Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Öğreti Ve Uygulamada Türk Kefalet Hukuku
Öğreti Ve Uygulamada Türk Kefalet Hukuku
Nihat YAVUZ
Sayfa Sayısı
:
885
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9786055633257
266,00
TL
Hakim
Nihat YAVUZ
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı
1966 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden iyi derece ile mezun olmuş, 1970 yılında hâkim olarak atanmış, 1986 yılında Yargıtay üyeliğine, 1990 yılında Yüksek Seçim Kurulu üyeliğine, 1993 yılında aynı kurulun (Yüksek Seçim Kurulunun) başkanlığına, 1995 yılında Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin Başkanlığına seçilmiş ve bu kurulun 12 yıl süreyle başkanlığını yürütmüştür.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Borçlar Hukuku dalında yaptığı masteri pekiyi derece ile bitirmiştir.
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı iken dönemin Cumhurbaşkanı tarafından üstün hizmet takdirnamesi ile ödüllendirilmiştir.
Yeni Borçlar Kanunu Tasarısı ile yakından ilgilenmiş, çeşitli komisyonlarda görev almış, tasarının tanıtımı ile ilgili çeşitli bilimsel platformlarda bildiriler sunmuştur.
Borçlar Hukuku ve Medeni Hukuk alanında 25 ciltten fazla eseri ve de (Adalet Dergisi, Ankara Barosu Dergisi, Yargıtay Dergisi, Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Terazi Hukuk Dergisi gibi) çeşitli hukuk dergilerinde 150den fazla yayınlanmış bilimsel makaleleri bulunmaktadır.
2006 yılında yaş haddi nedeniyle emekliye ayrılmış olup halen Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Öğretim Görevlisi olarak görev yapmaktadır
ÖNSÖZ
Başka bir kimsenin borcunun ödenmesini sağlama olarak kefalet, insanlık tarihinde en eski hukuksal işlemlerden birisini teşkil etmektedir. Bundan dolayı -Germen ve Roma gibi- eski hukukların hemen hepsinde bol miktarda kefalet çeşitleri bulunmaktadır.
Kredi bu günkü liberal ekonomi düzeni için yaşamsal önemdedir. Kredi sisteminde ise kredinin aracı olarak kefaletin rolü daha bir önem taşımaktadır. Bu nedenle kefalet bu sistemden ayrı tutulmamaktadır. Borçlar Kanunundaki kefalet ilişkisini düzenleyen hükümlerin -B. K. mad. 483-503- uygulamada ortaya çıkan sorunlara ve ihtiyaca cevap verecek şekilde çözümler getirdiği elbette söylenemez. Kaldı ki, kefaletin tehlikeleri ile kötüye kullanılmalarına karşı verilen savaş. Kefaletin kendisi kadar eskidir.
Kefalet, kredi aracı olarak ne kadar önemli ise, o kadar da tehlikeli bir hukuksal kurumdur. Gerçekten de kefalet gibi muhtemel -olası- ödeme borçları bize çok küçük bir yük ve tehlikesi az diye görünürler. Bundan dolayı kefalet altına girmekte, öbür borçlardan daha az ölçüde kaygı duyulmakta ve düşüncesiz kefaletlere ve de istenmeyen sonuçlara yol açmaktadır. Kefaletteki tehlikeler ve düşüncesiz kefil olma olgusuyla parlamentolar ve hakimler daima savaşmıştır. Bu cümleden olarak İsviçre Borçlar Kanunun revizyonunda kefalete ait kurumlar ve ilkeler aynı kalmakla beraber düşüncesizce kefillikleri güçleştirme ve kefaletin korunmasını güçlendirmek amacı güdülmüştür. Türk Borçlar Kanunu Tasarısındaki kefalete ait hükümler İsviçre Borçlar Kanununun 1942 tarihinde yapılan değişikliğinin tercümesinden ibarettir. İsviçredeki değişiklik -istismar hariç- geniş ölçüde Federal Mahkemenin Kararlarındaki görüşlerden yararlanılarak gerçekleştirildiği için Türk Hukuku için de -Borçlar Kanunumuz değişmese bile- son derece faydalı olduğu düşüncesiyle Türk Borçlar Kanunu Tasarısının açıklanması ve yorumuna kitapta yer verilmiştir. Zira -yapılan değişikliklerin büyük bir kısmının yasa değişikliğine gerek olmadan mahkeme kararları ile de çözümlenebileceği söylenebilir- -Reisoğlu, Önsöz-.
Kefalet sözleşmesi üzerinde çeşitli incelemeler yapılmıştır. Gülçin Elçin Grassingerin -Kefilin Alacaklıya Karşı Sahip Olduğu Savunma İmkanları, İst. 1996- doktora tezi örnek verilebilir. Ancak kefalet hükümlerinin tamamını bir araya toplayan Prof. Seza Reisoğlunun -Türk Kefalet Hukuku, Ank. 1964; Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Kefalet, Ank. 1992 ile Dr. Burak Özenin Kefalet Sözleşmesi, İst. 2008- isimli inceleme ve araştırma ürünü eserlerinden başka yayın bulunmamaktadır.
Kitapta kefalet kurumu -sözleşme- bir bütün ve sistematik olarak incelenmiş olup, uygulamacılara faydalı olacağı inancı ile tüm maddelerin ayrı ayrı şerhi -açıklanması- yoluna da gidilmiştir.
Kefalet ile ilgili gerek incelemeler, gerek sistematik ve de madde açıklamaları sırasında yeri geldikçe uygulamadan örnekler verilmiş olmasının yanında konu ile ilgili tüm Yargıtay içtihatları ayrıca bir bölüm halinde okuyucunun yararlanmasına sunulmuştur.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KİTAP
BİLİMSELÖĞRETİDE VE UYGULAMADA KEFALET
BİRİNCİ KESİM
GENEL OLARAK KEFALET HUKUKUNUN GELİŞİMİ
A--TARİHİ GELİŞİM-3
B--1881 TARİHLİ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU, 1911 TARİHLİ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU VE 1926 TARİHLİ TÜRK BORÇLAR KANUNU-4
İKİNCİ KESİM
KEFALET SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, NİTELİĞİ VE KONUSU
A--TANIMI-5
B--HUKUKSAL NİTELİĞİ-5
C--SÖZLEŞMENİN TARAFLARI-6
D--KEFALET BORCU FERİ MAHİYETTEDİR-6
a--Kefil asıl borçludan fazla bir mükellefiyet yüklenemez; sorumluluğu asıl borçludan daha ağır ve farklı olamaz-6
b--Alacak asıl borçluya karşı muaccel olmadan kefile karşı muaccel olamaz-6
c--Kefalet alacağı, asıl alacaktan bağımsız olarak temlik edilemez-7
d--Asıl borcun herhangi bir nedenle ortadan kalkması halinde kefil de borcundan kurtulur-7
e--Kefil asıl borçluya ait bütün defileri - aczi ile ilgili olanlar müstesna- alacaklıya karşı ileri sürme olanağına sahiptir-7
E--KEFİLİN BORCU İKİNCİ DERECE -TALİ- BİR BORÇTUR-9
F--KEFALETİN İVAZSIZLIĞI-10
G--KEFALET BORCUNUN MAHİYETİ, BİR ÇEŞİT TAZMİNAT BORCUDUR-10
H--KEFİLİN BORCU ASIL BORCA YABANCI BİR BORÇTUR-12
I--KEFALETİN SÖZLEŞME OLARAK BAĞIMSIZ NİTELİĞİ-13
ÜÇÜNCÜ KESİM
KEFALETİN BENZERİ İLİŞKİLERDEN AYIRDEDİLMESİ
A--GARANTİ SÖZLEŞMESİNDEN AYIRDETME-18
a--Genel olarak-18
b--Ayırımın önemi: Farklı hüküm ve sonuçlar-19
c--Garanti sözleşmesini kefaletten ayıran başlıca kriterler-19
B--BİRLİKTE BORÇ ÜSTLENMEDEN -borca katılmadan- VE MÜTESELSİL BORÇLULUKTAN AYIRDETME-30
a--Genel Kavramlar-30
b--Kefalet ile birlikte borç üstlenmeyi ve müteselsil borçluluğu ayırdetmenin pratik önemi-30
c--Kefaletle müteselsil borçluluk ve birlikte borç üstlenme arasında şu farklar bulunmaktadır-30
d--Kefaletle birlikte borç üstlenmeyi ve müteselsil borçluluğu ayırdetmek için kıstaslar-32
C--İTİBAR EMRİNDEN AYIRDETME-32
D--AVALDAN AYIRDEDİLMESİ-33
E--KOMİSYONCUNUN ÖZEL TEMİNATINDAN AYIRDEDİLMESİ-34
F--KEFİLİN EVLİ OLMASININ KEFALETE ETKİSİ-34
a--Eski medeni Kanun zamanında-34
b--Yeni medeni Kanun zamanında-35
c--İsviçrede durum-37
d--TBK. Tasarısında durum-37
G--ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ TAAHHÜT SÖZLEŞMESİ İLE KEFALET ARASINDAKİ FARKLAR-54
DÖRDÜNCÜ KESİM
KEFALETİN GEÇERLİK KOŞULLARI
BİRİNCİ ALT KESİM
KEFALETİN ESASA İLİŞKİN GEÇERLİK KOŞULLARI
A--GEÇERLİ BİR ASIL BORÇ-57
a--Gelecekte ve şarta bağlı asıl borç-57
b--Mutlak surette batıl sözleşme-58
c--Tek taraflı irade bozuklukları-58
d--Eksik borç-59
B--GEÇERLİ BİR KEFALET SÖZLEŞMESİ-60
a--Kefil, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmalıdır-60
aa--Vasi, vesayet altındaki kişi adına kefil olamaz-60
bb--Kendisine yasal danışman atanan kimse-61
cc--Müflisin kefil olması-61
dd--1512 sayılı Noterlik Kanunu-62
ee--Tüzel kişilerin kefil olma ehliyeti-62
b--Kefalet beyanında irade fesadı bozuklukları-63
aa--Kefilin hataya uğraması-63
bb--Kefilin hileye uğraması-65
cc--Kefilin ikraha uğraması-66
c--Kefalet sözleşmesinin temsil yoluyla yapılması-67
-İKİNCİ ALT KESİM
KEFALETİN ŞEKLE İLİŞKİN GEÇERLİK ŞARTLARI
A--ŞEKLİN AMACI VE GEÇERLİK ŞARTI OLMASI SORUNU-69
a--Şeklin amacı ve geçerlik şartları-69
b--Kefalet Senedi-71
aa--Şekli-71
bb--İçeriği-74
aaa--Muayyenlik -belirlilik- ilkesi-74
bbb--Kefilin sorumlu olacağı en yüksek tutar-74
c--Kefalete ilişkin bazı hukuksal işlemlerin, kefaletin bazı şartlarının ve kefalet sözleşmesinde yapılacak değişiklikler-84
aa--Kefelet için yetki verilmesi ve kefalet yapma vaadi-84
bb--Asıl borç tutarından düşük bir tutar için kefil olan kimse, aksi kararlaştırılmadıkça, borcun tamamı ödeninceye kadar sorumlu olmakta devam eder-85
cc--Kefilin sorumluluğunu genişleten koşullar yazılı, hafifleten koşullar ise yazılı yapılması gerekmez-86
d--Ödemenin nedensiz zenginleşme koşullarına göre iadesi-87
BEŞİNCİ KESİM
KEFALETİN ÇEŞİTLERİ
A--ADİ KEFALET-89
a--Genel olarak-89
b--Tartışma definin ileri sürülemeyeceği durumlar-89
aa--Borçlunun iflası-90
bb--Borçlu hakkındaki takibin -alacaklının kusuru olmaksızın- semeresiz kalması-91
cc--Borçluyu, Türkiyede takibin olanaksız olması-91
dd--Rehnin paraya çevrilmesi defi-92
B--KEFİLE, RÜCUA VE ZARARA KEFALET-93
a--Genel açıklamalar-93
b--Kefile kefalet-94
c--Rücua kefalet-95
d--Zarar yahut açığa kefalet-96
C--MÜTESELSİL KEFALET-96
a--Genel olarak-96
b--Müteselsil kefil olma iradesi-97
c--Müteselsil kefaletin hüküm ve sonuçları-98
D--BİRLİKTE KEFALET-98
a--Gerçek olmayan birlikte kefalet-98
b--Gerçek birlikte kefalet-99
aa--Kavram-99
bb--Adi birlikte kefalet-101
cc--Müteselsil birlikte kefalet-102
aaa--Genel açıklamalar-102
bbb--Birlikte kefillerin kendi aralarında müteselsilen borç altına girmeleri-103
ccc--Birlikte kefillerin asıl borçlu ile beraber müteselsilen borç altına girmeleri-104
ddd--Müteselsil birlikte kefillerin birbirine dönmesi -rücuu- veya kefiller arasındaki rücu sorunu-105
c--Birlikte kefillerin yükümlülükten kurtulmaları-106
aa--Genel olarak-106
bb--BK. mad. 488/c. 3ün uygulama koşulları-107
aaa--Genel açıklamalar-107
bbb--BK. mad. 488/cümle 3te öngörülen koşullar-108
ccc--BK. mad. 488/cümle 3ün hüküm ve sonuçları-111
ALTINCI KESİM
KEFALETİN SONUÇLARI
A--SORUMLULUĞUN KAPSAMI-124
a--Kefilin sorumluluğunun en yüksek sınırını belirlemede BK. 484. madde ile BK. 490. madde arasındaki ilişki-124
b--Kefilin borcun aslından başka yasal olarak sorumlu olduğu hususlar-124
aa--Borçlunun kusur veya temerrüdünün -direniminin- yasal sonuçları-124
bb--Borçlunun takibinden doğan dava ve takip giderleri-128
cc--İşlemiş bir yıllık ve işlemekte olan sözleşmesel -akdi- faizlerden ötürü sorumluluk-129
B--KEFİL İLE ALACAKLI ARASINDAKİ İLİŞKİ-132
a--Genel olarak-132
b--Kefalet sözleşmesi ile teminat altına alınmış asıl borcun geçerli olarak doğmadığı itirazı-134
c--Kefalet sözleşmesi ile güvence -teminat- altına alınmış asıl borcun -tamamen veya kısmen- sona erdiği itirazı -hakkı ortadan kaldıran itirazlar--136
d--İki tarafa borç yükleyen sözleşmede sözleşmenin ifa edilmediği defi-138
e--Asıl borcun muaccel olmadığı defi-139
f--Zamanaşımı defi-140
g--Takas hakkı-141
h--Asıl borçlunun irade sakatlığı ya da gabin nedeniyle sözleşmeyi iptal etme hakkı-142
ı--Seçimlik borçlarda seçim hakkı-142
i--Asıl borçlunun sözleşmenin konusunun ayıplı olmaması nedeni ile sahip olduğu haklar-143
j--Asıl borçlunun ölümü üzerine mirasın resmi defter tutma usulü ile kabulü halinde kefilin sahip olduğu savunma olanağı-143
k--Asıl borçlu hakkındaki kesin hükmün kefilin savunma olanakları üzerindeki etkisi-144
l--Asıl borçlunun ölümüne bağlı olarak ortaya çıkan ve kefilin ileri süremeyeceği savunma olanakları-145
m--Asıl borçlunun iflası üzerine ortaya çıkan ve kefilin ileri süremeyeceği savunma olanakları-146
n--BK. mad. 485/son hükmü gereği ileri sürülemeyecek savunma olanakları-147
C--ASIL BORÇLUNUN KENDİSİNE AİT SAVUNMA İMKANLARINI -olanaklarını- İLERİ SÜRMEMESİNİN KEFİLE ETKİSİ-149
D--ALACAKLININ YÜKÜMLÜLÜK VE KÜLFETLERİ-150
a--Genel özen yükümlülüğü-150
b--Borçlunun iflası durumunda masaya başvurma ve kefile ihbar yükümlülüğü-152
c--Ödemeyi kabul yükümlülüğü-154
d--Alacaklının elindeki teminatları ve delilleri -ispat vasıtalarını- saklama ve kefile nakil ve tevdi yükümlülüğü-156
aa--Kefile devredilecek teminatlar-156
aaa--Nitelikleri bakımından-156
bb--Kefilin borcunun bir kısmını ödemesi halinde-158
cc--Teminatların alacaklının diğer alacaklarını da karşılamaması-159
dd--Güvencelerin devri işlemleri-160
ee--Alacaklı, kefil tarafından ödeme yapılmadıkça teminatların iadesiyle yükümlü tutulamaz-161
ff--Alacaklının teminatları elden çıkarması veya tevdiden kaçınması durumunda kefile karşı sorumluluğu-162
aaa--Alacaklının teminatları elden çıkarması veya azaltması-162
bbb--Alacaklının teminatları elden çıkarması -BK. 500- ile tevdiden kaçınması -BK. 501- durumunda farklı yaptırımın -müeyyidenin- uygulanması-163
YEDİNCİ KESİM
KEFİL İLE ASIL BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ
A--KEFİLİN ÖDEMEYİ İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ-165
B--KEFİLİN ASIL BORÇLUDAN TEMİNAT-güvence- İSTEME VEYA BORÇTAN KURTARILMASINI TALEP HAKKI-167
a--Kefilin asıl borçludan teminat -güvence- talep edilebileceği durumlar-167
aa--Borçlu kefile karşı olan taahhütlerine aykırı hareket ettiği takdirde-167
bb--Borçlu mütemerrit bulunduğu durumda-167
cc--Kefaletin kurulmasından sonra kefil için tehlikenin önemli derecede artması durumunda-168
dd--Teminatın türü-168
b--Kefilin yükümlülüğünden -taahhüdünden- kurtarılmasını talep hakkı-169
C--KEFİLİN RÜCU HAKKI-169
a--Genel olarak-169
b--Rücuun hukuksal dayanakları-170
c--Kefilin ödemesi oranında rücu hakkı-171
d--Kefil önceden rücu hakkından feragat edemez-172
e--Rücu hakkının zamanaşımına uğraması-173
aa--Kefaletin zamanaşımına uğraması-173
bb--Alacağın zamanaşımına uğraması-173
f--Kefilin alacaklı tarafından takibi sırasında asıl borçluya ait savunma olanaklarını ileri sürmemesi nedeniyle rücu hakkının yitirilmesi-175
g--Kefilin alacaklıya ödemede bulunup da bu ödemesinden asıl borçluyu haberdar etmemesi yüzünden asıl borçlu ikinci defa ödemek zorunda kalırsa kefil rücu hakkını yitirir. -BK. mad. 498--176
SEKİZİNCİ KESİM
KEFİL İLE REHİN VEREN ARASINDAKİ İLİŞKİ
A--GENEL AÇIKLAMALAR-178
B--İLK ÖNCE ÖDEME YAPAN KİMSE DİĞER TEMİNAT VERENE RÜCU EDEBİLECEK MİDİR?-178
a--İsviçre hukukunda-178
b--Türk hukukunda-180
c--Yeni İsviçre Borçlar Kanununda ve yeni Türk Borçlar Kanunu Tasarısında durum-181
d--Sonuç-182
DOKUZUNCU KESİM
KEFALETİN SONA ERMESİ
A--ASIL BORCUN SONA ERMESİNE BAĞLI SONA ERME DURUMLARI-183
a--Asıl borcun borçlu tarafından yerine getirilmesi-183
b--Asıl borcu doğuran sözleşmenin alacaklı tarafından feshedilmesi-184
c--Borcun ifasının borçlunun kusuru olmaksızın imkansız hale gelmesi-184
d--Alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleşmesi-188
e--Borcun yenilenmesi. . Tecdid-189
f--İbra: Asıl borcun ibra ile ortadan kalkması halinde asıl borcun feri olan kefalet de ortadan kalkar-190
g--Takas-190
h--Kesin hüküm-191
B--KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ASIL BORÇTAN BAĞIMSIZ VE KENDİSİNE ÖZGÜ SONA ERME HALLERİ-191
a--Alacaklının kefili borçtan kurtarması-191
b--Sınırlı -belli- süre için verilen kefaletin sona ermesi-191
aa--Genel olarak-191
bb--BK. 493. hükmü emredici nitelikte değildir-193
cc--Kefaletin belli süreli verilmesi -süre ile sınırlı kefalet--194
dd--Kefilin sorumluluğunun devamının koşulları-195
aaa--Alacaklı bir ay içinde takibe geçmelidir-195
bbb--Alacaklının takibe uzun süre ara vermemesi-196
ee--Kefilin sorumluluğunun sona ermesi-197-
c--Sınırlı olmayan -süresiz- kefaletlerde sona erme-198
aa--Genel olarak-198
aaa--Asıl borç belirli bir vadeye tabi ise-198
bbb--Borcun muacceliyeti alacaklının bir ihbarına bağlı ise-199
bb--Müteselsil kefilin durumu-199
cc--BK. mad. 494 hükmü emredici nitelikte değildir-200
dd--Süresiz kefaletlerde kefilin hakları-202
aaa--Asıl borcun muaccel olması durumunda-202
bbb--Muacceliyeti ihbara bağlı bir borca kefalette kefilin talep hakları-204
ee--Kefilin yükümlülüğünün son bulması-206
ff--Süresiz kefalette kefil, BKnun 494. maddesindeki haklardan başlangıçta feragat edebilir. Lakin sözleşme devam ettiği sürece borçlu ile birlikte yükümlülük altında kalır-206
gg--Borcun nakli -BK. mad. 176/3--207
hh--Bir malvarlığı veya bir işletmenin devralınması -BK. mad. 179-. -207
ıı--Ticaret şirketlerinin birleşmesi-208
ii--Kefilin ödeme talebinin alacaklı tarafından kabul edilmemesi, teminatların -güvencelerin- tevdiinden kaçınılması-208
jj--Resmi memurlara ve resmi sıfatı haiz olmayan müstahdemlere kefalette feshi ihbar-209
İKİNCİ KİTAP
BORÇLAR KANUNUNUN KEFALETE -BK. mad. 483-503e--İLİŞKİN ŞERHİ
Madde 483: TARİFİ-213
1--Asıl borçlunun kefalet sözleşmesine katılması gerekmez-213
2--Kefalet, eksik iki taraflı sözleşmedir-213
3--Kefalet üçüncü kişinin borcunu temin eder-213
4--Kefalet, asıl borçtan bağımsız olarak bir başkasına geçirilemez-214
5--Kefilin borcu, asıl borçtan daha ağır olamaz-214
6--Kefalete yakın sözleşme türleri-214
7--Kefaletin çeşitleri-214
Madde 484: ŞEKİL-215
1--Kendisine danışman atanan kimse-215
2--Kefilin temsilcisi yazılı şekle uymalıdır-215
3--İrade bozuklukları-215
4--Önsözleşmeyle de kefalet altına girilebilir-215
5--Borçlu da bir üçüncü kişiyle birlikte kefillik edimini borçlanabilir-215
6--Yazılı şekil kefalet sözleşmesi için konulmuştur-215
a--Kefilin imzası-215
b--Alacaklının adı ya da kendisi belirtilebilecek şekilde gösterilmelidir-215
c--Borçlunun adı ile borcun yüksekliği -azami miktar- gösterilmelidir-216
d--Kefilin sorumlu olacağı belirli bir miktar gösterilmelidir-216
e--Kefaletin feri niteliği-216
f--Yazılı şekle uyulmaması, kefaletin butlanı sonucunu doğurur-216
Madde 485: ASIL BORÇ-217
1--Her kefalet, geçerli bir asıl borcun varlığını gerektirir-217
2--Gelecekteki ya da şarta bağlı borçlar için de kefalete girme olanağı bulunmaktadır-217
3--BK. mad. 485/cümle üç, genellikle garanti sözleşmesi olgusunu taşır-217
Madde 486: ADİ KEFALET-217
1--Madde adi kefalet için özel bir kural koymuştur-218
--Kefilliğin taliliği ilkesi, kefilliğe girildikten sonra anlaşma ile ortadan kaldırılabilir. Koşulları ise şunlardır: Asıl borçlunun iflas etmesi ve borçlu hakkındaki takibatın sonuçsuz kalması-218
--Borçlu hakkındaki takibatın mutlaka sonuçsuz kalması gerekir. Bu da aşağıdaki şekillerde gerçekleşebilir-218
a--Haciz ya da rehinin paraya çevrilmesi, alacaklı için hiç veya yeterince bir karşılık doğurmamıştır-218
b--Takibatın sonuçsuz kalmasında alacaklının kusuru bulunmamalıdır-218
c--Borçlu hakkında Türkiyede takibat yapılmasının olanaksız hale gelmesi-219
2--Alacaklı, öncelikle rehin haklarının paraya çevrilmesini istemelidir-219
a--Rehin hakkı sözleşmeyle kurulmuş olmalıdır-219
b--Rehin hakkı ne çeşit olursa olsun eşittir-219
c--Rehin, borçlu tarafından ya da üçüncü bir kişi tarafından gösterilmiş olabilir-219
d--Rehin gösterme, kefaletten önce yahut aynı zamanda olmak gerekir-219
e--Rehin, birçok alacak için gösterilmişse, kefil orantılı olarak paraya çevirme -ya da başka türlü hesaba katılma- isteyebilir-219
f--Kefilin defi; borçlunun iflas etmiş olmamasını ve rehinlerin paraya çevrilmesinin asıl borçlunun iflası dışında gerçekleşebilmesini gerekser-219
3--Kefil için BK. mad. 486/1 ve 2. fıkralardaki hukuksal olanaklar birleştirilebilir-219
MADDE 487: MÜTESELSİL KEFALET-220
1--Madde, müteselsil borçluluk olmaksızın, adi kefaletin sertleşmesi olarak görünen ve müteselsil kefalet denilen kefaletin gerekleri ile sonuçlarını ele almıştır-220
2-Müteselsil kefalet ilişkisi sözleşmeyle kaldırılabilir-220
a--Anlaşma, yazılı şekilde yapılmalıdır-220
b--Kefilin, asıl borçluya başvurulmadan önce doğrudan takibata uğrayacağını anlamış olması gerekir-220
3--BK. mad. 487de anılan formüller yalnızca örnek kabilinden verilmiş olup kutsal bir karakterleri -yani mutlaka bu sözlerin kullanılmasının gereği- yoktur-220
4--Müteselsil kefalette, adi kefaletin tersine, tartışma -peşin dava- defi bulunmamaktadır-220
a--Kefaletteki feri karakteri devam etmekte ise de kefaletin taliliği -ikincilliği- ilkesi hükmünü yitirmiştir-220
b--Önceden peşin dava -tartışma- definin ortadan kalkması bir yana bırakılırsa, müteselsil kefalet, kefalet kuralları ile bağlı kalır-221
aa--Böylece, BK. mad 483 vd. adi kefalet için olduğu gibi, gerek doğum, gerek sonuçlar bakımından uygulanır-221
bb--Müteselsil borca ilişkin genel hükümler -BK. mad. 145, 146, 148, 149- uygulanmaz-221
MADDE 488: BİRLİKTE KEFALET-221
1--Asıl borca kefalet-221
2--Ortaklaşa kefil olma-221
3--Bölünebilen bir borca kefalet-222
4--Müteselsil birlikte kefalette durum başkadır-222
a--Bu kefalet, şu durumlarda kabul edilir-222
aa--Birlikte kefiller kendi aralarında müteselsil sorumluluk yüklenmişlerse-222
bb--Asıl borçluya müteselsil olarak borçlanmışlarsa-222
b--Müteselsil kefaletin sonucu, tümüyle BK. mad. 141 vd. göre uygulanmalıdır-222
c--Maddede öngörülen ilişkilerin yanında, bir çok birlikte kefilin salt bir pay borcu da bulunabilir-222
d--Birlikte kefillerin kendi aralarındaki ilişki-222
e--Teselsül açıkça veya yazılı şekilde bildirilmelidir-222
f--Etkileri-222
g--Birlikte kefillerin katılması varsayımıyla kefalet altına girmenin koşulları-223
aa--İlk koşul, kefil olmanın daha başka kefiller olacağı ümidi içinde yapılmasıdır-223
bb--İkinci koşul birlikte kefaletin meydana gelmemesidir-223
cc--Alacaklının kendisi, noksan olan kefalet payını, kefilin o oranda borçtan kurtulmasını kabul ederek, üzerine alıp alamayacağı tartışmalıdır-223
dd--Daha önce imzalanmış bir kefaletin hükümsüz olması durumda, bu maddenin uygulanıp uygulanmayacağı duraksama yaratmıştır-223
MADDE 489: KEFİLİN SORUMLULUĞU-224
1--Genel açıklamalar-224
2--Kefile kefalet-224
3--Başvurma -rücu- kefaleti-225
-MADDE 490: KAPSAMI - ŞÜMULU-225
1--Asıl borcun şimdiki tutarından sorumluluk-225
2--Kusursuz ya da direnimsiz -temerrütsüz- meydana gelen değişiklikler-226
3--Asıl borçlunun direnimi -temerrüdü- ya da kusuru ve diğer davranışından dolayı değişiklikler-226
4--Faizlerden sorumluluk-227
5--Asıl borçluya karşı dava açılması giderlerinden sorumluluk-227
6--Kefilin ödemeleri-228
MADDE 491: MUACCELİYET-228
1--Genel açıklamalar-228
2--Sözleşme ile muacceliyet tarihinin belirlenmesi-228
a--Borçluya karşı alacağın orada öngörülen ödeme gününün gelmesi, kefile etki etmez-BK. mad. 491, birinci cümle--229
b--İflas borçlusuna karşı faiz işleyişinin sona ermesine rağmen, kefil iflas usulü sırasında ödeme günü gelen faizler için takip edilebilirler-229
3--Asıl borç için feshi ihbar-229
MADDE 492: ASIL BORCUN DÜŞMESİ-229
1--Genel olarak-229
2--Asıl borcun ortadan kalkması ile kefaletin sona ermesi-230
MADDE 493: BELİRLİ ZAMAN İÇİN KEFALET-232
1--Genel olarak-232
2--Koşullar-232
3--Hukuksal sonuçları-233
MADDE 494: BELİRLİ OLMAYAN ZAMAN İÇİN KEFALET-233
1--Genel olarak-233
2--Muaccel ya da fesih ihbar edilebilir asıl borç-234
3--Feshin ihbarı ve hukuki kovuşturma için istek-234
a--Alacağın ödeme günü geldiğinde yapılacak iş, kefilin alacaklıyı belirli bir yolda davranmaya çağırmasıdır-234
b--Alacağın ödeme günü gelmemiş, ne varki alacaklının feshi ihbarı bildirmesine bırakılmışsa aşağıdaki ilkeler yürür-235
aa--Kefilin, hukuksal koğuşturma yanında feshi ihbar bildiriminin yapılmasını istemesi gerekir; şöyle ki-235
aaa--Kefalet altına girdikten bir yıl sonra-235
bbb--İstek, feshi ihbarı ile hakların kullanılacağına ilişkin olmalıdır-235
bb--Alacaklı bunun üzerine feshi ihbarı yapmalıdır, şöyle ki-235
aaa--İhbar çabucak yapılmalıdır-235
bbb--Feshi ihbar, gerek borçluya gerekse kefile karşı olmalıdır-235
4--Aykırı anlaşmalar-235
MADDE 495: MEMUR VE MÜSTAHDEM HAKKINDA KEFALET-235
MADDE 496: ALACAKLININ HAKLARINA HALEFİYET-236
1--Genel olarak-236
2--Koşulları-236
3--Hukuksal etkileri-237
4--Alacaklı haklarının geçişinden vazgeçilemezlik ilkesi-237
5--Kefil ile borçlu arasındaki var olan hukuksal ilişkiden doğan talep haklarının ve defilerinin saklılık koşulu-238
MADDE 497: KEFİLİN DEFİLERİ-239
1--Genel olarak-239
2--Asıl borç ilişkisinden doğan defiler ve itirazlar-239
3--Defileri kaldırma-240
4--Defileri ileri sürme görevi-240
MADDE 498: KEFİLİN TEDİYEYİ -ÖDEMEYİ - İHBAR BORCU-241
1--Genel olarak-241
2--Kıyas yoluyla uygulama-241
3--Sonuç-241
a--İhbar -bildirim- yapılmamışsa-241
b--Kefil ödeme sırasında borçlunun daha önce ödemiş olduğunu bilir ya da bilmesi gerekir idiyse, ödemenin bildirilmesi yetmez-241
c--BK. mad. 498/2. de saklı tutulan -zenginleşmeyi-geri alma davası, BK. mad. 61 vd. uyarıncadır-242
MADDE 499: İSPAT ARAÇLARININ TESLİMİ-242
1--Genel olarak-242-
a--Maddenin dili eskimiş olduğundan dolayı Almanca metni-242
2--Senetleri ve ispat araçlarını geri verme-243
3--İleri sürülmesi-243
MADDE 500: BORÇLARINI İFA ETMEYEN ALACAKLININ SORUMLULUĞU-244
1--Genel olarak-244
a--Maddenin Almanca metni-244
b--Kefalet hukuku, borçlu üzerinde alacaklının genel denetleme görevini tanımaz-244
2--Teminatların azaltılmasından sorumluluk-245
a--Genel olarak-245
b--Teminat kavramı-245
aa--Rehin hakkı-246
bb--Haciz ve iflas önceliği hakları-246
cc--Diğer kefaletler ve müteselsil borçlar-246
dd--Kıymetli evrak -kambiyo senetleri--246
c--Teminatları azaltma-246
d--Alacaklının sorumluluğu-247
e--İspat araçlarının elden çıkarılmasından sorumluluk-247
3--Görev -memuriyet- ya da hizmet kefaletinde denetim -gözetim- ödevi-247
-MADDE 501: ÖDEMEYİ KABUL YA DA KEFALETTEN SERBEST BIRAKMAYA İLİŞKİN İSTEM-248
1--Genel olarak-248
a--Maddenin Almanca tercümesi-248
b--Maddenin amacı-249
2--Koşulları-249
a--Asıl borcun muacceliyeti-249
b--Asıl borcun kefil aracılığıyla ifa edilebilirliği-249
3--Hukuksal sonuçlar-250
MADDE 502: BORÇLUNUN İFLASINDA ALACAKLININ İFLAS MASASINA BAŞVURMASI-250
1--Genel olarak-250
2--İflasta ileri sürme-250
a--Bu görev, ancak iflas durumunda sözkonusudur-251
b--Alacaklıya iflasın bildirilmemiş olması görevini sona erdirmez-251
c--Kural yalnız asıl borçlunun iflasına ilişkin bulunmaktadır-251
3--Bilgi verme-251
4--Hukuksal sonuçlar-252
MADDE 503: KEFİLİN TEMİNAT VERİLMESİNE DAİR HAKKI-252
1--Genel olarak-252
a--Maddenin Almanca metni-252
b--Kefalet hukukuna ilişkin bir teminat davası sözkonusudur-253
2--Münferit koşulları-253
a--Kefil ile yapılan anlaşmaya aykırılık-253
b--Borçlunun temerrüdü-253
c--Borçlunun mali durumunun kötüleşmesi ya da tehlikenin kusurlu olarak artması-254
3--Hukuksal etkileri-254
ÜÇÜNCÜ KİTAP
YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU TASARISININ AÇIKLANMASI VE YORUMU
MADDE 581: TANIM-257
A--Tanım-257
B--Kefalet, kefille alacaklı arasında kurulur-257
MADDE 582: KOŞULLARI-257
A--Geçerli bir asıl borcun bulunması-257
B--Müstakbel -gelecekte doğacak- veya şarta bağlı borç-258
C--Sözleşmenin tek taraflı olarak bağlayıcı olmadığı bazı durumlarda kefalet-258
D--Eksik borçlarda -örneğin zamanaşımına uğramış borçlarda- kefalet-259
E--Kanundan aksi anlaşılmadıkça kefil, bu bölümde kendisine tanınan haklardan önceden feragat edemez-259
MADDE 583: ŞEKİL-259
A--Kefalet sözleşmesinde şeklin geçerlilik şartı olması-260
B--Kefilin sorumlu olacağı en yüksek tutarın gösterilmesi-260
C--Kefalet tarihi-261
D--Kefilin kendi el yazısıyla belirtmesi gereken hususlar -nitelikli yazılı şekil--262
E--Kefil olma konusunda özel yetki verilmesi ve kefil olma vaadinde şekil-263
1--Kendi adına kefil olma konusunda özel yetki verilmesi, kefalet çeşidi ile aynı şekle tabidir-263
2--Diğer tarafa veya bir üçüncü kişiye kefil olma vaadinde bulunulması da aynı şekil koşullarına bağlıdır-263
F--Taraflar, yazılı şekle uyarak kefilin sorumluluğunu borcun belirli bir miktarıyla sınırlandırmayı kararlaştırabilirler-263
G--Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan ve kefilin sorumluluğunu arttıran değişiklikler, kefalet için öngörülen şekle uyulmadıkça hüküm doğurmaz-264
MADDE 584: EŞİN RIZASI-264
A--Düzenlemenin amacı-264
B--Düzenlemenin hukuksal mahiyeti-265
C--Eşin rızasına gerek duyulan kişiler-265
1--Genel olarak-265
2--Boşanma, mahkemece verilmiş ayrılık kararı veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı-265
3--Ticaret siciline kayıtlı eş için diğer eşin rızasını almaya gerek yoktur-266
D--Eşin rızasına gerek duyulmayan kişiler sınırlı sayıda belirtilmiştir-266
E--Eşin rızasını gerektiren kefillikler-266
F--Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan önemli değişikliklerde eşin rızası gerekir-267
G--Rızanın çeşidi, zamanı, şekli ve özü-268
1--Eşin rızası ayrı ayrı olmalıdır-268
2--Rızanın zamanı-268
3--Geçerli bir rızanın bulunduğunu alacaklı ispatlamalıdır-268
4--Rızanın beyan ediliş şekli-268
5--Rızanın açıklanması için eş için gerekli uygun ortam yaratılmalıdır-268
6--Rızanın temsil yoluyla verilmesi-269
7--Eşin rızasını vermekten kaçınması veya rızasının bulunmamasının sonuçları-269
MADDE 585: ADİ KEFALET-281
A--Adi Kefalet-281
1--Genel açıklamalar-281
2--Tartışma definin ileri sürülemeyeceği durumlar-282
a--Borçlu aleyhine yapılan takibin sonucunda kesin aciz belgesi alınması-282
b--Borçlu aleyhine Türkiyede takibatın olanaksız hale gelmesi veya önemli ölçüde güçleşmesi-282
c--Borçlunun iflasına karar verilmesi-282
d--Borçluya konkordato mehli verilmiş olması-282
e--Rehnin paraya çevrilmesi defi-283
f--Zarara yahut açığa kefalet-283
MADDE 586: MÜTESELSİL KEFALET-284
A--Müteselsil kefalet-284
1--Genel açıklamalar-284
2--Müteselsil borçlu-285
3--Kefil olunmuş alacağı temin eden rehinler-285
MADDE 587: BİRLİKTE KEFALET-285
A--Birlikte kefalet-286
1--Gerçek olmayan birlikte kefalet-286
2--Gerçek birlikte kefalet-287
3--Birlikte kefillerin yükümlülükten kurtulmaları-289
MADDE 588: KEFİLE KEFİL VE RÜCUA KEFİL-290
A--Kefile kefalet-290
B--Rücua kefalet-291
MADDE 589: SORUMLULUĞUN KAPSAMI-291
A--Kefil, her durumda kefalet sözleşmesinde belirtilen azami miktara kadar sorumludur-292
B--Kefilin borcun aslından başka yasa gereğince sorumlu olduğu hususlar-292
C--Kefalet, doğacak borçlar için verilir-294
D--Asıl borç ilişkisinin hükümsüz hale gelmesi nedeniyle doğan zarardan ve ceza koşulundan sorumluluğa ilişkin anlaşmalar kesin olarak hükümsüzdür-294
MADDE 590: KEFİLİN TAKİBİ-295
A--İflas-296
B--Takibin durması-296
C--Takibin durdurulmasının sonuçları-297
MADDE 591: DEFİLER-297
A--Asıl borçluya veya mirasçılarına ait olan defilerin çevresi ve uygulama durumları-298
B--Kefil, asıl borçlunun ödeme güçsüzlüğünden doğan defileri ileri süremez-298
C--Borçlunun defilerden feragatının sonuçları-299
D--Kefilin, asıl borçluya ait defilerden feragatı-299
MADDE 592: ÖZEN GÖSTERME, REHİN VE BORÇ SENETLERİNİN TESLİMİ-300
A--Güvencelerin azalmasından sorumluluğun koşulları-301
1--Rehin hakları ya da başkaca güvenceler-301
2--Kefalet sırasında var olan güvenceler-301
3--Daha sonra verilen güvenceler-302
4--Güvenceyi ve rüçhan haklarını kefilin zararına olarak azaltmak-302
5--İspat-302
6--Azaltmadan doğan sorumluluk, kusur sorumluluğudur-303
7--Kefilin tazminat istemi-303
8--Kefil, fazla ödediğini geri isteyebilir-303
B--Güvenceleri ve ispat araçlarını saklama, kefile nakil ve tevdi yükümlülüğü-303
1--İspat araçları-303
2--Bilgi verme görevi-303
3--Rehinlerin verilmesi ve başkaca güvencelerin intikal ettirilmesi-303
4--Alacaklının tatmin edilmesi-304
C--Alacaklının ödevlerini yerine getirmemesinin sonuçları-304
1--Kefilin defi ileri sürmesi veya ödemeden kaçınması-304
D--Çalışanlara kefalet halinde alacaklının gözetim görevi-305
1--Genel olarak-305
2--Gözetim görevinin koşulları ve çevresi-305
3--Sorumluluğun sonuçları ve ispat-306
E--Taraflar başka türlü anlaşma yapabilirler-306
MADDE 593: ÖDEMENİN KABULÜNÜ İSTEME-306
A--Ödemenin kabulünün koşulları-307
1--Genel olarak-307
2--Özel olarak-307
B--Alacaklının haklı bir neden olmaksızın ödemeyi kabulden kaçınmasının sonuçları-307
MADDE 594: BİLDİRİM, İFLASTA VE KONKORDATODA KAYIT-308
A--Alacaklının kefile bilgi verme borcu-308
B--Alacaklının asıl borçlunun ödemede belirli gecikmelerini kefile bildirmesi borcu-308
C--Bilgi verme borcunun doğum zamanı-309
D--Alacaklının, asıl borçlunun iflası ile borçlunun konkordato istemindeki özen borcu-309
E--Alacaklının borçlarına aykırı davranmasının sonuçları-311
MADDE 595: KEFİL İLE BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ-311
A--Kefilin borçludan güvence isteyebileceği durumlar-311
B--Güvencelerin çeşidi-312
C--Kefilin borçtan kurtarılmasını istemesi-312
MADDE 596: KEFİLİN RÜCU HAKKI-313
A--Kefilin rücu hakkı-313
B--Kefilin iç ilişkiden doğan rücu hakkı saklıdır-314
C--Kefil bu iki çeşit rücu hakkından hangisine dayanmalıdır?-314
D--Özel olarak güvencelerin geçişi-314
MADDE 597: KEFİLİN BİLDİRİM YÜKÜ-317
A--Bildirim borcu-317
B--Bildirimde bulunmamanın sonuçları-317
C--Kefilin alacaklıya karşı olan sebepsiz zenginleşmeden doğan dava hakkı saklıdır-317
D--Güvencelerin akibeti-317
-MADDE 598: KANUN GEREĞİNCE SONA ERMESİ-319
A--Asıl borcun sona ermesine bağlı sona erme-319
B--Yasal süre sonucunda kefaletin sona ermesi-320
C--Kefaletin uzatılması ve yenilenmesi-321
D--Borçlu ve kefil sıfatı aynı kişide birleşmiş olursa, alacaklı için kefaletten doğan özel yararlar saklı kalır-321
MADDE 599: KEFALETTEN DÖNME-322
A--Gelecekteki bir alacağa -veya borca- kefaletten dönme-322
1--Gelecekteki alacak -veya borç- doğmamışsa-323
2--Asıl borçlunun mali durumu kefalet sözleşmesinden sonra önemli ölçüde bozulmuşsa ya da kefalet sırasında kefilin iyiniyetle -dürüstlükle- varsaydığından -kabul etmiş olduğundan- çok daha kötü olduğu ortaya çıkmışsa-323
B--Kefaletten dönme ve sonuçları-323
C--Kefilin kefalet sözleşmesinden dönmesi durumunda olumsuz -menfi- zarar-324
MADDE 600: SÜRELİ KEFALETTE-327
A--Düzenlemenin amacı ve gerekçesi-327
B--Süreli kefalet kavramı-327
C--TBK. Tasarısı mad. 600 hükmüne aykırı olarak yapılan sözleşmeler geçersizdir-327
D--Süreye bağlama anlaşması-328
MADDE 601: SÜRELİ OLMAYAN KEFALETTE-328
A--Maddenin uygulanmasının koşulları-329
1--Süresiz kefalet kavramı-329
2--Asıl borç muaccel olmalıdır-329
B--Alacağın muaccel olması -alacağın ödeme gününün gelmesi- halinde davranma-329
1--Kefil, alacaklıya bu konuda çağrıda bulunmalıdır-329
2--Alacaklı uygun bir davranışta bulunmazsa ne olur?-330
3--Muacceliyet ihbara -çağrıya- bağlı bir borca kefalette kefilin talep hakkı-330
C--Alacaklının alması gerekli önlemler-332
D--Bu hüküm kural olarak müteselsil kefile de uygulanır-332
E--Kefilin sorumluluğunun son bulması-332
F--Kefil kendisine tanınan haklardan önceden feragat edemez-332
1--Kuralın açıklanması-332
2--Kuralın istisnaları-333
a--Yasal istisnalar-333
b--Yorumla saptanacak istisnalar-333
c--Hüküm buyurucu niteliktedir-333
MADDE 602: ÇALIŞANLARA KEFALET-333
MADDE 603: UYGULAMA ALANI-334
A--Düzenlemenin amacı-334
B--Düzenlemenin koşulları-334
C--Maddenin eleştirisi-335
1--İsviçre hukukunda-335
2--Türk hukukunda-336
3--Değerlendirme-336
BORÇLAR KANUNU TASARISININ KEFALET SÖZLEŞMESİNE GETİRDİĞİ YENİLİKLER-338
DÖRDÜNCÜ KİTAP
KONUYLA İLGİLİ BİLİMSEL İNCELEMELER
BİRİNCİ KESİM
KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN GENİŞLETİLMESİ YA DA KEFİLİN-KENDİSİNE TANINAN HAKLARDAN BAŞTAN İTİBAREN FERAGATİ
A--Genel Olarak-379
B--Kefili Korumak İçin Getirilen Düzenlemeler -GİŞ- Yoluyla Birer Birer Bertaraf Edilmektedir-380
C--Yargıtay Uygulamasından Örnek-381
D--Eleştiri-384
a--Kefalet Sözleşmesi Yönünden-384
b--Garanti Sözleşmesi Yönünden-385
c--Olayın Tahvil Nazariyesi -Kuramı- Açısından İrdelenmesi-387
d--Olayın Garanti Sözleşmesine Hangi Hükümlerin Uygulanacağı Sorunu Açısından İrdelenmesi-387
E--İçtihatlar-388
İKİNCİ KESİM
GARANTİ, KEFALET VE KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİ İLE İLGİLİ-BANKALAR VE YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER
A--Garanti Sözleşmesi ile Kefalet Sözleşmesinin Nitelikleri ve Farkları - Gerçek Kişiler Tarafından verilen Garantilerin Daha Ziyade Kefalet Olarak Görünmeleri - Garanti Sözleşmesinin Sorumluluk Sınırı-396
a--Her iki sözleşmenin temel amaçları-396
b--Her iki sözleşme arasındaki farklar-396
c--Her iki sözleşmeyi birbirinden ayıran kıstaslar-397
d--Garanti sözleşmesinin sorumluluk sınırı-397
aa--Belirsizliğin garantisi olamaz-397
bb--Süresiz garanti sözleşmelerinde asıl borçlunun kendi limitinin sonradan yükseltilmesi halinde garanti verenin başlangıçtaki iradesinin yükseltilen limiti de kayıtsız şartsız kapsamına aldığı anlamına gelmez, -398
cc--Garanti edenin, limit artışlarından sorumlu tutulabilmesinin koşulları-398
dd--Muaccel hale gelen borcun, alacaklı banka tarafından uzun süre takip edilmemesi nedeniyle sürüncemede kalmasından dolayı artması halinde garanti ediminin meydana gelen artıştan sorumlu tutulamayacağı ise açıktır-398
ee--Limit aşımının da garanti edildiği durumlarda limit ne miktara kadar aşıldığı takdirde garanti edenin sorumlu tutulacağı sorunu-398
ff--Garanti verenin muvafakati olmadan esas akdi ilişkideki koşulların borçlu aleyhinde ağırlaştırılması veya borçlunun yeni yükümlülükler üstlenmesi garanti edilen riskin kapsamı dışında kalır-399
e--Sonuç-399
f--Yargıtay HGK Kararı-401
B--Kelepçeleme sözleşmelerine örnekler-411
C--Her türlü borç ilişkisinden doğmuş ve doğacak tüm alacakların garanti edilmesine ilişkin sözleşme kaydı geçersizdir-419
a--Üçüncü kişinin fiilini taahhüt-419
b--Kefalet mi, garanti sözleşmesi mi ?-420
c--Para borcu için garanti verilebilir mi?-421
d--Belirsizliğin garantisi olmaz-422
e--Yargıtay uygulamasından örnekler-423
ÜÇÜNCÜ KESİM
BANKADAKİ MÜŞTEREK HESAP SAHİPLERİ ARASINDAKİ-İÇ İLİŞKİDEN DOĞAN KİMİ SORUNLAR
A--Bölünebilen edim üzerinde birden fazla kimsenin alacak hakkına sahip olması durumunda her bir kişi ne oranda alacak hakkına sahiptir?-429
a--Eşit pay karinesi-429
1--Alman hukukunda-429
2--Türk hukuk uygulamasında: Müşterek hesaptaki paylar, aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça birbirine eşittir-429
b--Müteselsil alacaklılar arasında denkleştirme -iç hesaplaşma- yükümü bulunmamaktadır. Bu nedenle iç ilişki tarafların iradesine göre özgürce şekillendirilebilir-431
B--Müşterek hesap -tek imzalı- teselsüllü-müşterek hesap- hakkında genel bilgiler-432
C--Müşterek hesap sahiplerinden birisinin ölmesi halinde dahi diğerinin müteselsil alacaklılık sıfatı devam eder-433
D--Müteselsil alacaklılardan biri, borçluya -bankaya- karşı, diğer alacaklıların durumunu ağırlaştıramaz-434
E--Hesap sahiplerinden birinin -Bankadan- kendi payı oranından fazla para çekmesi hukuka aykırıdır-434
F--Vekalet sözleşmesi aracılığı ile tahsil edilen alacağın tasfiyesi ve paylaşımı-434
K--Eşlerden birinin ortak hesaptaki parayı tümüyle çekmesi halinde hesaplaşma, aralarındaki mal rejiminin tipine göre belirlenir-435
L--İçtihatlar-437
-DÖRDÜNCÜ KESİM
ÇEKİ ELİNDE BULUNDURAN HAMİLİN KÖTÜNİYETLİ OLDUĞU-İDDİASIYLA AÇILMIŞ BULUNAN ÇEK İSTİRDADI DAVASINDA
a--Somut olay-441
b--Çekin, devri şu şekilde gerçekleşmektedir-441
c--Ciro, emre yazılı senetlerde uygulanan ve bu senetleri karakterize eden kendisine has bir devir şeklidir-441
d--Davacı, TTK. 596. maddesine aykırı olarak ciro ile hakkın davalıya geçmediğini, yanlar arasında çekin cirosunu haklı kılan bir nedenin bulunmadığını ileri sürmektedir-441
e--Davacının ileri sürdüğü definin hükümsüzlüğünü içeren bir senet metninden doğan mutlak defilerden bulunmadığı açıktır-442
f--Davacının ileri sürdüğü -bir senet düzenleme iradesinin bulunmadığı- şeklindeki şahsi defi hukuksal işlem yokluğunu ifade ettiğinden HUMK. 288 ve 290. maddeleri uyarınca yazılı delil ile kanıtlanmalıdır-442
g--Yazılı delille kanıtlanması gereken bir hususta tanık dinlenebilmesi için karşı tarafın açık ve yazılı onayı gerekmektedir-442
h--Sonuç: Davalı, çeki ciroyla devralmıştır. Sözkonusu ciro gözetildiğinde, davalı meşru hamildir-442
BEŞİNCİ KESİM
KEFALET SÖZLEŞMESİ KURULDUĞU SIRADA ASIL BORÇLUNUN DURUMUNUN-FENA OLMASI VE BUNUN KEFİLİN DURUMUNA ETKİSİ SORUNU
A--Genel olarak-443
B--Alacaklının sözleşmenin kurulduğu sırada asıl borçlunun mali durumu hakkında kefile bilgi vermesi gerekli midir?-443
C--Temel hatasının koşullarının kefalet sözleşmesi açısından değerlendirilmesi-444
D--İşlem temelinin çökmesi teorisinin kefalet sözleşmesi açısından değerlendirilmesi-446
E--Asıl borçlunun mali durumundaki bozukluğun kefalet sözleşmesini sona erdirme olanağı-447
ALTINCI KESİM
YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU TASARISININ KAYNAĞI OLARAK-1941 TARİHLİ İSVİÇRE KEFALET HUKUKU
A--1941 TARİHLİ KEFALET HUKUKUNUN DOĞUŞU-449
a--Yeniden gözden geçirme uyarıları-449
b--Yeniden gözden geçirmenin yapılması-449
B--1941 TARİHLİ İSVİÇRE YENİ KEFALET HUKUKU-450
a--Ana düşünceler: 1911 tarihli İsviçre -ve dolayısıyla 1926 tarihli halen yürürlükte bulunan Türk Borçlar- Kanunu karşısındaki yenilikler-450
b--Yeni kefalet hukukunun sistematiği ve yazılışı-453
C--KEFALETE İLİŞKİN YASAL KURALLARA TOPLU BAKIŞ-453
-YEDİNCİ KESİM
KEFİL ÖDEMEDE BULUNDUKTAN SONRA DA-ŞEKİL NOKSANINA DAYANABİLİR Mİ?
SEKİZİNCİ KESİM
AİLE YAKINLARI LEHİNE KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE YÜKLENİLEN-BORÇ MİKTARI İLE KEFİLİN MADDİ KAYNAKLARININ BÜTÜNÜ-ARASINDAKİ AÇIK ORANSIZLIK DİKKATE ALINMAK GEREKİR Mİ?
A--DİKKATE ALINMAZ -ahlaka aykırı değildir- GÖRÜŞÜ-459
a--Somut olay-459
b--Gerekçesi-459
B--DİKKATE ALINIR -ahlaka aykırıdır-GÖRÜŞÜ-460
a--Somut olay-460
b--Gerekçesi-460
c--Bir başka olay-461
C--ALMAN FEDERAL ANAYASA MAHKEMESİNİN 19. 10. 1993 TARİHLİ KARARININ BİRKAÇ CÜMLE İLE GEREKÇESİ-463
D--DEĞERLENDİRME-465
DOKUZUNCU KESİM
BANKANIN MÜŞTERİSİ İLE KREDİ İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN-ALACAĞI İÇİN, HANGİ KOŞULLARDA KEFİLE BAŞVURABİLİR?
1--İleride doğması muhtemel bulunan kredi borçlarına kefalet geçerlidir-468
2--Şarta bağlı kefalet-468
3--Genel kredi sözleşmesine verilmiş bulunan bir kefalet, bu sözleşme ile kurulmuş bulunan sözleşmesel ilişki devam ettiği sürece ve sözleşmede belirlenen azami meblağ ile sınırlı olmak üzere varlığını devam ettirecektir-468
4--Kredinin ödenmiş olması kefaletin sona ermesine yol açar mı?-469
a--Kefalet, kural olarak mevcut kredi sözleşmesinin sona ermesi ile birlikte ortadan kalkar-469
b--Hesabı cari şeklinde işleyen kredi ilişkilerinde, alınan kredinin tamamen geri ödenmesi -yani belirli bir zaman diliminde hesabın sıfırlanmış olması-, bu kredi ilişkisine kefil olmuş bulunan kişilerin kefaletin sona ermesine yol açmaz. Zira mevcut kredi sözleşmesi ile müşteriye tanınmış bulunan kredi kullanma olanağı halen devam etmekte ve müşteri, her an kredi kullanma olanağına sahip bulunmaktadır-469
c--Hesabı cari şeklinde işleyen kredi sözleşmesi kavramı neyi anlatmak istemektedir?-469
d--Sonuç-469
5--Genel kredi sözleşmelerinin içeriği-470
6--Genel kredi sözleşmelerinin uygulanma şekli-470
7--Kefilin birden çok kredi sözleşmesine kefalet imzası koymasının doğurduğu sonuçlar-471
8--Kefaletin sirayeti-471
ÇERÇEVE SÖZLEŞME-473
--Çerçeve sözleşme-473
--Ön sözleşme-473
--Opsiyon sözleşmesi-473
ONUNCU KESİM
1 TEMMUZ 1942 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN-YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU TASARISI-İLE KARŞILAŞTIRILMALI OLARAK KEFALET HUKUKUNA TOPLU BAKIŞ
A--KEFALETİN GEREKLERİ-475
B--KEFALETİN MAHİYETİ-475
a--Kefalet kavramı-475
b--Sözleşme olarak kefalet-475
c--Kefaletin teminat olma işlevi-475
d--Kefilin borcunun özü yabancı bir borç olmasıdır-476
e--Kefaletin borç nedeni-477
f--Kefilin ediminin konusu-478
g--Feri -yan- borç olarak kefalet-479
aa--İkincillik -talilik--479
bb--Ferilik-480
1--Ayrı ayrı doğum, varlık, kapsam, ileri sürme bakımından kefilin borcunun feriliği-481
1a--Asıl borcun varlığı -BK. mad. 483--481
1ab--Genel olarak-481
1ac--Asıl borcun doğduğu an; gelecekteki ya da şarta bağlı borç-481
1ad--Asıl borcun ferdileştirilmesi-482
1ae--Batıl borç-483
1af--Tek taraflı bağlamayan borçlar-483
1ag--Eksik ya da tabii borç ilişkileri-484
1b--İsviçre Borçlar Kanunu -İBK- mad. 492/3 ile yeni Türk Borçlar Kanunu Tasarısı -BKT- mad. 587/2deki özel kural-484
1c--Kefilin borcunun kapsam ve sertlik bakımından feriliği-486
1ca--En yüksek sorumluluk tutarı bakımından-486
1cb--Asıl borçtan daha çoğu için kefilin sorumluluğu, özel yasal kural sonucunda olabilir-486
1cc--Feri mahiyet, kefaletin asıl borçtan daha az olmasına engel değildir-486
1cd--Kefilin sorumluluğunun sertlik bakımından feriliği-486
1ce--Kefalet alacaklıya -kefilin daha yüksek olabilen kişisel kredisi bir yana- asıl borçtan daha çok yararlar sağlayabilir-487
1d--Kefilin, borcunun temliki bakımından feriliği-487
1e--Kefilin borcunun düşmesi bakımından-487
1f--Kefaletin ödeme yeri, mahkeme ve icrada ileri sürülmesi bakımından feri değildir-487
2--Kefaletin başka sözleşmeler karşısında sınırlandırılması-487
2a--Borcu birlikte yüklenme, borca katılma-488
2b--Borçlu yanında müteselsil borca girme-489
2c--Garanti sözleşmesi-489
2d--Alacağın temlikinde sağlama -BK. mad. 169--490
2e--Kredi vekilliği -itibar emri--490
2f--Kredi mektubu -akreditif-, BK. mad. 399-490
2g--Başka birinin borçlandığı edimi yerine getireceği hakkındaki vaadi -söz vermesi--490
2h--Kredi sigortası-490
2ı--Aval-490
3--Kefaletin çeşitleri-491
3a--İleri sürülebilmelerine göre-491
3b--İlgili kefillerin sayısına göre-491
3c--Kefil olunan asıl borcun özelliğine göre-491
--Kefile kefil-491
--Rücua kefalet-491
--Gelecekteki alacağa kefalet-491
--Görev ya da hizmet kefaleti-491
--Bütün bir borç ilişkisine kefalet-492
--Rehinle sağlanmış asıl borca kefalet-492
3d--Kefilin sorumluluğunun çevresine göre-492
3e--Kefilin borcunun sürmesine göre-492
3f--Kefilin kişiliğine göre-492
4--Kefalet sözleşmesinin kurulması-493
4a--Sözleşmenin tarafları ve asıl borçlunun durumu-493
4b--Kefalet yeteneği-493
--Genel olarak-493
--Sınırlı kefil yeteneği-493
--Evli kişilerin kefaletleri-494
--Vesayet altındaki kimse-494
--Kayyumluk -TMK. mad. 426 vd. --494
--Konkordato süresinde, borçlunun kefil olma ehliyeti-495
4c- -Kefalette temsil-495
4d--İcap- Kabul, kefalet açıklaması, yorum-496
4e--Kefaletin yorumu için, ilkin genel yorum ilkeleri temel tutulur -BK. mad. 18--497
4f--Kefalet sözleşmelerindeki irade bozuklukları-497
--Hata-497
--Kefilin hileye maruz kalması-498
--Kefilin ikraha maruz kalması-498
4g--Önsözleşme -kefil olma vaadi--499
--Asıl borçluya kefil olma vaadi -sözvermesi--499
--Borçlunun, bir üçüncü kişinin kefaletini teminat altına alma -sağlamak- borcu-499
5--Sözleşme özgürlüğü ve buyurucu kefalet hukuku-500
ONBİRİNCİ KESİM
KEFALETTE, HAKSIZLIĞA KARŞI GENEL DİRENİŞ-
ONİKİNCİ KESİM
GENEL İŞLEM ŞARTLARI -GİŞ- İÇİNDEKİ KİŞİLİK HAKLARINI-İHLAL EDEN HÜKÜMLER MK. mad. 23e AYKIRI OLDUĞUNDAN-ÖTÜRÜ GEÇERSİZDİR
ONÜÇÜNCÜ KESİM
KREDİ AÇMA SÖZLEŞMELERİNDEKİ KEFALET KAYDININ DEĞERLENDİRİLMESİ
ONDÖRDÜNCÜ KESİM
AMME ALACAKLARININ TAHSİLİ USULÜ-HAKKINDA KANUNA GÖRE KEFALET
a--Şahsi Kefalet-504
b--Borçlu, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun Şahsi Kefalete İlişkin 11. Maddesi Uyarınca Kefil Göstermişse, Ödeme Emri Gönderilerek Takibe Alınması Gerekir-505
ONBEŞİNCİ KESİM
CARİ HESAP BORCUNA KEFALETTEN İSTİFA
ONALTINCI KESİM
İCRA VE İFLAS KANUNU UYGULAMASINDA KEFALET
I--İlam niteliğindeki kefaletler-511
II--Rehinle temin edilmiş alacaklarda kefalet-512
III--Asıl borcun muacceliyeti ihtarı gerektiriyorsa bu ihbarın kefile de yapılması zorunludur-514
IV--Müflisin kefil olduğu borçlar-515
V--Borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen kredilere -kefalete- itirazın kesin olarak kaldırılması-516
VI--Kefilin ödeme taahhüdünü ihlal suçu-517
VII--İcra mahkemesince müflisin kefil olamayacağına ilişkin kararı-518
VIII--Konkordatonun kabulü için gerekli çoğunluk ve kefillerin durumu-518
IX--Konkordatoya muvafakat etmeyen alacaklının borçlunun kefillerine ve borcu tekeffül edenlere karşı olan hakları-518
a--Konkordatoya onay verilmesi halinde-518
b--Müteselsil kefillerin kendi yönlerinden konkordato talep etmeleri-519
c--Kefilin konkordatoya onay vermemesi-519
X--İhtiyati haciz ve kefalet-519
XI--İcra mahkemesi hakimleri, icra ve iflas memur ve müstahdemleri, dairelerince takip edilmekte olan bir alacak veya satılmakta bulunan bir şey hakkında kiminle olursa olsun kendileri veya başkaları hesaplarına bir sözleşme yapamazlar -örneğin kefil olamazlar-. yaparlarsa hükümsüzdür-521
XII--İcra tutanağındaki kefalet beyanının aksi ancak yazılı delille ispatlanabilir-521
XIII--İlamın bozulması durumunda kefil hakkında icra işlemi yapılamaz-521
XIV--Kredi sözleşmesini kefil olarak imzalamak tacir sayılmak için yeterli değildir-522
XV--Borcu ödeyen kefilin asıl borçluya rücu etmesi ve sicilden terkin edilen davalı şirketin tasfiye amacı ile sınırlı olmak üzere ihyasının sağlanıp itirazın iptali davasına devam edilmesi sorunu-522
XVI--Müşterek borçlu ve müteselsil kefilin takip edilmesinin kapsamı-523
XVII--İpotek verenler aynı zamanda müteselsil kefil sıfatıyla borçlu iseler üçüncü kişi konumunda sayılamazlar ve bu nedenle muacceliyet ihbarına gerek kalmaz-523
XVIII--Müşterek borçlu ve müteselsil kefil olan bir kişinin icraya ödediği meblağı -yargılamayı gerektirdiğinden ötürü- diğer borçlulardan -müşterek borçlu ve müteselsil olanlardan- genel haciz yoluyla talep edemez-524
XIX--Yazılı kefalet sözleşmesinin aksi ancak yazılı delil ile ispatlanabilir-525
XX--Aval ile kefalet arasındaki farklar-525
XXI--Takip dayanağı bonoda kefil olarak ismi bulunan yılmaz söz konusu bonoda isminin olmasına rağmen imzasının bulunmadığı itirazını öne sürdüğüne göre senette bulunan imzalar yönünden usulüne uygun bilirkişi incelemesi yapılarak itiraz eden kefil imzası bulunup bulunmadığının saptanması gerekir-526
XXII--Lehine aval verilen kimse mutlaka bir bono borçlusu olmalıdır. Bonoda, sorumlu olarak görülmeyen bir kimse için verilen aval geçersizdir-526
XXIII--Bonoda muteber olmayan imzaların bulunması -örneğin takip konusu bononun arka yüzünde kefil Cemalin beyaz cirosu bulunmaktadır- Diğer imzaların -örneğin lehtar olan kişinin senet alacaklısına yaptığı açık ciro- sıhhatine engel teşkil etmez-526
XXIV--Ciro silsilesinde kopukluk olması senet arkasında salt imzası bulunan kişiyi, kefil ve aval veren duruma sokmadığından, lehdar, sözü edilen kişi hakkında takip yapamaz-526
XXV--Borçlu ile birlikte kefili hakkındaki tasarrufun iptali davaları HUMKdaki yetki kuralları gözetilerek açılır-527
İçtihatlar-527
İÇTİHATLAR-533
KAVRAM İNDEKSİ-879
İÇTİHAT DİZİNİ-883
Nihat YAVUZ
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı
1966 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden iyi derece ile mezun olmuş, 1970 yılında hâkim olarak atanmış, 1986 yılında Yargıtay üyeliğine, 1990 yılında Yüksek Seçim Kurulu üyeliğine, 1993 yılında aynı kurulun (Yüksek Seçim Kurulunun) başkanlığına, 1995 yılında Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin Başkanlığına seçilmiş ve bu kurulun 12 yıl süreyle başkanlığını yürütmüştür.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde Borçlar Hukuku dalında yaptığı masteri pekiyi derece ile bitirmiştir.
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı iken dönemin Cumhurbaşkanı tarafından üstün hizmet takdirnamesi ile ödüllendirilmiştir.
Yeni Borçlar Kanunu Tasarısı ile yakından ilgilenmiş, çeşitli komisyonlarda görev almış, tasarının tanıtımı ile ilgili çeşitli bilimsel platformlarda bildiriler sunmuştur.
Borçlar Hukuku ve Medeni Hukuk alanında 25 ciltten fazla eseri ve de (Adalet Dergisi, Ankara Barosu Dergisi, Yargıtay Dergisi, Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Terazi Hukuk Dergisi gibi) çeşitli hukuk dergilerinde 150den fazla yayınlanmış bilimsel makaleleri bulunmaktadır.
2006 yılında yaş haddi nedeniyle emekliye ayrılmış olup halen Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Öğretim Görevlisi olarak görev yapmaktadır
ÖNSÖZ
Başka bir kimsenin borcunun ödenmesini sağlama olarak kefalet, insanlık tarihinde en eski hukuksal işlemlerden birisini teşkil etmektedir. Bundan dolayı -Germen ve Roma gibi- eski hukukların hemen hepsinde bol miktarda kefalet çeşitleri bulunmaktadır.
Kredi bu günkü liberal ekonomi düzeni için yaşamsal önemdedir. Kredi sisteminde ise kredinin aracı olarak kefaletin rolü daha bir önem taşımaktadır. Bu nedenle kefalet bu sistemden ayrı tutulmamaktadır. Borçlar Kanunundaki kefalet ilişkisini düzenleyen hükümlerin -B. K. mad. 483-503- uygulamada ortaya çıkan sorunlara ve ihtiyaca cevap verecek şekilde çözümler getirdiği elbette söylenemez. Kaldı ki, kefaletin tehlikeleri ile kötüye kullanılmalarına karşı verilen savaş. Kefaletin kendisi kadar eskidir.
Kefalet, kredi aracı olarak ne kadar önemli ise, o kadar da tehlikeli bir hukuksal kurumdur. Gerçekten de kefalet gibi muhtemel -olası- ödeme borçları bize çok küçük bir yük ve tehlikesi az diye görünürler. Bundan dolayı kefalet altına girmekte, öbür borçlardan daha az ölçüde kaygı duyulmakta ve düşüncesiz kefaletlere ve de istenmeyen sonuçlara yol açmaktadır. Kefaletteki tehlikeler ve düşüncesiz kefil olma olgusuyla parlamentolar ve hakimler daima savaşmıştır. Bu cümleden olarak İsviçre Borçlar Kanunun revizyonunda kefalete ait kurumlar ve ilkeler aynı kalmakla beraber düşüncesizce kefillikleri güçleştirme ve kefaletin korunmasını güçlendirmek amacı güdülmüştür. Türk Borçlar Kanunu Tasarısındaki kefalete ait hükümler İsviçre Borçlar Kanununun 1942 tarihinde yapılan değişikliğinin tercümesinden ibarettir. İsviçredeki değişiklik -istismar hariç- geniş ölçüde Federal Mahkemenin Kararlarındaki görüşlerden yararlanılarak gerçekleştirildiği için Türk Hukuku için de -Borçlar Kanunumuz değişmese bile- son derece faydalı olduğu düşüncesiyle Türk Borçlar Kanunu Tasarısının açıklanması ve yorumuna kitapta yer verilmiştir. Zira -yapılan değişikliklerin büyük bir kısmının yasa değişikliğine gerek olmadan mahkeme kararları ile de çözümlenebileceği söylenebilir- -Reisoğlu, Önsöz-.
Kefalet sözleşmesi üzerinde çeşitli incelemeler yapılmıştır. Gülçin Elçin Grassingerin -Kefilin Alacaklıya Karşı Sahip Olduğu Savunma İmkanları, İst. 1996- doktora tezi örnek verilebilir. Ancak kefalet hükümlerinin tamamını bir araya toplayan Prof. Seza Reisoğlunun -Türk Kefalet Hukuku, Ank. 1964; Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Kefalet, Ank. 1992 ile Dr. Burak Özenin Kefalet Sözleşmesi, İst. 2008- isimli inceleme ve araştırma ürünü eserlerinden başka yayın bulunmamaktadır.
Kitapta kefalet kurumu -sözleşme- bir bütün ve sistematik olarak incelenmiş olup, uygulamacılara faydalı olacağı inancı ile tüm maddelerin ayrı ayrı şerhi -açıklanması- yoluna da gidilmiştir.
Kefalet ile ilgili gerek incelemeler, gerek sistematik ve de madde açıklamaları sırasında yeri geldikçe uygulamadan örnekler verilmiş olmasının yanında konu ile ilgili tüm Yargıtay içtihatları ayrıca bir bölüm halinde okuyucunun yararlanmasına sunulmuştur.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KİTAP
BİLİMSELÖĞRETİDE VE UYGULAMADA KEFALET
BİRİNCİ KESİM
GENEL OLARAK KEFALET HUKUKUNUN GELİŞİMİ
A--TARİHİ GELİŞİM-3
B--1881 TARİHLİ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU, 1911 TARİHLİ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU VE 1926 TARİHLİ TÜRK BORÇLAR KANUNU-4
İKİNCİ KESİM
KEFALET SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, NİTELİĞİ VE KONUSU
A--TANIMI-5
B--HUKUKSAL NİTELİĞİ-5
C--SÖZLEŞMENİN TARAFLARI-6
D--KEFALET BORCU FERİ MAHİYETTEDİR-6
a--Kefil asıl borçludan fazla bir mükellefiyet yüklenemez; sorumluluğu asıl borçludan daha ağır ve farklı olamaz-6
b--Alacak asıl borçluya karşı muaccel olmadan kefile karşı muaccel olamaz-6
c--Kefalet alacağı, asıl alacaktan bağımsız olarak temlik edilemez-7
d--Asıl borcun herhangi bir nedenle ortadan kalkması halinde kefil de borcundan kurtulur-7
e--Kefil asıl borçluya ait bütün defileri - aczi ile ilgili olanlar müstesna- alacaklıya karşı ileri sürme olanağına sahiptir-7
E--KEFİLİN BORCU İKİNCİ DERECE -TALİ- BİR BORÇTUR-9
F--KEFALETİN İVAZSIZLIĞI-10
G--KEFALET BORCUNUN MAHİYETİ, BİR ÇEŞİT TAZMİNAT BORCUDUR-10
H--KEFİLİN BORCU ASIL BORCA YABANCI BİR BORÇTUR-12
I--KEFALETİN SÖZLEŞME OLARAK BAĞIMSIZ NİTELİĞİ-13
ÜÇÜNCÜ KESİM
KEFALETİN BENZERİ İLİŞKİLERDEN AYIRDEDİLMESİ
A--GARANTİ SÖZLEŞMESİNDEN AYIRDETME-18
a--Genel olarak-18
b--Ayırımın önemi: Farklı hüküm ve sonuçlar-19
c--Garanti sözleşmesini kefaletten ayıran başlıca kriterler-19
B--BİRLİKTE BORÇ ÜSTLENMEDEN -borca katılmadan- VE MÜTESELSİL BORÇLULUKTAN AYIRDETME-30
a--Genel Kavramlar-30
b--Kefalet ile birlikte borç üstlenmeyi ve müteselsil borçluluğu ayırdetmenin pratik önemi-30
c--Kefaletle müteselsil borçluluk ve birlikte borç üstlenme arasında şu farklar bulunmaktadır-30
d--Kefaletle birlikte borç üstlenmeyi ve müteselsil borçluluğu ayırdetmek için kıstaslar-32
C--İTİBAR EMRİNDEN AYIRDETME-32
D--AVALDAN AYIRDEDİLMESİ-33
E--KOMİSYONCUNUN ÖZEL TEMİNATINDAN AYIRDEDİLMESİ-34
F--KEFİLİN EVLİ OLMASININ KEFALETE ETKİSİ-34
a--Eski medeni Kanun zamanında-34
b--Yeni medeni Kanun zamanında-35
c--İsviçrede durum-37
d--TBK. Tasarısında durum-37
G--ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ TAAHHÜT SÖZLEŞMESİ İLE KEFALET ARASINDAKİ FARKLAR-54
DÖRDÜNCÜ KESİM
KEFALETİN GEÇERLİK KOŞULLARI
BİRİNCİ ALT KESİM
KEFALETİN ESASA İLİŞKİN GEÇERLİK KOŞULLARI
A--GEÇERLİ BİR ASIL BORÇ-57
a--Gelecekte ve şarta bağlı asıl borç-57
b--Mutlak surette batıl sözleşme-58
c--Tek taraflı irade bozuklukları-58
d--Eksik borç-59
B--GEÇERLİ BİR KEFALET SÖZLEŞMESİ-60
a--Kefil, medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmalıdır-60
aa--Vasi, vesayet altındaki kişi adına kefil olamaz-60
bb--Kendisine yasal danışman atanan kimse-61
cc--Müflisin kefil olması-61
dd--1512 sayılı Noterlik Kanunu-62
ee--Tüzel kişilerin kefil olma ehliyeti-62
b--Kefalet beyanında irade fesadı bozuklukları-63
aa--Kefilin hataya uğraması-63
bb--Kefilin hileye uğraması-65
cc--Kefilin ikraha uğraması-66
c--Kefalet sözleşmesinin temsil yoluyla yapılması-67
-İKİNCİ ALT KESİM
KEFALETİN ŞEKLE İLİŞKİN GEÇERLİK ŞARTLARI
A--ŞEKLİN AMACI VE GEÇERLİK ŞARTI OLMASI SORUNU-69
a--Şeklin amacı ve geçerlik şartları-69
b--Kefalet Senedi-71
aa--Şekli-71
bb--İçeriği-74
aaa--Muayyenlik -belirlilik- ilkesi-74
bbb--Kefilin sorumlu olacağı en yüksek tutar-74
c--Kefalete ilişkin bazı hukuksal işlemlerin, kefaletin bazı şartlarının ve kefalet sözleşmesinde yapılacak değişiklikler-84
aa--Kefelet için yetki verilmesi ve kefalet yapma vaadi-84
bb--Asıl borç tutarından düşük bir tutar için kefil olan kimse, aksi kararlaştırılmadıkça, borcun tamamı ödeninceye kadar sorumlu olmakta devam eder-85
cc--Kefilin sorumluluğunu genişleten koşullar yazılı, hafifleten koşullar ise yazılı yapılması gerekmez-86
d--Ödemenin nedensiz zenginleşme koşullarına göre iadesi-87
BEŞİNCİ KESİM
KEFALETİN ÇEŞİTLERİ
A--ADİ KEFALET-89
a--Genel olarak-89
b--Tartışma definin ileri sürülemeyeceği durumlar-89
aa--Borçlunun iflası-90
bb--Borçlu hakkındaki takibin -alacaklının kusuru olmaksızın- semeresiz kalması-91
cc--Borçluyu, Türkiyede takibin olanaksız olması-91
dd--Rehnin paraya çevrilmesi defi-92
B--KEFİLE, RÜCUA VE ZARARA KEFALET-93
a--Genel açıklamalar-93
b--Kefile kefalet-94
c--Rücua kefalet-95
d--Zarar yahut açığa kefalet-96
C--MÜTESELSİL KEFALET-96
a--Genel olarak-96
b--Müteselsil kefil olma iradesi-97
c--Müteselsil kefaletin hüküm ve sonuçları-98
D--BİRLİKTE KEFALET-98
a--Gerçek olmayan birlikte kefalet-98
b--Gerçek birlikte kefalet-99
aa--Kavram-99
bb--Adi birlikte kefalet-101
cc--Müteselsil birlikte kefalet-102
aaa--Genel açıklamalar-102
bbb--Birlikte kefillerin kendi aralarında müteselsilen borç altına girmeleri-103
ccc--Birlikte kefillerin asıl borçlu ile beraber müteselsilen borç altına girmeleri-104
ddd--Müteselsil birlikte kefillerin birbirine dönmesi -rücuu- veya kefiller arasındaki rücu sorunu-105
c--Birlikte kefillerin yükümlülükten kurtulmaları-106
aa--Genel olarak-106
bb--BK. mad. 488/c. 3ün uygulama koşulları-107
aaa--Genel açıklamalar-107
bbb--BK. mad. 488/cümle 3te öngörülen koşullar-108
ccc--BK. mad. 488/cümle 3ün hüküm ve sonuçları-111
ALTINCI KESİM
KEFALETİN SONUÇLARI
A--SORUMLULUĞUN KAPSAMI-124
a--Kefilin sorumluluğunun en yüksek sınırını belirlemede BK. 484. madde ile BK. 490. madde arasındaki ilişki-124
b--Kefilin borcun aslından başka yasal olarak sorumlu olduğu hususlar-124
aa--Borçlunun kusur veya temerrüdünün -direniminin- yasal sonuçları-124
bb--Borçlunun takibinden doğan dava ve takip giderleri-128
cc--İşlemiş bir yıllık ve işlemekte olan sözleşmesel -akdi- faizlerden ötürü sorumluluk-129
B--KEFİL İLE ALACAKLI ARASINDAKİ İLİŞKİ-132
a--Genel olarak-132
b--Kefalet sözleşmesi ile teminat altına alınmış asıl borcun geçerli olarak doğmadığı itirazı-134
c--Kefalet sözleşmesi ile güvence -teminat- altına alınmış asıl borcun -tamamen veya kısmen- sona erdiği itirazı -hakkı ortadan kaldıran itirazlar--136
d--İki tarafa borç yükleyen sözleşmede sözleşmenin ifa edilmediği defi-138
e--Asıl borcun muaccel olmadığı defi-139
f--Zamanaşımı defi-140
g--Takas hakkı-141
h--Asıl borçlunun irade sakatlığı ya da gabin nedeniyle sözleşmeyi iptal etme hakkı-142
ı--Seçimlik borçlarda seçim hakkı-142
i--Asıl borçlunun sözleşmenin konusunun ayıplı olmaması nedeni ile sahip olduğu haklar-143
j--Asıl borçlunun ölümü üzerine mirasın resmi defter tutma usulü ile kabulü halinde kefilin sahip olduğu savunma olanağı-143
k--Asıl borçlu hakkındaki kesin hükmün kefilin savunma olanakları üzerindeki etkisi-144
l--Asıl borçlunun ölümüne bağlı olarak ortaya çıkan ve kefilin ileri süremeyeceği savunma olanakları-145
m--Asıl borçlunun iflası üzerine ortaya çıkan ve kefilin ileri süremeyeceği savunma olanakları-146
n--BK. mad. 485/son hükmü gereği ileri sürülemeyecek savunma olanakları-147
C--ASIL BORÇLUNUN KENDİSİNE AİT SAVUNMA İMKANLARINI -olanaklarını- İLERİ SÜRMEMESİNİN KEFİLE ETKİSİ-149
D--ALACAKLININ YÜKÜMLÜLÜK VE KÜLFETLERİ-150
a--Genel özen yükümlülüğü-150
b--Borçlunun iflası durumunda masaya başvurma ve kefile ihbar yükümlülüğü-152
c--Ödemeyi kabul yükümlülüğü-154
d--Alacaklının elindeki teminatları ve delilleri -ispat vasıtalarını- saklama ve kefile nakil ve tevdi yükümlülüğü-156
aa--Kefile devredilecek teminatlar-156
aaa--Nitelikleri bakımından-156
bb--Kefilin borcunun bir kısmını ödemesi halinde-158
cc--Teminatların alacaklının diğer alacaklarını da karşılamaması-159
dd--Güvencelerin devri işlemleri-160
ee--Alacaklı, kefil tarafından ödeme yapılmadıkça teminatların iadesiyle yükümlü tutulamaz-161
ff--Alacaklının teminatları elden çıkarması veya tevdiden kaçınması durumunda kefile karşı sorumluluğu-162
aaa--Alacaklının teminatları elden çıkarması veya azaltması-162
bbb--Alacaklının teminatları elden çıkarması -BK. 500- ile tevdiden kaçınması -BK. 501- durumunda farklı yaptırımın -müeyyidenin- uygulanması-163
YEDİNCİ KESİM
KEFİL İLE ASIL BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ
A--KEFİLİN ÖDEMEYİ İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ-165
B--KEFİLİN ASIL BORÇLUDAN TEMİNAT-güvence- İSTEME VEYA BORÇTAN KURTARILMASINI TALEP HAKKI-167
a--Kefilin asıl borçludan teminat -güvence- talep edilebileceği durumlar-167
aa--Borçlu kefile karşı olan taahhütlerine aykırı hareket ettiği takdirde-167
bb--Borçlu mütemerrit bulunduğu durumda-167
cc--Kefaletin kurulmasından sonra kefil için tehlikenin önemli derecede artması durumunda-168
dd--Teminatın türü-168
b--Kefilin yükümlülüğünden -taahhüdünden- kurtarılmasını talep hakkı-169
C--KEFİLİN RÜCU HAKKI-169
a--Genel olarak-169
b--Rücuun hukuksal dayanakları-170
c--Kefilin ödemesi oranında rücu hakkı-171
d--Kefil önceden rücu hakkından feragat edemez-172
e--Rücu hakkının zamanaşımına uğraması-173
aa--Kefaletin zamanaşımına uğraması-173
bb--Alacağın zamanaşımına uğraması-173
f--Kefilin alacaklı tarafından takibi sırasında asıl borçluya ait savunma olanaklarını ileri sürmemesi nedeniyle rücu hakkının yitirilmesi-175
g--Kefilin alacaklıya ödemede bulunup da bu ödemesinden asıl borçluyu haberdar etmemesi yüzünden asıl borçlu ikinci defa ödemek zorunda kalırsa kefil rücu hakkını yitirir. -BK. mad. 498--176
SEKİZİNCİ KESİM
KEFİL İLE REHİN VEREN ARASINDAKİ İLİŞKİ
A--GENEL AÇIKLAMALAR-178
B--İLK ÖNCE ÖDEME YAPAN KİMSE DİĞER TEMİNAT VERENE RÜCU EDEBİLECEK MİDİR?-178
a--İsviçre hukukunda-178
b--Türk hukukunda-180
c--Yeni İsviçre Borçlar Kanununda ve yeni Türk Borçlar Kanunu Tasarısında durum-181
d--Sonuç-182
DOKUZUNCU KESİM
KEFALETİN SONA ERMESİ
A--ASIL BORCUN SONA ERMESİNE BAĞLI SONA ERME DURUMLARI-183
a--Asıl borcun borçlu tarafından yerine getirilmesi-183
b--Asıl borcu doğuran sözleşmenin alacaklı tarafından feshedilmesi-184
c--Borcun ifasının borçlunun kusuru olmaksızın imkansız hale gelmesi-184
d--Alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleşmesi-188
e--Borcun yenilenmesi. . Tecdid-189
f--İbra: Asıl borcun ibra ile ortadan kalkması halinde asıl borcun feri olan kefalet de ortadan kalkar-190
g--Takas-190
h--Kesin hüküm-191
B--KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ASIL BORÇTAN BAĞIMSIZ VE KENDİSİNE ÖZGÜ SONA ERME HALLERİ-191
a--Alacaklının kefili borçtan kurtarması-191
b--Sınırlı -belli- süre için verilen kefaletin sona ermesi-191
aa--Genel olarak-191
bb--BK. 493. hükmü emredici nitelikte değildir-193
cc--Kefaletin belli süreli verilmesi -süre ile sınırlı kefalet--194
dd--Kefilin sorumluluğunun devamının koşulları-195
aaa--Alacaklı bir ay içinde takibe geçmelidir-195
bbb--Alacaklının takibe uzun süre ara vermemesi-196
ee--Kefilin sorumluluğunun sona ermesi-197-
c--Sınırlı olmayan -süresiz- kefaletlerde sona erme-198
aa--Genel olarak-198
aaa--Asıl borç belirli bir vadeye tabi ise-198
bbb--Borcun muacceliyeti alacaklının bir ihbarına bağlı ise-199
bb--Müteselsil kefilin durumu-199
cc--BK. mad. 494 hükmü emredici nitelikte değildir-200
dd--Süresiz kefaletlerde kefilin hakları-202
aaa--Asıl borcun muaccel olması durumunda-202
bbb--Muacceliyeti ihbara bağlı bir borca kefalette kefilin talep hakları-204
ee--Kefilin yükümlülüğünün son bulması-206
ff--Süresiz kefalette kefil, BKnun 494. maddesindeki haklardan başlangıçta feragat edebilir. Lakin sözleşme devam ettiği sürece borçlu ile birlikte yükümlülük altında kalır-206
gg--Borcun nakli -BK. mad. 176/3--207
hh--Bir malvarlığı veya bir işletmenin devralınması -BK. mad. 179-. -207
ıı--Ticaret şirketlerinin birleşmesi-208
ii--Kefilin ödeme talebinin alacaklı tarafından kabul edilmemesi, teminatların -güvencelerin- tevdiinden kaçınılması-208
jj--Resmi memurlara ve resmi sıfatı haiz olmayan müstahdemlere kefalette feshi ihbar-209
İKİNCİ KİTAP
BORÇLAR KANUNUNUN KEFALETE -BK. mad. 483-503e--İLİŞKİN ŞERHİ
Madde 483: TARİFİ-213
1--Asıl borçlunun kefalet sözleşmesine katılması gerekmez-213
2--Kefalet, eksik iki taraflı sözleşmedir-213
3--Kefalet üçüncü kişinin borcunu temin eder-213
4--Kefalet, asıl borçtan bağımsız olarak bir başkasına geçirilemez-214
5--Kefilin borcu, asıl borçtan daha ağır olamaz-214
6--Kefalete yakın sözleşme türleri-214
7--Kefaletin çeşitleri-214
Madde 484: ŞEKİL-215
1--Kendisine danışman atanan kimse-215
2--Kefilin temsilcisi yazılı şekle uymalıdır-215
3--İrade bozuklukları-215
4--Önsözleşmeyle de kefalet altına girilebilir-215
5--Borçlu da bir üçüncü kişiyle birlikte kefillik edimini borçlanabilir-215
6--Yazılı şekil kefalet sözleşmesi için konulmuştur-215
a--Kefilin imzası-215
b--Alacaklının adı ya da kendisi belirtilebilecek şekilde gösterilmelidir-215
c--Borçlunun adı ile borcun yüksekliği -azami miktar- gösterilmelidir-216
d--Kefilin sorumlu olacağı belirli bir miktar gösterilmelidir-216
e--Kefaletin feri niteliği-216
f--Yazılı şekle uyulmaması, kefaletin butlanı sonucunu doğurur-216
Madde 485: ASIL BORÇ-217
1--Her kefalet, geçerli bir asıl borcun varlığını gerektirir-217
2--Gelecekteki ya da şarta bağlı borçlar için de kefalete girme olanağı bulunmaktadır-217
3--BK. mad. 485/cümle üç, genellikle garanti sözleşmesi olgusunu taşır-217
Madde 486: ADİ KEFALET-217
1--Madde adi kefalet için özel bir kural koymuştur-218
--Kefilliğin taliliği ilkesi, kefilliğe girildikten sonra anlaşma ile ortadan kaldırılabilir. Koşulları ise şunlardır: Asıl borçlunun iflas etmesi ve borçlu hakkındaki takibatın sonuçsuz kalması-218
--Borçlu hakkındaki takibatın mutlaka sonuçsuz kalması gerekir. Bu da aşağıdaki şekillerde gerçekleşebilir-218
a--Haciz ya da rehinin paraya çevrilmesi, alacaklı için hiç veya yeterince bir karşılık doğurmamıştır-218
b--Takibatın sonuçsuz kalmasında alacaklının kusuru bulunmamalıdır-218
c--Borçlu hakkında Türkiyede takibat yapılmasının olanaksız hale gelmesi-219
2--Alacaklı, öncelikle rehin haklarının paraya çevrilmesini istemelidir-219
a--Rehin hakkı sözleşmeyle kurulmuş olmalıdır-219
b--Rehin hakkı ne çeşit olursa olsun eşittir-219
c--Rehin, borçlu tarafından ya da üçüncü bir kişi tarafından gösterilmiş olabilir-219
d--Rehin gösterme, kefaletten önce yahut aynı zamanda olmak gerekir-219
e--Rehin, birçok alacak için gösterilmişse, kefil orantılı olarak paraya çevirme -ya da başka türlü hesaba katılma- isteyebilir-219
f--Kefilin defi; borçlunun iflas etmiş olmamasını ve rehinlerin paraya çevrilmesinin asıl borçlunun iflası dışında gerçekleşebilmesini gerekser-219
3--Kefil için BK. mad. 486/1 ve 2. fıkralardaki hukuksal olanaklar birleştirilebilir-219
MADDE 487: MÜTESELSİL KEFALET-220
1--Madde, müteselsil borçluluk olmaksızın, adi kefaletin sertleşmesi olarak görünen ve müteselsil kefalet denilen kefaletin gerekleri ile sonuçlarını ele almıştır-220
2-Müteselsil kefalet ilişkisi sözleşmeyle kaldırılabilir-220
a--Anlaşma, yazılı şekilde yapılmalıdır-220
b--Kefilin, asıl borçluya başvurulmadan önce doğrudan takibata uğrayacağını anlamış olması gerekir-220
3--BK. mad. 487de anılan formüller yalnızca örnek kabilinden verilmiş olup kutsal bir karakterleri -yani mutlaka bu sözlerin kullanılmasının gereği- yoktur-220
4--Müteselsil kefalette, adi kefaletin tersine, tartışma -peşin dava- defi bulunmamaktadır-220
a--Kefaletteki feri karakteri devam etmekte ise de kefaletin taliliği -ikincilliği- ilkesi hükmünü yitirmiştir-220
b--Önceden peşin dava -tartışma- definin ortadan kalkması bir yana bırakılırsa, müteselsil kefalet, kefalet kuralları ile bağlı kalır-221
aa--Böylece, BK. mad 483 vd. adi kefalet için olduğu gibi, gerek doğum, gerek sonuçlar bakımından uygulanır-221
bb--Müteselsil borca ilişkin genel hükümler -BK. mad. 145, 146, 148, 149- uygulanmaz-221
MADDE 488: BİRLİKTE KEFALET-221
1--Asıl borca kefalet-221
2--Ortaklaşa kefil olma-221
3--Bölünebilen bir borca kefalet-222
4--Müteselsil birlikte kefalette durum başkadır-222
a--Bu kefalet, şu durumlarda kabul edilir-222
aa--Birlikte kefiller kendi aralarında müteselsil sorumluluk yüklenmişlerse-222
bb--Asıl borçluya müteselsil olarak borçlanmışlarsa-222
b--Müteselsil kefaletin sonucu, tümüyle BK. mad. 141 vd. göre uygulanmalıdır-222
c--Maddede öngörülen ilişkilerin yanında, bir çok birlikte kefilin salt bir pay borcu da bulunabilir-222
d--Birlikte kefillerin kendi aralarındaki ilişki-222
e--Teselsül açıkça veya yazılı şekilde bildirilmelidir-222
f--Etkileri-222
g--Birlikte kefillerin katılması varsayımıyla kefalet altına girmenin koşulları-223
aa--İlk koşul, kefil olmanın daha başka kefiller olacağı ümidi içinde yapılmasıdır-223
bb--İkinci koşul birlikte kefaletin meydana gelmemesidir-223
cc--Alacaklının kendisi, noksan olan kefalet payını, kefilin o oranda borçtan kurtulmasını kabul ederek, üzerine alıp alamayacağı tartışmalıdır-223
dd--Daha önce imzalanmış bir kefaletin hükümsüz olması durumda, bu maddenin uygulanıp uygulanmayacağı duraksama yaratmıştır-223
MADDE 489: KEFİLİN SORUMLULUĞU-224
1--Genel açıklamalar-224
2--Kefile kefalet-224
3--Başvurma -rücu- kefaleti-225
-MADDE 490: KAPSAMI - ŞÜMULU-225
1--Asıl borcun şimdiki tutarından sorumluluk-225
2--Kusursuz ya da direnimsiz -temerrütsüz- meydana gelen değişiklikler-226
3--Asıl borçlunun direnimi -temerrüdü- ya da kusuru ve diğer davranışından dolayı değişiklikler-226
4--Faizlerden sorumluluk-227
5--Asıl borçluya karşı dava açılması giderlerinden sorumluluk-227
6--Kefilin ödemeleri-228
MADDE 491: MUACCELİYET-228
1--Genel açıklamalar-228
2--Sözleşme ile muacceliyet tarihinin belirlenmesi-228
a--Borçluya karşı alacağın orada öngörülen ödeme gününün gelmesi, kefile etki etmez-BK. mad. 491, birinci cümle--229
b--İflas borçlusuna karşı faiz işleyişinin sona ermesine rağmen, kefil iflas usulü sırasında ödeme günü gelen faizler için takip edilebilirler-229
3--Asıl borç için feshi ihbar-229
MADDE 492: ASIL BORCUN DÜŞMESİ-229
1--Genel olarak-229
2--Asıl borcun ortadan kalkması ile kefaletin sona ermesi-230
MADDE 493: BELİRLİ ZAMAN İÇİN KEFALET-232
1--Genel olarak-232
2--Koşullar-232
3--Hukuksal sonuçları-233
MADDE 494: BELİRLİ OLMAYAN ZAMAN İÇİN KEFALET-233
1--Genel olarak-233
2--Muaccel ya da fesih ihbar edilebilir asıl borç-234
3--Feshin ihbarı ve hukuki kovuşturma için istek-234
a--Alacağın ödeme günü geldiğinde yapılacak iş, kefilin alacaklıyı belirli bir yolda davranmaya çağırmasıdır-234
b--Alacağın ödeme günü gelmemiş, ne varki alacaklının feshi ihbarı bildirmesine bırakılmışsa aşağıdaki ilkeler yürür-235
aa--Kefilin, hukuksal koğuşturma yanında feshi ihbar bildiriminin yapılmasını istemesi gerekir; şöyle ki-235
aaa--Kefalet altına girdikten bir yıl sonra-235
bbb--İstek, feshi ihbarı ile hakların kullanılacağına ilişkin olmalıdır-235
bb--Alacaklı bunun üzerine feshi ihbarı yapmalıdır, şöyle ki-235
aaa--İhbar çabucak yapılmalıdır-235
bbb--Feshi ihbar, gerek borçluya gerekse kefile karşı olmalıdır-235
4--Aykırı anlaşmalar-235
MADDE 495: MEMUR VE MÜSTAHDEM HAKKINDA KEFALET-235
MADDE 496: ALACAKLININ HAKLARINA HALEFİYET-236
1--Genel olarak-236
2--Koşulları-236
3--Hukuksal etkileri-237
4--Alacaklı haklarının geçişinden vazgeçilemezlik ilkesi-237
5--Kefil ile borçlu arasındaki var olan hukuksal ilişkiden doğan talep haklarının ve defilerinin saklılık koşulu-238
MADDE 497: KEFİLİN DEFİLERİ-239
1--Genel olarak-239
2--Asıl borç ilişkisinden doğan defiler ve itirazlar-239
3--Defileri kaldırma-240
4--Defileri ileri sürme görevi-240
MADDE 498: KEFİLİN TEDİYEYİ -ÖDEMEYİ - İHBAR BORCU-241
1--Genel olarak-241
2--Kıyas yoluyla uygulama-241
3--Sonuç-241
a--İhbar -bildirim- yapılmamışsa-241
b--Kefil ödeme sırasında borçlunun daha önce ödemiş olduğunu bilir ya da bilmesi gerekir idiyse, ödemenin bildirilmesi yetmez-241
c--BK. mad. 498/2. de saklı tutulan -zenginleşmeyi-geri alma davası, BK. mad. 61 vd. uyarıncadır-242
MADDE 499: İSPAT ARAÇLARININ TESLİMİ-242
1--Genel olarak-242-
a--Maddenin dili eskimiş olduğundan dolayı Almanca metni-242
2--Senetleri ve ispat araçlarını geri verme-243
3--İleri sürülmesi-243
MADDE 500: BORÇLARINI İFA ETMEYEN ALACAKLININ SORUMLULUĞU-244
1--Genel olarak-244
a--Maddenin Almanca metni-244
b--Kefalet hukuku, borçlu üzerinde alacaklının genel denetleme görevini tanımaz-244
2--Teminatların azaltılmasından sorumluluk-245
a--Genel olarak-245
b--Teminat kavramı-245
aa--Rehin hakkı-246
bb--Haciz ve iflas önceliği hakları-246
cc--Diğer kefaletler ve müteselsil borçlar-246
dd--Kıymetli evrak -kambiyo senetleri--246
c--Teminatları azaltma-246
d--Alacaklının sorumluluğu-247
e--İspat araçlarının elden çıkarılmasından sorumluluk-247
3--Görev -memuriyet- ya da hizmet kefaletinde denetim -gözetim- ödevi-247
-MADDE 501: ÖDEMEYİ KABUL YA DA KEFALETTEN SERBEST BIRAKMAYA İLİŞKİN İSTEM-248
1--Genel olarak-248
a--Maddenin Almanca tercümesi-248
b--Maddenin amacı-249
2--Koşulları-249
a--Asıl borcun muacceliyeti-249
b--Asıl borcun kefil aracılığıyla ifa edilebilirliği-249
3--Hukuksal sonuçlar-250
MADDE 502: BORÇLUNUN İFLASINDA ALACAKLININ İFLAS MASASINA BAŞVURMASI-250
1--Genel olarak-250
2--İflasta ileri sürme-250
a--Bu görev, ancak iflas durumunda sözkonusudur-251
b--Alacaklıya iflasın bildirilmemiş olması görevini sona erdirmez-251
c--Kural yalnız asıl borçlunun iflasına ilişkin bulunmaktadır-251
3--Bilgi verme-251
4--Hukuksal sonuçlar-252
MADDE 503: KEFİLİN TEMİNAT VERİLMESİNE DAİR HAKKI-252
1--Genel olarak-252
a--Maddenin Almanca metni-252
b--Kefalet hukukuna ilişkin bir teminat davası sözkonusudur-253
2--Münferit koşulları-253
a--Kefil ile yapılan anlaşmaya aykırılık-253
b--Borçlunun temerrüdü-253
c--Borçlunun mali durumunun kötüleşmesi ya da tehlikenin kusurlu olarak artması-254
3--Hukuksal etkileri-254
ÜÇÜNCÜ KİTAP
YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU TASARISININ AÇIKLANMASI VE YORUMU
MADDE 581: TANIM-257
A--Tanım-257
B--Kefalet, kefille alacaklı arasında kurulur-257
MADDE 582: KOŞULLARI-257
A--Geçerli bir asıl borcun bulunması-257
B--Müstakbel -gelecekte doğacak- veya şarta bağlı borç-258
C--Sözleşmenin tek taraflı olarak bağlayıcı olmadığı bazı durumlarda kefalet-258
D--Eksik borçlarda -örneğin zamanaşımına uğramış borçlarda- kefalet-259
E--Kanundan aksi anlaşılmadıkça kefil, bu bölümde kendisine tanınan haklardan önceden feragat edemez-259
MADDE 583: ŞEKİL-259
A--Kefalet sözleşmesinde şeklin geçerlilik şartı olması-260
B--Kefilin sorumlu olacağı en yüksek tutarın gösterilmesi-260
C--Kefalet tarihi-261
D--Kefilin kendi el yazısıyla belirtmesi gereken hususlar -nitelikli yazılı şekil--262
E--Kefil olma konusunda özel yetki verilmesi ve kefil olma vaadinde şekil-263
1--Kendi adına kefil olma konusunda özel yetki verilmesi, kefalet çeşidi ile aynı şekle tabidir-263
2--Diğer tarafa veya bir üçüncü kişiye kefil olma vaadinde bulunulması da aynı şekil koşullarına bağlıdır-263
F--Taraflar, yazılı şekle uyarak kefilin sorumluluğunu borcun belirli bir miktarıyla sınırlandırmayı kararlaştırabilirler-263
G--Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan ve kefilin sorumluluğunu arttıran değişiklikler, kefalet için öngörülen şekle uyulmadıkça hüküm doğurmaz-264
MADDE 584: EŞİN RIZASI-264
A--Düzenlemenin amacı-264
B--Düzenlemenin hukuksal mahiyeti-265
C--Eşin rızasına gerek duyulan kişiler-265
1--Genel olarak-265
2--Boşanma, mahkemece verilmiş ayrılık kararı veya yasal olarak ayrı yaşama hakkı-265
3--Ticaret siciline kayıtlı eş için diğer eşin rızasını almaya gerek yoktur-266
D--Eşin rızasına gerek duyulmayan kişiler sınırlı sayıda belirtilmiştir-266
E--Eşin rızasını gerektiren kefillikler-266
F--Kefalet sözleşmesinde sonradan yapılan önemli değişikliklerde eşin rızası gerekir-267
G--Rızanın çeşidi, zamanı, şekli ve özü-268
1--Eşin rızası ayrı ayrı olmalıdır-268
2--Rızanın zamanı-268
3--Geçerli bir rızanın bulunduğunu alacaklı ispatlamalıdır-268
4--Rızanın beyan ediliş şekli-268
5--Rızanın açıklanması için eş için gerekli uygun ortam yaratılmalıdır-268
6--Rızanın temsil yoluyla verilmesi-269
7--Eşin rızasını vermekten kaçınması veya rızasının bulunmamasının sonuçları-269
MADDE 585: ADİ KEFALET-281
A--Adi Kefalet-281
1--Genel açıklamalar-281
2--Tartışma definin ileri sürülemeyeceği durumlar-282
a--Borçlu aleyhine yapılan takibin sonucunda kesin aciz belgesi alınması-282
b--Borçlu aleyhine Türkiyede takibatın olanaksız hale gelmesi veya önemli ölçüde güçleşmesi-282
c--Borçlunun iflasına karar verilmesi-282
d--Borçluya konkordato mehli verilmiş olması-282
e--Rehnin paraya çevrilmesi defi-283
f--Zarara yahut açığa kefalet-283
MADDE 586: MÜTESELSİL KEFALET-284
A--Müteselsil kefalet-284
1--Genel açıklamalar-284
2--Müteselsil borçlu-285
3--Kefil olunmuş alacağı temin eden rehinler-285
MADDE 587: BİRLİKTE KEFALET-285
A--Birlikte kefalet-286
1--Gerçek olmayan birlikte kefalet-286
2--Gerçek birlikte kefalet-287
3--Birlikte kefillerin yükümlülükten kurtulmaları-289
MADDE 588: KEFİLE KEFİL VE RÜCUA KEFİL-290
A--Kefile kefalet-290
B--Rücua kefalet-291
MADDE 589: SORUMLULUĞUN KAPSAMI-291
A--Kefil, her durumda kefalet sözleşmesinde belirtilen azami miktara kadar sorumludur-292
B--Kefilin borcun aslından başka yasa gereğince sorumlu olduğu hususlar-292
C--Kefalet, doğacak borçlar için verilir-294
D--Asıl borç ilişkisinin hükümsüz hale gelmesi nedeniyle doğan zarardan ve ceza koşulundan sorumluluğa ilişkin anlaşmalar kesin olarak hükümsüzdür-294
MADDE 590: KEFİLİN TAKİBİ-295
A--İflas-296
B--Takibin durması-296
C--Takibin durdurulmasının sonuçları-297
MADDE 591: DEFİLER-297
A--Asıl borçluya veya mirasçılarına ait olan defilerin çevresi ve uygulama durumları-298
B--Kefil, asıl borçlunun ödeme güçsüzlüğünden doğan defileri ileri süremez-298
C--Borçlunun defilerden feragatının sonuçları-299
D--Kefilin, asıl borçluya ait defilerden feragatı-299
MADDE 592: ÖZEN GÖSTERME, REHİN VE BORÇ SENETLERİNİN TESLİMİ-300
A--Güvencelerin azalmasından sorumluluğun koşulları-301
1--Rehin hakları ya da başkaca güvenceler-301
2--Kefalet sırasında var olan güvenceler-301
3--Daha sonra verilen güvenceler-302
4--Güvenceyi ve rüçhan haklarını kefilin zararına olarak azaltmak-302
5--İspat-302
6--Azaltmadan doğan sorumluluk, kusur sorumluluğudur-303
7--Kefilin tazminat istemi-303
8--Kefil, fazla ödediğini geri isteyebilir-303
B--Güvenceleri ve ispat araçlarını saklama, kefile nakil ve tevdi yükümlülüğü-303
1--İspat araçları-303
2--Bilgi verme görevi-303
3--Rehinlerin verilmesi ve başkaca güvencelerin intikal ettirilmesi-303
4--Alacaklının tatmin edilmesi-304
C--Alacaklının ödevlerini yerine getirmemesinin sonuçları-304
1--Kefilin defi ileri sürmesi veya ödemeden kaçınması-304
D--Çalışanlara kefalet halinde alacaklının gözetim görevi-305
1--Genel olarak-305
2--Gözetim görevinin koşulları ve çevresi-305
3--Sorumluluğun sonuçları ve ispat-306
E--Taraflar başka türlü anlaşma yapabilirler-306
MADDE 593: ÖDEMENİN KABULÜNÜ İSTEME-306
A--Ödemenin kabulünün koşulları-307
1--Genel olarak-307
2--Özel olarak-307
B--Alacaklının haklı bir neden olmaksızın ödemeyi kabulden kaçınmasının sonuçları-307
MADDE 594: BİLDİRİM, İFLASTA VE KONKORDATODA KAYIT-308
A--Alacaklının kefile bilgi verme borcu-308
B--Alacaklının asıl borçlunun ödemede belirli gecikmelerini kefile bildirmesi borcu-308
C--Bilgi verme borcunun doğum zamanı-309
D--Alacaklının, asıl borçlunun iflası ile borçlunun konkordato istemindeki özen borcu-309
E--Alacaklının borçlarına aykırı davranmasının sonuçları-311
MADDE 595: KEFİL İLE BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ-311
A--Kefilin borçludan güvence isteyebileceği durumlar-311
B--Güvencelerin çeşidi-312
C--Kefilin borçtan kurtarılmasını istemesi-312
MADDE 596: KEFİLİN RÜCU HAKKI-313
A--Kefilin rücu hakkı-313
B--Kefilin iç ilişkiden doğan rücu hakkı saklıdır-314
C--Kefil bu iki çeşit rücu hakkından hangisine dayanmalıdır?-314
D--Özel olarak güvencelerin geçişi-314
MADDE 597: KEFİLİN BİLDİRİM YÜKÜ-317
A--Bildirim borcu-317
B--Bildirimde bulunmamanın sonuçları-317
C--Kefilin alacaklıya karşı olan sebepsiz zenginleşmeden doğan dava hakkı saklıdır-317
D--Güvencelerin akibeti-317
-MADDE 598: KANUN GEREĞİNCE SONA ERMESİ-319
A--Asıl borcun sona ermesine bağlı sona erme-319
B--Yasal süre sonucunda kefaletin sona ermesi-320
C--Kefaletin uzatılması ve yenilenmesi-321
D--Borçlu ve kefil sıfatı aynı kişide birleşmiş olursa, alacaklı için kefaletten doğan özel yararlar saklı kalır-321
MADDE 599: KEFALETTEN DÖNME-322
A--Gelecekteki bir alacağa -veya borca- kefaletten dönme-322
1--Gelecekteki alacak -veya borç- doğmamışsa-323
2--Asıl borçlunun mali durumu kefalet sözleşmesinden sonra önemli ölçüde bozulmuşsa ya da kefalet sırasında kefilin iyiniyetle -dürüstlükle- varsaydığından -kabul etmiş olduğundan- çok daha kötü olduğu ortaya çıkmışsa-323
B--Kefaletten dönme ve sonuçları-323
C--Kefilin kefalet sözleşmesinden dönmesi durumunda olumsuz -menfi- zarar-324
MADDE 600: SÜRELİ KEFALETTE-327
A--Düzenlemenin amacı ve gerekçesi-327
B--Süreli kefalet kavramı-327
C--TBK. Tasarısı mad. 600 hükmüne aykırı olarak yapılan sözleşmeler geçersizdir-327
D--Süreye bağlama anlaşması-328
MADDE 601: SÜRELİ OLMAYAN KEFALETTE-328
A--Maddenin uygulanmasının koşulları-329
1--Süresiz kefalet kavramı-329
2--Asıl borç muaccel olmalıdır-329
B--Alacağın muaccel olması -alacağın ödeme gününün gelmesi- halinde davranma-329
1--Kefil, alacaklıya bu konuda çağrıda bulunmalıdır-329
2--Alacaklı uygun bir davranışta bulunmazsa ne olur?-330
3--Muacceliyet ihbara -çağrıya- bağlı bir borca kefalette kefilin talep hakkı-330
C--Alacaklının alması gerekli önlemler-332
D--Bu hüküm kural olarak müteselsil kefile de uygulanır-332
E--Kefilin sorumluluğunun son bulması-332
F--Kefil kendisine tanınan haklardan önceden feragat edemez-332
1--Kuralın açıklanması-332
2--Kuralın istisnaları-333
a--Yasal istisnalar-333
b--Yorumla saptanacak istisnalar-333
c--Hüküm buyurucu niteliktedir-333
MADDE 602: ÇALIŞANLARA KEFALET-333
MADDE 603: UYGULAMA ALANI-334
A--Düzenlemenin amacı-334
B--Düzenlemenin koşulları-334
C--Maddenin eleştirisi-335
1--İsviçre hukukunda-335
2--Türk hukukunda-336
3--Değerlendirme-336
BORÇLAR KANUNU TASARISININ KEFALET SÖZLEŞMESİNE GETİRDİĞİ YENİLİKLER-338
DÖRDÜNCÜ KİTAP
KONUYLA İLGİLİ BİLİMSEL İNCELEMELER
BİRİNCİ KESİM
KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN GENİŞLETİLMESİ YA DA KEFİLİN-KENDİSİNE TANINAN HAKLARDAN BAŞTAN İTİBAREN FERAGATİ
A--Genel Olarak-379
B--Kefili Korumak İçin Getirilen Düzenlemeler -GİŞ- Yoluyla Birer Birer Bertaraf Edilmektedir-380
C--Yargıtay Uygulamasından Örnek-381
D--Eleştiri-384
a--Kefalet Sözleşmesi Yönünden-384
b--Garanti Sözleşmesi Yönünden-385
c--Olayın Tahvil Nazariyesi -Kuramı- Açısından İrdelenmesi-387
d--Olayın Garanti Sözleşmesine Hangi Hükümlerin Uygulanacağı Sorunu Açısından İrdelenmesi-387
E--İçtihatlar-388
İKİNCİ KESİM
GARANTİ, KEFALET VE KELEPÇELEME SÖZLEŞMELERİ İLE İLGİLİ-BANKALAR VE YARGITAY UYGULAMASINDAN ÖRNEKLER
A--Garanti Sözleşmesi ile Kefalet Sözleşmesinin Nitelikleri ve Farkları - Gerçek Kişiler Tarafından verilen Garantilerin Daha Ziyade Kefalet Olarak Görünmeleri - Garanti Sözleşmesinin Sorumluluk Sınırı-396
a--Her iki sözleşmenin temel amaçları-396
b--Her iki sözleşme arasındaki farklar-396
c--Her iki sözleşmeyi birbirinden ayıran kıstaslar-397
d--Garanti sözleşmesinin sorumluluk sınırı-397
aa--Belirsizliğin garantisi olamaz-397
bb--Süresiz garanti sözleşmelerinde asıl borçlunun kendi limitinin sonradan yükseltilmesi halinde garanti verenin başlangıçtaki iradesinin yükseltilen limiti de kayıtsız şartsız kapsamına aldığı anlamına gelmez, -398
cc--Garanti edenin, limit artışlarından sorumlu tutulabilmesinin koşulları-398
dd--Muaccel hale gelen borcun, alacaklı banka tarafından uzun süre takip edilmemesi nedeniyle sürüncemede kalmasından dolayı artması halinde garanti ediminin meydana gelen artıştan sorumlu tutulamayacağı ise açıktır-398
ee--Limit aşımının da garanti edildiği durumlarda limit ne miktara kadar aşıldığı takdirde garanti edenin sorumlu tutulacağı sorunu-398
ff--Garanti verenin muvafakati olmadan esas akdi ilişkideki koşulların borçlu aleyhinde ağırlaştırılması veya borçlunun yeni yükümlülükler üstlenmesi garanti edilen riskin kapsamı dışında kalır-399
e--Sonuç-399
f--Yargıtay HGK Kararı-401
B--Kelepçeleme sözleşmelerine örnekler-411
C--Her türlü borç ilişkisinden doğmuş ve doğacak tüm alacakların garanti edilmesine ilişkin sözleşme kaydı geçersizdir-419
a--Üçüncü kişinin fiilini taahhüt-419
b--Kefalet mi, garanti sözleşmesi mi ?-420
c--Para borcu için garanti verilebilir mi?-421
d--Belirsizliğin garantisi olmaz-422
e--Yargıtay uygulamasından örnekler-423
ÜÇÜNCÜ KESİM
BANKADAKİ MÜŞTEREK HESAP SAHİPLERİ ARASINDAKİ-İÇ İLİŞKİDEN DOĞAN KİMİ SORUNLAR
A--Bölünebilen edim üzerinde birden fazla kimsenin alacak hakkına sahip olması durumunda her bir kişi ne oranda alacak hakkına sahiptir?-429
a--Eşit pay karinesi-429
1--Alman hukukunda-429
2--Türk hukuk uygulamasında: Müşterek hesaptaki paylar, aksi iddia edilip kanıtlanmadıkça birbirine eşittir-429
b--Müteselsil alacaklılar arasında denkleştirme -iç hesaplaşma- yükümü bulunmamaktadır. Bu nedenle iç ilişki tarafların iradesine göre özgürce şekillendirilebilir-431
B--Müşterek hesap -tek imzalı- teselsüllü-müşterek hesap- hakkında genel bilgiler-432
C--Müşterek hesap sahiplerinden birisinin ölmesi halinde dahi diğerinin müteselsil alacaklılık sıfatı devam eder-433
D--Müteselsil alacaklılardan biri, borçluya -bankaya- karşı, diğer alacaklıların durumunu ağırlaştıramaz-434
E--Hesap sahiplerinden birinin -Bankadan- kendi payı oranından fazla para çekmesi hukuka aykırıdır-434
F--Vekalet sözleşmesi aracılığı ile tahsil edilen alacağın tasfiyesi ve paylaşımı-434
K--Eşlerden birinin ortak hesaptaki parayı tümüyle çekmesi halinde hesaplaşma, aralarındaki mal rejiminin tipine göre belirlenir-435
L--İçtihatlar-437
-DÖRDÜNCÜ KESİM
ÇEKİ ELİNDE BULUNDURAN HAMİLİN KÖTÜNİYETLİ OLDUĞU-İDDİASIYLA AÇILMIŞ BULUNAN ÇEK İSTİRDADI DAVASINDA
a--Somut olay-441
b--Çekin, devri şu şekilde gerçekleşmektedir-441
c--Ciro, emre yazılı senetlerde uygulanan ve bu senetleri karakterize eden kendisine has bir devir şeklidir-441
d--Davacı, TTK. 596. maddesine aykırı olarak ciro ile hakkın davalıya geçmediğini, yanlar arasında çekin cirosunu haklı kılan bir nedenin bulunmadığını ileri sürmektedir-441
e--Davacının ileri sürdüğü definin hükümsüzlüğünü içeren bir senet metninden doğan mutlak defilerden bulunmadığı açıktır-442
f--Davacının ileri sürdüğü -bir senet düzenleme iradesinin bulunmadığı- şeklindeki şahsi defi hukuksal işlem yokluğunu ifade ettiğinden HUMK. 288 ve 290. maddeleri uyarınca yazılı delil ile kanıtlanmalıdır-442
g--Yazılı delille kanıtlanması gereken bir hususta tanık dinlenebilmesi için karşı tarafın açık ve yazılı onayı gerekmektedir-442
h--Sonuç: Davalı, çeki ciroyla devralmıştır. Sözkonusu ciro gözetildiğinde, davalı meşru hamildir-442
BEŞİNCİ KESİM
KEFALET SÖZLEŞMESİ KURULDUĞU SIRADA ASIL BORÇLUNUN DURUMUNUN-FENA OLMASI VE BUNUN KEFİLİN DURUMUNA ETKİSİ SORUNU
A--Genel olarak-443
B--Alacaklının sözleşmenin kurulduğu sırada asıl borçlunun mali durumu hakkında kefile bilgi vermesi gerekli midir?-443
C--Temel hatasının koşullarının kefalet sözleşmesi açısından değerlendirilmesi-444
D--İşlem temelinin çökmesi teorisinin kefalet sözleşmesi açısından değerlendirilmesi-446
E--Asıl borçlunun mali durumundaki bozukluğun kefalet sözleşmesini sona erdirme olanağı-447
ALTINCI KESİM
YENİ TÜRK BORÇLAR KANUNU TASARISININ KAYNAĞI OLARAK-1941 TARİHLİ İSVİÇRE KEFALET HUKUKU
A--1941 TARİHLİ KEFALET HUKUKUNUN DOĞUŞU-449
a--Yeniden gözden geçirme uyarıları-449
b--Yeniden gözden geçirmenin yapılması-449
B--1941 TARİHLİ İSVİÇRE YENİ KEFALET HUKUKU-450
a--Ana düşünceler: 1911 tarihli İsviçre -ve dolayısıyla 1926 tarihli halen yürürlükte bulunan Türk Borçlar- Kanunu karşısındaki yenilikler-450
b--Yeni kefalet hukukunun sistematiği ve yazılışı-453
C--KEFALETE İLİŞKİN YASAL KURALLARA TOPLU BAKIŞ-453
-YEDİNCİ KESİM
KEFİL ÖDEMEDE BULUNDUKTAN SONRA DA-ŞEKİL NOKSANINA DAYANABİLİR Mİ?
SEKİZİNCİ KESİM
AİLE YAKINLARI LEHİNE KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE YÜKLENİLEN-BORÇ MİKTARI İLE KEFİLİN MADDİ KAYNAKLARININ BÜTÜNÜ-ARASINDAKİ AÇIK ORANSIZLIK DİKKATE ALINMAK GEREKİR Mİ?
A--DİKKATE ALINMAZ -ahlaka aykırı değildir- GÖRÜŞÜ-459
a--Somut olay-459
b--Gerekçesi-459
B--DİKKATE ALINIR -ahlaka aykırıdır-GÖRÜŞÜ-460
a--Somut olay-460
b--Gerekçesi-460
c--Bir başka olay-461
C--ALMAN FEDERAL ANAYASA MAHKEMESİNİN 19. 10. 1993 TARİHLİ KARARININ BİRKAÇ CÜMLE İLE GEREKÇESİ-463
D--DEĞERLENDİRME-465
DOKUZUNCU KESİM
BANKANIN MÜŞTERİSİ İLE KREDİ İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN-ALACAĞI İÇİN, HANGİ KOŞULLARDA KEFİLE BAŞVURABİLİR?
1--İleride doğması muhtemel bulunan kredi borçlarına kefalet geçerlidir-468
2--Şarta bağlı kefalet-468
3--Genel kredi sözleşmesine verilmiş bulunan bir kefalet, bu sözleşme ile kurulmuş bulunan sözleşmesel ilişki devam ettiği sürece ve sözleşmede belirlenen azami meblağ ile sınırlı olmak üzere varlığını devam ettirecektir-468
4--Kredinin ödenmiş olması kefaletin sona ermesine yol açar mı?-469
a--Kefalet, kural olarak mevcut kredi sözleşmesinin sona ermesi ile birlikte ortadan kalkar-469
b--Hesabı cari şeklinde işleyen kredi ilişkilerinde, alınan kredinin tamamen geri ödenmesi -yani belirli bir zaman diliminde hesabın sıfırlanmış olması-, bu kredi ilişkisine kefil olmuş bulunan kişilerin kefaletin sona ermesine yol açmaz. Zira mevcut kredi sözleşmesi ile müşteriye tanınmış bulunan kredi kullanma olanağı halen devam etmekte ve müşteri, her an kredi kullanma olanağına sahip bulunmaktadır-469
c--Hesabı cari şeklinde işleyen kredi sözleşmesi kavramı neyi anlatmak istemektedir?-469
d--Sonuç-469
5--Genel kredi sözleşmelerinin içeriği-470
6--Genel kredi sözleşmelerinin uygulanma şekli-470
7--Kefilin birden çok kredi sözleşmesine kefalet imzası koymasının doğurduğu sonuçlar-471
8--Kefaletin sirayeti-471
ÇERÇEVE SÖZLEŞME-473
--Çerçeve sözleşme-473
--Ön sözleşme-473
--Opsiyon sözleşmesi-473
ONUNCU KESİM
1 TEMMUZ 1942 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİREN-YENİDEN GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ İSVİÇRE BORÇLAR KANUNU TASARISI-İLE KARŞILAŞTIRILMALI OLARAK KEFALET HUKUKUNA TOPLU BAKIŞ
A--KEFALETİN GEREKLERİ-475
B--KEFALETİN MAHİYETİ-475
a--Kefalet kavramı-475
b--Sözleşme olarak kefalet-475
c--Kefaletin teminat olma işlevi-475
d--Kefilin borcunun özü yabancı bir borç olmasıdır-476
e--Kefaletin borç nedeni-477
f--Kefilin ediminin konusu-478
g--Feri -yan- borç olarak kefalet-479
aa--İkincillik -talilik--479
bb--Ferilik-480
1--Ayrı ayrı doğum, varlık, kapsam, ileri sürme bakımından kefilin borcunun feriliği-481
1a--Asıl borcun varlığı -BK. mad. 483--481
1ab--Genel olarak-481
1ac--Asıl borcun doğduğu an; gelecekteki ya da şarta bağlı borç-481
1ad--Asıl borcun ferdileştirilmesi-482
1ae--Batıl borç-483
1af--Tek taraflı bağlamayan borçlar-483
1ag--Eksik ya da tabii borç ilişkileri-484
1b--İsviçre Borçlar Kanunu -İBK- mad. 492/3 ile yeni Türk Borçlar Kanunu Tasarısı -BKT- mad. 587/2deki özel kural-484
1c--Kefilin borcunun kapsam ve sertlik bakımından feriliği-486
1ca--En yüksek sorumluluk tutarı bakımından-486
1cb--Asıl borçtan daha çoğu için kefilin sorumluluğu, özel yasal kural sonucunda olabilir-486
1cc--Feri mahiyet, kefaletin asıl borçtan daha az olmasına engel değildir-486
1cd--Kefilin sorumluluğunun sertlik bakımından feriliği-486
1ce--Kefalet alacaklıya -kefilin daha yüksek olabilen kişisel kredisi bir yana- asıl borçtan daha çok yararlar sağlayabilir-487
1d--Kefilin, borcunun temliki bakımından feriliği-487
1e--Kefilin borcunun düşmesi bakımından-487
1f--Kefaletin ödeme yeri, mahkeme ve icrada ileri sürülmesi bakımından feri değildir-487
2--Kefaletin başka sözleşmeler karşısında sınırlandırılması-487
2a--Borcu birlikte yüklenme, borca katılma-488
2b--Borçlu yanında müteselsil borca girme-489
2c--Garanti sözleşmesi-489
2d--Alacağın temlikinde sağlama -BK. mad. 169--490
2e--Kredi vekilliği -itibar emri--490
2f--Kredi mektubu -akreditif-, BK. mad. 399-490
2g--Başka birinin borçlandığı edimi yerine getireceği hakkındaki vaadi -söz vermesi--490
2h--Kredi sigortası-490
2ı--Aval-490
3--Kefaletin çeşitleri-491
3a--İleri sürülebilmelerine göre-491
3b--İlgili kefillerin sayısına göre-491
3c--Kefil olunan asıl borcun özelliğine göre-491
--Kefile kefil-491
--Rücua kefalet-491
--Gelecekteki alacağa kefalet-491
--Görev ya da hizmet kefaleti-491
--Bütün bir borç ilişkisine kefalet-492
--Rehinle sağlanmış asıl borca kefalet-492
3d--Kefilin sorumluluğunun çevresine göre-492
3e--Kefilin borcunun sürmesine göre-492
3f--Kefilin kişiliğine göre-492
4--Kefalet sözleşmesinin kurulması-493
4a--Sözleşmenin tarafları ve asıl borçlunun durumu-493
4b--Kefalet yeteneği-493
--Genel olarak-493
--Sınırlı kefil yeteneği-493
--Evli kişilerin kefaletleri-494
--Vesayet altındaki kimse-494
--Kayyumluk -TMK. mad. 426 vd. --494
--Konkordato süresinde, borçlunun kefil olma ehliyeti-495
4c- -Kefalette temsil-495
4d--İcap- Kabul, kefalet açıklaması, yorum-496
4e--Kefaletin yorumu için, ilkin genel yorum ilkeleri temel tutulur -BK. mad. 18--497
4f--Kefalet sözleşmelerindeki irade bozuklukları-497
--Hata-497
--Kefilin hileye maruz kalması-498
--Kefilin ikraha maruz kalması-498
4g--Önsözleşme -kefil olma vaadi--499
--Asıl borçluya kefil olma vaadi -sözvermesi--499
--Borçlunun, bir üçüncü kişinin kefaletini teminat altına alma -sağlamak- borcu-499
5--Sözleşme özgürlüğü ve buyurucu kefalet hukuku-500
ONBİRİNCİ KESİM
KEFALETTE, HAKSIZLIĞA KARŞI GENEL DİRENİŞ-
ONİKİNCİ KESİM
GENEL İŞLEM ŞARTLARI -GİŞ- İÇİNDEKİ KİŞİLİK HAKLARINI-İHLAL EDEN HÜKÜMLER MK. mad. 23e AYKIRI OLDUĞUNDAN-ÖTÜRÜ GEÇERSİZDİR
ONÜÇÜNCÜ KESİM
KREDİ AÇMA SÖZLEŞMELERİNDEKİ KEFALET KAYDININ DEĞERLENDİRİLMESİ
ONDÖRDÜNCÜ KESİM
AMME ALACAKLARININ TAHSİLİ USULÜ-HAKKINDA KANUNA GÖRE KEFALET
a--Şahsi Kefalet-504
b--Borçlu, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun Şahsi Kefalete İlişkin 11. Maddesi Uyarınca Kefil Göstermişse, Ödeme Emri Gönderilerek Takibe Alınması Gerekir-505
ONBEŞİNCİ KESİM
CARİ HESAP BORCUNA KEFALETTEN İSTİFA
ONALTINCI KESİM
İCRA VE İFLAS KANUNU UYGULAMASINDA KEFALET
I--İlam niteliğindeki kefaletler-511
II--Rehinle temin edilmiş alacaklarda kefalet-512
III--Asıl borcun muacceliyeti ihtarı gerektiriyorsa bu ihbarın kefile de yapılması zorunludur-514
IV--Müflisin kefil olduğu borçlar-515
V--Borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen kredilere -kefalete- itirazın kesin olarak kaldırılması-516
VI--Kefilin ödeme taahhüdünü ihlal suçu-517
VII--İcra mahkemesince müflisin kefil olamayacağına ilişkin kararı-518
VIII--Konkordatonun kabulü için gerekli çoğunluk ve kefillerin durumu-518
IX--Konkordatoya muvafakat etmeyen alacaklının borçlunun kefillerine ve borcu tekeffül edenlere karşı olan hakları-518
a--Konkordatoya onay verilmesi halinde-518
b--Müteselsil kefillerin kendi yönlerinden konkordato talep etmeleri-519
c--Kefilin konkordatoya onay vermemesi-519
X--İhtiyati haciz ve kefalet-519
XI--İcra mahkemesi hakimleri, icra ve iflas memur ve müstahdemleri, dairelerince takip edilmekte olan bir alacak veya satılmakta bulunan bir şey hakkında kiminle olursa olsun kendileri veya başkaları hesaplarına bir sözleşme yapamazlar -örneğin kefil olamazlar-. yaparlarsa hükümsüzdür-521
XII--İcra tutanağındaki kefalet beyanının aksi ancak yazılı delille ispatlanabilir-521
XIII--İlamın bozulması durumunda kefil hakkında icra işlemi yapılamaz-521
XIV--Kredi sözleşmesini kefil olarak imzalamak tacir sayılmak için yeterli değildir-522
XV--Borcu ödeyen kefilin asıl borçluya rücu etmesi ve sicilden terkin edilen davalı şirketin tasfiye amacı ile sınırlı olmak üzere ihyasının sağlanıp itirazın iptali davasına devam edilmesi sorunu-522
XVI--Müşterek borçlu ve müteselsil kefilin takip edilmesinin kapsamı-523
XVII--İpotek verenler aynı zamanda müteselsil kefil sıfatıyla borçlu iseler üçüncü kişi konumunda sayılamazlar ve bu nedenle muacceliyet ihbarına gerek kalmaz-523
XVIII--Müşterek borçlu ve müteselsil kefil olan bir kişinin icraya ödediği meblağı -yargılamayı gerektirdiğinden ötürü- diğer borçlulardan -müşterek borçlu ve müteselsil olanlardan- genel haciz yoluyla talep edemez-524
XIX--Yazılı kefalet sözleşmesinin aksi ancak yazılı delil ile ispatlanabilir-525
XX--Aval ile kefalet arasındaki farklar-525
XXI--Takip dayanağı bonoda kefil olarak ismi bulunan yılmaz söz konusu bonoda isminin olmasına rağmen imzasının bulunmadığı itirazını öne sürdüğüne göre senette bulunan imzalar yönünden usulüne uygun bilirkişi incelemesi yapılarak itiraz eden kefil imzası bulunup bulunmadığının saptanması gerekir-526
XXII--Lehine aval verilen kimse mutlaka bir bono borçlusu olmalıdır. Bonoda, sorumlu olarak görülmeyen bir kimse için verilen aval geçersizdir-526
XXIII--Bonoda muteber olmayan imzaların bulunması -örneğin takip konusu bononun arka yüzünde kefil Cemalin beyaz cirosu bulunmaktadır- Diğer imzaların -örneğin lehtar olan kişinin senet alacaklısına yaptığı açık ciro- sıhhatine engel teşkil etmez-526
XXIV--Ciro silsilesinde kopukluk olması senet arkasında salt imzası bulunan kişiyi, kefil ve aval veren duruma sokmadığından, lehdar, sözü edilen kişi hakkında takip yapamaz-526
XXV--Borçlu ile birlikte kefili hakkındaki tasarrufun iptali davaları HUMKdaki yetki kuralları gözetilerek açılır-527
İçtihatlar-527
İÇTİHATLAR-533
KAVRAM İNDEKSİ-879
İÇTİHAT DİZİNİ-883
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı