Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik - BURAK HUYSAL

"Milletlerarası ticari ilişkilerden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümünde tahkim geniş bir uygulama alanına sahiptir. Tahkimin bu derece yaygın olmasında pek çok sebep bulunmakla birlikte, taraf iradelerine tanınan değer önemli bir tercih sebebi oluşturmaktadır. Tahkimin temeli her ne kadar irade serbestisine dayansa da devletler çeşitli kaygılarla tarafların tahkime başvurmaları konusunda çeşitli sınırlamalar getirebilmektedir.

Kişilerin tahkim iradelerine getirilen sınırlamalar içerisinde en önemlilerinden birini oluşturan tahkime elverişlilik konusu, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilimdalı Doktora Pogramı kapsamında bir doktora tezi olarak hazırlanmıştır. “Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik” isimli bu tez 02.11.2009 tarihinde, Prof. Dr. Cemal Şanlı (Danışman), Prof. Dr. Selçuk Öztek, Prof. Dr. Günseli Öztekin Gelgel, Prof. Dr. Sibel Özel ve Doç. Dr. Bahadır Erdem’den oluşan jüri önünde savunulmuş ve oybirliğiyle başarılı bulunmuştur. Elinizdeki çalışma aynı isimli tezin, sayın jüri üyelerinin değerli eleştiri ve görüşleri doğrultusunda hazırlanmış son halidir.

Dünyada tahkim konusunda atılan çağdaş adımlar uyuşmazlıkların çözümünde her gün daha özgür bir alan yaratırken, Türk hukukunda özellikle mahkeme içtihatları tahkimin uygulanma alanını son derece tartışmalı bir hale getirmiştir. Çalışmamızda hedeflenen amaç tahkime elverişlilik konusundaki son gelişmeleri ve yaklaşımları da dikkate alarak, tek bir başlık altında Türk hukukunda tahkime başvurulabilecek uyuşmazlık tiplerini belirlemek ve konuya ilişkin uygulanacak hukuk sorunları hakkında en son geliştirilen teorileri de dikkate alarak yeni bir bakış açısı üretebilmektir.

Çalışmamızda hedeflediğimiz bu amaçlara ulaşmak için öncelikle yabancı milletlerarası tahkim uygulaması kapsamında, yabancı mahkeme ve hakem kararlarında öne çıkan sorunlar ve çözümler değerlendirilmiştir. Daha sonra Türk hukukunda konu öncelikle doktrindeki görüşler sonra da içtihat ve kanun düzenlemeleri ele alınarak incelenmiş, buradan çıkan sonuçlar, güncel milletlerarası ticari tahkim uygulamalarından çıkan verilerle birleştirilerek bir sonuca bağlanmaya çalışılmıştır.   MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMDE TAHKİME ELVERİŞLİLİK



Burak UYSAL



Önsöz

İçindekiler

Kısaltmalar

Giriş

Birinci Bölüm

Tahkim Ve Tahkime Elverişlilik Kavramları

- Tahkim Ve Milletlerarası Ticari Tahkim

Kavramı

- Tahkim Kavramı

- Tahkimin Milletlerarası Niteliği

- Tahkime Elverişlilik Kavramı

- Objektif Tahkime Elverişlilik

- Sübjektif Tahkime Elverişlilik

- Tahkim Ve Tahkime Elverişlilik Kavramı

Arasındaki İlişki

- Genel Olarak

- Tahkimin Tarihi Gelişim Sürecinde Tahkime

Elverişlilik

- Tahkime Elverişlilik Konusunun Ülkelere

Göre Gösterdiği Değişkenlik

- Genel Olarak

- Tahkime Elverişlilik Konusunun Düzenleniş Biçimleri

- Ekonomik Anlamda Gelişmiş Ülkelerde Tahkime

Elverişlilik

- İsviçre

- Amerika Birleşik Devletleri

- Fransa

- Diğer Ülkeler

- Ekonomik Anlamda Az Gelişmiş Ve Gelişmekte Olan

Ülkelerde Tahkime Elverişlilik

- Çin

- Hindistan

- Diğer Ülkeler

İkinci Bölüm

Milletlerarası Ticari Uyuşmazlıkların Tahkime

Elverişliliğinde Öne Çıkan Konular

- Kamu Düzeni Müdahaleci Kurallar Ve

Münhasır Yetki Kuralları İle Tahkime

Elverişlilik Arasındaki İlişkisi

- Müdahaleci Kurallar İle Tahkime

Elverişlilik Arasındaki İlişki

- Konunun Önemi

- Müdahaleci Kuralların Varlığı Ve Tahkime Elverişlilik

Engeli

- Milletlerarası Ticari Tahkim Uygulamasında Müdahaleci

Kuralların Tahkime Elverişlilik Üzerindeki Etkisi

- Genel Olarak

- Mahkeme Ve Milletlerarası Ticari Tahkim

Uygulamasında Müdahaleci Kuralların Tahkime

Elverişlilik Üzerindeki Etkisi

- Türk Hukukunda Müdahaleci Kuralların Tahkime Elverişlilik

Konusunda Üzerindeki Etkisi

- Genel Olarak

- Türk Doktrini Ve İçtihadında Müdahaleci Kuralların

Tahkime Evlerişlilik Üzerindeki Etkisi 111

- Türk Doktrinin Konuya İlişkin Görüşleri

- Türk Mahkeme Kararlarında Müdahaleci Kuralların

Tahkime Etkisi

- Türk Hukukunda Müdahaleci Kuralların Etkisiyle Tahkime

Elverişlilik Konusunda Karşılaşılan Başlıca Kriz Alanları

- Rekabet Hukuku

- Zayıf Tarafın Korunması

- Tüketici Hukuku

- İş Hukuku

- İş Hukuku

- Taşınmaz Kiralarına İlişkin Uyuşmazlıklarda

Tahkime Elverişlilik Bakımından Sorun Yaratan

Davalar

- Kira Tespit Davaları

- Tahliye Davaları

- Kira Tespit Davaları

- İflâs Davaları

- Fikri Haklara İlişkin Uyuşmazlıklar 146

- Değerlendirme

- Kamu Düzeni Ve Tahkime Elverişlilik

Arasındaki İlişki

- Kamu Düzeninin Tahkime Elverişlilik

Alanındaki Önemi

- Milletlerarası Ticari Tahkim Uygulaması

- Konuya İlişkin Genel Yaklaşımlar

- Kamu Düzeni İle Tahkime Elverişlilik Arasındaki

Farklılıklar

- Genel Olarak

- Kaynakları Bakımından

- Uygulanma Bakımından

- Sonuçları Bakımından

- Kamu Düzeni İle Tahkime Elverişlilik Kavramlarının

Ayrılmasına Yol Açan Etkenler

- Konunun Gelişimi

- Milli Ve Milletlerarası Tahkimin Birbirinden Ayrılması

- Milletlerarası Kamu Düzeni Kavramının Kabulü

- Tahkim Sözleşmesinin Bağımsızlığı “Separability” Ve

Hakemin Kendi Yetkisi Hakkında Karar Verebilmesi

“Kompetenz-Kompetenz”

- Yabancı Mahkeme Ve Hakem Kararlarında Kamu Düzeni

Ve Tahkime Elverişlilik

- Hakem Kararlarında Kamu Düzeni Ve Tahkime

Elverişlilik

- Mahkeme Kararlarında Kamu Düzeni Ve Tahkime

Elverişlilik

- Türk Hukukunda Kamu Düzeninin Etkisiyle

Karşılaşılan Başlıca Kriz Alanları

- Genel Olarak

- İş Hukuku

- Taşınmaz Aynına İlişkin Uyuşmazlıklar

- Fikri Haklara İlişkin Uyuşmazlıklar

- Konunun Önemi Ve Tahkimin Fikri Haklardan Kaynaklanan Uyuşmazlıklardaki Yeri

- Milletlerarası Ticari Tahkim Uygulaması

- Türk Hukukunda Fikri Haklardan Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Tahkime Elverişliliği

- Genel Olarak

- Fikri Haklara İlişkin Sözleşme Ve İhlallerden

Kaynaklanan Uyuşmazlıklar

- Fikri Hakkın Sahipline Ve Hükümsüzlüğüne İlişkin

Uyuşmazlıklar

- Değerlendirme

- Münhasır Yetki Kuralları Ve Tahkime

Elverişlilik Arasındaki İlişki

- Konunun Önemi

- Milletlerarası Ticari Tahkim Uygulamasındaki Durum

- Türk Hukukunda Münhasır Yetki Kurallarının Etkisiyle

Tahkime Elverişlilik Konusunda Karşılaşılan Başlıca

Kriz Alanları

- Rekabet Hukuku

- İş Hukuku

- Taşınmaz Aynına İlişkin Uyuşmazlıklar

- Fikri Haklar

- İcra Ve İflâs Hukukundan Kaynaklanan Davalar

- İflâs Hukukundan Kaynaklanan Davalar

- İcra Hukukundan Kaynaklanan Davalar

- Değerlendirme

- Özel Olarak Şirketler Hukukundan Doğan

Uyuşmazlıkların Tahkime Elverişliliği

- Konunun Kapsamı Ve Önemi

- Şirketler Hukuku Alanında Tahkim Sözleşmelerinin

Bağlayıcılığı

- Ortaklar Ve Ortaklar İle Ortaklar Ve Şirket Tüzel Kişiliği

Arasındaki Uyuşmazlıklar

- Genel Olarak

- Konusu Malvarlığı Olan Uyuşmazlıklar

- Sermaye Koyma Borcu

- Kuruluştan Doğan Sorumluluk

- Konusu Malvarlığı Olan Diğer Uyuşmazlıklar

- Konusu Malvarlığı Olmayan Uyuşmazlıklar

- Genel Kurul Kararlarının İptali

- Konunun Kapsamı Ve Önemi

- Mukayeseli Hukukta Genel Kurul Kararlarının

İptali Davalarının Tahkime Elverişliliği

- Türk Hukukunda Anonim Şirket Genel Kararlarının

İptali Davalarının Tahkime Elverişliliği

- Ttk Madde 383/1’de Yer Alan Yetki Kuralının

Tahkime Elverişlilik Üzerindeki Etkisi

- Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının İptali

Davalarının Serbest Tasarruf Ölçütü

Bakımından Değerlendirilmesi

- Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının İptalinin

Kesin Hüküm Ve 3. Kişilere Etkisi Bakımından

Değerlendirilmesi

- Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının İptali

Davalarında Tahkim Usulü

- Değerlendirme

- Genel Kurul Kararlarının Yokluğu Ve Butlanı

- Ortağın Bilgi Edinme Ve İnceleme Hakkı

- Konusu Malvarlığı Olmayan Diğer Uyuşmazlıklar

- Ortaklar Ve Şirketin Organlar İle Arasındaki Uyuşmazlıklar

- Değerlendirme

Üçüncü Bölüm

Tahkime Elverişlilik İtirazı Ve Uygulanacak

Hukuk

- Tahkime Elverişlilik İtirazı Ve Sonuçları

- Genel Olarak

- Tahkime Elverişlilik İtirazının İncelenmesi

- Konunun Kapsamı Ve Önemi

- Tahkime Elverişlilik İtirazının Hakemlerce Re’sen

İncelenebilmesi

- Tahkime Elverişlilik İtirazının Mahkemelerce Re’sen

İncelenebilmesi

- Hakem Kararı Öncesinde Tahkime Elverişlilik İtirazının

Hangi Makam Tarafından İnceleneceği Sorunu

- Tahkime Elverişlilik İtirazının Zamanı Ve

Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmamasının

Sonuçları

- Tahkime Elverişlilik İtirazının İleri Sürülebileceği Zaman

- Uyuşmazlığın Tahkime Elverişli Olmamasının Sonuçları

- Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak Hukuk

- Uygulanacak Hukuk Konusunda Karşılaşılan

Sorunlar Ve Konunun Önemi

- Hakemlerce Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

- Hakemlerce Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

- Genel Olarak

- Taraflarca Tahkim Sözleşmesine Uygulanmak Üzere

Seçilen Hukuk

- Tahkim Yeri Hukuku

- Kararın Tenfiz Edileceği Ülke Hukuku

- Uygulanacak Hukuk Konusunda Diğer Yaklaşımlar Ve

Değerlendirme

- Mahkemelerce Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

- Genel Olarak

- Mahkemelerce Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak

Hukukun Hakem Kararı Öncesindeki Aşamada

Belirlenmesi

- Konunun Kapsamı Ve Önemi

- Yabancı Tahkim Sözleşmelerinin Tanınması Kapsamında

Mahkemelerce Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak

Hukuk

- Genel Olarak

- Milletlerarası Ticari Hakemlik Konusundaki

21 Nisan 1961 Tarihli Avrupa (Cenevre) Sözleşmesi

- Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması Ve İcrası

Hakkındaki 10 Haziran 1958 Tarihli New York

Sözleşmesi

- Tahkim Yeri Ülkesi Mahkemelerince Tahkime

Elverişliliğe Uygulanacak Hukuk

- Mahkemelerce Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak

Hukukun Hakem Kararı Öncesindeki Aşamada

Belirlenmesi Konusunda Yeni Eğilimler

- Değerlendirme Ve Türk Mahkemelerince Hakem Kararı

Öncesindeki Aşamada Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

- Türk Mahkemelerince Hakem Kararı Öncesindeki

Aşamada Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak Hukuk

- Tanıma Tenfiz Ve İptal Davalarında Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

- Genel Olarak

- Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması Ve Tenfizinde

Tahkime Elverişliliğe Uygulanacak Hukuk

- Hakem Kararlarının İptalinde Tahkime Elverişliliğe

Uygulanacak Hukuk

Sonuç

Kaynakça

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  2	600,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  2	600,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  3	400,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  4	300,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  5	240,00 TL.-	1.200,00 TL.-
  6	200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	1.200,00 TL.-	1.200,00 TL.-

Hafta İçi:
Saat 16:00'ya kadar verilen siparişleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki işgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiş olduğunuz siparişleriniz bir sonraki iş gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaşanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen Siparişler:
Cumartesi günü verilen siparişleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen siparişleriniz ise bir sonraki iş gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, İstanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. İstanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koşullarına, yol durumuna ve özel durumlara bağlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

İade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiş, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliği bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiş ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceğiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiği hali ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemişse, eksikse iade kabul edilmez.

İade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı şekilde yapılmalıdır.

İadesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo şirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaştırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleştirilmeli ve kargo şirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koşulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde gerçekleştirilmesi halinde, iade işlemine konu ürün bedeli en geç 7 iş günü içerisinde iade edilecektir.