Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Muhasebe Hata ve Hileleri ( Muhasebe ve Vergi Denetiminde )
Muhasebe Hata ve Hileleri ( Muhasebe ve Vergi Denetiminde )
Cemal ELİTAŞ / Hasan Hüseyin BAYRAKLI / Mehmet ERKAN
Sayfa Sayısı
:
223
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786055335472
84,00
TL ONSOZ "Muhasebe Denetiminde ve Vergi Denetiminde Hata ve Hileler" adını taşıyan bu çalışma, farklı bilimsel alanlarda çalışan akademisyenlerin bu güne kadar ele alınmamış bir konuyu birlikte incelemeleridir. "Muhasebede Hata ve Hileler" hem muhasebe bilim dalının hem de maliye bilim dalının ortaklaşa inceledikleri bir konudur. Birinci kısımda "Muhasebede Hata ve Hileler" incelenmiştir, ikinci kısımda ise hata ve hilelerin ortaya çıkarılması, Vergi Denetimi açısından irdelenmiş ve kesilmesi gereken cezalara yer verilmiştir. Bu çalışma daha önce yayınlanabilirdi. Ancak son anda KHK ile vergi denetim birimlerinin birleştirilmesi yeni düzenlemeye ilişkin olarak yönetmeliklerin çıkması beklenmiştir. Bu gerçekleştikten sonra ikinci kısım yeniden düzenlenmiş ve basıma hazır hale getirilmiştir. Çalışmamız bu konularda çalışan meslek mensupları, lisansüstü ve doktora yapan araştırmacılar için bir kaynak kitaptır. Muhasebe meslek mensuplarına, vergi müfettişlerine, lisans ve lisansüstü öğrencilerimize faydalı olursa kendimizi mutlu hissedeceğiz. Ocak 2012 Prof. Dr. Hasan Hüseyin BAYRAKLI Doç. Dr. Mehmet ERKAN Doç. Dr. Cemal ELİTAŞ İÇİNDEKİLER BİRİNCİ KISIM MUHASEBEDE DENETİM, HATA VE HİLE BİRİNCİ BOLUM : MUHASEBE DENETİMİ I. GENEL OLARAK DENETİM VE TARİHSEL GELİŞİMİ 3 II. MUHASEBE DENETİMİNİN TOPLUMDAKİ ROLÜ 4 III. DENETİM İLE MUHASEBE ARASINDAKİ İLİŞKİLER 7 A) Muhasebe Bilgisinin Doğruluk ve Güvenilirliğinin Sağlanmasının Gerekliliği 7 B) Muhasebe Bilgisinin Doğruluk ve Güvenilirliğinin Araştırılmasının Gerekliliği 8 IV. FİNANSAL KARARLARIN DAYANAĞI OLARAK MUHASEBE BİLGİSİ 8 A) Muhasebe Bilgisinin Üretilmesi ve Raporlanması 9 B) Muhasebe Bilgisinin Finansal Kararlarda Kullanılabilir Bilgilere Dönüştürülmesi 11 V. MUHASEBE DENETİMİNİN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 12 VI. DENETİM TÜRLERİ 14 A) Finansal Tabloların Denetimi 14 1. Bilanço ilkelerinin amacı 16 2. Gelir Tablosu ilkelerinin amacı 16 B) Uygunluk Denetimi 16 C) Faaliyet Denetimi 17 İKİNCİ BÖLÜM : MUHASEBE HATALARI I. HATANIN TANIMI 19 II. HATALARIN YAPILMA NEDENLERİ 21 A) Bilgisizlik ve Tecrübesizlik 21 B) ihmal ve Dikkatsizlik 21 III. HATALARIN SINIFLANDIRILMASI 22 A) Hataların İçerik Bakımından Sınıflandırılması 22 1. Nitel Muhasebe Hataları 22 2. Nicel Muhasebe Hataları 23 B) Hatalarının Sonuçları Bakımından Sınıflandırılması 23 1. Önemli Muhasebe Hataları 23 2. Önemsiz Muhasebe Hataları 23 C) Hataların Etkileri Bakımından Sınıflandırılması 24 1. Bilançoyu Etkileyen Muhasebe Hataları 24 2. Gelir Tablosunu Etkileyen Muhasebe Hataları 24 3. Bilanço ve Gelir Tablosunu Etkileyen Muhasebe Hataları 24 IV. HATA ÇEŞİTLERİ 25 A) Matematik Hataları 25 B) Kayıt Hataları 26 1. Rakam Hataları 26 2. Hesap Hataları 29 3. Borç ve Alacağın Karıştırılması 32 C) Nakil Hataları 33 D) Unutulma ve Tekrarlama Hataları 35 E) Bilanço Hataları 36 F) TMS 8′de Muhasebe Hataları 37 V. VERGİ İNCELEMELERİ SIRASINDA ENÇOK KARŞILAŞILAN MUHASEBE HATALARI ..41 A) Değerleme Hataları 41 B) Amortisman ve Yeniden Değerleme Uygulamalarında Yapılan Hatalar 43 C) Katma Değer Vergisi Uygulamalarında Karşılaşılan Muhasebe Hataları 45 D) Gider ve Maliyet Artırıcı Harcamalar 46 E) Tevkifat (Stopaj) Uygulamasında Karşılaşılan Hatalar 47 F) Yıllara Sari inşaat ve Onarım işlerinde Karşılaşılan Muhasebe Hataları 47 G) Muafiyet ve istisna Uygulamalarına ilişkin Muhasebe Hataları 48 H) Sabit Kıymet Yenileme Fonu Uygulamalarındaki Hataları 48 I) Diğer Muhasebe Hataları 48 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : MUHASEBE HİLELERİ I. HİLE 49 II. HİLENİN TANIMI 50 III. HİLE YAPANLARIN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ 54 A) Hile Yapanların Cinsiyeti 54 B) Hile Yapanların Medeni Durumu 54 C) Hile Yapanların Eğitim Durumu 55 D) Hile Yapanların Zekâ Düzeyi 55 E) Hile Yapanların Benlik Düzeyi 55 F) Hile Yapanların Risk Alma Düzeyleri 55 G) Hile Yapanların Yaş Düzeyleri 56 H) Hile Yapanların ilgi Düzeyleri 56 I) Hile Yapanların Kurallara Uyma Eğilimi 56 J) Hile Yapanların Çalışma Koşullan 56 K) Hile Yapanların Kişilik Durumları .v 57 L) Hile Yapanların Yaşam Koşulları 57 M) Hile Yapanların işletmedeki Yerleri 57 N) Hile Yapanların işletme Dışı ilişkileri 58 O) Hile Yapanların Kişisel Kazanç Beklentileri 58 P) Hile Yapanların Gerçekçi Olmayan Beklentileri 58 IV. HİLE YAPMA NEDENLERİ 59 A) işletme Yöneticileri Tarafından Yapılan Hilelerinin Nedenleri 59 1. işletmeyi Olduğundan iyi veya Kötü Gösteren Düzenlemeler 61 2. işletmeyi Olduğundan iyi veya Kötü Gösteren Düzenlemelerin Nedenleri 6 B) işletme Çalışanları Tarafından Yapılan Hilelerin Nedenleri 63 C) işletme Çalışanları Tarafından Yapılan Hilelerin Yapılma Şekilleri ve Önlenmesi 67 V. HİLENİN UNSURLARI 71 VI. HİLE TÜRLERİ 76 A) Kasti Hatalar 77 B) Kayıt Dışı İşlemler 78 C) Zamanından Önce veya Sonra Kayıt 79 D) Uydurma Hesaplar Açma 80 E) Sahte ve Yanıltıcı Belge Kullanmak 81 F) Bilançonun Maskelenmesi 84 VII. HİLENİN TESPİT EDİLMESİ 86 VIII. HİLEYİ EN AZA İNDİRMEK 87 IX. MUHASEBE HİLESİ ÖRNEKLERİ 88 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : HATA VE HİLEDE RİSK FAKTÖRÜ, STANDARTLAR VE SPK′DAKİ DÜZENLEMELER I. HATA VE HİLELERE NEDEN OLAN RİSK FAKTÖRLERİ 91 II. HATA VE HİLELERE İLİŞKİN STANDARTLAR 92 III. HATA İLE HİLE ARASINDAKİ FARK NEDİR? 92 IV. SERMAYE PİYASASI KURULUNA KAYITLI HALKA AÇIK ANONİM ŞİRKETLERDE HATA VE HİLE DENETİMİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 94 İKİNCİ KISIM VERGİ DENETİMİNDE MUHASEBE HATA VE HİLELERİ BİRİNCİ BOLUM : VERGİ DENETİMİ, AMACI, TÜRLERİ VE İŞLEVLERİ I.VERGİ DENETİMİ 103 A) VERGİ DENETİMİ KAVRAMI 103 B) VERGİ DENETİMİNİN TANIMI 103 III. VERGİ DENETİMİNİN AMACI 105 A) MALİ AMAÇ 105 B) EKONOMİK AMAÇ 105 C) SOSYAL AMAÇ 106 D) HUKUKİ AMAÇ 107 II. VERGİ DENETİM TÜRLERİ 107 A) YOKLAMA 107 1.Vergi Yoklaması Kavramı ve Tanımı 107 2. Vergi Yoklamasının Amacı 108 a) Genel Amaçla Yapılan Vergi Yoklaması 108 aa) Vergi Mükelleflerinin Araştırılması ve Tespiti 108 bb) Mükellefiyete ilgili Maddi Olayların Araştırılması ve Tespiti 109 b) Özel Amaçla Yapılan Vergi Yoklaması 109 3. Vergi Yoklamasında Yetkililer 110 4. Vergi Yoklaması Yöntemi 111 5. Vergi Yoklamasının Sonuçları 112 a) Gelir Getirici Sonuçlan 112 b) Vergi Düzenine Uyumu Sağlar 112 c) Ceza Kesilmesini Gerektirebilir 112 B) VERGİ İNCELEMESİ 112 1. Vergi incelemesi Kavramı ve Tanımı 112 2. Vergi incelemesinin Amacı 113 a) Ödenmesi Gereken Verginin Doğruluğunun Araştırılması 113 b) Ödenmesi Gereken Verginin Doğruluğunun Tespit Edilmesi 114 c) Ödenmesi Gereken Verginin Doğruluğunun Sağlanması 114 3. Vergi incelemesine Yetkili Kişiler 114 4. Vergi Müfettişleri 115 a) Vergi Müfettişliğine Giriş 115 b) Vergi Müfettişlerinin Yetki ve Görevleri 116 c) Vergi Müfettişlerinin Sorumlulukları 117 5. Vergi Denetim Kurulu ve Grup Başkanlıkları 117 a) Vergi Denetim Kurulu 117 b) Grup Başkanlıkları 118 6. Vergi incelemesine Tabi Olanlar 119 a) Defter ve Hesap Tutmak Zorunda Olan Mükellefler 119 b) Evrak ve Vesikaları Muhafaza ve ibraz Etmek Zorunda Olan Mükellefler 121 7. Vergi incelemesinin Yürütülmesi 122 a) Vergi inceleme Görevinin Verilmesi 122 b) Vergi incelemesine Hazırlık 123 c) işe Başlama », 123 d) Vergi incelemesine Başlama ve Kimlik ibrazı 123 e) inceleme Yeri ve Çalışma Saatleri 125 f) İnceleme Süresi 125 g) inceleme Dosyası ve inceleme Tutanakları 126 h) Vergi inceleme Raporunun Düzenlenmesi 127 ı) Vergi inceleme Raporunun Gönderilmesi 128 7. incelemenin Türleri 129 a) Kapsamına Göre 129 aa)Tam inceleme 129 bb) Sınırlı inceleme 129 b) Süresine Göre 129 aa) Sürekli inceleme 129 bb) Devresel inceleme 129 c) inceleme Süresinin Akışına Göre 130 aa) Geriye Doğru inceleme 130 bb) Cari Yılın incelemesi 130 d) Mükellef Sayısına Göre 130 aa) Toplu inceleme 130 bb) Bireysel inceleme 130 8. Vergi incelemesinin Sonuçları 130 9. Vergi incelemesinde Rapor Değerlendirme Komisyonları 131 a. inceleme Raporu Değerlendirme Komisyonlarının Oluşumu 132 aa. Vergi Müfettişleri Tarafından Düzenlenen Vergi inceleme Raporlarını Değerlendirme Komisyonlarının Oluşumu 132 bb) Diğer Memurlarca Düzenlenecek Vergi inceleme Raporları Değerlendirme Komisyonunun Oluşumu 133 cc) Vergi Dairesi Başkanlığı Üst Rapor Değerlendirme Komisyonunun Oluşumu 134 dd) Merkezi Rapor Değerlendirme Komisyonunun Oluşumu 134 b) inceleme Raporu Değerlendirme Komisyonlarının Görevlen 135 aa) Vergi inceleme Raporlarının Hukuk Kurallarına Uygunluğunu Sağlamak 135 bb) Vergi inceleme Raporlarının Maddi ve Usul Hatalarından Arındırılmasını Sağlamak .′.′ 136 cc. Vergi Suçlarının Tespiti Halinde Adli Yargı için Mütalaa Hazırlamak 137 dd) Vergi inceleme Raporlarını Değerlendirme Komisyonlarının Çalışma Yöntemi ....138 C) ARAMALI VERGİ İNCELEMESİ 140 1. Aramalı Vergi incelemesi Kavramı 140 2. Aramalı Vergi incelemesinin Tanımı 140 3. Arama Kararı 141 a) Arama Kararını Verecek Makam 141 b) Arama Kararının Verilmesinin Şartları 142 c) Arama Kararının Amacı 143 d) Arama Kararının Kapsamı 143 e) Vergi incelemesinde Aramanın Türü 144 f) Arama Kararının Verilmesi 145 g) Arama Kararının Uygulaması 145 4. Aramalı inceleme Usulü 146 a) Aramaya Başlama Tutanağı 146 b) Arama Zamanı 147 c) Aramada Hazır Bulunacak Kişiler 148 d) Delillerin Saklanması 149 e) Aramalı incelemede Usul ve Süresi 150 f) Aramalı incelemede Mükellefin Yükümlülükleri 150 5. Aramalı Vergi incelemesinin Sonlandırılması 151 6. Aramalı Vergi incelemesinin Vergi Denetimindeki Yeri 151 7. Aramalı Vergi incelemesinde Kurallara Uyulmamasının Sonuçları 152 a) Vergi Hukuku Açısından Sonuçları 152 b) idare Hukuku Açısından Sonuçları 153 c) Ceza Hukuku Açısından Sonuçları 153 d) Borçlar Hukuku Açısından Sonuçları 155 D) BİLGİ TOPLAMA 156 1. Bilgi Toplama Kavramı ve Tanımı 156 2. Bilgi Toplama Yöntemleri 156 a) Talep Üzerine Bilgi Verme 157 b) Sürekli Bilgi Verme 157 3. Bilgi Toplamanın Önemi 158 4. Bilgi istenemeyecek Haller 158 a) Memleket Dışı İmtiyazlardan Yararlananlar 158 b) Bazı Mesleki Faaliyetlerin içeriğini Saklamakla Yükümlü Olan Kişiler 158 5. Bilgi Vermemenin Yaptırımı 159 İKİNCİ BÖLÜM : VERGİ İNCELEMELERİNDE MUHASEBE HATA VE HİLELERİNİN TESPİTİ I. İNCELEME YÖNTEMİ VE TÜRLERİ 161 A) İNCELEME YÖNTEMİNE KARAR VERİLMESİ VE ÖNEMİ 161 B) İNCELEME YÖNTEMLERİ 162 1. Hareketin Şekline Göre inceleme Yöntemleri 162 a) Şekli veya Maddi inceleme 162 aa) Şekli inceleme 163 bb) Maddi inceleme 164 b) Belgeden Deftere veya Defterden Belgeye Doğru inceleme 165 aa) işlemden Belge ve Deftere Doğru inceleme 165 bb) Defter ve Belgeden işleme Doğru inceleme 166 c) Aralıksız inceleme veya Rastgele (Sondaj) Usulü inceleme 166 aa) Aralıksız inceleme 166 bb) Rastgele (Sondaj) Usulü inceleme 166 2. içeriği itibariyle inceleme Türleri 167 a) Aritmetik inceleme 167 b)Karşılaştırılmalı inceleme 167 aa) işletme içi Değerler Arasında Karşılaştırma 168 bb) işletmeyle ilişkili Diğer İşletmelerle Karşılaştırma 168 II. MUHASEBE HATA VE HİLELERİNİN TESPİTE YÖNELİK OLARAK İNCELEMENİN YAPILMASI 169 A) VERGİ İSTİHBARAT MERKEZİ VERİ AMBARI VERİLERİNDEN YARARLANMA 169 B) VERGİ İNCELEMESİNDE ÖN İNCELEME YAPILMASI 172 1. incelenecek işletmenin içinde Yer Aldığı Sektör Hakkında Ekonomik ve Teknik Bilgilerin Sağlanması 172 2. imalat Kuruluşlarında Teknolojik Yönlerin Araştırılması 173 3. işletmenin Faaliyet Konusu ile ilgili Hukuk Kurallarının Gözden Geçirilmesi 174 4. işletmenin Faaliyet Konusu ile ilgili Yargı Kararlarının Gözden Geçirilmesi 175 C) MÜKELLEFİN DOSYASI ÜZERİNDE İNCELEME YAPILMASI 175 1. Beyanname ve Eklerinin incelenmesi 175 2.Bilanço ve Kar/Zarar Cetvelinin incelenmesi 177 3. Daha Önceki inceleme Raporlarında Belirtilen Konuların incelemesi 178 4. Defter ve Belgelerin incelenmesi 179 5. Özel Defter ve Belgelerin incelemesi 179 D) VERGİ GİZLEME YÖNTEMLERİ 179 1. Satış işlemlerinde Yapılan Hukuka Ayrılıklar 180 2. Alım işlemlerinde Yapılan Hukuka Aykırılıklar 180 3. işletme Giderlerinin Gerçeğinden Yüksek Gösterilmesi 181 4. işletme Sahibinin Ev Giderlerinin işletme Gideri Gibi Gösterilmesi 182 5. Değerleme Hileleri Yapılması ?. 183 6. Kanunen Kabul Edilemeyen Giderlerin Kabul Edilen Giderler Gibi işlem Yapılması 183 7. ilgili Yılda indirilmeyen Giderlerin Sonraki Yıllarda indirilmesi 183 8. Üretimde Fire Oranlarının Yüksek Gösterilmesi 183 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : VERGİ İNCELEMESİNDE MÜKELLEF HAKLAR I VERGİ MÜKELLEFİNİN HAKKI KAVRAMI 185 II VERGİ İNCELEMESİNDE MÜKELLEF HAKKI KAVRAMI 187 A) OLAĞAN İNCELEMEDE MÜKELLEF HAKLARI 187 1. Kimlik isteme Hakkı 187 2. incelemeyi işyerinde isteme Hakkı 188 3. Dairede Yapılacak incelemede Mazereti Nedeniyle Defter ve Belgelerin Getirilmesi İçin Süre isteme Hakkı 189 4. Defter ve Belgelerin Daireye Getirilmesinin Yazılı Olarak Bildirilmesini isteme Hakkı 190 5.incelemeye Başlamadan Önce izahat isteme Hakkı 190 6. Mükellefin itirazlarının inceleme Tutanağına Yazılmasını İsteme Hakkı 191 7. imzalanan Tutanaklardan Bir Nüsha isteme Hakkı 192 8. incelemenin Resmi Çalışma Saatleri içerisinde Yapılmasını isteme Hakkı 193 9. inceleme Faaliyetlerinin işyerindeki Faaliyetleri Aksatmamasını isteme Hakkı 193 10. İnceleme Yapıldığını Gösteren Belge isteme Hakkı 194 11. incelemenin Süresinde Bitirilmesini isteme Hakkı 195 12. incelemenin Süresinde Bitirilmemesi Nedenini Yazılı Olarak isteme Hakkı 195 13. incelemeye Alınan Defter ve Belgelerden Yararlanma Hakkı 196 14. incelemede Mali Müşavirinin Bulundurulmasını isteme Hakkı 196 15. Vergi Gizliliğinin Korunmasını isteme ve Aykırı Fiillerde Davacı Olma Hakkı 197 16. Vergi Mükellefinin Kişi ve Konut Dokunulmazlığına, Özel Hayatının, Gizliliğine Uymasını isteme Hakkı 198 B) ARAMALI İNCELEMEDE MÜKELLEF HAKLARI 198 1. Arama Kararının Gösterilmesini isteme Hakkı 199 2. Arama Zamanına Uyulmasını isteme Hakkı 199 3. Aramada El konulan Belgelerin Detaylı Tespit Tutanaklarını İsteme Hakkı 199 4. Aramada Kapalı Kutulara Konulan Defter ve Belgelerin Mühürleme ve Mührün Kaldırılması Tutanaklarından isteme Hakkı 200 5. Aramada El konulan Defter ve Belgelerin Korunmaması Hallerinde idareden Tazminat isteme Hakkı 201 6. Arama Yapılan Hallerde incelemenin Öncelikli Yapılmasını isteme Hakkı 201 7. Kayıtların Yeniden işlenmesi için Münasip Süre isteme Hakkı 202 8. İhbarlı Aramada İhbarın Yersiz Çıkması Halinde İhbar Edenin Kimlik Bilgilerini isteme Hakkı 202 9. Aramada Avukatın Bulundurulmasını isteme Hakkı 203 10. Soruşturma ve Kovuşturma Konusu Fiilin Niteliğini Belirten Belge İsteme Hakkı 203 11. Aramada El konulan veya Koruma Altına Alınan Eşyanın Listesini içeren Belge İsteme Hakkı 203 12. Arama Şüphesini Haklı Kılan Bir Şeyin Elde Edilmemiş Olduğunu Gösteren Belge isteme Hakkı 203 13. Aramada El konulan Belgelerin Saklandığı Kutulara Mükellefin Mührünün Konulmasını veya imza Atılmasını isteme Hakkı 204 14. Arama Konusuna ilişkin Olmayan Defter ve Belgelerin Geri Verilmesini isteme Hakkı ..204 V. MÜKELLEF HAKLARININ İHLALİNİN SONUÇLARI 204 A) İŞLENEN SUÇLARA KARŞI ŞİKÂYET VE CEZA DAVASI AÇILMASI 205 1. Haksız Arama 205 2. Konut ve işyeri Dokunulmazlığının ihlali 205 3. Vergi Gizliliğini ihlal 206 4. Görevi Kötüye Kullanma 207 B) TAM YARGI DAVASI AÇILMASI 207 DÖRDÜNCÜ BOLUM : MUHASEBE HATA VE HİLELERİ NEDENİYLE OLUŞAN HUKUKA AYKIRILIKLAR VE YAPTIRIMLARI t. MUHASEBE HATALARI NEDENİYLE OLUŞAN HUKUKA AYKIRILIKLAR 209 A) VERGİ KAYBINA NEDEN OLAN MUHASEBE HATALARI 210 B) BİÇİMSEL VERGİ YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRILIK OLUŞTURAN VERGİ HATALARI 212 II. MUHASEBE HİLELERİ NEDENİYLE OLUŞAN HUKUKA AYKIRILIKLAR 213 KAYNAKÇA 219
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı