Paylı Mülkiyette Paydaşların Yetkileri ve Yükümlülükleri

ÖNSÖZ Bu çalışma, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Bilim Dalı yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış olup, 17.06.2013 tarihinde Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL, Prof. Dr. Mustafa TİFTİK, Prof. Dr. Veysel BAŞPINAR' dan oluşan jüri önünde savunularak, oybirliği ile başa­rılı bulunmuştur.

Eşya hukukunun önemli bir bölümünü oluşturan paylı mülkiyeti konu alan çalışmamın, tüm hukukçu meslektaşlarıma katkıda bulunmasını dilerim.

Öncellikle tezimin danışmanlığını kabul ederek beni onurlandıran, gerek kişiliği gerekse akademik kimliği ile daima örnek aldığım; tüm süreçte bilgi­sini ve desteğini eksik etmeyen Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL hocama; yüksek lisans eğitimim ve özellikle tez dönemim süresince hiçbir zaman hoşgörüsünü yitirmeyen, yardımlarını esirgemeyen, asistanı olmaktan onur duyduğum saygıdeğer hocam ve dekanım Prof. Dr. Mustafa TİFTİK'e; engin bilgi birikimi ile tezimin düzenlenmesinde ve son şeklini almasında çok önemli katkılarını eksik etmeyen, tezimi tez danışmanı titizliğinde inceleye­rek değerlendiren saygıdeğer Prof. Dr. Veysel BAŞPINAR hocama teşek­kürlerimi ve saygılarımı sunarım. Ayrıca yüksek lisans tezimin kitap olarak yayımlanmasına onay verdikleri ve destekledikleri için de şükranlarımı suna­rım. Bugüne değin desteğini ve sevgisini eksik etmeyen annem Fatma AK'ı ve tanıştığımız üniversite yıllarından beri anlayışını ve hoşgörüsünü esirge­meyen eşim Av. Emre ÖZCAN'ı bu zorlu süreçte bana destek olan, müte­şekkir olduğum kişiler arasında anmak isterim.

Tezimin kitap olarak basımını üstlenen Yetkin Basım, Yayım ve Dağıtım A.Ş.'nin değerli yöneticileri Y. Ziya GÜLKÖK ve Muharrem BAŞER'e ve emeği geçen tüm çalışanlarına teşekkürlerimi sunarım.

Samsun, 01.08.2013

Arş. Gör. Zeynep ÖZCAN

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ali Fuad Başgil Hukuk Fakültesi Özel Hukuk Bölümü ve Medeni Hukuk Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER.................................................................................. 7

KISALTMALAR.............................................................................. 11

BİBLİYOGRAFYA.......................................................................... 13

GİRİŞ.......................................................................................... 25 § 1. KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE

SINIRLANDIRILMASI............................................................. 25

I. KONUNUN TAKDİMİ............................................................. 25

II. KONUNUN ÖNEMİ................................................................. 27

III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI........................................ 29

BİRİNCİ BÖLÜM

MÜLKİYET HAKKI, PAYLI (MÜŞTEREK) MÜLKİYET, PAY VE PAYDAŞ KAVRAMLARI

§ 2.PAYLI MÜLKİYET KAVRAMI.............................................. 34

I. PAYLI MÜLKİYET (Miteigentum) KAVRAMI......................... 34

II. PAYLI MÜLKİYETİN TANIMI, UNSURLARI VE

KURULUŞU.............................................................................. 35

A. GENEL OLARAK................................................................ 35

B.  PAYLI MÜLKİYETİN TANIMI VE UNSURLARI.............. 36

C.  PAYLI MÜLKİYETİN KURULUŞU................................... 38

III.  PAYLI MÜLKİYETİN TARİHİ GELİŞİMİ.............................. 40

A. GENEL OLARAK............................................................... 40

B.  ROMA HUKUKUNDA PAYLI MÜLKİYET...................... 41

C.  MECELLE DÖNEMİNDE PAYLI MÜLKİYET................... 43

IV.  PAYLI MÜLKİYETİN HUKUKÎ NİTELİĞİ............................ 45

A. GENEL OLARAK............................................................... 45

B.  PAYLI MÜLKİYETİN HUKUKÎ NİTELİĞİNİ
AÇIKLAMAYA YÖNELİK TEORİLER.............................. 46

1. Eşyanın Bölündüğünü Kabul Eden Görüş............................ 46
2. Değerin Bölündüğünü Kabul eden Görüş............................ 47
3. Hakkm Bölündüğünü Kabul Eden Görüş............................. 47
4. Bölünen Bir Şeyin Olmadığını Kabul Eden Görüş................. 48
5. Hakkın İçerdiği Yetkilerin Bölündüğünü

Kabul Eden Görüş............................................................. 48

6.   Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Türk Medenî Kanunu'muz
Tarafından Kabul Edilen Görüş.......................................... 49 § 3. PAY KAVRAM........................................................................... 50

I. PAYLI MÜLKİYETTE PAY KAVRAMI................................... 50

II. PAYLI MÜLKİYETTE PAY ÜZERİNDE TASARRUF............. 52

§ 4. PAYDAŞ KAVRAMI.................................................................. 57

İKİNCİ BOLUM PAYLI MÜLKİYETTE PAYDAŞLARIN YETKİLERİ

§ 5. PAYDAŞLARIN PAYLI MÜLKİYET KONUSU

EŞYA ÜZERİNDEKİ YETKİLERİ............................................ 59

I. PAYDAŞLARIN PAYLI MAL ÜZERİNDEKİ

YÖNETİM YETKİLERİ............................................................ 59

A.  GENEL OLARAK................................................................. 59

B.  PAYDAŞLARIN YÖNETİM TARZINI

SÖZLEŞME İLE BELİRLEMELERİ..................................... 61

C.  PAYDAŞLARIN YÖNETİM TARZINI

SÖZLEŞME İLE BELİRLEMEMELERİ................................ 63

1. Olağan Yönetim İşleri....................................................... 64
2. Olağanüstü Yönetim İşleri................................................. 66
3. Önemli Yönetim İşleri....................................................... 68
4. Zorunlu ve İvedi Yönetim İşleri.......................................... 73

II. PAYDAŞLARIN PAYLI MÜLKİYET KONUSU

EŞYAYI KULLANMA, YARARLANMA VE

KORUMA YETKİLERİ............................................................. 75

A.  GENEL OLARAK................................................................. 75

B.  PAYDAŞLARIN EŞYADAN YARARLANMA
HAKLARININ NİTELİĞİ VE SINIRLARI........................... 83

C.  KULLANMA HAKKININ SINIRI........................................ 87

1. Eşyayı Birlikte Kullanmanın Engellenmemesi...................... 87
2. Eşyayı Birlikte Kullanmanın Engellendiği Durumlar.............. 88
3. Pay Oranının Kullanma Hakkı Bakımından Rolü.................. 93

D. PAYLI MÜLKİYET KONUSU EŞYADAN

ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN YARARLANDIRILMASI................ 94

1. Paydaşların Kendi Yararlanma Haklan Çerçevesinde
   Üçüncü Kişileri Yararlandırmaları...................................... 94
2. Paydaşlann Hep Birlikte Üçüncü Kişiyi Eşyadan
   Yararlandırmaları............................................................. 97

III. PAYDAŞLARIN PAYLI MAL KONUSU ÜZERİNDE

TASARRUF YETKİSİ............................................................ 101

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

PAYLI MÜLKİYETTE PAYDAŞLARIN

YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE PAYLI MÜLKİYETİN

SONA ERMESİ BAKIMINDAN YETKİLERİ §6. PAYDAŞLARIN PAYLI MÜLKİYET KONUSU

EŞYANIN GİDERLERİNE VE YÜKÜMLÜLÜKLERİNE
KATILMASI............................................................................ 105 §7. PAYDAŞLARIN PAYLI MÜLKİYETİN

SONA ERMESİ BAKIMINDAN YETKİLERİ...................... 111

I. PAYDAŞIN PAYINI DEVRETME YETKİSİ......................... 111

II. PAYDAŞIN PAY DEVRİNE İLİŞKİN

KANUNÎ SINIRLAMALAR................................................... 113

A. DİĞER PAYDAŞLARIN YASAL ONALIM

HAKKI VE ŞARTLARİ..................................................... 113

1. Paydaşlık Sıfatına Sahip Olmak........................................ 121
2. Onalım Olayının Bildirilmesi............................................. 124
3. Onalım Davasının Açılması.............................................. 126
4. Onalım Hakkından Feragat Edilmemiş Olması................... 129
5. Yasal Onalım Hakkının Süresi İçinde

Kullanılmış Olması.......................................................... 132

6)   Hakkm Kötüye Kullanılmamış Olması.............................. 136

B. EVLİLİK HUKUKUNDAN KAYNAKLANAN
SINIRLAMALAR.............................................................. 138

C.  EŞYAYA BAĞLI PAYLI MÜLKİYET

PAYININ DEVRİ.............................................................. 140

III. PAYDAŞIN PAY DEVRİNE İLİŞKİN

SÖZLEŞMEDEN KAYNAKLANAN SINIRLAMALAR........ 140