Silahlı Çatışma ve İç Karışıklık Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarının Korunmasında Birleşmiş Milletler'in Rolü
Silahlı Çatışma ve İç Karışıklık Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarının Korunmasında Birleşmiş Milletler'in Rolü
Mustafa ERÇAKICA
Çatışma sonrası dönem, ulusal veya uluslararası bir hukuk düzeni içinde yaşayan herhangi düzeydeki bir toplumun, gerek teknik anlamda silahlı çatışma, gerekse diğer boyutlardaki şiddet olaylarıyla sarsılması ve yoğun insan hakları ihlalleri yaşamasının ardından gelen, çatışmaların azaldığı veya sona erdiği süreçtir. Silahlı Çatışma ve İç Karışıklık Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarının Korunmasında Birleşmiş Milletler'in Rolü başlıklı çalışmada temel olarak, gerek teknik anlamda silahlı çatışma, gerekse diğer boyutlardaki şiddet olaylarıyla sarsılması ve yoğun insan hakları ihlalleri yaşamasının ardından gelen, çatışmaların azaldığı veya sona erdiği süreç ele alınmıştır. Kitap toplamda bir ön bölümden ve üç bölümden oluşmaktadır. Ön bölüm, her türlü şiddet olaylarını içerecek biçimde çatışma dönemlerini, birinci bölüm ise çatışma sonrası dönemleri ele almaktadır. Gerek silahlı çatışmalar, gerekse diğer şiddet olayları ele alınmış, ardından da çatışma sonrası dönemlerdeki barışa ulaşma, yeniden inşa ve bu süreçlerde Birleşmiş Milletler'in rolü açıklanmıştır. İkinci bölümde, çatışma sonrası dönemlerde insan hakları ve bunların Birleşmiş Milletler tarafından korunmasının nasıl olacağı irdelenmiştir. Özellikle son yıllarda, geçiş dönemi adaletinin sağlanması önem kazanmıştır. Çalışmanın üçüncü ve son bölümünde, geçiş dönemi adaletinin sağlanması, ihlal edilen ve cezai fiil oluşturan insan hakları ihlallerinin ele alınmasının önemi ve Birleşmiş Milletler'in konuya yaklaşımı ele alınmıştır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
ÖN BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA SİLAHLI ÇATIŞMALAR VE İÇ KARIŞIKLIKLAR
A. Uluslararası Hukukta Silahlı Çatışma Türleri
1. Uluslararası Silahlı Çatışmalar
2. İç Silahlı Çatışmalar
B. Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarında Bireyler, Hedefler ve Silahlar
1. Silahlı Çatışmalarda Bireylerin Hukuki Statüsü
2. Silahlı Çatışmalarda Sivil Unsurların ve Askeri Hedeflerin Hukuki Durumu
3. Uluslararası İnsancıl Hukuk Kurallarının Niteliği ve Yarattığı Koruma
4. Silahlı Çatışmalarda Kullanılacak Silahlara İlişkin Kurallar
C. Sınırları Net Olmayan Şiddet Eylemleri Sorunu: İç Karışıklıklar ve Terörizm
1. İsyan ve İç Karışıklıklar
2. Terörizm, Yerel ve Küresel Etkileri
D. Suriye Krizinin Silahlı Çatışmalar Hukuku Bakımından İncelenmesi
1. Suriye Krizi ve Şiddet Olaylarının Nitelendirilmesi
2. Suriye'de İhlal Edilen İnsan Hakları ve Uluslararası İnsancıl Hukuk Kuralları
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇATIŞMA SONRASI DÖNEMLER, BARIŞ İNŞASI VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
A. Çatışma Sonrası Dönemlerde Barışa Ulaşma
1. Çatışma Çözümü
2. Barışın Yeniden İnşasında Birleşmiş Milletler
B. Çatışma Sonrası Dönemlerde Devletin Yeniden İnşası
1. Devletin ve Milletin Yeniden İnşası
2. Somut Olay Örneklerinin Yeniden İnşa Süreci Bakımından İncelenmesi
İKİNCİ BÖLÜM
ÇATIŞMA SONRASI DÖNEMLERDE İNSAN HAKLARININ BİRLEŞMİŞ MİLLETLERCE KORUNMASI
A. Silahlı Çatışmalarda İnsan Hakları Hukuku ve Uluslararası İnsancıl Hukuk Kuralları
1. Uluslararası İnsan Hakları Hukuku ve Uluslararası İnsancıl Hukuk İlişkisi
2. Çatışma Sonrası Dönemlerde İhlal Edilen İnsan Hakları ve Buna İlişkin Yükümlülüklerin Askıya Alınması
B. Birleşmiş Milletler Sistemi İçerisinde Çatışma Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarını Korumayla İlişkilendirilebilecek Faaliyetleri
1. Birleşmiş Milletler'in Çatışma Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarının Korunmasında Geleneksel Rolü: Barış Gücü Operasyonları
2. Birleşmiş Milletler'in Çatışma Sonrası Dönemlerde İnsan Haklarının Korunmasında Yeni Eylemleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER'İN ÇATIŞMA SONRASI DÖNEMLERDE DEMOKRASİNİN TEŞVİKİNE VE GEÇİŞ DÖNEMİ ADALETİNE ETKİSİ
A. Birleşmiş Milletler, Çatışma Sonrası Dönemlerde Demokrasi ve Adalet
1. Demokrasi, Hukukun Üstünlüğü ve Birleşmiş Milletler
2. Çatışma Sonrası Dönemlerde Demokrasinin Teşviki ve Çatışmaların Önlenmesi
3. Birleşmiş Milletler'in Çatışma Sonrası Dönemlerde Geçiş Dönemi Adaletini Sağlamasının Önemi
B. Birleşmiş Milletler'in Çatışma Sonrası Dönemde Geçiş Dönemi Adaletini Sağlama Yöntemleri
1. Birleşmiş Milletler'in Geçiş Dönemi Adaletinin Sağlanmasında Hakikat Komisyonlarına Başvurması
2. Birleşmiş Milletler'in Geçiş Dönemi Adaletinde Uluslararası Yargıyı Kullanması
SONUÇ
KAYNAKÇA