Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (68)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Milletlerarası Unsurlu Bireysel Ve Toplu İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk

Milletlerarası Unsurlu Bireysel Ve Toplu İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk



Sayfa Sayısı
:  
312
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2011
ISBN NO
:  
9786055336257

1.560,00 TL











SUNUŞ Milletlerarası unsurlu bireysel ve toplu iş sözleşmelerine uygulana¬cak hukuku konu alan bu çalışma, "İş Sözleşmelerinden Doğan Kanun¬lar İhtilâfı" adıyla Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk (Uluslararası Özel Hukuk) Anabilim Dalında, doktora tezi olarak hazırlanmış ve 29.09.2011 tarihinde, Prof. Dr. Bilgin TİRYAKİOĞLU, Prof. Dr. Vahit DOĞAN, Prof. Dr. Fügen SARGIN, Doç. Dr. Esra DAR¬DAĞAN KİBAR, Doç. Dr. Rifat ERTEN′den oluşan jüri önünde savunu¬larak oybirliğiyle kabul edilmiştir. Bu vesileyle, lisans eğitimimden bu yana görüş ve eleştirileriyle ça¬lışmalarımı yönlendiren, sadece akademik hayatta değil yaşamın her alanında önerileriyle yolumu aydınlatan, her zaman destekleyen ve cesaretlediren, danışman hocam, ustam Prof Dr. Fügen SARGIN′a en içten teşekkürlerimi ve saygılarımı sunarım. Değerli görüşleriyle tez ça¬lışmama katkıda bulunan jüri üyesi değerli hocalarıma teşekkürlerimi belirtmek isterim. Çalışmalarım sırasında akademik ve idarî her konuda bana des¬tek vermiş olan, Prof. Dr. Nami ÇAĞAN′a ve Prof. Dr. İhsan TARAKÇIOĞLU′na teşekkür ederim. Monografinin hazırlık çalışmaları sırasında, eserdeki Almanca kaynağın çevirisinde yardımlarını eksik et¬meyen değerli hocam Prof. Dr. Füsun ARSAVA′ya; uygulanacak huku¬kun tayini konusunda yapıcı eleştirileri ve tartışmalarıyla yolumu açan sayın hocam Prof. Dr. Sarper SÜZEK′e şükranlarımı sunarım. Yoğun ça¬lıştığım günlerde, fakültenin işleri konusunda bana destek olan araştır¬ma görevlisi arkadaşlarım, Çağıl SÜT GÖKER′e ve Serap ÖZBEY′e sevgi ve teşekkürlerimi belirtmek isterim. Sevgili annem ve babam, hayatım boyunca, ihtiyacım olan her an yanımdaydılar ve her türlü yardımı sağladılar. Annem Ayfer AYDOĞAN ve babam Sami AYDOĞAN′m destekleri olmasaydı, doktora tezimi yazmam mümkün olmazdı. Bir an bile sevgilerini eksik etmeyen kendi¬lerine teşekkür ederim. Sabahladığım günlerde, en büyük desteği ve yardımı sevgili eşim¬den gördüm. Gösterdiği sabırdan dolayı sevgilim, dostum, yoldaşım Av. İlkhan Mehmet ELÇİN′e ne kadar teşekkür etsem azdır. Tezimin basıma hazırlandığı şu günlerde, doğumunu heyecanla beklediğimiz oğlumuz Ateş ELÇİN′e, bana umut verdiği için teşekkür ederim. Son olarak, çalışmamın basımını üstlenen, Adalet Yayınevi yetkilile¬rine, Hakan KARA ASLAN′a ve çalışmanın basıma hazırlanmasında titiz çalışmalarından dolayı yayınevi çalışanlarına da teşekkür ederim. Dr. Doğa Elçin Ankara, Aralık-2011 # GİRİŞ Bütün dünyada, sınır aşan yatırımlar yapma eğilimi, ürünlerin işlen¬mesinin milletlerarası karakterinin artması, siyasî, ekonomik ya da sosyal amaçlarla bireylerin ülkelerarası ilişkilerinin yoğunlaşması, milletlerarası özel hukuka dair ilişkileri artırmıştır. Smır aşıcı mal ve hizmet dolaşımı giderek artmaktadır. Bu gelişmelerin sonucu olarak; ekonomik, siyasî ya da sosyal nedenlerle, bireylerin birden fazla ülkeyle bağlantılı özel hukuk ilişkileri daha da karmaşık bir görünüm almaktadır. Bu durumun belki de en can alıcı yansıması, iş sözleşmelerinden doğan kanunlar ihtilâfı sorun¬larında görülmektedir. Çünkü çalışma hakkı, yaşama hakkını destekleyen bir temel hak olmanın yanında, yaşamsal gereksinimlerin karşılanması için dünyanın neresinde olursa olsun bir zorunluluktur. Milletlerarası unsurlu iş sözleşmelerine uygulanacak hukuk, sınır aşıcı ticarî, ekonomik, sosyal ve siyasal ilişkilerin, emek hareketliliğine ilişkin görünümüdür. Günümüzde, milletlerarası unsurlu iş ilişkilerinde yaşanan çeşitlilik, mevcut bağlama kurallarının sorgulanmasına yol aç¬maktadır. Türkiye açısından, iş sözleşmelerinden doğan kanunlar ihtilâfı so¬runlarının özel bir önemi bulunmaktadır. Ülkemiz, bir yanıyla dışa göç veren bir yapıya sahiptir. Özellikle Türkiye′den Almanya′ya giden Türk işçileri, iki ülke arasında, siyasî, ekonomik ve sosyal pek çok so¬runun yanında, hukukî uyuşmazlıkları da beraberinde getirmiştir ve iş sözleşmelerinden doğan kanunlar ihtilâfı sorunlarının yemden günde¬me gelmesine neden olmuştur. Dışa göç veren bir ülke olduğu kadar Türkiye, aynı zamanda göç alan bir ülkedir. Türkiye′de çalışan yabancı işçiler, bu alandaki kanunlar ihtilâfı problemlerinin diğer yüzünü oluş¬turmaktadır. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun1, 2007 yılında yürürlüğe girmiştir, isviçre hukukundan ve günümüzde Tüzük hâline gelmiş olan 1980′lerdeki Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuka Dair Roma Sözleşmesinden2 esinlene¬rek hazırlanan 5718 sayılı Kanun, kanunlar ihtilâfı hukuku ve milletlera¬rası usul hukukunun pek çok meselesi için, yürürlükten kaldırdığı3 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun4 ile karşılaştırıldığında bambaşka yaklaşımlar getirmiştir. Özellikle sözleş¬meden doğan borç ilişkilerine uygulanacak hukuk konusunda, temel prensiplerde değişim yaşanmıştır. Buna bağlı olarak, iş sözleşmelerine uygulanacak hukuk, 27. maddede özel olarak düzenlenmiştir. Milletlerarası unsurlu iş sözleşmelerinde, özel bir önem arz eden doğrudan uygulanan kuralların etkisi, 5718 sayılı Kanun ile yeni bir bo¬yut kazanmıştır. 2675 sayılı Kanun′da düzenlenmeyen fakat doktrinde ve mahkeme kararlarında sıkça tartışılan bu konu, 5718 sayılı Kanunda, Genel Hükümler içinde, "Türk Hukukunun Doğrudan Uygulanan Kuralla¬rı" başlıklı 6. maddede yer almıştır. Ayrıca "Kanunlar İhtilâfı Kuralları" başlıklı İkinci Bölüm dahilinde, sözleşmelere uygulanacak hukuk öze¬linde, 31. maddede, sözleşmeyle irtibatlı üçüncü devletin doğrudan uy¬gulanan kurallarına etki tanınması düzenlenmiştir. Hukukumuzda henüz pozitif düzenlemeye kavuşan bu yaklaşımlar, milletlerarası özel hukukun neredeyse bütün meseleleri için Türk dokt¬rinini harekete geçirecektir. Özellikle iş sözleşmelerine uygulanacak hu¬kuka ilişkin madde 27, milletlerarası unsurlu iş sözleşmeleri özelinde, şekli düzenleyen madde 7, ehliyeti düzenleyen madde 9, Türk hukuku¬nun doğrudan uygulanan kurallarına ilişkin madde 6 ve sözleşmeler özelinde, üçüncü devletin doğrudan uygulanan kuralları üzerine madde 31, bu yeni tartışmalar zemininin en karmaşık yanını oluşturmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu5, 1475 sayılı İş Kanunu′nu6 yürürlükten kal¬dırmış ve iş ilişkileri bakımından yeni bir bakış açısının başlangıcı ol¬muştur. İş hukuku ile milletlerarası özel hukukun kesiştiği bu alanda, 4857 sayılı İş Kanunu ve 5718 Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun′un birlikte yeniden ele alınması ihtiyacı ortaya çık¬mıştır. Avrupa Birliği hukuku bakımından, Roma Antlaşmasından bu ya¬na iş sözleşmeleriyle ilgili çeşitli alanlarda, millî sınırlar aşılmıştır. AT Anlaşmasının 39-60. maddeleri, emeğin, sermeyenin ve hizmetlerin ser¬best dolaşımını sağlamaktadır. Bu özgürlüklerin hepsi, kanunlar ihtilâfı meseleleri doğurmaktadır ve iş hukukuna ilişkin düzenlemeler, büyük ölçüde Üye Devletlere bırakıldığı için hâlen birbirinden farklıdır. Birden fazla devletle ve hukukla irtibatlı hukukî sorunlar, bireysel ve toplu iş hukukunun bütün alanlarında mevcut olmakla birlikte, birey¬sel iş ilişkilerinden doğan kanunlar ihtilâfı sorunları daha fazladır. Özel¬likle Amsterdam Anlaşması′nm işçilerin serbest dolaşımını ve hizmetle¬rin serbest dolaşımını teşvik etmesi, hem birliğe Üye Devletler arasında hem de Türkiye gibi üyelik sürecindeki devletler ile Üye Devletler ara¬sında, iş sözleşmelerinden doğan kanunlar ihtilâfı sorunlarını artırmıştır. Bununla birlikte Üye Devleterin dahi maddî iş hukuku sistemleri hâlâ büyük farklılıklar göstermektedir. Sözleşmeden doğan borç ilişkilerine uygulanacak hukukun tayini, söz konusu sözleşme iş sözleşmesi ise genel düzenlemelerden ayrılmak¬tadır. İş sözleşmelerine uygulanacak hukukun belirlenmesinde çeşitli nedenlerle özel kanunlar ihtilâfı kuralları düzenlenmiştir. Bu nedenlerin başında, tartışmalar devam etmekle birlikte, zayıf tarafın korunması amacı yer almaktadır. İş sözleşmelerine uygulanacak hukukun tayini, diğer yandan doğru¬dan uygulanan kuralların, birden fazla ülke hukukuyla irtibatlı hukukî sorunlara etkisinin ayrıntılı bir tartışmasını gerektirmektedir. Gerek fo-nıtn′un, gerek uygulanacak yabancı hukukun doğrudan uygulanan kural¬larının etkisi; hatta uyuşmazlıkla sıkı ilişkili olduğu takdirde, üçüncü dev¬letin bu kurallarına etki tanınıp tanınmayacağı; tanınacaksa bu etkinin nasıl olacağı; milletlerarası özel hukukun en karmaşık düğümlerinden biridir. İş sözleşmelerine uygulanacak hukuk üzerine düzenlenen özel bağ¬lama kurallarının günümüzün değişen iş ilişkilerinde yeniden yorum¬lanması ihtiyacı doğmuştur. Örneğin take home çalışma modellerinde, iş ve bağımlılık ilişkisinin nasıl düzenlendiği veya internet üzerinden yürü¬yen iş ilişkilerinin yapısı, işin mutaden yapıldığı yer hukuku (lex loci laboris) kavramının yeniden gözden geçirilmesini gerektirmektedir. Toplu iş hukukunun, bireysel iş sözleşmelerini etkilediği kimi du¬rumlarda, kanunlar ihtilâfı sorunlarının gündeme gelip gelmeyeceğidir tartışmalıdır. Toplu iş hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların, özel hukukun ve dolayısıyla milletlerarası özel hukukun dışında kaldığı yö¬nündeki klâsik yaklaşım, zamanla bu alanda da kanunlar ihtilâfı sorun¬larının tartışılabileceği modern yaklaşıma yerini bırakmaktadır. Tezin amaçlarından biri Türkiye için modern yaklaşımın benimsenip benimse-nemeyeceğini belirlemektir. Kanunlar ihtilâfı hukukunun bu karmaşık sorunundan kaçınmanın bir yolu, iş hukukunun yeknesaklaştırılmasıdır ve Avrupa Birliği′nde bu amaçla pek çok Tüzük ve Direktif yürürlüktedir. Sınır aşıcı iş ilişkilerin¬de kanunlar ihtilâfı problemlerinden kaçınmanın ikinci yolu ise bağımsız özel kurallar getirmektir. Amsterdam Anlaşması′nm 39. maddesinde yer alan işçilerin serbest dolaşımının detaylarını düzenleyen 1612/68 sayılı Tüzük7, Üye Devletlerin sosyal güvenlik sistemlerinde işbirliğinde kap¬samlı bir yetkilendirme getiren Amsterdam Anlaşması madde 42′ye iliş¬kin 1408/718 ve 574/729 sayılı Tüzükler bunlara birer örnektir. Fakat iş sözleşmelerinden doğan kanunlar ihtilâfı kurallarının uygulanması de¬vam etmektedir. Dolayısıyla maddî iş hukukuna ilişkin Avrupa Birliği Tüzük ve Direktifleri, ilke olarak araştırma konusunun dışında bırakıl¬mıştır. Bu düzenlemeler, kanunlar ihtilâfına ilişkin hükümler içerdiği ölçüde, Türk hukukunun yorumlanması amacıyla dikkate alınmıştır. Her biri ayrı bir tez konusunu oluşturacak denli kapsamlı alanlar olan, AT Antlaşmasının 137. maddesi uyarınca yürürlüğe giren Avrupa Devamında, bireysel iş sözleşmesine uygulanacak hukukta yer alan toplu iş sözleşmesi hükümleri ile işin mutaden yapıldığı işyerinde ya da işverenin esas işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi hükümleri arasındaki çatışma irdelenecektir. Toplu iş sözleşmesinde yer alan bazı hükümlerin, doğrudan uygulanan kural olarak bireysel iş sözleşmesi üzerindeki etkisi incelenecektir. Çalışmamızın İkinci Bölümünde son olarak, uygulanacak hukukun bağlama kuralları aracılığıyla tayinini ve uygulanmasını engelleyen ku¬rallar kapsamında, doğrudan uygulanan kuralların toplu iş sözleşmeleri üzerindeki etkisi ele alınacaktır. Kamu düzeni müdahalesi ile ikinci Bö¬lüm sona erecektir. Çalışmamız, milletlerarası unsurlu iş sözleşmelerine uygulanacak hukukun tayini bağlamında incelediğimiz konuların genel değerlendir¬mesi ile ulaştığımız sonuçlan içeren "Sonuç" kısmı ile tamamlanacaktır. İÇİNDEKİLER GİRİŞ-1 BİRİNCİ BÖLÜM MİLLETLERARASI UNSURLUBİREYSEL İŞ SÖZLEŞMELERİNEUYGULANACAK HUKUK I. -BİREYSEL İŞ SÖZLEŞMELERİNE UYGULANACAK HUKUKUN TAYİNİ-11 A. -Bireysel İş Sözleşmesi Kavramı-11 1. -Vasıflandırma-11 a. -Bireysel İş Sözleşmesinin Vasıflandırılması-13 b. -Uygulanacak Hukukun Tayini Kapsamınında De Facto İş İlişkileri-17 c. -Hizmet Sözleşmeleri Bağlamında Karşılaştırmalı Hukuktan Yararlanarak Bağımsız Vasıflandırma-18 d. -Vasıflandırma Sürecine İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri-23 2. -Bireysel İş Sözleşmesinin Tarafları-27 a. -İşçi-28 b. -İşveren-32 3. -Bireysel İş Sözleşmesine Hâkim Olan Zayıf Tarafın Korunması İlkesi-34 B. -Kanunlar İhtilâfı Metodolojisi Dahilinde Uygulanacak Bağlama Kurallarının Tespiti-39 1. -Bireysel İş Sözleşmesine Milletlerarası Nitelik Kazandıran Unsurlar-39 a. -Milletlerarası Unsur Kavramı-39 b. -Bireysel İş Sözleşmesinin Objektif İrtibat Noktalarında Milletlerarası Unsur Bulunması-42 c. -Bireysel İş Sözleşmelerinde Sübjektif İrtibatın Milletlerarası Unsur Yaratıp Yaratmayacağı-44 2. -Bireysel İş Sözleşmelerinin Değişik Veçhelerine Uygulanacak Hukuku Tayin Eden Bazı Bağlama Kuralları-46 a. -Ehliyeti İdare Edecek Bağlama Kuralları-46 aa. -Ehliyetin Vasıflandırılması-46 bb. -Bağlama Kuralları-47 aaa. -Mukayeseli Hukuk-47 bbb. -Türk Hukuku-48 cc. -Türk Hukukuna Dair Değerlendirme ve Öneri-53 b. -İş Sözleşmelerinin Şeklini İdare Edecek Bağlama Kuralları-54 aa. -Şeklin Vasıflandırılması-54 bb. -Bağlama Kuralları-55 aaa. -Mukayeseli Hukuk-55 bbb. -Türk Hukuku-58 cc. -Türk Hukukuna Dair Değerlendirme ve Öneri-59 c. -İş Sözleşmelerinin Esasını İdare Edecek Bağlama Kuralları-60 aa. -Akit Statüsünün Vasıflandırılması-60 bb. -Özel Bağlama Kuralları ile İşçinin Korunması Gereği-61 cc. -Bağlama Kuralları-63 aaa. -Hukuk Seçimi İradesi-63 aaaa. -Hukuk Seçimi Yapılmasının Nedenleri-64 bbbb. -Bireysel İş Sözleşmelerinde Hukuk Seçimi İradesine Dair Tartışmalar-65 (i)-Yabancı Doktrinde Yer Alan Tartışmalar-65 (ii)-Türk Doktrininde Yer Alan Tartışmalar-68 cccc. -Hukuk Seçimi İradesinin Açık ve Örtülü Olması-71 (i)-Mukayeseli Hukukta-71 (ii)-Türk Hukukunda-77 dddd. -Seçilen Hukukun İş Sözleşmesiyle İrtibatlı Olması Gereği-80 (i)-Mukayeseli Hukukta-80 (ii)-Türk Hukukunda-82 eeee. -Seçilen Hukukun Niteliği ve Belirli Bir Millî Hukuk Sisteminin Seçimi-83 ffff. -Belirli bir Toplu İş Sözleşmesinin Hükümlerinin Bireysel İş Sözleşmesi Hükmü Olarak Tayini Suretiyle Seçimi-86 (i)-Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Seçilebilmesini Reddeden Görüş-86 (ii)-Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Seçilebilmesini Kabul Eden Görüş-87 gggg. -Hukuk Seçimini Sınırlayan Asgarî Koruma Kavramı-89 (i)-Mukayeseli Hukukta-89 (ii)-Türk Hukukunda-92 (iii)-Asgarî Koruma Kuralının Uygulanma Koşulları ve Eleştiriler-93 (iv)-Asgarî Korumanın Tespitinde Ortaya Çıkan Durumlar-98 (v)-Asgarî Korumanın Tespitinde Yapılacak Karşılaştırmaya İlişkin Metodlar-100 (vi)-Asgarî Korumanın Tespitinde Esas Alınacak Hukuk Sistemlerine Ait Kurallar-100 hhhh. -Kısmî Hukuk Seçimi İmkânı-104 ıııı. -Seçim ve Seçimin Değiştirilmesi Zamanı-107 iiii. -İş Sözleşmelerinde Hukuk Seçimi İradesinin Varlığı ve Geçerliliğini İdare Eden Hukukun Tayini-109 bbb. -Objektif Bağlama Kuralları-110 aaaa. -Doktrin ve Uygulamada Tercih Edilen Bazı Bağlama Noktalarına Bakış-110 (i)-İş Sözleşmesinin Taraflarının Millî Hukuku-110 (ii)-İş Sözleşmesinin Taraflarının İkametgâhları, Mutad Meskenleri ya da İşyerleri-112 (iii)-İş Sözleşmesinin Akdedildiği Yer-114 (iv)-İşin Yapıldığı Yerine Getirildiği Yer-115 (v)-Değerlendirmemiz-116 bbbb. -Pozitif Düzenlemeler-117 (i)-Mukayeseli Hukuk-117 (ii)-Türk Hukuku-118 cccc. -Objektif Bağlama Kuralının Uygulanma Koşulları ve Eleştiriler-120 (i)-İşin Mutaden Yapıldığı Yer/İşyeri Hukukunun Uygulanması-120 (ii)-İşçinin İşini Mutaden Yapmak Üzere Bir Başka Ülkede Çalıştırılması-126 (iii)-İşçinin İşini Geçici Olarak Başka Bir Ülkede Yapması-129 (iv)-İşin Mutaden Yapıldığı Bir Yerin Bulunmaması-137 (v)-İş Sözleşmesiyle Daha Sıkı İlişkili Hukukun Uygulanması-146 dd. -Türk Hukukuna Dair Eleştiri ve Öneri-152 aaa. -İşçinin Daha Lehine Olan Hukuka Ulaşmada Atfın Kabul Edilmesi Önerisi-152 bbb. -Asgarî Koruma Kuralına Dair Öneri-155 ccc. -Alternatif Bağlama Kurallarının Her Bir Olayın Özelliğine Göre Seçilmesi Yoluyla İşçinin Korunması Önerisi-156 ddd. -İş Sözleşmesinin Varlığı ve Maddî Geçerliliğini İdare Eden Hukukun Tayinine Dair Öneri-159 II. -UYGULANACAK HUKUKUN BAĞLAMA KURALLARI ARACILIĞIYLA TAYİNİNİ VE UYGULANMASINI ENGELLEYEN KURALLAR-162 A. -Doğrudan Uygulanan Kuralların Bireysel İş Sözleşmeleri Üzerindeki Etkisi-162 1. -Forum’un Doğrudan Uygulanan İş Hukuku Hükümlerinin Tespiti-165 2. -Lex Causae’nin Doğrudan Uygulanan Kurallarının Etkisi-176 3. -İş Sözleşmesiyle İrtibatlı Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan Kuralları-179 4. -İdarî Makamlara Denetim Yetkisi Veren Kamu Hukuku Nitelikli Kurallar-182 5. -Objektif Bağlama Kuralına Göre Uygulanacak Hukukun Emredici Kurallarının Asgarî Koruması ile Doğrudan Uygulanan Kurallar Arasındaki İlişki-189 a. -Asgarî Koruma Kuralını Aynı Zamanda Doğrudan Uygulanan Kural Kabul Eden Görüş-189 b. -Asgarî Koruma Kuralı ile Doğrudan Uygulanan Kuralları Birbirinden Ayıran Görüş-191 c. -Asgarî Koruma Kuralı ile Doğrudan Uygulanan Kurallar Arasındaki Etkileşim-194 aa. -Doğrudan Uygulanan Kurallara Öncelik Tanıma Yaklaşımı-194 bb. -Asgarî Koruma Kuralına Öncelik Tanıma Yaklaşımı-194 cc. -Her Bir Olayın Kendi Özelliğine Göre Etkileşim Kurma Yaklaşımı-195 B. -Kamu Düzeni Müdahalesi-196 1. -Kamu Düzeninin Menfî Etkisi-196 2. -Kamu Düzeninin Müspet Etkisi-200 C. -For Hukukunda Yer Alan ve Niteliği Tartışmalı Bazı Kurallar-206 İKİNCİ BÖLÜM MİLLETLERARASI UNSURLUTOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİNEUYGULANACAK HUKUK I. -TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ VE UYGULANACAK HUKUK-211 A. -Toplu İş Sözleşmelerine Genel Bakış-211 1. -Vasıflandırma-211 2. -Toplu İş Sözleşmesine Milletlerarası Nitelik Kazandıran Unsurlar-218 3. -Toplu İş Sözleşmesinin Tarafları-222 a. -Sendika - İşçi ve İşveren Sendikaları-222 b. -İşveren-224 4. -Millî Hukuklarda Toplu İş Sözleşmesi Yapılması Zorunluluğu-225 5. -Kanunlar İhtilâfı Hukukunun Düzenleme Alanına Giren Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Genel Çerçevesinin Belirlenmesi-227 B. -Kanunlar İhtilâfı Metodolojisi Dahilinde Toplu İş Sözleşmelerine Uygulanması Muhtemel Bağlama Kurallarının Tespiti-231 1. -Toplu İş Sözleşmelerinde Ehliyete Uygulanacak Hukuk-232 a. -Ehliyetin Vasıflandırılması-232 b. -Toplu İş Sözleşmelerinde Ehliyeti İdare Edecek Hukuk Üzerine Görüşler-232 2. -Toplu İş Sözleşmelerinde Şekli İdare Edecek Hukuk Üzerine Görüşler-238 3. -Toplu İş Sözleşmelerinin Esasına Uygulanacak Hukuk-240 a. -Akit Statüsünün Vasıflandırılması-240 b. -Toplu İş Sözleşmelerinde Esasa Uygulanacak Hukuk Üzerine Görüşler-240 aa. -Toplu İş Sözleşmelerine Sözleşmelere Ait Genel Bağlama Kurallarının Uygulanmasını Öneren Görüş-240 aaa. -Hukuk Seçimi Şartı-241 bbb. -Objektif Bağlama Kuralları-242 aaaa. -Toplu İş Sözleşmelerinde En Sıkı İrtibatın Tespiti-242 bbbb. -Toplu İş Sözleşmelerinde Karakteristik Edimin Tayini-245 bb. Toplu İş Sözleşmelerine Özel Bağlama Kurallarının Uygulanmasını Öneren Görüş-246 aaa. -Asgarî Koruma Kuralı-248 bbb. -Objektif Bağlama Kuralları-249 aaaa. -İşin Mutaden Yapıldığı İşyeri Hukukunun Uygulanması-249 bbbb. -İşin Mutaden Yapıldığı Bir Yerin Bulunmaması Hâlinde İşverenin Esas İşyerinin Bulunduğu Ülkenin Hukukunun Uygulanması-250 cc. -Toplu İş Sözleşmelerine Daha Sıkı İlişkili Hukukun Uygulaması-251 II. -TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE BİREYSEL İŞ SÖZLEŞMELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ VE BU İLİŞKİNİN UYGULANACAK HUKUKUN TAYİNİNE ETKİSİ-253 A. -Bireysel İş Sözleşmeleri ve Toplu İş Sözleşmeleri Arasındaki İlişki-253 B. -Toplu İş Sözleşmeleri ve Bireysel İş Sözleşmeleri Hükümlerini İdare Edecek Hukuklar Arasındaki Çatışma-255 1. -Toplu İş Sözleşmesinde Bireysel İş Sözleşmesini İdare Edecek Hukuka Dair Hukuk Seçimi Şartı Bulunması-255 2. -Her İki Sözleşmede Yer Alan Hukuk Seçimi Şartlarından Birinin Uygulanabilirlik Önceliğinin Tayini-257 3. -Objektif Bağlama Kurallarının Tayin Ettiği Hukukun Toplu İş Sözleşmesi Hükümlerinin Bireysel İş Sözleşmeleri Hakkında Seçilen Hukuk Üzerindeki Sınırlayıcı Etkisi-259 4. -Toplu İş Sözleşmelerinin Bireysel İş Sözleşmeleri Üzerindeki Etkisinin Tayinininde Esas Alınacak Hukuku Gösteren Objektif Bağlama Kuralları-262 C. -Bireysel İş Sözleşmesine Uygulanacak Hukukta Yer Alan Toplu İş Sözleşmesi Hükümleri ile İşin Mutaden Yapıldığı İşyerinde ya da İşverenin Esas İşyerinde Yürürlükte Olan Toplu İş Sözleşmeleri Hükümleri Arasındaki Çatışma-264 D. -Toplu İş Sözleşmesinde Yer Alan Bazı Hükümlerin Doğrudan Uygulanan Kural Olarak Bireysel İş Sözleşmesi Üzerindeki Etkisi-267 III. -UYGULANACAK HUKUKUN BAĞLAMA KURALLARI ARACILIĞIYLA TAYİNİNİ VE UYGULANMASINI ENGELLEYEN KURALLAR-273 A. -Doğrudan Uygulanan Kuralların Toplu İş Sözleşmeleri Üzerindeki Etkisi-273 B. -Kamu Düzeni Müdahalesi-274 SONUÇ-277 KAYNAKÇA-283