Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Sendika Hukuku - TURHAN ESENER
.jpg){kind=small}
Sendika Hukuku - TURHAN ESENER
Turhan ESENER / Yeliz BOZKURT GÜMRÜKÇÜOĞLU - Vedat Kitapçılık
550,00
TL ÖNSÖZ
Bu kitabımızda 1978 tarihli “İş Hukuku” kitabımızın sendika hukukuna ilişkin bölümünde izlenen sisteme sadık kalınarak, 7.11.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun sendika hukuku ile ilgili sistem ve hükümleri mümkün olduğu kadar açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır. Sendika hukukuna ilişkin hükümlerin yorumlanmasında toplu iş sözleşmesi sistemimiz ile uyum sağlanması göz önünde tutulmuştur. Kitabımızda 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun sendika hukukuna ilişkin hükümleri değerlendirilirken, gerekli olduğu durumlarda 274 ve 2821 sayılı eski Sendikalar Kanunlarının ilgili maddelerine atıf ve karşılaştırmalar yapılmıştır.
Bu kitapta işçi ve işveren sendikalarının yanında önemi dikkate alınarak kamu görevlileri sendikaları ayrı bir bölüm altında incelenmiştir. Sendika hukuku konusunda yazılmış kitap ve makaleler ile güncel yargı kararlarına yer verilmeye gayret edilmiştir.
İzlediğimiz amaç kıymetli öğrencilerimize yardımcı olmanın yanı sıra sendikalar hukukuna ilgi duyanlara ve kendisini sendikacılığa vakfetmiş olanlara yararlı olabilmektir. Bu kitabın basımını üstlenen Vedat Kitapçılığa ve kıymetli çalışanlarına teşekkür ederiz.
Prof. Dr. Turhan ESENER
Eylül 2017
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ............................................................................................... III
KISALTMALAR.............................................................................. XIX
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL BİLGİLER
§ 1. SENDİKA HAKKININ VE SENDİKACILIĞIN
TARİHİ GELİŞİMİ...................................................................... 1
I. GENEL OLARAK SENDİKACILIĞIN TARİHİ
GELİŞİMİ............................................................................... 1
1. Fransa’da Sendikacılığın Tarihi Gelişimi........................... 3
a. İşçilerin Bir Araya Gelmelerine Karşı
Konan Yasaklar............................................................ 3
b. Sendikaların Hukuken Tanınması................................. 4
c. Reformist Telâkkiler..................................................... 5
2. İngiltere’de Sendikacılığın Tarihi Gelişimi......................... 5
3. Amerika’da Sendikacılığın Tarihi Gelişimi........................ 8
4. Otoriter Rejimlerde Sendika Hakkı.................................. 11
5. Marksist Ülkelerde Sendika Hakkı.................................. 11
II. TÜRK İŞ HUKUKU’NDA SENDİKACILIĞIN
TARİHİ GELİŞİMİ............................................................... 12
1. Genel Olarak................................................................... 12
2. 1982 Anayasası Öncesi Yasal Düzenlemeler................... 15
a. 27 Temmuz 1325 (1909) Tarihli Ta’til-i
Eşgal Kanunu............................................................. 15
b. 1909 Tarihli Cemiyetler Kanunu................................ 16
c. 1926 Tarihli Türk Medeni Kanunu............................. 17
d. 1936 Tarihli ve 3008 Sayılı İş Kanunu....................... 17
e. 1938 Tarih ve 3512 Sayılı Cemiyetler Kanunu........... 17
f. 1946 Tarihli ve 4919 Sayılı Kanun İle Cemiyetler
Kanunu’nda Yapılan Değişiklik.................................. 18
g. 1947 Tarih ve 5018 sayılı Sendikalar Kanunu............ 18
h. 274 Sayılı Sendikalar Kanunu.................................... 19
3. 1982 Anayasası’ndan Sonraki Gelişmeler....................... 22
a. Anayasa’da Yer Alan Düzenlemeler........................... 22
b. 2821 sayılı Sendikalar Kanunu................................... 26
c. Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu........................ 26
d. 6356 Sayılı Sendikalar Ve Toplu İş Sözleşmesi
Kanunu....................................................................... 26
4. Türk Sendikacılığının Gelişimi........................................ 29
a. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu................... 29
aa. Kuruluş................................................................. 29
bb. Türk-İş’in Doktrini............................................... 29
b. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu... 31
c. Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu........................ 32
d. İşveren Kesiminin Örgütlenmesi - Türkiye İşveren
Sendikaları Konfederasyonu (TİSK)........................... 33
§ 2. SENDİKA HAKKI..................................................................... 34
I. SENDİKA HAKKI ve HÜRRİYETİ (ÖZGÜRLÜĞÜ).......... 34
1. Genel Olarak................................................................... 34
2. Sendika Hürriyeti ve Sendika Hakkının Kullanılması...... 36
3. Sendika ve Dernek Kurma Hakkının Karşılaştırılması..... 37
4. Sendika Hakkının Çok Yönlülüğü................................... 39
a. Bireysel Sendika Özgürlüğü (Sendika Hakkının
Ferdi Karakteri).......................................................... 40
aa. Olumlu Sendika Özgürlüğü................................... 40
bb. Olumsuz Sendika Özgürlüğü................................ 42
b. Sendika Hakkının Kolektif Karakteri (Kolektif
Sendika Özgürlüğü).................................................... 43
II. SENDİKAL HAKLARA İLİŞKİN ULUSLARARASI
DÜZENLEMELER............................................................... 44
1. Uluslararası Çalışma Örgütü Tarafından Kabul
Edilen Belgeler................................................................ 44
a. 87 sayılı Sendika Hürriyeti ve Sendikalaşma
Hakkının Korunması Hakkındaki Uluslararası
Sözleşme.................................................................... 47
aa. 87 sayılı Sözleşme’ye Göre Sendika
Kurma Serbestisi................................................... 48
bb. 87 Sayılı Sözleşme’ye Göre Kolektif
Sendika Özgürlüğü............................................... 51
cc. 87 Sayılı Sözleşme’ye Göre Sendikaların
Üst Kuruluşlara Üye Olma Serbestisi.................... 52
b. 98 sayılı Örgütlenme ve Toplu Pazarlık İlkelerinin
Uygulanmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme............. 53
c. 151 sayılı Kamu Hizmetinde Örgütlenme Hakkının
Korunması ve İstihdam Koşullarının Belirlenmesi
Yöntemlerine İlişkin Sözleşme................................... 55
2. Diğer Uluslararası Belgeler.............................................. 56
a. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi.......................... 56
b. İnsan Haklarının ve Temel Özgürlüklerinin
Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi.................... 57
c. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin
Uluslararası Sözleşme................................................. 58
d. Avrupa Sosyal Şartı ve Gözden Geçirilmiş
Avrupa Sosyal Şartı.................................................... 60
§ 3. SENDİKA KAVRAMI................................................................ 62
I. GENEL OLARAK................................................................ 62
1. Fiili İşçi Birlikleri............................................................. 62
2. Koalisyon........................................................................ 62
3. Sendika........................................................................... 62
II. SENDİKA TERİMİ............................................................... 63
1. Terim ............................................................................. 63
2. Sendika ve Dernek Karşılaştırması.................................. 67
III. SENDİKA TANIMI.............................................................. 68
IV. ÜST KURULUŞLAR............................................................ 69
1. Genel Olarak................................................................... 69
2. Konfederasyonlar............................................................ 70
V. SENDİKANIN UNSURLARI............................................... 72
1. Sendika Kurmak Hususunda İşçi Veya İşverenlerin
Bir Araya Gelerek Hukuki Yönden Örgütlenmesi........... 73
2. Sendikanın Amacı........................................................... 75
3. Sendikanın İşçi ve İşverenlerden Kurulu
Bir Örgüt Olması............................................................. 78
VI. SENDİKA TÜZEL KİŞİLİĞİ................................................ 79
1. Genel Olarak Sendika Tüzel Kişiliği................................ 79
2. Tüzel Kişilik Nedeniyle Sahip Olunan Haklar................. 80
a. Malvarlığı Dışındaki Haklar........................................ 80
b. Malvarlığı Hakları (Sendikaların Ehliyeti)................... 81
c. Sendikaların Sorumluluğu........................................... 81
d. Sendikaların Dava Açma Ehliyeti............................... 81
VII.SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI VE DEMOKRATİK
İLKELERE UYGUNLUĞU.................................................. 85
1. Sendikaların Bağımsızlığı................................................ 85
a. Sendika Saflığı............................................................ 85
b. Devlete ve Siyasi Partilere Karşı Bağımsızlık.............. 86
2. Demokratik Esaslara Uygunluk....................................... 87
İKİNCİ BÖLÜM
KURULUŞ VE ORGANLAR
§ 4. SENDİKA VE KONFEDERASYONLARIN KURULUŞU....... 89
I. BAŞLICA KURULUŞ SİSTEMLERİ.................................... 89
1. Genel Olarak................................................................... 89
2. İzin Sistemi...................................................................... 89
3. Normatif Sistem.............................................................. 90
4. Serbest Kuruluş Sistemi................................................... 90
II. TÜRK İŞ HUKUKU’NDA BENİMSENEN SİSTEM............. 91
1. Sendikaların Serbest Kuruluşu......................................... 91
2. Sendika Çokluğu İlkesi.................................................... 93
§ 5. SENDİKALARIN İŞKOLU ESASINA GÖRE KURULUŞU.... 95
I. SENDİKA KURULUŞ DÜZEYİ........................................... 95
1. Meslek ve İşkolu Esası.................................................... 95
2. İşkolu ve İşyeri Esası....................................................... 98
a. İşyeri Sendikası.......................................................... 98
b. İşkolu Sendikası......................................................... 99
c. Hukukumuzda Benimsenen Sistem............................ 99
3. Kamu İşveren Sendikaları............................................. 104
4. Türkiye Çapında Faaliyet.............................................. 105
II. İŞKOLUNUN BELİRLENMESİ......................................... 106
1. İşkolları......................................................................... 106
2. İşyerinin Girdiği İşkolunun Belirlenmesi....................... 109
a. Tespit Usulü............................................................. 109
b. İşkolu Tespitinde Dikkate Alınacak Hususlar........... 110
aa. İşyeri.................................................................. 110
bb. Asıl İş – Yardımcı İş Ayrımı............................... 118
c. İşkolu Tespit Kararına İtiraz..................................... 119
§ 6. SENDİKALARIN KURULUŞU............................................... 125
I. KURUCULUK ŞARTLARI VE KURUCULARIN
SAYISI............................................................................... 125
1. Kuruculuk Şartları......................................................... 125
a. İşçi, İşveren Veya İşveren Vekili Sıfatına
Sahip Olmak............................................................. 126
b. 6356 Sayılı Kanun’da Sayılan Niteliklere
Sahip Olma............................................................... 127
c. Kurucuların Sayısı.................................................... 130
II. KURULUŞ USULÜ............................................................ 131
1. Sendika Tüzüğünün Hazırlanması ve Valiliğe Verilmesi 132
2. Kuruluşların Tüzüğünde Yer Alması Gereken Hususlar 133
3. İlan................................................................................ 135
4. Tüzük veya Belgelerde Kanuna Aykırılık...................... 136
III. SENDİKALARIN ŞUBE AÇMASI..................................... 137
§ 7. SENDİKANIN ORGANLARI.................................................. 138
I. ZORUNLU ORGANLAR................................................... 138
1. Zorunlu Organ-İhtiyari Organ Ayrımı............................ 138
2. Genel Kurul................................................................... 139
a. Genel Kurulun Oluşumu........................................... 140
b. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri............................ 142
c. Genel Kurulun Toplanması....................................... 144
aa. Olağan Genel Kurul Toplantısı............................ 144
bb. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı..................... 145
cc. Genel Kurula Çağrı............................................. 147
dd. Toplantı ve Karar Yeter Sayıları......................... 150
d. Genel Kurulda Yapılacak Seçimler........................... 150
aa. Seçim Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Esaslar. 150
bb. Seçim Sonuçlarına İtiraz.................................... 152
e. Genel Kurulun İptali................................................. 154
3. Yönetim Kurulu............................................................ 155
4. Denetleme Kurulu......................................................... 158
5. Disiplin Kurulu.............................................................. 160
II. GENEL KURUL DIŞINDAKİ ZORUNLU
ORGANLARDA GÖREV ALMA....................................... 161
1. Üye Sayıları................................................................... 161
2. Seçilebilme Koşulları..................................................... 161
3. İlan................................................................................ 162
4. Genel Kurul Dışındaki Zorunlu Organlarda
Görev Alanlara Verilecek Ücretler................................ 162
5. Görevin Sona Ermesi..................................................... 163
III. SENDİKA YÖNETİCİLİĞİ................................................ 165
1. Yönetici Sıfatı............................................................... 165
2. Mal Bildiriminde Bulunma Yükümlülüğü...................... 165
IV. İŞÇİ KURULUŞU YÖNETİCİLİĞİ GÜVENCESİ.............. 166
1. Yöneticilik Güvencesinin Kapsamı............................... 166
2. İş Sözleşmesinin Askıda Kalması.................................. 168
3. Yöneticinin Kendisinin İş Sözleşmesini
Feshetmesinin Sonuçları................................................ 170
4. Yöneticilik Görevinin İşe Başlatma Talebinde
Bulunma İmkânı Vermeyen Bir Sebeple Sona
Ermesi........................................................................... 172
5. Yöneticilik Görevi Sona Eren Yöneticinin Yeniden
İşe Başlatılması.............................................................. 173
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÜYELİK
§ 8. SENDİKA VE KONFEDERASYON ÜYELİĞİ...................... 177
I. SENDİKA ÜYELİĞİNİN KOŞULLARI............................. 177
1. İşçi Sendikası Üyeliğinin Koşulları................................ 178
a. İşçi Sayılmak............................................................ 178
b. On Beş Yaşını Doldurmak........................................ 181
c. Tüzükte Öngörülen Şartlara Sahip Olma................... 182
d. Aynı İşkolunda Çalışır Olma.................................... 182
2. İşveren Sendikası Üyeliği Koşulları............................... 185
a. İşveren Sayılma........................................................ 185
b. Diğer Koşullar.......................................................... 186
II. SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI......................... 186
1. Üyelik Başvurusu.......................................................... 186
2. Yetkili Organın Üyeliği Kabulü..................................... 188
III. SENDİKA ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ.......................... 191
1. Sendika Üyeliğini Sona Erdirmeyen Durumlar.............. 191
a. İşçinin Aynı İşkolunda Faaliyet Gösteren
Başka Bir İşyerinde Çalışmaya Başlaması................ 191
b. İşçinin Geçici Olarak İşsiz Kalması.......................... 191
c. Tüzel Kişiliği Temsilen İşveren Vekilinin Üye
Olduğu Hallerde İşveren Vekili Sıfatının Kaybı........ 192
d. Yaşlılık, Malullük Aylığı veya Toptan Ödeme
Alarak İşten Ayrıldığı Halde Çalışmaya Devam
Edenler, Kuruluş ve Şubelerinin Zorunlu
Organlarında Görev Alanlar...................................... 193
2. Sendika Üyeliğini Kendiliğinden Sona Erdiren Haller... 194
a. Genel Olarak............................................................ 194
b. İşçi Sendikası Üyeliğini Kendiliğinden Sona
Erdiren Haller........................................................... 194
aa. İşçi Sıfatının Kaybı............................................. 194
bb. İşçinin Farklı İşkolunda Çalışmaya Başlaması.... 195
cc. Sosyal Güvenlik Kurumundan Yaşlılık Veya
Malullük Aylığı Ya Da Toptan Ödeme Alarak
İşten Ayrılma...................................................... 195
c. İşveren Sendikası Üyeliğini Kendiliğinden
Sona Erdiren Haller.................................................. 196
3. Üyelikten Çekilme......................................................... 196
4. Üyelikten Çıkarma (İhraç)............................................. 198
a. Çıkarma Usulü.......................................................... 198
b. Çıkarma sebepleri..................................................... 199
c. Çıkarma Kararına Karşı Üye İşçinin Korunması....... 200
IV. SENDİKA İLE ÜYELERİ ARASINDAKİ
KARŞILIKLI İLİŞKİ.......................................................... 201
1. Üyelikten Doğan Haklar................................................ 201
a. Yönetim ve Faaliyetlere Katılma Hakkı.................... 202
b. Tesis ve Faaliyetlerden Yararlanma, Eşit İşlem
Görme Hakkı............................................................ 203
c. Üyenin Korunmasına İlişkin Haklar......................... 204
2. Üyelikten Doğan Borçlar............................................... 204
a. Üyelik Aidatı............................................................ 204
aa. Genel Olarak...................................................... 204
bb. Aidatın Miktarı................................................... 205
cc. Check-off Sistemi............................................... 206
b. Sendikanın Üyeleri Üzerindeki Otoritesi................... 208
V. KONFEDERASYON ÜYELİĞİ.......................................... 209
VI. ULUSLARARASI KURULUŞLARA ÜYELİK................... 211
§ 9. SENDİKAYA ÜYE OLMA ÖZGÜRLÜĞÜ VE
SENDİKA GÜVENLİĞİ İLKESİ............................................ 213
I. SENDİKAYA ÜYE OLMA ÖZGÜRLÜĞÜ........................ 215
II. SENDİKAYA ÜYE OLMAMA ÖZGÜRLÜĞÜ.................. 216
III. TÜRK İŞ HUKUKU’NDA SENDİKA ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
İŞVERENE KARŞI KORUNMASI..................................... 217
1. Fesih Dışındaki Sendikal Ayrımcılık Hallerine
İlişkin Güvence............................................................. 223
a. İşe Alma Açısından Üyelik Güvencesi..................... 223
b. Çalışma Şartları ve Sendikal Faaliyetler
Açısından Üyelik Güvencesi.................................... 228
&
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı