Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümüne İlişkin İstanbul Konferansı
Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkim Yoluyla Çözümüne İlişkin İstanbul Konferansı
Nuray EKŞİ / Turgut KALPSÜZ / Müslüm YILMAZ
Sayfa Sayısı
:
187
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2008
ISBN NO
:
9789752959323
700,00
TL ÖNSÖZ Pedro J. MARTINEZ-FRAGA* İngilizceden Türkçeye Çeviren Dr. Ceyda SÜRAL Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Türkiye tarihi, adli ve coğrafi olarak imtiyazlı bir konumda bulunduğundan hukuki geleneklerin buluşmasına dayanan bir hukuk kültürünün oluşturulması çabalarında lider olmalıdır. Bu yazının yazıldığı tarihte, Adalet Bakanlığı, Türkiye′nin uluslararası ticari tahkimi kendi egemenliğinin gelişiminin bir aracı olarak gördüğünü; ayrıca, Türkiye, uluslararası ticari tahkimin yargısal başvuru yollarıyla bir bütün olarak yorumlanacağı hususunda müstakbel yatırımcılara garanti verdiğini de açıklamıştır. Uluslararası ticari tahkimin bu şekilde kucaklanması ve teşvikinin, geleneksel ius çivile ve ius gentium europeam içinde, yargısal söyleme son halini veren bir ius mun -dis, ya da basit deyişle küresel hukuk, oluşturan ayrı yargısal bir kısmın geliştirilmesiyle sağlanacağı anlaşılmıştır. Uluslararası ticari tahkim, belki de ticari, hukuki ve akademik hayattaki birleştiriciliğine aykırı olarak, smıraşan özel uyuşmazlıkların çözümünde yetkili uluslararası ticaret hukuku mahkemeleri veya Avrupa Birliği bakımından bu tür davalarda yetki tesis edebilen Avrupa Adalet Divanı gibi "uluslarüstü" mahkemeler görev yapmaya başlayana kadar tarihi geçici bir köprü görevi yapan bir bekleme noktası değildir. Gerçekte, uluslararası ticari tahkim, iki taraflı yatırım antlaşmaları ya da ICSID çerçevesinde olması Pedro J. Martinez-Fraga Latin Amerika ve Florida Bölgeleri Uluslararası Uyuşmazlık Çözümü Uygulama Grubu (International Dispute Resolution Practice Group)′nun koordinatörü ve Squire, Sanders and Dempsey LLP hukuk firması avukatı ve Küresel Uyuşmazlık Çözümü Merkezi ve Maiestas Vakfı (Global Dispute Resolution Center of the Maiestas Foundation) Başkanı′dır. Pamplona, İs-panya′daki Navarra Üniversitesi′nde ziyaretçi profesör ve Miami Üniversitesi Hukuk Fakültesi′nde kısmi statüde Profesördür. Milletlerarası usul hukuku alanında dört kitap ve elliden fazla makale yazmıştır. farketmeksizin, değişik hukuk sistemlerinin doğru ölçeğini gösteren bir deney kabı oluşturmalı ve bu da tahkim yargılamasında tarafların makul beklentilerini karşılayacak şekilde hukuk kültürlerinin bir birleşimini oluşturmalıdır. Bununla birlikte, uyuşmazlık çözümünün kamusal alandan özel alana taşınması, mahkemelerin tahkime boyun eğdiği yeni rolleriyle yeniden tahsis edilmesine uygun olarak egemenliğin devrinde bir adım oluşturmaktadır. Yargısal gücün bu yeni alanı, sınırlı bir karakterde olmakla birlikte, egemenlik, modern devlet ve millet olma gibi geleneksel paradigmaların ter-kedilmesinde ilk adımı oluşturmaktadır. Uluslararası ticaret ve yatırımların önlenemez gelişimi sebebiyle uluslararası ticari uyuşmazlıkların çoğalması ulusal mahkemelerce sunulan uyuşmazlık çözümlerini tamamlayacak veya ikame edecek alternatif uyuşmazlık çözüm araçlarına olan ihtiyacı doğurmuştur. Uluslararası ticari tahkimin uluslararası ticaret ve yatırımları içeren uyuşmazlıkların çözümünde iş hayatının gereklerine en uygun mekanizma olduğu kabul edilmektedir. Taraflara tahkim merkezini veya uyuşmazlığı çözecek bireyleri, tahkim yerini, yargılamanın dilini ve usule ve esasa uygulanacak hukuku seçme serbestisinin tanınması uluslararası ticari tahkimi vazgeçilemez bir uyuşmazlık çözüm metodu yapan en önemli faktörlerdendir. Tahkim yargılamasının nispeten kısa bir zamanda tamamlanması, hakem heyetlerinde gerekli ve uygun teknik bilgiye sahip bireylerin görev yapma imkanının olması ve özellikle devletin taraf olduğu uyuşmazlıklarda, ulusal mahkemelere duyulan güvensizlik tahkim yargılamalarının önemini arttıran diğer önemli faktörlerdir. Tahkimin uluslararası uyuşmazlıklar bakımından hızlı ve memnun edici çözümlere ulaşılmasını sağlayan bir mekanizma olması sebebiyle, bir çok ülke uluslararası ticari uyuşmazlıklara ilişkin tahkim yargılamalarını kolaylaştıran hukuki bir ortam yaratarak tahkim yargılamalarını kendi ülkelerine çekmeye çalışmaktadır. Dolayısıyla, böyle bir hukuki ortamın yaratılması bugünün dünyasında kritik önem taşımaktadır. Prof. Dr. Nuray Ekşi tarafından İstanbul Ticaret Odası bünyesinde 15 Kasım 2007 tarihinde düzenlenen Milletlerarası Ticari Tahkime İlişkin İs -tanbul Konferansı sonucunda oluşan bu kitap Avusturya, Brezilya, Kanada, Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri dahil bir çok ülkenin uluslararası ticari tahkime ilişkin ulusal mevzuatı hakkında incejemeler içermektedir. Ancak, bu incelemeler uluslararası ticari tahkimin hukuksal çerçevesine de değinmektedir. Değişik ülkelerin uluslararası tahkim kuralları ve yargılamalarının yanı sıra, bu kitapta Enerji Şartı Andlaşması (Energy Charter Tre-aty)′na ilişkin kısa bir inceleme ve Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Or-ganization) nezdinde uyuşmazlık çözümü ile hakem kararlarının tenfizine ilişkin bölümler de yer almaktadır. Burada Türk hukuk doktrininin en değerli ve olağanüstü üyesi olan Prof. Dr. Nuray Ekşfye değinilmemesi halinde önsöz eksik ve yetersiz kalacaktır. Prof. Dr. Ekşi, bu projeye değişik milliyetlerden gelen çeşitli görüşleri tek bir yer ve zamanda, bir odada, bir araya getirmiştir. Bu tür bir çalışmanın kavramsal ve lojistik yönetimi kesinlikle çok zorludur. Prof. Dr. Ekşfnin uluslararası uyuşmazlık çözümüne bakış açısı ve eşsiz akademik başarıları, imkânsız görülen bu çalışmanın gerçekleştirilmesini sağlamıştır. Değişik yabancı ülkelerden gelen hukukçuların bir araya toplanması bu eşsiz başarıların açık bir örneğidir. TEŞEKKÜR İstanbul Ticaret Odası (ITO)′nm sponsorluğu ve yardımı olmaksızın "Uluslararası Ticari Tahkime İlişkin İstanbul Konferansının gerçekleşmesi mümkün olamazdı. İTO′nun desteği için içten teşekkür ederiz. Ayrıca, Konferansın açılış konuşmasını yapan Adalet Bakanı Sayın Mehmet Ali Şahin′e ve konferansa katılımları dolayısıyla Adalet Bakanlığı personeline şükranlarımızı sunarız. Bazı misafirlerimizin ağırlanmasında katkılarından dolayı Türk Sigorta Enstitüsü Vakfına ve Müdürü Doç. Dr. Suna Ozyüksel Oksay′a teşekkür ederiz. Tahkime ilişkin muhtelif meseleler hakkında, tecrübelerine dayanarak hazırladıkları faydalı ve aydınlatıcı makaleleriyle bu kitaba katkıda bulunan tüm yazarlara derin teşekkürlerimizi sunmak isteriz. Onların mesleki kabiliyetleri ve yoğun çalışmaları sayesinde, bu kitap dünyanın değişik ülkelerindeki tahkim uygulaması hakkında bilgi edinmek isteyenlerin istifadesine sunulmaktadır. Konferans dokümanlarının yayınlanmasında karşılaşılan güçlükler, Beta Yayınevi′nin sahibi Sayın Seyhan Satar′m basım maliyetini üstlenmesiyle aşılmıştır. Sayın Seyhan Satar′a bu kitabın yayınlanmasını üstlendiği ve Sayın Gülgonca Çarpık′a kitabın dizgisini gerçekleştirdiği için teşekkür ederiz. Bu ortak projenin amacı, proje sonucunda ortaya çıkan eserin, uluslararası ticari tahkimle ilgilenen uygulayıcılar ve araştırmacıların ihtiyaçlarına bir ölçüde olsa dahi karşılık vermesi halinde gerçekleşmiş olacaktır. Prof. Dr. Nuray EKŞİ Prof. Dr. Turgut KALPSÜZ Dr. Müslüm YILMAZ İÇİNDEKİLER Önsöz 3 Teşekkür 7 Kısaltmalar 15 Konferans Programı 17 Açış Konuşmaları 21 Şaban DİŞLİ 21 İTO Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Ali ŞAHİN 24 Adalet Bakanı I. OTURUM MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİME İLİŞKİN ULUSAL DÜZENLEMELER Oturum Başkanı: Prof. Dr. Turgut KALPSÜZ ICC Türkiye Milli Komitesi Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Turgut KALPSUZ (Oturum Başkanı) 29 Dr. Rabih Ali NASSER Brezilya′da Tahkimle İlgili Son Gelişmeler 31 I. Giriş 31 II. Hukukî Belirsizlik 32 III. Kilometre Taşları 34 1. Yeni ve Tahkime Olumlu Yaklaşan Bir Mevzuatın Uygulanması 34 2. Tahkime Olumlu Yaklaşan İçtihat 37 IV. Ticari Tahkimin Kullanılmasındaki Hızlı Artış 41 V. Sonuç 42 Prof. Dr. Turgut KALPSÜZ (Oturum Başkanı) 42 Profesör Frederic BACHAND Uluslararası Tahkimle İlgili Tartışmalı Meselelere Kanada Perspektifinden Bir Bakış 43 10 II. OTURUM MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMDE ÖZELLİKLİ KONULAR Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ünal TEKINALP Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Komisyon Başkanı Prof. Dr. Ünal TEKÃNALP (Oturum Başkanı) 57 Hon. Prof. Dr. Andreas REINER Hakemin Bağımsız ve/veya Tarafsız Olmadığının veya İfşa Yükümlülüğünü Yerine Getirmediğinin Sonradan Tespit Edilmesinin Verilen Hakem Kararlarına Etkisi 58 I. Giriş 58 II. Karşılaştırmalı Bir Genel Değerlendirme 63 1. Amerika Birleşik Devletleri 63 2. Avusturya 65 3. Almanya 66 4. İsviçre 67 5. Fransa 67 6. Türkiye 68 III. En Doğru Yeknesak Yaklaşıma Yönelik Arayış 69 A. Hiçbir Hukuki Korumanın Sağlanmaması Kabul Edilemez 69 B. Hakem Kararma İtiraza ve/veya Tenfizinin Önlenmesine İlişkin Talebin Özel Koşullara Bağlanması? 69 1. Aşağıdaki Durumlarda Hakem Kararı İptal Edilmeli ve Tenfız Talebi Reddedilmeli midir? 69 2. Hakemin Bağımsız Olmamasının Davanın Neticesine Fiilen (veya Büyük İhtimalle) Etkide Bulunmuş Olması Gerekli Midir? 71 3. Hakemin Menfaat Çatışmasını Biliyor Olması, Bilmek Durumunda Olması veya Bilmiyor Olmasının Herhangi Bir Önemi Var mıdır? 72 4. Tenfıze Karşı Çıkma / Karara İtiraz Konusunda Herhangi Bir Zamanaşımı Süresi Var mıdır/ Olmalı mıdır? 73 5. Taraflardan Birinin Hakem Kararma İtiraz Etmek/ Tenfize Karşı Çıkmak İçin Dayanabileceği Nedenler Nelerdir? 74 C. Sorumlulukla İlgili Meseleler 77 IV Sonuç 78 11 Prof. Dr. Ünal TEKİNALP (Oturum Başkanı) .78 Adjunct Prof. Pedro J. MARTINEZ-FRAGA Tahkim Müessesesi ve Birleşik Devletler Müessesevi Tahkimi: Hükümdarlık, Mahkeme veya Yasa Koyucu Olmaksın De Facto Bir Yargı Sisteminin Gelişimi 79 I. İzleyici ve Görünüş: Bilinen Manada Tahkimin Birleşik Devletlerde Başlangıcı 80 A. Güncel Tarihi Dönem 80 B. Birleşik Krallık′m Amerikan Tahkim Uygulamasına Mirası 84 C. Amerikanın Geçmişte Kalan Yanlış Algılamaları 87 II. Tahkimin Birleşik Devletlerdeki Bir Hukuki Müessese Olarak Yatay ve Düşey Ayrışması 93 III. Kelsen Paradigmasi ve Yeni Lex Mercatoria 97 IV Sonuç 99 III. OTURUM YABANCI HAKEM KARARLARININ TENFİZİ Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ergin NOMER Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuk Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ergin NOMER (Oturum B aşkanı) .100 Adjuntct Prof. C. Ryan REETZ ABD′de Hakem Kararlarının Tenfizi ve İptallerinin Talep Edilmesi 101 Giriş 101 Hakem Kararlarının Tenfîzine İlişkin Kanuni ve Uluslararası Anlaşmalara Dayalı Hukuki Çerçeve 104 ′Yerel" ve "Uluslararası" Hakem Kararlarının Gözden Geçirilmesi 106 Kararın Verildiği Yargı Çevresinde İptal Edilmiş Olan Yabancı Hakem Kararlarının Durumu 107 Gözden Geçirme Ölçütünü Değiştiren Anlaşmaların Tenfizi 109 Ara Kararların ve Kısmi Kararların Tenfizi 111 12 Prof £>r. Ergin NOMER (Oturum Başkanı) 115 Prof. Dr. Nuray EKŞİ Yargıtay Kararlarında Yabancı Hakem Kararlarının New York Konvansiyonuna Göre Tenfizine İlişkin Bazı Sorunlar 116 I. Yabancı Hakem Kararlarının Tenfizine İlişkin Mevzuat ve Antlaşmalar 116 II. Yargıtay Kararlarında Yabancı Hakem Kararlarının New York Konvansiyonuna Göre Tenfizine İlişkin Bazı Sorunlar 120 1. Hakem Kararının Kamu Düzenine veya Genel Ahlâka Aykırı Olması 120 2. Taraflarca Yürürlükteki Türk Kanunlarına Yapılan Atfın Maddî ve Usul Hukukunu Birlikte Kapsayıp Kapsamadığı Sorunu 127 3. Tahkim Anlaşması Yapma Konusunda Temsilcinin Özel Yetkisinin Yokluğunun Yabancı Hakem Kararının Tenfizine Etkisi 132 4. Hakem Yargılaması Sırasında Usulüne Uygun Tebligatın Yapılmamış Olması 140 5. Hakem Kararına Konu Olan Uyuşmazlığın Türk Hukukuna Göre Tahkim Yoluyla Çözümünün Mümkün Olmaması 143 6. IV. OTURUM YATIRIM VE DTÖ UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜ Oturum Başkanı: Prof. Dr. Martin SCHAUER Viyana Üniversitesi, Medeni Hukuk Enstitüsü Prof. Dr. Martin SCHAUER (Oturum Başkanı) 150 Domenico Di PIETRO Enerji Şartı Antlaşması: Genel Değerlendirme 151 I. Giriş 151 II. Enerji Şartı Antlaşmasının Yabancı Yatırımlara İlişkin Bölümü 153 III. Antlaşmanın Yatırım Maddelerinin Genel Değerlendirmesi 154 1. Yatırımın Tanımı 154 2. Yabancı Yatırımcılara Yönelik Genel Uygulamalar 155 3. Ayırım Yapmama 156 4. Kamulaştırma 156 13 5. Siyasi İstikrarsızlık Nedeniyle Meydana Gelen Zararlar 157 6. Ödemelerin Transferi 157 7. Şemsiye Klozu 158 8. Halafıyet ve Devir 158 9. Uygulama Alanından Kaynaklanan Diğer Konular 159 IV. Antlaşmanın Geçici Süreli Olarak Uygulanması 159 V. Uyuşmazlıkların Çözümü 161 Prof. Dr. Martin SCHAUER (Oturum Başkanı) 161 Dr. Müslüm YILMAZ Dünya Ticaret Örgütü′nde Hukuki Uyuşmazlıkların Çözümünün Özel Taraflara Etkisine Bir Örnek: ABD ile Türkiye Arasındaki Pirinç İthalatına İlişkin Dava {Turkey-Rice) 164 I. Giriş 164 II. DTÖ′de Görülen Davalardaki Aktörler 166 A. Özel Tarafların Uyuşmazlığın Erken Aşamalarındaki Katılımı 166 B. Özel Tarafların Ülkelerini DTÖ Panelleri veya Temyiz Organı Önünde Temsil Eden Delegasyonlarda Yer Almaları 168 C. Amicus Curiae Dilekçeleri 169 III. Turkey-Rice Davası 170 IV. Sonuç : 175 Kapanış Konuşmaları 177 Prof. Dr. Turgut KALPSÜZ 177 Prof. Dr. Nuray EKŞİ 182
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı