Sermaye Piyasası Hukukunun Temel İlkeleri ve Gerekçeli Sermaye Piyasası Kanunu - ÜNAL TEKİNALP
Sermaye Piyasası Hukukunun Temel İlkeleri ve Gerekçeli Sermaye Piyasası Kanunu - ÜNAL TEKİNALP
Ünal TEKİNALP / Ersin ÇAMOĞLU - Vedat Kitapçılık
İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ
Bu kitabın 1. basısından sonra Sermaye Piyasası Kanunu’nda önemli değişiklikler yapıldı. Bunların başında, 6495 sayılı kanunla değiştirilen SerPK’nın 128’inci maddesinin 1. fıkrasına eklenen (k) bendi gelmektedir. Bu bent ile SPK’ya HAAO’lar da çeşitli sebeplerle oluşan yönetim kurulu üyesi boşluklarını doldurmak için, yönetim kuruluna resen üye atama yetkisiverilmiştir. Ayrıca, aynı değişiklikte, yeni 35A maddesiyle, kitle fonlama platformlarıdüzenlenmiş ve 690 sayılı KHK ile 61A maddesi bağlamında gayrimenkul sertifikasısisteme sokulmuştur.
SerPK’da değişiklik yapan kanunların tam listesi Kanunun başında yer almıştır; bu değişiklikler ilgili maddelere işlenmiştir. “Sermaye Piyasası ile İlgili Seçilmiş Yönetmelikler”ve “Sermaye Piyasası Kurulunun Yürürlükteki Tebliğleri”nin tam listesi, Genel Gerekçe ile Madde Gerekçeleri eserin içerdiği yeniliklerdir.
Bu basıda Ünal Tekinalp tarafından yazılan ve toplam altmış sayfayı bulan “Sermaye Piyasası Hukukunun Temel İlkeleri”başlıklı yazı açılımları da kapsayacak şekilde güncelleştirilmiştir. Mezkur kısımda temel ilkeler bağlamında SerPK’nın kavramsal ve yapısal tam bir resmi verilmiş, ek olarak tebliğlerle düzenlenen sermaye piyasası kurumları ile faaliyetleri, yatırım hizmetleri ve faaliyetleri, aracı kurumlar, yatırım ortaklıkları, GYO’lar, kaldıraçlı işlemler, fonlar, açığa satış ve kredili işlemler gibi mekanizmalar izah edilmiştir.
İkinci bası da, özellikle okuyucuya SerPK’nın son değişikliklerini de içeren güncel ve doğru bir metnini sunma amacını taşıyor.
Dizgi, sayfa ve kitap düzenini her zamanki özeni ile gerçekleştiren Berrin Doğrul’a, uzun yıllara dayanan işbirliğimizin yeni bir ürününü piyasaya sunan Vedat Carbaş’a, düzeltmelerde ve mevzuatın taranmasında yardımcı olan FSMVÜ Hukuk Fakültesi Araştırma Görevlisi Salih T. İnce’ye teşekkür eder, ikinci basının kullanıcılara yararlı olmasını dileriz.
Tekinalp / Çamoğlu
İstanbul / 2018, Temmuz
İÇİNDEKİLER
İkinci Basıya Önsöz ........................................................................... V
Önsöz VII
Sermaye Piyasası İle İlgili Seçilmiş Yönetmelikler................... XVII
Sermaye Piyasası Kurulunun Yürürlükteki Tebliğleri............. XVII
Sermaye Piyasası Hukukunun
Temel İlkeleri
A. Genel Kısım 6
I. İçyapı 6
II. Hedefler 7
III.Piyasa Bileşeni Olarak HAAO. 10
IV. Yenilikler 11
1. Şeffaflıkta Yeni Tanımlar 12
2. Yeni Yaklaşımlar 14
a) Kurul Kaydına Alma Yerine İzahnamenin
Kurulca Onanması 14
b) AO’yu HAAO’ya Dönüştüren Sayısı 15
c) Borsaya Kapalı AO’ların Borsaya
Açılması Zorunluluğu 15
d) Borsalara Yeni Yaklaşım 15
e) Piyasa İşleticisi 15
f) Borsacılık Faaliyetlerine İlişkin Esasların
Düzenlenmesi 16
g) Diğer Konular 16
3. Yeni Kuruluşlar 17
a) Değişken Sermayeli Yatırım Ortaklıkları 17
b) Yatırımcı Tazmin Merkezi 18
c) Veri Depolama Kuruluşları 18
d) Birlikler 18
V. Aynı Konunun SerPK’da TK’dan Farklı
Şekilde Düzenlendiği Hâller 19
1. HAAO’ların Kendi Paylarını Satın ve
Rehin Alması 20
2. HAAO’ların Önemli Nitelikte İşlemleri 21
3. İmtiyazlı Paylar 21
4. Kâr Payı Avansı 22
VI.TK’nın Uygulanmayacağı Hâller 22
B. Özel Kısım 23
I. Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı 23
1. Kavramlar 23
2. İzahname 24
a) Kavram, Nitelendirmeler 24
b) SPK’nın Yetkisi 24
c) İzahnamenin Yayımlanması,
İlan ve Reklamlar 25
d) İzahnamede Değişiklikler 25
e) Geçerlilik Süresi 26
f) İzahnameden Sorumlu Kişiler 26
3. Araçların Satışı 27
4. Kaydileştirme 28
5. Kamunun Aydınlatılmasına İlişkin Esaslar 28
6. Kurumsal Yönetim İlkeleri 29
7. Kayıtlı Sermaye Sistemi 30
8. Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı 32
a) Kavram 32
b) Örtülü Kazanç Aktarımı Sayılma 33
9. HAAO’ların Önemli Nitelikteki İşlemleri 33
a) Önemli İşlemler, Usul ve Esaslar 33
b) SPK Düzenlemelerine Aykırılığın Sonuçları 35
c) Ayrılma Hakkı 35
10.Pay Alım Teklifi 36
11.Pay Alım Teklifi Zorunluluğu 36
12.Ortaklıktan Çıkarma Hakkı ve Satma Hakkı 38
13.Oy Hakkında ve Yönetim Kurulu Üyeliğine
Aday Gösterme Konusundaki İmtiyazların
Kalkması 39
14.Genel Kurul Toplantılarına İlişkin Esaslar 40
15.Genel Kurul Toplantısına Katılım ve
Oy Kullanma 41
16.Kamuyu Aydınlatma Belgelerinden
Doğan Sorumluluk 42
17.Sermaye Piyasası Kurumları ve Faaliyetleri
Hakkında Genel Bilgi 42
a) Düzenlenen Konular 42
b) Sermaye Piyasası Kurumları 43
c) Diğer Kurumlar 44
c1) Yatırımcı Tazmin Merkezi (YTM) 44
c2) Tedrici Tasfiye 45
c3) Veri Depolama Kuruluşları 46
d) Yatırım Kuruluşları – Aracı Kurumlar 46
d1) Genel olarak 46
d2) Görevleri, İşlevleri 47
d3) Aracı Kurumun Kurulabilmesi ve
Faaliyette Bulunabilmesi İçin Gerekli
Kanuni Şartlar 49
d4) Aracı Kurumların Teminat Yatırmaları
ve Müşterilerinden Teminat Talep
Etmeleri 49
e) Yan Hizmetler 51
18. Kollektif Yatırım Kuruluşları 51
a) Yatırım Ortaklıkları 52
b) Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları 56
c) Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları 58
d) Yatırım Fonları 59
Genel Gerekçe 61
Sermaye Piyasası Kanunu
Birinci Kısım
Genel Hükümler
Birinci Bölüm
Amaç, Kapsam ve Tanımlar......................................................... 90
İkinci Kısım
Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı, Kamunun
Aydınlatılması ve İhraççılara İlişkin Esaslar
Birinci Bölüm
Sermaye Piyasası Araçlarının İhracı........................................... 96
İkinci Bölüm
Kamunun Aydınlatılmasına İlişkin Esaslar............................... 106
Üçüncü Bölüm
Halka Açık Ortaklıklar................................................................... 108
Üçüncü Kısım
Sermaye Piyasası Kurumları ve Faaliyetleri
Birinci Bölüm
Genel Hükümler............................................................................... 133
İkinci Bölüm
Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri................................................ 135
Üçüncü Bölüm
Yatırım Kuruluşları......................................................................... 140
Dördüncü Bölüm
Kollektif Yatırım Kuruluşları........................................................ 146
Beşinci Bölüm
Konut ve Varlık Finansmanı ile İpotek Finansmanı
Kuruluşları........................................................................................ 157
Altıncı Bölüm
Bağımsız Denetim, Derecelendirme ve Değerleme
Kuruluşları........................................................................................ 165
Dördüncü Kısım
Sermaye Piyasalarında Borsalar, Türkiye
Sermaye Piyasaları Birliği ve Diğer Kurumlar
Birinci Bölüm
Borsalar............................................................................................. 167
İkinci Bölüm
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, Türkiye Değerleme
Uzmanları Birliği, Merkezi Takas Kuruluşları, Merkezi
Saklama Kuruluşları ve Merkezi Kayıt Kuruluşu..................... 176
Üçüncü Bölüm
Diğer Kurumlar................................................................................. 191
Beşinci Kısım
Sermaye Piyasalarında Denetim ve Tedbirler
Birinci Bölüm
Denetim, Arama ve El Koyma...................................................... 201
İkinci Bölüm
Tedbirler............................................................................................ 203
Altıncı Kısım
İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller
ve Sermaye Piyasası Suçları
Birinci Bölüm
İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller............................................... 212
İkinci Bölüm
Sermaye Piyasası Suçları............................................................... 216
Yedinci Kısım
Sermaye Piyasası Kuruluna İlişkin Esaslar........................... 224
Sekizinci Kısım
Son ve Geçici Hükümler...................................................... 243
Kavramlar Dizini.......................................................................... 265