Makaleler - III -

ÖNSÖZ

2008 yılında, o yıla kadar çeşitli dergilerde ve armağanlarda yayınlanmış olan toplam 38 adet makalemiz, Beta Yayınevi tarafından, iki cilt olarak tekrar yayın­lanmıştı. Bu ciltte de 2008 yılından sonra yayınlanan makaleler ile iki toplantıda sunduğumuz tebliğlerin bant çözümleri yer almaktadır.

Böylece, mesleğin en başından bugünlere kadar, bilim ve araştırma deryasında-ki mütevazi yolculuğumu tekrar anımsama ve makalelerimi ilgililenenlere toplu şekilde yeniden sunma olanağı buldum. Nasipse, aynı heyecan ve ilgi ile, bundan sonra da çalışmalarımı sürdürme umut ve arzusunu taşıyorum.

  Daha önceki iki ciltte yer alan makalelerin büyük bir kısmı, Türk Ticaret Hukuku'nun en önemli isimleri ve ustalarından, Prof. Dr. Erdoğan MOROG-LU, Prof. Dr. Oğuz İMREGÜN, Prof. Dr. Ömer TEOMAN, Prof. Dr. Tahir ÇAĞA, Prof. Dr. Rayegan KENDER, Prof. Dr. Ergon ÇETİNGİL, Prof. Dr. Ali BOZER, Prof. Dr. Ünal TEKİNALP, Prof. Dr. Hüseyin ÜLGEN ile genç yaşta yitirdiğimiz değerli meslekdaşım merhum Doç. Dr. Mehmet SOMER için yazılmış ve onlar adına çıkarılan armağanlarda yayınlanmış, o neden­le, yazdıkları eserler ve yetiştirdikleri binlerce öğrenci ile ülkemizde Ticaret Hukukunun gelişmesine katkılarda bulunmuş tüm hocalarıma ve meslektaşları­ma ithaf edilmişti. Bu ciltteki yazılardan iki tanesi de, yine Ticaret Hukukunun seçkin simalarından Prof. Dr. Ersin ÇAMOGLU adına çıkarılan iki ayrı ar­mağanda yer almıştır.  

Yukarıda andığım saygıdeğer isimler yanında, isimlerini tek tek zikredemediğim, her yaştan, tüm Ticaret Hukukçularına karşı minnet ve bağlılık duygularım ile saygılarımı bir kez daha ifade ediyorum. İlk ikisi gibi, bu cildi de aynı gerekçel­erle, Türk Ticaret Hukukuna her kademede emek veren tüm akademisyenlere ithaf ediyorum.

Makalelerimi, ilgi duyanların değerlendirmesine tekrar sunma olanağını bana tanıyan Beta Basım Yayım AŞ'nin değerli yetkilisi Sayın Seyhan SATAR ile, başta Müge Mete ve Gülgonca ÇARPIK olmak üzere tüm Beta çalışanlarına teşekkür ediyorum.

Ayrıca, sağladığı çalışma ortamı ve yardımları nedeniyle sevgili eşim Av. Ayla BAHTİYAR'a. birlikte olabildiğimiz sınırlı zamandan, çalışmalarım nedeniyle

hep fedakarlık yapmak durumunda kalan biricik oğlum Eren Kutay'a, ailemiz­in çınarı anneme ve tüm kardeşlerime de minnet ve şükran duygularımı tekrar belirtmek istiyorum. İlgilenenlere yararlı olması ve Türk Hukuk deryasına bir damlacık katkı bilmesi ümidiyle.

İÇİNDEKİLER

Makale 39

türk ticaret kanununun yürürlüğü ve uygulama şekli hakkında kanun tasarısı hakkında notlar GİRİŞ........................................................................................................ 3

DEĞERLENDİRME NOTLARI................................................................ 3 SONUÇ.................................................................................................... 8

Makale 40

TÜRK TİCARET KANUNU TASARISINDA ŞİRKETLERİN GENEL HÜKÜMLERİ GİRİŞ...................................................................................................... 11

1. TİCARET ŞİRKETLERİNİN TÜRLERİ VE EHLİYETİ................. 12
2. ŞİRKETLERE SERMAYE KOYMA BORCU, İFASI VE
   YAPTIRIMLARI........................................................................... 16

A.    TTK'ya Göre Tapulu Taşınmazların Sermaye Konulması............. 16

B.    TTK'ya Göre Taşınır Malların Sermaye Konulması..................... 18

C.    Tasarı İle Yapılan Düzenlemeler................................................ 19

1. Taşınmaz Malların Sermaye Konması................................. 20
2. Taşınır Malların Sermaye Konması..................................... 20

A.    TTK'ya Göre Birleşme.............................................................. 21

1. Birleşmenin Tanımı, Türleri ve Uygulanan Hükümler........... 21
2. Birleşmenin Onşartı ve Unsurları........................................ 23
3. Birleşmenin Usulü ............................................................ 24

B.    Tasarı'ya Göre Birleşme............................................................ 25

  IY     ŞİRKETLERİN BÖLÜNMESİ....................................................... 28

A.    Tasan Öncesi Dönemde Bölünme.............................................. 28

1. Kavram, Türleri ve Mevzuat.............................................. 28
2. Bölünme Usulü................................................................. 29

B.    Tasarı'da Bölünme.................................................................... 30

V.      ŞİRKETLERİN TİP DEĞİŞTİRMESİ............................................. 31

A.    TTK'da Tür Değiştirme............................................................. 31

1. Tür Değiştirmesinin Tanımı ve Türleri................................. 31
2. Tür Değiştirme Usulü........................................................ 32

B.    Tasarı'da Tür Değiştirme........................................................... 33

6. YAPISAL DEĞİŞİKLİKLERİN ORTAK HÜKÜMLERİ................ 33
7. ŞİRKETLER TOPLULUĞU ( Hakim ve bağlı şirketler)................... 33

Makale 41

SERMAYE PİYASASI HUKUKUNDA KAYITLI SERMAYE

sistemi ve ttk. tasarısı ile karşılaştırılması

ı.     konumuz ve önemi.......................................................... 37

ii.    ttk'daki sermaye sisteminin özellikleri ve

sakıncaları................................................................ 38

iii.   serpk'nın halka açık aş'lere tanıdığı bir

olanak: kayıtlı sermaye sistemi.................................... 41

soru ve cevaplar................................................................ 47

Makale 42 yeni türk ticaret kanunu'nun getirdiği yenilikler. 51

Makale 43

türk ticaret hukukunun kısa tarihçesi ve yeni
ticaret kanunu.................................................................. 119

Makale 44

yeni ttk'nın tacirler hakkında getirdiği ve cezai yaptırıma da bağlanan bazı önemli hükümleri

Giriş ..................................................................................................... 127

1. TİCARET UNVANI SEÇME, KULLANMA, TESCİL ETTİRME,
   ÖZELLİKLE DE İŞLETME İLE İLGİLİ "HER TÜR KAĞIT
   VE BELGEDE". KANUNDA SAYILAN BİLGİLERE YER
   VERME ZORUNLULUĞU.......................................................... 127
2. ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERDE PAY SAHİPLERİNİN

VE YÖNETİCİLERİN ŞİRKETE BORÇLANMA YASAĞI......... 129

III.    SERMAYE ŞİRKETLERİNİN İNTERNET SİTESİ KURMA

zorunluluğu......................................................... 130

Makale 45

yeni türk ticaret kanunu'na göre anonim şirket genel kurulunun fiziken yapılması

GİRİŞ.................................................................................................... 135

1. GENEL KURULUN GÖREVLERİ, YETKİLERİ VE YETKİ
   DEVRİ......................................................................................... 139
2. GENEL KURUL TOPLANTILARI.............................................. 144

A.    Toplantı Türleri....................................................................... 144

B.    Toplantı Gündemi ve Gündeme Bağlılık Kuralı........................... 144

C.    Toplantı Yeri ve Zamanı.......................................................... 151 III.    GENEL KURULUN TOPLANTIYA ÇAĞRILMASI.................... 152

A.    Çağrıya Yetkili Olanlar............................................................ 152

1. Yönetim Kurulu.............................................................. 153
2. Paysahibi........................................................................ 154
3. Azınlık............................................................................ 155
4. Tasfiye Memurları........................................................... 157
5. İflas İdaresi.................................................................... 157
6. Kayyım.......................................................................... 157

B.    Toplantıya Çağrı Usulü............................................................ 157

1. Davetli Genel Kurul........................................................ 157
2. Davetsiz GK (TTK m. 416)............................................. 159
3. Tek Kişilik Anonim Şirketlerde Genel Kurul
   Toplantısında Çağrı Usulü................................................ 160

A.    Paysahibi............................................................................... 161

1. Genel Olarak.................................................................. 161
2. Genel Kurula Katılmaya Yetkili Olan Paysahiplerinin
   Belirlenmesi.................................................................... 162

B.    Denetçiler ve Yönetim Kurulu Üyeleri..................................... 164

C.    Bakanlık Temsilcisi................................................................. 168

D.    Temsilciler............................................................................. 171

1. Genel Olarak.................................................................. 171
2. Temsilci Türleri............................................................... 173

a.    Adi Temsilci.............................................................. 173

b.    Tevdi Eden Temsilcisi................................................ 173

c.    Organın Temsilcisi/Bağımsız Temsilci......................... 174

d.    Kurumsal Temsilci..................................................... 175

3.     Bildirge ve Bildirim.......................................................... 176 V      GENEL KURUL TOPLANTI VE KARAR YETERSAYILARI.... 177

A.    Basit (Olağan) Yetersayılar..................................................... 177

B.    Ağırlaştırılmış Yetersayılar...................................................... 180

1. Genel Olarak.................................................................. 180
2. Paysahiplerinin Taahhütlerinin Artırılması veya İkincil
   Yükümlülükler Konulması, Ortaklık Merkezinin

Yurt Dışına Çıkarılması.................................................... 182

3.     İşletme Konusunun Tamamen Değiştirilmesi,
İmtiyazlı Pay Oluşturulması, Nama Yazılı Payların
Devrinin Sınırlandırılması, Esas Sermayenin

Azaltılması...................................................................... 183

4.     Pay Senetleri Menkul Kıymet Borsalarında İşlem

Gören Şirketlere İlişkin Özel Hükümler............................. 185

5.      Diğer Değişiklikler.......................................................... 186

6. TOPLANTININ AÇILMASI VE YÜRÜTÜLMESİ...................... 188
7. GENEL KURUL TOPLANTILARINDA ÖZELLİK

ARZ EDEN DURUMLAR........................................................... 189

A.   Toplantının Ertelenmesi........................................................... 189

B.    Bilançonun Onaylanmasına İlişkin Karar................................... 190

kaynaklar 192

Makale 46
yeni ttk'nın acentelik konusunda getirdikleri..................... 197

Makale 47

yeni ticaret kanunu ve borçlar kanunu'nun

ticari işletmenin devri konusunda getirdikleri..................... 203

GİRİŞ.................................................................................................... 205

I.       MEVCUT DURUM..................................................................... 206

A.    İlgili Hükümler ve Uygulanma Alanları .................................... 206

B.    Devrin Koşulları, Kapsamı ve Şekli.......................................... 208

II.      TTK. 11 /3 VE BK. 202 İLE GETİRİLEN DEĞİŞİKLİKLERE
İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER............................................... 210

A.    Devir Sözleşmesinin Şekli İle Tescil ve İlanın Öngörülmüş
Olması................................................................................... 211

B.    Tasarruf İşlemlerinin Ayrı Ayrı Yapılmasına Gerek
Kalmaması............................................................................. 215

C.    Devrin Kapsamının eTK'ya Paralel Düzenlenmiş

Bulunması.............................................................................. 224

D.    Borçlardan Sorumluluk Konusunda BK. 202'nin Daha Açık
Düzenleme İçermesi............................................................... 225

SONUÇ VE ÖNERİLER....................................................................... 226

KAYNAKLAR..................................................................................... 230  

Makale 48

YENİ TTK'YA UYUM AÇISINDAN İŞLETMELER/ŞİRKETLER

İÇİN ÖNEMLİ BAZI TARİHLER VE BU SÜREÇTE

YAPILMASI GEREKENLER

GİRİŞ................................................................................................... 235

1. YENİ TTK'NIN VE 6103 SAYILI UYGULAMA KANUNU'NUN
   YÜRÜRLÜK TARİHİ: 1.7.2012 (TTK. 1534/1, UK. 43)................ 236
2. İKİNCİL MEVZUAT, YETKİLİ MAKAMLAR VE YÜRÜRLÜĞE
   KONULMA SÜRESİ................................................................... 236
3. ANONİM VE LTD. ŞİRKETLERİN KURULUŞU VE ASGARİ
   SERMAYESİ............................................................................... 237
4. TAŞINMAZ SERMAYE TAAHHÜTLERİNİN DURUMU

(UK. 16) ...................................................................................... 237

5. TEK ORTAKLI HALE GELEN ŞİRKETLER (UK. 23)................ 238
6. EHLİYETİN KONU İLE SINIRLILIĞI KONUSUNDAKİ
   DEĞİŞİKLİK (UK. 15)................................................................. 238
7. YÖNETİM ORGANLARINA İLİŞKİN TTK HÜKÜMLERİNİN
   YÜRÜRLÜĞÜ (UK. 25).............................................................. 238
8. KANUNA AYKIRI OLARAK KARARLAŞTIRILAN

BİLEŞİK FAİZ (UK. 9)......................................................... .......238

9.       ANASÖZLEŞMELERİN KANUNA UYGUN HALE
GETİRİLMESİ İÇİN TANINAN SÜRELER................................. 239

A.    ANASÖZLEŞMELERDE YER ALAN VE KANUNDAN
FARKLI TOPLANTI VE KARAR YETERSAYILARI
ÖNGÖREN HÜKÜMLER (UK. 26)....................................... 239

B.    OY HAKKI, OYDA İMTİYAZ VE NAMA YAZILI
PAYLARIN DEVRİ KONUSUNDA SINIRLAMA İÇEREN
ANASÖZLEŞME HÜKÜMLERİ (UK. 28)............................ 240

C.    DİĞER ANASÖZLEŞME HÜKÜMLERİ (UK. 22)................ 241

10.     BAĞIMSIZ DENETİME İLİŞKİN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞÜ

VE MEVCUT İÇ VE ÖZEL DENETÇİLERİN GÖREV SÜRESİ.. 241

11.     TÜRKİYE MUHASEBE STANDARTLARINA UYUM
HAZIRLIKLARI VE SÜRESİ...................................................... 243  

12. ELEKTRONİK ORTAMDA GENEL KURULLAR VE YÖNETİM
    KURULLARI (TTK. 1527).......................................................... 244
13. TİCARET UNVANI VE HANGİ EVRAKLARDA NE TÜR
    BİLGİLERE YER VERİLMESİ GEREKTİĞİ................................ 246
14. İNTERNET SİTESİ KURMA ZORUNLULUĞU, KAPSAMI VE
    SÜRESİ (TTK. 1524).................................................................... 246
15. GENEL KURULLARDA BAKANLIK TEMSİLCİSİ
    BULUNDURULMASI (TTK. 407/3)............................................ 248
16. HALKA KAPALI AŞ'LERDE KAYITLI SERMAYE
    SİSTEMİNE GEÇİŞ OLANAĞI (TTK. 332, 460, UK. 20-21)......... 248
17. ACENTELİKTE REKABET YASAĞI (UK. 14)........................... 248
18. ESKİ TÜRE DÖNÜŞMEK İSTEYEN ŞİRKETLERE
    KOLAYLIK (TTK. GEÇ. 4)......................................................... 248
19. BAZI TİCARET ŞİRKETLERİNE TASFİYE KOLAYLIĞI.......... 249
20. ŞİRKETLER TOPLULUĞUNA DAİR BAZI SÜRELER.............. 254

A.    HÂKİMİYETİN KÖTÜYE KULLANILMASI (UK. 18)........ 254

B.    BAĞLI ŞİRKETİN HÂKİM ŞİRKETİN PAYLARINA

sahip olması (uk. 19)....................................................... 254 kaynaklar......................................................................................... 255

Makale 49

çekte ibraz sürelerinin başlangıcına ilişkin ttk. 796/3 hükmünün değerlendirilmesi

KONUNUN ÖNEMİ VE SORUN......................................................... 259

1. ESKİ TK. DÖNEMİNDEKİ DURUM.......................................... 260
2. TTK. TASARISI'NDAKİ DURUM ve YASAMA SÜRECİ.......... 262

SONUÇ VE ÖNERİ.............................................................................. 267

KAYNAKLAR..................................................................................... 268

MAKALE 50

6102 SAYILI TTK'DA, TİCARET SİCİLİNE TESCİL YANINDA İLANI DA GEREKEN HUSUSLAR SORUNU (m. 35/3)

ÖZET.................................................................................................... 273

ANAHTAR KELİMELER..................................................................... 273

GİRİŞ.................................................................................................... 273

1. GENEL OLARAK TESCİL ve İLANIN HUKUKİ ETKİLERİ...... 274
2. TESCİL ve İLANA TABİ HUSUSLARIN BELİRLENMESİ........ 275

A.    Eski TK. Döneminde Durum................................................... 275

B.    TTK.'da Durum...................................................................... 276

III.    DEĞERLENDİRME..................................................................... 277

SONUÇ ve ÖNERİLER........................................................................ 281

kaynaklar......................................................................................... 283

Makale 51

TİCARİ DEFTERLER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE DEFTERLERİN İSPAT GÜCÜ

GİRİŞ.................................................................................................... 287

I.       DEFTER TUTMA YÜKÜMÜNE TABİ OLANLAR................... 287

A.    Tacirler................................................................................. 287

B.    Tacir Sayılanlar ve Tacir Gibi Sorumlu Olanlar.......................... 288

C.   Esnafın Ticari Defterleri Tutma Yükümlüğü
Bulunmamaktadır.................................................................... 289

II.      TUTULMASI ZORUNLU OLAN TİCARİ DEFTERLER............. 290

A.    TTK.'naGöre Tutulması Zorunlu Defterler................................ 290

1. Gerçek Kişi Tacirler Bakımından..................................... 290
2. Tüzel Kişi Tacirler Bakımdan........................................... 291

B.    VUK.'na Göre Tutulması Zorunlu Defterler.............................. 292

C.    TTK. ve HMK. İşletmenin Nitelik ve Önemi Gereği Tutulması
Zorunlu Olan Defterleri Kaldırmıştır......................................... 292

III.    TİCARİ DEFTERLERİN AÇILIŞ VE KAPANIŞ ONAYLARI..... 297

A.    6335 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişikliklerden Önce297

B.    6335 Sayılı ve 6455 Sayılı Yasa İle Yapılan Değişikliklerden

Sonra..................................................................................... 298

1. Fiziken Tutulan Ticari Defterler....................................... 298
2. Fiziken Tutulmayan (Elektronik) Ticari Defterler............... 299

IV     TİCARİ DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI.................. 300

A.    Saklanması Gereken Defter ve Belgeler ve Saklama Şekli......... 300

B.    Defter ve Belgelerin Saklanma Süresi ve Başlangıcı.................. 301

C.    Defter ve Belgelerin Zıyaı....................................................... 302

V      TİCARİ DEFTERLERLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLERE
AYKIRILIĞIN YAPTIRIMLARI................................................. 304

A.    TTK.'naGöre....................................................................... 304

1. 6335 Sayılı Kanun İle Değişiklik Yapılmasından Önce........ 304
2. 6335 Sayılı Kanun İle Değişiklik Yapılmasından Sonra....... 304

B.    VUK.'yaGöre......................................................................... 306

C.    İİK.'yaGöre............................................................................ 308

D    TCK.'yaGöre.......................................................................... 308 VI.     TİCARİ DEFTERLERİN DELİL OLMA ŞARTLARI ve

İSPAT GÜCÜ.............................................................................. 308

A.    Genel Olarak.......................................................................... 308

B.    HMK. ile eTK. Arasında Yürürlük Tarihi Farkı Sorunu............. 310

C.    Defterlerin Sahibi Aleyhine Delil Olma Şartları

(HMK. 222/5) ....................................................................... 311

D.    Defterlerin Sahibi Lehine Delil Olma Şartlan

(HMK. 222/2-4)..................................................................... 313

E.    Defterlerin Kesin Delil Sayılıp Sayılmayacağı Sorunu................. 317 VII.   TİCARİ DEFTERLERİN TESLİMİ VE İBRAZI........................... 320

A.    Teslim.................................................................................... 320

B.    İbraz...................................................................................... 320

SONUÇ................................................................................................. 320 KAYNAKÇA....................................................................................... 323

Makale 52

banka kartları ve kredi kartları kanunu'na

göre kartın haksız kullanımından dolayı

hukuki sorumluluk GİRÎŞ.................................................................................................... 327

1. HAKSIZ KULLANIM SORUNUNUN HUKUKİ ÖNEMİ........... 328
2. HAKSIZ KULLANIMIN TÜRLERİ............................................. 330
3. HAKSIZ KULLANIMDAN DOLAYI SORUMLULUK
   KONUSUNDAKİ BAŞLICA SİSTEMLER.................................. 332

A.    Hamilin Sınırsız Sorumluluğu Sistemi........................................ 333

B.    Hamilin Sınırlı Sorumluluğu Sistemi........................................... 333

IV     TÜRK HUKUKU'NDA SORUMLULUK.................................... 334

A.    5464 Sayılı Kanun Öncesi Dönem............................................ 334

B.    5464 Sayılı Kanun'un Getirdiği Sistem (m. 12, 16 ve 17)............. 337

1.      Tarafların Konuyla İlgili Yükümlükleri.............................. 337

a)    Kart Hamilinin Yükümlülükleri

(BKKK. m.15-16).................................................... 337

2. Üye İşyerinin ve Üye İşyeri Anlaşması Yapan
   Kuruluşların Yükümlülükleri....................................... 338
3. Kart Çıkaran Kuruluşun Yükümlülükleri...................... 339

2.      Kartın Haksız Kullanımından Dolayı Sorumluluk................ 340

1. Hükmün Kapsadığı Kartlar........................................ 343
2. Kayıp / Çalıntı Bildiriminin Muhatabı, Şekli ve

İspatı........................................................................ 343

c)   Bildirimin Hüküm Doğurma Anına İlişkin

Sorunlar................................................................... 344

d)    Hükmün, Diğer Rıza Dışı Elden Çıkmaları da
Kapsayıp Kapsamadığı Sorunu................................... 346

e)    Sorumluluğun Sigorta Ettirilmesi İmkanı...................... 347

KAYNAKLAR..................................................................................... 348

Makale 53

6102 SAYILI TTK. VE İKİNCİL DÜZENLEMELERE GÖRE ANONİM ŞİRKETLERDE GENEL KURULA ELEKTRONİK

YOLDAN KATILMA

GİRİŞ....................................................................................................................................... 353

1. FİZİKİ/ELEKTRONİK TOPLANTI AYRIMI.............................................. 353
2. ELEKTRONİK TOPLANTILARIN ÖNEMİ ve YARARLARI............... 354

A.    Güç Boşluğu Sorununa Çözüm Oluşturabilmesi.......................................... 354

B.      Şirketi Kırtasiyecilikten Kurtarması................................................................ 354

C.      Pay Sahipliği Haklarının Kolay ve Etkin Kullanımına Olanak
Vermesi............................................................................................................... 355

D.     Kurumsal Yönetim İlkelerine Uygunluk Gereklerinden

Birisi Olması....................................................................................................... 355

III.       YABANCI HUKUKLARDAKİ GELİŞMELERE KISA BAKIŞ............. 355

A.     Amerikan Hukuku........................................................................................ 355

B.      İngiliz Hukuku............................................................................................... 355

C.     Alman Hukuku.............................................................................................. 356

D.      Fransız Hukuku............................................................................................. 356

E.      İsviçre Hukuku............................................................................................. 356

F.       Avrupa Birliği Hukuku.............................................................................. 357

IV.        TÜRK HUKUKUNDAKİ DURUM.................................................................. 357

A.    TTK. Hükümleri............................................................................................ 357

B.      TTK. Hükümlerinin Değerlendirilmesi .............................................. 358

C.     İkincil Mevzuat............................................................................................. 366 V       TOPLANTIYA ELEKTRONİK YOLDAN KATILIM

ŞARTLARI.............................................................................................................. 367

A.    Ortaklığın İsteğinin Bulunması Kuralı ve İstisnası

(TTK. 1527/5, SerPK. 30/5)...................................................................... 367

B.      Anasözleşmesel Temelin Oluşturulması (TTK. 1527/5 ve

EGK. Yön. 5).................................................................................................. 368