Limited Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi
Limited Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi
Ali Haydar YILDIRIM
Sayfa Sayısı
:
493
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
978605495485956
GİRİŞ Limited ortaklık uygulamada en çok karşılaşılan ortaklık türüdür. Gerçekten de 2012′nin nisan ayı içinde kurulan toplam 3272 ortaklıktan 2954′ü limited ortaklıkür. Kurulan ortaklıkların Ocak 2010 tarihinden beri, verilerini yayınlayan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği′nin(TOBB) kayıtları incelendiğinde ortaklık sayılarının oranı bakımından yukarıda belirten veriye benzer sonuçların ortaya çıktığı görülmektedir. 6102 sayılı Yeni TTK′nın genel gerekçesine ve limited ortaklığa ilişkin hü¬kümleri incelendiğinde, kanun koyucunun bu ortaklık tipini küçük ve orta ölçekli işletmeler için ideal ortaklık tipi olarak öngördüğü sonucu¬na varılabilir. Elbette, büyük işletmelerin de limited ortaklık çaüsı altın¬da işletilmesinin önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Ortaklar arasında uyuşmazlıkların bulunduğu hallerde, ortaklığın, mahkeme tarafından feshine hükmedilmesi sert bir çözüm niteliğinde¬dir. Bu açıdan, limited ortaklıklar dahil tüm ortaklıkların, mahkeme tarafından feshine hükmedilmesi son çare niteliğindedir. Yani, ortaklar arasındaki uyuşmazlıkların sözleşmesel veya kanuni diğer yollarla or¬tadan kaldırılması mümkünse, kural olarak bu yollara başvurulması gerekir. Yine limited ortaklığın TTK 636/III çerçevesinde mahkeme ka¬rarıyla feshedilebilmesi için haklı sebebin mevcut olması gerekir. Mey¬dana gelen olay veya olayların haklı sebep niteliği taşıyıp taşımayaca¬ğını hakim takdir eder. Burada hakim belirleme yaparken, ortaklığın yapısını ve somut olaym tüm özelliklerini dikkate almalıdır. Bu noktada yeni TTK ile yapılan en önemli değişiklik, mahkemenin fesih yerine, davacı ortağın çıkarılmasına ve duruma uygun düşen ve kabul edilebilir başka bir çözüme hükmetmesidir. Böylelikle kanun ko¬yucu, hakime hukuki sonucu takdir etme hususunda önemli bir yetki tanımıştır. Tanınan bu yetkinin hem usul hem de maddi hukuk açısın¬dan doğurduğu önemli sonuçlar bulunmaktadır. Gerçekten de, usul hukukunun temel ilkelerinden biri olan hakimin taleple bağlı olma ilke¬si, fesih davası açısından yumuşatılmıştır. Diğer taraftan maddi hukuk açısından, mahkeme, ortaklar arası ilişkiye müdahale etme hususunda geniş yetkilere sahip hale gelmiştir. Örneğin, mahkeme, muhalif bir kimseyi müdür olarak atayabilir, ortaklığın bölünmesine hükmedebilir veya ortaklık sözleşmesinde değişikliğe gidebilir. Yukarıda belirttiğimiz bu düzenlemenin kaynağı isviçre Borçlar Kanunu(OR) 821′dir. Sadece limited ortaklığın haklı sebeple feshini düzenleyen TTK 636/III hükmü, İsviçre hukukundan esinlenerek kale¬me alınmamıştır. Yeni TTK′nm limited ortaklığa ilişkin birçok düzen¬lemesinin kaynağını da 1. 1. 2008 tarihinde yürürlüğe giren, isviçre Borçlar Kanunu′nun limited ortaklık alanında yapılan değişiklikleri oluşturmaktadır. Bu nedenle, söz konusu bu çalışmada isviçre literatü¬ründen yoğun şekilde yararlanılmıştır. Belirtelim ki, isviçre literatürün¬den faydalanma yalnızca, limited ortaklıklarla sınırlı kalmamıştır. Bu¬nun yanı sıra, hem Türk hem de isviçre hukukunun limited ortaklığın haklı sebeple feshi düzenlemesinin kaynağını teşkil eden, anonim ortak¬lıklara ilişkin OR 736/IV düzenlemesi ve bu hükümle ilgili yapılan ça¬lışmalardan ve mahkeme içtihatlarından da yoğun şekilde faydalanıl-mıştır. Yine, bu çalışmada Türk hukukuyla arasında önemli farklar bu¬lunsa dahi, Alman literatüründen ve mahkeme kararlarından da yer yer yararlanılmıştır. Yukarıda belirtilen esasları dikkate alan bu çalışma altı bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde ilk olarak, limited ortaklı¬ğın haklı sebeple feshini düzenleyen TTK 636/III hükmü tanıtılmıştir. Bu bölümde ikinci olarak, haklı sebeple fesih davasıyla diğer ortaklıkla¬rın haklı sebeple feshini düzenleyen hükümlerin karşılaştırılması ya¬pılmıştır. Bu bölümde son olarak ise, haklı sebeple fesih dışında, mah¬kemenin ortaklığın feshine hükmedebileceği diğer durumlar incelen¬miştir. Bu noktada özellikle diğer fesih davalarıyla, haklı sebeple fesih davası arasında talilik ilişkisinin mevcut olup olmadığı her bir fesih davası bakımından ayrı ayrı incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünü, haklı sebeple fesih davasının temel fonksiyonları ve haklı sebeple fesih davası açma hakkının hukuki nite-ligi oluşturmaktadır. Bu bölümde, haklı sebeple fesih davasının yerine getirdiği fonksiyonlara ve fesih davası açma hakkının ortaksal hakların sınıflandırılmasındaki yerine temas edilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümündeyse ilk olarak, haklı sebeple fesih davasının hukuki niteliği üzerinde durulmuştur. Bu çerçevede, davanın yenilik doğurucu olmasınm doğurduğu sonuçlara temas edilmiştir. Bu bölümde ikinci olarak, fesih davasının tali niteliği ayrıntılı şekilde açık¬lanmıştır. Burada, ortaklıktan ayrılmayı sağlayan sözleşmesel ve kanuni yollarla, ortaklar arasındaki uyuşmazlıkları sona erdiren hukuki yollar incelenmiştir. Örneğin, genel kurul kararlarının hükümsüzlüğü, mü¬dürler aleyhine sorumluluk davası açılması ve ortakların bilgi alma ve inceleme hakkıyla fesih davası arasındaki ilişkiye ayrıntılı olarak temas edilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, fesih davasının başarıyla sonuç¬lanmasının temel şartı olan haklı sebep kavramı üzerinde ayrıntılı ola¬rak durulmuştur. Bu bölümde haklı sebep kavramı, haklı sebebin haki¬min takdirine tabi olması ve bunun sonuçlarıyla, haklı sebebin türlerine temas edilmiştir. Çalışmanın beşinci bölümünde, haklı sebeple fesih davası sonu¬cunda mahkemenin verebileceği kararlar incelenmiştir. Bu kapsamda ilk olarak mahkemenin davayı reddetmesine temas edilmiştir. Daha sonra ayrıntılı şekilde, mahkemenin fesih yerine hükmedebileceği alter¬natif çözümlere değinilmiştir. Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, yeni TTK, mahkemeye hukuki sonucu takdir hususunda geniş bir hareket alanı sağlamıştır. İşte bu bölümde, hakime verilen bu takdir yetkisinin hukuki sonuçlarıyla, mahkemenin fesih yerine hükmedebileceği alter¬natif çözümlere ayrıntılı olarak temas edilmiştir. Bu bölümde son ola¬rak, mahkemenin fesih kararı vermesi ve feshin sonuçlarına konuyla sınırlı olarak değinilmiştir. Çalışmanın son bölümündeyse fesih davasının usul hukuku açısın¬dan önem taşıyan noktaları incelenmiştir. Bu noktada özellikle fesih davasındaki, davacı ve davalı sıfatlarının kime ait olacağı, dava konu¬sunun değerinin tespitine ve davayı sona erdiren işlemlere ayrıntılı ola¬rak değinilmiştir. ÖNSÖZ Elinizdeki bu çalışma 2012 yılı içinde DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsünde Prof. Dr. Ayşe Havutçu, Prof. Dr. Oruç Hami Şener, Doç.Dr. Sevilay Uzunallı, Doç.Dr. Oğuz Şimşek ve Yrd. Doç.Dr. Y. Can Göksoy önünde dok¬tora tezi olarak savunulup oybirliğiyle başarılı bulunmuştur. Jüri üyelerinin değerli eleştirileri dikkate alınıp, gerekli değişiklikler yapılmıştır. Tezin savu¬nulduğu andan basım aşamasına kadar geçen süre içinde yürürlüğe giren ko¬nuyla ilgili ikincil mevzuat da metne işlenmiştir. İlk olarak, yaptıkları yapıcı eleştirilerle çalışmanın zenginleşmesini sağla¬yan jüri üyesi hocalarıma müteşekkirim. Her çalışmada olduğu gibi bu çalışmanın ortaya çıkmasında da birçok kimsenin emeği ve desteği vardır. Bu çerçevede ilk olarak, hem yüksek lisans hem de doktora tez danışmanım olan, öğrencisi ve asistanı olmaktan gurur duyduğum hocam Prof. Dr. Oruç Hami Şener′e ne kadar teşekkür etsem azdır. Hocam tez çalışması boyunca desteğini hiçbir zaman esirgememiştir. Sadece, çalışmanın Türkiye′de yazılan kısmı açısından değil, çalışmanın Almanya′da yapılan kısmı bakımından da Hocam her zaman destek vermiştir. İşin içinden çıkamadığım her durumda, Hocam yolumu aydınlatmıştır. Daha önce yüksek lisans tezimde de belirttiğim üzere, bu çalışmadaki olası hatalar ve eksiklikler tamamen benden kaynaklan¬maktadır. Çalışmanın takdir edilecek yerleri Hocam′a aittir. Nihai olarak deni¬lebilir ki Hocam′ın emeği ve desteği olmadan bu çalışmanın ortaya çıkması mümkün olmazdı. Üniversitede göreve başladığım ilk günden itibaren desteğini hiçbir zaman esirgemeyen Hocam Doç. Dr. Sevilay Uzunallı′ya müteşekkirim. Hocama olan manevi borcumu ödemek asla mümkün değildir. Yine hocalarım Doç. Dr. Ah¬met Türk ve Yrd. Doç. Dr. Y. Can Göksoy′a verdikleri destek için teşekkür ederim. Doktora çalışmasını bitirdikten sonra, fakültemizden ayrılan, bununla bir¬likte yardım ve desteğini her zaman yanında hissettiğim(iz) hocam ve ağabeyim Yrd. Doç.Dr. Ertan Demirkapı′ya teşekkürü bir borç bilirim. Çalışmanın usul hukukuna ilişkin problemlerinde daima yardımını gördüğüm sevgili arkadaşım Yrd. Doç. Dr. Nedim Meric′e çok teşekkür ederim. Her zaman dayanışma için¬de bulunduğum sevgili arkadaşlarım Dr. Hasan Karakılıç′a, Arş. Gör. Harun Keskin′e (AÜ Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ABD), Arş. Gör. Direnç Akbay′a, Arş. Gör. Alper Özboyacı′ya, Arş. Gör. Emre Türkmen′e, Arş. Gör. Pelin Arşları′a her şey için çok teşekkür ederim. Yine, bazı kaynakların temini¬ni sağlayan Hatice Kara′ya da teşekkür ederim. Çalışmanın Almanya′da yazılan bölümünde de birçok kişinin emeği ve desteği oldu. Bu çerçevede ilk olarak Prof. Dr. Dres. h.c. Theodor Baums′a ve kürsüsünde çalışan tüm görevlilere teşekkür ederim. Kendileri her zaman bana destek oldular. Yine, sevgili arkadaşlarım Zeynep- Oktan Erdikmen′e arkadaş¬lıkları, dostlukları ve destekleri için çok teşekkür ederim. Onların dostlukları benim için çok değerlidir. Aynı şekilde, bu dönemde verdiği desteği unutmaya¬cağım diğer bir kişi Erdal Atabay′dır. Kendisinin gösterdiği dostluk ve ağabey¬liği unutmak mümkün değildir. Sevgili aileme desteği, sabrı ve hoşgörüsü için çok teşekkür ederim. Onla¬rın destekleri ve güvenleri olmasaydı önüme çıkan zorlukları aşmak mümkün değildi. Sevgili nişanlım Canan′a da bu dönemde gösterdiği sabır ve hoşgörü için minnettarım. Çalışmanın mizanpajını ciddiyet ve titizlikle geçekleştiren Nurhan Şekeryakan′a, kapak tasarımını gerçekleştiren Önder Aydoğmuş′a ve fedakarlık göstererek kitabın basımını üstlenen Dora yayınevi sahibi Kurtuluş Tayam′a çok teşekkür ederim. Yrd. Doç. Dr. Ali Haydar Yıldırım Karşıyaka İzmir İÇİNDEKİLER : ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER KISALTMALAR GİRİŞ 1.BÖLÜM LİMİTED ORTAKLIKLARDA HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINA İLİŞKİN TTK 636/III DÜZENLEMESİNİN TANITILMASI, DİĞER ORTAKLIKLARDAKİ HAKLI SEBEPLE FESHE İLİŞKİN KURALLARLA MUKAYESESİ VE HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIKLARDAKİ DİĞER FESİH DAVALARIYLA İLİŞKİSİ § 1. LİMİTED ORTAKLIKTA HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINA İLİŞKİN KURALIN TANITILMASI 5 I. TTK 636/III DÜZENLEMESİ VE DÜZENLEMENİN KÖKENİ 5 II. TTK 636/ III′ÜN LİMİTED ORTAKLIĞIN HAKLI SEBEPLE FESHİNE İLİŞKİN ETK 549 İLE MUKAYESESİ 6 III. ALMAN HUKUKUNDAKİ HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINA İLİŞKİN DÜZENLEMENİN TANITILMASI VE TÜRK İSVİÇRE HUKUKUNDAKİ DÜZENLEMEYLE MUKAYESE EDİLMESİ 7 § 2. TTK 636/III DÜZENLEMESİNİN DİĞER ORTAKLIKLARDAKİ HAKLI SEBEPLE FESHE İLİŞKİN DÜZENLEMELERLE MUKAYESE EDİLMESİ 9 I. TTK 636/lll′ÜN ANONİM ORTAKLIKTAKİ HAKLI SEBEPLE FESHE İLİŞKİN DÜZENLEMEYLE (TTK 531) MUKAYESE EDİLMESİ 9 II. TTK 636/lll′ÜN ADİ ORTAKLIKLARDA VE KİŞİ ORTAKLIKLARINDAN HAKLI SEBEPLE FESİH DAVALARIYLA MUKAYESESİ 10 A. TTK 636/lll′ün Adi Ortaklıkta Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Mukayesesi 10 B. TTK 636/lll′ün Kişi Ortaklı klan ndaki Haklı Sebeple Fesih Davalarıyla Mukayesesi .11 1. Kollektif Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi 11 2. Adi Komandit Ortaklığın Haklı Sebeple Feshi 13 § 3. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIKLAR BAKIMINDAN ÖNGÖRÜLEN DİĞER FESİH DAVALARIYLA İLİŞKİSİ 14 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIKLAR BAKIMINDAN ÖNGÖRÜLEN DİĞER FESİH DAVALARINA GÖRE TALİ OLDUĞU GÖRÜŞÜNÜN REDDİ 14 A. Sorunun Ortaya Konulması ve Doktrindeki Görüşler 14 B. Görüşümüz: Haklı Sebeple Fesih Davasının Diğer Fesih Davalarına Göre Tali Niteliği Bulunmaması 15 II. LİMİTED ORTAKLIKLARDAKİ DİĞER FESİH DAVALARININ HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASIYLA İLİŞKİSİ 16 A. Haklı Sebeple Fesih Davasının Organ Eksikliği ve Genel Kurulun Toplanamaması Nedenine Dayalı Fesih Davasıyla ilişkisi 16 1. Organ Eksikliği ve Genel Kurulun Toplanamaması Nedenine Dayalı Fesih Davasına İlişkin Düzenlemenin Tanıtılması 16 2. Organ Eksikliği ve Genel Kurulun Toplanamaması Nedenine Dayalı Fesih Davası ve Haklı Sebeple Fesih Davası Arasındaki Farklılıklar 20 3. Organ Eksikliği ve Genel Kurulun Toplanamaması Nedenine Dayalı Fesih Davası ve Haklı Sebeple Fesih Davasının Kesişmesi ve Dava Haklarının Yarışması 21 B. Haklı Sebeple Fesih Davasının Limited Ortaklığın Kuruluşundaki Aykırılıklara Dayalı Fesih Davasıyla İlişkisi 23 1. Limited Ortaklığın Kuruluşundaki Aykırılıklara Dayalı Fesih Davasının Temel Özellikleri 24 2. Limited Ortaklığın Kuruluşundaki Aykırılıklara Dayalı Fesih Davasının Haklı Sebeple Fesih Davasından Farklılıkları 27 3. Kuruluştaki Kanuna Aykırılıklar Nedeniyle Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 28 C. Haklı Sebeple Fesih Davasının Hukuka ve Ahlaka Aykırı Amaç Güden Limited Ortaklığın Feshi Davasıyla İlişkisi 30 1. Hukuka ve Ahlaka Aykırı Tüzel Kişilerin Feshi Davasına İlişkin Düzenlemelerin Tanıtılması ve Bu Düzenlemelerin Limited Ortaklıklar Bakımından Uygulanması 30 2. Hukuka ve Ahlaka Aykırı Limited Ortaklıklar Bakımından Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 32 D. Haklı Sebeple Fesih Davasının Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca Açılacak Fesih Davasıyla ilişkisi 34 2. BÖLÜM LİMİTED ORTAKLIKTA HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ TEMEL FONKSİYONLARI ve HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ § 4. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ TEMEL FONKSİYONLARI 37 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ ÇOĞUNLUĞUN AZINLIĞI EZMESİNİ ENGELLEME FONKSİYONU 37 II. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ YÖNETİMDE VE GENEL KURULDA MEYDANA GELEBİLECEK TIKANMALARIN ÖNÜNE GEÇME FONKSİYONU 40 III. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIĞIN DIŞARIDAN BİR GÜVENİLİR OTORİTE TARAFINDAN DENETLENMESİ FONKSİYONU 40 IV. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIK MALVARLIĞINI VE BUNUNLA BAĞLANTILI TASFİYE PAYINI KORUMA FONKSİYONU 41 V. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ LİMİTED ORTAKLIK KURUMUNUN KÖTÜYE KULLANILMASINI ÖNLEME FONKSİYONU 42 VI. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ HAKİMİN ORTAKLIK İLİŞKİSİNE GENİŞ MÜDAHALESİNE OLANAK SAĞLAMA FONKSİYONU 43 § 5. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 44 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ: VAZGEÇİLMEZ NİTELİKTE KORUYUCU BİR ORTAKSAL HAK OLMASI 44 A. Limited Ortaklıkta Hakkın Kuvvetine Göre Ortaklık Haklarının Ayrılması ve Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Vazgeçilmez Bir Ortaksal Hak Olması 44 1. Limited Ortaklıkta Hakkın Kuvvetine Göre Ortaklık Haklarının Ayrılması 44 2. Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Vazgeçilmez Bir Ortaksal Hak Olması 46 B. Limited Ortaklıkta Hakkın Sahibi Bakımından Hakların Ayrılması ve Haklı Sebeple Fesih Davasının Bireysel Ortaklık Hakkı Niteliği 48 C. Limited Ortaklıkta Hakkın içeriği Bakımından Hakların Ayrılması ve Haklı Sebeple Fesih Davasının Malvarlıksal Nitelik Taşımayan Koruyucu Bir Ortaklık Hakkı Olması 49 II. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASI AÇMA HAKKININ VAZGEÇİLMEZ NİTELİKTE KORUYUCU BİR ORTAKSAL HAK OLMASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 51 A. Fesih Davası Açma Hakkının Kaldırılamaması ve Sınırlanamaması 51 1. Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Kaldırılamaması 51 2. Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Doğrudan veya Dolaylı Olarak Sınırlanamaması 52 a. Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Doğrudan Sınırlanamaması...52 b. Haklı Sebeple Fesih Davası Açma Hakkının Dolaylı Sınırlanamaması 54 B. Fesih Davası Açma Hakkının Genişletilmesi 55 3.BÖLÜM HAKLI SEBEPLE FESİH HAKKININ DAVA YOLUYLA KULLANİLMASİ, DAVANIN YENİLİK DOĞURUCU BİR DAVA OLMASI VE ÖZELLİKLE HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ TALİ NİTELİKLİ BİR DAVA OLMASI § 6. HAKLI SEBEPLE FESİH HAKKININ İNŞAİ NİTELİKTE BİR DAVA YOLUYLA KULLANILMASI 57 I. HAKLI SEBEPLE FESİH HAKKİNİN DAVA YOLUYLA KULLANİLMASİ 57 II. HAKLİ SEBEPLE FESİH DAVASININ YENİLİK DOĞURUCU BİR DAVA OLMASI 58 A. Ön Açıklamalar 58 B. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yenilik Doğurucu Davaların Türleri Bakımından Değerlendirilmesi 58 1. Haklı Sebeple Fesih Davasının Gerçek Olmayan Yenilik Doğurucu Bir Dava Olması ve Bu Nitelemenin Hüküm ve Sonuçları 58 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Bağlı Olmayan Yenilik Doğurucu Bir Dava Olması 59 3. Haklı Sebeple Fesih Davasının Geleceğe Etkili Bir Yenilik Doğurucu Dava Olması 60 4. Haklı Sebeple Fesih Davasının Maddi Hukuka Dayanan Yenilik Doğurucu Bir Dava Olması 60 § 7. LİMİTED ORTAKLIKTA HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ TALİ BİR DAVA OLMASI, ORTAKLIKTAN AYRILMA SONUCUNU DOĞURAN DİĞER YOLLARLA VE HÜKÜMSÜZLÜK, SORUMLULUK, AZİL ve BİLGİ ALMA DAVALARIYLA İLİŞKİSİ 61 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ TALİ BİR DAVA OLMASI VE TALİLİĞİN ANLAMI 61 II. HAKLİ SEBEPLE FESİH DAVASININ TALİ BİR DAVA OLMASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 65 A. Ortağın İtiraz Etme Külfeti 65 B. Diğer Hukuki Yolların Kullanılması Külfeti ve İstisnaları 67 1. Diğer Hukuki Yolların Kullanılması Külfeti 67 2. İstisnalar 68 a. Diğer Hukuki Yollara Başvurmanın Faydasız Olması 68 b. Diğer Hukuki Yollara Başvurmanın Katlanılmaz Olması 69 III. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ ORTAKLIKTAN AYRILMA SONUCUNU DOĞURAN DİĞER YOLLARLA TALİLİK BAKİMİNDAN İLİŞKİSİNİN DENETLENMESİ 70 A. Ön Açıklamalar 70 B. Haklı Sebeple Fesih Davasının Haklı Sebeple Çıkma Davasıyla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 71 1. Limited Ortaklıkta Haklı Sebeple Çıkma Davası 71 2. Haklı Sebeple Çıkma Davasının Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 73 C. Haklı Sebeple Fesih Davasının Sözleşmesel Çıkma Hakkıyla Talilik Bakımından ilişkisinin Denetlenmesi 75 1. Limited Ortaklıkta Sözleşmesel Çıkma Hakkı ve Temel Özellikleri 75 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Sözleşmesel Çıkma Hakkıyla Talilik İlişkisinin Denetlenmesi 78 a. Temel Esas: Sözleşmesel Çıkma Hakkının Haklı Sebeple Fesih Davasına Göre Önceliğe Sahip Olması 78 b. Sözleşmesel Çıkma Hakkına Rağmen Haklı Sebeple Fesih Davası Açılabilecek Durumlar 78 aa. Ayrılma Payının Gerçek Değer Yerine Başka Bir Değer Esas Alınarak Ödenmesinin veya Ödeme Zamanı Bakımından Farklı Bir Esasın Öngörülmesi 78 bb. Sözleşmesel Çıkma Hakkının Belirli Şartlara Bağlanması 80 cc. Ortağın Ortaklıkta Kalma Hususunda Hukuken Korunan Menfaatinin Bulunmaması 81 D. Haklı Sebeple Fesih Davasının Haklı Sebeple Çıkarma Davasıyla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 82 1. Limited Ortaklıkta Haklı Sebeple Çıkarma Davası 82 2. Haklı Sebeple Çıkarma Davasının Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Talilik Bakımından İlişkisi 83 3. Fesih Davası Açan Ortağa Karşı Haklı Sebeple Çıkarma Davası Açılması 86 E. Haklı Sebeple Fesih Davası ve Payın Devrinin Talilik Bakımından Değerlendirilmesi 88 1. Limited Ortaklıkta Payın Devrine İlişkin Düzenlemenin Tanıtılması 88 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yerine Pay Devrinin Yapılması Zorunluluğunun Koşulları 90 a. Ortağın Payını Gerçek Değerinden Alacak Bir Kişinin Bulunması 90 b. Ortağın Ortaklıkta Kalma Hususunda Hukuken Korunan Menfaatinin Bulunmaması 91 3. Payın Devrine Rağmen Haklı Sebebin Varlığını Sürdürecek Olmasının Haklı Sebeple Fesih Davasına Olanak Tanıyıp Tanımadığı Sorunu 92 F. Haklı Sebeple Fesih Davası ve Ortağın Payını Ortaklığa veya Ortaklara Satım Hakkına Sahip Olması 93 1. Ortaklıklar Topluluğunda Hukuki Durum 93 a. Hakim Ortaklığa Payın Satılması 93 b. Haklı Sebeple Fesih Davasının Hakim Ortaklığa Payın Satılmasıyla Talilik İlişkisi 95 2. Ortaklık Sözleşmesi veya Yan Anlaşmaya Dayalı Satım Hakkında Hukuki Durum 96 a. Ortaklık Sözleşmesi veya Yan Anlaşmayla Satım Hakkı Tanınması 96 b. Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Ortağın Satım Hakkına Sahip Olduğu Durumların Talilik ilişkisi Bakımından Değerlendirilmesi 98 IV. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ, HÜKÜMSÜZLÜK, SORUMLULUK, AZİL, BİLGİ ALMA DAVALARIYLA VE YAN ANLAŞMALARA AYKIRILIK DURUMUYLA TALİLİK BAKIMINDAN İLİŞKİSİNİN DENETLENMESİ 99 A. Haklı Sebeple Fesih Davalarının Hükümsüzlük Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 99 1. Haklı Sebeple Fesih Davasının Genel Kurulun Hükümsüzlük Davalarıyla Talilik Bakımından ilişkisi 99 a. Haklı Sebeple Fesih Davasının İptal Davasıyla İlişkisi 100 aa. Haklı Sebeple Fesih Davasının İptal Davasına Göre Tali Bir Dava Olması 100 bb. İptali Olanaklı Olmasına Rağmen Dava Açılmayan Genel Kurul Kararlarının Haklı Sebeple Fesih Davasında Haklı Sebep Olarak İleri Sürülmesi 104 cc. Haklı Sebebin Yavru Ortaklık Genel Kurul Kararından Kaynaklanması Halinde Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 106 b. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yokluk ve Butlan Davasıyla Talilik Bakımından ilişkisi ....106 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Müdürlerin Kararlarının Geçersizliğinin Tespiti Davasıyla Talilik Bakımından İlişkisi 108 B. Haklı Sebeple Fesih Davalarının Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 110 1. Haklı Sebeple Fesih Davasının Müdürler Aleyhine Açılacak Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisi 110 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Denetçiler Aleyhine Açılacak Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisi 112 3. Haklı Sebeple Fesih Davasının Diğer Sorumlular Aleyhine Açılacak Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisi 113 a. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yöneticiler ve Fiili Organlara Karşı Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisi 113 b. Haklı Sebeple Fesih Davasının Kuruculara Karşı Açılacak Sorumluluk Davalarıyla Talilik Bakımından ilişkisi 114 4. Haklı Sebeple Fesih Davası ve Tasfiye Memurlarına Karşı Açılacak Sorumluluk Davalarında Talilik İlişkisi Bulunmaması 114 C. Haklı Sebeple Fesih Davalarının Azil Davalarıyla Talilik Bakımından İlişkisi 115 1. Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Müdürün Azli veya Yetkilerinin Sınırlandırılması Davasının Talilik Bakımından Değerlendirilmesi 115 2. Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Denetçinin Azli Davasının Talilik Bakımından Değerlendirilmesi 116 D. Haklı Sebeple Fesih Davasının Ortakların Bilgi Alma ve inceleme Hakkıyla İlişkisi 118 1. Limited Ortaklıkta Ortakların Bilgi Alma ve inceleme Haklarını Kullanmaları ...118 2. Haklı Sebeple Fesih Davasının Ortağın Bilgi Alma ve İnceleme Hakkını Mahkemece Aracılığıyla Kullanma Hakkıyla Talilik Bakımından ilişkisi 120 E. Haklı Sebeple Fesih Davasının Yan Anlaşmalara Aykırı Davranış Halinde Açılacak Davalarla Talilik Bakımından İlişkisinin Denetlenmesi 122 1. Limited Ortaklıkta Yan Anlaşma Kavramı, Anlamı ve Önemi 122 2. Haklı Sebeple Fesih Davasıyla Yan Anlaşmalara Aykırı Davranış Halinde Açılacak Davaların Talilik Bakımından İlişkinin Değerlendirilmesi 123 4.BÖLÜM FESİH DAVASININ TEMEL ŞARTI: HAKLI SEBEP § 8. LİMİTED ORTAKLIKLAR HUKUKUNDA DAVA HAKLARININ KULLANIMI BAKIMINDAN HAKLI SEBEP KAVRAMI, LİMİTED ORTAKLIĞI SONA ERDİREN SEBEP OLARAK HAKLI SEBEP 125 I. LİMİTED ORTAKLIKLAR HUKUKUNDA DAVA HAKLARININ KULLANIMI BAKIMINDAN HAKLI SEBEBİN ANLAMI 125 II. LİMİTED ORTAKLIĞI SONA ERDİREN SEBEP OLARAK HAKLI SEBEBİN TANIMI 126 § 9. HAKLI SEBEP VE HAKİMİN TAKDİR YETKİSİ 128 I. HAKLI SEBEBİN GERÇEKLEŞİP GERÇEKLEŞMEDİĞİNİ HAKİMİN HER OLAYIN ÖZELLİĞİNE GÖRE DEĞERLENDİRMESİ ZORUNLULUĞU 128 II. HAKLI SEBEBİN GERÇEKLEŞİP GERÇEKLEŞMEDİĞİNİN TESPİTİNİN HAKİMİN TAKDİR YETKİSİNE BIRAKILMASININ NEDENLERİ 131 III. HAKİMİN HAKLI SEBEBİN GERÇEKLEŞİP GERÇEKLEŞMEDİĞİ HUSUSUNDA TAKDİR YETKİSİNİ KULLANIRKEN DİKKAT ETMESİ GEREKEN TEMEL ESASLAR 132 A. Hakimin Haklı Sebebin Gerçekleşip Gerçekleşmediği Hususunda Takdir Yetkisini Hukuka ve Hakkaniyete Uygun Kullanması 132 B. Hakimin Haklı Sebebin Gerçekleşip Gerçekleşmediğini Takdir Ederken, Tarafların Çıkarlarını Belirlemesi ve Çıkarlar Arasında Adil Bir Denge Gözetmesi 133 1. Haklı Sebeple Fesih Davasında Çıkar Sahiplerinin Belirlenmesi ve Çıkarların Neler Olduğunun Ortaya Konması 133 a. Davacı Ortağın Menfaatleri 133 b. Ortaklığın ve Dolayısıyla Diğer Ortakların Menfaatleri 136 c. Azınlıkta Kalan ve Dava Açmayan Ortakların Menfaatleri 137 d. Pat Durumunda Ortakların Menfaatleri 138 e. Ortak Sıfatını Taşımayan Üçüncü Kişilerin ve Kamunun Menfaati 138 aa. Ortak Sıfatını Taşımayan Üçüncü Kişilerin Menfaatleri 138 aaa. Alacaklıların Menfaatleri 138 bbb. Ortaklık Çalışanlarının Menfaatleri 139 ccc. Ortaklıkla Ticari İlişki İçerisinde Bulunanlar 140 bb. Kamunun Menfaatleri 140 cc. Haklı Sebebin Tespitinde Üçüncü Kişiler ve Kamunun Menfaatinin Gözetilip Gözetilemeyeceği Sorunu 141 aaa. Doktrindeki Görüşler 141 bbb. Görüşümüz 141 2. Hakimin Çıkarlar Arasında Adil Bir Denge Gözetmesi 142 C. Haklı Sebebi Meydana Getiren Durumların Mahkemenin Kararında Somut Olarak Belirtilmesi 143 D. Haklı Sebep Olarak Kabul Edilen Durumun Benzer Olaylarda da Uygulanması 145 § 10. SONA ERME NEDENİ TEŞKİL EDEN HAKLI SEBEPLERİN SOMUTLAŞTIRILMASI 146 I. ÖN AÇIKLAMALAR 146 II. HAKLI SEBEPLERİN ORTAKLIK İÇERİSİNDE MEYDANA GELMESİ 147 A. Ortaklık Konusu ve Haklı Sebep 147 1. Ortaklık Konusu Kavramı, Ortaklık Amacından Farklılığı ve Ortaklık Konusunun Fonksiyonları 147 a. Ortaklık Konusu Kavramı ve Ortaklık Amacından Farklılığı 147 b. Ortaklık Konusunun Fonksiyonları 148 2. Ortaklık Konusuna Ulaşılması ve Ulaşılmasının imkansız Hale Gelmesinin Haklı Sebep Teşkil Etmesi 151 a. Ortaklık Konusunun Elde Edilmesi ve Elde Edilmesinin İmkansız Hale Gelmesinin Anlamı 151 aa. Ortaklık Konusunun Elde Edilmesi 151 bb. Ortaklık Konusunun Elde Edilmesinin İmkansız Hale Gelmesi 151 b. Ortaklık Konusuna Ulaşılmasının veya Ortaklık Konusunun imkansız Hale Gelmesinin Haklı Sebep Teşkil Etmesi 152 3. Ortaklığın işletme Konusunun Değiştirilmesinin Haklı Sebep Teşkil Etmesi ....154 a. işletme Konusunun Değiştirilmesi ve Değiştirilmede Aranacak Yetersayılar 154 b. Temel Kural: İşletme Konusunun Değiştirilmesinin Haklı Sebep Teşkil Etmemesi 155 c. İşletme Konusunun Değiştirilmesinin Haklı Sebep Teşkil Edeceği Durumlar 156 aa. Konu Değişikliğinin Bazı Ortaklara Zarar Verme Amacı Taşıması 156 bb. Ortaklığın İşletme Konusunun Değiştirilmesinin Ortakların Sorumluluklarını Artırması veya Onların Uzun Süre Kar Almaktan Yoksun Kalmalarına Neden Olması 157 cc. Ortaklık Sözleşmesinde Değişiklik Yapılmaksızın Fiilen Ortaklık Konusunun Değiştirilmesi 158 B. Limited Ortaklıkta Zorunlu Organların Fonksiyonlarını Yerine Getirememesi 159 1. Limited Ortaklıkta Zorunlu Organlar 159 2. Genel Kurulun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumlar ve Bu Durumların Sona Erme Bakımından Haklı Sebep Teşkil Etmesi İçin Taşıması Gerekli Nitelikler 161 a. Genel Kurulun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumlar 161 aa. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılamaması 161 bb. Toplantı Yetersayısının Sağlanamaması 162 cc. Genel Kurulun Karar Alamaması 163 b. Genel Kurulun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumların Sona Erme Bakımından Haklı Sebep Teşkil Etmesi İçin Taşıması Gerekli Nitelikler 164 3. Müdürler Kurulunun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumlar ve Bu Durumların Sona Erme Bakımından Haklı Sebep Teşkil Etmesi İçin Taşıması Gerekli Nitelikler 166 a. Müdürler Kurulunun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumlar 166 aa. Müdürler Kurulunun Toplantıya Çağrılamaması 166 bb. Müdürler Kurulu Toplantı Yetersayısının Sağlanamaması 167 cc. Karar Yetersayısının Sağlanamaması 168 dd. Müdürler Kurulunun Ortaklığın Temsilini Yerine Getirememesi 168 b. Müdürler Kurulunun Fonksiyonlarını Yerine Getiremediği Durumların Sona Erme Bakımından Haklı Sebep Teşkil Etmesi için Taşıması Gerekli Nitelikler 169 C. Ortaklıktan Sürekli Olarak Yeterli Verimin Elde Edilememesinin Haklı Sebep Teşkil Etmesi 170 D. Ortaklık Malvarlığının Ortaklık Faaliyetlerini Yürütecek Miktarda Olmaması 174 E. Ortaklığın Kötü Yönetimi 175 III. ORTAKLARIN ŞAHSINDAN KAYNAKLANAN HAKLI SEBEP HALLERİ 179 A. Limited Ortaklığın Kanuni Yapısı ve Bu Yapının Değiştirilebilmesi 179 B. Limited Ortaklıkta Ortağın Şahsının Önem Taşıyıp Taşımadığının Belirlenmesi Bakımından Hukuki ve Fiili Kriterler 181 1. Limited Ortaklıkta Ortağın Şahsının Önem Taşıyıp Taşımadığının Belirlenmesinde Hukuki Kriterler 182 a. Ortaklığa ve Ortaklara Önerilmeye Muhatap Olma, Alım, Onalım ve Geri Alım Hakları Tanınması 182 b. Ortaklara Veto Hakkı Tanınması 183 c. Yan Anlaşmalarla Ortaklığın Kişi Ortaklıklarına Yaklaştırılması 183 d. Esas Sermaye Payının Devrinin Tamamen Yasaklanması veya Kanunen Öngörülenden Daha Ağır Şartlara Bağlanması 184 e. Ek Ödeme ve Yan Edim Yükümlülüğü Öngörülmesi 185 aa. Ek Ödeme Yükümlülüğü 185 bb. Yan Edim Yükümlülüğü 186 f. Ortakların Rekabet Yasağına Tabi Olması 188 57 g. Genel Kurulun Karar Alma Yeter Sayılarının Artırılması ve Oyda İmtiyaz Öngörülmesi aa. Genel Kurulun Karar Alma Yeter Sayılarının Artırılması 189 bb. Oyda İmtiyaz Öngörülmesi 189 h. Müdürlerin Belli Kararları ve Münferit Sorunları Genel Kurulun Onayına Sunmalarının Öngörülmesi 190 ı. Ortaklara Sözleşmesel Çıkma ve Çıkarma Hakkı Tanınması 191 2. Limited Ortaklıkta Ortağın Şahsının Önem Taşıyıp Taşımadığının Belirlenmesinde Fiili Kriterler 191 a. Ortak Sayısının Az Olması 191 b. Ortakların Eşit Güce Sahip Olması 192 c. Ortakların Gerçek Kişilerden Oluşması 193 d. Ortağın Ortaklıkta Bizzat Çalışması 193 e. Ortaklık Faaliyeti İçin Zorunlu Malvarlığı Unsurunun Ortaklara Ait Olması 194 C. Kişisel Özelliklerin Önem Taşıdığı Ortaklıklarda Haklı Sebep Olarak Nitelenebilecek ve Nitelendirilemeyecek Durumlar 195 1. Kişisel Özelliklerin Önem Taşıdığı Ortaklıklarda Haklı Sebep Olarak Nitelenebilecek Durumlar 195 a. Ortaklardan Birisinin Görevini Yerine Getiremez Duruma Düşmesi 195 b. Ortaklar Arasında Kişisel Husumetler 196 c. Ortakların Güven Sarsıcı Eylemlerde Bulunması 198 d. Yan Anlaşmalara Aykırılık 200 2. Kişisel Özelliklerin Önem Taşıdığı Ortaklıklarda Haklı Sebep Olarak Nitelenemeyecek ve Kural Olarak Nitelenemeyecek Durumlar 200 a. Ortakların Bir Dini Topluluğa, Partiye veya Millete Ait Olması 201 b. Ortağın Mali Açıdan Zor Durumda Bulunması 201 c. Ortağın Ölümü 201 IV. ÇOĞUNLUĞUN AZINLIK ORTAKLARININ HAKLARINA MÜDAHALESİ NEDENİYLE MEYDANA GELEN HAKLI SEBEP HALLERİ 202 A. Limited Ortaklıkta Çoğunluk ilkesi, Bu İlkenin Sınırlandırılması Zorunluluğu ve Sınırlandırma Yolları 203 1. Limited Ortaklıkta Çoğunluk ilkesi 203 2. Limited Ortaklıkta Çoğunluk Gücünün Sınırlandırılması Zorunluluğu 204 3. Limited Ortaklıkta Çoğunluk Gücünün Sınırlandırılması Yolları 204 a. Sadakat Yükümü 205 b. Eşit İşlem İlkesi 207 c. Hakların Sakınılarak Kullanılması 209 d. Objektiflik 211 B. Çoğunluğun Azınlık Ortakların Haklarına Müdahalesinin Haklı Sebep Sayılması İçin Gerekli Şartlar 212 1. Çoğunluğun Azınlık Ortakların Haklarına Müdahalesinin Süreklilik Göstermesi 212 2. Çoğunluğun Azınlık Ortakların Haklarına Müdahalesinin Halihazırda Varlığını Devam Ettirmesi 213 3. Çoğunluğun Azınlık Ortakların Haklarına Müdahalesinin Ağır Bir Nitelik Taşıması 214 C. Çoğunluğun Azınlık Haklarına Müdahalesinin Haklı Sebep Olarak Nitelenebileceği Durumlar 214 1. Çoğunluk Tarafından Azınlığın Malvarlığı Haklarına Müdahale Edilmesi ve Bu Müdahalelerin Haklı Sebep Teşkil Etmesi 214 a. Malvarlığı Hakları Kavramı ve Anlamı 214 b. Malvarlığı Haklarına Çoğunluk Tarafından Müdahale Yolları ve Haklı Sebep 215 aa. Tüm Malvarlığı Haklarına Müdahalenin Genel Yolları ve Haklı Sebep 215 aaa. Çoğunluk Tarafından İmtiyaz Yaratılmak Suretiyle Azınlığın Malvarlığı Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 215 bbb. Çoğunluk Tarafından İntifa Senedi Çıkartmak Suretiyle Azınlığın Malvarlığı Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 218 bb. Malvarlığı Haklarına Bireysel Bazda Müdahale Edilmesi ve Bu Müdahalelerin Haklı Sebep Teşkil Etmesi Bakımından Değerlendirilmesi 219 aaa. Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Çoğunluğun Müdahalesi Yolları ve Haklı Sebep 219 aaaa. Kar Payı Alma Hakkının Nispi Müktesep Hak Olması ve Dağıtımındaki Menfaatler 219 bbbb. Çoğunluk Tarafından Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Yedek Akçe Ayırmak Suretiyle Müdahale Edilmesi 221 aaaaa. Kanuni ve Sözleşmesel Yedek Akçeler Ayrılması Suretiyle Azınlığın Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 221 bbbbb. Olağanüstü Yedek Akçe Ayrılması Suretiyle Azınlığın Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 222 ccccc. Çalışanlar ve İşçiler Lehine Öngörülen Yedek Akçeler Bakımından Hukuki Durum 225 cccc. Çoğunluk Tarafından Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Müdürlere ve Diğer Ortaklık Çalışanlarına Sağlanan Mali Haklar Yoluyla Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 226 aaaaa. Ortaklık Müdürleri Sağlanan Mali Haklar Yoluyla Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 226 aaaaaa. Müdürlere Sabit Ücret ve Huzur Hakkı Vermek Suretiyle Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 226 bbbbbb. Kazanç Payı Ayrılmak Suretiyle Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep..228 bbbbb. Diğer Ortaklık Çalışanlarına Sağlanan Mali Haklar Yoluyla Azınlığın Kar Payı Alma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 230 bbb. Çoğunluğun Azınlığın Tasfiye Payı Alma Hakkına Müdahalesi ve Haklı Sebep 231 ccc. Çoğunluğun Azınlığın Yeni Pay Alma Hakkına Müdahalesi ve Haklı Sebep 233 aaaa. Yeni Pay Alma Hakkı Kavramı, Niteliği ve Öngörülme Nedeni 233 bbbb. Yeni Pay Alma Hakkının Sınırlandırılması veya Tamamen Kaldırılması 233 cccc. Çoğunluğun Yeni Pay Alma Hakkına Haksız Müdahalesi Üzerine Başvurulacak Yollar ve Haklı Sebep 235 ddd. Ortağın Diğer Malvarlığı Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 236 2. Çoğunluk veya Onlar Tarafından Atanan Müdürce Azınlığın Malvarlığı Hakları Dışındaki Diğer Ortaksal Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 236 a. Azınlığın Katılım Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 237 aa. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 238 bb. Müzakerelere Katılma Hakkına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep .241 cc. Öneride Bulunma Hakkı ve Haklı Sebep 243 dd. Oy hakkı ve Haklı Sebep 244 aaa. Oy Hakkının Önemi 244 bbb. Oy Hakkına Çoğunluk Tarafından Müdahale Edilme Yollan 244 ccc. Oy Hakkına Yapılan Müdahalenin Haklı Sebep Teşkil Etmesi ...246 b. Azınlığın Koruyucu Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 247 c. Azınlığın Aydınlatıcı Haklarına Müdahale Edilmesi ve Haklı Sebep 247 § 11. HAKLI SEBEBİN OLUŞMASINDA KUSUR VE ZARAR 249 I. HAKLI SEBEBİN OLUŞMASINDA KUSUR 249 A. Temel Kural: Haklı Sebebin Meydana Gelmesinde Kusurun Şart Olmaması 249 B. Haklı Sebebin Oluşmasında Kusurun Varlığının Hüküm ve Sonuçları 249 1. Davacı Ortağın Kusurunun Varlığının Hüküm ve Sonuçları 249 2. Diğer Ortakların ve Ortaklığın Kusurunun Varlığının Hüküm ve Sonuçları 251 II. HAKLI SEBEBİN OLUŞMASINDA ZARAR 251 5 .BÖLÜM FESİH DAVASINDA MAHKEMENİN VEREBİLECEĞİ KARARLAR § 12. MAHKEMECE DAVANIN REDDİNE HÜKMEDİLMESİ 253 I. MAHKEMENİN RET KARARININ NİTELİĞİ 253 II. RET KARARININ SADECE TARAFLARI İÇİN HÜKÜM VE SONUÇ DOĞURMASI 254 III. DAVASI REDDEDİLEN ORTAĞA KARŞI ORTAKLIĞIN TAZMİNAT DAVASI AÇMASI 255 § 13. MAHKEMENİN DURUMA UYGUN DÜŞEN VE KABUL EDİLEBİLİR ÇÖZÜME HÜKMETMESİ 256 I. ESKİ VE YENİ TTK′DAKİ DÜZENLEMELERİN TANITILMASI 256 A. Eski TTK′daki Limited Ortaklığın Haklı Sebeple Feshine ilişkin Düzenlemenin Tanıtılması 256 B. Yeni TTK′daki Limited Ortaklığın Haklı Sebeple Feshine İlişkin Düzenlemenin Tanıtılması 257 II. DURUMA UYGUN DÜŞEN VE KABUL EDİLEBİLİR ÇÖZÜM 259 A. "Duruma Uygun Düşen Çözüm" Kavramı ve Anlamı 259 B. "İlgililer Açısından Kabul Edilebilir Çözüm" Kavramı ve Anlamı 260 1. "İlgili" Kavramı ve Anlamı 260 a. TTK 636/lll′deki Eksik Çeviri ve Hükmün Mehaza Uygun Yorumlanması Zorunluluğu 260 b. "İlgili" Kavramının Kapsamı ve Bunların Menfaatlerinin Hangi Ölçüde Dikkate Alınacağı Sorunu 261 2. "Kabul Edilebilir Çözüm" Kavramı 263 III. ALTERNATİF ÇÖZÜMÜN FAYDALARI 264 A. Mahkemenin Hareket Alanının Genişletmesi 264 B. Davacı Ortakların Davadaki Başarı Şansını Artırması 266 C. Davacının Ortaklığın Feshi Yerine Doğrudan Alternatif Çözümü Talep Edebilmesi 266 D. Hakimin Alternatif Çözüme Resen Başvurabilmesi ve Tarafların Talepleriyle Bağlı Olmaması 267 IV. MAHKEME TARAFINDAN HÜKMEDİLEBİLECEK ALTERNATİF ÇÖZÜMÜN TAŞIMASI GEREKEN TEMEL NİTELİKLER 270 A. Alternatif Çözümün İlgililerin Menfaatlerini Gözetmesi Zorunluluğu 270 B. Alternatif Çözümün Haklı Sebebe Uygun Olması Zorunluluğu 270 C. Alternatif Çözümün Limited Ortaklığın Temel İlkelerine Uygun Olması Zorunluluğu 271 D. Mahkeme Tarafından Hükmedilecek Alternatif Çözümün Haklı Sebebi Yaratan Durumu Sürekli Olarak Ortadan Kaldırması Zorunluluğu 272 E. Alternatif Çözümün Kural Olarak Ortaklara Yükümlülük Yüklememesi Zorunluluğu 273 1. Sorunun Ortaya Konulması 273 2. Doktrindeki Görüşler ve Değerlendirilmesi 275 a. Doktrindeki Görüşler 275 b. Görüşlerin Değerlendirilmesi 276 F. Alternatif Çözümün İnşai Etki Meydana Getirmesi Zorunluluğu 277 V. MAHKEMENİN ALTERNATİF OLARAK ÖNGÖREBİLECEĞİ TEMEL ÇÖZÜMLER 280 A. Davacı Ortağın Ortaklıktan Çıkarılması ve Çıkarılmanın Hüküm ve Sonuçları 280 1. Davacı Ortağın Ortaklıktan Çıkarılması ve Önemi 280 2. Çıkarılmanın Hüküm ve Sonuçları, Özellikle Ayrılma Payı 284 a. Ortağın Payının Sahipsiz Kalması 284 bbbbb. Kullanılabilir Özkaynağın Kimin Tarafından Tespit Edileceği Sorunu 321 ccccc. Kullanılabilir Özkaynağın Tespiti Durumunda Ortaklığın Payı İktisap Etmesi 322 bbbb. Çıkarılan Ortağın Payının Ortaklar veya Üçüncü Kişilerce İktisap Edilmesi 325 aaaaa. Devredilebilirlik Kavramı ve Anlamı 325 bbbbb. Payın Devrinde Ortaklığın Yetkisi ve Devrin Gerçekleştirilmesi Yolları 328 ccccc. Payın Devrinde TTK′daki Payın Devri İlke ve Esaslarına Uyulması Zorunluluğu 330 cccc. Sermaye Azaltılması Yoluna Gidilmesi 330 aaaaa. Sermaye Azaltılması Yoluna Gitmenin Zorunlu Olduğu Haller ve Sermaye Azaltılmasının Oranı 330 bbbbb. Kurucu Sermaye Azaltılmasının Söz Konusu Olması 331 ccccc. Kurucu Sermaye Azaltılmasının Prosedürü 332 ddddd. Azaltılan Kısmın Ortağa Ödenmesi 332 eeeee. Sermaye Azaltılmasının Sakıncaları 333 ee. Ödenmeyen Ayrılma Payının Muaccel Hale Gelmesi ve Payın Muaccel Hale Gelmesinde Sonra Ortaklığın Kar Payı ve Kazanç Payı Dağıtımı Yapamaması 334 aaa. Ödenmeyen Ayrılma Payının Muaccel Hale Gelmesi 334 bbb. Payın Muaccel Hale Gelmesinden Sonra Ortaklığın Kar Payı ve Kazanç Payı Dağıtımı Yapamaması 335 ff. Ayrılma Payı Alacağı İçin Faiz Ödenip Ödenmeyeceği Sorunu 336 aaa. Kapital Faizi 336 bbb. Temerrüt Faizi 338 gg. Ayrılma Payı Alacağının Sıra Bakımından Tüm Alacaklardan Sonra Yer Alması (TTK 642/II11. cümle) 339 aaa. Kuralın Amacı 339 bbb. Kuralın Uygulama Alanı 339 hh. Ayrılma Payı Alacağının Zamanaşımına Uğraması 340 ıı. Ayrılan Ortağın Ayrılma Payıyla Bağlantılı Bilgi Alma Hakkı 341 B. Mahkemece Fesih ve Çıkarma Yerine Sözleşme Değişikliğine Karar Verilmesi....342 1. Hakimin Sözleşme Değişikliği Yapma Yetkisinin Varlığının Kabul Edilmesinin Temel Nedenleri 342 2. Mahkemenin Sözleşme Değişikliği Hususundaki Yetkisinin Sınırları 344 3. Mahkemece Sözleşmede Yapılabilecek Değişiklikler 344 a. Mahkemece Genel Kurulun Yetersayılarına Müdahale Edilmesi 345 aa. Mahkemece Genel Kurulun Kanunen Düzenlenen Olağan Karar Yetersayılarına Müdahale Edilmesi 345 bb. Mahkemece Önemli Karar Yetersayılarına Müdahale Edilmesi 348 cc. Mahkemenin Genel Kurulun Toplantı Yetersayılarına Müdahale Etmesi 350 b. Mahkemece Oy Hakkına Müdahale Edilmesi 351 aa. TTK 618′den Ortaya Çıkan Sonuçlar 351 bb. Mahkemece Oy Hakkına Müdahale Yolları 352 aaa. Mahkemece Oy Hakkının Sınırlandırılması 352 bbb. Mahkemece Oy Hakkında İmtiyaz Tanınması, Mevcut İmtiyazların Kaldırılması veya Sınırlandırılması 354 ccc. Mahkemece Yeni Oydan Yoksunluk Halleri Getirerek Oy Hakkına Müdahale Edilememesi 357 c. Mahkemece Genel Kurul ve Müdürler Kurulunda Üstün Oy Hakkı Tanınması Suretiyle Müdahalede Bulunulması 358 d. Mahkemece Ortaklara Veto Hakkı Tanınması, Sözleşmese! Veto Hakkının Kaldırılması veya Sınırlandırılması Suretiyle Müdahalede Bulunulması 359 aa. Ortaklara Veto Hakkı Tanınması 359 bb. Sözleşmeyle Tanınan Veto Hakkının Kaldırılması veya Sınırlandırılması 362 e. Mahkemece Ortaklığın Temsiline Müdahale Edilmesi 363 aa. Limited Ortaklığın Temsilinde Anonim Ortaklık İlke ve Esaslarının Uygulanması 363 bb. Mahkeme Tarafından Yapılacak Müdahalenin Kapsamı 364 f. Mahkemece Mali Haklar ve Yükümlülüklere Müdahale Edilmesi 364 aa. Mahkemece Mali Haklara Müdahale Edilmesi 364 aaa. Kar Payı Alma Hakkına Müdahale 364 bbb. Diğer Mali Haklar Bakımından Müdahaleler 365 bb. Ortakların Mali Yükümlülüklerine Müdahale Edilmesi 366 4. Mahkemenin Kararının Yenilik Doğurucu Niteliği 367 5. Mahkemece Ticaret Siciline Tescili Resen Yaptırılması 367 6. Hakim Tarafından Değiştirilen Ortaklık Sözleşmesinde Tekrar Değişiklik Yapılması 368 a. Sorunun Ortaya Konulması 368 b. Ortaklık Sözleşmesinde Hakim Tarafından Yapılan Değişikliğin Tekrar Değiştirilmemesi için Alınabilecek Önlemler ve Önlem Olarak Başvurulmayacak Diğer Tedbirler 369 aa. Ortaklık Sözleşmesinde Hakim Tarafından Yapılan Değişikliğin Tekrar Değiştirilmemesi İçin Alınabilecek Önlemler 369 aaa. Hakim Tarafından Değiştirilen Sözleşme Kuralının Belli Bir Süre Değiştirilemeyeceğinin Öngörülmesi 369 bbb. Sözleşme Değişikliği İçin Oybirliği Esasının Öngörülmesi 369 bb. Ortaklık Sözleşmesinde Hakim Tarafından Yapılan Değişikliğin Tekrar Değiştirilmesinde Önlem Olarak Başvurulmayacak Diğer Tedbirler 370 aaa. Değiştirilen Sözleşme Hükmünün Yalnızca Mahkeme Kararıyla Değiştirileceğinin Öngörülmesinin Olanaklı Olmaması 370 bbb. Sözleşme Değişikliği İçin Davacı Ortağın Onayının Alınmasının Zorunlu Kabul Edilmesi Yolunda Bir Tedbir Alınamaması 371 C. Mahkemece Fesih ve Çıkartma Yerine Karar Verilebilecek Diğer Olanaklar 371 1. Muhalif Bir Ortağın Müdür Olarak Atanması 371 2. Denetçinin Azli ve Atanması 373 3. Mahkemenin Kar Dağıtımına Hükmedilmesi Hususunda Ortaklığı Yükümlü Kılması 374 4. Genel Kurul ve Müdürlerin Kararlarının Değiştirilmesi veya Kaldırılması 375 5. Ortaklığın Bölünmesine Karar Verilmesi 377 § 14. MAHKEMECE FESHE KARAR VERİLMESİ 379 I. MAHKEMENİN FESİH YÖNÜNDEKİ KARARININ İNŞAİ BİR KARAR OLMASI 380 II. MAHKEMENİN FESİH KARARIYLA BİRLİKTE TASFİYE MEMURU ATAMASI 382 A. TTK 536/III Kuralının Amacı 383 B. Mahkemenin Tasfiye Memuru Ataması Zorunluluğu 384 C. Mahkemenin Tasfiye Memurunun Şahsı Bakımından Takdir Yetkisine Sahip Olması 384 D. Mahkeme Tarafından Atanan Tasfiye Memurunun Hukuki Durumu 385 E. Mahkemece Atanan Tasfiye Memurunun Azli 386 1. Azlin Mahkeme Tarafından Yapılabilmesi 386 2. Mahkemece Atanan Tasfiye Memurunun Genel Kurul Tarafından Azlinin Olanaklı Olup Olmadığı Sorunu 387 a. Sorunun Ortaya Konulması ve Doktrindeki Görüşler 387 b. Görüşümüz: Mahkemece Atanan Tasfiye Memurunun Hiçbir Şekilde Genel Kurulca Azledilememesi 388 F. FESİH KARARININ TESCİL VE İLANI 388 G. FESİH KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA TASFİYEDEN DÖNME 389 6.BÖLÜM HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASININ USUL HUKUKU SORUNLARI § 15. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA DAVANIN TARAFLARI 393 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA DAVACILAR 393 A. Ortaklar 393 1. Dava Açmak İçin Ortak Sıfatına Sahip Olmak Zorunluluğu ve Ortak Sıfatının İspatı 393 a. Dava Açmak İçin Ortak Sıfatına Sahip Olmak Zorunluluğu 393 b. Ortak Sıfatının İspatı 396 2. Payın Birden Fazla Maliki Olması Durumunda Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 396 B. Pay Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Bulunması Durumunda Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 397 1. Pay Üzerinde Rehin Hakkı Bulunması Halinde Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 397 2. Pay Üzerinde İntifa Hakkı Tesis Edilmesi Halinde Haklı Sebeple Fesih Davası Açılması 399 a. Doktrindeki Görüşler 400 b. Görüşümüz 401 C. Payın Devri, Özel İktisap Hallerinin ve Diğer Külli Halefiyet Durumlarında Davacı Sıfatı Bakımından Etkileri 405 1. Payın Devrinde Durum 405 a. Payı Devredenin Haklı Sebeple Fesih Davasına Devam Edememesi 405 b. Payı Devralanın Haklı Sebeple Fesih Davası Bakımından Durumu 406 aa. Doktrindeki Görüşler 406 bb. Görüşümüz: Payı Devralanın Davaya Devam Edebileceği Görüşü ...408 2. Payın Özel İktisap Hallerinde Durum 409 a. Payın Özel iktisap Halleri Kavramı ve Anlamı 409 b. Payın Özel İktisap Hallerinde Devralanın Davaya Devam Etmesi 410 3. Diğer Külli Halefiyet Hallerinde Durum 412 D. Davacı Ortağın İflasının veya Payının Haczinin Haklı Sebeple Fesih Davasına Etkisi 412 1. Davacı Ortağın İflasının Haklı Sebeple Fesih Davasına Etkisi 412 2. Davacı Ortağın Payının Haczinin Haklı Sebeple Fesih Davasına Etkisi 414 II. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA DAVANIN KİME KARŞI AÇILACAĞI SORUNU 415 A. Yargıtay′ın Görüşü 415 B. Doktrindeki Görüşler 418 1. Diğer Ortakların Davalı Olarak Gösterilmesi 418 2. Davalı Olarak Ortaklığın Gösterilmesi 422 O Görüşümüz 423 §16. DAVA AÇMA SÜRESİ 425 § 17. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME, FESİH DAVASININ HAKEM ÖNÜNDE GÖRÜLMESİ VE DAVA SIRASINDA UYGULANACAK YARGILAMA USULÜ 426 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 426 II. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 427 III. FESİH DAVASININ HAKEM ÖNÜNDE GÖRÜLMESİ 428 IV. DAVA SIRASINDA UYGULANACAK YARGILAMA USULÜ 429 § 18. FESİH DAVASINDA ORTAKLIĞIN TEMSİLİ 430 I. TEMEL ESAS: ORTAKLIĞIN MÜDÜRLER TARAFINDAN TEMSİLİ 430 II. DAVACI ORTAĞIN AYNI ZAMANDA MÜDÜR OLMASI HALİNDE HUKUKİ DURUM 430 § 19. ORTAKLARIN FERİ MÜDAHİL OLARAK DAVAYA KATILMASI VE DAVANIN İHBARI 433 § 20. BİRDEN FAZLA FESİH DAVASININ BİRLEŞTİRİLEREK GÖRÜLMESİ 436 § 21. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA MAHKEMECE ALINACAK İHTİYATİ TEDBİRLER 437 I. TTK 636/IV DÜZENLEMESİNİN TANITILMASI 437 II. İHTİYATİ TEDBİR TALEP EDEBİLECEKLER 437 III. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVALARINDA ALINABİLECEK İHTİYATİ TEDBİRLER...438 IV. İHTİYATİ TEDBİRE HÜKMEDECEK MAHKEMENİN BAĞLI OLDUĞU TEMEL İLKELER 440 V. İHTİYATİ TEDBİR KARARINDA YARGILAMA TARZI 441 § 22. DAVA KONUSUNUN DEĞERİNİN TESPİTİ 442 I. FESİH DAVASININ PARAYLA ÖLÇÜLEBİLEN BİR DAVA OLMASI 442 II. DAVACININ PAYININ GERÇEK DEĞERİNE GÖRE DAVA KONUSUNUN DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 443 § 23. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA İSPAT YÜKÜ VE DELİLLER 445 I. HAKLI SEBEPLE FESİH DAVASINDA İSPAT YÜKÜ 445 II. DELİLLER 447 § 24. DAVAYI SONA ERDİREN İŞLEMLER, DAVA MASRAFLARI VE KANUN YOLLARINA BAŞVURU 449 I. DAVAYI SONA ERDİREN İŞLEMLER 449 A. Haklı Sebeple Fesih Davasında Kabul ve Sulh 449 B. Haklı Sebeple Fesih Davasında Feragat 452 II. DAVA MASRAFLARI 453 III. KANUN YOLLARI 454 SONUÇ KAYNAKÇA KONU DİZİNİ