Meclis Soruşturması
Meclis Soruşturması
Metin FEYZİOĞLU
Sayfa Sayısı
:
173
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2006
ISBN NO
:
9756331291
GİRİŞ Meclis soruşturması, TBMM′nin yürütme organını denetlediği bir araçtır. Ancak diğer denetim araçları olan soru, genel görüşme, meclis araştırması ve gensorudan farklı olarak, siyasi değil, adli bir yoldur. Kitapta, meclis soruşturması, yürürlükteki hukuk kuralları çerçevesinde incelenecektir. Buna göre, meclis soruşturması sürecinde yapılan muhakeme işlemlerinin hukuka uygun olması için uyulması gereken hukuk kuralları ve genel ilkeler ayrıntılı bir şekilde ele alınacaktır. Niyetimiz, Başbakan ve bakanların soruşturma usulünün nasıl olması gerektiği tartışmalarından bilinçli olarak kaçınarak, hukuk tekniği üzerinde yoğunlaşmaktadır. Çalışmada karşılaşacağımız en temel sorun, ceza muhakemesinin genel hükümlerinin, özel bir soruşturma türü olan meclis soruşturmasında ne şekilde uygulanacağı veya nasıl uyarlanacağıdır. Konu seçimimizde etken olan hususlardan birinin, bu "zorluk" olduğunu ifade etmeliyiz. Kitap üç bölümden oluşacaktır. Her bölümün, bir sonraki bölüme alt yapı hazırlaması planlanmıştır. Birinci bölümde, konu hakkında genel bilgiler verilecek, ikinci bölümde süreç açıklanacak, üçüncü bölümde ise, soruşturma evresine dâhil olması nedeniyle, dava açan belge ve iddianamenin iadesi ve kabulü konuları incelenecektir. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER V KISALTMA CETVELİ XI GİRİŞ 1 BİRİNCİ BOLUM MECLİS SORUŞTURMASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER I. MECLİS SORUŞTURMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE KONUSU 3 1. MECLİS SORUŞTURMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 3 2. MECLİS SORUŞTURMASININ KONUSU 7 II. MECLİS SORUŞTURMASININ BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ 10 III. MECLİS SORUŞTURMASININ HUKUKİ DAYANAKLARI 11 1. GENEL OLARAK 12 2. İÇTÜZÜK′ÜN MECLİS SORUŞTURMASINDA HUKUKİ DAYANAK OLARAK DEĞERİ 13 IV. MECLİS SORUŞTURMASININ DEVRELERİ 16 MECLİS SORUŞTURMASINDA SORUŞTURULAN KİŞİ VE SORUŞTURMADAKİ SIFATI 17 VI. FARKLI BİR SORUŞTURMA USULÜNÜN ANAYASA TARAFINDAN ÖNGÖRÜLMESİNİN NEDENİ 19 İKİNCİ BOLUM MECLİS SORUŞTURMASINDA SÜREÇ I. MECLİS SORUŞTURMASI ÖNERGESİ 25 1. ÖNERGENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 25 2. ÖNERGENİN HAZIRLANMASI VE İÇERİĞİ ...27 3. AYNI ÖNERGEYLE BİRDEN ÇOK BAŞBAKAN VE/VEYA BAKAN HAKKINDA MECLİS SORUŞTURMASI AÇILMASININ İSTENİP İSTENEMEYECEĞİ 30 4. ÖNERGENİN MECLİS BAŞKANLIĞINA VERİLMESİ VE GENEL KURUL′DA GÖRÜŞÜLMESİNDE SÜRE 31 5. ÖNERGENİN GÖRÜŞÜLMESİ 36 A. TOPLANTI YETER SAYISI VE KONUŞMACILARIN KİMLER OLACAĞI ....36 B. KONUŞMALARIN SÜRESİ 37 C. SAVUNMA YAPAN KİŞİNİN KONUŞMASI NEDENİYLE İÇTÜZÜK MADDE 69′UN UYGULANIP UYGULANAMAYACAĞI SORUNU VE VI SAVUNMA YAPAN KİŞİYE SATAŞILMAMASI ZORUNLULUĞU 38 D. HAKKINDA SORUŞTURMA ÖNERGESİ VERİLEN KİŞİNİN YAZILI SAVUNMA GÖNDERİP GÖNDEREMEYECEĞİ 39 E. TOPLANTI YETER SAYISININ HER ZAMAN KORUNMASI MECBURİYETİ 40 F. YASAMA SORUMSUZLUĞUNA VE İDDİA VE SAVUNMA DOKUNULMAZLIĞINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI 41 6. ÖNERGENİN OYLANMASI VE MECLİSİN KARARI 46 7. ÖNERGENİN KABULÜ KARARININ HUKUKİ NİTELİĞİ 50 II. SORUŞTURMA KOMİSYONU DEVRESİ 52 1. GENEL OLARAK 52 2. KOMİSYONUN KURULUŞU VE GÖREVE BAŞLAMASI 53 A. KOMİSYONUN KURULUŞU a. Siyasi partilerin komisyona aday göstermesi ve ad çekimi 53 b. Siyasi parti grubunda komisyon üyeliği adaylığı için seçim yapılması 58 c. Bir siyasi partinin komisyona eksik sayıda aday göstermesi veya aday göstermemesi ....58 B. KOMİSYONUN GÖREVE BAŞLAMASI 61 VII VIII C. SORUŞTURMA DEVAM EDERKEN KOMİSYON ÜYELİKLERİNDE BOŞALMA OLMASI 61 3. KOMİSYON ÜYELERİNİN VE DİĞER GÖREVLİLERİN TARAFSIZLIĞI 62 4. KOMİSYON TARAFINDAN YÜRÜTÜLEN SORUŞTURMANIN TABİ OLDUĞU SÜRE 81 A. SÜRENİN NE KADAR OLDUĞU 81 B. SÜRENİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE SÜREYE UYULMAMASININ SONUÇLARI 82 a. Ceza muhakemesindeki süreler hakkında genel bilgi 82 b. Sürenin hukuki niteliği 85 c. Süreye uyulmamasının sonuçları 88 C. SÜRENİN TATİL VE ARA VERMELERDEN ETKİLENİP ETKİLENMEYECEĞİ 90 D. SÜRENİN HANGİ TARİHTEN İTİBAREN İŞLEMEYE BAŞLAYACAĞI 91 5. TOPLANTI YETER SAYISI 92 6. KOMİSYONUN SORUŞTURMAYA İLİŞKİN YETKİLERİ VE İŞLEMLERİ 94 A. GENEL OLARAK 94 B. KOMİSYONUN UZMANLARIN YARDIMINDAN YARARLANMA YETKİSİ 95 C. KOMİSYON DEVRESİNDE KİŞİ HÜRRİYETİNİ KISITLAYAN İŞLEM YAPILMASI 98 D. DELİL ARAÇLARININ TOPLANMASI, BİLİRKİŞİ GÖREVLENDİRİLMESİ VE KEŞİF 104 7. KOMİSYONUN ALT KOMİSYON KURARAK ÇALIŞMASI 107 8. KOMİSYONUN İŞLEMLERİNİN TUTANAKLA BELGELENMESİ 108 9. KOMİSYON ÇALIŞMALARININ GİZLİLİĞİ.. 110 10. KOMİSYON HUZURUNDA SAVUNMA 110 11. KOMİSYONUN KARAR VERMESİ VE RAPOR HAZIRLAMASI 115 III. GENEL KURUL DEVRESİ 118 .1. RAPORUN DAĞITIMI VE GÖRÜŞÜLMESİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN SÜRELER 118 2. RAPORUN GENEL KURUL′DA GÖRÜŞÜLMESİ 120 3. RAPORUN OYLANMASI VE KARAR 123 4. YÜCE DİVAN′A SEVK KARARININ GÖREVDEKİ BİR BAKAN VEYA BAŞBAKAN HAKKINDA VERİLMESİ 130 5. DAVA ZAMANAŞIMI 133 IX ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KAMU DAVASININ AÇILMASI I. GENEL OLARAK 135 II. DAVA AÇAN BELGE 137 III. İDDİANAMENİN İADESİ VE KABULÜ 138 SONUÇ 149 KAYNAKÇA 167