Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ses Görüntü Ve Data İncelemeleri ( Adli Bilimlerde Seçilmiş Konu Başlıkları )
Ses Görüntü Ve Data İncelemeleri ( Adli Bilimlerde Seçilmiş Konu Başlıkları )
Levent BAYRAM
Sayfa Sayısı
:
260
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9786055980818
550,00
TL GİRİŞ Günümüzde kayıt öğelerinin çeşitlenmesi ve artması dolayısıyla, suç eylemlerinin kayıt altına alınması kolaylaşmış ve kayıtların değer¬lendirilebileceği düzeneklere gereksinim duyulmuştur. Suç eyleminde, konuşmanın ya da sesin kullanılmama olasılığının düşüklüğü düşünüldüğünde; suçun aydınlatılmasında, ses ve konuşma çözümlemesinin gerçekleştirileceği adli laboratuvar incelemelerinin ge¬rekliliği ve öncesinde de bu eylemin çözümüne götürecek kayıtların gerçekleşleştkilmesinin önemi ortaya çıkmaktadır. İnsan konuşmasının ya da evrendeki diğer seslerin suça ait bir ey¬lemde kullanılması neticesinde, bu verilerin kolluk kuvvetleri ya da mağdurun bizzat kendisinin kaydederek, yargı ya da soruşturma süreç¬lerine yansıtmasıyla birlikte elde edilen bulgu üzerinde adli dilbilim laboratuvarlarında genellikle sinyal analizi, konuşmacı tanıma, kayıt iyileştirme ve kayıt güvenilirliği incelemelerinin gerçekleştirilmesiyle birliktelik kazanan işlemler bütünü, adli sesbüimin uygulama alanını oluşturur. İstem sıklığına bakılarak, incelemeleri birincil ve ikincil olarak ayır¬mamız mantıklı olacaktır. Birincil incelemeler olarak; kaydm katılımcıla¬rının kimliklendirilmesi diye betimlenebilecek "konuşmacı tanıma"yı, kaydın asıl olup-olmadığının ve üzerinde silme ya da eklemenin bulu-nup-bulunmadığırun belirlenmesi anlamına gelen "kayıt güvenilirliği"ni ve konuşma ya da gürültüyü işitmek istenilen bölümlerden ayıklanması demek olan "kayıt iyileştirme"yi sayabiliriz. Tek yumurta ikizleri de dâhil olmak üzere, tüm bireylerin sesleri birbirinden ayrılır. Beden içerisindeki biyolojik öğeler, kişinin dili edin¬diği çevre, değerlendirdiği eğitim olanakları ve işi gibi tüm değişkenler kişinin sesini ve konuşmasını Yerde yaşayan diğerlerinden ayırır. Bu ayrım; seslerin kendi basma sahip olduğu özelliklerin, işitsel ve görsel yöntemlerle çözümlenmesiyle ortaya konur. Bu bilgiye dayanan adli laboratuvar uzmanları, üreticisi bilinmeyen bir sesi, şüphelilerden alman örneklerle karşılaştırarak, tanıma ya da eleme kararlarını sonuç belgele¬rine yansıtırlar. Adli laboratuvarlardan inceleme isteminde bulunulan kayıtlar göz¬den geçirildiğinde, genelinin işitme ve anlamayı engelleyen gürültüler barındırdığı görülür. Bu gürültülerin belirli oranlarda duymak istenilen bölümlerden ayıklanması kaydın iyileştirilmesi anlamına gelmektedir. Bazen de konuşmaların gürültülerden ayıklanması ile olayın/kaydın gerçekleştirildiği yer ve zaman ortaya çıkabilir. Bir kaydın bütünlüğü içerisinde yer almaması gereken bir bölümün eklendiğinin ya da başka bir bölümün o kaydın bağlamsal bütünlüğü içerisinden kaybolduğunun belirlenmesi için kayıt güvenilirliği incele¬mesi yapılır. Kaydın ilk oluşturulduğu durumu koruyup-korumadığının belirlenmesi ancak söylem çözümlemesinden, izgesel incelemeye kadar çok yönlü incelemeler ile ortaya çıkarılabilir. İkincil incelemeler olarak ise konuşmacı profili belirleme ile diğer sinyal çözümlemeleri sayılabilir. Bilinen ve bilinmeyen iki konuşmacının karşılaştırıldığı adli konuşmacı tanıma süreçlerinden ayrı olarak, kimi zaman incelemeci tek bir konuşmacının kişisel özelliklerinin belirlenmesi istemi ile karşılaşabilir. Genellikle sözel üetişirnin yeğlendiği suç eylemini üstlenme, çok rastlanan bir davranıştır ve genellikle suçun hemen sonrasında gerçekle¬şir. Özellikle 155 polis imdat telefonuna yapılan eylemi üstlenme bildi¬rimleri ya da teknik izleme yoluyla elde edilen konuşma kayıtları eylem¬cilere ulaşmak yolunda kolluğa büyük yarar sağlamaktadır. Konuşmacının sesbilgisel özelliklerinden yaşı, cinsiyeti, mesleği be¬lirlenebilir. Kalıcı ya da geçici bir ses hastalığı bulunup bulunmadığı, protez kullanıp-kullanmadığı ya da hastalığı ile ilgili tedavi görüp-görmediği de klinik olarak araştırılabilir. Konuşmada yer alan ağız, iki dillilik gibi özelliklerden kişinin dili edindiği yer, ailesi ve sosyo¬ekonomik durumu ve hatta karma ağız özellikleri de varsa kişinin geç¬mişinde izlemiş olabileceği göç yolları da soruşturmacı kolluk birimleri¬ne bildirilir. Konuşmacının, kaydın yapıldığı olası bir gerilimli ortamda ne gibi ruhdilbilimsel sapmalar gösterdiği de söyleyiş özelliklerine ve ses yolu etkilerine bakılarak saptanır ve bu saptamalar, soruşturmanın iler¬leyen aşamalarında şüphelilerinkiler ile karşılaştırılır. Dilin işlevsel yapı¬larını nasıl kullandığı, özellikle seçtiği dilsel geçiş bkimlerinin neler ol¬duğu da önemlidir. Konuşma oranı, sözcük dağarcığı, meslek sözcükleri ile konuşmacının eğitim düzeyi ile ilgili bilgilere ulaşılır. Oldukça ayrıntılı bir şablon içerisine konuşmacının, eldeki veritaba-nı ile karşılaştırılabilen ve öngörülebilen tüm dilsel özellikleri yerleştirilir ve bu özellikler mcelemecinin bir "konuşmacı profili" belirlemesini sağ¬lar. Belirli olasılık düzeyleri ile gösterilen bu profile göre soruşturmacı kolluk birimleri yönlendiriür. Kaydın gerçekleştirildiği fiziksel çevre ve zamanı, kayıttaki konuş¬maların ve diğer ses smyallerinin ayrıntılı çözümlemeleri ile belirlenebi¬lir. Bunun dışında işitilen motor sesinin belirli bir araca, ateşli silah sesi¬nin belirli bir silaha ait olup-olmadığı da yapılacak karşılaştırılmalı çö¬zümlemelerle ortaya çıkarılabilir. Burada belirli bir çerçevesi çizilen adli ses ve konuşma incelemeleri servislerinin tümü, henüz ülkemiz adli ses laboratuvarlarmca yerine getirilememektedir. Bu uygulama eksikliğinin ötesinde özellikle akade¬mik çevrede de önemli eksiklikler bulunmaktadır. Çalışanlarının ve izle¬yenlerinin bilimsel yetkMiklerinin, elde olan ya da olmayan çeşitli ne¬denlerle güdük kaldığı adli dilbilim alanına burada sunulan çalışmalar katkı sağlayacaktır. Bu çalışmayı düzenleyenin kararlılığının bu katkının oluşmasındaki payı oldukça büyüktür. Cem YÜKSEL Ankara, 2008 ÖNSÖZ Demokratik hukuk devleti, suç adı verilen ve çeşitli türleriyle sosyal yapıları etkileyerek vatandaşların en önemli haklarını ihlâl eden eylem¬ler karşısında; güvenliği tesis etmek, adaletin doğru ve süratli biçimde işlemesini sağlamak, insan haklarını korumak, dolayısıyla da suç ve suç¬lularla mücadele etmek durumundadır. Devletin en önemli görevleri arasında yer alan toplumun huzur ve güvenliğinin sağlanması, suçluların tespit edilip yakalanması, cezalandı¬rılması, adaletin tecelli ettirilmesi ve bu doğrultuda da insanların daha iyi koşullarda yaşayabilmesi bakımından adli bilimlere büyük görevler düşmektedir. Günümüzde hızla gelişen bilim ve teknoloji, birey ve toplumun ekonomik, sosyal ve kültürel yaşantısını etkilemekte, örgütleri yapı ve işleyişlerinde değişikliğe zorlamaktadır. İletişim teknolojisinin çok yüksek seviyelere ulaşmış olması, dolayı¬sıyla da bilişim teknolojileri, ses-görüntü kayıt cihazları, veri saklayabi-len diğer tüm elektronik cihaz, araç ve malzemelerin çeşit ve nitelikleri¬nin farklılaşmasıyla birlikte bunlarla işlenen suçlarda da artiş gözlen¬mektedir. Multidisipliner bir bilim dalı olan adli bilimler içerisinde ses, görün¬tü ve data mcelemelerinin önemli bir yeri vardır. Konu ile ilgili ortaya çıkan suçlarla gerektiği şekilde mücadele edebilmek için ülke çapında çeşitli laboratuarlar hizmet vermektedir. Ses Görüntü ve Data İnceleme alanında çalışmalarını yürüten labo¬ratuarlardan birisi Kriminal Polis Laboratuarları Dairesi Başkanlığı An¬kara Kriminal Polis Laboratuarı Müdürlüğüne bağlı Ses Görüntü ve Data İnceleme Laboratuarlarıdır. Söz konusu Laboratuar, mevcut uzmanlık bölümlerinden farklı olarak sadece Ankara Kriminal Polis Laboratuarı bünyesinde bulunup ülke çapında hizmet vermektedir. Ses Görüntü ve Data İnceleme alanında ayrıca Jandarma Kriminal Daire Başkanlığına bağlı olarak Ses ve Görüntü İnceleme Laboratuarı ile Bilişim Teknolojileri İnceleme Laboratuarı, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü′nde Bant Analiz Laboratuarı, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Fizik İhtisas Dairesi bünyesinde Ses ve Görüntü İnceleme Laboratuarı ile Bilişim Teknoloji Suçları Laboratuarı adı altında çalışmalar yürütülmek¬tedir. Ses Görüntü ve Data İncelemeleri konusu ile ilgili talep her yıl kat¬lanarak artmakta olup, bir yıl içerisinde binlerce inceleme talebine cevap verilmektedir. Bu talepler kapsamında her türlü medya, fotoğraf ve elektronik veri saklayabilen kayıt materyalleri bire bir uzman personel tarafından incelenmektedir. Adli bilimlerde seçilmiş konu başlıkları, ses görüntü ve data incele¬meleri isimli bu kitap üç bölümden oluşmaktadır. Ses ve konuşma incelemeleri isimli birinci bölüm içerisinde; adli ses kayıtlarında rastlanılan artikülasyon bozukluklarının konuşmacı tanıma incelemesi için salt akustik fonetik olarak doğrulanması, adli dilbilim ve uygulamaları, ses görüntü ve data inceleme uzmanları için akademik çalışmalarda literatür taraması, adli konuşma kayıtlarında konuşmacı profili belirleme, standart türkçe ile ege ağzı arasındaki farklar ve sesini değiştirmek şüpheliyi kurtarır mı? adli yaklaşımla sorunun değerlendi¬rilmesi isimlerinde olmak üzere 6 makale yer almaktadır. Görüntü incelemeleri isimli ikinci bölüm içerisinde; fotoğraf ve gü¬venlik kamera görüntülerinden elbise incelemeleri, görüntü kayıtlarının adli kirnliklendirrne yetkinliği, cctv sistemlerinde görülen kusurlar ve çözüm önerileri, adli fotoğraf karşüaştırmasında süperimpozisyon tek¬niğinin uygulanması, izleme eksenli yaşamımızda seyrettiklerimizin ne kadarı gerçek?, adli yüz karşılaştırma işlemlerinde dikkat edilecek hu¬suslar, bulanık görüntülerin görüntü onarma teknikleri ile iyileştirilmesi ve kan serpintileri seyir analizi verileri ile adli animasyon isimlerinde olmak üzere 8 makale yer almaktadır. Data incelemeleri isimli üçüncü bölüm içerisinde; ülkemizde bilişim suçları ve mücadele yöntemleri, internette çocuk pornografisi, yeni bir suç türü bilişim suçu, adli bilişim metinlerinin yargı makamları tarafın¬dan anlamlandırılabilirliği, adli bilişim ve bilişim suçlarında olay yeri mcelernesinin hukuki boyutu isimlerinde olmak üzere 5 makale yer al¬maktadır. Kitap içerisinde yer alan toplam 19 makale, her biri konusunda ye¬tişmiş alan uzmanlarının ortak çabasıyla detaylı ve titiz çalışmaları sonu¬cunda hazırlanmıştır. Hazırlanan bazı çalışmalar çeşitli kongre, sempoz¬yum ve çalıştaylarda sunulup makaleleştirilen sözel bildiriler ile Hacet¬tepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, İngiliz Dilbilimi Bölümü′nün yayın organı olan Dilbilim ve Uygulamaları dergisinde yayınlanmış "Adli Dil¬bilim ve Uygulamaları" isimli makaleden oluşmaktadır. Hemen hemen hepsi Türkiye′de alanında yapılmış ve beğeni toplamış az sayıda çalış¬madan biridir. Bu yönüyle okuyuculardan da büyük beğeni toplayacağı düşünülmektedir. Bilimsel disiplinlerin kurumsallaşması, o alanda çalışan bilim insan¬larının, eğitim merkezlerinin, araştırmaların, rehber dergilerin, kitapla¬rın, araştırmaların ve alan yazına katkı sağlayacak her türlü eserin varlı¬ğı ile olanaklıdır. Bugün pek çok sorunun yaşanıyor olmasına karşın genelde savcı, hâkim ile polis ve jandarma gibi kanun uygulayıcı görevli¬ler, özelde de ses-görüntü ve data inceleme alanı ve uzmanları, ülkemiz¬de sayılan boyutlar açısmdan kurumsallaşma yolunda çok ciddi adımlar atmıştır. Dünyada olduğu gibi Türkiye′de de adli bilimler içerisinde önemli bir yere sahip olan ses görüntü ve data inceleme alanının gelişimi ile adli bilimler ve akademik çevre içerisinde kendisine seçkin bir yer edinmesi, gerek kurumsal bazda gerekse de bireysel olarak harcanan ciddi emek ve gayretin sonucu olmuştur. Her bilimsel çalışma, ilgili bilim dalının yazınına katkı amacını gü¬der. Bu çalışma da adli bilimler ile ses görüntü ve data incelemeleri yazı¬nına katkıda bulunma amacını taşımaktadır. Konulara ilgi duyan herke¬se, özellikle de kolluk kuvvetlerine, adli bilim çalışanlarına, yargı men¬suplarına ve kısaca adalete hizmet eden herkese yararlı olması bütün yazarların dileğidir. Kitabın hazırlanmasında emeği geçen herkesi kut¬luyor teşekkürlerimi sunuyorum. Levent Bayram Ankara, 2008 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I SES VE KONUŞMA İNCELEMELERİ GİRİŞ 3 ADLİ SES KAYITLARINDA RASTLANILAN ARTİKÜLASYON BOZUKLUKLARININ KONUŞMACI TANIMA İNCELEMESİ İÇİN SALT AKUSTİK FONETİK OLARAK DOĞRULANMASI 7 (Cem YÜKSEL) ADLİ DİLBİLİM VE UYGULAMALARI 21 (Cem YÜKSEL - Demet DEMİREL - Fatma ÖZTÜRK) SES GÖRÜNTÜ VE DATA İNCELEME UZMANLARI İÇİN AKADEMİK ÇALIŞMALARDA LİTERATÜR TARAMASI 37 (Levent BAYRAM) ADLİ KONUŞMA KAYITLARINDA KONUŞMACI PROFİLİ BELİRLEME 55 (Cem YÜKSEL - Murat TÜRK) STANDART TÜRKÇE İLE EGE AĞZI ARASINDAKİ FARKLAR 67 (Ahmet BAŞER - Şerif Ahmet SAMAN) SESİNİ DEĞİŞTİRMEK ŞÜPHELİYİ KURTARIR MI? ADLİ YAKLAŞIMLA SORUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 81 (Cem YÜKSEL - Hanifi SEVER) BÖLÜM II GÖRÜNTÜ İNCELEMELERİ GİRİŞ 99 FOTOĞRAF VE GÜVENLİK KAMERA GÖRÜNTÜLERİNDEN ELBİSE İNCELEMELERİ 101 (Oğuz KARAKUŞ - Yalçın ATMACA) GÖRÜNTÜ KAYITLARININ ADLİ KİMLİKLENDİRME YETKİNLİĞİ 115 (Hüseyin YAŞLI - Özgür BULUT) CCTV SİSTEMLERİNDE GÖRÜLEN KUSURLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 129 (Oğuzhan ORAK) ADLİ FOTOĞRAF KARŞILAŞTIRMASINDA SÜPERİMPOZİSYON TEKNİĞİNİN UYGULANMASI 139 (Özgür BULUT) İZLEME EKSENLİ YAŞAMIMIZDA SEYRETTİKLERİMİZİN NE KADARI GERÇEK? 147 (Yalçın ATMACA) ADLİ YÜZ KARŞILAŞTIRMA İŞLEMLERİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 161 (Hüseyin YAŞLI - Özgür BULUT) BULANIK GÖRÜNTÜLERİN GÖRÜNTÜ ONARMA TEKNİKLERİ İLE İYİLEŞTİRİLMESİ 177 (Oğuzhan ORAK - Ziya TELATAR) KAN SERPİNTİLERİ SEYİR ANALİZİ VERİLERİ İLE ADLİ ANİMASYON 195 (Yalçın ATMACA) BÖLÜM III DATA İNCELEMELERİ GİRİŞ 205 İNTERNETTE ÇOCUK PORNOGRAFİSİ 207 (Yunus BALI) YENİ BİR SUÇ TÜRÜ: BİLİŞİM SUÇU 219 (Kubilay SAY) ADLİ BİLİŞİM RAPOR METİNLERİNİN YARGILAMA SÜRECİNDE KULLANIMI VE ANLAMLANDIRILABİLİRLİĞİ 231 (Yunus BALI) ADLİ BİLİŞİM 239 (Semih DOKURER) BİLİŞİM SUÇLARINDA OLAY YERİ İNCELEMESİNİN HUKUKİ BOYUTU 251 (Kubilay SAY) RESİMLER LİSTESİ Resim 1- 161 sesinin üretildiği anda dil, diş ve dudakların aldığı pozisyon 14 Resim 2- Toplu mezardan elde edilen elbise ve aksesuarlar (10) 104 Resim 3- Kravat üzerinde üretimden kaynaklanan farklılıklar 105 Resim 4- Triko üzerine yapılan baskıdaki farklılıklar 106 Resim 5- Kotta kullanım ve yıkamadan kaynaklanan farklılık 107 Resim 6- Kamera içerisinde tespit edilen şüpheli bir şahsın iyileş¬ tirme işleminden sonraki görüntüsü 109 Resim 7- Sol tarafta güvenlik kamerası görüntüsü, sağ tarafta ise şüpheli şahsın iyileştirilmiş bir görüntüsü 109 Resim 8-9- Cinsel istismar suçuyla ilgili olarak incelenen adli bir vakaya ait tetkik konusu fotoğraflar 110 Resim 10- İki montun aynı montlar olup-olmadığının tespiti 111 Resim 11-12- Bu teknikte bir fotağraftan kesilerek elde edilen re¬ simler başka bir fotoğrafa itina ile yapıştırılır ve sonradan tekrar fotoğrafı çekilirdi 148 Resim 13-14- Sol tarafta analog sağ tarafta ise dijital bir kurgu sis¬ temine ait örnekler görülmektedir 149 Resim 15- Bir analog kurgu yapılırken operatör, kurgusu için önemli gördüğü yerleri videodan ileri-geri sararak seçer ve seçtiği bölümleri kaydeder. Çoğu zaman görüntü seçme işlemi yönetmen ile birlikte yapılır 150 Resim 16- Sol taraftaki Orijinal video kaydında bir kayakçının dağdan aşağıya doğru kaydığı görülmektedir. Sağ tarafta ise ka¬ yakçının özel montajlama teknikleri ve yazılımları ile video kay¬ dından tamamen silindiği görülüyor. Sağ taraftaki videonun içeri¬ ği artık yalnızca boş karlı bir dağdır 153 Resim 17- Sol taraftaki Orijinal video kaydında görülen iki balık¬ tan sol tarafta olanı sağ taraftaki video kaydında, uygulanan mon¬ taj teknikleri sonrasında kaybedilmiş olarak görülüyor 154 Resim 18- Video kaydından nesne yok etmeye dair diğer bir örnek. Kamera sol taraftan sağ tarafa doğru görüntü almaktadır ve sol tarafta görülen nesneler montajlama sürecinden sonra sağ taraftaki videodan kaldırılmıştır. Sağ taraftaki videoda artık sadece boş sokaklar bulunmaktadır 154 Resim 19- Nesne silmeye yönelik yapılan çalışmadan diğer bir örnek 155 Resim 20- Yüzüklerin Efendisi filminden bir sahne. Bu sahnede "Trol" adı verilen yaratık üç boyutlu programlar ile modellenmiş ve asıl film karesinin içine eklenmiştir 156 Resim 21- Yüzüklerin Efendisi filminde "Trol" adı verilen yaratı¬ ğın üç boyutlu programda hazırlanma safhalarını gösterir resim kareleri 156 Resim 22- İstanbul Boğazı′nın normal bir manzarası, tepelik bir arazi ve iki eski gemi fotoğrafının montajıyla oluşturulan yeni bir kompozisyon. Bu resimde verilmek istenen imaj, İstanbul′un bili¬ nen güzelliğine tamamen aykırı bir fikir içermektedir 157 Resim 23- Bir tanıtım filmi bilgisayar ortamında kurgusu yapılır¬ ken görülmekte. Bu sekideki bir tanıtım filmi onlarca ya da yüzler¬ ce video görüntüsünün bir kompozisyona uyarak birleştirilmesiyle oluşturulmaktadır. Bu işleme ise "kurgu" denilmektedir 158 Resim 24- Burada video kurguda kullanılacak iki farklı görüntü kaydı (video A ve video B) görülmektedir. Kurgulama esnasında Video A′dan Video′B ye geçiş Resim 15′teki gibi "Wipe" efektler¬ den biri kullanılarak gerçekleştirilebilir 159 Resim 25- Görüntü, A videosundan B videosuna "wipe" efekti ile geçerken görülmektedir 159 Resim 26- Yukarıda sırt üstü yatar vaziyette bulunan kurbandan akan kanın kulağa doğru akması gerekirken sol kaş üzerinden alna doğru aktığı görülmektedir 196 Resim 27- Olay yerinin canlandırılışının hazırlık safhasını gösteren bilgisayar uygulamasından bir görünüm 198 Resim 28- Hazırlık safhası biterek animasyonu yapılan olay yeri canlandırmasından alınan bir resim karesi 198 Resim 29- Olay yeri canlandırmasından alınan diğer bir resim ka¬ resi 199 Resim 30- Kan serpintileri seyir analizine uyularak yapılan ve olay anındaki mücadeleyi gösteren adli animasyondan alınan bir resim karesi 200 Resim 31- Failin kaçış yolunu gösteren adli animasyondan alınan bir resim karesi 200 Resim 32- Kurbanın ikinci darbeyi alış anını gösteren bir resim karesi 201 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1- I almadan gelme I sözcesinin formant yapılan 10 Şekil 2- I almadan gelme I sözcesinin formant yapıları 11 Şekil 3- Olay anındaki konuşmacıya ait I almadan gelme I 11 Şekil 4- Şüpheliye ait I almadan gelme I 12 Şekil 5- I assa kurtulurduk I sözcesinde 191 sesine ait dalga formu 13 Şekil 6- I s I sesine ait dalga formu 15 Şekil 7- Örnek bir spektrogram gösterimi 27 Şekil 8- Aynı sözcenin farklı biçimlerde sesletilmesiyle oluşan spektrogramlar 86 Şekil 9- Güvenlik kamerasına yaklaşık 7 metre ve 2 metre uzaklık¬ ta bulunan şahsa ait görüntü kareleri 119 Şekil 10- 1024x768 çözünürlüğündeki güvenlik kamera kayıtları içerisinden seçilen şahsı gösterir görüntü karesi 122 Şekil 11- 352x288 çözünürlüğündeki güvenlik kamera kayıtları içerisinden seçilen şahsı gösterir görüntü karesi 123 Şekil 12- Dış mekânı kayıt altına alan güvenlik kamera kayıtları içerisinden seçilen şahsı gösterir görüntü karesi 124 Şekil 13- Alışveriş mağazasına ait güvenlik kamera kayıtları içeri¬ sinden seçilen şahsı gösterir görüntü karesi 125 Şekil 14- İki farklı fotoğrafın süperimpozisyon tekniği ile çakıştı- rılması gösterilmektedir 139 Şekil 15- Farklı açılarda konumlandırılmış aynı şahsa ait fotoğraf¬ ların birbirleri üzerine çakıştırılarak yapılan süperimpozsiyon tek¬ niği gösterilmektedir 142 Şekil 16- Normal ve iki farklı yüksek kamera açılarında çekilmiş üç farklı fotoğrafın birbirleri üzerine çakıştırılarak yapılan süperimpozsiyon sonuçları gösterilmektedir 143 Şekil 17- Farklı çözünürlüklerde dijital ortama aktarılmış fotoğraf¬ lar 163 Şekil 18- Orijinal ve iyileştirilmiş fotoğraflara ait görüntüler 164 Şekil 19- Karşılaştırmaya esas olan şahıs fotoğraflarındaki gözbebekler arasındaki mesafenin gösterimi 164 Şekil 20- Farklı ebatlardaki fotoğraflar 165 Şekil 21- Farklı ebatlardaki şahıs fotoğraflarının GBM (göz bebek¬ leri arası mesafesi) referansı ile eşitlenmesi 166 Şekil 22- Alın bölgesinde görülen yara izi, farklı zamanlarda çe¬ kilmiş her iki fotoğrafın aynı şahsa ait olduğunu işaret etmektedir 167 Şekil 23- Çene bölgesinde görülen ben, farklı zamanlarda çekilmiş her iki fotoğrafın aynı şahsa ait olduğunu işaret etmektedir 168 Şekil 24- Yüze ait karakteristik yapı ve özellikler göz önüne alına¬ rak yapılan morfolojik inceleme neticesinde; farklı zamanlarda çekilmiş her iki fotoğrafın aynı şahsa ait olduğu sonucuna varıl¬ mıştır 171 Şekil 25- Antropometrik ölçüm yapmak üzere yüz üzerinde refe¬ rans çizgiler gösterilmektedir 173 Şekil 26- (a) Orijinal görüntü, (b) Orijinal görüntüye Len:17, Theta: 13 parametreleri ile hareket bulanıklığı uygulanarak elde edilen bozulmuş görüntü, (c) Bulanık görüntünün Fourier dönüşümü, (d) "Ters Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü, (e) "VViener Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü, (f) "Kör Ters Katlama Süzgeci" uygulanarak onarılan görüntü 186 Şekil 27- (a) Orijinal görüntü, (b) Orijinal görüntüye Hsize:[ll 11] Sigma:15 parametreleri ile Gauss Biçimli bulanıklık uygulanarak elde edilen bozulmuş görüntü, (c) Bulanık görüntünün Fourier dönüşümü, (d) "Ters Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü, (e) "VViener Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü, (f) "Kör Ters Kat¬ lama Süzgeci" uygulanarak onarılan görüntü 187 Şekil 28- (a) Üzerinde hareket bulanıklığı etkisi olduğu düşünülen bozulmuş görüntü, (b) Len:41, Theta:0 ve Nsr:0 parametreleri ile "Wiener Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü 188 Şekil 29- (a) Üzerinde hareket bulanıklığı etkisi olduğu düşünülen bozulmuş görüntü, (b) Len:25, Theta:9 ve Numit: 35 parametreleri ile "Kör Ters Katlama Süzgeci" uygulanarak onarılan görüntü 189 Şekil 30- (a) Üzerinde Gauss Biçimli bulanıklık ve gürültü etkisi olduğu düşünülen bozulmuş görüntü, (b) HSize: [1111], Sigma:5, parametreleri ile "VViener Süzgeç" uygulanarak onarılan görüntü 189 Şekil 31. Birleşik Devletler, Carnegie Mellon Üniversitesi, CERT- CC (Community Emergency Response Team - Coordination Center), Dünya Çapmda Bilişim Suçu İstatistikleri (17) 225 TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1- Peltek olmayan deneklerin İsi ve 161 seslerine ait jitter performansları 16 Tablo 2- Peltek sesletimli denek ve şüphelilerin 161 sesine ait jitter performansları 16 Tablo 3- 3264x2448 çözünürlüğünde çekilen fotoğraflardaki şahsın yüz bölgesine ait toplam piksel sayısı gösterilmektedir 120 Tablo 4- Dört farklı resmin kimliklendirme açısından maddi suç delili olabilirliğini etkileyen pozitif ve negatif etmenler simgesel olarak sembolize edilerek gösterilmektedir 125 Tablo 5- CCTV Sistemlerine ait sıkıştırma prensipleri ve destekle¬ dikleri dosya biçimleri 132 Tablo 6- Yüz yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzenlen¬ miş sınıflandırılması 169 Tablo 7- Göz yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzenlen¬ miş sınıflandırılması 169 Tablo 8- Dudak yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzen¬ lenmiş sınıflandırılması 169 Tablo 9- Çene yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzen¬ lenmiş sınıflandırılması 170 Tablo 10- Burun yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzen¬ lenmiş sınıflandırılması 170 Tablo 11- Kaş yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzen¬ lenmiş sınıflandırılması 170 Tablo 12- Kulak yapısının nitelik, ölçü ve biçimlerine göre düzen¬ lenmiş sınıflandırılması 170 Tablo 13- Antropometrik yüz ölçümleri (mm) 174 Tablo 14- Hareket bulanıklığının kaldırılmasına yönelik onarma çalışmalarında elde edilen en yüksek ISNR sonuçları 190 Tablo 15- Gauss Biçimli bulanıklığının kaldırılmasına yönelik onarma çalışmalarında elde edilen en yüksek ISNR sonuçları 190 Tablo 16- Birleşik Devletler, Adalet Bakanlığı, Federal Soruşturma Bürosu, Ceza Adaleti Bilgi Servisi, Birleşik Devletlerde Beyaz Yaka Suçları İstatistikleri (18) 226
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı