Seçim Kanunları Ve Uygulaması

ÖNSÖZ




Anayasamız diğer temel insan hakları ile eşdeğer düzeyde anlam taşıyan siyasi haklan en kapsamlı biçimde güvence altma almıştır. "Siyasi haklar"; vatandaşlık, seçme ve seçilme, siyasi parti kurma ve bunlara üye olma, kamu hizmetlerine girme ve dilekçe hakkı gibi hakları ihtiva etmektedir.

Çağdaş, özgürlükçü ve katılımcı demokrasi anlayışının bir gereği olarak günümüzün tüm toplum ve kültürlerinde temel değer olarak kabul edilen ve en basit tanımıyla "halkın halk tarafından yönetimi" olarak tanımlanan "temsili demokrasi"nin temelinde; katılma, tartışma ve siyasal eğitim ilkelerinin yanı sıra ve önde gelen özelliği olarak yönetimin yalnızca toplumdaki belli gruplar ya da kesimler tarafından değil tüm yurttaşlar tarafından denetlenmesi ilkesi yatmaktadır.

Bu nedenle, kişilerin yaşadıkları toplumun bireyleri olarak günlük hayatlarını doğrudan etkileyen kararların uygulanmasını denetlemeleri bakımından bu konudaki irade ve tercihlerini ifade edebilmelerinin başlıca yolunun temsil olgusunun dayanağını oluşturan özgür, eşit ve adil seçimler olduğu kabul edilmektedir. Bu itibarla, seçme ve seçilme haklarını düzenleyen kanunlarda, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerinin titizlikle gözetilmesi gerekmektedir.

Temsile dayanan bir sistemde kimin seçeceğim, seçileceğini ve temsil edileceğini seçim yasaları belirlemekte, belli aralıklarla yapılan milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla seçmenler denetim haklarını kullanarak temsilcilerini ve yerel yönetim organlarını seçmektedirler. Böylelikle, demokrasinin öngördüğü "halkın halk tarafından yönetimi" gerçekleşmiş olmaktadır.

Anayasanın "mahalli idareler" başlığım taşıyan 127. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yerel yönetimlerin, il, belediye ve köy halkının yerel ortak ihtiyaçlarını karşılamak üzere, kuruluş esasları yasayla belirtilen ve karar organları gene yasada gösterilen, seçmenler tarafından oluşturulan kamu tüzelkişileri olduğu, yerel yönetimlerin kuruluş ve görevleriyle ilgili yetkilerinin "yerinden yönetim" ilkesine uygun olarak yasayla düzenleneceği öngörülmüştür.

Anayasa′nın 68. maddesinde "Demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurları" olarak nitelendirilen ve milli iradenin gerçekleşme aracı sayılan siyasi partiler; Anayasa ve kanunlara uygun olarak, milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla, tüzük ve programlarında belirlenen görüşleri doğrultusunda çalışmaları ve açık propagandaları ile milli iradenin oluşmasını sağlayarak demokratik bir devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdaş medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden ve ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzelkişiliğe sahip kuruluşlardır. Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı olarak çalışırlar. Cumhuriyet rejiminin herkese açık, herkes için eşit ve serbest siyasi katılımla, bunun da siyasi partiler yoluyla gerçekleşeceği, siyasi partilerin halkın demokrasi alanında yetişmesi, olgunlaşması için bir okul hizmeti gördükleri ve demokrasinin oluşum aracı oldukları gözetilirse, demokratik düzenin işleyişi, devletin yönetilmesi yolundaki kolaylaştırıcı ve hazırlayıcı bütün bu ve benzeri sürekli faaliyetlerin, siyasi partileri kamu yararına çalışan kuruluşlar durumuna getirdiği belirgindir. Anayasa′nın 68. maddesinin öngördüğü kuruluş biçimi, tüzük ve program gerekleriyle kendi çalışmalarını kendileri

düzenleyen özgür kuruluşlar olan siyasi partilerin "parti içi çalışmaları′′ ile "kararları"mn aykırı olamayacağı demokrasi esasları, gerçekte siyasi partilerin varlık koşuludur.

Daha önce yayınlamış bulunduğumuz "Siyasi Partiler ve Seçim Hukuku ile Seçim Suçları" ile "Seçim Kanunları ve Seçim Suçlan" adlı eserlerimizin meslektaşlarımızdan ve konuyla ilgilenen çevrelerden bize ulaşan isteklerin yoğunlaşması, eserin gözden geçirilerek seçim mevzuatı ile YSK İlke Kararlarındaki değişiklikler çerçevesinde güncelleştirilerek yeniden yayınlanması hususunda başlıca neden, manevi güç ve teşvik oluşturmuştur.

Bu çalışmanın temel amacı, Seçim Hukuku ve Siyasi Partiler ile ilgili temel mevzuatımızın belirli bir sistem dahilinde incelenerek konuyla ilgilenenlerin yararlanabilecekleri bir kaynak oluşturmaktır. Kitapta, konulara ilişkin en son değişiklikler çerçevesinde Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay Kararları ile Yüksek Seçim Kurulunun İlke Kararlarına, kanunların yorum aracı olan gerekçelerine yer verilmiş, ayrıca seçim suçları ve ceza hükümlerine ilişkin açıklama ve yargı kararlan okuyucunun yararlanmasına sunulmuştur.

Kitabımızın tüm hukuk çevremize ve konuyla ilgilenenlere yararlı olmasını diliyoruz. Eserin ilgilisine yararlı olabildiği ve Seçim Hukuku uygulamasına katkı sağlayabildiği oranda kendimizi amacına ulaşmış ve mensubu bulunmakla kıvanç duyduğumuz yargı camiasına olan yükümlülüklerimizi bir nebze olsun yerine getirmiş olmanın mutluluğu ile bahtiyar sayacağımızı belirterek saygılar sunuyoruz.


Ali PARLAR - Muzaffer HATİPOĞLU Ankara, Ocak-2009

İÇİNDEKİLER




1. KISIM
ANAYASA VE SİYASİ HAKLAR

Sayfa



I- SİYASİ HAKLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ 1
II- ANAYASA HUKUKUNDA SİYASİ HAKLAR 2
a) Seçme ve Seçilme Hakkı 2
aa) Seçim Sistemleri 5
1- Çoğunluk sistemi 6
2- Nispi Temsil Sistemi 7
bb) Seçim Barajları 11
cc) Türkiye′de Siyasi Nitelikteki Seçimler 13
dd) Günümüz Türkiye′sinde Seçim Sistemi ve Değişiklik Önerileri 14
b) Siyasi Faaliyette Bulunma Hakkı 14
III- ANAYASA MAHKEMESİ VE SEÇİM YARGISI 15
IV- ULUSLARARASI METİNLERDE SEÇME VE SEÇİLME HAKKI 16
1982 ANAYASASININ SİYASİ HAKLAR VE SEÇİM HUKUKUNA İLİŞKİN HÜKÜMLERİ
I- SİYASİ HAKLAR VE ÖDEVLER 17
1. Türk Vatandaşlığı 17
Madde 66 17
2. Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Haklan 17
Madde 67 17
Anayasa Mahkemesi Kararları 17
II- SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ HÜKÜMLER 30
A. Parti Kurma, Partilere Girme ve Partilerden Ayrılma 30
Madde 68 30
Anayasa Mahkemesi Kararları 30
B. Siyasi Partilerin Uyacakları Esaslar 31
Madde 69 31
Anayasa Mahkemesi Kararları 32
III- TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ 36
A. Kuruluşu 36
Madde 75 36
Anayasa Mahkemesi Kararı 36
B. Milletvekili Seçilme Yeterliliği 37
Madde 76 37
Anayasa Mahkemesi Kararı 37
C. Türkiye Büyük Millet Meclisinin Seçim Dönemi 38
Madde 77 38
Anayasa Mahkemesi Kararı 38
D. Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin Geriye Bırakılması ve Ara Seçimleri 38
Madde78 38
Anayasa Mahkemesi Kararı 38
E. Seçimlerin Genel Yönetim ve Denetimi 39
Madde 79 39
Anayasa Mahkemesi Kararlan 39
F. Üyelikle İlgili Hükümler 40
1. Milletin Temsili 40



Madde 80 40
Anayasa Mahkemesi Kararı 41
2. Ant içme 41
Madde 81 41
3. Üyelikle Bağdaşmayan İşler 41
Madde 82 " 41
4. Yasama Dokunulmazlığı 41
Madde 83 41
5. Milletvekilliğinin Düşmesi 42
Madde 84 42
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 42
6. İptal İstemi 44
Madde 85 44
IV- MECLİS SORUŞTURMASI 44
Madde 100 44
V- SEÇİMLERDE GEÇİCİ BAKANLAR KURULU 44
Madde 114 44
VI- T.B.M.M. SEÇİMLERİNİN CUMHURBAŞKANINCA YENİLENMESİ 45
Madde 116 45
VII- MAHALLİ İDARELER 45
Madde 127 45
Anayasa Mahkemesi Kararları 45
VIII- KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI 51
Madde 135

II. KISIM SEÇİLME YETERLİLİĞİ


a) Milletvekili Seçilme Yeterliliği 53
aa) Anayasa′nın 76.maddesine Göre Milletvekili Seçilme Yeterliliği 53
bb) 2839 Sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 10. ve 11.Maddelerinde Öngörülen Seçilme
Yeterliliği 53
b) Belediye Başkanlığı, İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Üyeliklerine Seçilme
Yeterliliği 54
c) Köy ve Mahalle Muhtarlığı ile Köy İhtiyar Meclisi ve Mahalle İhtiyar Heyeti Üyeliğine
Seçilme Yeterliliği 54
d) Seçilmeye Engel Olan Durumlar 55
aa) Türk Vatandaşı Olmamak 55
bb) Yaş′in Yasada Öngörülenden Küçük Olması 55
cc) Yükümlünün Askerlik Hizmetini Yapmamış Olması 56
dd) Okur-Yazar veya İlkokul Mezunu Olmama Hali 56
ee) Köy ve Mahalle Seçimleri için Aranan İkamet Koşulu 56
ff) Kamu Hizmetlerinden Yasaklılık 56
gg) Kısıtlılık 60
hh) Seçilme Yeterliliğini Kaybettiren Mahkumiyetler 61
1- 2839 S.K.nun 1 l/E Bendi Uyarınca Seçilmeye Engel Olan Mahkumiyetler 61
2- 2839 S.K.nun 1 l/f Bendi Uyarınca Seçilmeye Engel Olan Mahkumiyetler 61
SEÇİLME YETERLİLİĞİ İLE İLGİLİ KARARLAR 62
I- Yaş Yönünden Seçilme Yeterliliği ile İlgili Yüksek Seçim Kurulu Kararları 62
II- Askerlik Hizmetini Yapmış Olma Koşulu ile İlgili Yüksek Seçim Kurulu Kararları.... 63
III- Okur-Yazar ve İlkokul Mezunu Olma Yönünden Seçilme Yeterliliği ile İlgili
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 68
IV- İkamet Koşulu ile İlgili Yüksek Seçim Kurulu Kararları 78

V- Kamu Hizmetlerinden Yasaklılık ve Kısıtlılık ile İlgili Kararlar 81
VI- Seçilme Yeterliliğini Kaybettiren Mahkumiyet ile İlgili Kararlar 85

a) 2829 sayılı Kanunun 11.Maddesinin (e) Bendi ile İlgili YSK. Kararları 85
b) 2839 sayılı Kanunun 11.Maddesinin (f) Bendi ve Yüz Kızartıcı Suç Kavramı ile İlgili
Kararlar 98
c) Yabancı Ülke Mahkemelerinden Verilen Mahkumiyet Kararlan ile İlgili YSK
Kararları 107
d) Askeri Ceza Kanunu Uyarınca Verilip Kesinleşen Mahkumiyet Kararlan ile İlgili
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 110
e) Affın Seçilme Yeterliliğine Etkileri ile İlgili Kararlar 112
f) Mahkeme Kararının Yazılı Emir ile Bozulmasının Seçilme Yeterliliğine Etkileri ile
İlgili Kararlar 114
g) Muhakemenin İadesi (Yargılamanın Yenilenmesi) Yoluna Gidilmesinin Etkileri ile
İlgili Kararlar 1 16
h) Adli Sicildeki Sabıka Kaydının Silinmesinin Seçilme Yeterliliğine Etkileri ile İlgili
Karariar 119
aa) Yüksek Seçim Kurulu Kararları 119
bb) Yargıtay Kararları 123
i) Cezanın Ertelenmesinin Seçilme Yeterliliğine Etkileri ile İlgili Kararlar 126
j) Memnu Hakların İadesi ile İlgili Kararlar 128
aa) Yargıtay Kararları 128
bb) Yüksek Seçim Kurulu Kararları 131
VII- Milletvekili Seçilmeye Engel Mahkumiyetin Sonradan Anlaşılması ile İlgili
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 142


III. KISIM
SEÇİMLERİN TEMEL HÜKÜMLERİ VE
SEÇMEN KÜTÜKLERİ HAKKINDA KANUN
(298 Sayılı Kanun)
298 Sayılı Kanunun Genel Gerekçesi 151
5749 Sayılı Seçimlerin Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunun Genel Gerekçesi 154


Birinci Bölüm
İLKELER
Kanunun Kapsamı 156
Madde 1 156
Gerekçe 156
Açıklama 156
Seçim Esasları 156
Madde 2 156
Gerekçe 156
Açıklama 157
a) Serbestlik İlkesi 157
b) Eşitlik İlkesi 157
c) Tek Dereceli Seçim Sistemi 157
d) Genel Oy İlkesi 157
e) Oyun Gizliliği ve Tasnifin Açıklığı İlkesi 157
f) Oy′un Şahsiliği İlkesi 158
Seçim Çevresi 158
Madde 3 158
Gerekçe 158
Açıklama 158



ııı



Seçim Bölgesi 158
Madde 4 158
Gerekçe 158
Açıklama 158
Sandık Bölgesi 159
Madde 5 159
Açıklama 159
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 159
Seçmen 160
Madde 6 160
Açıklama 160
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 160
Oy Kullanamayacak Olanlar 161
Madde 7 161
Gerekçe 161
Açıklama 161
Seçmen Olamayanlar 161
Madde 8 161
Gerekçe 161
Açıklama 161
a) Kısıtlı Olanlar 162
b) Kamu Hizmetinden Yasaklı Olanlar 162
İkinci Bölüm SEÇİM KURULLARI
Açıklama 162
Seçim İşlerinin Yürütülmesi 163
Madde 9 163
Gerekçe 163
Seçim Kurulları 163
Madde 10 163
Gerekçe 164
Yüksek Seçim Kurulu 164
Madde 11 164
Gerekçe 165
Üye Seçimi Zamanı 165
Madde 12 165
Gerekçe 165
Karar Verme 166
Madde 13 166
Gerekçe 166
Yargıtay Kararı 166
Görev ve Yetkileri 167
Madde 14 167
Gerekçe 169
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 169
Yüksek Seçim Kurulu Arşiv Genelgesi 172
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 174
İl Seçim Kurulu 183
Madde 15 183
Gerekçe 183
Görev ve Yetkileri 183
Madde 16 183
IV

Gerekçe 184
Siyasi Parti Temsilcileri 184
Madde 17 : 184
Gerekçe 184
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 185
İlçe Seçim Kurulu ..-. 190
Madde 18 190
Gerekçe 190
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 190
İlçe Seçim Kurulu Üyelikleri 191
Madde 19 191
Gerekçe !92
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 192
Görev ve Yetkileri 194
Madde 20 194
Gerekçe 194
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 195
Sandık Kurulu 203
Madde 21 203
Gerekçe 203
Sandık Kurulu Başkanının Seçimi 203
Madde 22 203
Gerekçe 203
Sandık Kurulu Üyelikleri 204
Madde 23 204
Gerekçe 204
Sandık Kurullarının Kurulması ve Görev Süresi 205
Madde 24 205
Gerekçe 205
Aday ve Müşahitler 205
Madde 25 205
Gerekçe 205
Kurullarda Görev Alamayacak Olanlar 205
Madde 26 205
Gerekçe 205
And İçme 205
Madde 27 205
Gerekçe 205
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 206
Üçüncü Bölüm SEÇİM ÖNCESİ İŞLERİ
Birinci Kesim SEÇMEN KÜTÜKLERİ
Açıklama 209
Kuruluş ve Tanımlar 210
Madde 28 210
Gerekçe 211
Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü Çalışma Amaç ve İlkeleri 211
Madde 29 211

Gerekçe 212
Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü ile Seçmen Kütük Bürolarının Kuruluşu ve Yönetimi 212
Madde 30 212
Gerekçe 213
Devamlı ve Geçici Personel ve Görevlendirme Yetkisi 213
Madde 31 213
Gerekçe 213
Yüksek Seçim Kurulunun Kararlarının Bağlayıcılığı 213
Madde 32 213
Gerekçe 214
Seçmen Kütüğü Düzenlenmesi 214
Madde 33 214
Gerekçe 214
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 214
Kütüğe Yazılma Esasları 215
Madde 34 215
Gerekçe 216
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 216
Yurt Dışında Oturan Vatandaşların Yazımı 217
Madde 35 217
Gerekçe 218
Genel Yazım ve Denetleme 218
Madde 36 218
Gerekçe 218
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 219
Yazımda Esas Bilgi Kaynakları 219
Madde 37 219
Gerekçe ′. 219
Muhtarlık Krokisi ve Binalar Cetveli 220
Madde 38 220
Gerekçe 220
Muhtarlık Bölgesi Askı Listesi 220
Madde 39 220
Gerekçe 221
Askı Zamanı ve Süresi 221
Madde 40 221
Gerekçe 221
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 222
Mükerrer Yazım 222
Madde 41 222
Gerekçe 223
Sandık Bölgesi Askı Listesi 223
Madde 42 223
Gerekçe 223
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 223
Sandık Seçmen Listesi 224
Madde 43 224
Gerekçe 224
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 224
Seçmen Bilgi Kağıdı 228
Madde 44 228
Gerekçe 228
Seçmen Kütüğü İl ve İlçe Listesi 228
VI

f, -*-WS

Madde 45 228
Gerekçe 228
Çalışmaların Görüşülmesi 228
Madde 46 228
Gerekçe 229
Seçmen Kütüğünün Saklanması ve İlgililere Verilmesi 229
Madde 47 229
Gerekçe 229
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 229
Madde 48 (Mülga) 230
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 230
İkinci Kesim SEÇİM PROPAGANDASI
Açıklama 244
Propaganda Serbestliği ve Süresi 245
Madde 49 245
Gerekçe 245
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 246
Açık Yerlerde Propaganda 248
Madde 50 248
Gerekçe 248
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 248
Kapalı Yerlerde Propaganda 255
Madde 51 255
Gerekçe 255
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 256
Radyo ve Televizyonla Propaganda 257
Madde 52 257
Gerekçe 258
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 258
Müracaat 262
Madde 53 262
Gerekçe -. 262
Yayın Zamanının Tesbiti 262
Madde 54 262
Gerekçe 262
Radyo ve Televizyon Konuşmalarının Tesbiti 263
Madde 55 263
Gerekçe 263
Özel Radyo ve Televizyonlarla Yayın 263
Madde 55/A 263
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 264
Hoparlörle Propaganda 266
Madde 56 266
Gerekçe 267
Yüksek Seçim Kurulu Karan 267
El İlanları 268
Madde 57 268
Gerekçe 268
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 268
Propaganda Yayınlarına İlişkin Yasaklar 270
VI1


Madde 58 270
Gerekçe 270
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 270
Muafiyet 270
Madde 59 270
Duvar İlanı ve Afişle Propaganda Yapmak Yasağı..... 270
Madde 60 270
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 271
Başka Yerlere Asma, Kamuoyu Yoklamaları ve Hediye Dağıtma Yasağı 272
Madde 61 272
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 273
Matbua Dağıtımı 277
Madde 62 277
Seçim Süresince Yapılamayacak İşler 277
Madde 63 277
Gerekçe 277
Törenlere Ait Yasaklar 277
Madde 64 277
Gerekçe 277
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 278
Başbakan ve Bakanlara İlişkin Yasaklar 280
Madde 65 280
Gerekçe 280
Memurların Gezilere Katılma Yasağı 281
Madde 66 281
Gerekçe 281
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 281
Üçüncü Kesim ARAÇLAR
Açıklama 293
Araçların Sağlanması 293
Madde 67 293
Gerekçe 293
Oy Verme Araçları ve Teslimi 293
Madde 68 293
Gerekçe 295
Tutanak Defteri 295
Madde 69 295
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 295
Dördüncü Bölüm SEÇİM GÜNÜ İŞLERİ
Birinci Kesim SANDIK BAŞI İŞLERİ
Andiçnıe 296
Madde 70 296
Gerekçe 296
Görev ve Yetkiler 296
Madde 71 296

vm

Gerekçe 297
Müşahitler 297
Madde 72 297
Gerekçe 297
•Yüksek Seçim Kurulu Karan 297
Kurulda Çoğunluğun Sağlanması 297
Madde 73 297
Gerekçe 297
Sandığın Konulacağı Yer 298
Madde 74 298
Gerekçe 298
Kapalı Oy Verme Yeri 298
Madde 75 298
Gerekçe 298
Oy Verme Yerinin Nitelikleri 298
Madde 76 298
Sandığın, Birleşik Oy Pusulalarının ve Zarfların Kurulca Mühürlenmesi 298
Madde 77 298
Gerekçe 299
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 299
Birleşik Oy Pusulası 300
Madde 78 300
Gerekçe 300
ikinci Kesim YASAKLAR VE SANDIK BAŞI DÜZENİ
Açıklama 301
İçki ve Silah Taşıma Yasağı 301
Madde 79 301
Gerekçe 302
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 302
Yayın Yasağı 302
Madde 80 302
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 303
Sandık Alanı, Sandık Yeri ve Düzenin Sağlanması 304
Madde 81 304
Gerekçe 304
Başkana Ait Yetkiler 304
Madde 82 304
Gerekçe 304
Sandık Alanında Suç İşlenmesi 304
Madde 83 304
Sandık Alanında İnzibat Tedbirleri 305
Madde 84 305
Yüksek Seçim Kurulu Kararı , 305
Sandık Alanı Dışındaki inzibat Tedbirleri 306
Madde 85 306
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 306
Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevlerinde Kurulan Sandıklarda Uygulanacak Esaslar 308
Madde 85/A 308
IX

Üçüncü Kesim
OY VERME
Oy Verme Yetkisi 308
Madde 86 308
Gerekçe 309
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 309
Kimliğin Tespiti 309
Madde 87 309
Gerekçe 310
Oy Verme Düzeni 310
Madde 88 310
Gerekçe 310
Oy Verme Süresi 310
Madde 89 310
Gerekçe 310
Oy Vermede Sıra 310
Madde 90 310
Oy Vermeden Önceki İşler 310
Madde 91 310
Gerekçe 311
Kapalı Oy Verme Yerinde Kalma 311
Madde 92 311
Birleşik Oy Pusulasının Atılması ve İşaretleme 311
Madde 93 311
Gerekçe 311
Kurul Görevlileri, Milletvekilleri ile Milletvekili Adayları ve Yabancı Ülkedeki
Vatandaşların Oy Vermesi 312
Madde 94 312
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 313
Yurt Dışı Seçmenlerin Oy Verme Yöntemleri ve Genel İlkeler 318
Madde 94/A 318
Yurt Dışı Seçmenlerin Mektupla Oy Vermesi 318
Madde 94/B 318
Yurt Dışı Seçmenlerin Sandıkta Oy Vermesi 319
Madde 94/C 319
Yurt Dışı Seçmenlerin Elektronik Ortamda Oy Vermesi 320
Madde 94/D 320
Yurt Dışı Seçmenlerin Gümrük Kapılarında Oy Vermesi 320
Madde 94/E 320
Gerekçe 321
Dördüncü Kesim OYLARIN SAYIMI VE DÖKÜMÜ
Açıklama 321
Sayım Tedbirleri 322
Madde 95 322
Gerekçe 322
Oy Verenler Sayısının Kontrolü 322
Madde 96 322
Kullanılmayan Birleşik Oy Pusulaları ve Zarflar 322
Madde 97 322
Gerekçe 322

Sandığın Açılması ve Zarfların Sayımı 322
Madde 98 322
Oyların Sayımı ve Dökümü 323
Madde 99 323
Zarfların Açılması 323
Madde 100 323
Oy Pusulaları ile Açılan Zarflar Sayısının Denetimi 323
Madde 101 323
Oy Pusulasına Yazılacak İsim 323
Madde 102 323
Muteber Olmayan Zarf ve Birleşik Oy Pusulaları 323
Madde 103.." 323
Gerekçe 324
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 324
Hesaba Katılan ve Katılmayan Oy Pusulaları 327
Madde 104 327
Sayımın İlanı ve Sonuçların Tutanağa Geçirilmesi 327
Madde 105 327
Tutanağın Asılması 327
Madde 106 327
Sayıma İlişkin Evrak ve Belgelerin Teslimi 327
Madde 107 327
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 328
Beşinci Bölüm
SEÇİM SONRASI İŞLERİ
Birinci Kesim
Açıklama 330
Seçim Sonuçlarının İlçe Seçim Kurullarında Birleştirilmesi 330
Madde 108 330
Gerekçe 331
İkinci Kesim İL SEÇİM KURULUNDA BİRLEŞTİRME
İl Seçim Tutanakları 331
Madde 109 331
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 331
Altıncı Bölüm İTİRAZLAR VE ŞİKAYETLER
Birinci Kesim GENEL HÜKÜMLER
Açıklama 332
Kimlerin İtiraz Edebileceği 333
Madde 110 333
Gerekçe 334
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 334
İtiraz Mercileri 334
Madde 111 334
XI




Yüksek Seçim Kurulu Kararları 335
İtiraz Şekli 337
Madde i 12 337
Gerekçe 337
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 337
İtiraz Üzerine Verilecek Karar 343
Madde 113 343
Gerekçe 343
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 344
Kararların Bildirilmesi ve Tebliği 344
Madde 114 344
Resim ve Harç 344
Madde 115 344
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 344
ikinci Kesim ŞİKAYET
Açıklama 361
Tarifi ve Mercii 362
Madde 116 362
Şikayetin İncelenmesi 362
Madde 117 362
Gerekçe 362
İtiraz ve Şikayetin İşlemleri Durduramaması 362
Madde 118 362
Gerekçe 362
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 362
Üçüncü Kesim KURULLARIN TEŞEKKÜL VE İŞLEMLERİNE KARŞI ŞİKAYET VE İTİRAZ
Sandık Kurullarına Ait İtiraz ve Şikayet 366
Madde 119 366
Gerekçe 366
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 366
İlçe Seçim Kurullarına Ait İtiraz ve Şikayet 367
Madde 120 367
Gerekçe 367
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 367
İl Seçim Kurullarına Ait İtiraz ve Şikayet 368
Madde 121 , 368
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 368
Dördüncü Kesim SANDIK SEÇMEN LİSTELERİNE İTİRAZ
Açıklama 371
Muhtarlık Bölgesi Askı Listelerine İtiraz 371
Madde !22 37!
Gerekçe 371
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 372

XII


Sandık Bölgesi Askı Listelerine İtiraz 373
Madde 123 373
Listelere İtirazların Yöntemi 373
Madde 124 373
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 373
Adaylığa İtiraz 374
Madde 125 374
Gerekçe 374
İtirazın İncelenmesi Süresi 374
Madde 126 374
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 374
Beşinci Kesim
Açıklama 388
Sandık Kurullarının ve Başkanlarının Şikayet Üzerine Verecekleri Kararlara İtiraz 388
Madde 127 388
Gerekçe 388
Sandık Kurul Kararlarına ve Tutanağa İtiraz 389
Madde 128 389
Gerekçe 389
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 389
Altıncı Kesim
Açıklama 396
İlçe Seçim Kurullarının veya Başkanlarının Şikayet Üzerine Verecekleri Kararlarla Sair
Kararlarına ve Birleştirme Tutanaklarına İtiraz 396
Madde 129 396
Gerekçe 396
Yüksek Seçim Kurulu Kararları , 396
Yedinci Kesim
Açıklama 405
İl Seçim Kurulu ve Başkanlarının Şikayet Üzerine Verecekleri Kararlarla,
Sair Kararlarına ve Tutanaklara İtiraz ve Olağanüstü İtiraz 406
Madde 130 406
Gerekçe 406
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 407
Sekizinci Kesim
Yüksek Seçim Kurulunun İşlem ve Tedbirlerine Karşı Şikayet 438
Madde 131 438
Gerekçe 438
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 438
Tetkik ve Tahkik Usulü 441
Madde 132 441
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 442
XIII


Yedinci Bölüm
SEÇİM SUÇLARI VE CEZALARI (298 SAYILI KANUNUN 133 -180. MADDELERİ)
Genel Gerekçe 444
Açıklama 445
1- Seçim Suçlarının Tanımı ve Hukuki Niteliği 445
2- Seçim Suçu- TCK. Genel Hükümleri İlişkisi 446
Yargıtay Kararlan 446
1) TCK Genel Hükümleri ile İlgili Kararlar 446
2) CMK ile İlgili Kararlar 448
Kurullara Karşı Suçlar 450
Madde 133 450
Açıklama 451
Yargıtay Kararları 451
Kurulların Tedbirlerine Riayetsizlik 453
Madde 134 453
Açıklama 454
Yargıtay Kararlan 454
Kurul Üyelerinin Kurul Kararlarına Riayetsizliği 457
Madde 135 457
Açıklama 457
Yargıtay Kararı 457
Kurul Üyelerinin Göreve Gelmemesi 457
Madde 136 457
Açıklama 457
Yargıtay Kararları 458
Araç ve Gereçlerin Vaktinde Gönderilmemesi 459
Madde 137 459
Açıklama 460
Yargıtay Kararları 460
Görevi Savsama ve Kötüye Kullanma 461
Madde 138 461
Açıklama 461
Yargıtay Kararlan 463
Memur Olanların Cezaları 476
Madde 139 (Mülga: 23.01.2008-5728/578.md.) 476
Seçmen Kütüğü Hazırlıklarına İlişkin Suçlar 476
Madde 140 476
Açıklama 476
Yargıtay Kararları 476
Seçmen Kütüğünün Düzenlenmesi 477
Madde 141 477
Açıklama 477
Yargıtay Kararları 478
Kütük Düzenlenmekle Görevli Olanların Suçları 480
Madde 142 480
Açıklama 480
Yargıtay Kararları 481
Seçmen Yeterliği Olmayanların Seçmen Kütüğüne Kaydı 484
Madde 143 484
Açıklama 485
Yargıtay Kararları 485
XIV

Seçmen Kütüğüne Birden Fazla Kayıt 486
Madde 144 486
Açıklama 486
Yargıtay Kararları 487
Seçmen Kütüğüne Kaydolunmamaya Teşvik 491
Madde 145 491
Açıklama 491
Yargıtay Kararı 492
Seçmen Listeleri Üzerinde İşlenen Suçlar 492
Madde 146 492
Açıklama 492
Yargıtay Kararları 492
Seçmen Listesine İlişkin Suçlar 493
Madde 147 493
Açıklama 493
Yargıtay Kararları 493
Seçmen Kütüğü, Seçmen Listeleri ve Diğer Belgeleri Üzerinde İşlenen Suçlar 495
Madde 148 495
Açıklama , 495
Yargıtay Kararları 496
Propaganda Toplantılarına Karşı İşlenen Suçlar 497
Madde 149 497
Açıklama 497
Yargıtay Kararları 498
Özel Radyo ve Televizyon Yayınlarına İlişkin Suçlar 498
Madde 149/A 498
Açıklama 499
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 499
Toplantı Heyetlerine Karşı Suçlar 504
Madde 150 504
Açıklama 505
Yargıtay Kararları 505
Yasak Propaganda 506
Madde 151 506
Açıklama 500
Yargıtay Kararlan 508
Haksız Oy Temini 513
Madde 152 513
Açıklama 513
Yargıtay Kararları 514
Oy Kullanmaya Engel Olmak 514
Madde 153 514
Açıklama 514
Yargıtay Kararı 515
Adaylık Hükümlerine Aykırı Hareketler ve Propaganda Yapamayacak Olanlar 515
Madde 154 515
Açıklama 516
Yargıtay Kararları 516
Başbakan ve Bakanların Yasaklara Uymamaları 518
Madde 155 518
Açıklama 518
Yargıtay Kararları 518
Sair Propaganda Suçları 519
XV

Madde 156 519
Açıklama 519
Yargıtay Kararları 520
Matbua ve İlanların Tahribi 521
Madde 157 521
Açıklama 521
Yargıtay Kararı 521
Sandık Düzeni ve Oy Verme ile İlişkin Suçlar 522
Madde 158 522
Açıklama 522
Sandık Başında Müdahale ve İhtara Riayetsizlik 522
Madde 159 522
Açıklama 522
Yargıtay Kararları 522
Seçmen Olmayanların Oy Vermesi 523
Madde 160 523
Açıklama 523
Gerekçe 524
Yargıtay Kararları 524
Oy Sandığı Üzerinde Suçlar 534
Madde 161 534
Açıklama 534
Yargıtay Kararları 534
Siyasi Partilerle Bağımsız Adayların Oy Pusulaları Üzerinde İşlenecek Suçlar 535
Madde 162 535
Açıklama 535
Kurul Başkan ve Üyelerinin Seçim İşlerini Bozması 535
Madde 163 535
Açıklama 536
Yargıtay Kararlan 536
Oy Verine Sonucuna Tesir Edecek Haller 536
"Madde 164 536
Açıklama 537
Yargıtay Kararları 538
İtirazları ve Şikayetleri Kabul Etmemek 542
Madde 165 " 542
Açıklama 542
Kötü Niyetle İtiraz 542
Madde 166 542
Açıklama 542
Yargıtay Kararları 542
Kötü Niyetle Şikayet 543
Madde 167 543
Açıklama 543
Çeşitli Hükümler 543
Madde 168 543
Açıklama 543
Resmi Makamların Bildirilerine Karşı İşlenen Suçlar 543
Madde 169 543
Açıklama 543
İçki İçme Yasağına Aykırı Hareketler 543
Madde 170 543
Açıklama 544
XVI

Yargıtay Kararları 544
Silah Taşıyanlar 544
Madde 171 544
Açıklama 545
Yargıtay Kararları 545
Kovuşturma Usullerine Aykırı Hareket 546
Madde 172 546
Açıklama 546
Sekizinci Bölüm KOVUŞTURMA USUL VE ŞEKİLLERİ
Kovuşturma ve Soruşturma Zamanı 546
Madde 173 546
Açıklama 547
Genel Hükümlerin Uygulanması 547
Madde 174 547
Açıklama 548
Yargıtay Kararları 548
Kovuşturma Usulü 552
Madde 175 552
Açıklama 552
Yargıtay Kararı 552
Seçim Zamanında Cevap Hakkı 552
Madde 176 552
Açıklama 553
Yargıtay Kararı 553
Kurulda Görevli Yargıcın Bakamayacağı Kararlar 553
Madde 177 .". 553
Açıklama 553
Yargıtay Kararlan 553
Tutanakların Delil Kıymeti 555
Madde 178(Müiga:"23.01.2008-5728/578.md.)) 555
Seçim Suçu 555
Madde 179 555
Açıklama 555
Yargıtay Kararlan 555
Dava Süresi 556
Madde 180 556
Açıklama 556
Yargıtay Kararlan 556
Dokuzuncu Bölüm ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Seçim Giderleri 561
Madde 181 561
Gerekçe 561
Ödenecek Ücretler 562
Madde 182 562
Gerekçe 562
Satın Alma ve Avans 562
Madde 183 562
xvıı

Gerekçe 563
Seçim Eşyasının Muhafazası 563
Madde 184 563
Muaflık 563
Madde 185 563
Siyasi Partilerin Kağıt İhtiyacı 563
Madde 186 563
Yüksek Seçim Kurulunca Yapılacak İşlemler 563
Ek Madde 1 563
Gerekçe 564
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 564
Ek Madde 2 565
Gerekçe 566
Ek Madde 3 566
Gerekçe 566
Ek Madde 4 566
Yüksek Seçim Kurulu Karan 566
Ek Madde 5 567
Gerekçe 567
Ek Madde 6 567
Gerekçe 567
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 567
Ek Madde 7 569
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 569
Ek Madde 8 569
Gerekçe 570
Onuncu Bölüm GEÇİCİ HÜKÜMLER
Geçici Madde 1 570
Geçici Madde 2 570
Geçici Madde 4 570
Geçici Madde 5-10 (Mülga) 570
Geçici Madde 1 1 570
Geçici Madde 12 570
Geçici Madde 13 571
Geçici Madde 14 571
Geçici Madde 15 571
Geçici Madde 16 571
Geçici Madde 17 571
Geçici Madde 18 572
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 572
28 MART 2004 TARİHİNDE YAPILACAK MAHALLİ İDARELER GENEL
SEÇİMLERİNDE KULLANILACAK SANDIK SEÇMEN LİSTELERİNİN
GÜNCELLEŞTİRİLMESİ USUL VE ESASLARINI GÖSTERİR GENELGE
Geçici Madde 19 581
Geçici Madde 20 581
Geçici Madde 21 581
Geçici Madde 22 581
Ek Geçici Madde 1 581


Ek Geçici Madde 2 582
Ek Geçici Madde 3 582
Onbirinci Bölüm SON HÜKÜMLER
Kaldırılan Kanunlar 582
Madde 187 582
Yürürlük 582
Madde 188 582
Yürütmekle Görevli Makam 582
Madde 189 582
298 Sayılı Kanuna İşlenemeyen Hükümler 582
298 sayılı Kanunda Ek ve Değişiklik Yapan Mevzuatın
Yürürlükten Kaldırdığı Kanun ve Hükümleri Gösteren Liste 583
298 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın Yürürlüğe
Giriş Tarihini Gösterir Liste 583
IV. KISIM MAHALLİ İDARELER SEÇİMLERİ
Birinci Bölüm GENEL HÜKÜMLER
Türkiye′de Mahalli İdarelerin Teşkilat Yapısı, Organları ve Görevleri 586
A) BELEDİYE YÖNETİMLERİ 586
a- Belediyenin Kuruluşu ve Sınırları 586
I- Normal Belediyelerin Kurulması ve Tüzel Kişiliğinin Sona Erdirilmesi 586
a) II ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması 586
b) Bir köyde belediye kurulması 586
c) Belediye kurulmasında usul 587
d) Yeni iskan nedeniyle oluşturulan yerleşim yerlerinde belediye kurulması 587
e) Belediyelerin tüzel kişiliğinin sona erdirilmesi 587
II- Belediyelerin Sınırları 588
a) Sınırların tespiti 588
b) Sınırların kesinleşmesi 588
c) Sınır uyuşmazlıklarının çözümü 589
d) Belediyelerin birleşmeleri ve ayrılmaları 589
e) Mahalle ve Yönetimi 590
f) Belde adının değiştirilmesi 590
g) Kararların uygulanması ve nüfus 590
h) Hemşehri Hukuku 591
III- Büyükşehir Belediyesinin Kuruluşu ve Sınırları 591
a) Büyükşehir Belediyelerinin kurulması 591
b) Büyükşehir belediyesinin sınırları 591
c) Büyükşehir belediyesine katılma 591
B) BELEDİYE İŞLERİ 593
I- Görev ve Yetki Bölüşünıünün Dayandığı İlkeler 593
II- Belediyelerin Görev Yetki ve Sorumlulukları 594
a) Normal Belediyelerin Görev ve Sorumlulukları 594
aa) Kentsel Alt Yapı ve Bayındırlıkla İlgili Görevler 596
bb) Nikah (Evlendirme) İşleri ile İlgili Görevler 597
cc) Ulaştırma Görevleri 597
XIX




dd) Zabıta, İtfaiye ve Acil Durum Planlaması Görevleri 598
1- Zabıtanın görev ve yetkileri 598
2- İtfaiye görevleri 598
3- Acil durum planlaması görevleri 599
ee) Kültür ve sanat görevleri 599
ff) Eğitim ve öğretime ilişkin görevler 599
gg) Hayvanların korunması, tarım ve hayvancılık ile ilgili görevler 600
1- Hayvanları Koruma Kanununda Öngörülen Görevler : 600
2- Tanın ve Hayvancılıkla İlgili Görevler 601
hh) Ekonomik ve Mali Görevler 602
1- Ekonomik ve Ticari Nitelikteki Görevler 602
2- Mali Nitelikteki Görevler 603
ii) Sosyal Yardım Görevleri 604
jj) Çevre Sağlığı ile İlgili Görevler 605
b) Normal Belediyelerin Yetkileri ve İmtiyazları 606
c) Belediyeye Tanınan Muafiyet 609
d) Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları 609

1- Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları (7/1.Fıkra) 609
2- İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Yetkileri (7/2.Fıkra) 611
e) Büyükşehir Hizmetleri Arasında Koordinasyonun Sağlanması 611
aa) Alt Yapı Koordinasyon Merkezi 61 1
bb) Ulaşım Koordinasyon Merkezi 612
t) Büyükşehir Belediyesinin Yetkileri ve İmtiyazları 612
g) Büyükşehir Belediyesinin İmar Denetim Yetkisi 613
I- Belediye Meclisi 613
1- Normal Belediye Meclisinin Kuruluşu 613
2- Büyükşehir Belediye Meclisinin Kuruluşu 614
3- Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri 614
4- Büyükşehir Belediye Meclisinin Görev ve Yetkileri 615
5- Başkanlık Divanı 616
6- Meclislerin Toplantıları ve Çalışma Usulü 616

a) Toplantıları 616
b) Çalışma Usulü 617
7- Meclis Kararlarının Kesinleşmesi 618
a) Normal Belediyelerde 618
b) Büyükşehir Belediyelerinde 619
8- İhtisas Komisyonları 620
a) Normal Belediyelerde 620
b) Büyükşehir Belediyelerinde 621
9- Denetim Komisyonu 622
10- Meclisin Bilgi Edinme ve Denetim Yollan 622
11- Belediye Başkanı ve Meclis Üyelerinin Görüşmelere Katılamayacağı Durumlar 623
12- Belediye Başkanı ve Meclis Üyelerinin Yükümlülükleri 624
a) 5393 sayılı BK′nun 28.Maddesinde Öngörülen Yükümlülükleri 624
aa) Mal Beyanında Bulunma Yükümlülükleri ve Hediye Alma Yasağı 624
13- Meclis Üyeliğinin Sona Ermesi 625
14- Meclisin Feshi 626
15- Boşalan Meclisin Görevinin Yerine Getirilmesi 626
16- Huzur ve İzin Hakkı 627
II- Belediyenin Encümeni 627
1- Normal Belediyelerin Encümeni 627
a) Oluşumu 627
b) Encümenin Görev ve Yetkileri 628

c) Encümen Toplantısı 628
d) Encümen Üyelerine Verilecek Ödenek 629
III-Belediye Başkanı 629
I- Normal Belediyelerde Belediye Başkanı 629
a) Başkanlık Sıfatının Kazanılması 629
b) Belediye Başkanının Göreve ve Yetkileri 630
c) Belediye Başkanının Özlük Haklan 631
d) Başkan Vekili 632
e) Stratejik Plan ve Performans Programı 632
f) Yetki Devri 632
g) İhtilaf Hali 632
h) Belediye Başkanlığının Sona Ermesi 633
i) Belediye Başkanlığının Boşalması Halinde Yapılacak işlemler 633
j) Belediye Başkanı Görevlendirilmesi 634
k) Belediye Başkanlarının Görevden Uzaklaştırılması 634
2- Büyükşehir Belediye Başkanı 635
a) Başkanlık Sıfatının Kazanılması 635
b) Büyükşehir Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri 635
c) Özlük ve Sosyal Hakları 636
d) Belediye Başkanlığının Sona Ermesi 636
B-İL ÖZEL İDARELERİ 636
I. Genel Olarak 636
II. İl Özel İdaresinin Görevleri, Yetkileri ve İmtiyazları 637
III. İl Özel İdaresinin Organları 637
1. İl Genel Meclisi 638
a) İl Genel Meclisinin Görev ve Yetkileri 638
b) Meclis Toplantıları 639
e) Meclis Üyeliğinin Sona Ermesi ve Meclisin Feshi 639
2. İl Encümeni 641
3. Vali 641
IV. Görevden Uzaklaştırma 642
C-KÖY İDARELERİ 642
I. Genel Olarak 642
II. Köylerin Kurulması ve Sınırları 643

III. Köy İdarelerinin Görevleri 643
IV. Köyün Organları 643

1. Köy Derneği 644
2. Köy İhtiyar Meclisi 644
a. Tanımı 644
b. İhtiyar Meclisi Üyeliği Seçimi 645
c. İhtiyar Meclisinin Görevleri 645
d. Köy İhtiyar Meclisinin Organlık Sıfatını Kaybetmesi 646
3. Köy Muhtarı 646
a. Genel Olarak 646
b. Köy Muhtarlığı Seçimi ve Seçilme Yeterliliği 646
c. Köy Muhtarının Görevleri 647
aa) Köy Muhtarının Göreceği Devlet İşleri 647
bb) Köy Muhtarının Göreceği Köy İşleri 648
cc) Köy Kanunu′nda Köy Muhtarına Verilen Diğer Görevler 648
dd) Köy Muhtarının Kanunlarla Verilen Diğer Görevleri 648
d. Köy Muhtarının Organlık Niteliğini Yitirmesi 649
a) Yüksek Seçim Kurulu Kararları 651
b) Danıştay Kararları 662
XXI

MAHALLİ İDARELER İLE MAHALLE MUHTARLIKLARI VE İHTİYAR HEYETLERİ
SEÇİMİ HAKKINDA KANUN
KANUNUN GENEL GEREKÇESİ 678
Amaç ve Kapsam 680
Madde 1 680
Gerekçe 680
Seçim Sistemi ve Usulü 680
Madde 2 680
Gerekçe 680
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 680
Seçim Çevresi 681
Madde 3 681
Gerekçe 681
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 681
Büyük Şehirlerdeki Seçim Çevresi 683
Madde 4 683
Gerekçe 684
Seçilecek Üye Sayısı 684
Madde 5 684
Gerekçe 684
Büyükşehir Belediye Meclisine Katılacak Üye Sayısı 684
Madde 6 684
Gerekçe 684
Tespit ve İlan 684
Madde 7 684
Gerekçe 684
Seçim Dönemi- Seçim Başlangıç Tarihi ve Seçim Günü 685
Madde 8 685
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 685
Seçilme Yeterliliği 689
Madde 9 689
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 689
İkinci Bölüm SEÇİM ÖNCESİ İŞLERİ
Adaylık 691
Madde 10 691
Eksik Adaylıkların Tamamlanması 692
Madde 11 692
Gerekçe 692
Siyasi Partilerin Aday Listelerini Vermeleri 692
Madde 12 692
Gerekçe 692
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 692
Bağımsız Adayların Müracaatı 694
Madde 13 694
Adaylara Karşı İtiraz 694
Madde 14 694
Gerekçe 694
Yüksek Seçim Kurulu Karan 695
Adayların İncelenmesi 696
XXII

Madde 15 696
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 696
Adayların İlanı 698
Madde 16 698
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 698
İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Üyeleri İle Belediye Başkanlarının Adaylığı 700
Madde 17 .". 700
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 700
Üçüncü Bölüm SEÇİM GÜNÜ İŞLERİ
Kullanılacak Oy Pusulasının Şekli 703
Madde 18 703
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 704
Oyların Kullanma Şekli 708
Madde 19 708
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 709
Geçerli Sayılmayan Oylar 709
Madde 20 709
Tutanağa Geçirme 710
Madde 21 710
Dördüncü Bölüm SEÇİMLERDEN SONRA YAPILACAK İŞLER
Belediye Başkanlıklarına Seçilenlerin Tespiti 710
Madde 22 710
Gerekçe 710
İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Üyeliklerine Seçilenlerin Tespiti 710
Madde 23 710
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 711
Büyük Şehir Meclisine Katılacak Üyeler 715
Madde 24 715
Seçimin ve Tutanağın İptali 715
Madde 25 715
Gerekçe 716
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 716
Beşinci Bölüm SEÇİM SONUÇLARININ İLANI
Seçim Sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulunca İlanı 739
Madde 26 739
Gerekçe 739
Seçim Sonuçlarının D.İ.E. Tarafından Yayımlanması 739
Madde 27 739
Belediye ve İl Genel Meclisi Yedek Üyelerinin Asıl Üyeliğe Getirilmesi 739
Madde 28 739
Gerekçe 739
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 739
Seçimlerin Yenilenmesi 746
Madde 29 746
XXIII

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARLARI ve 28 MART 2004 GÜNÜ YAPILACAK
MAHALLİ İDARELER GENEL SEÇİMİNDE UYGULANACAK SEÇİM TAKVİMİ 747
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 756
Altıncı Bölüm
KÖY VE MAHALLE MUHTARLARI, KÖY İHTİYAR MECLİSİ VE MAHALLE İHTİYAR
HEYETİ ÜYELİĞİ SEÇİMLERİ
Seçilecek Üye Sayısı 759
Madde 30 .′. 759
Gerekçe 760
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 760
Adaylık ve Seçilme Yeterliliği 760
Madde 31 760
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 761
Seçim Çevresi, Oy Verme ve Seçim Sistemi 770
Madde 32 770
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 770
Boşalan Muhtarlık, İhtiyar Meclisi ve Heyeti Üyeliği İçin Seçim Yapılması 771
Madde 33 771
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 772
Diğer İşlemler 785
Madde 34 785
Gerekçe 785
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 785
Ek Madde 1 796
Ek Madde 2 796
Ek Madde 3 796
Yedinci Bölüm GEÇİCİ HÜKÜMLER
Geçici Madde 1 797
Geçici Madde 2 797
Geçici Madde 3 797
Geçici Madde 4 797
Geçici Madde 5 797
Geçici Madde 6 797
Geçici Madde 7 798
Geçici Madde 8 798
Geçici Madde 9 798
Geçici Madde 10 798
Geçici Madde 11 798
Geçici Madde 12 798
Geçici Madde 13 798
Ek Geçici Madde 1 798
Ek Geçici Madde 2 799
Sekizinci Bölüm SON HÜKÜMLER
Propaganda Serbestliği 799
Madde 35 799
xxıv

Özel Hüküm Bulunmayan Hallerde Uygulama 799
Madde 36 799
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 799
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler 801
Madde 37 801
Yürürlük 802
Madde 38 802
Yürütme 802
Madde 39 802
2972 sayılı Kanuna İşlenemeyen Hükümler 802
Geçici Madde 1 (3394 s.k.) 802
Geçici Madde 1 (3469 s.k.) 802
Geçici Madde 2 802
Geçici Madde 3 802
Geçici Madde 4 802
Geçici Madde 5 802
Geçici Madde 6-7 (Mülga) 802
Geçici Madde 8 802
Geçici Madde 9 803
Geçici Madde i (3507 s.k.) 803
Geçici Madde 2 803
Geçici Madde 3 (3531 s.k.′la ek) 803
Geçici Madde (3766 s.k.) 803
Geçici Madde (3989 s.k.) 804
Geçici Madde (4231 s.k.) 804
2972 sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın Yürürlüğe Giriş Tarihini
Gösterir Liste 804
2972 sayılı Kanunda Ek ve Değişiklik Yapan Mevzuatın Yürürlükten Kaldırdığı
Kanun ve Hükümleri Gösterir Liste 804
V. KISIM MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİ
a) Milletvekili sayısı 807
b) Seçim Çevreleri ve Çıkaracağı Milletvekili Sayısı 807
c) Seçim Sistemi ve Usulü 807
d) Genel Baraj ve Hesaplanması 807
e) Ülke Barajını Aşan Siyasi Partilerin ve Bağımsız Adayların Elde Edecekleri Milletvekili
Sayısının Hesabı 807
f) Seçimin veya Tutanağın İptali 808
MİLLETVEKİLİ SEÇİMİ KANUNU
Birinci Bölüm GENEL HÜKÜMLER
Amaç ve Kapsam 809
Madde 1 809
Seçim Sistemi ve Usulü 809
Madde 2 809
Gerekçe 809
Milletvekili Sayısı ve Dağılımı 809
Madde 3 " 809
XXV

Seçim Çevreleri ve Çıkaracağı Milletvekili Sayısı 809
Madde 4 809
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 810
Seçim Çevreleri ve Çıkaracakları Milletvekili Sayısının İlanı 827
Madde 5 827
Gerekçe 827
Seçim Dönemi, Seçimin Başlangıcı ve Seçim Günü 827
Madde 6 827
Gerekçe 827
Ara Seçimi 828
Madde 7 828
Gerekçe 828
Seçimin Yenilenmesi 828
Madde 8 828
Gerekçe 828
Sürelerin Tespiti 828
Madde 9 828
Seçilme Yeterliği 828
Madde 10 828
Gerekçe 828
Milletvekili Seçilemeyecek Olanlar 828
Madde 11 828
Gerekçe 829
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 829
İkinci Bölüm SEÇİM ÖNCESİ İŞLERİ
Adaylık 833
Madde 12 833
Gerekçe 833
İller Toplamının En Az Yarısında Tam Aday Göstermeyen Siyasi Partilerin Durumu 834
Madde 13 834
Gerekçe 834
İller Toplamının Yarısından Fazlasında Aday Gösteren Partilerin Durumu 834
Madde 14 834
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 835
İtiraz Üzerine Meydana Gelen Eksikler 835
Madde 15 835
Gerekçe 835
Siyasi Partilerin Adayları ve Bağımsız Adaylar 835
Madde 16 835
Gerekçe 835
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 836
Kurullarda Görevli Hakimlerin Durumu 838
Maddel7 838
Gerekçe 838
Kamu Görevlileri, Siyasi Parti Yöneticileri ve Türk Silahlı Kuvvetleri Mensuplarının
Adaylığı 839
Madde 18 839
Gerekçe 839
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 839
Görevden Ayrılmaya İlişkin Hükümler 843
XXVI

Madde 19 843
Gerekçe 844
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 844
Siyasi Partilerin Aday Listelerini Vermeleri 846
Madde 20 846
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 846
Bağımsız Adayların Müracaatı 847
Madde 21 847
Gerekçe 847
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 848
Adaylara Karşı İtiraz 853
Madde 22 853
Gerekçe 853
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 853
Adayların İncelenmesi 855
Madde 23 855
Gerekçe 855
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 855
Adayların İlanı 856
Madde 24 856
Gerekçe 856
Adaylıktan İstifa ve Ölüm 856
Madde 25 856
Gerekçe 856
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 856
Üçüncü Bölüm SEÇİM GÜNÜ İŞLERİ
Kullanılacak Oy Pusulasının Şekli 869
Madde 26 869
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 869
Birleşik Oy Pusulalarının Mahalline Yollanması ve Mühürlenmesi 871
Madde 27 871
Gerekçe 871
Oyların Kullanma Şekli 871
Madde 28 871
Geçerli Oyların Hesabı 872
Madde 29 872
Gerekçe 872
Sayımın Tutanağa Geçirilmesi 872
Madde 30 (Mülga) 872
Dördüncü Bölüm SEÇİMDEN SONRA YAPILACAK İŞLER
İlçelerde Seçim Sonuçlarının Birleştirilmesi 872
Madde 31 872
Gerekçe 872
İl Seçim Kurullarında Birleştirme 872
Madde 32 872
Gerekçe 873
Genel Baraj ve Hesaplanması 874
XXVII


Madde 33 873
Gerekçe 873
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 873
Bir Seçim Çevresinde Siyasi Partilerin ve Bağımsız Adayların Elde Edecekleri Milletvekili
Sayısının Hesabı 874
Madde 34 874
Siyasi Partilerin Çıkaracakları Ülke Seçim Çevresi Milletvekili Sayısının Hesabı 874
Madde 34/A (İptal Ana.Mah.′nin 18.1 1.1995 T. ve 54-59 sayıiı Karan ile) 874
Siyasi Parti Adaylarından Seçilenlerin Tespiti 874
Madde 35 874
Milletvekili Seçilenlerin Yüksek Seçim Kuruluna Bildirilmesi ve Tutanakların Verilmesi 874
Madde 36 874
Gerekçe 875
Seçim Sonuçlarının Yayımı 875
Madde 37 " 875
Gerekçe 875
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 875
Seçim Sonuçlarının D.I.E. Başkanlığı Tarafından Yayımlanması 875
Madde 38 875
Gerekçe 876
Seçimin veya Tutanağın iptali 876
Madde 39 876
.876
Gerekçe.
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 876
Seçim Belgelerinin Saklanması 887
Madde 40 887
Gerekçe 887
Beşinci Bölüm ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Bağımsız Adayların Emaneten Yatırdıkları Para Hakkında Yapılacak İşlemler 887
Madde 41 .." 887
Ö/.el Hüküm Bulunmayan Hallerdeki Uygulama 887
Madde 42 887
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 888
Altıncı Bölüm DEĞİŞTİRİLEN KANUN HÜKÜMLERİ
Madde 43 889
Madde 44-61 889
Madde 62 889
Yedinci Bölüm GEÇİCİ HÜKÜMLER
Geçici Madde 1 889
Geçici Madde 2 889
Geçici Madde 3 889
Geçici Madde 4 889
Geçici Madde 5 890
Geçici Madde 6 890
XXVIII

Geçici Madde 7 890
Geçici Madde 8 890
Geçici Madde 9 891
Geçici Madde 10 891
Geçici Madde 11 891
Geçici Madde 12 891
Geçici Madde 13 891
Geçici Madde 14 (İptal Ana.Mah.′nin 01.12.1995 T. ve 56-60 sayılı K.) 891
Seçimde Oy Kullanmayanlar 891
Madde 63 891
Gerekçe 891
Yürüklükten Kaldırılan Kanunlar 891
Madde 64 891
Yürürlük 892
Madde 65 892
Yürütme 892
Madde 66 892
2869 Sayılı Kanuna İşlenemeyen Geçici Maddeler 892
Geçici Madde 892
2869 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın Yürürlüğe Giriş Tarihini
Gösterir Liste 892
VI. KISIM SİYASİ PARTİLER KANUNU
Birinci Kısım GENEL ESASLAR
SİYASİ PARTİLER KANUNUNUN GENEL GEREKÇESİ 894
Amaç 895
Madde 1 895
Gerekçe 895
Kapsam 895
Madde 2 895
Gerekçe 895
Tanım 895
Madde 3 895
Gerekçe 896
Siyasi Partilerin Vazgeçilmezliği ve Niteliği 896
Madde 4 896
Gerekçe 896
Siyasi Parti Kurma Hakkı 896
Madde 5 896
Gerekçe 896
Üye Olma ve Üyelikten Çekilme Hakkı 896
Madde 6 896
Gerekçe 896
Siyasi Partilerin Teşkilatı 897
Madde 7 897
Gerekçe 897
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 897

İkinci Kısım
SİYASİ PARTİLERİN TEŞKİLATLANMASI
Birinci Bölüm
KURULUŞ
Partilerin Kurulması 898
Madde 8 898
Gerekçe 898
Madde 9 Mülga 898
Siyasi Parti Sicili 899
Madde 10 899
Gerekçe 899
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 899
İkinci Bölüm ÜYELİK
Siyasi Partilere Üye Olma 904
Madde 11 904
Gerekçe 905
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 905
Üyeliğe Kabul Şartlan 906
Madde 12 906
Gerekçe 906
Üçüncü Bölüm MERKEZ TEŞKİLATI
Partilerin Genel Merkez Teşkilatı 907
Madde 13 907
Gerekçe 907
Büyük Kongre 907
Madde 14 907
Gerekçe 908
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 908
Genel Başkan 909
Madde 15 -. 909
Gerekçe 909
Merkez Karar, Yönetim ve İcra Organları 910
Madde 16 910
Gerekçe 910
Merkez Disiplin Kurulu 910
Madde 17 910
Gerekçe 910
Küçük Kongre 910
Madde 18 (Mülga) 910
Dördüncü Bölüm İL VE İLÇE TEŞKİLATI
İl Teşkilatı 910
Madde 19 910
Gerekçe 911

XXX

İlçe Teşkilatı.
Madde 20..
Gerekçe
Yüksek Seçim Kurulu Kararları.
Seçimlerin Yapılması
Madde21
Gerekçe
Yüksek Seçim Kurulu Kararları.

.911
.911 .912 .913 .918 .918 .920 .920

Beşinci Bölüm TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ SİYASİ PARTİ GRUPLARI

.923
.923 .923 .923 .923 .923 923 923 923 924 924 924 924 924 924
Grup Kurma..
Madde 22...
Gerekçe
Grup İçi Yönetmeliği
Madde 23
Grup Genel Kurulu
Madde 24
Grup Yönetim ve Disiplin Kurulları
Madde 25
Yüksek Seçim Kurulu Kararı
Grup Başkanı
Madde 26
Grupta Gizli Oylama
Madde 27
Gerekçe
Grup ve Hükümet İlişkileri 924
Madde 28 924
Altıncı Bölüm TEŞKİLATLA İLGİLİ DİĞER HÜKÜMLER
924
924
925
925
925
925
925
925
925
925
925
925
926
926
926
926
Kongrelerle İlgili Genel Hükümler
Madde 29
Gerekçe
İbra İçin Oya Katılamayacak Olanlar
Madde 30
Teşkilatın Merkezleri
Madde 31
Gerekçe
Bağdaşmayan Görevler
Madde 32
Organlarda Görev Alanların İlgili Makamlara Bildirilmesi
Madde 33
Kamu Yararına Dernek Sayılmama
Madde 34
Anamuhalefet Partisi ve Genel Başkanı
Madde 35
XXXI


Yedinci Bölüm SİYASİ PARTİLERİN SEÇİMLERE KATILMASI VE ADAYLARIN TESPİTİ
Siyasi Partilerin Seçimlere Katılması 926
Madde 36 926
Gerekçe 926
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 926
Parti Adaylarının Tespiti 929
Madde 37 929
Gerekçe.... 930
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 930
Kontenjan Adaylığı 934
Madde 38 Mülga 934
Adayların Tespitinde Uygulanacak Hükümler 934
Madde 39 934
Gerekçe 934
Siyasi Partilerde Aday Adaylığı ve Merkez Adaylığı 935
′Madde 40 935
Gerekçe 935
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 935
Kurulların Oluşumu 941
Madde 41 941
Gerekçe 941
Parti Seçmen Listesi 941
Madde 42 941
Gerekçe 942
Yüksek Seçim Kurulu Kararları 942
Önseçimde Propaganda ile İlgili Hükümler 944
Madde 43 944
Gerekçe 945
Kuruldaki Parti Üyesinin Görevini Yerine Getirmemesi 945
Madde 44 945
Müşahitler 945
Madde 45 945
Gerekçe 945
Oy Pusulası 945
Madde 46 945
Gerekçe 946
Kimliğin Tespiti 946
Madde 47 946
Gerekçe 946
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 946
Son İşlemler 947
Madde 48 947
Gerekçe 947
Önseçim Evrakının Saklanması 947
Madde 49 947
Gerekçe 947
İtiraz Hakkı 947
Madde 50 947
Önseçim Tutanağı ve Tutanağın İptali 947
Madde 51 947
Gerekçe 948

Mahalli Seçimler Yoklaması 948
Madde 52 948
Sekizinci Bölüm DİSİPLİN İŞLERİ
Disiplin Suçları ve Cezaları 948
Madde 53 948
Gerekçe 949
Disiplin Kurulları Üyelerinin Seçilmesi 949
Madde 54 949
Gerekçe 949
Disiplin Kurullarının Çalışması 949
Madde 55 949
Gerekçe 949
Disiplin İşleriyle İlgili Görüşme ve Karar Yasağı 949
Madde 56." 949
Gerekçe 949
Disiplin Cezalarına İtiraz 949
Madde 57 949
Gerekçe 950
Af Yetkisi 950
Madde 58 950
Gerekçe 950
Disiplin Konusunda Tedbir Kararı 950
Madde 59 950
Gerekçe 950
Dokuzuncu Bölüm PARTİ DEFTERLERİ
Tutulacak Defter ve Kayıtlar 950
Madde 60 ." 950
Gerekçe 951
Yüksek Seçim Kurulu Kararlan 951
Üçüncü Kısım MALİ HÜKÜMLER
Birinci Bölüm PARTİLERİN GELİRLERİ
Gelirler ve Kaynakları 953
Madde 61..." 953
Gerekçe 953
Giriş ve Üyelik Aidatı 954
Madde 62 954
Gerekçe 954
Milletvekili Aidatı 954
Madde 63 954
Milletvekili Aday Adaylığı Aidatı 955
Madde 64 ". 955
Satış Bedelleri 955
XXXIII

Madde 65 955
Gerekçe 955
Bağışlar 955
Madde 66 955
Ticari Faaliyet, Kredi ve Borç Alma Yasağı 955
Madde 67 955
Taşınmaz Mal Edinme 955
Madde 68 955
Gerekçe 955
Gelirlerin Sağlanmasında Usul 956
Madde 69 956
Gerekçe 956
ikinci Bölüm PARTİLERİN GİDERLERİ
Giderlerin Yapılmasında Usul 956
Madde 70 956
Gerekçe 956
Mali Sorumluluk 956
Madde 71 956
Borç Verme Yasağı 957
Madde 72 957
Gerekçe 957
Üçüncü Bölüm PARTİ İÇİ MALİ İŞLEMLER
Parti Bütçeleri ve Kesin Hesabı 957
Madde 73 957
Gerekçe 957
Dördüncü Bölüm ANAYASA MAHKEMESİNCE YAPILACAK MALİ DENETİM
Kesin Hesabın Gönderilmesi 957
Madde 74 957
Gerekçe 958
Denetim 958
Madde 75 958
Gerekçe 958
Anayasa Mahkemesi Kararları 958
Beşinci Bölüm MALİ HÜKÜMLERİN MÜEYYİDELERİ
Hazinece Elkoyma 961
Madde 76 96!
Paraya Çevirme 962
Madde 77 962
Anayasa Mahkemesi Kararları 962
XXXIV

Dördüncü Kısım SİYASİ PARTİLERLE İLGİLİ YASAKLAR
Birinci Bölüm AMAÇLAR VE FAALİYETLERLE İLGİLİ YASAKLAR
Demokratik Devlet Düzeninin Korunması ile İlgili Yasaklar 966
Madde 78 966
Gerekçe 966
İkinci Bölüm Milli Devlet Niteliğinin Korunması
Bağımsızlığın Korunması 967
Madde 79 967
Gerekçe 967
Devletin Tekliği İlkesinin Korunması 967
Madde 80 967
Gerekçe 967
Azınlık Yaratılmasının Önlenmesi 967
Madde 81 967
Gerekçe 968
Bölgecilik ve Irkçılık Yasağı 968
Madde 82 968
Gerekçe 968
Eşitlik İlkesinin Korunması 968
Madde 83 968
Gerekçe 968
Üçüncü Bölüm ATATÜRK İLKE VE İNKILAPLARININ VE LAİK DEVLET NİTELİĞİNİN KORUNMASI
Atatürk İlke ve İnkılaplarının Korunması 968
Madde 84 968
Gerekçe 969
Atatürk′e Saygı 969
Madde 85 969
Gerekçe 969
Laiklik İlkesinin Korunması ve Halifeliğin İstenemeyeceği 969
Madde 86 969
Gerekçe 969
Din ve Dince Kutsal Sayılan Şeyleri İstismar Yasağı 969
Madde 87 969
Gerekçe 969
Dini Gösteri Yasağı 969
Madde 88 969
Gerekçe 969
Diyanet İşleri Başkanlığının Yerinin Korunması 969
Madde 89 969
Gerekçe 970
Dördüncü Bölüm ÇEŞİTLİ YASAKLAR

Tüzük ve Programlar ile Parti Faaliyetlerine İlişkin Sınırlamalar 970
Madde 90 970
Gerekçe 970
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 970
Yan Kuruluşlar Yasağı 972
Madde 91 (Mülga) 971
Dernek, Sendika, Vakıf, Kooperatif ve Meslek Kuruluşlarıyla Siyasi İlişki ve
İşbirliği Yasağı 971
Madde 92 (Mülga) 971
Parti İçi Çalışmaların Demokrasi Esaslarına Uygun Olma Zorunluluğu 971
Madde 93 971
Gerekçe 97!
Üniforma Giydirme ve Güvenlik Kuvvetlerinin Görevlerini Üstlendirme Yasağı 971
Madde 94 971
Gerekçe 971
Kapatılan Siyasi Partiler ve Mensuplarının Durumu 971
Madde 95 971
Gerekçe 971
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 972
Kullanılamayacak Parti Adları ve İşaretler 972
Madde 96 972
Gerekçe 972
Yüksek Seçim Kurulu Kararı 973
12 Eylül 1980 Harekatına Karşı Beyan ve Tutum Yasağı 975
Madde 97 (Mülga) 975
Gerekçe 975
Beşinci Kısım SİYASİ PARTİLERİN KAPATILMASI
Görevli Mahkeme ve Savcılık 975
Madde 98 975
Gerekçe 975
Siyasi Partilerle İlgili Yasakları İnceleme Kurulu 976
Madde 99 976
Gerekçe 976
Siyasi Partilerle İlgili Yasaklara Aykırılık Halinde Dava Açılması 976
Madde 100 976
Gerekçe 977
Anayasadaki Yasaklara Aykırılık Halinde Partilerin Kapatılması 977
Madde 101 977
Cumhuriyet Başsavcılığının İsteklerine Uyulmaması Halinde Yapılacak İşlem 977
Madde 102 977
Gerekçe 978
Bir Siyasi Partinin Yasak Eylemlere Odak Olması Hali 978
Madde 103 978
Diğer Sebeplerle Başvuru 979
Madde 104 979
Gerekçe 979
Yüksek Seçim Kurulu Karan 979
Seçimlere Katılmama Nedeniyle Dava Açılması 979
Madde 105 979
XXXVI

Gerekçe 979
İdari Mercilerin, Savcıların ve Mahkemelerin Görevi 979
Madde 106 979
Gerekçe 980
Kapatılan Partinin Malları 980
Madde 107 980
Gerekçe 980
Kapanma Kararının Kapatmaya İlişkin Hükmün Sonuçlarına Etkili Olamayacağı 980
Madde 108 980
Gerekçe 980
Altıncı Kısım SİYASİ PARTİLERİN KAPANMASI
Kapanma Kararı 980
Madde 109 980
Gerekçe 980
Kapanan Siyasi Partilerin Malları 981
Madde 110 981
Gerekçe 981
Anayasa Mahkemesi Kararı 981
Yedinci Kısım CEZA HÜKÜMLERİ
Cumhuriyet Başsavcılığına ve Anayasa Mahkemesine gerekli bilgilerin verilmemesi 986
Madde 111 986
Açıklama -. 986
Oylamaya hile karıştırılması 988
Madde 112 988
Açıklama 988
Parti defter ve kayıtlarının tutulmaması, tahrifi, defterlerin yok edilmesi veya gizlenmesi .... 988
Madde 113 988
Açıklama 988
Yargıtay Kararı 988
Mükerrer Kayıt 989
Madde 114 989
Açıklama 989
Yargıtay Kararı 989
Organlarda Görev Alanların Bildirilmesi 989
Madde 115 989
Açıklama 990
Yargıtay Kararları 990
Kanuna aykırı bağış, kredi veya borç alınması, borç verilmesi 990
Madde 116 990
Açıklama 990
Kanuna Aykırı Sair Davranışlar 991
Madde 117 991
Açıklama 991
Yargıtay Kararları 991
Genel Ceza Hükümleri 992
Madde 118 992
Özel Yasaklarla İlgili Cezalar 992
XXXVII




Madde 119 (Mülga 21.05.1987-3779/9. md.) 992
Açıklama 992
Seçimlerde Alman Tedbirlere Uymama 992
Madde 120 992
Açıklama 992
Yargıtay Kararlan 993
Sekizinci Kısım ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Diğer Kanunların Genel Olarak Uygulanacak Hükümleri 993
Madde 121 993
Uygulanmayacak Kanun Hükümleri 993
Madde 122 993
Gerekçe 993
Devletçe Yardım 993
Ek Madde 1 993
Gerekçe 994
Ek Madde 2 995
Gerekçe 995
Ek Madde 3 995
Gerekçe 995
Ek Madde 4 (Mülga) 995
Ek Madde 5 995
Ek Madde 6 996
Dokuzuncu Kısım GEÇİCİ HÜKÜMLER
Geçici Madde 1 (Mülga 996
Geçici Madde 2 996
Geçici Madde 3 996
Geçici Madde 4 996
Geçici Madde 5 996
Geçici Madde 6 997
Geçici Madde 7 997
Geçici Madde 8 997
Geçici Madde 9 997
Geçici Madde 10 997
Geçici Madde 11 998
Geçici Madde 12 998
Geçici Madde 13 998
Geçici Madde 14 999
Geçici Madde 15 999
Geçici Madde 16 999
Geçici Madde 17 999
Geçici Madde 18 999
Onuncu Kısım YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME
Yürürlük 999
Madde 123 999

Yürütme 999
Madde 124 999
Kanuna İşlenemeyen Hükümler 999
Geçici Madde 1 999
Geçici Madde 2 999
Geçici Madde 3 999
Geçici Madde 999
Geçici Madde 1000
2820 Sayılı Kanunda Ek ve Değişiklik Yapan Mevzuatın Yürürlükten Kaldırdığı Kanun ve
Hükümleri Gösterir Liste 1000
2820 Sayılı Kanuna Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatın Yürürlüğe Giriş Tarihini
Gösterir Liste 1000
VII. KISIM
KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI İLE SENDİKALARIN
ORGAN SEÇİMLERİ
A) Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları 1003
B) Seçim Hukuku ve Kamu Mesleki Kuruluşları 1003
1) BAROLAR İLE TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ ORGAN SEÇİMLERİ 1003
Seçimlerin Yapılması 1003
1136 s.K.. Ek Madde 3 1003
2) TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİ VE KATILIM BANKALARI BİRLİĞİ′NİN
ORGAN SEÇİMLERİ 1005
Organlar ve Statü 1005
5411 s.K. Madde 81 1005
3) TÜRK DİŞ HEKİMLERİ ODA VE BİRLİK SEÇİMLERİ 1005
Oda ve Birlik Organlarına Seçilme Yeterliği 1006
3224 s.K. Madde 33 1006
Odalar ve Birlik Organlarının Seçim Esasları 1006
3224 s.K. Madde 34 1006
4) TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİNİN MERKEZ ORGANLARI İLE NOTER
ODALARININ YÖNETİM KURULU VE BAŞKAN SEÇİMLERİ 1007
Seçimlerin Yapılması 1008
1512 s.K. Ek Madde 1 1008
5) TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ
MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ VE ODALARIN ORGAN SEÇİMLERİ 1009
Oda ve Birlik Organlarının Seçim Esasları 1009
3568 s.K. Madde 40 1009
6) ODA, BORSA VE BİRLİK ORGANLARININ SEÇİM USULÜ 1010
Seçimlere İlişkin Genel Esaslar 1010
5174 s.K. Madde 81 1010
Seçim Sandık Kurulu 1011
5174 s.K. Madde 82 1011
Oda, Borsa ve Birlik Organları Seçimlerine Katılma Nitelikleri 1012
5174 s.K. Madde 83 1012
Oda ve Borsa Organlarının Seçimi 1013
5174 s.K. Madde 84 1013
Birlik Organlarının Seçimi 1013
5174 s.K. Madde 85 1013
7) ZİRAAT ODALARI VE ZİRAAT ODALARI BİRLİĞİ ORGAN SEÇİMLERİ 1014
Ziraat Odası Umumi Heyeti ve Görevleri 1014
6964 s.K. Madde 7 1014
XXXIX

Umumi Heyetleri Toplantıya Çağrı ve Uzuv Seçimlerinin Yapılması 1014
6964 s.K. Madde 8 1014
8) TÜRK ECZACILARI BİRLİĞİNİN MERKEZ ORGANLARI İLE ECZACI
ODALARININ ORGANLARININ SEÇİMLERİ 1016
6643 s.K. Ek Madde 2 1016
9) VETERİNER HEKİM ODALARI İLE TÜRK VETERİNER HEKİMLERİ BİRLİĞİ
ORGANLARININ SEÇİMLERİ 1018
6343 s.K. Ek Madde 2 1018
10) TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ VE ODALARININ ORGAN
SEÇİMLERİ 1019
6235 s.K. Ek Madde 2 1019
11) ESNAF VE SANATKARLAR MESLEK KURULUŞLARININ ORGAN SEÇİMLERİ İLE
YÖNETİM KURULU BAŞKANLARININ SEÇİMİ 1021
Genel Kurul Toplantıları ve Çağrı 1021
5362 s.K. Madde 42 1021
Olağan Toplantı Gündemi 1021
5362 s.K. Madde 43 1021
Olağanüstü Genel Kurul Toplantıları 1022
5362 s.K. Madde 44 1022
Genel Kurul Toplantıları ve Çoğunluk 1022
5362 s.K. Madde 45 1022
Genel Kurul Toplantısına Katılacaklar Listesi 1022
5362 s.K. Madde 46 1022
Bakanlık Temsilcisi ve Hükümet Komiseri 1023
5362 s.K. Madde 47 1023
Başkanlık Divanı 1023
5362 s.K. Madde 48 1023
Organ ve Yönetim Kurulu Başkanlarının Seçimleri 1023
5362 s.K. Madde 49 1023
Seçilme Şartlan 1025
5362 s.K. Madde 50 1025
Organlarda Görev Alma Yasağı 1025
5362 s.K. Madde 51 1025
Amaç Dışı Faaliyet Yasağı 1025
5362 s.K. Madde 52 1025
12) TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİNİN MERKEZ ORGANLARI İLE TABİP ODALARI
ORGANLARININ SEÇİMLERİ 1026
6023 s.K. Ek Madde 3 1026
13) SENDİKALARIN VE KONFEDERASYONLARIN ORGAN SEÇİMLERİ 1027
Seçimlerde Uyulacak Esaslar 1027
2821 s.K. Madde 14 1027
14) 4688 SAYILI KANUNA GÖRE KURULAN KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI
SEÇİMLERİNDE UYGULANACAK ESASLAR 1029
4688 s.K. Madde 11 1029
MESLEK KURULUŞLARI İLE SENDİKALARIN ORGAN
SEÇİMLERİYLE İLGİLİ YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARLARI 1029