Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi
Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançlarının Vergilendirilmesi
Meltem SAĞLAM
Sayfa Sayısı
:
501
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2011
ISBN NO
:
9786055929572
2.400,00
TL ÖNSÖZ Doktora tezi olarak hazırlanan ve 07.07.2010 tarihinde oybir¬liği olarak kabul edilen bu çalışmada, uluslararası alanda vergi¬den kaçınma girişimlerinin önlenmesine yönelik olarak uygulanan "Kontrol Edilen Yabancı Kurum" (KEYK) düzenlemelerinin, ulusal hukuk açısından Anayasal ve yasal temelleri ile uluslararası hu¬kuk ilkeleri ve vergi anlaşmaları açısından konumu incelenmiştir. Ülkemizde 01.01.2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ve henüz değerlendirme yapmaya yetecek kadar uygulama sonucu alınamayan KEYK düzenlemesinin çerçevesi ve dayanakları kav¬ranmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, konu, bu düzenleme ile ilgili olarak ulaşılan az sayıdaki ulusal çalışma, uluslararası kuruluşla¬rın çalışmaları ve düzenlemeyi ihdas etmiş ülkelerin elde ettikleri uygulama sonuçları ile desteklenmek suretiyle incelenmiştir. İnce¬leme sonucunda, hem vergi idareleri, hem de mükellefler açısın¬dan adil ve uyum maliyeti en düşük düzeyde bir düzenleme için öneriler oluşturulmaya çalışılmıştır. Tez çalışmasına başladığım 2007 yılından, basım yılı olan 2011 yılma kadar gerek uluslararası, gerekse ulusal mevzuatta yapılan değişiklikler Tez savunma tarihim olan Temmuz 2010 yılına kadar kavranmaya çalışılmış, ancak özellikle ülke düzenlemelerinde, il¬gili bölümlerin tamamlanmasından sonra yapılan değişiklikler mümkün olduğunca kavranmaya çalışılmıştır. Tezin tamamlan¬masından sonra bütünlüğünde ve içeriğinde herhangi bir değişik¬lik yapılmamıştır. Lisansüstü çalışmalarıma başlamamda ve sürdürmemde beni cesaretlendiren ve destek olan tüm hocalarıma ve özellikle danış¬manlığımı büyük bir özveriyle gerçekleştiren, Tezimin her kelimesi üzerinde özenle durarak beni yönlendiren, görüşleriyle sonsuz ufuklar açan hocam olan Prof. Dr. Billur YALTI ile Doktora Tez jü¬rimi oluşturan, Prof. Dr. Elif SONSUZOĞLU, Prof. Dr. Ayşegül MUTLU, Yrd. Doç. Dr. Erkan AYDIN ve Yrd. Doç. Dr. Ezhan DOĞRUSÖZ′e teşekkürü borç bilirim. Hocam Billur YALTI olmasa bu Tez olmazdı. Kızım Lara doğduktan sonra başlayan ve 2010 yılı ortalarına kadar devam eden bu uzun süreçte, tüm kaprislerime ve onlardan çaldığım zamana rağmen, bana hep destek olan, çalışmalarımı okuyan, soruları, eleştirilen ve önerileri ile kendimi geliştirmeme yardımcı olan eşim Erdoğan Sağlam ve özellikle en yorgun oldu¬ğum zamanlarda tüm programları aksamasına rağmen hiçbir zaman yüzünü asmayan kızım Lara Deniz SAĞLAM başta olmak üzere anneme, babama, kardeşime ve tüm aileme nasıl teşekkür edeceğimi bilemiyorum. Ayrıca, tüm arşivini ve olanaklarını bana açan ve sonsuz destek veren DENET Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.′ne ve personeline, te¬zimin yaymlanmasındaki katkılarından dolayı Prof. Dr. Şükrü KIZILOT′a, Yaklaşım Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem SARISU′ya, sayfa düzeni ve baskı işlerini özveri üe gerçekleştiren ve hiçbir isteğimi geri çevirmeyen Cengiz SİMSİR′e teşekkürü borç bilirim. Ülkemizde bu konuda yayınlanmış ilk eser olan çalışmamın ilgi duyan herkese yararlı olacağını umuyorum. Saygılarımla, İstanbul, 2011 Meltem SAĞLAM İÇİNDEKİLER TABLO ÜSTESİ , vii ŞEKİL LİSTESİ vii KISALTMALAR viii § I. GİRİŞ I-KAVRAM 23 1. Tanım 23 2. Terim 27 II- KONTROL EDİLEN YABANCI KURUMUN YAKIN KAVRAMLARDAN AYIRT EDİLMESİ 30 1. İşyerinden Ayırt Edilmesi 30 2. İştirakten Ayırt Edilmesi 31 3. Bağlı Ortaklıktan Ayırt Edilmesi 4. İlişkili Kişiden Ayırt Edilmesi 34 5. Üs Şirketten Ayırt Edilmesi 36 6. Kana! Şirketten Ayırt Edilmesi III- KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE PLAN BİRİNCİ BÖLÜM TARİHÇE VE ÇEŞİTLİ HUKUK SİSTEMLERİNE TOPLU BAKIŞ § 2. TARİHÇE I-ULUSAL TARİHİ SÜREÇLER 41 II-ULUSLARARASI TARİHİ SÜREÇLER 50 1.OECD 50 a. Vergi Anlaşmaları ve Üs Şirketler Raporu b. Kontrol Edilen Yabancı Kurum Mevzuatı Raporu 51 c. Haksız Vergi Rekabeti Raporu 2. AVRUPA BİRLİĞİ 53 III-TÜRKİYE′DE TARİHİ SÜREÇ 58 § 3. ÇEŞİTLİ HUKUK SİSTEMLERİNE TOPLU BAKIŞ I- ANGLO AMERİKAN HUKUKU Amerika 61 a. Subpart F Düzenlemeleri Öncesi b. Subpart F Düzenlemeleri , 2. İngiltere 70 II- KITA AVRUPASI HUKUKU 77 1. Almanya 77 2. Fransa 85 İKİNCİ BÖLÜM KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM MEVZUATININ HUKUKSAL TEMELLERİ 4. YETKİSEL TEMEL VERGİSEL EGEMENLİK AÇISINDAN KEYK MEVZUATI I- VERGİSEL EGEMENLİĞİN SINIRLARININ UYGULANMASI AÇISINDAN 91 1. Kavram 91 a. Devlet Egemenliği 92 b. Devletin Vergisel Egemenliği 2. Sınırlar 94 a. Uluslararası Hukukta Egemenliğin Sınırları aa. Ülkesel Egemenlik 95 bb. Kişisel Egemenlik 96 b. Vergi Hukukunda Vergisel Egemenliğin Sınırları 96 aa. İkametgâha Bağlı Vergilendirme 99 bb. Kaynağa Bağlı Vergilendirme 100 cc. Uyrukluğa Bağlı Vergilendirme 101 3. Vergisel Egemenliğin Sınırları ve KEYK Mevzuatı 101 II- VERGİSEL EGEMENLİĞİN KULLANILMASI AÇISINDAN 102 1. Egemenlik Yetkisinin Kötüye Kullanılması 2. Vergisel Egemenliğin Kötüye Kullanılması: Haksız Vergi Rekabeti 103 a. Haksız Vergi Rekabeti 103 b. Haksız Vergi Rekabetinin Önlenmesi aa.OECD 105 bb.AB 112 3. Vergisel Egemenliğin Kötüye Kullanılması ve KEYK Mevzuatı 116 5. ANAYASAL TEMEL VERGİLENDİRME İLKELERİ VE GİRİŞİM ÖZGÜRLÜĞÜ AÇISINDAN KEYK MEVZUATI I-VERGİLENDİRME İLKELERİ AÇISINDAN 1. Vergide Eşitlik İlkesi Açısından 2. Verginin Yasallığı İlkesi Açısından 3. Mali Güce Göre Vergilendirme İlkesi Açısından 124 II- GİRİŞİM ÖZGÜRLÜĞÜ AÇİSİNDAN 128 § 6. NİTELİKSEL TEMEL HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI AÇISINDAN KEYK MEVZUATI I- HAKKIN KÖTÜYE KULLANİLMASİ YASAĞININ DAYANAKLARI 131 1. Anayasa Hukukunda (AY, 14) 2. Özel Hukukta {MK, 2) 133 3. Vergi Hukukunda (VUK.3B) 139 a. Yasağın Öncülü: Vergiden Kaçınma b. Yasağın Dayanağı , aa. Karşılaştırmalı Hukukta 142 aaa. Civil Law Ülkeleri 143 bbb. Common Law Ülkeleri 145 bb. Türk Hukukunda 149 aaa. Genel: Özün Biçime Önceliği İlkesi 149 bbb. Özel: KEYK Mevzuatı (KVK, 7) 154 II- HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞININ SONUÇLARI 156 1. Karşılaştırmalı Hukukta 157 a. Kontrol Edilen Yabancı Kurumun Vergilendirilmesi 157 b. Kontrol Edilen Yabancı Kurumun Ortaklarının Vergilendirilmesi 162 aa. Fiktif Kar payı Yöntemi 163 bb. Kurum Perdesinin Kaldırılması Yöntemi 2. Türk Hukukunda 165 a. Sistematik Açıdan 166 b. Maddi Açıdan , 166 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM MEVZUATININ UYGULAMA KOŞULLARI § 7. OBJEKTİF KOŞULLAR I- KEYK MEVZUATININ OBJEKTİF ŞEKLİ KOŞULLARI 169 1. Yabancı Kurum/Yurtdışı İştirak Koşulu a. "Kurum"/ "İştirak" 169 aa. Kapsama İlişkin Genel Yaklaşımlar. 169 bb. Kapsama İlişkin Uygulama Sorunları 172 cc. Kapsama İlişkin Sonuçlar 175 dd. KVK′da Uygulanan Yöntem 175 b. Yabancılık 178 2. Yabancı Kurum/Yurtdışı İştiraklerde "Kontrol" Koşulu 179 a. Kontrol Kriterleri/Araçları 181 aa. Hukuki Kontrol 181 aaa. Sermaye Payı 181 bbb. Oy Hakkı 186 ccc. Kar Payı 191 ddd. Asgari Hisse Sahipliği 194 bb. Fiili Kontrol 195 b. Kontrolün Belirlenmesinde Yöntem aa. Bireysel veya Toplu Kontrol 199 aaa. Bireysel Kontrol Yöntemi 199 aaaa. Tekil Yöntem 199 bbbb, İlişkili kişilerle Birlikte Kontrol Yöntemi (Zımni Sahiplik/Kontrol) 200 bbb. Toplu/Birlikte Kontrol 203 aaaa. Sınırsız Birlikte Kontrol Yöntemi , bbbb. Sınırlı (Çekirdek) Birlikte Kontrol 204 ccc. Karma Yöntem 205 ddd. KVK′da Uygulanan Yöntem 207 bb. Doğrudan veya Dolaylı Kontrol 209 aaa. Doğrudan Kontrol 209 bbb. Dolaylı Kontrol 210 aaaa. Dolaylı Kontrol Yöntemleri 211 bbbb. Dolaylı Kontrolü Hesaplama Yöntemleri ccc. KVK′da Uygulanan Yöntem 221 c. Oran .223 d. Zaman 224 li- KEYK MEVZUATININ OBJEKTİF MADDİ KOŞULLARI 1. Koşullara İlişkin Küreseİ ve Bölgesel Yaklaşımlar 227 2. Küresel Yaklaşımın Sonucu: "Kazanç Bileşimi" Koşulu 228 a. Genel 228 aa. Aktif Kaynaklı Gelir 230 bb. Pasif Kaynaklı Getir. 231 cc. Üs Şirket Geliri 232 b. Özel: KVK, 7 234 3. Bölgesel Yaklaşımın Sonucu: "Vergi Yükü" Koşulu 235 a. Genel 236 aa. Ülke Listesi 236 bb. Vergi Yükü Karşılaştırması 240 aaa. Vergi Yükü Karşılaştırma Yöntemi 242 aaaa. Nominal vergi oranının karşılaştırılması bbbb. Efektif vergi oranının karşılaştırılması cccc. Gerçek vergi tutarının karşılaştırılması dddd. Diğer Yöntemler 246 bbb. Vergi Yükü Karşılaştırma Oranı 247 b. Özel: KVK, 7 248 4. "Asgari Yatırım Eşiği" Koşulu § 8. SÜBJEKTİF KOŞUL I- KEYK MEVZUATININ SÜBJEKTİF KOŞULU: VERGİDEN KAÇINMA İRADESİ.... 254 II- KEYK MEVZUATININ SÜBJEKTİF KOŞULUNUN SONUÇLARI 256 1. İyi Niyetin Korunmasına Bağlı Sonuçlar 2. ispat Yüküne Bağlı Sonuçlar a. Vergi Mükellefi Açısından 258 b. Vergi İdaresi Açısından 261 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ § 9. VERGİ MÜKELLEFİ I- VERGİ MÜKELLEFİNİN HUKUKİ İLİŞKİ ÇERÇEVESİNDE BELİRLENMESİ 263 1. Ortakların Mükellefiyet Türü Açısından 2. Kontrol Kriteri Açısından 267 3. Sahip Olunan Payın Miktar veya Oranı (En Az Sahiplik Kuralı) Açısından 270 4. Payın Elde Tutulma Süresi ve Zamanı Açısından 273 II- VERGİ MÜKELLEFİNİN EKONOMİK İLİŞKİ ÇERÇEVESİNDE BELİRLENMESİ.. 275 § 10. VERGİ KONUSU-VERGİYİ DOĞURAN OLAY-VERGI MATRAHI I- VERGİ KONUSU: VERGİLENDİRİLECEK KAZANÇ 1. Kazancın Bileşimi 276 a. Sadece Pasif Karakterli Gelirlerin Dikkate Alınması (Kazanç/Gelir Ayrıştırması Yöntemi) ..279 b. Tüm Gelirlerin Dikkate Alınması (Kurum Yöntemi) 281 2. Temel Alınacak Hukuk Sistemi a. Kaynak Ülke Hukuk Sisteminin Temel Alınması 283 b. İkamet Ülkesi Hukuk Sisteminin Temel Alınması 284 3. İstisnalar 285 a. Kar Payının Tamamı veya Belirli Bir Kısmının Dağıtılmış Olması 286 b. Bazı Ülkelerin Kapsam Dışı Bırakılması c. Gerçek Ticari ve Sınaî Faaliyetlerin Kapsam Dışı Bırakılması 289 aa. Faaliyetin Türü 290 bb. Kurumun Yabancı Ülkedeki Varlığı 293 cc. Gelirin Niteliği 294 dd. Holding Şirketler. 297 ee. "İyi Niyet" Testinin Uygulanması 300 d. Kurumun Borsaya Kayıtlı (Halka Açık) Olması 303 e. Asgari Yatırım-Gelir Eşiğinin Altında Kalınması , 303 II-VERGİYİ DOĞURAN OLAY .....305 III-VERGİ MATRAHİ: ORTAKLARA ATFEDİLECEK KURUM KAZANCI 307 1. Atfedilecek Kurum Kazancını Hesaplama Yöntemi 308 2. Atfedilecek Gelirin Niteliği 313 a. Fiktif Kar Payı Yöntemi Kapsamında Atfedilecek Gelirin Niteliği 314 b. Kurum Perdesinin Kaldırılması Yöntemi Kapsamında Atfedilecek Gelirin Niteliği 316 3. Değerleme Günü 318 IV- VERGİSEL DİĞER DÜZENLEMELERLE ETKİLEŞİM 1. Örtülü Kazanç-Örtülü Sermaye Düzenlemeleri 320 2. İştirak Kazancı İstisnası Düzenlemesi 3. Varlık Barışı Kanunu 323 § I I. VERGİ BEYANI VE VERGİ MAHSUBU I- VERGİ BEYANI 324 1. Şekil 324 2. Oran 327 3. Zarar Mahsubu 328 a. Zararların Mukim Ortaklara Atfedilmesi: Ortaklar Elinde Mahsup 328 aa. Yurtiçi Gelirlerden: Bütünleşik Zarar Mahsubu bb. Diğer KEYK Gelirlerinden: Koşullu Zarar Mahsubu b. Zararların Mukim Ortaklara Atfedilmemesi: KEYK Bünyesinde Mahsup.. 330 c. KVK′da Uygulanan Yöntem.... II-VERGİ MAHSUBU.. 335 1. Kurum Kazancının Ortaklara Atfedilmesi Aşamasınd a. Verginin Matrahtan Mahsubu Yöntemi b. Verginin Vergiden Mahsubu Yöntemi aa. Ülkeye Göre 337 aaa. KEYK′in Mukimi Olduğu Üikede Ödenen Vergiler... bbb. Üçüncü Ülkelerde Ödenen Vergiler 338 bb. Zamana Göre 339 aaa. İlgili Yılda 340 bbb. İzleyen Yıllarda Mahsup (Sonraki Yıllara Devir) cc. Verginin Mükellefine Göre 341 aaa. KEYK Tarafından Ödenen Vergiler 341 bbb. Alt Kademe Şirketler Tarafından Ödenen Vergiler ccc. Ortaklar Tarafından Ödenen Vergiler dd. Verginin Türüne/Niteliğine Göre 343 ee. Atfedilen KEYK Kazancına Göre 344 ff. Vergilendirme Aşamasına Göre 346 aaa. Fiktif/Varsayımsal Vergiler 346 bbb. Tahakkuk Etmiş Vergiler. , ccc. Sadece Fiilen Ödenmiş Vergiler 348 c. KVK′da Uygulanan Yöntem 348 2. Fiili Kâr Payı Dağıtımı Aşamasında a. İstisna Yöntemi.. 349 b. Mahsup Yöntemi 353 3. Payların Elden Çıkarılması Aşamasında BEŞİNCİ BÖLÜM KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM MEVZUATINA ULUSLARARASI VE ULUSÜSTÜ HUKUK KAYNAKLARININ ETKİSİ § 12. ULUSLARARASI VERGİ ANLAŞMALARI BAKIMINDAN KEYK KAZANÇLARI I-VERGİ ANLAŞMALARINA GENEL BAKIŞ 359 1. Uluslararası Çifte Vergilendirmenin Tanımlanması 359 2. Uluslararası Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi 360 a. OECD Vergi Anlaşması Modeli b. BM Vergi Anlaşması Modeli 362 3. Vergi Anlaşmalarının Yorumlanması II- ULUSLARARASI VERGİ ANLAŞMALARINA ÖZEL BAKIŞ 367 1. Vergi Anlaşmaları ile İç Hukuk Arasındaki İlişki 367 2. Vergi Anlaşmaları ile KEYK Düzenlemeleri Arasındaki İlişki 369 a. OECD Model Anlaşma Şerhine Göre b. Ülke Uygulamalarına Göre 371 c. Değerlendirme 374 3. Vergi Anlaşmalarının Bağlama Kuralları ile KEYK Düzenlemeleri Arasındaki Uyum 376 a. KEYK Düzenlemeleri ile VA, 7/1 Arası Uyum 377 aa. Uyumsuzluk Bulunmadığına İlişkin Görüşler. bb. Uyumsuzluk Bulunduğuna İlişkin Görüşler b. KEYK Düzenlemeleri ile VA, 10 Arası Uyum 385 aa. VA, 10/1 Açısından 388 aaa. Uyumsuzluk Bulunmadığına İlişkin Görüşler bbb. Uyumsuzluk Bulunduğuna İlişkin Görüşler bb.VA, 10/5 Açısından 394 c. KEYK Düzenlemeleri ile VA, 11,12 ve 13 Arası Uyum 397 d. KEYK Düzenlemeleri ile VA, 21 Arası Uyum , 399 4. KEYK Düzenlemeleri Kapsamında Ulusal Yargı İçtihatları 401 a. Uyumsuzluk Bulunmadığı 401 aa. İngiltere Temyiz Mahkemesi 401 bb. Finlandiya Yüksek İdare Mahkemesi 403 b. Uyumsuzluk Bulunduğu: Fransa Danıştayı 404 5. Türkiye Uygulaması 406 a. İç Hukuk Düzenlemeleri ve Vergi Anlaşmaları İlişkisi 406 b. KEYK Düzenlemesi ile Vergi Anlaşmaları Uyumu 410 aa. Kurumlar Vergisi Mükellefleri Açısından bb. Gelir Vergisi Mükellefleri Açısından 415 §13. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU BAKIMINDAN KEYK KAZANÇLARI I- AB HUKUKUNA GENEL BAKIŞ ...., 1. AB Hukukunun Kaynakları 418 a. Genel 418 b.Özel.... 419 aa. Ana Şirket-Bağlı Şirket Direktifi. 419 bb. Haksız Vergi Rekabeti ve Eylem Kodu (Code ofConduct) 420 2. Temel Özgürlükler 421 a. Yerleşme Serbestisi 421 b. Sermayenin Serbest Dolaşımı 3. Temel Özgürlüklerin Kullanımının Engellenmesi Önündeki Yasaklar 423 a. Teme! Serbestilerde Ayrımcılık Yasağı b. Temel Serbestilerde Kısıtlama Yasağı aa. AB Anlaşması: Yazılı Dayanaklar 428 bb. İçtihat Hukuku: Yazılı Olmayan Dayanaklar cc. Ölçülülük İlkesi 430 II- AB HUKUKUNA ÖZEL BAKIŞ 1. KEYK Düzenlemelerinin Teme! Serbestilerle İlişkilendirilmesi 432 2. AAD′nin Genel İçti hatlarındaki Haklı Nedenlerin KEYK Düzenlemelerine Uygulanması 436 a. Mali Sistemin Tutarlılığı/Bütünleyici Yöntem 437 b. Vergi Erozyonu A/erg i Gelirlerinde Azalma 442 c. Sermaye İhracatı Tarafsızlığı (CEN) d. Egemenlik İlkesi ve Mali Denetimin Etkinliği 444 e. Haksız Vergi Rekabetinin Önlenmesi f. Kötüye Kullanma ve Vergiden Kaçınmanın Önlenmesi 446 3, AAD′nin KEYK Düzenlemelerine İlişkin Özel İçtihatları 451 a. Cadbury Schvveppes 451 b. Colombus Container Services BVBA c.Vodafone2 .....457 d. The Test Claimants in the CFC and Divident Group Litigation 458 4, KEYK Düzenlemelerine İlişkin AAD İçtihatlarının Ulusal Düzenlemeler Üzerindeki Etkisi 458 III- AB HUKUKU VE TÜRKİYE KEYK DÜZENLEMESİ 462 SONUÇ 463 YARARLANILAN KAYNAKLAR 477
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı