Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Mahkemelerin Kamu Düzenine İlişkin Yetkisi
Mahkemelerin Kamu Düzenine İlişkin Yetkisi
Mehmet YILMAZ
Sayfa Sayısı
:
102
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2007
ISBN NO
:
9789944416603
680,00
TL GİRİŞ Medeni usul hukukuna konu olan; özel hukuktan doğan menfaat uyuşmazlıklarında bireyler arasında eşitlik vardır1. Medeni usul hukukunda hakim, tarafların talebiyle bağlıdır. Diğer bir ifadeyle hakim, medeni yargılamanın uygulanacağı özel hukuktan doğan menfaat uyuşmazlıklarında, kural olarak re′sen hareket edemez2. Bu durumda, hakim, taraflarca bildirilmeyen vakıaları re′sen gözönünde bulundurma yetkisine sahip değildir. Yetki kuralları da kural olarak hakimin re′sen gözetemeyeceği alanlardan birisidir. Yetkisiz bir mahkemede açılmış bir dava için, davalı yetki itirazında bulunmazsa, hakim re′sen yetkisizliğini gözetemez. Ancak hakim, kamu yaran ve buna bağlı olarak kamu düzeninden dolayı, tarafların bir talebi olmadan da bazı hususları re′sen gözetebilir. Kamu düzeni, toplumsal ve genel çıkarlar ön planda tutularak sağlanan düzen olarak ifade edilebilir. Bu bağlamda, mevzuatımızda kamu düzeninin sağlanması amacıyla, yetki hususunda bazı düzenlemeler bulunmaktadır. Kamu düzenine ilişkin yetki kuralları, kamu düzeninin sağlanması amacıyla toplumsal ve genel çıkarlar doğrultusunda getirilen hükümlerdir. Bu hükümler, kamu düzenine ilişkin olmaları itibariyle hakim tarafından re′sen gözetilir. Aynı zamanda, taraflar da yargılamanın her aşamasında, kamu düzenine ilişkin yetki itirazında bulunabilirler. Bu nedenle, kamu düzenine ilişkin yetki itirazı, ilk itiraz olarak değerlendirilemez. Kamu düzenine ilişkin yetki kurallarında toplumsal çıkarlar, bireysel çıkarlara oranla ön planda tutulur. Bu nedenle, taraf iradeleri, kamu düzenine ilişkin yetki hükümlerini kaldırma yönünde uyuşsa dahi, gözönünde bulundurulamaz. Yani kamu düzenine ilişkin, yetki hallerinde, taraflar yetki sözleşmesi ile başka bir mahkemenin yetkili olduğunu kararlaştıramazlar. İNCELEME PLANI Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümünde genel olarak kamu düzeni ve bunların toplum üzerindeki etkisi incelenecektir. Bu incelemenin ardından, kamu düzeni ile yetki kuralları arasındaki bağlantı ele alınacaktır. Kamu düzenine ilişkin yetki kurallarının niçin kamu düzenine ilişkin kabul edildikleri konusunda, yetki kuralları ayrı ayrı incelenmek suretiyle açıklamalar yapılacaktır. Medeni usul hukukunda genel yetki kuralı ve özel yetki kuralları kısaca incelenecektir. Bu incelemeler sonrasında, kamu düzenine ilişkin yetki kurallarının özellikleri belirtilecektir. İkinci bölümde kesin yetki kuralları açıklanacaktır. Bu bağlamda taşınmazlara ilişkin davalar, terekeye ilişkin davalar, şirket, dernek, vakıf ve kooperatiflere ilişkin davalar, Ticari İşletme Rehni Kanununa ilişkin davalar, konkordato ve iflas davaları anlatılacaktır. Üçüncü bölümde ise kamu düzenine ilişkin kesin olmayan yetki kurallarına yer verilecektir. Bu bölümde iş davalarında, babalık davalarında, sigorta sözleşmelerinden doğan tazminat davalarında, boşanma davalarında yetki kuralları incelenecektir. Bu incelemeler esnasında Yargıtay kararlarına ve doktrinde ileri sürülen görüşlere de yer verilecektir. Çalışmamız, sonuç kısmıyla son bulacaktır. İÇİNDEKİLER KISALTMALAR CETVELİ XIII A-GİRİŞ 1 B-İNCELEME PLANI 2 I. BÖLÜM KAMU DÜZENİ ve MAHKEMELERİN YETKİSİ § 1-KAMU DÜZENİ 3 A-Genel Olarak 3 B- Medeni Usul Hukuku Açısından Kamu Düzeni 5 I- Usul Ekonomisi İlkesi 6 II-Toplumsal Barış İlkesi 7 III-Hakkaniyet İlkesi 8 § 2- MEDENİ USUL HUKUKUNDA YETKİ KURALLARI 9 A-Genel Olarak 9 B- Genel Yetki Kuralı 9 I-Gerçek Kişilerin Yerleşim Yeri 10 II- Tüzelkişilerin Yerleşim Yeri 12 C- Özel Yetki Kuralları 13 I-Sözleşmeden Doğan Davalarda Yetki Kuralları 13 II-Haksız Fiilden Doğan Davalarda Yetki 15 III-Geçid Oturulan Yer Mahkemesinin Yetkisi 16 IV-İhtiyati Hacizden Sonra Açılan Davada Yetki 17 V-Türkiye′de Yerleşim Yeri Olmayanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki 17 1- Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda 17 2- Şahısvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda 17 § 3-MEDENİ USUL HUKUKUNDA MAHKEMELERİN YETKİSİNİN KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN OLMASI 18 VIII A-Genel Olarak 18 B- Yetkinin Kamu Düzenine İlişkin Olmasının Sebepleri 21 I- Taşınmaza İlişkin Davalarda 21 II- Terekeye İlişkin Davalarda 23 III- Şirket, Dernek, Vakıf ve Kooperatiflere İlişkin Davalarda 25 IV- Ticari İşletme Rehni Kanunundan Doğan Davalarda 25 V-İflas Davalarında 26 VI- Boşanma Davalarında 27 VII- Sigorta Sözleşmesinden Doğan Tazminat Davalarında 28 § 4- KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN YETKİNİN ÖZELLİKLERİ 29 A- Kamu Düzenine İlişkin Yetkinin Ortak Özellikleri 30 I- Dava Şartı Olması 30 II- Yetki Sözleşmesi Yapılamaması 30 III- Yetki İtirazının İleri Sürülmesi 34 IV- Bozma Sebebi Yapılması 35 B- Kamu Düzenine İlişkin Kesin Olmayan Yetki Kuralları İle Kesin Yetki Kurallarının Farkları 36 C-Kamu Düzenine İlişkin Yetki İle Kamu Düzenine İlişkin Olmayan Yetkinin Farkları 37 I- Yetki Sözleşmesi Yapılamaması 37 II- Yetki İtirazının İleri Sürülmesi 37 II. BÖLÜM KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN KESİN YETKİ KURALLARI § 5- TAŞINMAZLARA İLİŞKİN DAVALARIN TAŞINMAZIN BULUNDUĞU YERDE AÇILMASI 39 A-Genel Olarak 39 B -Taşınmaz Sayılan Şeyler 39 C- Taşınmaz Üzerindeki Haklar 40 I-Ayni Hak 40 IX II- Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu 40 D- Taşınmaza İlişkin Davalar 41 I- Taşınmaza İlişkin Dava Kavramı 41 II- HUMK m.13 Kapsamındaki Davalar 43 III- Taşınmaza İlişkin Olup da HUMK m. 13′ün Kapsamına Girmeyen Davalar 47 E- Taşınmaz Üzerinde Mülkiyet Dışındaki Diğer Ayni Haklara İlişkin Davalar 48 F- Taşınmazın Zilyetliğine Ve Hapis Hakkına İlişkin Davalar 50 G- Taşınmazın Bulunduğu Yer 52 I- Taşınmazın Fiilen Bulunduğu Yer 52 II- Taşınmazın Birden Fazla Yargı Çevresinde Bulunması Durumunda Yetki 52 III- Taşınmazın Bulunduğu Yargı Çevresinin Tespit Edilememesi 53 H- Davanın Birden Fazla Taşınmaza İlişkin OLMASI 53 § 6- TEREKEYE İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ 54 A-Genel Olarak 54 B- Terekeye İlişkin Davalar 55 I- Son Yerleşim Yeri Mahkemesinin Kesin Yetkisi 55 1- Mirasın Taksimi Davası 55 2- Taksimin Butlan ve Feshi Davası 56 3- Terekenin İdaresi Nedeniyle Çıkan Uyuşmazlıklara İlişkin Davalar 57 4- Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davaları 57 5- Tenkis Davaları 59 6- Miras Sebebiyle İstihkak Davası 59 7- Mirasın Kesin Taksimine Kadar Tereke Aleyhine Açılacak Davalar 60 8- Çekişmesiz Yargı 60 II- Son Yerleşim Yeri Mahkemesinin Kesin Olmayan Yetkisi ................................61 1- İstihkak Davası 61 X 2- Verasetin İspatına ve Miras Hisselerinin Belirlenmesine İlişkin Dava 61 § 7-ŞİRKET, DERNEK, VAKIF VE KOOPERATİFLERE İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ 62 A-Genel Olarak 62 B- Şirket, Dernek, Vakıf ve Kooperatiflere ilişkin Kesin Yetki 62 I-Davacı 62 II-Davalı 63 Ul-Şartları 63 C-Şirketler Yönünden 63 D-Dernekler Yönünden 64 E-Vakıflar Yönünden 64 F-Kooperatifler Yönünden 64 § 8-TİCARİ İŞLETME REHNİ KANUNUNA İLİŞKİN DAVALARDA YETKİ 65 § 9- İFLAS DAVALARINDA YETKİ 65 A-Genel Olarak 65 B-İflas Davalarında Yetki 66 1- Kavram 66 2-İflasa Tabi Kişiler 67 3- Borçlunun İşlem Merkezinin Yetkisi 67 § 10- KONKORDATODA YETKİ 68 III. BÖLÜM KAMU DÜZENİNE İLİŞKİN KESİN OLMAYAN YETKİ KURALLARI YETKİ KURALLARI 71 § 11- İŞ DAVALARINDA YETKİ 71 §12-BABALIK DAV ASINDA YETKİ 73 A-Türk Kanunu Medenisinde 73 B-Medeni Kanunda 74 XI § 13- SİGORTA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARINDA YETKİ 75 A- Mal Sigortalarında Yetki 76 B- Hayat Sigortalarında Yetki 76 § 14- BOŞANMA DAVASINDA YETKİ 77 A- Türk Kanunu Medenisinde 77 B- Medeni Kanunda 79 C -Boşanma Davasına İlişkin Yetki Kuralının Niteliği 82 SONUÇ 87 ÖZET 91 SUMMARY 93 BİBLİYOGRAFYA 95
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı