Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Åžubat (177)      Ocak (191)      Aralık (151)      Kasım (137)

Sebepsiz ZenginleÅŸme

Sebepsiz ZenginleÅŸme



Sayfa Sayısı
:  
355
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
1990
ISBN NO
:  
975-376-021-3

0,00 TL

Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!
Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...











Ö N S Ö Z Sebepsiz zenginleÅŸme kurumu, hukukumuzda en önemli üç borç kaynağından birini oluÅŸturur. Ne var ki, bu önemine raÄŸmen, Türk ÖÄŸretisinde gereken ilgiyi gördüÄŸü pek söylenemez. ÖÄŸretimizde, haksız fiilden ve sözleÅŸmelerden doÄŸan borçlara, belirgin ÅŸekilde, sebepsiz zenginleÅŸmeden daha çok ilgi gösterilmiÅŸtir. Gerçekten de, Prof. Dr. Seza ReisoÄŸlu′nım 1961 yılında yayınladığı ve sebepsiz zenginleÅŸme davasının genel ÅŸartlanın açıklayan e-seri ile Prof. Dr. İ. Ulusan ′in iyi niyetli sebepsiz zenginleÅŸenin iade borcunun sınırlanması sorununu incelediÄŸi 1984 tarihli eseri dışında, bu konuda yazılmış bir monografiye rastlanmamaktadır. (Bu a-rada, Prof. Dr. K.T. Gürsoy′un A.Bussy′den yaptığı ve 1948 tarihinde yayınladığı çeviriyi de belirtebiliriz). Bu deÄŸerli eserlerde ise sebepsiz zenginleÅŸme kurumunun sadece bazı yönleri ele alınmış o-lur, bu kurumu tümüyle içeren çalışmalara yalnızca borçların genel hükümlerine iliÅŸkin kitaplarda diÄŸer bahisler arasında yer ayrıldığı kadarıyla rastlanmaktadır. Türk Hukukundaki bu ilgili eksikliÄŸinin taşınır mülkiyeli naklinin sebebe baÄŸlı olduÄŸu ÅŸeklindeki,baskın görüÅŸten kaynaklandığı akla gelebilir. Ancak bu pek isabetli bir gerekçe olmaz. Zira, hukukî iÅŸlem dışı zenginleÅŸmeler bakımından, sebebe baÄŸlılık görilÅŸü çerçevesinde dahî sebepsiz zenginleÅŸme hükümlerinden çoÄŸuna uygulama alanı kalmaktadır. Sebepsiz zenginleÅŸmenin uygulamada en çok rastlanan türit olan paranın sebepsiz iktisabının karışma sonucu (iÅŸlem dışı) gerçekleÅŸtiÄŸini söylemenin mümkün olması, bu gerekçeyi çok zayıflatmaktadır. Kaldı ki, Türk öÄŸretisinde soyutluk görilÅŸü güç kazanmaya baÅŸlamıştır. Konuyla yakın ilgili bakımından bu husustaki tartışmaları ve sonuçlarını bu kitabın son paragrafında ayrı bir . bahis olarak ele aldım. Sebepsiz zenginleÅŸme kurumunu bütünüyle kapsayan bir çalışma yapmak, kaçınılmaz ÅŸekilde bazı bahislerde derinleÅŸmeme engel oldu. Buna karşılık, en azından deÄŸinilmemiÅŸ bahis bırakmamaya çalıştım ve önemli gördüÄŸüm bazı sorunlarda derinleÅŸmekten çekin-′ medim. Bu kitabın Türk Hukuk YaÅŸamında sebepsiz zenginleÅŸme kurumuna duyulan ilgili arttırmasını ve bu yolda verimli eleÅŸtirilere yol açmasını dilerim. Y.Doç. Dr. M. Turgut ÖZ. Kadıköy 24.9.1990 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMENİN TANIMI, ÇEVRESİ VE KOÅžULLARI § 1. GENEL BAKIÅž I. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMENİN KANUNLARIMIZDAKİ YERİ VE TERİM SORUNU 3. II. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME KURUMUNUN VARLIK SEBEBİ .... 6 §2. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME KURUMUNUN İŞLEVLERİ VE TEMEL ÖZELLİKLERİ I. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME KURUMUNUN İŞLEVLERİ 10 1- DenkleÅŸtiriei Adaleti GerçekleÅŸtirme İşlevi 10 2 - İadeyi SaÄŸlama İşlevi 12 3 - Tamamlayıcı, Düzeltici İşlevi 13 II. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME KURUMUNUN TEMEL ÖZELLİKLERİ 15 1 - Åžahsi Nispî Bir Hak SaÄŸlaması 15 a) Üçüncü KiÅŸilere Karşı ileri Sürülememesi 16 b) ZenginleÅŸmenin iflası Hâlinde Masaya Kaydolunmazı 17 c) Borçların İfası ve İfa Edilmemesine İliÅŸkin Hükümlere Tâbi Olması 18 2 - Fiil Ehliyeti KoÅŸuluna BaÄŸlı Olmaması , 19 §3. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMENİN GENEL KOÅžULLARI I. ZENGİNLEÅžME KOÅžULU 22 1 - ZenginleÅŸmeye Konu Olabilecek DeÄŸerler 22 2 - ZenginleÅŸme.Biçimleri 24 a) Fiilî ZenginleÅŸmeler 24 aa) Malvarlığının Aktifinin Artması ′25 bb) Malvarlığının Pasifinin Azalması 25 b) FakirleÅŸmeden Kurtulma 26 3 - Fark Kuramı ve EleÅŸtirisi 27 4 - ZenginleÅŸmenin DeÄŸiÅŸken NiteliÄŸi 30 II. GEÇERLİ BİR SEBEBİN BULUNMAMASI KOÅžULU 31 1 - Edim Yoluyla ZenginleÅŸmelerde 31 2 - Edim Dışı ZenginleÅŸmelerde 34 III. FAKİRLEÅžME KOÅžULU 36 1 - FakirleÅŸme KoÅŸulu Aranması GörüÅŸü , . . 36 2 - FakirleÅŸme KoÅŸulu Aranmaması GörüÅŸü 37 3 - GörüÅŸlerin DeÄŸerlendirilmesi . 40 IV. NEDENSELLİK BAÄžI KOÅžULU 46 1 - Sebepsiz ZenginleÅŸmede Aranacak Nedensellik Bağı 46 2 - Dolaysızlık İlkesi 48 a) İade Talebine Engel OluÅŸturan Dolaylı ZenginleÅŸmeler 48 b) İade Talebine Engel OluÅŸturmayan Dolayhlık Durumları 50 aa) Üçüncü KiÅŸinin Birine Ait DeÄŸeri Kendi Malvarlığına Katmaksızın BaÅŸkasına Kazandırması 51 bb) Temsilci Aracılığıyla ZenginleÅŸmeler 51 cc) Üç KöÅŸeli İliÅŸkiler 52 aaa) Kapama İliÅŸkisinin GeçersizliÄŸi 53 bbb) Karşılık (deÄŸer) İliÅŸkisinin GeçersizliÄŸi 54 ece) Çifte Geçersizlik 55 ddd) Hata Hâlinde 56 dd) Alacağın Temlikinde İyi Niyetli Borçlunun Eski Alacaklıya İfada Bulunması 57 ee) BaÅŸkası Aleyhine Üçüncü KiÅŸiye Ait Åžeyden Yararlanma .... 58 ff) DiÄŸer Durumlar 59 §4. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDEN DOÄžAN TALEBİN DİĞER TALEPLER KARÅžISINDAKİ DURUMU I. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDEN DOÄžAN İADE TALEBİNİN BAÄžIMSIZ NİTELİKTE Mİ İKİNCİ NİTELİKTE Mİ OLDUÄžU SORUNU 60 II. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMENİN İADESİ TALEBİNİN DİĞER BAZI TALEPLERLE İLİŞKİSİ 62 1 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve İstihkak Davası 62 2 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Zilyetlik Davaları 63 3 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Haksız Zilyetin ZorumluluÄŸuna İliÅŸkin Hükümler ZilyetliÄŸin Sebepsiz ZenginleÅŸmeye Konu Olması ... 63 a) Haksız Zilyetin SorumluluÄŸunu İliÅŸkin Hükümlerin Uygulama Alanı İle Sebepsiz ZenginleÅŸmeden DoÄŸan Taleplerin iliÅŸkisi .... 63 b) ZilyetliÄŸin Sebepsiz İktisabı 66 4 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Haksız Fiil 67 5 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve SözleÅŸmeden DoÄŸan Talepler 70 6 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Vckâlctsiz İş Görme 73 7 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Gerçek Olmayan Vckâletsiz İşgörme . . 74 8 - Sebepsiz ZenginleÅŸme ve Kanunda İadenin Özel Olarak DüzenlendiÄŸi DiÄŸer Durumlar . 74 İKİNCİ BÖLÜM SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME TÜRLERİ VE İADE İSTENEMEYEN DURUMLAR §5. EDİMDEN DOLAYI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMELER I. KANUNUN SİSTEMİ VE SOYUTLUK İLKESİNİN ÖNEMİ 79 II. EDİMDEN DOLAYI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME TÜRLERİ ..... 81 1 - Varolmayan veya Geçersiz Sebebe Dayanan ZenginleÅŸmeler ... 81 a) Sebep Üzerinde AnlaÅŸma Olmamış ZenginleÅŸmeler 81 b) Borç Olmayan Åžeyin İfası 83 aa) Taşıdığı Özellikler ve Kamında Düzenlenme Tam 83 bb) Borç Olmayan Åžeyin İfası İle Sebepsiz ZenginleÅŸmenin KoÅŸullan 83 aaa) İfa Amacıyla Kazandırma 83 bbb) Borcun Geçersiz Olması 84 VII ccc) Hata İle İfa 88 ddd) İfanın Özgür İradeyle Yapılmış Olması 91 cc) Kıyasen Uygulanabilecek Durumlar 93 aaa) Bir Hukukî İşlemle GerçekleÅŸmeyen Bazı İfalarda ... 93 bbb) Kendini İfada BulunduÄŸu KiÅŸiye Borçlu Sanmak Dışında Bazı Hatalarda 95 dd) Özel Hükümle DüzenlenmiÅŸ İstirdat Davası 96 2 - GerçekleÅŸmeyen Sebebe Dayanan ZenginleÅŸmeler 97 a) Tanımı ve Görünümleri 97 b) Özellikleri 99 c) GerçekleÅŸmeyen Sebebe Dayanan ZenginleÅŸme İle Karıştırılmaması Gereken Durumlar 100 3 - Sonradan Ortadan Kalkan Sebebe Dayanan ZenginleÅŸmeler .... 101 a) Tanımı ve Görünümleri . .′ 101 aa) SözleÅŸmeden Dönme Üzerine İade Talepleri 101 bb) DiÄŸer Sonradan Ortadan Kalkan Sebebe Dayanan ZenginleÅŸme Durumları 104 b) Sonradan Ortadan Kalkan Sebebe Dayanan ZenginleÅŸme İle Karıştırılmaması Gereken Durumlar 106 4. Sebepsiz ZenginleÅŸme OluÅŸturmadığı Hâlde Kanunun Bu Hükümlere Tabi Kıldığı Durumlar . . 108 a) Tanımlama 108 b) İlgili Hükümler , 109 aa) Kusursuz İfa İmkânsızlığında İade Borcu 109 bb) Elden Çıkan NiÅŸan Hediyesinin SaÄŸladığı ZenginleÅŸmeyi İade Borcu 111 III. İADE TALEBİ İLERİ SÜRÜLEMEYEN DURUMLAR 111 1 - Bilerek Borç Olmayan Åžeyin İfası 112 2 - Ahlâka veya Hukuka Aykırı Amaçla Yapılan Kazandırmalar . . .112 a) İlgili Hüküm . 112 b) Ahlâka ve Hukuka Aykırılık Butlanıyla İliÅŸkisi 113 c) Uygulama Alanı ve Sınırlan 116 d) Etkisi 118 3 - Zamanaşımına UÄŸramış Borcun İfası 119 4 - Ahlâkî Görevin İfası 120 5 - Eksik Borçların İfası . . 121 6 - NiÅŸanın Ölümle Sona Ermesi 122 §6. EDİM DIÅžI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMELER I. EDİM DIÅžI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME TÜRLERİ 123 1 - Müdahaleden DoÄŸan ZenginleÅŸmeler 123 a) ZenginleÅŸenin Davranışından Kaynaklanan Müdahale Yoluyla ZenginleÅŸmeler 123 b) Üçüncü KiÅŸinin Davranışından Kaynaklanan Müdahale Yoluyla ZenginleÅŸmeler ......′. 125 c - Bir Olaydan Kaynaklanan Müdahale Yoluyla Sebepsiz ZenginleÅŸmeler 127 d) FakirleÅŸenin Davranışından Kaynaklanan Müdahale ′ Yoluyla ZenginleÅŸmeler 128 2 - Harcamadan DoÄŸan ZenginleÅŸmeler 129 a) Genel Olarak Harcamadan DoÄŸan ZenginleÅŸmeler 129 b) Dayatılmış ZenginleÅŸmeler Sorunu - 131 3 - Rücu Hakkı Veren Edim Dışı ZenginleÅŸmeler 132 II. EDİM DIÅžI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMENİN GERÇEKLEÅžME BİÇİMLERİ 134 1 - Kanunda DüzenlenmiÅŸ Durumlar .134 2 - Kanunda DüzenlenmemiÅŸ Durumlar 136 III. SEBEPSİZ SAYILMAYAN EDİM DIÅžI ZENGİNLEÅžMELER .... 138 IV. EDİM DIÅžI SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMELERE UYGULANACAK HÜKÜMLER 140 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDE İADENİN KAPSAMI VE GERÇEKLEÅžMESİ, İADE TALEBİNİN İLERİ SÜRÜLME ZAMANI, TAÅžINIRLARDA SOYUTLUK - SEBEBE BAÄžLILIK TARTIÅžMASI §. 7. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDE İADENİN KAPSAMI VE GERÇEKLEÅžMESİ I. İYİNİYET - KÖTÜ NİYETİ AYIRIMI 145 1 - Kanunu Sistemi 145 2 - Sebepsiz ZenginleÅŸenin Ne Zaman İyi Niyetli Ne Zaman Kölü Niyetli Sayılacağı Sorunu 146 II. İADE BORCUNUN KAPSAMI 149 1 - İyi Niyetli Sebepsiz ZenginleÅŸen Bakımından 149 a) İlgiliHüküm : -149 b) ZenginleÅŸmenin Ortadan Kalkması ve Kaim DeÄŸerlerin İadesi . . . 150 c) İktisap Sayesinde Elde Edilen DiÄŸer Kazançlar 154 d) İktisap Yüzünden Ortaya Çıkan Kayıplar 155 2 - Kötü Niyetli Sebepsiz ZenginleÅŸen Bakımından . 159 III. İADE SIRASINDAKİ TALEPLER VE İADENİN GERÇEKLEÅžMESİ 162 1 - ZenginleÅŸenin İade Sırasında İleri SürebileceÄŸi Talepler 162 a) İade Borçlusunun İktisap EttiÄŸi Åžeye Yaptığı Masrafları İstemesi 162 aa) Masrafların İstenmesine iliÅŸkin Hükmün Kapsamı ve Uygulanması 162 bb) İadesi İstenebilecek Masraflar ve İyi Niyet - Kötü Niyet Ayırımının Rolü 163 b) Söküp Alma Hakkı 165 2 - Karşılıklı Tasfiye İliÅŸkilerinde Tek Sebepsiz ZenginleÅŸme mi Çift Sebepsiz ZenginleÅŸme mi Olacağı Sorunu 167 3 - İadenin GerçekleÅŸme Biçimi ve Yeri 170 4 - ZenginleÅŸmenin Ekonomik DeÄŸerinin Hesaplanması 172 5 - İade Masrafları 175 6 - Temerrüt Faizi 175 §8. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDE DOÄžAN TALEPLERİN İLERİ SÜRÜLME ZAMANI I. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEDE ZAMANAÅžIMI . . . . 177 II. TALEP HAKKININ SONA ERMESİ 179 III. SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžME DEFİ 180 § 9. TAÅžINIR MÜLKİYETİ DEVRİNİN SEBEBE BAÄžLI MI SEBEPTEN SOYUT MU OLDUÄžU SORUNU VE BU KONUDAKİ GÖRÜÅžLERİN ÇEŞİTLİ DURUMLARDA YARATACAÄžI FARKLAR I. SORUNUN NİTELİĞİ . 181 II. İLERİ SÜRÜLEN GÖRÜÅžLER VE BENİMSEDİĞİM SONUÇ . . . . 184 1 - Kısa Kronoloji ~ • 184 2 - Sebebe BaÄŸlılık GörüÅŸünün Gerekçeleri 185 3 - Soyutluk GörüÅŸünün Gerekçeleri 188 4 - Sebebe BaÄŸlılık GörüÅŸünün Condictio İndebiti Kanıtına İtirazlarının Zayıf Kalması 192 5 - Ek Gerekçe ve Sonuç 196 III. SOYUTLUK VE SEBEBE BAÄžLILIK GÖRÜÅžLERİNİN UYGULAMADA YARATACAÄžI FARK , . . . 198 1 - Farkın Temeli ve Aynî SözleÅŸme 198 2 - Aynî SözleÅŸmede Saik Hatalarının Dikkate Alınmaması 201 3-Tasarruf Ehliyeti ve Tasarruf Yetkisinin EksikliÄŸi 204 4 - Borcun YokluÄŸunun Etkisi 206 5 - Borcun Batıl Olmasının Elkisi 208 a) Geçerlilik Åžekline Aykırılıkta 208 b) Muvazaada ., 208 c) İmkânsızlıkla 209 d) Ahlâka ve Hukuka Aykırılıkta 2Ö9 6) Hile ve İkrahın Etkisi 210 7) Hatanın Etkisi 112 aa) SözleÅŸmenin NiteliÄŸinde Hata 212 bb) KiÅŸide Hata 213 cc) SözleÅŸmenin Konusunda Hata 214 dd) Nicelik Hataları 215 ee) Temel Hatası 215 8 - Gabin Durumunun Etkisi 217 9 - SözleÅŸmeden Dönmenin Etkisi 217 SEBEPSİZ ZENGİNLEÅžMEYE İLİŞKİN BK. m. 61 - 66 HÜKÜMLERİYLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI .119 YARARLANILAN KAYNAKLAR . . . 351