Medeni Usul Hukuku'nda Hakimin Hukuku Resen Uygulaması İlkesi
Medeni Usul Hukuku'nda Hakimin Hukuku Resen Uygulaması İlkesi
Nur BOLAYIR
Medeni usul hukukunda, kural olarak taraflarca getirilme ilkesi geçerli olmakta; dava malzemesi olan vakıaları ve delilleri tarafların mahkemeye sunmaları gerekmektedir. Tarafların getirdikleri dava malzemesi ışığında hukuk kurallarını uygulama ve hakkaniyete uygun bir karar verme görevi ise, hakime ait olmaktadır. Medeni usul hukukunun amacı, sübjektif hakların gerçekleştirilmesi olduğundan, hakkı ihlal edilen veya ihlal edilme tehlikesi altına bulunan tarafın haklarının himaye edilmesi için yargı organları nezdinde hukuki korunma talep etmesi üzerine, yargı organı önüne gelen uyuşmazlığı çözmek zorundadır. Hakim, söz konusu talebi inceleyip gerekli yargılama faaliyetini gerçekleştirecek ve hükmünü verecektir. Bu çerçevede, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 33. maddesinde hakimin Türk Hukuku'nu re'sen uygulayacağı belirtilmiş; ilgili hükmün paralelinde, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 2. maddesinin 1. fıkrasında hakimin Türk kanunlar ihtilafı kurallarını ve bu kurallara göre yetkili olan yabancı hukuku re'sen uygulayacağı düzenlenmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. Konunun Önemi ve Çalışma Planı
II. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Tarihsel Gelişimi
BİRİNCİ BÖLÜM
HAKİMİN HUKUKU RE'SEN UYGULAMASI İLKESİNİN AÇIKLANMASI VE İLKENİN MEDENİ USUL HUKUKUNA HAKİM OLAN DİĞER İLKELERLE İLİŞKİSİNİN BELİRLENMESİ
§1. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Açıklanması
I. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Kavramsal Olarak Açıklanması
II. Türk Hukuku'nda Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Açıklanması
III. Yabancı Hukuk Sistemlerinde Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Açıklanması
§2. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Medeni Usul Hukukuna Hakim Olan Diğer İlkelerle İlişkisinin Belirlenmesi
I. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesi İle Taraflarca Getirilme (Hazırlama) İlkesi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
II. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesi İle Tasarruf İlkesi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
III. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesi İle Hukuki Dinlenilme Hakkı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
IV. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesi İle Hakimin Davayı Aydınlatma Ödevi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
V. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesi İle Dürüstlük Kuralı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
İKİNCİ BÖLÜM
HAKİMİN HUKUKU RE'SEN UYGULAMASI İLKESİNİN KAPSAMININ, SINIRLARININ VE HAKİMİN HUKUKU RE'SEN UYGULAMA FAALİYETİNİN İNCELENMESİ
§1. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Kapsamının ve Sınırlarının İncelenmesi
I. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Kapsamının İncelenmesi
II. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Sınırlarının İncelenmesi
§2. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulama Faaliyetinin İncelenmesi
I. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulama Sürecinin İncelenmesi
II. Ön Sorunların Varlığı Halinde Hakimin Hukuku Re'sen Uygulama Faaliyetinin İncelenmesi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HAKİMİN HUKUKU RE'SEN UYGULAMASI İLKESİNİN FARKLI UYGULAMA ALANLARININ VE İLKENİN İHLALİNİN SONUÇLARININ İNCELENMESİ
§1. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin Farklı Uygulama Alanlarının İncelenmesi
I. İlk Derece Mahkemesi Bakımından Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin İncelenmesi
II. Kanun Yolları Bakımından Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin İncelenmesi
III. Çekişmesiz Yargıda Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin İncelenmesi
IV. Geçici Hukuki Koruma Önlemleri Bakımından Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin İncelenmesi
§2. Hakimin Hukuku Re'sen Uygulaması İlkesinin İhlalinin Sonuçlarının İncelenmesi
I. Kanun Yoluna Başvurulması
II. Hakimin Hukuki Sorumluluğu
SONUÇ
KAYNAKÇA