Sermaye Şirketleri Ve Kooperatiflerde İflasın Ertelenmesi Talebi - BARIŞ TORAMAN

TEŞEKKÜR "İcra ve İflâs Kanunu′na Göre Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerde İflâsın Ertelenmesi Talebi" başlığını taşıyan bu çalışma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı yüksek lisans öğrenimimde hazırladığım ve 18 Ocak 2006 tarihinde Doç. Dr. Halûk Konuralp, Doç. Dr. Ayşe Tülin Yürük ve Doç. Dr. Muhammet Özekes′ten oluşan jüri tarafından başarılı bulunan yüksek lisans tezimin, jüri üyelerinin önerileri doğrultusunda bazı değişiklikler yapılmış ve tezimi savunduktan sonra yayımlanan eserlerden ve Yargıtay kararlarından yararlanılmış hâlidir. Öncelikle, öğrencisi olmanın ve asistanlığını yapmanın bir ayrıcalık olduğuna inandığım; çok yoğun olmasına rağmen çalışmamla yakından ilgilenen, eksikliklerimi hoşgörüyle karşılayan ve değerli görüşlerini benden esirgemeyen Hocam Sayın Doç. Dr. Halûk Konııralp′e, en derin teşekkürlerimi sunuyorum. Yeni gelişen bir fakültede, medenî usul hukuku asistanlarının, kürsü disiplini içinde kendilerini yetiştirebilmeleri için elinden geleni yapan, çalışma azmini, enerjisini ve hocalığını örnek aldığım, en sıkıntılı zamanlarımda desteğini esirgemeyen Hocam, Sayın Doç. Dr. Muhammet Özekes′e minnettarım. Değerli zamanını ayırarak tezimi ayrıntılı bir şekilde okuyan ve hiç aklıma getirmediğim noktalara işaret eden, fakültemizin ticaret hukuku kürsüsünün değerli hocalarından Doç. Dr. Ayşe Tülin Yürük′e teşekkürlerimi sunuyorum. Tezin enstitüye teslim edilmesinden önce içindekiler kısmını bilgisayarda hazırlayan, biçimsel düzeltmelerde yaptığı katkıları unutamayacağım oda arkadaşım, sevgili Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul Uzun′a; ayrıca birlikte çalışmaktan mutluluk duyduğum, dostlarım ve kürsü kardeşlerim, Tolga Akkaya, Özlem Yazar ve Nilüfer Boran′a, verdikleri her türlü destek için teşekkür borçluyum. Fransızca çevirilerde yardımlarını esirgemeyen Fransızca hocam sevgili Fadime Alparslan′a ve değerli arkadaşım Şerife Yıldız′a çok teşekkür ediyorum. ^ Her zaman yanımda olan ve beni destekleyen, sevgili babam, (E) Hv. Hâkim Albay Aydın Toraman′a, sevgili annem Nevin Toraman′a, ablam Banu′ya ve eniştem Bülent′e; ayrıca bu çalışmayı son bir kere okuyan ve hepsinden önemlisi sevgisiyle bana güç veren eşim Av. Olcay Emel′ Tora-man′a minnettarım. Son olarak bu çalışmanın kitap hâline gelmesini sağlayan Yetkin Yayınevi sahibi Sayın Muharrem Başer′e ve tüm Yetkin Yayınevi çalışanlarına teşekkür ederim. Barış Toraman Eskişehir, Ekim 2006 GİRİŞ Bir sermaye şirketi veya kooperatifin malî durumunun bozulması kendisini, geçici nakit sıkıntısından borca batıklığa kadar çeşitli şekillerde gösterebilir. Ancak borca batıklık, diğer malî durumun bozulması hâllerinden çok daha önemli bir durumu ifade etmekte ve şirket için hem özel, hem zorunlu bir iflâs nedeni oluşturmaktadır (m. 179; TTK m. 324, II). Zira sermaye şirketleri ve kooperatiflerde hâkim unsur sermayedir ve bu tür ortaklıklarda malvarlığıyla sorumluluk ilkesi geçerlidir. Bu nedenle şirketten o veya bu şekilde alacaklı durumda olanların tek güvencesi kural olarak, şirket veya kooperatifin malvarlığından ibarettir. Bir sermaye şirketi veya kooperatif borca batık hâle gelmişse, şirketin idare ve temsil organının yapması gereken şey, mahkemeden gecikmeksizin iflâs talebinde bulunmaktır. Aynı şekilde bir alacaklı da şirketin bu nedenle iflâsına karar verilmesini mahkemeden talep edebilir (m. 179, I; 345/a ve TTK m. 324, II). İşte söz konusu iflâs talebiyle yahut bu taleple başlayan yargılama sırasında, şirket veya kooperatif veya bir alacaklı tarafından mahkemeden, şirketin malî durumunun iyileştirilmesi imkânının bulunduğu gerekçesiyle ve bir iyileştirme projesiyle birlikte iflâsın ertelenmesi talebinde bulunulabilir. Mahkeme projeyi ciddî ve inandırıcı bulduğu, yani şirketin malî durumunun iyileştirilmesi ihtimalinin bulunduğuna kanaat getirdiği takdirde iflâsın ertelenmesine karar verir. İflâsın ertelenmesi, 4949 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerden önce sadece Türk Ticaret Kanunu′nun 324. maddesinin ikinci fıkrasında yer almaktayken, söz konusu değişikliklerle birlikte İcra ve İflâs Kanunu′nun 179. ve devamındaki maddelerinde ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiş ve bu sayede müesseseye ciddî bir işlerlik kazandırılmıştır. İflâsın ertelenmesi başta iflâs hukuku ve ticaret hukuku olmak üzere, çeşitli hukuk dallarının kesişme noktasında yer almaktadır. Ayrıca iflâsın ertelenmesi, özellikle borca batıklığın ne şekilde tespit edileceği ve malî durumun ne şekilde iyileştirileceği konularında gerek muhasebe, gerek işletme ekonomisi disiplinleriyle de yakın bir ilişki içerisindedir. Bu çalışmada elverdiği ve konuyla ilgili olduğu ölçüde söz konusu disiplinlerle ilgili eserlerden de yararlanmaya çalışılmıştır. İnceleme konumuz iflâsın ertelenmesi talebidir. Erteleme talebinde bulunulması, iflâs yargılamasından bağımsız bir konu olmadığı için, yukarıda saydıklarımızdan başka, aynı zamanda bir yargılama hukuku meselesi hâline de gelmektedir. Bu itibarla çalışmada iflâsın ertelenmesi talebi, yargılama hukuku, iflâs hukuku ve ticaret hukuku bakımından incelenmeye çalışılmıştır. Çalışma üç ana başlıktan oluşmaktadır. İlk başlık altında genel olarak iflâsın ertelenmesi kavramı, bu çerçevede müessesenin tanımı, kapsamı ve hukukî niteliği üzerinde durulmuştur. İkinci başlık, tezin ana konusunu oluşturan iflâsın ertelenmesi talebinde bulunulması olup, burada ağırlıklı olarak kimlerin erteleme talebinde bulunabileceği, zorunlu iflâs talebi ile erteleme talebi arasındaki ilişki ve erteleme talebinin şekli ve zamanı konuları ele alınmıştır. Üçüncü ve son başlık altında ise, iflâsın ertelenmesi talebinin kabul edilmesi için gerekli olan borca batıklık ve şirketin malî durumunun iyileştirilmesi imkânının bulunması gibi maddî koşullar değerlendirilmeye çalışılmıştır. İÇİNDEKİLER KISALTMALAR LİSTESİ 13 KAYNAKÇA 15 GİRİŞ 25 BİRİNCİ BOLUM İFLÂSIN ERTELENMESİ KAVRAMINA GENEL BAKIŞ § 1. İFLÂSIN ERTELENMESİ KAVRAMI 27 A. Tanımı ve Kapsamı 27 B. Amacı 31 C. Hukukî Niteliği 32 § 2. İFLÂS HUKUKUNA AİT BENZER HUKUKÎ ARAÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI ′. 38 A. Konkordato ile Karşılaştırılması 38 I. Adî Konkordato ile Karşılaştırılması 39 II. İflâstan Sonra Konkordato ile Karşılaştırılması 41 III. Malvarlığının Terki Suretiyle Konkordato ile Karşılaştırılması 42 B. Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırma ile Karşılaştırılması 43 İKİNCİ BÖLÜM İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİNDE BULUNULMASI §3. GENEL OLARAK 49 § 4. İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİNDE BULUNMAYA YETKİLİ OLANLAR 51 A. Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerde 54 I. Anonim Şirketlerde 54 1. Yönetim Kurulu 54 2. Talepte Bulunma Yetkisinin Devredilebilip Devredilemeyeceği 57 3. Diğer Organların ve Ortakların Durumu 60 4. SPK ve Sanayî ve Ticaret Bakanlığı′nın Durumu 63 II. Paylı (Sermayesi Paylara Bölünmüş) Komandit Şirketlerde...65 III. Limited Şirketlerde 65 IV. Kooperatiflerde 67 B. Alacaklılar 67 § 5. ZORUNLU İFLÂS TALEBİ İLE İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİ ARASINDAKİİLİŞKİ 72 A. Genel Olarak 72 B. Borca Batiklık Nedeniyle İtlâs Talebinde Bulunmanın Kanunî Bir Zorunluluk Olması 72 I. İflâsı Talep Zorunluluğu 75 II. İflâsı Talep Zorunluluğunun Herhangi Bir İstisnası Varmıdır? 82 I. Şirketin İyileştirme Tedbirlerini Almaya Başlaması Hâlinde 82 ,2. Şirketin Konkordato veya Yeniden Yapılandırma Yoluna Başvurması Hâlinde 86 C. İflâsın Talep Edilmemesinden Doğan Sorumluluk 91 I. Hukukî Sorumluluk 91 1. Genel Olarak 91 2. Sorumluluk Dâvası 92 II. Cezaî Sorumluluk 97 D. İflâsın Ertelenmesi Talebinde Bulunmanın Bir Hak Olması 100 I. Sermaye Şirketleri ve Kooperatifler Bakımından 100 II. Alacaklılar Bakımından 102 § 6. İFLÂS VE İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEPLERİNDE GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 103 A. Görevli Mahkeme 103 B. Yetkili Mahkeme 105 § 7. İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİNİN ŞEKLİ VE ZAMANI 107 A. Borçlunun Zorunlu İflâs Talebinde 107 I. Zorunlu İflâs Talebi ile Başlayacak Sürecin Çekişmesiz Yargıya Dâhil Olması 107 1. Genel Olarak 107 2. İflâs ve İflâsın Ertelenmesi Taleplerinin İlânı; İlânın Yargılamaya Etkisi 109 II. Sermaye Şirketi veya Kooperatifin Talepte Bulunması Hâlinde 116 III. Alacaklılardan Birinin Talepte Bulunması Hâlinde 121 B. Bir Alacaklı Tarafından Açılan İflâs Dâvasında 126 I. Genel Olarak 126 II. Sermaye Şirketi veya Kooperatifin Talepte Bulunması Hâlinde 127 1. Doğrudan Doğruya İflâs Yolunda 127 2. Takipli İflâs Yolunda 135 III. Alacaklılardan Birinin Talepte Bulunması Hâlinde 142 § 8. İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİYLE BİRLİKTE MAHKEMEYE SUNULMASI GEREKEN BİLGİ VE BELGELER 152 A. Borca Batıklığı Tespit Bilançosu 152 B. İyileştirme Projesi 155 C. Diğer Bilgi ve Belgeler 155 I. Sermaye Şirketi veya Kooperatifle İlgili Bilgi ve Belgeler... 155 II. Bilanço ve İyileştirme Projesini Doğrulayan Bilgi ve Belgeler 157 § 9. İFLÂS HARÇ VE GİDERLERİNİN YATIRILMASI 160 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MAHKEMENİN İFLÂSIN ERTELENMESİ TALEBİNİ KABUL EDEBİLMESİ İÇİN ARANAN KOŞULLAR § 10. ORTAKLIK BORÇLARININ AKTİFLERİNDEN FAZLA OLMASI (BORCA BATIKLIK) 167 A. Borca Batıklık Olgusunun Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri 167 I. Borca Batıklık Hâlinin Bir Kavram Olarak İlgili Kanun Hükümlerinde Yer Almaması 167 II. Tanımı 170 III. Ayırt Edici Özellikleri 174 1. Aciz Hâli ve Borca Batıklık 174 2. Sermaye Kaybı ve Borca Batıklık 180 B. Borca Batıklığın Sermaye Şirketi veya Kooperatif Tarafından Tespiti ′81 C. Borca Batıklığın İflâs ve İflâsın Ertelenmesi Talebi Üzerine Mahkeme Tarafından Tespiti 185 I. Mahkemenin Borca Batıklığı Ayrıca İnceleme Zorunluluğunun Doğması 185 II. İflâsın Ertelenmesi Talebinin İflâs Yargılamasında Bir Ön Sorun Oluşturması 188 III. Borca Batıklığın İspatı 192 1. İspat Yükü 192 2. İspat Ölçütü 198 § 11. MALÎ DURUMUN İYİLEŞTİRİLMESİ İMKÂNI 199 A. İyileştirmenin Anlamı 200 B. İyileştirme ve Alacaklıların Korunması 21 1 C. İyileştirme Projesi 212 I. Genel Olarak 212 II. İyileştirme Tedbirleri 214 D. İyileştirme İmkânının Var Olduğunun İspatı 219 I. İspat Yükü 219 II. İspat Ölçütü 221 § 12. FEVKALÂDE MÜHLETTEN YARARLANMAMIŞ OLMA 224 § 13. ERTELEME MASRAFLARININ PEŞİN OLARAK YATIRILMASI 225 § 14. TASFİYE HÂLİNDEKİ VE BORCA BATIK BİR SERMAYE ŞİRKETİ VEYA KOOPERATİFİN ERTELEME TALEBİ KABUL EDİLEBİLİR Mİ? 229 SONUÇ 233

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-
  2	100,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-
  2	100,00 TL.-	200,00 TL.-
  3	66,67 TL.-	200,00 TL.-
  4	50,00 TL.-	200,00 TL.-
  5	40,00 TL.-	200,00 TL.-
  6	33,33 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	200,00 TL.-	200,00 TL.-

Hafta İçi:
Saat 16:00'ya kadar verilen siparişleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki işgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiş olduğunuz siparişleriniz bir sonraki iş gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaşanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen Siparişler:
Cumartesi günü verilen siparişleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen siparişleriniz ise bir sonraki iş gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, İstanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. İstanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koşullarına, yol durumuna ve özel durumlara bağlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

İade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiş, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliği bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiş ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceğiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiği hali ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemişse, eksikse iade kabul edilmez.

İade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı şekilde yapılmalıdır.

İadesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo şirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaştırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleştirilmeli ve kargo şirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koşulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde gerçekleştirilmesi halinde, iade işlemine konu ürün bedeli en geç 7 iş günü içerisinde iade edilecektir.