirazların HUMK.′nın 519. maddesi kapsamında incelenebilecek bir itiraz olmadığı ve bu konuda hakemlerin karar vermesi gerektiği yönündedir. Diğer tespit ise, bir ihtilafın HUMK.′nın 519. maddesi kapsamına girdiğinin kabul edilebilmesi için "var olan" bir tahkim sözleşmesi ile ilgili olması gerektiği hakkındadır. Yargıtay′ın bu kararı incelendiğinde akla hemen bir soru gelmektedir. HUMK.′nın 519. maddesinin, sadece "var olan" bir tahkim sözleşmesi veya tahkim şartı kapsamındaki ihtilaflar ile ilgili olduğu kabul edilecek olursa, bir taraf, diğer taraf aleyhine, ortada hiçbir tahkim sözleşmesi yokken tahkim davası açabilecek ve davalı taraf da bu tahkim yargılamasına itiraz edemeyecek midir? Bir diğer ifade ile, davalı hakkında hiçbir tahkim sözleşmesi veya şartı yokken davalı tahkimde yargılanacak ve davalı hakkında hakemler mi karar verecektir? Yargıtay′ın kararı bu şekilde mi anlaşılmalıdır? Aşağıda bu soruların cevaplan aranmaktadır. Yargıtay′ın kararında HUMK.′nın 519. maddesinin kapsamı ile ilgili ilkeler de belirtilmiştir. Ancak, bu ilkelerin daha iyi anlaşılabilmesi için bazı örneklere ihtiyaç bulunmaktadır. Aşağıda bu konudaki örnekler üzerinde de düşünülmüştür. Diğer yandan, bu ilkeler ile ilgili olası bazı hukuki sorunlara ne gibi çareler bulunabileceği ile ilgili olarak da aşağıda bazı görüşler bildirilmiştir. Yargıtay′ın kararına konu olan tespitlere, ne gibi ek gerekçeler gösterilebileceği ve/veya hangi gerekçelerle itiraz edilebileceği ile ilgili konular ve Yargıtay′ın tahkim yargılaması usulü ile ilgili bazı uygulamaları hakkındaki görüşler de aşağıda ifade edilmiştir. Takdim edilen bu çalışma topluca değerlendirildiğinde, tahkim sözleşmesinin veya tahkim şartının geçerli sayılabilmesi için hangi şartların gerçekleşmesi gerektiği konusunda da bazı sonuçlara ulaşıldığı görülecektir. Hakemlerin seçimi ile ilgili düzenlemeyi içeren HUMK.′nın 520. maddesi de bu çalışma kapsamında incelenerek, mahkemelerin bu madde kapsamındaki yetki ve görevlerinin ne olduğu hususuna da kısaca değinilmiştir. Bu çalışma kapsamında, tahkim sözleşmesi, tahkim sözleşmesi ile ilgili ihtilaflar ve tahkim yargılaması üzerinde düşünürken cevaplanması gereken bazı sorular da tespit edilmiştir; tespit edilen sorular özetle şu şekildedir: - HUMK.′da düzenlenmeyen veya tanımı yapılmayan konu larda, Milletlerarası Tahkim Kanunu′nun ilgili düzenlemeleri uygu lanabilir mi? - Vekilin tahkim yapma konusundaki yetkisizliği, asilin doğ rudan veya dolaylı icazeti ile giderilebilir mi? - Sözleşmedeki taraf iradelerinin tahkim değil ve fakat ihtila fın öncelikle sulhen çözülmesi yönünde olduğu tespit edildiği tak dirde, ihtilafın çözümü için mahkemeye başvurulmadan önce söz leşmedeki sulh prosedürünün işletilmesi gerekir mi? - İhtilaf hakkında hakemlerin oybirliği ile karar verecekleri yönündeki düzenlemeler geçerli midir? - Tarafların vefatı halinde veya hakemlerin ret veya istifası (veya vefatı) halinde tahkim yargılamasının sona ereceği yönündeki düzenlemeler geçerli midir? - Sözleşmeden doğacak tüm ihtilafların değil, sadece "bazı ihtilafların" tahkim yargılaması ile çözüleceği yönündeki düzenlemeler geçerli midir? - İhtilafın çözümü için farklı usullere tabi iki ayrı tahkim ku rumunun yetkili kılınması yönündeki düzenlemeler geçerli midir? - Hangi hallerde "yazılılık" şartı gerçekleşmiş sayılabilir? - Azınlıkta kalan hakemin oyuna üstünlük tanıyan düzenle meler geçerli midir? - Hakemlerin seçiminin taraflardan sadece birisine bırakılması yönündeki düzenlemeler geçerli midir? - Kanunun amir hükümlerine aykırı düzenlemelerin şarta bağ lı yapılmış olması halinde, tahkim şartı veya sözleşmesi hangi anda geçersiz sayılmalıdır? - Hakem kararının hangi hallerde oy çokluğu ile verilmediği ileri sürülebilir? - Hakem, çekimser oy kullanabilir mi? - Hakem kararının "yokluğu" ileri sürülebilir mi? - Yazılı tahkim şartı veya sözleşmesinin bulunmadığı hallerde tahkim davasının başlatılmasının önlenmesi mümkün müdür? - Hakemler, yazılı tahkim şartı veya sözleşmesi olmaması se bebiyle "görevsizlik" kararı verebilir mi? - Husumet itirazı niteliğindeki itirazlar hakkında karar verme ye hakemlerin yetkili olması, tahkim anlaşmasının üçüncü kişilere teşmili anlamına gelir mi? Yukarıda özetlenen bu soruların cevabı olabilecek bazı düşünceler de bu çalışma kapsamında aşağıda ifade edilmiştir. İÇİNDEKİLER Takdim Edilen Çalışmanın Kapsamı 7 1- İNCELENEN YARGITAY KARARI İLE İLGİLİ BİLGİLER 11 1.1. YARGITAY KARARININ OLUŞMASINA SEBEP OLAN VAKIALAR 11 1.2. YARGITAY KARARININ OLUŞMASINA SEBEP OLAN MAHKEME KARARI 14 1.3. YARGITAY KARARI 18 2- YARGITAY KARARININ İNCELENMESİ 23 2.1. HUMK′NEV 519. MADDESİNİN YORUMLANMASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 23 2.2. İNCELENEN YARGITAY KARARINA GÖRE HUMK′NIN 519. MADDESİNİN UYGULANMA ALANI 26 2.3. HUMK′NIN 519. MADDESİ KAPSAMINDA OLDUĞU KABUL EDİLEN "TAHKİM SÖZLEŞMESİNİN YORUMLANMASI" İLE İLGİLİ İHTİLAFLAR 30 2.4. HUMK′NIN 519. MADDESİ KAPSAMINDA OLDUĞU KABUL EDİLEN "TAHKİM İRADESİNİN EMREDİCİ KANUN HÜKÜMLERİNE UYGUNLUĞU" İLE İLGİLİ İHTİLAFLAR 32 2.4.1. Tahkim şartının veya sözleşmesinin "konu" itibariyle kanunun emredici düzenlemelerine aykırı olmaması gerekir ....32 2.4.2. Tahkim şartının veya sözleşmesinin tahkim davasının taraflarını bağlayacak şekilde ve onlar adına yapılmış olması gerekir 34 2.4.2.1. Sözleşmenin geçersiz olduğu itirazı 34 2.4.2.2. Sözleşme altındaki imzanın sahte olduğu itirazı 42 2.4.2.3. Sözleşmeyi imzalayan vekilin tahkim yapma yetkisi olmadığı itirazı 43 2.4.3. Tahkim şartının veya sözleşmesinin kanunun emredici diğer hususlanna da aykın olmaması gerekir 47 2.4.3.1. Tahkim iradesinin "açık ve kesin" olmadığı itirazı 47 2.4.3.1.1. Yargıtay′ın tahkim iradesinin "açık ve kesin" olması ilkesi ile ilgili yorumu sebebiyle sözleşmede hem tahkim şartına hem de yetkili mahkeme düzenlemelerine izin verilmemesi 49 2.4.3.1.2. Aynı sözleşmede, ihtilafın kesin olarak tahkim yargılamasında çözülmesi kararl aştın İmadan, ihtilaf ile ilgili mahkemelerin de yetkili kılınması (Birinci grup Yargıtay kararlan) 56 2.4.3.1.3. Aynı sözleşmede, ihtilafın kesin olarak tahkim yargılamasında çözülmesi kararlaştınldıktan sonra, tahkim usulündeki bazı durumlann oluşması halinde, ihtilaf ile ilgili mahkemelerin de yetkili kılınması. Bir diğer ifade ile, hem tahkim şartının düzenlenmesi, hem de şarta bağlı olarak mahkemelerin yetkili kılınması (İkinci grup Yargıtay kararlan) 62 2.4.3.1.4. Aynı sözleşmede, ihtilafın kesin olarak tahkim yargılamasında çözülmesi kararlaştınldıktan sonra, herhangi bir şarta bağlı olmadan, ihtilaf ile ilgili mahkemelerin de yetkili kılınması (Üçüncü grup Yargıtay kararlan) 74 2.4.3.2. Tahkim iradesinin uygulamaya geçirilemeyeceği itirazı 81 2.4.3.3. Tahkim iradesinin yazılı şekil şartına uygun olmadığı itirazı 83 2.4.3.4. Tahkim şartı veya sözleşmesinde tahkimin ruhuna aykın düzenlemelere yer verildiği itirazı 88 2.5. HUSUMET İTİRAZI NİTELİĞİNDEKİ İTİRAZLARIN HUMK/NIN 519. MADDESİ KAPSAMINDA DEGERLENDİRİLEMEMESİ : .98 3- "TAHKİM" TERİMİNİN TANIMI İÇİN BİR ÖNERİ 109
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı