Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Joint Venture Sözleşmesi
Joint Venture Sözleşmesi
Kemal DAYINLARLI
Sayfa Sayısı
:
494
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2007
ISBN NO
:
9789757680499
350,00
TL KEMAL DAYINLARLI , 1931 yılında uşakta doğdu. İlk ve orta öğrenimini aynı kentte yaptıktan sonra, 1950 senesinde Bolu Erkek Öğretmen Okulu′nu bitirdi. Yedek subaylık hizmetinin ardından Gazi Eğitim Enstitüsü′nün Fransızca Bölümü′ne girdi ve buradan da 1955 yılında mezun olarak Fransızca öğretmeni oldu. Serbest çalışmayı seçerek ülkemizde çalışmalarını sürdüren yabancı şirketlerde Kemal DAYINLARLI, 1931 yılında j Uşak′ta müdürlük ve genel müdürlük görevlerinde bulundu. Hukuk öğrenimini yapabilmek için 1957 yılında Ankara Gazi Lisesi′ni, 1963 yılında da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi′ni dışarıdan bitirdi. Avukatlık stajını müteakip, 1965 yılında Zonguldak Barosu′na kaydolarak avukatlığa başladı. Daha sonra kaydını Ankara Barosu′na aldırdı. 1970 yılından beri yerli ve yabancı firmaların avukatlığını yapmaktadır. 75 adet İsviçre Federal Mahkeme İçtihadını Fransızca′dan Türkçe′ye çevirmiş ve bunlar başta Yargıtay Dergisi olmak üzere çeşitli meslek dergi¬lerinde yayınlanmıştır. Kemal DAYINLARLI′nın Medeni Hukuk ve Ticaret Hukuku alanlarında yayınlanmış çeşitli makaleleri vardır. Ayrıca hukuk alanındaki Türkçe, İngilizce ve Fransızca eserlerinin sayısı bu kitap dahil 39 olmuştur. Prof. Dr. Kemal DAYINLARLI, 1987 yılında "İstisna Akdinde Müteahhidin ve İş Sahibinin Temerrüdü" tezinin jüri tarafından oybirliği ile kabulünü müteakip yüksek lisans diploması almış, 28 Haziran 1989 tarihinde ise "Joint Venture Sözleşmesi" ile pekiyi dereceyle hukuk doktoru, 26 Ekim 1992 tarihinde "Borçlar Kanunu′na Göre Alacağın Temliki" tezinin kabulü ile 15 Ekim 1993 tarihinde beş kişilik doçentlik sözlü sınavına jürinin oybirliği ile verdiği kararla Medeni Hukuk Doçenti olmuştur. "İnşaat Sektöründe Müşavir Mühendislik Sözleşmesi" eserinin jüri tarafından oybirliği ile kabulü sonucu Medeni Hukuk dalında Profesör olmuştur. Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim üyesi olan Prof. Dr. Kemal DAYINLARLI, Atılım Üniversitesi lisans ve yüksek lisans programlarında ve Banka ve Ticaret Araştırma Enstitüsü′nde hukuk dersleri vermektedir. Prof. Dr. Kemal Dayınlarlı ayrıca Milletlerarası Ticaret Odası Türkiye Milli Komitesinin hakem listesinde de kayıtlıdır. Bu bağlamda 1972 yılından beri iç tahkim ve milletlerarası tahkim davalarında Avukat, Hakem veya Hakem Kurulu Başkanı sıfatıyla görev almış olup hukuki faaliyetine devam etmektedir. Fransa ile Türkiye arasında hukuk alanında yaptığı hizmetler ve bu alana yapmış olduğu katkılarından dolayı "Chevalier" derecesinde "Legion d′Honneur" livakat nisanı ile ödüllendirilmiştir. _ GİRİŞ Dünyamız özellikle son otuz yıldan beri baş döndürücü bir biçimde gelişen ticarî faaliyete sahne olmaktadır. Bu gelişmeye paralel olarak milletlerarası ticarî faaliyetle ilgili bir takım ticarî kurallar oluşmakta ve bu kuralları kabul eden ülkelerin sayısı gittikçe artmaktadır. Dünya ticaretinde gözlemlenen bu gelişme bazı yeni ticarî sözleşme türlerinin ortaya çıkmasını ve ticaret hayatının birçok dalında yaygın biçimde uygulanmasını mucip olmaktadır. Kitabımızın konusunu oluşturan joint venture böyle bir sözleşme tipidir. Ticarî ve sınaî alanda ilerlemiş ülkelerin ürettikleri mal, hizmet ve bilgilerle, kredi imkânlarını, uzmanlaşmış insan gücünü başka ülkelerdeki kişi ve kurumların hizmetine sunmaları, çoğu kez, joint venture sözleşmeleri aracılığı ile gerçekleşmektedir. Bunun sebebi, ticarî hayatın istediği çabukluk, kolay uygulanırlık ve esnekliğin joint venture sözleşmesi ile elde edilmiş olmasıdır. Farklı siyasî yapılaşmaya dayanan hukuk düzenlerinin hepsinde, anılan sözleşme türüne yer verilmiş olması bu gözlemi teyit eder niteliktedir. Bu yüzden joint venture sözleşmesinin kendine özgü vasfı, prensip ve özellikleri dikkate alınarak derinlemesine incelenmesinde ve değişik hukuk sistemlerinde bu sözleşmenin dayandığı esaslarla hukukî zeminin araştırılmasında fayda vardır. Fransız Hukuku′nda joint venture′ı ifade etmek üzere «asso-ciation d′entreprises», «groupement d′entreprises» «coentreprise» «entreprise commune»m gibi terimler kullanılmaktadır. Ancak, uygulayıcılar arasında yaygın olarak «joint venture» terimi kullanıldığından biz bu terimi tercih ettik, bu sözleşme türünden yaygın olarak faydalanılan Amerikan Hukukunda da «joint venture» deyimi kullanılmaktadır. Esasen, joint venture′a başvurulmasını icap ettiren sebeplerle bu sözleşmelerin unsurları, her hukuk sisteminde diğerine nazaran farklılık göstermektedir. Öte yandan, joint venture sözleşmeleri, (1) REYMOND, C; s. 385; ENGEL, P.; (Contrats), s. 648. devletleri ve çok uluslu şirketleri, kişi ve kurumları âkit olarak aynı çatı altında toplamakta ve bunlar arasında kurulan işbirliğinin idamesi düşüncesinden hareketle, birden ziyade hukuk sisteminin etkisini dikkate almak zorunluluğu doğmaktadır. En gelişmiş olduğu kabul edilen joint venture′larda bir çerçeve anlaşması niteliğinde «temel mutabakat» (accords de base) bulunmakta′2′ ve bunun yanında çerçeve anlaşmasındaki hükümlere aykırı olmayan talî bir takım «tâbi anlaşmalara» (accords satellites) yer verilmektedir. Çerçeve anlaşması, talî anlaşmaları aydınlatan ve onlara yol gösteren bir projektör görevini ifa etmektedir. Çerçeve anlaşmasının başında bir «başlangıç» (preambule) bölümü yer almaktadır. Bu bölüm, özellikle prensip anlaşması ile tâbi anlaşmaların hükümleri arasında ortaya çıkabilecek uyumsuzlukları gidermek için başvurulacak yorumda önemli rol oynamaktadır. Zira bu bölümde joint venture sözleşmesinin tarafları ile onların joint venture sözleşmesiyle güttükleri amaç açıklanmaktadır. Uygulamadaki gözlemlerimize göre diyebiliriz ki, joint venture sözleşmelerine, daha ziyade faaliyet sahaları itibariyle petrol ve maden işletmeciliği, bankaların gruplaşması, inşaat sektörü, sınaî tesislerin kurulması, araştırma işleri, müşterek imalât ve yatırım alanlarında, düşünsel planda ise, «sanatsal» (artistique) ve «insanî ilişküer»le (philanthropique) ilgili konularda*3′ rastlanmaktadır. Ortakların durumuna göre uygulamadaki joint venture sözleşmelerini, devletlerin kendi aralarında, devletlerle özel hukuk gerçek ve tüzel kişileri arasında veya sadece özel hukuk gerçek ve tüzel kişileri arasında yapılanlar olmak üzere gruplandırmak mümkündür. Yukarıdaki açıklamalardan anlaşıldığı gibi joint venture kurulması, üzerinde durulan belli bir projenin varlığına bağlıdır. Bu projenin gerçekleştirilmesi için de sınaî, ticarî, hukukî, vergi ve finans PIRONON, V.,s. 47. ENGEL, P.; (Contrats), s. 649. 2 konularında ciddi biçimde bilgi sahibi olma gereği vardır. O halde, böyle bir proje ancak bir plan içinde incelenmelidir. Projenin tipi, yeri, faaliyet alanı ne olursa olsun en az aşağıdaki hususların′4* böyle bir planda yer aldığını görüyoruz: Projenin genel olarak takdimi Pazar ve pazarlama etüdleri Uygulanan usul (procede) ve bunun sonucunu elde etmek için istifade edilen imkânlar Projenin ekonomik durumu ve malî analizi Projenin ekonomi üzerindeki etkileri ve sonuçları. Kısaca sunduğumuz bu giriş bölümünden sonra joint venture′ı tüm ayrıntıları ile incelemeye geçebiliriz. GALETTI, CL; s. 18 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ (Üçüncü Baskı için) V ÖNSÖZ (İkinci Baskı İçin) VIII ÖNSÖZ XI İÇİNDEKİLER XVII KISALTMALAR XL KAYNAKÇA XLIII GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM JOINT VENTURE HAKKINDA GENEL BİLGİ BİRİNCİ KIŞIM JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, İÇERİĞİ, DOĞUŞU VE TARİHà GELİŞİMİ § 1. JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE İÇERİĞİ A. Joint Venture′larda Rastlanan Müşterek Hususlar 4 B. Joint Venture Kurulması Aşamasında Yapılan Pazar Araştırması 5 1. Birinci safha 5 2. İkinci safha 6 3. Üçüncü safha 6 C. Piyasa Etüdlerinin Sonuçlan 7 D. Uygulanan Usul ve Taraflarının Tanıtımı 7 1. Lisans alınması 7 2. İmalât vasıtaları ve ekipmanlar 7 3. Tesis için gerekli kapalı ve açık alanlar 8 4. İşgücü 8 5. Eğitim ve teknik yardım 8 6. İmalâtın kalite kontrolü 8 7. İmalât plânı 9 XVII 8. Plânlama 9 E. Ekonomik Kavramlar ve Malî Analizler 10 F. Joint Venture′da Karşılaşılan Riskler 10 § 2. AVRUPA, AMERİKA VE ASYA′DAKİ GELİŞME 13 A. Joint Venture′m Doğumu ve Common Law içinde Düzenlenmesi 13 B. Common Law′a Yabancı Olan Joint Venture 13 C. Amerika′da Joint Venture′m Doğuşu 15 D. Günümüz Amerikan Hukukunda Joint Venture 16 1. General Partnership (kollektif ortaklık) 17 a) Kavram 17 b) General partnership′in fayda ve mahzurları 18 aa) Faydaları 18 1) Kuruluş ve işletilmesindeki kolaylık 18 2) Esneklik 18 bb) Mahzurları 19 1) Partnership′in borçlarından sorumlu tutulma 19 2) İnfisah kolaylığı 19 3) Yabancı ortakların ülkenin kazaî yetkisine tâbi olması 20 2. Limited Partnership (komandit ortaklık) 20 a) Kavram 20 b) Limited partnership′in fayda ve mahzurları 21 aa) Faydaları 21 XVIII 1) Esneklik 21 2) Vergide şeffaflık 22 bb) Mahzurları, 22 1) İnfisah kolaylığı 22 2) Hukukî takibata açık olma 22 3) Statüdeki belirsizlikler 22 Corporation (Şirket) 23 a) Kavram 23 b) Corporation′ın fayda ve mahzurları 24 aa) Faydaları 24 1) Ayrı hukukî varlığının olması 24 2) Corporation′ın borçlarından sorumlu tutulmama 24 3) Hukukî belirginlik 24 4) Hukukî takibatı önleme imkânı 25 bb) Mahzurları 25 1) Kuruluşunun zorluğu 25 2) Müdürler kurulu için konulan sınırlamanın belirsizliği 26 3) Çifte vergilendirme 26 Amerika′da Joint Venture Sözleşmesinin Özellikleri 26 a) Sözleşme ilişkisi bakımından 27 b) Mal ve sınaî hakların sermaye olarak konması ve kârların paylaştırılması bakımından 27 c) Takviye edilmiş dürüstlüğün zorunlu oluşu bakımından 28 Corporation ile General Partnership XIX Arasında Seçim 29 a) Sorumluluk bakımından 29 b) Yönetim yetkisi bakımından 30 c) Joint venture′ın süresi bakımından 30 d) Hisselerin devri bakımından 30 e) Formalite bakımından 30 f) Esnek oluşu bakımından 31 g) Hukukî yetki ve yargılama bakımından 31 h) Uygulanacak hukuk bakımından 31 ı) Temel hukukî yapı bakımından 32 i) Pratik değerlendirme bakımından 32 j) Vergiler bakımından 32 Teknoloji Haklarının İktisabı ve Teknik Yardım 33 a) Teknolojinin alınması ve teknik yardım 33 b) Yabancı teknolojinin A.B.D.′de korunması 33 c) İhtira beratı 34 d) Ticarî sırlar 34 e) Telif hakkı 34 Akdî Sorunlar 35 a) Teknolojinin açıklanması 36 b) Satın alman hakların kapsamı 36 c) Teknik yardım 37 d) Teknolojinin korunması 37 e) Teknolojinin iyileştirilmesi 37 f) Joint venture sözleşmesinin durdurulması halinde hesapların tasfiyesi 38 Vergi Bakımından Değerlendirme 39 a) Amortismanlar 39 b) Ödentiler 39 c) Teknik yardım masrafları 40 XX 9. Rekabet Hukuku 40 a) Ödentiler 41 b) Bağlı ihzarat mutabakatı (tie-in) 41 c) İyileştirmeye bağlı şartlar 42 d) Ülke bakımından sınırlama 42 e) Sınırlama alanı 43 f) İhracat kontroluna ilişkin sorunlar 43 Asya′da Joint Venture′lar 44 Hindistan′da Yeni Sanayi Sistemini Teşvik Etmek için Kurulan Joint Venture′lar 46 1. Tarif ve Amaçlar 46 2. Hindistan′da Sanayileşme 46 a) Tekstil ve yiyecek sanayii 47 b) Ağır sanayi dalı 47 c) Alet ve edevat imâli 47 3. Hindistan′da Kurulan Joint Venture′lar 48 4. Hindistan′da Kurulan Joint Venture′in İşlem Hacmi 51 İKİNCİ KISIM TARİFİ, UNSURLARI VE BENZERİ SÖZLEŞMELERDEN FARKI JOİNT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN TARİFİ 53 MİLLETLERARASI İLİŞKİLERDE JOİNT VENTURE′IN ANLAMI 56 Milletlerarası İlişkilerde Amerikan Joint Venture Modelinin Kullanılması 56 Joint Venture′ın Milletlerarası Bir Tarifine Olan İhtiyaç 57 XXI JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 58 JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN BENZERİ SÖZLEŞMELERDEN FARKI 60 Partnership ile Joint Venture′ın Benzerlikleri 60 Partnership ile Joint Venture′ın Farklılıkları 60 1. Tarafların Niteliği Bakımından 60 2. Delectus Personarum Bakımından 61 3. Ortakların Yetkileri Bakımından 62 4. Kâr ve Zarara İştirak Tarzı Bakımından 62 5. Ortakların Açabilecekleri Hukuk Davalarının Tipleri Bakımından 62 6. Joint Venture′ın Konusunun Sınırlı Olması Bakımından 63 ÜÇÜNCÜ KISIM JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERE AYIRIM ŞEKİLLERİ 64 Faaliyet Sahaları İtibariyle Yapılan Ayırım 64 1. Petrol ve Maden İşletmeciliğinde 64 2. Bankaların Gruplaşmalarında 65 3. İnşaat Sektöründe 66 4. Müşterek Araştırma ve İmalât Alanlarında 68 5. Yatırım Alanında 69 Ortakların Niteliğine Dayalı Ayırım 70 1. Devletler Arasında Yapılan Joint Venture Sözleşmesi 70 a) Oluşumundaki özellik 70 b) Joint venture′ın tipindeki özellik 71 c) Millî hukuklardaki yeri itibariyle XXII arzettiği özellik 72 d) Uyuşmazlıkların çözümündeki özellik 73 2. Devletlerle Özel Kişiler Arasında Yapılan Joint Venture Sözleşmesi 74 a) Pazar ekonomisinin cari olduğu ülkelerde devlet ile özel kişiler arasında yapılan joint venture sözleşmesi 76 b) Sosyalist devletler veya onların temsilcileri ile kişiler arasında akdedilen joint venture sözleşmesi 77 3. Özel Kişiler Arasında Yapılan Joint Venture Sözleşmesi 81 4. İşbirliği Mutabakatı, Şirketlerin Gruplaşması Olarak Joint Venture Sözleşmesi 82 a) Joint venture ve işbirliği mutabakatı 82 b) Joint venture ve şirketlerin gruplaşması 84 İKİNCİ BÖLÜM JOINTVENTURE′LARIN KURULUŞU, ORGANİZASYONU VE İŞLEYİŞİ BİRİNCİ KISIM JOINT VENTURE MUTABAKATLARININ KURULUŞU § 8. TEMEL MUTABAKAT 85 A. Joint Venture′in Amacı ve Temel Anlaşmanın Başlangıç Maddesi 85 1. Başlangıç Maddesinin Önemi 85 2. Amacın Tayini 88 B. Joint Venture′in Süresi ve Sözleşmenin Değişen XXIII Koşullara Uydurulması 91 1. Süre ve Joint Venture′dan Cayma 92 a) Süre 92 b) Cayma hakkı 94 c) Caymanın şartları ve sonuçları 95 2. Sözleşmede Öngörülmeyen Haller ve Sözleşmenin Bu Hallere Uydurulması 96 a) Öngörülmeyen haller 96 b) Sözleşmenin öngörülmeyen hallere uydurulması 98 Joint Venture Sözleşmesinde Tarafların Borçları ve Hakları 102 1. Tarafların Borçlan 102 a) Sermaye koyma : 102 b) İşbirliği yapma borcu 104 2. Tarafların Hakları 104 Joint Venture′ın Yönetimi ve Kontrolü 106 1. Müdürler Kurulu veya Yönetim Komitesi 106 2. Yöneticiler 106 Uyuşmazlıkların Çözümü 106 1. Uyuşmazlığın Ortaklar Arasında Sulh Yolu ile Çözüm Tarzı: «Sıving man» veya «Umpire» Tayin Edilmesi 109 2. Uyuşmazlığın Ortaklardan Başka Bir Şahsın Müdahalesi veya Yardımı ile Çözümü 110 a) Uzlaşma ve bilirkişi marifetiyle XXIV b) c) keşif yapılması Ad hoc ve organize tahkim Uyuşmazlığa uygulanacak hukukun tespiti 110 111 114 TÃBİ MUTABAKATLAR 116 Temel Mutabakatla Tâbi Mutabakatlar Arasındaki Hukuki İlişki 116 1. Tâbi Mutabakatlar ve Joint Venture′m Süresi 117 2. Diğer Hükümler ve «Sözleşmeler Sistemi» Kavramı 119 Pilot Şirket Statüleri 122 1. Şirket Türünün Tayini 122 a) Kollektif şirket 123 b) Komandit şirket 124 c) Limited şirket 125 d) Anonim şirket 126 e) Ekonomik menfaat grubu 127 f) Kooperatif şirketler 131 2. Pilot Şirketin Milliyeti 132 3. Tüzel Kişiliği Olmayan Ortaklıklar 133 a) Fiilî ortaklık ve sonuçları 133 b) İştirak halinde ortaklık 135 c) Tüzel kişiliği olmayan diğer Kara Avrupası «Continentales» ortaklık tipleri 137 d) Partnership 139 Joint Venture′a Tahsis Edilen Vasıtalarla İlgili Tâbi Anlaşmalar 141 1. Joint Venture′m Emrine Personel Verme Mutabakatları 141 XXV 2. Finansman Mutabakatları 143 3. Sınaî Mülkiyete İlişkin Tâbi Mutabakatlar 144 4. Joint Venture′ın Yönetimi ve Yönetim Organları 147 a) Yönetim yetkisi ve kullanılması 147 aa) Oyçokluğu esasına dayanan yönetim 149 bb) Eşitlik esasına dayanan yönetim 150 b) Joint venture′ın yönetim organları 151 aa) Temel mutabakatla kurulan organların yetkilerinin kısıtlanması 152 bb) Sözleşme ile teşkil edilen yönetim organlarının yetkisini artırma 153 İKİNCİ KISIM DEVLETİN JOİNT VENTURE SÖZLEŞMESİNE ORTAK OLMASI SERBEST PAZAR EKONOMİSİNDE 156 Sözleşmenin Oluşması 156 1. Sözleşmeyi imza eden kamu hukuku tüzel kişisinin seçimi ve ehliyeti 156 2. Şekle ilişkin kurallar 158 Kamu Tüzel Kişisinin Ayrıcalığı ve Sözleşmenin İfası 159 1. Sözleşme hükümlerinden doğan ayrıcalıklar 159 2. Mevzuattan kaynaklanan ayrıcalıklar 161 Sözleşmeden Doğan Uyuşmazlıkların Çözümlenmesi Usûlleri 163 XXVI Uzlaşma 163 Tahkim 163 SOSYALİST EKONOMİLERDE 165 Anayasa Sorunu: Özel Mülkiyetin Yasaklanması 165 Marksist Mülkiyet ve Sözleşme Görüşü 165 Bazı Sosyalist Ülkelerde Joint Venture ile İlgili Mevzuat 167 a) Rusya Federasyonunda joint venture ile ilgili mevzuat 167 aa) Joint venture ortaklarının amacı 169 1) Yabancı ortağın amacı 169 2) Sovyet ortağın amacı 169 bb) Joint venture teşkiline hazırlık safhası...... 171 1) Joint venture yapılmasına müsaade edilen sanayi ve ticaret dalları 171 2) Ortakların joint venture sözleşmesini müzakere etmesi 172 3) Ekonomik çevrenin incelenmesi 172 4) Yapılabilirlik incelemesi 173 5) Akitlerin katkılarının değerlendirilmesi... 173 6) Joint venture kurulması için müracaat, kabulü ve tescil işlemleri 174 cc) Hukukî çerçeve 175 1) Joint venture′m hukukî yapısı 175 2) Uygulanacak hukuk ve uyuşmazlıkların çözümü 176 3) Sınaî mülkiyet 178 XXVII aa. icatlardan istifade edilmesinin bedeli ve bunların transferi 178 bb. Know-how 179 cc. Markalar 179 4) Yabancı ortağa verilen yasal garantiler ....180 5) Joint venture′m sona ermesi ve tasfiyesi ..180 dd) Joint venture′m işleyişi 181 1) Karar alma mekanizması ve yönetim organları 183 2) Pazarlama 183 3) Üretilen malın kalitesi 183 4) Fiyatların tespiti 184 5) Yabancı para cinsinden finansman temini 185 6) İthalât ve ihracat müsaadeleri 186 ee) Malî yapısı 186 1) Joint venture′m finansmanı ve bankalarla ilişkileri 186 2) Elde edilen kâr 187 3) Joint venture′m kârının vergilendirilmesi 188 ff) Joint venture′m personeli 189 XXVIII 1) Rus uyruklu personel 190 2) Yabancı uyruklu personel 190 b) Azerbaycan Cumhuriyetinde Yabancı Yatırımlar 191 aa) Genel Olarak 191 1) Joint Venture Ortağının Amacı 192 2) Azerbaycan Hükümetinin Amacı 192 bb) Azeri Mevzuatına Göre Yabancı Yatırımlar 192 cc) Kuruluş İşlemleri 193 dd) Tescil Edilmesi 195 ee) İhtilafların Halli 197 c) Macaristan′da joint venture ile ilgili mevzuat ....197 d) Romanya′da joint venture ile ilgili mevzuat 199 e) Polonya′da joint venture ile ilgili uygulama 200 Yugoslavya′daki Uygulama 201 Çin Halk Cumhuriyetinde Joint Venture 202 Şirket Ortaklığı (Çin-Yabancı Ortak Girişimi) ....204 a) Joint Venture Ortaklarının Amacı 204 aa) Yabancı Ortağın Amacı 204 bb) Çinli Ortağın Amacı 204 1) Uluslararası Ekonomik İşbirliği ve Teknolojik Değişimi Geliştirmek 204 2) Ulusal Pazardan Joint Venture′ a Hammadde, Makine, Donanım Temini 205 XXIX 3) Ülkenin ihracat Kapasitesini Artırmak 206 b) Joint Venture Oluşturulması İçin Gereken Hazırlık Safhası 207 aa) Son Yatırım Rehberi Katalogu 207 bb) Joint Venture Kurulması İçin Müracaat, Kabul ve Tescil İşlemleri 208 c) Joint Venture′m Hukuki Yapısı ve İşleyişi 210 aa) Hukukî Yapısı 210 bb) Ortakların Sermaye Katkıları 210 1) Asgari Kayıtlı Sermaye Şartı 211 2) Arazi Kullanım Hakkı 213 cc) Karar Alma Mekanizması ve Yönetim Organları 215 del) Ortaklık Hisselerinin Devri 216 ee) Joint Venture′m Finansmanı ve Bankalarla İlişkileri 217 ff) Elde Edilen Kâr ve Vergilendirme 218 gg) Joint Venture′m Personeli 220 1) Sendika Kurma Hakkı 220 2) Ücretler 221 d) Joint Venture′m Sona Ermesi ve Tasfiyesi 221 e) Uyuşmazlıkların Çözümü 222 Sözleşmeli Ortak Girişimler 223 Tamamen Yabancı Yatırımlı Şirketler 225 Paranın Konvertibilitesi Sorunu 227 Joint venture′m mahallî para sistemine bağlanması 227 XXX 2. 3. Çift muhasebe sistemi Mahallî ekonomiye dâhil etmeme metodu 227 228 Uyuşmazlıkları Çözümleme Usûlleri 228 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MİLLETLERARASI JOİNT VENTURE ÜZERİNDE DEVLETİN DENETİMİ BİRİNCİ KISIM JOINT VENTURE′A UYGULANAN DENETİM YABANCI SERMAYENİN ÜLKEYE GİRİŞİNDE UYGULANAN DENETİM 231 Yabancı İştiraka Açık Sektörlerin Tayini 231 Joint Venture′ın Niteliği ve Amacı İtibariyle Denetim 234 Joint Venture′a Konulacak Sermaye Bakımından Denetim 234 1. Mülkiyet ve Kontrol Rejimi 234 2. Süre 235 3. Malî Politika 236 a) Ortakların sermaye payları ve bunun dışındaki katkıları 236 b) Borçlanma sınırı ile ilgili kısıtlamalar 237 c) Para almanın izne tâbi olması 237 d) Kâr dağıtımı 237 Joint Venture′ın İşleyişi ile İlgili Olarak Yapılan Denetim 238 1. Personel temininde 238 2. Hammaddelerle katkı maddelerinin ihzaratında 238 3. Pazar temininde 239 XXXI 4. Faaliyet alanlarının tayininde 239 Teknoloji Transferi Bakımından Denetim 240 1. Teknoloji transferi mevzuatının joint venture kurulmasına etkisi 240 2. Teknoloji transferi ile ilgili milletlerarası kurallar 241 Denetim Organları ve Usûlleri 243 1. Denetim Organları 243 2. Denetim Usûlleri 245 3. Denetim Sonucunda Sağlanan Menfaatler 246 VERGİ POLİTİKASI YOLUYLA DENETİM 248 Rödövans Suretiyle ve Dolaylı Olarak Alman Vergilerle 248 Joint Venture Kârından Alman Vergiyle 249 İKİNCİ KISIM REKABET ETME HAKKI MUHTELİF ÜLKELERDE JOİNT VENTURE HAKSIZ REKABET 252 Amerika Birleşik Devletlerindeki Antitrust Hukuku ve Onun Joint Venture Üzerine Etkisi 252 Rekabet Etme Hakkına İlişkin Avrupa Ülkeleri Mevzuatı 254 1. 1989 Tarihinden Önceki Durum 254 a) Rekabete İlişkin Mevzuat 254 b) Rekabetle İlgili İlmî ve Kazaî İçtihatlar 259 2. 1989 Yılından Sonraki Gelişmeler 262 XXXII a) Avrupa Birliği Rekabet Hukuku Bakımından ....262 b) Avrupa Birliği Rekabet Hukuku′nun Türk Rekabet Hukuku Üzerindeki Etkileri 264 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜRKİYE′DE YAPILAN JOINT VENTURE SÖZLEŞMELERİ BİRİNCİ KISIM YERLİ VE YABANCI ORTAKLI JOINT VENTURE′LAR § 15. TÜRK HUKUKU VE JOINT VENTURE SÖZLEŞMESİ 266 A. Genel Olarak 266 B. Joint Venture′m Türk Hukukundaki Yeri 270 C. Sözleşmeye Dayalı Joint Venture′lar 272 1. İş Ortaklıkları 272 a) Tanımı 272 b) Oluşması 275 aa) Yeni mevzuatın düzenlenmesinden önceki durum 276 bb) Yeni hükümler şevkini gerektiren nedenler 277 c) İş ortaklıklarının amacı 278 d) İş ortaklıklarının hukukî mahiyeti 279 e) İş ortaklıklarının özellikleri 280 aa) Ortaklardan en az birinin kurumlar vergisi mükellefi olması 281 bb) İş ortaklığının yazılı sözleşme ile kurulması 281 cc) İş ortaklığı konusunun belli bir iş olması 283 XXXIII dd) Birlikte yapılacak olan işin belli bir süre içinde gerçekleştirilmesinin öngörülmesi 284 ee) İşin birden fazla takvim yılına yaygın inşaat, onarma, montaj ve teknik hizmetlerden olması 285 ff) İş ortaklığı ile iş sahibi arasında bir iş görme sözleşmesinin yapılmış olması 286 gg) Tarafların, müştereken yüklenilen işin bir veya birden fazla bölümünden değil, tamamından işverene karşı sorumlu olmalarn 287 hh) Sözleşmede işin ifasından sonra elde edilen kârın paylaşılması hususunun öngörülmüş olması 287 ii) Birlikte yapılması öngörülen ve müştereken yüklenilen işin bitimi ve Vergi Usul Kanununda belirtilen mükellefiyetle ilgili ödevlerin tamamının yerine getirilmesiyle mükellefiyetin sona ermesi 289 2. İş Ortaklığı Dışında Kalan Joint Venture′Iar 290 3. Milletlerarası Nitelik Taşıyan Joint Venture′Iar 291 a) Genel Olarak 291 b) Mülga 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu Gereğince 291 c) 4875 Sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Gereğince 294 D. Ticaret Şirketi Kurmak Suretiyle Oluşturulan Joint Venture′Iar 297 1. Yeni bir şirket kurmak suretiyle 297 a) Yabancı sermayeyi teşvik mevzuatı bakımından 297 XXXIV b) Yap-İşlet-Devret mevzuatı bakımından 300 2. Mevcut bir şirkete iştirak suretiyle 301 Joint Venture Teşkil Eden Şirketlerin Kendi Aralarındaki Gruplaşmalar 305 1. İş Sahibi ile Aralarında Doğrudan Doğruya Bir Sözleşme İlişkisinin Mevcut Olup Olmaması Bakımından 305 a) Yatay şirketler grubu 305 b) Düşey şirketler grubu 309 2. Gruplaşan Şirketlerin Kendi Aralarındaki İlişkilerinin Hukukî Niteliği Bakımından 311 3. Alt Grup Mutabakatları 312 JOINT VENTURE′DA İÇ VE DIŞ İLİŞKİLER 321 İç İlişkiler (Ortakların Borçları) 321 1. Ortakların Sermaye Koyma Borcu 322 2. İştirak Halinde Mülkiyet 323 3. Kâr ve Zarara Katılma 323 4. Avans ve Masraflara Katılma 323 5. Rekabet Yasağı 324 a) Joint venture ortağına getirilen rekabet yasağı 324 b) Joint venture′a getirilen tekel oluşturma yasağı 326 6. Joint Venture′da Kararların Alınması 328 7. Joint Venture′ın Yönetimi 329 a) Genel olarak 329 b) Yönetime yetkili olanlar 329 c) Yönetim yetkisinin kapsamı 330 XXXV d) Yönetim biçimleri 331 e) Yönetici ortağın dikkat ve özen gösterme yükümlülüğü 331 8. Kâr payını ödeme 334 9. Denetleme hakkı 335 Dış İlişkiler 335 1. Ortaklığın Mal Varlığı 335 2. Aktif ve Pasif Dava Ehliyeti 335 Joint Venture′ın Temsili ve Ortaklar Arasındaki Değişiklik 337 1. Temsil 337 2. Ortaklar Arasındaki Değişiklik 338 a) Yeni ortak alınması 338 b) Ortaklıktan ayrılma 339 aa) Joint venture′dan çıkma 339 bb) Joint venture′dan çıkarılma 340 JOİNT VENTURE SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 341 Joint Venture′ın Kuruluş Amacının Gerçekleşmiş Olması 341 İfa İmkânsızlığı Nedeniyle Sona Erme 342 Ortaklardan Birinin Ölümü île Sona Erme 342 Ortaklardan Birinin İflâs Etmesi, Borçlarını Ödemede Acze Düşmesi, Hacir Altına Alınması veya Aleyhine Cebri İcra Takibi Yapılmış Olması 343 1. Eser Sözleşmesi Bakımından Etkileri 344 2. Joint Venture Sözleşmesi Bakımından Etkileri 345 XXXVI E. Joint Venture′ın Ortakların Tümünün Rızası ile Sona Ermesi 346 F. Joint Venture için Tayin Edilen Sürenin Dolması Sebebiyle Sona Ermesi 346 G. Ortaklardan Birinin İradesiyle Sona Erme 346 H. Joint Venture′ın Mahkeme Kararı ile Sona Ermesi 347 1. Ortaklara tanınan tek taraflı fesih hakkının kullanılması 347 2. Süresi belli olmayan joint venture sözleşmesinin sona ermesi 348 3. Joint venture′in amacının gerçekleşmesinin mümkün olmaması 348 § 18. JOİNT VENTURE′IN TASFİYESİ 350 A. Genel Olarak 350 B. Tasfiye İşlemleri 352 1. Joint venture′ın aktiflerini tespit etme 352 2. Joint venture′ın ortaklarının alacaklarının tahsili ve borçlarının ödenmesi 353 3. Ortakların yaptığı masrafların ve verdiği avansların iadesi 353 4. Kâr ve zararın paylaşılması 353 İKİNCİ KISIM JOİNT VENTURE SÖZLEŞMESİNE UYGULANACAK HUKUK § 19. UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ 355 A. Temel ve Tâbi Mutabakatlara Uygulanacak Hukuk 355 1. Temel Mutabakatın Tâbi Olacağı Hukuk 355 2. Tâbi Mutabakata Uygulanacak Hukuk 357 3. Alt Müteahhitlik Sözleşmesinin Tâbi Olacağı Hukuk 358 XXXVII Ticaret Şirketine Uygulanacak Hukuk 358 Tahkim Şartı veya Tahkim Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk 358 1. Uygulanacak Hukukun Taraflarca Tespiti 359 a) Taraf ehliyeti bakımından 359 b) Şekil bakımından 359 2. Tahkim Sözleşmesinin Konusuna İlişkin İhtilâfa Uygulanacak Hukuk 360 3. Uygulanacak Hukukun Hakemlerce Tespiti 360 a) MÖH-UK′a göre uygulanacak hukukun taraflarca tespiti 362 b) MÖH-UK′a göre uygulanacak hukukun taraflarca kararlaştırılmamış olması 362 aa) Bağlama kuralının tespiti 363 bb) Kararın tenfîzinin talep olunacağı yer hukukuna göre geçerli olmasını sağlayacak hukuk 364 JOİNT VENTURE SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN UYUŞMALIKLARIN ÇÖZÜMÜ 365 Uyuşmazlıkların Çözümünde Devlet Mahkemelerini Yetkili Kılma 365 Uyuşmazlıkların Çözümünde Milletlerarası Tahkim Kurallarını Seçme 366 1. Milletlerarası Ticaret Odası Tahkimi 366 2. Uncitral Tahkim Kurallarının Taraflarca Seçilmesi 368 3. ICSID Tahkimi. 368 4. Diğer Tahkim Merkezleri 369 5. Bazı Ülkelerin Milletlerarası Tahkim Kanunları 369 XXXVIII C. Tahkim Şartı ve Tahkim Sözleşmesi 370 1. Tahkim Şartı 370 2. Tahkimname 370 D. Tahkim Şartı 371 §21. ÖZET 374 EKLER 385 1) ORTAK GİRİŞİM BEYANNAMESİ 387 (Örnek) 391 399 2) DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU Kanun No. 4875 Kabul Tarihi: 05.06.2003 Resmi.Gazete Tarih/Sayı: 17.06.2003 / 25141 3) 4) DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ Kanun No. 4875 Kabul Tarihi: 05.06.2003 Resmi Gazete Tarih/ Sayı: 20.08.2003 / 25205 4) KURUMLAR VERGİSİ KANUNU′NUN 2. MADDESİ 407 Kanun No. 5520 Kabul Tarihi: 13.06.2006 Resmi Gazete Tarih/ Sayı: 21.06.2006 / 26205 5) KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞ SERİ NO:l 411 (2.5 MADDESİ) 6) 7) 25.07.1999 TARİHLİ RUSYA FEDERASYONU YABANCI YATIRIMLAR KANUNU 417 (22.07.2005 tarihli ve 117-F3 sayılı Rusya Federasyonu Kanunu ile değişik hali) 8) BORÇLAR KANUN′UNDA ADİ ŞİRKETE HÜKÜMLERİNE İLİŞKİN 520-541. MADDE METİNLERİ 435 Prof. Dr. Kemal DAYINLARLI′nın Yayınlanan Çeviri, Eser ve Makaleleri′nin Açıklamalı Listesi 445 XXXIX
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı