Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü
Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü
Gamze TURAN
Sayfa Sayısı
:
129
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9789944265751
90,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
GENÇ BİR MESLEKTAŞA ÖVGÜ Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırma Görevlisi Gamze Turan, "Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü" konulu yüksek lisans teziyle, fevkalâde başarılı bir çalışma yapmış bulunuyor. Tezde önce, öğreti ve uygulama alanında ortaya çıkmış meselelerin en önemlileri üzerinde büyük bir ustalıkla durulduğu ve bu alanda ortaya çıkabilecek tereddütler bakımından açık çözümler getirildiği derhal göze çarpıyor. Öte yandan, tez, aynı seviyede çalışmalar yapan veya yapacak olan genç akademisyenlere, bu tip çalışmalarda gerek şeklin ortaya konuşu gerek muhtevanın nasıl işleneceği hususlarında örnek de olabilecek bir nitelik arz ediyor. Meslekte belli bir yaşa ve kıdeme gelince, gençlerin, ortaya böyle başarılı çalışmalar çıkardığını görmek, bir başka türlü haz veriyor. Gamze Turan′ı tebrik ve başarılarının devamını temenni ediyorum. Prof. Dr. Bilge ÖZTAN Ankara - 2009 SUNUŞ "Ölüme Bağlı Tasarrufların Hükümsüzlüğü" konulu bu çalışma, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nde Doç.Dr. Cemal OĞUZ danışman-lığıyla yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır. Tez, Prof. Dr. Bilge ÖZTAN başkanlığında, Doç.Dr. Cemal OĞUZ ve Yrd. Doç. Dr. Mehmet İSTEMİ′den kurulu Tez jürisi önünde savunulmuş ve oybirliğiyle başarılı bulunmuştur. Çalışmada, ölüme bağlı tasarrufların kendiliğinden hükümsüzlüğüne ve bu tasarrufların iptaline ilişkin hükümler, bu hususlara ilişkin uygulamanın getirdiği çözümler ve öğretide ileri sürülen görüşler ele alınıp değerlendirilmeye çalışıldı. Bu değerlendirme yapılırken Türk öğretisinde savunulan görüşlerin ve Yargıtay kararlarının yanı sıra, yeri geldiğinde İsviçre öğretisinde savunulan görüşlere ve İsviçre Federal Mahkeme kararlarına da yer verildi. Ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğünün, diğer hukukî işlemlerdeki hükümsüzlükler karşısında farklılıklar göstermesi nedeniyle, öğretideki bu konu ile ilgili tartışmalar, Medeni Kanun′daki düzenlemeler göz önünde tutularak, bu tasarrufların kendiliğinden hükümsüz sayılacağı haller ile iptalinin istenebileceği haller ayrı ayrı ele alınıp incelenmiştir. Yapılan çalışmanın öğretiye ve uygulamaya yararlı olacağını ümit ediyorum. Tezimin danışmanlığını üstlenme fedakârlığını gösteren sayın hocam Doç.Dr. Cemal OĞUZ′a ve çalışmalarımın her aşamasında büyük bir titizlikle ilgilenen kıymetli hocam Prof. Dr. Bilge ÖZTAN′a teşekkürü borç bilirim. Almanca çevrilerde büyük katkısı olan sayın hocam Erdem KARABULUT′a da teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca bütün sabrıyla desteğini esirgemeyen aileme ve İzzet BASARA′ya teşekkürü borç bilirim. Bu vesileyle, tezimin basımını üstlenen Turhan Kitabevi′nin sahibi sayın Turhan Polat′a ve Turhan Kitabevi çalışanlarına teşekkür ederim. Gamze TURAN Ankara - 2009 GİRİŞ Kişinin yapmış olduğu hukukî işlemeler bazen kişinin sağlığında, bazen kendisinin ölümünden sonra hüküm ve sonuçlarını doğurur. Mirasbırakanm ölümünden sonra hüküm ve sonuçlar doğuracak arzu ve isteklerini içeren hukuki işlemlere "ölüme bağlı tasarruf denilmektedir. Hukuk düzeni, her hukukî işlemde olduğu gibi, bir hukukî işlem olan ölüme bağlı tasarruflarda da, bu işlemi meydana getirmek üzere açıklanan irade beyanlarına bir takım hüküm ve sonuçlar bağlamıştır. Bu hüküm ve sonuçların geçerli olarak doğabilmesi için, ölüme bağlı tasarrufların kanunun aradığı şartlara ve unsurlara uygun olarak meydana getirilmiş olması gerekir; aksi takdirde ölüme bağlı tasarrufların, istenen hüküm ve sonuçlan doğurması söz konusu olmaz. Hâlbuki, sağlararası işlemlerden farklı olarak, ölüme bağlı tasarruflarda esas olan, ölüme bağlı tasarrufların ayakta tutulmasıdır. İşte bu noktadan hareketle, ölüme bağlı tasarrufların kendiliğinden hükümsüzlüğü ve iptali konusunda, kanun koyucu, genel kurallardan farklı bir takım özel düzenlemeler yapma zorunluluğu hissetmiştir. Ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğünün, diğer hukukî işlemlerdeki hükümsüzlüklere nazaran farklılıklar göstermesi nedeniyle, öğretideki bu konu ile ilgili olarak ortaya çıkan tartışmaları da göz önünde tutarak, bu tasarrufların kendiliğinden hükümsüz sayılacağı haller ile, iptalinin istenebileceği hallerin ayrı ayrı ele alınması gerekmektedir. Konunun bütünlüğünü gözetmek ve kapsam dışına çıkmamak amacıyla, öncelikle ölüme bağlı tasarruf kavramı, temel hatları ile incelenmiş ve ardından eden ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğü konusu, öğretide mevcut olan görüşler ve yargı kararları da dikkate alınarak, ayrıntılı biçimde ele alınmıştır. Konunun sistematik olarak incelenmesini sağlamak ve sınırlarını aşmamak amacıyla, üçlü bir ayrım yapılmıştır. Birinci bölümde, ölüme bağlı tasarruf kavramı genel hatlarıyla ele alınarak, ölüme bağlı tasarruf çeşitleri incelenmiştir. Bu bölümde, ayrıca, vasiyetname ve miras sözleşmesi için öngörülen şekil şartları üzerinde de kısaca durulmuştur. "Ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğü" başlıklı ikinci bölümde, önce ölüme bağlı tasarrufların kendiliğinden hükümsüz sayılacağı başlıca haller incelendikten sonra, ölüme bağlı tasarrufların iptali konusu üzerinde durulmuştur. "Ölüme bağlı tasarrufun iptali" başlığı altında, kanunda iptal sebepleri olarak sayılan ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka ve ahlâka aykırılık ve şekil eksikliği ayrı ayrı ele alınmıştır. İptal sebepleri incelenirken, önce bu kavramlar genel hatlarıyla ele alınmış ve konunun daha rahat anlaşılabilmesi için bu kavramlara Borçlar Hukuku′nda bağlanan sonuçlar da sınırlı olarak açıklanmıştır. Daha sonra, Miras Hukuku′nda ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka ve ahlâka aykırılık ve şekil eksikliği konuları işlenmiştir. Miras Hukuku′nda, iptal sebeplerinin vasiyetname ve miras sözleşmesi bakımından doğuracağı farklı sonuçlar, öğretideki tartışmalar, Yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi kararları ile birlikte değerlendirilmiştir. Ayrıca, her bir iptal sebebi başlığı altında, bu sebebin ispatı hususu üzerinde de durulmuştur. Bu bölümde, son olarak, iptalin mirasın açılmasından önce veya sonra ileri sürülmesi hususları üzerinde durulmuştur. "İptalin mirasın açılmasından önce ileri sürülmesi" başlığı altında, mirasbırakana tanınmış olan ölüme bağlı tasarruftan dönme konusu kısaca ele alınmıştır. Mirasın açılmasından sonra iptalin ileri sürülmesi başlığı altında ise, ilgililerin ölüme bağlı tasarrufun iptali dâvası açma yetkisine değinilmiştir. Üçüncü bölümde, ölüme bağlı tasarrufun iptali davasında usule ilişkin hususlara yer verilmiştir. Bu bölümde, önce usule ilişkin meseleler bağlamında iptal dâvasında görevli ve yetkili mahkemelerin Usul Hukuku′nda nasıl düzenlendiği, iptal dâvasında kimlerin dâvâlı ve davacı olabileceği, bu dâva için öngörülmüş olan hak düşürücü süreler üzerinde durulmuş; son olarak da iptal kararının tasarruflar ve şahıslar bakımından doğuracağı sonuçlar ele alınarak, öğretide bu konuda savunulan görüşlere ve mahkeme kararlarına yer verilmiştir. Sonuç bölümünde inceleme konusu yapılan konulara ve tartışmalı hususlara ilişin olarak katıldığımız görüşler, ana hatları ile özetlenmeye çalışılmıştır. ÖZET Çalışmanın konusu, mirasbırakanın yapmış olduğu ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğüdür. Çalışmada, Türk Medeni Kanunu′nda dağınık bir şekilde ele alınmış olan ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğü konusu, bir sistem dâhilinde incelenmiş ve hükümsüzlüğe ilişkin hükümler arasında bir yeknesaklık sağlanmasına çalışılmıştır. Bir kimsenin ölümünden sonra hüküm ve sonuçlarını doğurmak üzere yapmış olduğu ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğünün incelendiği çalışmanın birinci bölümünde, "ölüme bağlı tasarruf " kavramı genel esasları ile ele alınmış; bu kavram altında ölüme bağlı tasarruf çeşitleri incelenmiştir. Bu bölümde, ayrıca, ölüme bağlı tasarruflar için öngörülen şekil şartları üzerinde de kısaca durulmuştur. İkinci bölümünde, "ölüme bağlı tasarrufların hükümsüzlüğü" başlığı altında öncelikle ölüme bağlı tasarrufların kendiliğinden hükümsüz sayılacağı başlıca haller ele alınmış; daha sonra da, ölüme bağlı tasarrufların iptali konusu incelenmiştir. Bu bölümde, ayrıca, iptalin mirasın açılmasından önce ve sonra ileri sürülmesi hususları üzerinde durulmuştur. İptalin mirasın açılmasından önce ileri sürülmesi başlığı altında, mirasbırakana tanınmış olan ölüme bağlı tasarruftan dönme konusu kısaca incelenmiştir. Ölüme bağlı tasarrufun iptali başlığı altında kanunda iptal sebepleri olarak sayılan ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka ve ahlâka aykırılık ve şekil eksikliği hususları ayrı ayrı ele alınmıştır. İptal sebepleri incelenirken, öncelikle bu kavramlar genel hatlarıyla ele alındıktan sonra, miras hukukunda ehliyetsizlik, irade sakatlığı, hukuka ve ahlâka aykırılık ve şekil eksikliği konulan incelenmiştir. Bu sebeplerinin vasiyetname ve miras sözleşmesi bakımından doğuracağı farklı sonuçlar, öğretideki tartışmalar, Yargıtay ve İsviçre Federal Mahkemesi kararları ile birlikte değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, usûle ilişkin meselelerden olan iptal davasında görevli ve yetkili mahkeme, iptal dâvasında dâvâlı ve davacı sıfatı ve bu dâva için öngörülmüş olan hak düşürücü süreler incelenmiştir. Son olarak, iptal kararının tasarruflar ve şahıslar bakımından doğuracağı sonuçlar, bu konuda öğretide savunulan görüşler ve mahkeme kararları ile birlikte değerlendirilmiştir. ZUSAMMENFASSUNG Gegenstand der vorliegenden Arbeit ist die Unwirksamkeit der Verfügungen des Erblassers von Todes wegen. Sie soll dazu dienen, die Unwirksamkeit der im türkischen Zivilgesetzbuch vereinzelt erfassten Verfügungen des Erblassers von Todes wegen im Rahmen eines Systems unter die Lupe zu nehmen. AnschlieBend wird versucht, eine Vereinheitlichung zwischen den Bestimmungen über die Unwirksamkeit zu schaffen. im ersten Abschnitt, in der die Unvvirksamkeit der Verfügungen von Todes wegen behandelt wird, welche jemand nach seinem Tode mit ihren Urteilen und Folgen vorgenommen hat, ist der Begriff ,,Verfügungen von Todes wegen" mit seinen Grundlagen gehandhabt und sind unter diesem Titel die Typen der Verfügungen von Todes wegen untersucht v/orden. Ferner werden in diesem Abschnitt die für die Verfügungen von Todes wegen vorgesehenen Formvorschriften kurz hervorgehoben. im zweiten Abschnitt sind unter der Überschrift ,,die Unvvirksamkeit der Verfügungen von Todes wegen" überwiegend die Umstânde thematisiert vvorden, in denen die Verfügungen von Todes wegen per se für unwirksam zu halten sind. Desweiteren vvird die Anfechtung dieses Gesetzes diskutiert und die Anfechtung im Hinblick auf ihre Geltendmachung vor und nach der Öffnung des Erbgangs überprüft. Unter der Überschrift ,,die Geltendmachung der Anfechtung vor der Öffnung des Erbgangs" ist der Rücktritt aus der dem Erblasser zugestandenen Verfügung von Todes wegen kurz behandelt vvorden. in dem Absatz ,,die Anfechtung der Verfügung von Todes wegen" sind die im Gesetz als Anfechtungsgründe vorgesehenen Umstânde vvie Unfâhigkeit, V/illensmangel, die Rechts- und Sittenvvidrigkeit und Formmangel gesondert diskutiert vvorden. Bei der Erfassung der Anfechtungsgründe sind nach der generellen Definition dieser Begriffe die Unfahigkeit, Willensmangel, die Rechts- und Sittenvvidrigkeit und Formmangel im Erbrecht untersucht vvorden. Die durch diese Gründe hervorgerufenen unterschiedlichen Ausvvirkungen in Bezug auf das Testament und Erbvertrag sind im Rahmen der Diskurse in der Lehre und der Beschlüsse des türkischen Kassationsgerichtshofes und des schweizerischen Bundesgerichtshofes ausgewertet worden. im dritten Abschnitt sind unter den prozessrechtlichen Angelegenheiten das beauftragte und zustândige Gericht im Anfechtungsverfahren, der Klâger und Angeklagte im Anfechtungsverfahren und die für dieses Verfahren vorausgesetzten rechtsaufhebenden Fristen untersucht worden. Resümierend sind die, die Verfügungen und Personen betreffenden Folgen des zevtretenen diesbezüglichen Auffassungen und den gerichtYıchen Beschlüssen ausgewertet worden. İÇİNDEKİLER KISALTMALAR xv GİRİŞ 1 I. II. BİRİNCİ BOLUM ÖLÜME BAĞLI TASARRUF KAVRAM GENEL OLARAK 3 ÖLÜME BAĞLI TASARRUF ÇEŞİTLERİ 4 A. Şekli (Geniş) Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 4 1. Genel Olarak 4 2. Şekli Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruf Türleri 6 a. Vasiyetname 6 aa. Genel Olarak 6 bb. Vasiyetname Türleri 7 aaa. Resmi Vasiyetname 7 aaaa. Okuma-Yazma Bilen (Okuma-Yazma İktidarı Bulunan) Kimselerin Yapabileceği Resmi Vasiyetname 9 bbbb. Okuma-Yazma Bilmeyen (Okuma Yazma İktidarı Olmayan) Kimselerin Yapabileceği Resmi Vasiyetname 10 bbb. El Yazılı Vasiyetname 11 ccc. Sözlü Vasiyet 15 b. Miras Sözleşmesi 17 aa. Genel Olarak 17 bb. Miras Sözleşmesinin Türleri 18 aaa. Olumlu Miras Sözleşmesi- Olumsuz Miras Sözleşmesi (Mirastan Feragat Sözleşmesi) 18 aaaa. Olumlu Miras Sözleşmesi 18 bbbb. Olumsuz Miras Sözleşmesi(Mirastan Feragat Sözleşmesi) 19 bbb. İvazlı Miras Sözleşmesi- İvazsız Miras Sözleşmesi 20 aaaa. İvazlı Miras Sözleşmesi 20 bbbb. İvazsız Miras Sözleşmesi 21 ccc. Bir Taraflı Miras Sözleşmesi- İki Taraflı Miras Sözleşmesi 21 aaaa. Bir Taraflı Miras Sözleşmesi 21 bbbb. İki Taraflı Miras Sözleşmesi 21 cc. Miras Sözleşmesinin Şekli 22 B. Maddi (Dar) Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 22 1. Genel Olarak 22 2. Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruf Türleri 23 a. Sadece Vasiyetname Yolu İle Yapılabilecek Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 23 b. Sadece Miras Sözleşmesi Yoluyla Yapılabilecek Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar 24 c. Hem Miras Sözleşmesi Hem Vasiyetname Yoluyla Yapılabilecek Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar.... 24 İKİNCİ BÖLÜM ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ I. GENEL OLARAK 27 II. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN KENDİLİĞİNDEN (KANUN GEREĞİ) HÜKÜMSÜZ OLDUĞU BAŞLICA HALLER 28 A. Lehine Ölüme Bağlı Tasarrufta Bulunulan Kimsenin Mirastan Yoksun Olması 28 B. Lehine Ölüme Bağlı Tasarrufta Bulunulan Kimsenin Mirasbırakandan Önce Ölmesi 29 C. Evlilik Birliğinin Ölüm Ve Gaiplik Dışında Bir Sebeple Sona Ermesi 30 D. Bozucu Şartın Gerçekleşmesi Veya Geciktirici Şartın Gerçekleşmemesi 30 E. Sözlü Vasiyette Bir Aylık Sürenin Geçmesi 31 III. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ 31 A. İptal Sebepleri 31 1. Ehliyetsizlik ; ′. 31 a. Genel Olarak 32 b. Ölüme Bağlı Tasarruf Yapmada Ehliyetsizlik 34 aa. Vasiyetnamelerde Ehliyetsizlik 37 bb. Miras Sözleşmelerinde Ehliyetsizlik 39 aaa. Mirasbırakan Bakımından 39 bbb. Mirasçı veya Lehine Vasiyet Yapılan Bakımından 41 c. Miras Hukuku′nda Ehliyetsizliğin İspatı 43 2. İrade Sakatlığı 44 a. Genel Olarak 44 b. İrade Sakatlığı Halleri 48 aa. Hata 48 aaa. Genel Olarak 48 bbb. Miras Hukuku′nda Hata 51 ccc. Miras Hukuku′nda Hatanın İspatı 55 ddd. Miras Hukuku′nda Hataların Düzeltilmesi İmkânı 56 bb. Hile 58 aaa. Genel Olarak 58 bbb. Miras Hukuku′nda Hile 60 ccc. Miras Hukuku′nda Hilenin İspatı 62 cc. Tehdit ve Cebir 63 aaa. Genel Olarak 63 bbb. Miras Hukuku′nda Tehdit ve Cebir 65 ccc. Miras Hukuku′nda Tehdit ve Cebirin İspatı 68 c. İrade Sakatlığına İlişkin Özel Haller 68 aa. Miras Hukuku′nda Zihni Kayıt 68 bb. Miras Hukuku′nda Latife Beyanı 70 cc. Miras Hukuku′nda Muvazaa 71 dd. Miras Hukuku′nda Gabin 72 3. Hukuka ve Ahlâka Aykırılık 73 a. Hukuka Aykırılık 73 aa. Genel Olarak 73 bb. Miras Hukuku′nda Hukuka Aykırılık 74 aaa. Emredici Kurallara Aykırılık 74 bbb. Kamu Düzenine Aykırılık 76 ccc. Kişilik Haklarına Aykırılık 76 b. Ahlâka Aykırılık 79 aa. Genel Olarak 79 bb. Miras Hukuku′nda Ahlâka Aykırılık 80 aaa. Ölüme Bağlı Tasarrufun veya Koşul ve Yüklemenin Konusunun Ahlâka Aykırı Olması 80 bbb. Ölüme Bağlı Tasarrufun veya Koşul ve Yüklemenin Amacının Ahlâka Aykırı Olması...80 c. Miras Hukuku′nda Hukuka ve Ahlâka Aykırılığın İspatı....83 4. Şekil Eksikliği 83 a. Genel Olarak 83 b. Miras Hukuku′nda Şekil 85 aa. Vasiyetnamelerde Şekil 85 aaa. Resmi Vasiyetnamelerde Şekil 85 aaaa. Okuma-Yazma Bilen(Okuma Yazma İktidarı Olan) Kimselerin Yapabileceği Resmi Vasiyetnamede 86 bbbb. Okuma-Yazma Bilmeyen (Okuma Yazma İktidarı Olmayan) Kimselerin Yapabileceği Resmi Vasiyetnamede 88 bbb. El Yazılı Vasiyetnamelerde Şekil 89 ccc. Sözlü Vasiyetlerde Şekil 91 bb. Miras Sözleşmelerinde Şekil 92 c. Miras Hukuku′nda Şekil Eksikliğinin İspatı 93 B. İptalin İleri Sürülmesi 94 1. Mirasın Açılmasından Önce 94 a. Vasiyetnamede İptalin İleri Sürülmesi 94 b. Miras Sözleşmesinde İptalin İleri Sürülmesi 95 aa. Tasarruf Sahibi Tarafından İptalin İleri Sürülmesi 96 bb. Karşı Tarafça İleri Sürülmesi 97 2. Mirasın Açılmasından Sonra 97 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ İLE İLGİLİ USULà MESELELER I. İPTAL DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 99 II. İPTAL DAVASINDA TARAF SIFATI 101 A. Davacı Olma Sıfatı 101 B. Davalı Olma Sıfatı 102 III. İPTAL DAVASINDA SÜRELER 103 A. Bir Yıllık Süre 104 B. On Yıllık Süre 105 C. Yirmi Yıllık Süre 106 D. Süresiz İptal (Defi). 107 IV. İPTAL KARARININ ETKİSİ 108 A. Tasarruflar Bakımından 108 B. Şahıslar Bakımından 110 SONUÇ 113 ÖZET 119 ZUSAMMENFASSUNG 121 KAYNAKÇA 123
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı