Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Zararın ve Tazminatın Hesap Edilmesi Sempozyumu
Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Zararın ve Tazminatın Hesap Edilmesi Sempozyumu
Sempozyum
Sayfa Sayısı
:
237
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1994
ISBN NO
:
9755370447
100,00
TL
AÇIŞ KONUŞMASI
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Enstitü Müdürü
Yargıtay′ın sayın Başkan ve üyeleri, aziz meslekdaşlarım,
8-9 Mayıs 1992′de yaptığımız IX. Ticaret Hukuku ye Yargıtay Kararlan Sempozyumunda sayın Prof. Dr. Tahir Çağa′nm "Ölüm ve cis-manî zarar hallerinde ödenecek tazminatın hesabına dair" başlıklı bildirisi ile bu konuda başlayan tartışmalara, sırf bu konu için düzenlenecek ayrı bir sempozyumda devam edilmesi, konunun çeşitli yönlerine ait yeni bil¬dirilerin hazırlanması ve tartışılması uygun görülmüştü.
Enstitümüz 19 ay süren bir hazırlıktan sonra bu sempozyumu gerçekleştirmiş bulunmaktadır.
Enstitümüzün "cismanî zarar ve ölüm hallerinde zararın ve tazminatın hesabedilmesi" konusu ile yakından ilgilenerek bu sempozyumu düzenlemesinin başlıca iki sebebi vafdır:
- Ölüm veya cismanî zarar ile sonuçlanan olaylar dolayısıyle uygulamada mahkemelerimiz tarafından takdir edilen tazminat tutarları arasında savunulması mümkün olmayan çok açık farklar bulunması, tazminat tutarlarının kişilerin, özellikle işletmelerin malvarlığını tehdit eden ciddî bir risk halini alması.
- Yargıtay′da bu alanda görüş birliğini sağlamak amacıyla konunun bütün yönleri ile tartışılması ihtiyacının bizzat Yargıtay′ın değerli başkan ve üyeleri tarafından belirtilmiş ve arzu edilmiş olması.
-
* * *
Gerçi iki gün sürecek bu sempozyumda verilecek bildiriler ve yapılacak tartışmalarla konunun bütün yönleri ile ele alınmış olacağını ve bu alanda görüş birliğine varılması amacının tam olarak gerçekleşeceğini tahmin etmiyordum. Fakat düne kadar Enstitümüze gönderilmiş olan bildirileri okuduktan sonra bu amacın iki gün sürecek sempozyumda gerçekleşmesinin mümkün olmadığı sonucuna vardım.
Enstitümüz, bu konuda da "altyapı" çalışmalarını bütün ilgililerin desteği ile sürdürmelidir. Çünkü problem, sadece, ölüm veya cismanî zarar ile sonuçlanan olaylarda zararın ve maddî-manevî tazminatın hesap edilmesi ile ilgili değildir.
Haksız fiil hukukunda kusura dayanan sorumluluk ilkesinden, özel yasalar veya yargısal yorumlarla bazı hallerde ayrılma zorunluluğunun ve böylece sebebe veya tehlikeye dayanan sorumluluğun da ortaya çıkması,
haksız fiil hukukuna dayanılarak açılan tazminat davalarında ispat güçlükleri, davaların uzaması, dava giderlerinin artması, maddî ve manevî zararların geç ödenmesi ve bu arada hükmolunan tutarların makul sınırları aşması, sorumlu kişilerin ve işletmelerin taşıyamayacakları ağır yükler altında ezilmeleri tehlikesi yanında, cismanî zarar gören kişilerin veya yakınlarının zararı aşan tazminat kararları ile sebepsiz zenginleşmeleri, problemin daha üst düzeyde araştırma ve çözüm gerektiren bir "model" sorunu olduğu gerçeğini ortaya çıkarmıştır. Haksız fiil hukukuna dayanan çözümlerin yetersizliği karşısında sigorta hukukunun ağırlıkda olacağı, haksız fiil hukukunun ikinci planda yer alacağı daha etkili, daha âdil ve az masraflı çözümler sağlayacak yeni bir model arayışı başlamıştır.
Bu alanda başka ülkelerde ortaya çıkan problemlerin ve benimsenen çözümlerin mukayeseli hukuk açısından incelenmesi, Avrupa Topluluğu düzeyinde ortak çözüm arayışları, karşılaştığımız problemlerin yalnız Türkiye′de ortaya çıkan problemler olmadığını, başka ülkelerde de görülen ve çözüm aranan problemler olduğunu göstermektedir.
Enstitümüz problemlerimizin bu boyutlar gözönüne alınarak değerlendirilmesi ve çalışmalarımızın bu açıdan derinleştirilmesi gerektiği görüşündedir. IX. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumunda belirttiğim gibi belki bu konular için bir yıl süreli sertifika programı düzenlemek daha isabetli olacaktır.
* * *
Bu sempozyum için aktüerya alanında tanınmış iki uzmandan, sayın Fahri Karakaş ve Faruk Sevenden konuyu, kendi meslekleri açısından incelemelerini rica ettik. Ayrıca sayın Prof.Dr.Çağa, ekonomi ve ekonometri profesörlerinden Dr.A.Gökçen ve Dr.T.Gürcan ile işbirliği yaparak bu sempozyum için ortak olan bir bildiri hazırladı. Konu, sadece hukukçuların konusu olmadığı için böyle bir disiplinlerarası yaklaşım gerekmekde idi. Bu sempozyumda aktüerya mesleği alanında yasal bir düzenlemenin mevcut olmadığı, böyle bir düzenlemenin hukuk ve ekonomi hayatımız bakımından da niçin zaruri olduğu tartışılacaktır.
* * *
Bildirilerin toplantı tarihinden önce çoğaltılarak ilgililere, bunları inceleme ve toplantıya hazırlanarak katılma fırsatının verilmesi, bilimsel toplantıların daha başarılı olmasında önemli rol oynamaktadır. Ancak çok değişik sebeplerle bu hizmeti tam olarak gerçekleştirmek mümkün olmamaktadır. Bu hizmetin tam olarak gerçekleştiği bilimsel toplantılara -yurt dışında yapılan millî ve milletlerarası toplantılarda da- ender rastlanmaktadır.
Bu sempozyumda ele alınan konuların disiplinlerarası bir özellik arzetmesi, yazılı metinler okunmadan ve bunlar üzerinde yeteri kadar düşünmeden sadece sözlü açıklamalara dayanarak problemlerin
X
kavranılması ve tartışılmasındaki güçlükler dolayısıyle bütün bildirilerin sempozyuma dinleyici olarak veya tartışmacı olarak katılacak sayın meslekdaşlarımıza sempozyumdan önce sunulması gerekmekde idi.
Bütün bildirilerin, genel değerlendirme yapmayı kabul eden aziz meslekdaşım profesör Necip Kocayusufpaşaoğlu′na, diğer bildiri veren meslekdaşlarımıza, Yargıtay′ın konu ile çok yakından ilgili sayın Başkan ve üyelerine ve konuklarımıza toplantıdan önce sunulamamış olmasından üzüntü duyduğumuzu özellikle belirtmek isterim.
Yargıtay′da bu sempozyumda ele alınan problemlere doğrudan doğruya ilgili hukuk daireleri arasında Enstitümüz çalışmalarını çok yakından izlemek, tartışmalara aktif olarak katılmak suretiyle destekleyen XI. Hukuk Dairesi de bulunmaktadır. Bu Dairenin Başkanı sayın Nejat Özkan′a sözü bırakırken toplantımıza katılan sayın konuklarımıza, sempozyumda bildiri vermeyi kabul eden değerli hukukçulara ve aktüerlere (sayın Hatemi, Çağa, Gökçen, Gürcan, Aşçıoğlu, Karakaş, Seven, Ozanoğlu ve Kocayusufpaşaoğlu′na) Enstitümüzün teşekkürlerini ve en iyi dileklerini sunarım.
XI
İÇİNDEKİLER
AÇIŞ KONUŞMASI
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Müdürü
Nejat ÖZKAN
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanı
BİLDİRİLER
Prof. Dr.Hüseyin HATEMİ
Ölüm ve Beden Bütünlüğü Zararında Giderim Tartışmalar
Prof. Dr. Tahir ÇAĞA/Prof. Dr. Ahmet G. GÖKÇEN/ Prof. Dr. Tevfik GÜRAN
Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Ödenecek
Tazminatın Hesabına Dair
Tartışmalar
Çetin AŞÇIOĞLU
Tazminatın Hesabında Yöntem Sorunu Tartışmalar
Faruk SEVEN
Aktüerya Bilimi - Aktüerlik Mesleği ve Muinden Mahrumiyet Davaları Hakkında Bazı Görüşler Tartışmalar
Fahri KARAKAŞ
Ölüm ve Sakatlık Hallerinde Maddî Zararın
Hesap Yöntemleri
Tartışmalar
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Özel Sigorta Hukuku Açısından Ölüm ve Cismanî
Zarar Riskleri 119
Tartışmalar
139
Teoman OZANOĞLU
Sosyal Güvenlik Kurumlarınca Yapılan Yardımların
Etkisine İlişkin Kurallar 147
Tartışmalar
164
Prof. Dr. Necip KOCAYUSUFPAŞAOĞLU
Genel Rapor 179
Tartışmalar
185
EKLER
Hakkı AKTAŞ
Zarar ve Tazminat Hesabında Bazı Noktalar
189
Turabi TURAL
Tazminat Hesaplan 195
Yargıtay Kararı "9. HD. 18.1.1994 E. 1993/10367, K. 1994/63" 211
DİE Yaşam Tablosu (1989) 213
PMF Tablosu (1931) 215
DİZİNLER
Tartışmalarda söz alanlar ile ismi geçenlere göre dizin 223
Konulara göre madde dizini 225
A) Uluslararası Sözleşmeler 225
B) Yabancı Mevzuat 225
C) Türk Mevzuatı 225
Kavramlar Dizini 229
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Enstitü Müdürü
Yargıtay′ın sayın Başkan ve üyeleri, aziz meslekdaşlarım,
8-9 Mayıs 1992′de yaptığımız IX. Ticaret Hukuku ye Yargıtay Kararlan Sempozyumunda sayın Prof. Dr. Tahir Çağa′nm "Ölüm ve cis-manî zarar hallerinde ödenecek tazminatın hesabına dair" başlıklı bildirisi ile bu konuda başlayan tartışmalara, sırf bu konu için düzenlenecek ayrı bir sempozyumda devam edilmesi, konunun çeşitli yönlerine ait yeni bil¬dirilerin hazırlanması ve tartışılması uygun görülmüştü.
Enstitümüz 19 ay süren bir hazırlıktan sonra bu sempozyumu gerçekleştirmiş bulunmaktadır.
Enstitümüzün "cismanî zarar ve ölüm hallerinde zararın ve tazminatın hesabedilmesi" konusu ile yakından ilgilenerek bu sempozyumu düzenlemesinin başlıca iki sebebi vafdır:
- Ölüm veya cismanî zarar ile sonuçlanan olaylar dolayısıyle uygulamada mahkemelerimiz tarafından takdir edilen tazminat tutarları arasında savunulması mümkün olmayan çok açık farklar bulunması, tazminat tutarlarının kişilerin, özellikle işletmelerin malvarlığını tehdit eden ciddî bir risk halini alması.
- Yargıtay′da bu alanda görüş birliğini sağlamak amacıyla konunun bütün yönleri ile tartışılması ihtiyacının bizzat Yargıtay′ın değerli başkan ve üyeleri tarafından belirtilmiş ve arzu edilmiş olması.
-
* * *
Gerçi iki gün sürecek bu sempozyumda verilecek bildiriler ve yapılacak tartışmalarla konunun bütün yönleri ile ele alınmış olacağını ve bu alanda görüş birliğine varılması amacının tam olarak gerçekleşeceğini tahmin etmiyordum. Fakat düne kadar Enstitümüze gönderilmiş olan bildirileri okuduktan sonra bu amacın iki gün sürecek sempozyumda gerçekleşmesinin mümkün olmadığı sonucuna vardım.
Enstitümüz, bu konuda da "altyapı" çalışmalarını bütün ilgililerin desteği ile sürdürmelidir. Çünkü problem, sadece, ölüm veya cismanî zarar ile sonuçlanan olaylarda zararın ve maddî-manevî tazminatın hesap edilmesi ile ilgili değildir.
Haksız fiil hukukunda kusura dayanan sorumluluk ilkesinden, özel yasalar veya yargısal yorumlarla bazı hallerde ayrılma zorunluluğunun ve böylece sebebe veya tehlikeye dayanan sorumluluğun da ortaya çıkması,
haksız fiil hukukuna dayanılarak açılan tazminat davalarında ispat güçlükleri, davaların uzaması, dava giderlerinin artması, maddî ve manevî zararların geç ödenmesi ve bu arada hükmolunan tutarların makul sınırları aşması, sorumlu kişilerin ve işletmelerin taşıyamayacakları ağır yükler altında ezilmeleri tehlikesi yanında, cismanî zarar gören kişilerin veya yakınlarının zararı aşan tazminat kararları ile sebepsiz zenginleşmeleri, problemin daha üst düzeyde araştırma ve çözüm gerektiren bir "model" sorunu olduğu gerçeğini ortaya çıkarmıştır. Haksız fiil hukukuna dayanan çözümlerin yetersizliği karşısında sigorta hukukunun ağırlıkda olacağı, haksız fiil hukukunun ikinci planda yer alacağı daha etkili, daha âdil ve az masraflı çözümler sağlayacak yeni bir model arayışı başlamıştır.
Bu alanda başka ülkelerde ortaya çıkan problemlerin ve benimsenen çözümlerin mukayeseli hukuk açısından incelenmesi, Avrupa Topluluğu düzeyinde ortak çözüm arayışları, karşılaştığımız problemlerin yalnız Türkiye′de ortaya çıkan problemler olmadığını, başka ülkelerde de görülen ve çözüm aranan problemler olduğunu göstermektedir.
Enstitümüz problemlerimizin bu boyutlar gözönüne alınarak değerlendirilmesi ve çalışmalarımızın bu açıdan derinleştirilmesi gerektiği görüşündedir. IX. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumunda belirttiğim gibi belki bu konular için bir yıl süreli sertifika programı düzenlemek daha isabetli olacaktır.
* * *
Bu sempozyum için aktüerya alanında tanınmış iki uzmandan, sayın Fahri Karakaş ve Faruk Sevenden konuyu, kendi meslekleri açısından incelemelerini rica ettik. Ayrıca sayın Prof.Dr.Çağa, ekonomi ve ekonometri profesörlerinden Dr.A.Gökçen ve Dr.T.Gürcan ile işbirliği yaparak bu sempozyum için ortak olan bir bildiri hazırladı. Konu, sadece hukukçuların konusu olmadığı için böyle bir disiplinlerarası yaklaşım gerekmekde idi. Bu sempozyumda aktüerya mesleği alanında yasal bir düzenlemenin mevcut olmadığı, böyle bir düzenlemenin hukuk ve ekonomi hayatımız bakımından da niçin zaruri olduğu tartışılacaktır.
* * *
Bildirilerin toplantı tarihinden önce çoğaltılarak ilgililere, bunları inceleme ve toplantıya hazırlanarak katılma fırsatının verilmesi, bilimsel toplantıların daha başarılı olmasında önemli rol oynamaktadır. Ancak çok değişik sebeplerle bu hizmeti tam olarak gerçekleştirmek mümkün olmamaktadır. Bu hizmetin tam olarak gerçekleştiği bilimsel toplantılara -yurt dışında yapılan millî ve milletlerarası toplantılarda da- ender rastlanmaktadır.
Bu sempozyumda ele alınan konuların disiplinlerarası bir özellik arzetmesi, yazılı metinler okunmadan ve bunlar üzerinde yeteri kadar düşünmeden sadece sözlü açıklamalara dayanarak problemlerin
X
kavranılması ve tartışılmasındaki güçlükler dolayısıyle bütün bildirilerin sempozyuma dinleyici olarak veya tartışmacı olarak katılacak sayın meslekdaşlarımıza sempozyumdan önce sunulması gerekmekde idi.
Bütün bildirilerin, genel değerlendirme yapmayı kabul eden aziz meslekdaşım profesör Necip Kocayusufpaşaoğlu′na, diğer bildiri veren meslekdaşlarımıza, Yargıtay′ın konu ile çok yakından ilgili sayın Başkan ve üyelerine ve konuklarımıza toplantıdan önce sunulamamış olmasından üzüntü duyduğumuzu özellikle belirtmek isterim.
Yargıtay′da bu sempozyumda ele alınan problemlere doğrudan doğruya ilgili hukuk daireleri arasında Enstitümüz çalışmalarını çok yakından izlemek, tartışmalara aktif olarak katılmak suretiyle destekleyen XI. Hukuk Dairesi de bulunmaktadır. Bu Dairenin Başkanı sayın Nejat Özkan′a sözü bırakırken toplantımıza katılan sayın konuklarımıza, sempozyumda bildiri vermeyi kabul eden değerli hukukçulara ve aktüerlere (sayın Hatemi, Çağa, Gökçen, Gürcan, Aşçıoğlu, Karakaş, Seven, Ozanoğlu ve Kocayusufpaşaoğlu′na) Enstitümüzün teşekkürlerini ve en iyi dileklerini sunarım.
XI
İÇİNDEKİLER
AÇIŞ KONUŞMASI
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Müdürü
Nejat ÖZKAN
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanı
BİLDİRİLER
Prof. Dr.Hüseyin HATEMİ
Ölüm ve Beden Bütünlüğü Zararında Giderim Tartışmalar
Prof. Dr. Tahir ÇAĞA/Prof. Dr. Ahmet G. GÖKÇEN/ Prof. Dr. Tevfik GÜRAN
Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Ödenecek
Tazminatın Hesabına Dair
Tartışmalar
Çetin AŞÇIOĞLU
Tazminatın Hesabında Yöntem Sorunu Tartışmalar
Faruk SEVEN
Aktüerya Bilimi - Aktüerlik Mesleği ve Muinden Mahrumiyet Davaları Hakkında Bazı Görüşler Tartışmalar
Fahri KARAKAŞ
Ölüm ve Sakatlık Hallerinde Maddî Zararın
Hesap Yöntemleri
Tartışmalar
Prof. Dr. Yaşar KARAYALÇIN
Özel Sigorta Hukuku Açısından Ölüm ve Cismanî
Zarar Riskleri 119
Tartışmalar
139
Teoman OZANOĞLU
Sosyal Güvenlik Kurumlarınca Yapılan Yardımların
Etkisine İlişkin Kurallar 147
Tartışmalar
164
Prof. Dr. Necip KOCAYUSUFPAŞAOĞLU
Genel Rapor 179
Tartışmalar
185
EKLER
Hakkı AKTAŞ
Zarar ve Tazminat Hesabında Bazı Noktalar
189
Turabi TURAL
Tazminat Hesaplan 195
Yargıtay Kararı "9. HD. 18.1.1994 E. 1993/10367, K. 1994/63" 211
DİE Yaşam Tablosu (1989) 213
PMF Tablosu (1931) 215
DİZİNLER
Tartışmalarda söz alanlar ile ismi geçenlere göre dizin 223
Konulara göre madde dizini 225
A) Uluslararası Sözleşmeler 225
B) Yabancı Mevzuat 225
C) Türk Mevzuatı 225
Kavramlar Dizini 229
© Copyright 2025
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı