Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Mülkiyet Hakkı Yönünden Devletin Pozitif Yükümlülükleri
.jpg){kind=small}
Mülkiyet Hakkı Yönünden Devletin Pozitif Yükümlülükleri
İsmail Emrah PERDECİOĞLU
Sayfa Sayısı
:
202
Kitap Ölçüleri
:
16*24
Basım Yılı
:
2020
ISBN NO
:
9786053007944
250,00
TL
Doğası gereği devamlı genişleme ve egemenliğini kuvvetlendirme eğilimi olan devlet aygıtının sınırlandırılmasında insan hakları öğretisi her zaman akla gelen bir araç olarak düşünülmüş özellikle son yüzyılda uluslararası denetim mekanizmalarının artan etkisi ile pratik sonuçlar da doğurmuştur. İnsan hakları öğretisi zamanla devlet aygıtının sınırlandırılmasına hizmet eden meşruiyeti en güçlü araç haline gelmiş, devlet aygıtı üzerine öngördüğü yükümlülükler ile onu kullanan otoritenin meşruiyetinin sorgulanabilmesinin yollarından bir diğerini ortaya çıkarmıştır. Sakınılması, uzak durulması gereken bir alan yaratarak devletin sınırlanmasına hizmet eden bu öğreti bugün gelinen noktada “pozitif yükümlülükler” doktrini ile etkinliğini artırmış, devlete insan haklarını koruma ve bu yönde aktif bir tutum takınma yükümlülüğünü de yüklemiştir.
Benim için 2012 yılında başlayan insan hakları alanında çalışmaya yönelik yolculuğun Anayasa Mahkemesi raportörü olarak atanmadan önceki son yükümlülüğünü temsil eden bu çalışma, bu yolculuk sırasında uzun dönem üzerinde çalıştığım mülkiyet hakkı yönünden pozitif yükümlülükleri incelemesinden dolayı hoşça bir denk geliş de ortaya çıkarmıştır aslında. Bununla birlikte belli bir yükümlülüğün sonucu olarak önceden öngörülmüş bir zaman dilimi içinde hazırlanmış bu çalışmanın basılı bir esere dönüşmesi ancak kolektif bir çaba ile mümkün olmuştur
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ............................................................................................................................. 7
İÇİNDEKİLER .................................................................................................................... 9
KISALTMALAR LİSTESİ.................................................................................................... 13
GİRİŞ.............................................................................................................................. 15
BİRİNCİ BÖLÜM
POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER KAVRAMI
I. POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLERİN DÜŞÜNSEL TEMELLERİ .......................................... 19
A. Negatif Haklar/Pozitif Haklar İkiliğinin Reddi .................................................... 20
B. Shue’nun Çözümlemesi ve Sonucu: Yükümlülüklerin Üçlü Tipolojisi ................ 26
C. Üçlü Tipolojinin Pratik Değeri............................................................................ 32
II. ÜÇLÜ TİPOLOJİDE POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER..................................................... 36
A. Kaçınma-Saygı Yükümlülüğü ............................................................................. 37
B. Koruma Yükümlülüğü........................................................................................ 38
C. Mahrum Kalana Yardım Etme-Gerçekleştirme Yükümlülüğü.............................. 41
İKİNCİ BÖLÜM
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE TÜRK ANAYASA MAHKEMESİ
KORUMA SİSTEMİNDE POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER
I. AİHM İLE TÜRK ANAYASA MAHKEMESİ YÖNTEMLERİNİN ORTAKLAŞMASI ........ 45
A. Bireysel Başvuru ve Norm Denetimi Yönünden ................................................ 46
B. Pozitif Yükümlülükler Yönünden ....................................................................... 48
II. POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLERİN KAYNAKLARI......................................................... 50
A. Pozitif Yükümlülüklerin Doğrudan Sözleşme’ye ve Doğrudan Anayasa’ya
Dayanan Kaynakları........................................................................................... 55
1. Sözleşme’nin Başlığı, Başlangıcı ile Temel Hak ya da Özgürlüğün İlgili
Maddesi....................................................................................................... 55
2. Sözleşme’nin 1. ve 13. Maddeleri ............................................................... 58
3. Anayasa’nın 5. Maddesi ve Başlangıcı ile Temel Hak ya da
Özgürlüğün İlgili Maddesi............................................................................ 62
10 İçindekiler
4. Anayasanın Temel Hak ve Özgürlüklere İlişkin Özel Gerekçesi ................... 64
5. Sosyal Devlet ve Laiklik İlkeleri .................................................................... 66
B. Pozitif Yükümlülüklerin İçtihadi Kaynakları ....................................................... 68
1. Sözleşme’nin Konu ile Amacının Dikkate Alınması ...................................... 70
2. Etkililik Prensibi ve Dinamik Yorum ............................................................. 72
3. İçkinlik Teorisi ve Hukukun Üstünlüğü Prensibi........................................... 76
C. Pozitif Yükümlülüklerin Sınırları ve Türleri ........................................................ 79
1. Pozitif Yükümlülüklerin Kapsam Sorunu ve Dinamik Yorum
Yönteminin Sınırları..................................................................................... 80
2. Takdir Marjı Doktrini ................................................................................... 86
3. Pozitif Yükümlülüklerin Türleri .................................................................... 90
a. Maddi Yükümlülükler-Usuli Yükümlülükler ........................................... 91
b. Önleme Yükümlükleri - Sonuç Yükümlülükleri ...................................... 97
i. Önleme Yükümlülükleri ................................................................... 98
ii. Sonuç Yükümlülüğü ....................................................................... 100
D. Pozitif Yükümlülükler ve İnsan Haklarının Yatay Etkisi .................................... 102
1. Yatay Etki Kavramının Anlamı ve Tarihsel Gelişimi.................................... 103
2. Doğrudan Yatay Etki-Dolaylı Yatay Etki ..................................................... 105
3. Yatay Etki İle Pozitif Yükümlülükler İlişkisi................................................. 107
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MÜLKİYET HAKKI YÖNÜNDEN POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLERİN
AİHM VE AYM İÇTİHATLARINDA GÖRÜNÜMÜ
I. HAKKA MÜDAHALENİN VARLIĞINDA MÜLKİYET HAKKI İNCELENMESİ ..............111
A. Hakkın Kapsamı: “Mevcut Mülk” ve/veya “Meşru Beklenti” .......................... 111
B. Hakka Müdahale Türleri: Üç Kural Analizi ....................................................... 116
1. İkinci Kural-Mülkiyetten Yoksun Bırakma (Birinci Paragraf İkinci
Cümle) ....................................................................................................... 118
2. Üçüncü Kural-Mülkiyetin Kullanımının Kontrolü (İkinci Paragraf)............. 121
3. Birinci Kural-Mülkiyet Dokunulmazlığına Saygı Gösterilmesini İsteme
(Birinci Paragraf Birinci Cümle).................................................................. 123
C. Hakka Müdahalenin Haklılaştırılması: “Kanunilik” ve “Meşru Amaç” ............. 125
D. Hakka Müdahalenin Ölçülülüğü: “Ölçülülük İlkesi”......................................... 128
II. POZİTİF YÜKÜMLÜLÜKLER YÖNÜNDEN MÜLKİYET HAKKI İNCELEMESİ .............132
A. Negatif Yükümlülükler-Pozitif Yükümlülükler İlişkisi ....................................... 135
B. Üç Kural Analizinin Uygulanması..................................................................... 139
İçindekiler 11
C. “Hukukilik” ve “Meşru Amaç/Genel Yarar”..................................................... 142
D. Ölçülülük ......................................................................................................... 144
E. Pozitif Yükümlülüklerin Sınırları ...................................................................... 145
III. MÜLKİYET HAKKININ YATAY ETKİSİ...................................................................151
A. Yatay Etki İçtihadının Gelişimi ......................................................................... 152
B. Yatay Etki İçtihadının Genel Prensipleri .......................................................... 155
IV. MÜLKİYET HAKKI BAĞLAMINDA POZİTİF YÜKÜMLÜLÜK ALANLARI...................158
A. Bilgilendirme Yapma ....................................................................................... 159
B. İkna Edici Açıklama Yapma.............................................................................. 161
C. Doğru Zamanda, Uygun ve Tutarlı Davranma ile “İyi Yönetişim” İlkesi........... 162
D. Zarar Görmesine Engel Olma .......................................................................... 164
E. Etkili Tazmin Yolu Kurma................................................................................. 166
F. Etkili Soruşturma ve Yargılama Yapma............................................................ 169
G. Değerini Koruma ............................................................................................. 173
H. Yargı Kararlarının Yerine Getirilmesini Sağlama ve İcra Süreçlerini Etkili
Yönetme.......................................................................................................... 175
I. Kullanma ve Yararlanma Sağlama ................................................................... 178
SONUÇ......................................................................................................................... 181
KAYNAKÇA................................................................................................................... 187
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı